സ.ഉ.(അച്ചടി) നം.

3/2024/ITD

"ഭരണഭാഷ- മാ ഭാഷ"

േകരള സർ ാർ
സം ഹം
ഇലേ ാണിക് ം വിവരസാേ തികവിദ ം വ ് - സം ാന ിെ ആനിേമഷൻ,
വിഷ ൽ ഇഫ ്സ്, െഗയിമിംഗ്, േകാമിക്സ് -എ ൻഡഡ് റിയാലി ി (എവിജിസി-
എ ്ആർ) നയം, 2024 - തത ിൽ അംഗീകാരം നൽകി ഉ രവ് റെ വി .
ഇലേ ാണിക് ം വിവരസാേ തിക വിദ ം (ബി) വ ്
സ.ഉ.(അ ടി) നം.3/2024/ITD തീയതി,തി വന രം, 14-03-2024
ഉ രവ്

സം ാന ിെ ആനിേമഷൻ, വിഷ ൽ ഇഫ ്സ്, െഗയിമിംഗ്, േകാമിക്സ്-

എ ൻഡഡ് റിയാലി ി (എവിജിസി-എ ്ആർ) നയം, 2024-ന് തത ിൽ അംഗീകാരം
നൽകി ഉ രവാ .
നയ ിെ മലയാള ി ം ഇം ീഷി പതി കൾ ഇേതാെടാ ം ഉ ട ം െച .

(ഗവർണ െട ഉ രവിൻ കാരം)

േഡാ. ര ൻ േകൽ ർ ഐ എ എസ്
െസ റി
എ ാ അഡി. ചീഫ് െസ റിമാർ ം / ിൻസി ൽ െസ റിമാർ ം /െസ റിമാർ ം
എ ാ വ ്േമധാവികൾ ം
ിൻസി ൽ അ ൗ ് ജനറൽ (എ & ഇ/ ജി &എസ്.എസ് .എ) േകരള, തി വന രം.
ൈവസ് ചാൻസലർ, ഡിജി ൽ ണിേവഴ്സി ി േകരള
ഡയറ ർ, േകരള േ ് ഐടി മിഷൻ, തി വന രം.
ഡയറ ർ ഓഫ് ഇൻഡ ീസ് & െകാേമ ്, തി വന രം.
ഡയറ ർ, ഇൻഫർേമഷൻ & പ ിക് റിേലഷൻസ് വ ്.
ചീഫ് എക്സിക ീവ് ഓഫീസർ, െടക്േനാപാർ ്, തി വന രം.
ചീഫ് എക്സിക ീവ് ഓഫീസർ, ഇൻേഫാപാർ ്, െകാ ി.
ചീഫ് എ ിക ീവ് ഓഫീസർ, ൈസബർപാർ ്, േകാഴിേ ാട്.
ചീഫ് എക്സിക ീവ് ഓഫീസർ, േകരള ാർ ് മിഷൻ, തി വന രം.
മാേനജിംഗ് ഡയറ ർ, േകരള േ ് ഐടി ഇൻ ാ ചർ ലിമി ഡ്, തി വന രം.
ഡയറ ർ, ഇ ൻ ഇൻ ി ് ഓഫ് ഇൻഫർേമഷൻ െടേ ാളജി ആൻഡ് മാേന െമൻ◌്റ്,
േകരള, തി വന രം
മാേനജിംഗ് ഡയറ ർ, േകരള സം ാന ചല ി വികസന േകാർ േറഷൻ ലിമി ഡ്,
തി വന രം
മാേനജിംഗ് ഡയറ ർ, െകൽേ ാൺ, തി വന രം
മാേനജിംഗ് ഡയറ ർ, േകരള േ ് ഇൻഡ ിയൽ െഡവലപ്െമൻ◌്റ് േകാർ േറഷൻ,
സ.ഉ.(അച്ചടി) നം.3/2024/ITD

തി വന രം
മാേനജിംഗ് ഡയറ ർ, കിൻ , തി വന രം.
മാേനജിംഗ് ഡയറ ർ, െക-േഫാൺ ലിമി ഡ്.
ചീഫ് എ ിക ീവ് ഓഫീസർ, ഐ.സി.ടി. അ ാഡമി.
ഡയറ ർ, സി-ഡി ്.
ചീഫ് എ ിക ീവ് ഓഫീസർ, െ യിസ് പാർ ്
മാേനജിംഗ് ഡയറ ർ, ഐസിേഫാസ്.
മാേനജിംഗ് ഡയറ ർ, േകരള അ ാഡമി േഫാർ ിൽസ് എക്സലൻസ്.
െപാ ഭരണ (എസ്.സി) വ ് (13.03.2024 -െല മ ിസഭാ േയാഗ ിെ ഇനം ന ർ
2112).
ധനകാര വ ് (EXP-B3/47/2024-FIN dated 26.02.2024 കാരം)
വ വസായ വ ്.
ഇൻഫർേമഷൻ ആഫീസർ, െവബ് & ന മീഡിയ, വിവര-െപാ ജനസ ർ വ ്.
ക തൽ ഫയൽ.

ഉ രവിൻ കാരം

െസ ൻ ഓഫീസർ

പകർ ്
ഖ മ ി െട ൈ വ ് െസ റി
എ ാ മ ിമാ െട ം ൈ വ ് െസ റിമാർ
ചീഫ് െസ റി െട പി.എസിന്
ഇ & ഐ.ടി വ ് െസ റി െട സി.എ,
ഇ & ഐ.ടി (A, C & IT-Cell) വ കൾ ം
സര്്‍ഗഗാത്മക സമ്പദ്വ്
‌ ്യവസ്ഥയിലേക്കുളള
കേരളത്തിന്‍‍റെ ചുവടുവെയ്പ്
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ നയം 2024
ആരൊ�ൊരാളെൻ കുതിരയെ കെട്ടുവാൻ
ആരൊ�ൊരാളതിൻ മാർഗ്ഗം മുടക്കുവാൻ?

ദിഗ്്വവിജയത്തിനെൻ സർഗ്ഗശക്തിയാ‌‌-
മിക്കുതിരയെ വിട്ടയയ്ക്കുന്നു ഞാൻ!
 ഉള്ളടക്കം
ആമുഖം 5
പശ്ചാത്തലം 6
കേരളം: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഇന്്നനൊവേഷന്റെ സാംസ്കാരിക കേന്ദ്രം 7
കേരളത്തിന്റെ വിനോ�ോദ വ്്യവസായം 15
കേരളത്തിന്റെ വ്്യവസായ അന്തരീക്ഷം 16
നയത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്്യത്തിനായുള്ള നിർവചനങ്ങൾ 18
ആഗോ�ോള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായം 20
ആഗോ�ോള എവിജിസി-എക്സ്ആർ വിപണി 20
ഇന്തത്യയിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായം 22
കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖല 26
കേരള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്ട്രാറ്റജി 29
കേരള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ നയത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്്യ ലക്ഷഷ്യങ്ങളുും കാഴ്ചപ്പാടുും 29
സംസ്ഥാനത്ത് എവിജിസിQ-എക്സ്ആര്‍ ആവാസവ്്യവസ്ഥ വികസിപ്പിക്കല്‍ 31
അടിസ്ഥാന സൗകര്്യയം 31
കഴിവുും നൈപുണ്്യ വികസനവുും 36
ഇന്്നനൊവേഷനുും ഗവേഷണ വികസനങ്ങളുും 41
ഉള്ളടക്ക സൃഷ്ടിയുും ഐപി വികസനവുും 45
സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളുും സംരംഭകത്്വവുും 50
മറ്റ് ഫെസിലിറ്റേഷൻ സംരംഭങ്ങൾ 51
വൈവിധ്്യവുും ഉൾപ്പെടുത്തലുും 52
സുസ്ഥിരത 53
പങ്കാളിത്ത ചട്ടക്കൂട് 54
നിര്‍വ്വഹണ ചട്ടക്കൂട് 56
4 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ആമുഖം
ഉ യർന്ന സാക്ഷരതാ നിരക്ക്, എല്ലാവര്‍‍ക്കകുംതന്നെ സ്‌കൂൾ വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, വിജ്ഞാനാധിഷ്‌ഠിത സമൂഹത്തെ
പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധത എന്നിവയിൽ അഭിമാനിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് വിദ്്യയാഭ്്യയാസരംഗത്തെ മിക
വിന്റെ പ്രകാശഗോ�ോപുരമായി കേരളം നിലകൊ�ൊള്ളുകയാണ്. കുറഞ്ഞ ജനന-ശിശുമരണ നിരക്കുകള്‍, ആയുർ
ദൈർഘ്്യയം, മാതൃ ആരോ�ോഗ്്യ സംരക്ഷണം എന്നിവയിൽ പ്രശംസനീയമായ നേട്ടങ്ങളോ�ോടെ ആരോ�ോഗ്്യപരിപാലന
ത്തിലുും മുന്നില്്‍നനിന്നുകൊ�ൊണ്ട് സമഗ്രമായ മനുഷ്്യവികസനത്തിന്റെ മാതൃകയായി കേരളം മാറിയിട്ടുണ്ട്. പല
വികസിത രാജ്്യങ്ങളുമായുും താരതമ്്യയം ചെയ്യാവുന്നതാണ് കേരളത്തിന്റെ ഈ പുരോ�ോഗതി.
ഇന്തത്യയിലെ ആദ്്യത്തെ ടെക്‌നോ�ോളജി പാർക്കായ ടെക്്നനോപാര്‍‍ക്്ക് 1999-ൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് സ്ഥാപിത
മായ തിനുശേഷം, ഇൻഫർമേഷൻ ടെക്‌നോ�ോളജി (ഐടി) മേഖലയുടെ വളർച്ചയിലുും കേരളം തന്ത്രപരമായി
മുന്നിലാണ്. തുടർന്ന്, കൊ�ൊച്ചി ഇന്്‍‍ഫഫോപാര്‍‍ക്്ക്, കോ�ോഴിക്്കകോട് സൈബർപാർക്ക് എന്നിവയിലൂടെ ദേശീയ,
ആഗോ�ോള ഐടി കമ്പനികളുടെ കേന്ദ്രമായി കേരളം ഉയര്‍ത്തപ്പെടുകയുും ഇന്തത്യയിലെ ഏറ്റവുും വലിയ ഐടി
പാർക്കായി ടെക്്നനോപാർക്ക് വേറിട്ടുനിൽക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു. ഇന്റർനെറ്റ് ലഭ്്യത അടിസ്ഥാന അവകാശമാ
യി പ്രഖ്്യയാപിക്കുന്ന ആദ്്യ ഇന്തത്യൻ സംസ്ഥാനമായി കേരളം മാറുകയുും 2023-ൽ ഇന്റർനെറ്റ് സേവനശൃൃം
ഖലയായ കേരള ഫൈബർ ഒപ്്റ്ററിക് നെറ്റ്‌വർക്ക് (കെ-ഫോ�ോണ്‍) ആരംഭിക്കുകയുും ചെയ്തു. 2019ലെ കണ
ക്കനുസരിച്ച് ഇന്തത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളില്‍ ഇന്റർനെറ്റ് ലഭ്്യതാനിരക്കില്‍ രണ്്ടാാംസ്ഥാനത്തുള്ള
കേരളം ഡിജിറ്റൽ കണക്ടിവിറ്റിയിൽ മുന്നിൽതന്നെ തുടരുന്നു.
രാജ്്യത്തെ ഏറ്റവുും ഊർജ്ജസ്്വലമായ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആവാസവ്്യവസ്ഥയുടെ ആസ്ഥാനം കൂടിയായ കേരളം,
ഒരു സ്റ്റാർട്ടപ്പ് നയം രൂപീകരിച്ച ആദ്്യത്തെ സംസ്ഥാനമാണ്. കേരള സ്റ്റാർട്ടപ്പ് മിഷൻ (കെഎസ്‌യു
എം) രാജ്്യത്തെ ഏറ്റവുും മികച്ചതെന്ന ദേശീയ അംഗീകാരം നേടുകയുും ലോ�ോകത്തെ ഏറ്റവുും മികച്ച
പബ്ലിക് ബിസിനസ് ഇൻകുബേറ്ററായി അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയുും ചെയ്തു.
വിദ്്യയാഭ്്യയാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ, സർക്കാർ വകുപ്പുകൾ, സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവയിൽ ഇന്്നനൊവേഷൻ
ആവാസവ്്യവസ്ഥ കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനുും ഇന്്നനൊവേഷന്‍, ഡിസൈൻ തിങ്്കിിംഗ്, സര്്‍ഗഗാത്മക പ്ര
ശ്‌നപരിഹാരം എന്നിവ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുും പ്രതിബദ്ധമായ ഒരു സർക്കാർ സംരംഭമാണ്
കേരള ഡവലപ്മെന്റ് ഇന്്നനൊവേഷൻ സ്ട്രാറ്റജി കൗൺസിൽ (കെ-ഡിസ്ക് ). കേരള നോ�ോളജ് ഇക്ക
ണോ�ോമി മിഷൻ (കെകെഇഎം) വഴി വിദ്്യയാസമ്പന്നരായ യുവാക്കൾക്ക് തൊ�ൊഴിൽ നൽകുന്നതിൽ
ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് ഒരു വിജ്ഞാന സമൂഹത്തെ സൃഷ്ടിക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിലാണ് കേരളം.
വിജ്ഞാനാധിഷ്ഠിത സമ്പദ്‌വ്്യവസ്ഥയെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള കേരളത്തിന്റെ പ്രതിബ
ദ്ധതയെ അരക്കിട്ടുറപ്പിച്ചചും വിവിധ മേഖലകളിൽ നൈപുണ്്യ വിദ്്യയാഭ്്യയാസം നൽകിയുും അഞ്ച്
വർഷത്തിനുള്ളിൽ 20 ലക്ഷം തൊ�ൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയാണ് മിഷൻ ലക്ഷഷ്യമിടുന്നത്.
സംസ്ഥാനത്തിന്റെ നാല് അന്താരാഷ്‌ട്ര വിമാനത്താവളങ്ങളുും വിവിധ ആഗോ�ോള ലക്ഷഷ്യസ്ഥാന
ങ്ങളിലേക്കുള്ള നേരിട്ടുള്ള കണക്‌റ്റിവിറ്റിയുും സാമൂഹിക അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങൾക്കകും കോ�ോ
സ്‌മോ�ോപൊ�ൊളിറ്റൻ സംസ്‌കാരത്തിനുും മികച്ച സംഭാവന നൽകുന്നതിനൊ�ൊപ്പം ആനിമേഷൻ,
വിഷ്്വൽ ഇഫക്‌ട്‌സ്, ഗെയിമിംഗ്, കോ�ോമിക്‌സ്-എക്സ്റ്റെൻഡഡ് റിയാലിറ്റി (എവിജിസി-
എക്‌സ്ആർ) മേഖലയിലെ ബിസിനസ്സിന് അനുയോ�ോജ്്യമായ സ്ഥലമാക്കി കേരളത്തെ മാറ്റുകയുും
ചെയ്യുന്നു.
പശ്ചാത്തലം
രാ ജ്്യത്ത് അതിവേഗം പരിണാമത്തിന് വിധേയമായിക്്കകൊണ്ടിരിക്കുന്ന എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖല
വിനോ�ോദം, വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, വിനോ�ോദസഞ്ചാരം തുടങ്ങിയ വിവിധ വ്്യവസായങ്ങളിൽ സുപ്രധാന ഘടകമായി
ഉയർന്നുവരികയാണ്. എവിജിസി-എക്സ്ആറിൽ അന്തർലീനമായ സാധ്്യതകളെ കേരളം നേരത്തെതന്നെ അംഗീക
രിച്ചത് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ വളർച്ചയെ മുന്്നനോട്ട് നയിക്കാൻ സഹായകമായിട്ടുണ്ട്. കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആ
ര്‍ മേഖലയുടെ നിലവിലെ അവസ്ഥയുടെ സമഗ്രമായ ഒരു അവലോ�ോകനം അവതരിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയാണ് ഈ
നയത്തിലൂടെ. അതിന്റെ സാധ്്യതകൾ, വെല്ലുവിളികൾ, സംസ്ഥാനത്തിനുള്ളിൽ അതിന്റെ വികസനം പ്്രരോത്സാഹി
പ്പിക്കുന്നത് ലക്ഷഷ്യമിട്ടുള്ള ശുപാർശകൾ എന്നിവ ഇതില്‍ വിവരിക്കുന്നു.
ആനിമേഷൻ, വിഷ്്വൽ ഇഫക്‌ട്‌സ്, ഗെയിമിംഗ്, കോ�ോമിക്‌സ് - എക്സ്റ്റെൻഡഡ് റിയാലിറ്റി (എവിജിസി-എക്സ്ആ
ര്‍) എന്നിവയ്‌ക്കായുള്ള കരട് നയങ്ങള്്‍കക്കകൊപ്പം എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയെക്കുറിച്ചുള്ള ദൗത്്യസംഘത്തി
ന്റെ റിപ്്പപോർട്ടടും ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് 2022 ഡിസംബർ 26-ന് അനാവരണം ചെയ്തു. ഈ മേഖലയില്‍ ഇന്തത്യയുടെ
ആഭ്്യന്തരശേഷി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുും അവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുും ശ്രമിക്കുന്ന പ്രവര്‍ത്തനമായിരുന്നു
അത്. തദ്ദേശീയമായ ഉള്ളടക്കത്തിൽ പ്രത്്യയേക ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് ‘ക്രിയേറ്റ് ഇന്‍ ഇന്‍ഡ്യ’ പ്രചരണം
തുടങ്ങാനാണ് ദേശീയ, സംസ്ഥാന തലങ്ങളിൽ ബാധകമായ ഈ നിർദ്ദിഷ്ട കരടില്‍ നിര്‍‍ദ്്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ
മേഖലയുടെ തന്ത്രപ്രധാനമായ റോ�ോഡ്‌മാപ്പ് ഉണ്ടാക്കുന്നതിനായി ഇൻഫർമേഷൻ ആൻഡ് ബ്്രരോഡ്കാസ്ററ്ററിംഗ്
മന്ത്രാലയം കഴിഞ്ഞ വർഷം ഒരു ദൗത്്യസംഘത്തിന് രൂപംനല്്‍കകി.
സർഗ്ഗാത്മകതയുടെയുും സാങ്കേതികവിദ്്യയുടെയുും സംയോ�ോജനത്തിന്റെ തെളിവായി, എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍
മേഖല വേറിട്ടുനിൽക്കുന്നു. ദേശീയ-സംസ്ഥാന തലങ്ങളിൽ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍‍ന്്റെ വളർച്ചയ്‌ക്കായി തയ്യാറാ
ക്കിയ കരട് നയങ്ങൾ, എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഹബ്ബ് എന്ന നിലയിലേക്കുള്ള ഇന്തത്യയുടെ സ്ഥാനത്തിന് സംഭാവന
ചെയ്യയുംവിധം, മീഡിയ ആന്്‍ഡഡ് എന്റർടൈൻമെന്റ് (എം ആൻഡ് ഇ) വ്്യവസായത്തിന്റെ വിപുലീകരണത്തിന്
ഉത്തേജനം നൽകുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. ഇന്തത്യയെ ഒരു ആഗോ�ോള കണ്ടന്റ് ഹബ്ബ് ആക്കി മാറ്റുുന്നതിനുും
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിൽ തൊ�ൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുമായി ഒരു നാഷണൽ സെന്റർ ഓഫ്
എക്‌സലൻസ് സ്ഥാപിക്കുന്നതിനാണ് ടാസ്‌ക് ഫോ�ോഴ്‌സ് ഊന്നൽ നൽകുന്നത്. പ്രാദേശിക വ്്യവസായ പ്രവേശ
നം സുഗമമാക്കുന്നതിനുും പ്രാദേശിക പ്രതിഭകളെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുും തദ്ദേശീയമായ ഉള്ളടക്കം വളർ
ത്തുന്നതിനുമായി സംസ്ഥാന സർക്കാരുകളുമായി സഹകരിച്ച് റീജ്്യണല്‍ സെന്റര്‍ ഓഫ് എക്സലന്്‍സസ്
സ്ഥാപിക്കകും.
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മുന്്നനോട്ടുവയ്ക്കുന്ന തൊ�ൊഴില്‍ സാധ്്യതകളെപ്പറ്റി ബോ�ോധവല്‍ക്കരി
ക്കാനുും കുട്ടികളിലെ അടിസ്ഥാന നൈപുണ്്യത്തെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കാനുമായി,
സ്‌കൂൾ തലത്തിൽ സമർപ്പിതമായ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാഠ്്യ ഉള്ളടക്കം
ഉൾപ്പെടുത്താനുും സര്‍‍ഗ്്ഗാത്മക ചിന്തയെ സമന്്വയിപ്പിക്കാനുും ദേശീയ വി
ദ്്യയാഭ്്യയാസ നയത്തെ പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്താനാണ് ടാസ്‌ക് ഫോ�ോഴ്‌സ് നിർദ്ദേ
ശിക്കുന്നത്. അടൽ ടിങ്കറിംഗ് ലാബുകളുടെ മാതൃകയിൽ അക്കാദമിക് സ്ഥാ
പനങ്ങൾക്കുള്ളിൽ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ആക്സിലറേറ്ററുകളുും ഇന്്നനൊവേഷൻ
ഹബുകളുും സ്ഥാപിക്കുന്നതുും ശുപാർശകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ, ആഗോ�ോള
തലത്തിൽ ഇന്തത്യൻ സംസ്കാരവുും പൈതൃകവുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുും
ആഭ്്യന്തര ഉള്ളടക്കം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുമായുും
ഒരു സമർപ്പിത ഉല്്‍പപാദന നിധി സ്ഥാപിക്കണമെന്നനും ടാസ്ക് ഫോ�ോഴ്സ് നി
ര്‍‍ദ്്ദേശിക്കുന്നു.
കഥകളി
6 Kerala AVGC-XR Policy 2023
കേരളം: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍
ഇന്്നനൊവേഷന്റെ സാംസ്കാരിക
കേന്ദ്രം
സാം സ്കാരിക സമ്പന്നതയ്ക്്കും സമന്്വയ സമൂഹത്തിനുും പേരുകേ
ട്ട കേരളം, പാരമ്പര്്യത്തെ ആധുനികതയോ�ോടുും പൈതൃക
ത്തെ സാങ്കേതിക ഇന്്നനൊവേഷനുകളോ�ോടുും ഇഴചേർക്കുന്നതുപോ�ോലുള്ള
പുതിയ അധ്്യയായങ്ങളുടെ നെറുകയിലാണ്. കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക
പരിണാമം, കലാപരമായ പൈതൃകം, സാഹിത്്യ വൈദഗ്ദദ്ധ്്യം, ചലച്ചിത്ര
വൈഭവം, അത്്യയാധുനിക സാങ്കേതിക വിദ്്യകളിലെ വൈദഗ്്ധധ്്യമുള്ള
തൊ�ൊഴിലാളികൾ എന്നിവയെല്്ലാാം ചേർന്ന് ആനിമേഷൻ, വിഷ്്വൽ ഇഫ
ക്റ്റ്സ്, ഗെയിമിംഗ്, കോ�ോമിക്സ്-എക്സസ്ററ്റൻഡഡ് റിയാലിറ്റി (എവിജിസി-
എക്സ്ആര്‍) മേഖലയുടെ ആവിർഭാവത്തിന് കളമൊ�ൊരുക്കി. കേരളത്തിന്റെ ഭൂതകാലം സംസ്ഥാ
നത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തെ ഉൾക്്കകൊള്ളുക മാത്രമല്ല, ചലനാത്മകവുും ആഗോ�ോളവൽ
ക്കരിക്കപ്പെട്ടതുമായ ഭാവിയിലേക്ക് നയിക്കുന്ന ഒരു ആവാസവ്്യവസ്ഥയ്ക്ക് അടിത്തറയിടുകയുും
ചെയ്തു.
വളർന്നുവരുന്ന എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയെ, കേരളത്തില്‍ വികസിച്ചു കൊ�ൊണ്ടിരിക്കുന്ന വിപുലമായ അവസ
രങ്ങളുമായി സംയോ�ോജിപ്പിക്കുന്നതിന്റെ സാധ്്യത ഇപ്്പപോള്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞിരിക്കുകയാണ്.
പ്രകൃതി
കേരളത്തിന്റെ വടക്കുനിന്ന് തെക്്കകോട്ട് സഞ്ചരിക്കുമ്്പപോള്‍ ജൈവവൈവിധ്്യവുും സമൃദ്ധമായ സസ്്യജാലങ്ങളുും
ഊർജ്ജസ്്വലമായ ആകാശവുും ചേര്‍ന്ന സമാനതകളില്ലാത്ത ലോ�ോകം സംസ്ഥാനത്തിന്റെ സത്തയായി ഉയർന്നു
വരുന്നതു കാണാം. 580 കിലോ�ോമീറ്റർ തീരപ്രദേശവുും ഗാംഭീര്്യമുള്ള പശ്ചിമഘട്ടവുും 44 നദികളുും കായലുകളുടെയുും
തടാകങ്ങളുടെയുും സങ്കീർണ്ണമായ ശൃൃംഖലയുമെല്്ലാാം ഉൾക്്കകൊള്ളുന്ന കേരളത്തിന്റെ ഭൂപ്രകൃതി അതുല്്യമാണ്.
ഇടുക്കിയിലുും ആലപ്പുഴയിലുും ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ വ്്യത്്യസ്ത അനുഭവങ്ങൾ കാഴ്ചവയ്ക്കുകയുും ഒറ്റ സംസ്ഥാനത്തിനു
ള്ളിൽ വൈവിധ്്യമാർന്ന പ്രകൃതിദൃശ്്യങ്ങൾ പ്രദാനം ചെയ്യുകയുമാണ്. കാലാവസ്ഥാ വ്്യതിയാനം ബാധിച്ചിട്ടുണ്ടെ
ങ്കിലുും കേരളത്തിലൂടെയുള്ള ഒരു മൺസൂൺ യാത്ര സമാനതകളില്ലാത്ത അനുഭവമായി തുടരുകതന്നെയാണ്.
സൈലന്റ് വാലി മഴക്കാടുകൾ സവിശേഷമായ ഒരു അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കുമ്്പപോള്‍ മൂന്നാർ പോ�ോലുള്ള സ്ഥലങ്ങളില്‍
ചിലപ്്പപോള്‍ താപനില പൂജ്്യത്തിന് താഴെയാകുകയുും പാലക്കാടിന്റെ തിരക്കേറിയ ചൂടിൽ നിന്ന് വ്്യത്്യസ്തമാകുക
യുും ചെയ്യുന്നു.
തീർച്ചയായുും, കേരളം പ്രകൃതിയുടെ ഒരു ദിവ്്യതയായി നില
കൊ�ൊള്ളുന്നു. ഓരോ�ോ മുക്കകും മൂലയുും സമാനതകളില്ലാത്ത സൗ
ന്ദര്്യത്തിന്റെ വ്്യത്്യസ്ത അദ്ധ്യായങ്ങള്‍ തുറക്കുന്നു. വേമ്പ
നാട്ട് കായലിലെ കാക്കത്തുരുത്തിനെ ഭൂമിയിലെ
സ്്വർഗമായി നാഷണൽ ജിയോ�ോഗ്രാഫിക് ട്രാവലർ
അംഗീകരിച്ചത്, ഒരു ദിവസം കൊ�ൊണ്ട് ലോ�ോകത്തെ
വലയം ചെയ്യുന്ന ഒരു ലക്ഷഷ്യസ്ഥാനമായി കേരളത്തെ
ആഗോ�ോളതലത്തില്‍ അംഗീകരിക്കുകയാണ്.
7 Kerala AVGC-XR Policy 2023
നിറക്കൂട്ടുകള്‍
കേരളത്തിന്റെ ദേശീയ പുഷ്പമായ കണിക്്കകൊന്നയെ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ സ്്വർണ്ണത്്തതോടുള്ള ആവേശത്തിന്റെ പ്ര
തിഫലനമായി കാണാം. വിഷുവത്തിനപ്പുറം വർഷം മുഴുവനുും കേരളത്തെ അലങ്കരിക്കുന്ന എന്നനും വിരിയുന്ന പുഷ്പ
മാണ് ചെമ്പരത്തി. സമൃദ്ധമായ പച്ചപ്പപും ചടുലമായ ചുവന്ന പൂക്കളുും കൊ�ൊണ്ട് ഈ പുഷ്പത്തിന്റെ വര്്‍ണണാഭ കേരള
ത്തിന്റെ സത്തയെ പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്നു.
കഥകളി, തെയ്യം തുടങ്ങി പരമ്പരാഗത കലാരൂപങ്ങളിൽ നിറങ്ങളുടെ പ്രാധാന്്യയം, പ്രത്്യയേകിച്ച് പച്ച, ചുവപ്പ്
എന്നിവയുടേത് സവിശേഷമാണ്. കഥകളിയിലെ പച്ചവേഷം, ചോ�ോന്നാടി തുടങ്ങിയ പ്രയോ�ോഗങ്ങളിൽ ഈ വർണ്ണ
ങ്ങൾ നിർണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. കാവിന്റെ പച്ചപ്പില്‍ ആഴത്തിൽ വേരൂന്നിയ തെയ്യം, കുരുത്്തതോല ഉടയാട
യിലൂടെയുും കടുും ചുവപ്പ് പട്ട് പോ�ോലുള്ള മറ്റ് ഘടകങ്ങളിലൂടെയുും അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. ചുവപ്പിന്റെയുും പച്ചയുടെ
യുും സമൃദ്ധി ചുവർ ചിത്രങ്ങളിലേക്കകും കളമെഴുത്തതും പാട്ടടും പോ�ോലുള്ള ദൃശ്്യ കലാരൂപങ്ങളിലേക്കകും വ്്യയാപിക്കുന്നു.
പ്രകൃതിദത്ത വസ്തുക്കളുപയോ�ോഗിച്ചുള്ള ഉജ്ജജ്വലമായ ഒരു നിറക്കൂട്ടാണ് അവിടെ സൃഷ്ടിക്കുന്നത്.
ഇരുണ്ട നിറങ്ങളിൽനിന്ന് അകന്നുനില്‍കക്കുന്ന, കേരളത്തിന്റെ വ്്യതിരിക്തമായ വസ്ത്രധാരണരീതി രാജസ്ഥാൻ
പോ�ോലുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽനിന്നു വ്്യത്്യസ്തമാണെന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. കേരളത്തിന്റെ ജീവിതരീതിയുടെ പരിഷ്കൃത
മായ സങ്കീർണതകളാണ് ഈ പ്രത്്യയേകതയ്ക്ക് കാരണമെന്ന് സാമൂഹിക ശാസ്ത്രജ്ഞർ പറയുന്നു. ഊർജ്ജസ്്വല
മായ, ഇളം നിറങ്ങൾക്കുള്ള മുൻഗണന സംസ്ഥാനത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക ഘടനയിൽ നെയ്തെടുത്ത സങ്കീർണ്ണത
യെയാണ് പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നത്.
ചിത്രകല
ചുവർചിത്രകലയിൽ ചരിത്രപരമായ ഊന്നൽ നൽകിക്്കകൊണ്ടുള്ള അഗാധ
മായ പാരമ്പര്്യമാണ് കേരളത്തിന്റെ ചിത്രകലയിലുള്ളത്. കലാചരിത്രകാ
രനായ കേസരി എ. ബാലകൃഷ്ണപിള്ളയുടെ അനുമാനങ്ങൾ, അന്തയിലെ
ഫ്രെസ്്കകോ ചിത്രകാരന്മാരുും കേരളീയരുും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെ സൂചി
പ്പിക്കുന്നുണ്ട്. മട്ടാഞ്ചേരി, പത്മനാഭപുരം, തോ�ോട്ടേക്കളം എന്നിവിടങ്ങളി
ലെ ശ്രദ്ധേയമായ ചുമർചിത്രങ്ങൾ കേരളത്തിന്റെ കലാപാരമ്പര്്യത്തി
ന്റെ തിളക്കത്തെ കാണിക്കുന്നു. ഈ പ്രദേശത്തെ ക്രിസ്തത്യൻ പള്ളികളുും
ജൂത സിനഗോ�ോഗുകളുും, പലപ്്പപോഴുും, പാശ്ചാത്്യ സ്്വവാധീനം പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന
ആകർഷകമായ ഫ്രെസ്്കകോകൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്.
ഇന്തത്യൻ ചിത്രകലയിലെ നവോ�ോത്ഥാനത്തിന്റെയുും ആധുനികതയുടെയുും
മുൻനിരയിൽ നിൽക്കുന്ന രാജാ രവിവർമ്മയെ കലാനിരൂപകർ ചിത്ര
കലയുടെ പയനിയറായി കണക്കാക്കുന്നു. ഈസൽ പെയിന്്റിിംഗിൽ
ബ്രിട്ടീഷ് അക്കാദമിക് യഥാതഥ ശൈലി സ്്വവീകരിക്കുമ്്പപോഴുും,
രാജാ രവിവർമ്മ, ഇന്തത്യൻ പുരാണങ്ങളിൽ നിന്ന്, പ്രത്്യയേകിച്ച്
മഹാഭാരതത്തിൽ നിന്നുള്ള രംഗങ്ങളിൽനിന്ന് പ്രചോ�ോദനം ഉൾ
ക്്കകൊണ്ടു. ഇന്തത്യൻ രാജാക്കന്മാരുടെ ഛായാചിത്രങ്ങളിലേക്ക്
വ്്യയാപിച്ചുകിടക്കുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ കരവിരുത്, ഇന്തത്യൻ പ്രമേയ
ങ്ങളുമായുള്ള പാശ്ചാത്്യ സാങ്കേതിക വിദ്്യകളുടെ സംയോ�ോജനത്തിന് ഗണ്്യമായ സംഭാവന നൽകുന്നുണ്ട്.
രാജാ രവിവർമ്മയ്ക്കുശേഷം ഒരു ഇടവേളയുണ്ടായെങ്കിലുും കെ.സി.എസ്. പണിക്കരെപ്്പപോലുള്ള കലാകാരന്മാരുടെ
നേതൃത്്വത്തിൽ ഒരു നവോ�ോത്ഥാനത്തിന് അറുപതുകൾ സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു. ടി.കെ. പത്മിനി, സജിത ശങ്കർ, പി.
ഗോ�ോപിനാഥ്, കെ. ദാമോ�ോദരൻ, സി. ഡഗ്ലസ് തുടങ്ങിയവർ ഉൾപ്പെടെ, പ്രധാനമായുും മദ്രാസ് കേന്ദ്രീകരിച്ച് ചിത്ര
കാരന്മാരുടെ ഒരു തരംഗം ഉയർന്നുവന്നു. എം.വി. ദേവൻ, ടി. കലാധരൻ, സി.എൻ. കരുണാകരൻ, എ.എസ്.
8 Kerala AVGC-XR Policy 2023
നായർ, യൂസഫ് അറക്കൽ (കൽക്കട്ട), എ. രാമചന്ദ്രൻ (ഡൽഹി) തുടങ്ങിയ ശ്രദ്ധേയരായ കലാകാരന്മാരെയുും
കേരളം സൃഷ്ടിച്ചു.
ഇന്തത്യൻ റാഡിക്കൽ പെയിന്റേഴ്‌സ് ആന്്‍ഡഡ് സ്‌കൾപ്‌ചേഴ്‌സ് അസോ�ോസിയേഷനിലൂടെ ഇന്തത്യൻ കലയിൽ രാ
ഷ്ട്രീയ നവോ�ോത്ഥാനത്തിന് തിരികൊ�ൊളുത്തിയ കെ.പി. കൃഷ്ണകുമാർ, കെ.എം. മധുസൂദനൻ, കരുണാകരൻ, സി.
രഘുനാഥ്, കെ.പി. വത്സരാജ്, ഇ.എച്ച്. പുഷ്‌കിൻ തുടങ്ങിയ ചിത്രകാരന്മാരുടെയുും ശിൽപ്പികളുടെയുും വളർച്ച
തുടർന്നുള്ള വർഷങ്ങളിൽ കണ്ടു. ഈ ചടുലമായ കലായാത്ര കേരളത്തിന്റെ സ്ഥായിയായ പാരമ്പര്്യത്തെയുും
ഇന്തത്യൻ കലയുടെ വിശാലമായ ആഖ്്യയാനത്തിനുള്ള സംഭാവനയെയുും അടിവരയിടുന്നു.
ചിത്രകാരൻ, കാർട്ടൂണിസ്റ്റ്, കലാസംവിധായകൻ, ശിൽപി എന്നീ നിലകളിൽ പ്രശസ്തനായ ആർട്ടിസ്റ്റ് നമ്പൂതിരി
അഥവാ നമ്പൂതിരി എന്നറിയപ്പെടുന്ന കരുവാറ്റുമന വാസുദേവൻ നമ്പൂതിരി, മായാത്ത ചിത്രങ്ങളുടെ ഒരു പാരമ്പര്്യ
മാണ് അവശേഷിപ്പിച്ചത്. കാനായി കുഞ്ഞിരാമനുും എം.വി. ദേവനുും ഉള്‍‍പ്്പെടുന്ന ശില്്‍പപികള്‍ നല്്‍കകിയ സംഭാ
വനകളുും എടുത്തുപറയേണ്ടതാണ്.
ക്ലാസിക്കൽ കലകൾ
കഥകളി, കൂടിയാട്ടം എന്നീ രണ്ട് ക്ലാസിക്കൽ കലാരൂപങ്ങ
ളിലൂടെ കേരളം ആഗോ�ോള പ്രശംസ പിടിച്ചുപറ്റുന്നുണ്ട്. ഇതി
ഹാസങ്ങളുടെ വിശാലമായ പ്രപഞ്ചം സമാനതകളില്ലാത്ത
മുഖഭാവങ്ങളിലൂടെയുും വായ്പാട്ടിന്റെ അകമ്പടിയോ�ോടെയുും
അവതരിപ്പിക്കുന്ന കലാരൂപമാണ് കഥകളി. മേക്ക
പ്പ്, സംഗീതം, മേളം, അഭിനയം എന്നിവ ഉൾക്്കകൊ
ള്ളുന്ന അതിന്റെ സമഗ്രമായ ആവിഷ്കാരം സമ്പൂർണ്ണ
മായ കലാനുഭവം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. എല്ലാ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമു
കളിലുും ഏറ്റവുും പ്രഗത്ഭ അഭിനേതാക്കളായി അംഗീ
കരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള കഥകളിക്കാരുടെ ലണ്ടനിലെ ഒരു
പ്രകടനം പീറ്റർ ബ്രൂക്കിനെപ്്പപോലുള്ള പ്രശസ്ത നാടക
സംവിധായകരെപ്്പപോലുും മഹാഭാരതം നാടകമാ
ക്കാൻ പ്രചോ�ോദിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.
രണ്ടായിരം വർഷത്തെ പാരമ്പര്്യമുള്ള ലോ�ോകോ�ോത്തര നൃത്ത കലാരൂപമായ കൂടിയാട്ടം തലമുറകളായി കൈമാറ്റം
ചെയ്യപ്പെട്ടുവരുന്നതാണ്. സമ്പന്നമായ പാരമ്പര്്യവുും സങ്കീർണ്ണമായ നൃത്തപദാവലിയുമാണ് അതിന്റെ ആകർഷ
ണം. നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഒട്ടേറെ വെല്ലുവിളികളുും ജനപ്രീതിയില്‍ ഇടിവുും നേരിട്ടിട്ടടും, ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ മധ്്യ
ത്തിൽ കൂടിയാട്ടം പുനരുജ്ജീവിച്ചതിന് സമർപ്പിതരായ കലാകാരന്മാര്‍‍ക്കകും പണ്ഡിതന്മാര്‍കക്കുമാണ് നന്ദി പറയേ
ണ്ടത്. മാനവികതയുടെ വാമൊ�ൊഴിയുും അദൃശ്്യവുമായ പൈതൃകത്തിന് യുനെസ്്കകോയുടെ മാസ്റ്റർപീസ് ആയി
കൂടിയാട്ടം അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.
കേരള കലാമണ്ഡലം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുപിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ച മഹാകവി വള്ളത്്തതോൾ നാരായണ മേനോ�ോനോ�ോ
ടാണ് കഥകളിയുടെ പുനരുജ്ജീവനത്തിന് കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. കഥകളി കൂടാതെ ഭരതനാട്്യയം, മോ�ോഹിനിയാട്ടം
തുടങ്ങിയ ശാസ്ത്രീയ നൃത്തരൂപങ്ങളിലുും ഈ സ്ഥാപനം പരിശീലനം നൽകുന്നു. കലാമണ്ഡലം നിരവധി പ്രഗത്ഭ
രായ നർത്തകരെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുകയുും കഥകളിയിലുും ശാസ്ത്രീയനൃത്ത മേഖലകളിലുും മികവിന്റെ പര്്യയായമാ
യി മാറുകയുും ചെയ്തു. കലാപരമായ ആവിഷ്‌കാരത്തിന്റെ മഹത്തായ പരകോ�ോടിയായി അതിനെ പ്രദർശിപ്പിച്ചു
കൊ�ൊണ്ട് ഈ കലാരൂപങ്ങളുടെ പൈതൃകം നിലനിൽക്കുകയുും ആഗോ�ോള അംഗീകാരം നേടുകയുും ചെയ്യുന്നു.
9 Kerala AVGC-XR Policy 2023
നാടോ�ോടി പാരമ്പര്്യയം
അനുഷ്ഠാനപരവുും നാടോ�ോടിപരവുും ഗ്രാമീണവുമായ അസംഖ്്യയം
കലാരൂപങ്ങളെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്ന നാടോ�ോടിക്കഥകളുടെ കളി
ത്്തതൊട്ടിലാണ് കേരളം. ഇതിന്റെ വൈവിധ്്യയം ചരിത്രാതീതകാ
ലം മുതൽ ജനങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിൽ ആഴത്തിൽ വേരൂന്നിയതുും,
സംസ്ഥാനത്തെ വിവിധ വിഭാഗങ്ങളിലുും പ്രദേശങ്ങളിലുും പ്രതിധ്്വ
നിക്കുന്ന പുരാതന പാരമ്പര്്യങ്ങളുടെ മുദ്രകൾ വ്്യക്തമായി പ്രതി
ഫലിപ്പിക്കുന്നതുമാണ്.
ഈ കലാരൂപങ്ങൾ ആഗോ�ോളവൽക്കരണത്തിന്റെ ആഘാത
ത്തെ ചെറുത്തുവെന്നതുും, വികസിച്ചുകൊ�ൊണ്ടിരിക്കുന്ന ജീവിതശൈ
ലിയുടെയുും ഗ്രാമങ്ങളുടെ ക്രമാനുഗതമായ നഗരവൽക്കരണത്തിന്റെയുും
പശ്ചാത്തലത്തിൽപോ�ോലുും അവയുടെ സംരക്ഷണം ഉറപ്പാക്കിയെന്നതുും ശ്രദ്ധേയ
മാണ്. തെയ്യവുും തിറയുും പടയണിയുും പോ�ോലുള്ള ആചാരാനുഷ്ഠാനങ്ങളുും വടക്കൻപാട്ടടും
പുള്ളവൻപാട്ടടും പോ�ോലുള്ള കാവ്്യയാത്മകമായ പാട്ടുകളുും ആഭിചാരവുും കുടോ�ോത്രവുും മന്ത്രവാ
ദവുും പോ�ോലുള്ള പരമ്പരാഗത ആചാരങ്ങളുും കേരളത്തിന്റെ നാടോ�ോടികലകളുടെ വിപുലവുും
വൈവിധ്്യപൂർണ്ണവുമായ സ്്വഭാവത്തെ കാണിക്കുന്നു.
ഈ കലാരൂപങ്ങൾ അതത് പ്രദേശങ്ങളിലെ സാംസ്കാരിക ഘടനയുമായി ജൈവപരമായി ഇഴചേർന്ന്, പ്രധാന
മതങ്ങളുടെ വിശ്്വവാസങ്ങളേയുും തദ്ദേശീയ സമൂഹങ്ങൾക്കു മാത്രമുള്ള ഗോ�ോത്രകലകളേയുും വ്്യതിരിക്തമായ
തീരദേശ ആചാരങ്ങളേയുും ഉൾക്്കകൊള്ളുന്നുണ്ട്. കേരളത്തിന്റെ ഭൂപ്രകൃതിപോ�ോലെ വ്്യത്്യസ്തമായതിനാൽ, ഇവ കേ
രളത്തിന്റെ സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക ചടുലതയെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്നു.
എന്നിരുന്നാലുും, ഈ കലാരൂപങ്ങളിൽ പലതുും ഇന്ന് അന്്യയംനിന്ന് പൊ�ൊയ്ക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. അതിനെ പ്രതി
രോ�ോധിക്കുകയുും സംരക്ഷിക്കുകയുും ചെയ്യേണ്ടതിന്റെ ആവശ്്യകതയെക്കുറിച്ച് ശക്തമായ അവബോ�ോധം നിലവിലു
ണ്ട്. ആധുനിക സാങ്കേതികവിദ്്യ ഉപയോ�ോഗിച്ച് ഈ കലാരൂപങ്ങളെ അവയുടെ സ്്വവാഭാവിക അന്തരീക്ഷത്തിൽ
ആധികാരികമായി പകർത്തുക എന്നതാണ് വെല്ലുവിളി. വരുുംതലമുറകൾക്ക് അറിവ് കൈമാറുന്നത് ഉറപ്പാക്കുക
യെന്നത് ഉത്തരവാദിത്തവുും കടമയുമാണ്.
സാഹിത്്യയം
കേരളം സാഹിത്്യത്തിന്റെ കോ�ോട്ടയായി നിലകൊ�ൊള്ളുകയുും എഴുത്തുകാരുടെ സങ്കേതമായി
ആഘോ�ോഷിക്കപ്പെടുകയുും ആദരിക്കപ്പെടുകയുും ചെയ്യുന്നു. ഒരു ദശാബ്ദം മുമ്പ്
(2013) മാത്രമാണ് ക്ലാസിക്കൽ ഭാഷയായി ഔപചാരികമായി അംഗീകരി
ക്കപ്പെട്ടതെങ്കിലുും, മലയാള സാഹിത്്യയം ഇന്തത്യൻ സാഹിത്്യ വൃത്തങ്ങളിൽ
വളരെക്കാലമായി അമരത്തുണ്ടായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷിന് സമാനമായി, വൈ
വിധ്്യമാർന്ന ഭാഷകളിൽനിന്നനും സംസ്കാരങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള വാക്കുകളുും
ആശയങ്ങളുും സ്്വവാാംശീകരിക്കാനുള്ള ശ്രദ്ധേയമായ കഴിവിൽ നിന്നാണ്
മലയാളത്തിന്റെ ആധുനികത ഉടലെടുക്കുന്നത്.
ഇംഗ്ലീഷിലേക്ക് മാത്രമല്ല, സ്പാനിഷ്, ഫ്രഞ്ച് തുടങ്ങിയ ആഗോ�ോള
ഭാഷകളിലേക്കകും വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ട തകഴി ശിവശങ്കരപ്പി
ള്ളയുടെ ‘ചെമ്മീൻ’ എന്ന നോ�ോവൽ ഉദാഹരണമാക്കിയാല്‍ മല
യാളത്തിന്റെ മഹത്്വവം അതിരുകൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് വ്്യയാപിക്കുകയാ
യിരുന്നു. മോ�ോഹിപ്പിക്കുന്ന യാത്രാവിവരണങ്ങളിലൂടെ എസ്.കെ.
പൊ�ൊറ്റെക്കാട്ട് എല്ലാ ഭൂഖണ്ഡങ്ങളെയുും കൊ�ൊച്ചുകേരളത്തിലേക്ക്
കൊ�ൊണ്ടുവന്നപ്്പപോൾ ബഷീർ തന്റെ ലളിതമായ രചനാശൈലിയിലൂ
ടെ സാഹിത്്യത്തിൽ ബേപ്പൂരിന്റെ സുൽത്താൻ എന്ന വിശേഷണം
നേടി. ഒ.വി. വിജയൻ ആഗോ�ോള സാഹിത്്യ മണ്ഡലത്തിൽ മലയാള ആധുനികതയെ സമകാലികമാക്കി.
10 Kerala AVGC-XR Policy 2023
നോ�ോവലുകളുും കഥകളുും മാത്രമല്ല, സിനിമാ തിരക്കഥകളുമുള്‍‍പ്്പെടെ തന്റെ മാതൃകാപരമായ സൃഷ്ടികളിലൂടെ, എം.ടി.
വാസുദേവൻ നായർ സാഹിത്്യതാരമായി ഉയർന്നു. ജി. ശങ്കരക്കുറുപ്പ്, തകഴി, എസ്‌കെ, എംടി, ഒഎൻവി തുട
ങ്ങിയ പ്രഗത്ഭര്‍ മലയാള സാഹിത്്യത്തില്്‍നനിന്ന് ജ്ഞാനപീഠ ജേതാക്കളായിട്ടുണ്ട്. താഴെത്തട്ടിൽപോ�ോലുും ശാശ്്വ
തമായ ആധിപത്്യത്തെ സാക്ഷഷ്യപ്പെടുത്തുന്ന അന്തർദേശീയ സാഹിത്യോത്സവങ്ങളിലൂടെ മലയാള സാഹിത്്യ
ത്തിന്റെ സ്്വവാധീനം ഇന്തത്യൻ സാഹിത്്യ മണ്ഡലങ്ങളിൽ പ്രതിധ്്വനിച്ചുകൊ�ൊണ്ടേയിരിക്കുന്നു.
സിനിമ
1913-ൽ ഇന്തത്യൻ സിനിമാചരിത്രം ആരംഭിച്ച് പതിനഞ്ച് വർഷത്തിനു
ശേഷം, ആദ്്യകാല ഇന്തത്യൻ സിനിമ സ്്വവീകരിച്ചുവന്ന പുരാണ പ്രമേയ
ങ്ങളിൽനിന്ന് വേറിട്ട് സാമൂഹിക പ്രസക്തിയുള്ള ഒരു ആഖ്്യയാനം
സ്്വവീകരിച്ച, ജെ.സി ഡാനിയേലിന്റെ വിഗതകുമാരൻ (1928) എന്ന
ചിത്രത്തിലൂടെയാണ് കേരളത്തിന്റെ സിനിമായാത്ര ആരംഭിച്ചത്.
നൂറാം വാര്്‍ഷഷികത്തിന് നാലുവർഷംമാത്രം അവശേഷിക്കെ
മലയാള സിനിമ പ്രമേയപരമായുും സാങ്കേതികമായുും വളരെയേ
റെ വികസിച്ചിരിക്കുന്നു.
ഒരു കാലത്ത് ഇന്തത്യൻ സിനിമയിൽ ബംഗാളി സിനിമ കലാപര
മായ നേതൃത്്വവം വഹിച്ചിരുന്നപ്്പപോൾ, തകഴി ശിവശങ്കരപ്പിള്ളയുടെ
വിഖ്്യയാത നോ�ോവലിന്റെ അവലംബമായ, രാഷ്ട്രപതിയുടെ സ്്വർണ്ണ
മെഡൽ നേടിയ, രാമു കാര്്യയാട്ടിന്റെ ചെമ്മീൻ (1966) മലയാള സിനി
മയ്ക്ക് വ്്യതിരിക്തമായ ഇടം നേടിക്്കകൊടുത്തു.
ആത്മീയത, സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ, മനുഷ്്യയാവസ്ഥ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള
ആഴത്തിലുള്ള പര്്യവേക്ഷണത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ക്ലാസിക് ആണ്
എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ സംവിധാനം ചെയ്ത നിർമാല്്യയം. സമൂഹത്തിന്റെ പരുഷമായ യാഥാർത്ഥഥ്യങ്ങളോ�ോട്
പൊ�ൊരുതുന്ന, പി.ജെ. ആന്റണി എന്ന ഇതിഹാസ നടൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന രാഘവനെന്ന നിരാലംബനായ വെ
ളിച്ചപ്പാടിന്റെ ജീവിതമാണ് സിനിമ പിന്തുടരുന്നത്. ഹൃദയസ്പർശിയായ കഥപറച്ചിലിലൂടെയുും ശക്തമായ ഛായാ
ഗ്രഹണത്തിലൂടെയുും നിർമാല്്യയം വിശ്്വവാസത്തിന്റെയുും ദാരിദ്രര്യത്തിന്റെയുും പരമ്പരാഗത മൂല്്യങ്ങളുടെ അപചയ
ത്തിന്റെയുും സങ്കീർണതകളിലേക്ക് കടന്നുചെല്ലുന്നു. അഭിസംബോ�ോധന ചെയ്യുന്ന കാലാതീതമായ പ്രമേയങ്ങളെ
ക്കുറിച്ചുള്ള പരിശോ�ോധനയെ ഉണർത്താനുും സംഭാഷണങ്ങൾക്ക് തിരികൊ�ൊളുത്താനുമുള്ള കഴിവിലാണ് സിനിമയു
ടെ ശാശ്്വതമായ ഫലമിരിക്കുന്നത്.
സമ്പന്നമായ സിനിമാ പൈതൃകത്തിനപ്പുറം, കേരളത്തിന്റെ അതിമനോ�ോഹരമായ പ്രകൃതിദൃശ്്യങ്ങൾ, കടലുകൾ,
മലകൾ, പശ്ചിമഘട്ടം എന്നിവ പ്രാദേശിക ചലച്ചിത്ര പ്രവർത്തകരെ ആകർഷിക്കുക മാത്രമല്ല, മണിരത്നത്തെ
പോ�ോലുള്ള ദേശീയ അന്തർദേശീയ പ്രശസ്തരായ സംവിധായകരുടെ ശ്രദ്ധയെ ആകർഷിക്കുകയുും ചെയ്തു. ശ്രദ്ധേയ
മായ ആഖ്്യയാനങ്ങളുടെയുും കേരളത്തിന്റെ പ്രകൃതിഭംഗിയുടെയുും സംയോ�ോജനം മലയാള സിനിമയെ ആഗോ�ോള
സിനിമാ ശക്തിയായി രൂപപ്പെടുത്തുന്നത് തുടരുകയാണ്.
സംവിധായകരുും അഭിനേതാക്കളുും സാങ്കേതിക വിദഗ്ധരുും
അടൂർ ഗോ�ോപാലകൃഷ്ണൻ, അരവിന്ദൻ, ജോ�ോൺ എബ്രഹാം, കെ.ജി. ജോ�ോർജ്ജ് തുട
ങ്ങിയ പ്രതിഭകളെ ലോ�ോകസിനിമാമണ്ഡലത്തിലേക്ക് മലയാളം സൃഷ്ടിച്ചു. അവര്‍
ഓരോ�ോരുത്തര്‍‍ക്കകും ചലച്ചിത്ര ചരിത്രത്തില്‍ സുപ്രധാന സ്ഥാനമുണ്ട്. പി.എൻ.
മേനോ�ോൻ, എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ, ഭരതൻ, പത്മരാജൻ, ടി.വി. ചന്ദ്രൻ,
പവിത്രൻ, രവീന്ദ്രൻ, കെ.പി. കുമാരൻ, ഷാജി എൻ. കരുണ്‍ തുടങ്ങി നിരവധി
പ്രതിഭകളുടെ കലാവൈഭവം കൊ�ൊണ്ടാണ് മലയാള സിനിമയുടെ കഥ നെയ്തെടു
ക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. തോ�ോപ്പിൽ ഭാസി, കെ.എസ്. സേതുമാധവൻ, ഐ.വി.
അടൂർ ഗോ�ോപാലകൃഷ്ണൻ
11 Kerala AVGC-XR Policy 2023
 ശശി, സിബി മലയിൽ, സത്്യൻ അന്തിക്കാട്, പ്രിയദർശൻ, രഞ്ജിത്ത്, ജോ�ോഷി,
ജയരാജ്, ലാല്‍ ജോ�ോസ്, ലിജോ�ോ ജോ�ോസ് പെല്ലിശ്ശേരി തുടങ്ങിയ പ്രമുഖർ ജനപ്രിയ
സിനിമയുടെ മണ്ഡലത്തിൽ മായാത്ത മുദ്ര പതിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.
കൂടാതെ, മലയാള സിനിമയുടെ സമ്പന്നമായ ചരിത്രത്തിൽ സത്്യൻ, പ്്രേേംന
സീർ, മധു, ജയന്‍, മോ�ോഹൻലാൽ, മമ്മൂട്ടി എന്നിവരുൾപ്പെടെയുള്ള ഏറ്റവുും പ്രശസ്ത
രായ അഭിനേതാക്കളുണ്ട്. അവരുടെ അസാധാരണമായ പ്രകടനങ്ങൾ പ്രേക്ഷക
ഹൃദയത്തിൽ പതിഞ്ഞുവെന്നു മാത്രമല്ല മലയാള സിനിമയുടെ
സമാനതകളില്ലാത്ത പാരമ്പര്്യത്തിന് സംഭാവന നൽകുകയുും ചെയ്തു.
പ്രശസ്ത സൗണ്ട് ഡിസൈനറുും ഓസ്കാർ ജേതാവുമായ റസൂൽ പൂക്കു
ട്ടി തന്റെ സമാനതകളില്ലാത്ത കഴിവിലൂടെ ആഗോ�ോള സിനിമയുടെ
ശ്രവണ അനുഭവത്തെ ഉയരങ്ങളിലെത്തിച്ചു. ഛായാഗ്രഹണത്തിൽ
സന്്തതോഷ് ശിവന്റെ അസാധാരണമായ വൈദഗ്ദദ്ധ്്യം പ്രശംസ നേടിയ
നിരവധി സിനിമകളുടെ ദൃശ്്യഭംഗിക്ക് സംഭാവന നൽകുകയുും അദ്ദേഹത്തെ ഇന്തത്യൻ സി
നിമയിലെ ഒരു അമരക്കാരനാക്കുകയുും ചെയ്തു.
ജനപ്രിയ മലയാള സിനിമയുടെ മണ്ഡലത്തിൽ, ഹിന്ദി പ്രതിരൂപത്തിന് സമാനമായി, പശ്ചാത്തല ഗാനങ്ങളിലൂ
ടെ ഒരു വ്്യതിരിക്തമായ സ്്വത്്വവം ഉയർന്നുവന്നു. ഗാനരചയിതാക്കളായ പി.ഭാസ്കരന്റെയുും വയലാർ രാമവർമയുടെ
യുും കൂടെ ദേവരാജന്റെയുും എം.എസ്. ബാബുരാജിന്റെയുും സംഗീതവുും കെ.ജെ. യേശുദാസ്, എസ്. ജാനകി, പി.
സുശീല, കെ.എസ്. ചിത്ര, പി. ജയചന്ദ്രൻ എന്നിവരുടെ മാസ്മരിക ശബ്ദവുും ചേർന്ന് നൂറുകണക്കിന് ഗാനങ്ങൾ
ക്ക് ജന്മം നൽകുകയുും ലോ�ോകമെമ്പാടുമുള്ള പ്രേക്ഷകരുടെ ചുണ്ടുകളെ മധുരതരമാക്കുകയുും ശാശ്്വതമായ ഒരു
സംഗീത പാരമ്പര്്യയം സൃഷ്ടിക്കുകയുും ചെയ്തു.
കോ�ോമിക് സാഹിത്്യവുും കാർട്ടൂണുകളുും
തോ�ോലൻ, കുഞ്ചൻ നമ്പ്യാർ തുടങ്ങിയ പ്രഗത്ഭരില്‍ തുടങ്ങി നൂറ്റാണ്ടുകളായി വേരൂന്നിയ കേരളത്തിന്റെ ഹാസ്്യ
സാഹിത്്യപാരമ്പര്്യയം, വികെഎന്നിൽ ആധുനിക ശബ്‌ദം കണ്ടെത്തി അതിന്റെ ചടുലമായ യാത്ര തുടരുകയാണ്.
ഒരു നൂറ്റാണ്ട് നീണ്ട ചരിത്രത്തില്‍ അഭിമാനിക്കുന്ന ഈ പൈതൃകം പി.എസ്. ഗോ�ോപാലപിള്ളയുടെ മഹാക്ഷാമദേ
വതയിൽ (1919) ആരംഭിച്ച മലയാളം കാർട്ടൂണുകളുടെ മണ്ഡലത്തിലേക്കകും വ്്യയാപിക്കുന്നു.
മലയാളം കാർട്ടൂണുകളുടെ കുലപതിയായി നിലകൊ�ൊള്ളുന്ന ശങ്കരപ്പിള്ള എന്ന ശങ്കര്‍,
ഡൽഹിയിൽ തന്റെ ഇംഗ്ലീഷ് വാരികയായ ശങ്കേഴ്സ് വീക്കിലിയിലൂടെയാണ് പ്ര
സ്ഥാനത്തിന് തുടക്കമിട്ടത്. പ്രാദേശിക അതിരുകൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് അലയടിച്ച
ഈ പ്രസിദ്ധീകരണം ഇന്തത്യൻ കാർട്ടൂണുകളുടെ ജന്മസ്ഥലമായി മാറി. പ്രധാന
മന്ത്രി ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റു പോ�ോലുും "എന്നെ ഒഴിവാക്കരുത്, ശങ്കർ!" എന്നു
പറയുന്നിടത്തേക്കുവരെ അതെത്തി. അബു, ഒ.വി.വിജയൻ, കുട്ടി, യേശുദാസൻ,
പോ�ോക്കറ്റ് കാർട്ടൂണിന്റെ സ്രഷ്ടാവ് സാമുവൽ, കേരളവർമ്മ, ഇ.പി. ഉണ്ണി തുടങ്ങി
നിരവധി കാർട്ടൂണിസ്റ്റുകള്‍ മായാത്ത മുദ്ര പതിപ്പിച്ചവരായുണ്ട്.
മലയാളിയുടെ അതുല്്യമായ നർമ്മം, പ്രത്്യയേകിച്ച് അവനവനെ നോ�ോക്കി ചിരി
ക്കാനുള്ള കഴിവ്, വികെഎന്നിനെ ഒഴിച്ചുനിറുത്തിയാല്‍, സാഹിത്്യത്തെപ്്പപോലുും
വെല്ലുന്ന ഒരു തീവ്രഭാവത്തിലേക്ക് കാർട്ടൂണുകളെ എത്തിച്ചു. സോ�ോഷ്്യൽ, ഡിജി
റ്റൽ മീഡിയകളിലെ സജീവമായ ട്്രരോളുകള്‍ പരിഗണിക്കാതെതന്നെ
വിഷ്്വൽ കോ�ോമഡിയുടെ പാരമ്പര്്യയം മുന്്നനോട്ട് കൊ�ൊണ്ടുപോ�ോകുന്നത് ഗോ�ോ
പീകൃഷ്ണനെയുും ടി.കെ. സുജിത്തിനെയുും പോ�ോലുള്ള ആധുനിക പ്രതിഭക
ളാണ്.
വടക്കേ കൂട്ടാല നാരായണന്‍‍കുട്ടി (VKN)
12 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ടെലിവിഷൻ
1959ൽ തന്നെ ടെലിവിഷൻ ഇന്തത്യയിൽ അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചെങ്കിലുും 1982ലെ ഏഷ്്യൻ ഗെ
യിംസോ�ോടെയാണ് അത് രാജ്്യവ്്യയാപകമായി ജനപ്രീതി നേടിയത്. 1990കളിലെ ഉദാര
വൽക്കരണ നയങ്ങളോ�ോടെ സ്്വകാര്്യ ടെലിവിഷൻ ചാനലുകളുടെ പ്രവാഹമുണ്ടാകുകയുും
അത്, മാധ്്യമരംഗത്തെ മാറ്റിമറിക്കുകയുും ചെയ്തു.
1993ൽ ഏഷ്്യയാനെറ്റ് ഇന്തത്യയിലെ ആദ്്യത്തെ സ്്വകാര്്യ ടെലിവിഷൻ ചാനലായി
ചരിത്രത്തില്‍ ഇടംനേടി. അത് കേരളത്തിൽ ജ്്വലിപ്പിച്ച വിനോ�ോദ-വാർത്താ
വിപ്ലവം അഭൂതപൂർവമായിരുന്നു. തുടർന്ന് സൂര്്യ, ഇന്ത്യാവിഷൻ, കൈരളി തുടങ്ങി
ഏറ്റവുും പുതിയ റിപ്്പപോർട്ടർ വരെ പതിനഞ്്ചചോളം വാർത്താചാനലുകളുും അതിന്റെ
ഇരട്ടിയോ�ോളം വിനോ�ോദ ചാനലുകളുും വാർത്തകൾക്കകും വിനോ�ോദത്തിനുും ഇടയിലുള്ള
അതിര്‍വരമ്പുകളെ ഇല്ലാതാക്കി.
സാക്ഷരരുും രാഷ്ട്രീയ പ്രബുദ്ധരുമായ മലയാളി പ്രേക്ഷകർ വൈവിധ്്യ
മാർന്ന കാഴ്ചപ്പാടുകളുള്ള വാർത്താ ചാനലുകൾക്ക് വഴിയൊ�ൊരുക്കി. ഇന്ന്,
സംസ്ഥാനത്തെ പ്രധാന രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് അവരുടേതായ ചാന
ലുകളുണ്ട്. അത് മൂന്നരക്്കകോടിയിലധികം മലയാളികളുടെ വിവരലഭ്്യ
താ ആവശ്്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നു. പ്രത്്യക്ഷത്തിൽ 'പൂരിത' വിപണി
യിൽപോ�ോലുും, പുതിയ ചാനലുകൾ തുടർച്ചയായി ഉയർന്നുവരികയുും
ആരോ�ോഗ്്യകരവുും മത്സരപരവുമായ ചലനാത്മകത വളർത്തിയെടുക്കു
കയുും ചെയ്യുന്നു.
600ലധികം ദേശീയ അന്തർദേശീയ ചാനലുകളെ മലയാളി കുടുുംബ
ങ്ങളിലേക്ക് എത്തിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് ടെലിവിഷൻ ഭൂമിക വളരുകയുും പരിധി
യില്ലാത്ത സാധ്്യതകൾ അവതരിപ്പിക്കുകയുമാണ്. കൂടാതെ, ഒടിടി പ്ലാ
റ്റ്‌ഫോ�ോമുകളുടെ ഉയർച്ച കാഴ്ചയുടെ ശേഖരത്തെ കൂടുതൽ വിപുലീകരിച്ചു.
മലയാളികളുടെ ഒരു വിഭാഗം സ്‌മാർട്ട്‌ഫോ�ോൺ അധിഷ്‌ഠിത ടെലിവിഷൻ കാഴ്‌ച സ്്വവീകരിക്കുന്നതിനാൽ ടെലി
വിഷൻ ചാനലുകൾ ആ പരിവര്‍ത്തനവുമായി പൊ�ൊരുത്തപ്പെട്ടു എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. മലയാളത്തിലെ ഡിജി
റ്റൽ വാർത്താ ചാനലുകളുടെ ആവിർഭാവം മാധ്്യമരംഗത്തെ ഗണ്്യമായി മാറ്റിമറിച്ചുവെന്നുമാത്രമല്ല, ഓൺലൈൻ
പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകളിലൂടെ പ്രേക്ഷകർക്ക് തത്സമയം വൈവിധ്്യമാർന്ന വാർത്താ കവറേജ് നൽകുകയുും, മേഖലയിലെ
ഡിജിറ്റൽ ജേണലിസത്തിലേക്കുള്ള ചലനാത്മകമായ മാറ്റത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്തു.
ലോ�ോകവീക്ഷണം
മലയാളികൾ കോ�ോസ്്മമോപൊ�ൊളിറ്റൻ ആണ്. കൊ�ൊളോ�ോണിയൽ അധിനിവേശത്തിലൂടെയാണെ
ങ്കിലുും കോ�ോസ്‌മോ�ോപൊ�ൊളിറ്റൻ സംസ്കാരത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ച ആദ്്യത്തെ ഇന്തത്യൻ സംസ്ഥാ
നമാണ് കേരളം. ചരിത്രപരമായി, കോ�ോഴിക്്കകോട് ജില്ലയിലെ കാപ്പാട്, പന്തലായനി എന്നി
വിടങ്ങളിലൂടെ വിദേശ വ്്യയാപാരികളുടെ ഇന്തത്യയിലേക്കകും ഏഷ്്യയിലേക്കുമുള്ള കവാടമായി
രുന്നു കേരളം. പോ�ോർച്ചുഗീസ്, ഡച്ച്, ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്്യക്കാരുടെ ആധുനിക വീക്ഷ
ണവുും ശാസ്ത്രബോ�ോധവുും മലയാളികൾ സ്്വവാാംശീകരിച്ചു; അത് അവരുടെ
ജീവിതം, സംസ്കാരം, കാഴ്ചപ്പാട്, സാമൂഹിക ഇടപെടൽ എന്നിവയെ മാറ്റിമ
റിച്ചു.
13 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ആഗോ�ോള രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസങ്ങൾക്്കകൊപ്പമാണ് എല്ലാക്കാലത്തതും കേരളത്തിന്റെ സഞ്ചാരം. ഫിദൽ കാ
സ്‌ട്്രരോയുും ചെഗുവേരയുും യുവാക്കളെ പ്രചോ�ോദിപ്പിച്ചു. സദ്്ദാാം ഹുസൈനുപോ�ോലുും കേരളത്തിൽ നായകപരിവേഷം
ലഭിച്ചിരുന്നു. രാഷ്ട്രീയരംഗത്ത് മാത്രമല്ല, കലാസാഹിത്്യരംഗത്തതും ഈ പ്രവണത കാണാം. ബ്രിട്ടീഷ് സ്്വവാധീന
ത്തിന് അതീതമായി, റഷ്്യൻ സാഹിത്്യത്തിന്റെ (ലിയോ�ോ ടോ�ോൾസ്റ്റോയ്, ഫയദോ�ോർ ദസ്തയേവ്്സ്കകി, മാക്്സിിം
ഗോ�ോർക്കി) വായനക്കാരായിരുന്ന മലയാളി 70കളുടെ തുടക്കത്തിൽ ലാറ്റിനമേരിക്കൻ സാഹിത്്യത്തിന്റെകൂടി
(ഗബ്രിയേൽ ഗാർസിയ മാർക്്വവേസ്, ജുവാൻ റുൽഫോ�ോ, യോ�ോസ ബുസൺ) വായനക്കാരായി മാറി. പാബ്്ലലോ നെരൂദ
മലയാളികൾക്ക് സുപരിചിതനാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്പതാം ചരമവാർഷികം മലയാളത്തിലെ ഒരു ജനപ്രിയ
എഴുത്തുകാരന്റെ അനുസ്മരണം പോ�ോലെയാണ് ആചരിച്ചത്. ഗ്രാമ-നഗര വേർതിരിവ് ഇല്ലാതായതാണ് ആധുനിക
ബോ�ോധത്തിന്റെ മറ്്ററൊരു സവിശേഷത.
പുരോ�ോഗമന സമൂഹം
20-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ രണ്്ടാാം ദശകത്തില്‍, ദേശീയ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഉദയത്്തതോടെ, സാമൂഹിക അനീതികൾക്കെ
തിരായ പോ�ോരാട്ടങ്ങൾ വലിയ സ്്വവാധീനം നേടി. ഇപ്്പപോൾ ശതാബ്ദി ആഘോ�ോഷിക്കുന്ന വൈക്കം സത്്യഗ്രഹം
ഉദാഹരണം. നാലാം ദശകത്തിൽ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനം ഉയർന്നുവന്നതോ�ോടെ ആഗോ�ോള രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ സ്്വവാ
ധീനത്തിലായി കേരളം. അഞ്്ചാാം ദശകത്തിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സർക്കാർ നിലവിൽ വന്നു. ലോ�ോകത്ത് ബാലറ്റിലൂടെ
കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി അധികാരത്തിലെത്തിയ രണ്ടാമത്തെ സംഭവമാണിത്.
പുരോ�ോഗമന കാഴ്ചപ്പാടിന് പേരുകേട്ട കേരളം, സാമൂഹിക പരിഷ്‌കരണങ്ങളെയുും ആധുനിക പ്രത്്യയശാസ്ത്രങ്ങളെയുും
സ്ഥിരമായി സ്്വവീകരിച്ച ഒരു സമൂഹത്തെയാണ് ഉൾക്്കകൊള്ളുന്നത്. പ്രബുദ്ധതയുടെയുും ബൗദ്ധിക അന്്വവേഷണങ്ങ
ളുടെയുും ചരിത്രത്തിൽ വേരൂന്നിയ കേരളീയർ വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, ലിംഗസമത്്വവം, സാമൂഹ്്യനീതി തുടങ്ങിയ കാര്്യങ്ങ
ളിൽ മുന്നിട്ടിറങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഉയർന്ന സാക്ഷരതാ നിരക്കകും വിദ്്യയാഭ്്യയാസത്്തതോടുള്ള പ്രതിബദ്ധ
തയുും സാമൂഹിക വികസനത്തിന് ഉത്തേജകമായി അറിവിനെ വിലമതിക്കുന്ന ഒരു ജനതയെയാണ്
കാണിച്ചുതരുന്നത്.
അതിനുമപ്പുറം, കേരളീയരുടെ പുരോ�ോഗമന ചിന്താഗതി വിവിധ സാമൂഹിക വിഷയങ്ങളി
ലേക്കകും വ്്യയാപിക്കുന്നു. സ്ത്രീ ശാക്തീകരണവുും വിദ്്യയാഭ്്യയാസവുും
പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന സംരംഭങ്ങളിലൂടെ ലിംഗസമത്്വ
ത്തിന്റെ കാര്്യത്തിൽ സംസ്ഥാനം മുൻപന്തിയി
ലെത്തി. കേരളത്തിന്റെ സവിശേഷമായ സാമൂ
ഹികഘടന, തുറന്ന സംവാദത്തെ പ്്രരോത്സാഹി
പ്പിക്കുകയുും വൈവിധ്്യമാർന്ന കാഴ്ചപ്പാടുകൾ അം
ഗീകരിക്കുകയുും ബഹുമാനിക്കുകയുും ചെയ്യുന്ന
ഒരു അന്തരീക്ഷം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതുമാ
ണ്. ഈ പുരോ�ോഗമന ധാർമ്മികത സംസ്ഥാ
നത്തിന്റെ സ്്വത്്വത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുക മാത്ര
മല്ല, ഇന്തത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ സാമൂഹി
കവുും സാംസ്കാരികവുമായ പുരോ�ോഗതിയു
ടെ ദീപശിഖാ വാഹകരായി കേരളീയ
രെ പ്രതിഷ്ഠിക്കുകയുും ചെയ്തു.
മുൻകാലങ്ങളിൽ, മലയാളികൾ ഉയർന്ന
ശമ്പളമുള്ള ജോ�ോലികൾക്കായി വിദേശത്തേ
ക്ക് പോ�ോകുകയുും പിന്നീട് സ്ഥിരതാമസത്തിനായി തിരികെവരികയുും ചെയ്തു. വളരെ ചെറിയൊ�ൊരു
ശതമാനം മാത്രമാണ് ഇതര രാജ്്യങ്ങളിലേക്ക് പൂർണ്ണമായി കുടിയേറിയത്. പുതിയ കാലഘട്ടത്തിൽ അമേരിക്ക,
യൂറോ�ോപ്പ്, ഓസ്‌ട്രേലിയ എന്നിവിടങ്ങളിലേക്ക് കുടിയേറാനാണ് മലയാളികൾ, പ്രത്്യയേകിച്ച് യുവാക്കൾ ആഗ്രഹി
ക്കുന്നത്.
കേരളത്തിന്റെ വിനോ�ോദ വ്്യവസായം
മോ�ോ
ളിവുഡ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന കേരള ചലച്ചിത്ര വ്്യവസായത്തിന് ഒരു വിശിഷ്ട ചരിത്ര
മുണ്ട്. ദേശീയ അന്തർദേശീയ തലങ്ങളിൽ നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങളുും അംഗീകാ
രങ്ങളുും മലയാള സിനിമകൾക്ക് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കാൻ, ടൊ�ൊറന്്ററോ ഇന്റർനാഷണൽ ഫിലിം
ഫെസ്റ്റിവൽ എന്നിവയുൾപ്പെടെ അഭിമാനകരമായ ചലച്ചിത്രമേളകളിൽ
നിരവധി മലയാള സിനിമകൾ ഇടംപിടിച്ചിട്ടുണ്ട്. മോ�ോളിവുഡിന് പരീക്ഷണാ
ത്മകവുും സാമൂഹികപ്രസക്തവുമായ വിഷയങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന ന്യൂ
വേവ് അല്ലെങ്കിൽ സമാന്തര സിനിമയുടെ ഒരു പാരമ്പര്്യമുണ്ട്. ചലച്ചിത്രനിർമ്മാ
ണത്തിന്റെ താഴെത്തട്ടില്‍വരെ അത്തരം പരീക്ഷണങ്ങള്‍ സ്്വവീകരിക്കുന്നതിനുും
അതു കാരണമായി.
അന്താരാഷ്‌ട്ര ചലച്ചിത്ര പ്രവർത്തകർക്ക് ഏറ്റവുും ഇഷ്ടപ്പെട്ട ലൊ�ൊക്കേഷൻ കൂടിയാണ്
കേരളം. ലൈഫ് ഓഫ് പൈ, ദി ബോ�ോൺ സുപ്രിമസി തുടങ്ങിയ സിനിമകൾ കേരള
ത്തിലെ പ്രകൃതിരമണീയമായ ലൊ�ൊക്കേഷനുകൾ ഉപയോ�ോഗിച്ച് കാഴ്ചയെ ആകർഷിക്കു
ന്ന രംഗങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചിട്ടുണ്ട്.
വിപണി
കോ�ോൺഫെഡറേഷൻ ഓഫ് ഇന്തത്യൻ ഇൻഡസ്ട്രിയുടെ (സിഐഐ) റിപ്്പപോർട്ട്
അനുസരിച്ച്, ദക്ഷിണേന്തത്യൻ സിനിമാ വ്്യവസായത്തിന്റെ വരുമാനം 2022ൽ
ഏകദേശം ഇരട്ടിയിലേക്ക് - 7,836 കോ�ോടി രൂപയായി വര്്‍ധധിച്ചു. ഇത് ഇന്തത്യയിലെ
ആകെ സിനിമാ വ്്യവസായ വരുമാനത്തിന്റെ 52 ശതമാനം വരുും. 2022-ലെ ദക്ഷിണേന്തത്യയിലെ ച ല ച്ചി
ത്ര വിഹിതത്തിൽ മലയാളം ചലച്ചിത്ര വ്്യവസായം 816 കോ�ോടി രൂപയാണ് നേടിയത്. കേരളത്തിൽ ഓരോ�ോ
വർഷവുും ഏകദേശം 100-120 സിനിമകൾ തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യുന്നുണ്ട്. സിംഗിൾ സ്‌ക്രീനുകളുും മൾട്ടി
പ്ലക്‌സുകളുും ഉൾപ്പെടെ 545 തിയറ്ററുകളാണ് കേരളത്തിലുള്ളത്.
ഒടിടി പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾ
ഡിജിറ്റൽ മീഡിയ ആധിപത്്യത്തിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ, കേരളത്തിലെ മാധ്്യമ-വിനോ�ോദ വ്്യവസായം യാതൊ�ൊരു
തടസ്സവുമില്ലാതെ ഓൺലൈൻ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകളിലേക്ക് മാറിയിരിക്കുന്നു. നെറ്റ്ഫ്ലിക്സ്, ആമസോ�ോൺ പ്്രൈൈം
വീഡിയോ�ോ, ഡിസ്നി+ ഹോ�ോട്ടട്സ്റ്്റാർ, സോ�ോണി ലൈവ് തുടങ്ങിയ സ്ട്രീമിംഗ് സേവനങ്ങളുടെ വരവ് മലയാള സിനിമ
കൾക്കകും വെബ് സീരീസുകൾക്കകും പ്രദര്‍ശനങ്ങൾക്കകും ആഗോ�ോള വേദിയൊ�ൊരുക്കി. ഈ ഡിജിറ്റൽ കുതിച്ചുചാട്ടം
കേരളത്തിലെ സിനിമാ സാധ്്യതകളുടെ വ്്യയാപ്തി വർദ്ധിപ്പി ക്കുക മാത്രമല്ല, സംസ്ഥാനത്തിന്റെ സർ
ഗ്ഗാത്മക ഉള്ളടക്കത്തെ വ്്യത്്യസ്തവുും വ്്യയാപകവുമായി പ്രേക്ഷകരുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുകയുും
ചെയ്തു. ലോ�ോകമെമ്പാടുമുള്ള കാഴ്ചക്കാർക്ക് മലയാളം ഉള്ളടക്കം ലഭ്്യമാക്കാനാ
കുമെന്നുവന്നത് ഡിജിറ്റൽ മണ്ഡല ത്തിൽ കഥപറച്ചിലിനുും ക്രിയാ
ത്മകമായ ആവിഷ്കാ രത്തിനുും പുതിയ വഴികൾ
തുറന്നു.

14 Kerala AVGC-XR Policy 2023 15 Kerala AVGC-XR Policy 2023

പങ്കാളികള്‍ ഐടി ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പിന്റെ തുടക്കമിടല്‍
• സാംസ്കാരികകാര്്യ വകുപ്പ് ഇന്തത്യയിലെ ആദ്്യത്തെ ടെക്‌നോ�ോളജി പാർക്ക് എന്ന സുപ്രധാന നാഴികക്കല്ല് അടയാളപ്പെടുത്തിക്്കകൊണ്ട്,
• കേരള സ്റ്റേറ്റ് ഫിലിം ഡെവലപ്‌മെന്റ് കോ�ോർപ്പറേഷൻ ലിമിറ്റഡ് (കെഎസ്എഫ്‌ഡിസി) 1999ൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് ടെക്‌നോ�ോപാർക്ക് സ്ഥാപിതമായതോ�ോടെയാണ് വിവരസാങ്കേതിക വിദ്്യയില്‍ കേരള
• കേരള സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര അക്കാദമി ത്തിന്റെ തന്ത്രപ്രധാനമായ ശ്രദ്ധ ആരംഭിച്ചത്. ഇന്ന് ഇന്തത്യയിലെ ഏറ്റവുും വലിയ ഐടി പാർക്കായ ടെക്‌നോ�ോ
• കേരള ഫിലിം ചേംബർ ഓഫ് കൊ�ൊമേഴ്സ് (കെഎഫ്‌സിസി) പാർക്ക്, സാങ്കേതിക പുരോ�ോഗതിയോ�ോടുള്ള സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക് ഉദാഹരണമാണ്. കൊ�ൊച്ചി ഇൻ
• ഫിലിം എംപ്്ലലോയീസ് ഫെഡറേഷൻ ഓഫ് കേരള (ഫെഫ്ക) ഫോ�ോപാർക്ക്, കോ�ോഴിക്്കകോട് സൈബർപാർക്ക് എന്നിവിടങ്ങളിൽ തുടർന്നുള്ള കൂട്ടിച്ചേർക്കലുകൾ ദേശീയ,
• അസോ�ോസിയേഷൻ ഓഫ് മലയാളം മൂവി ആർട്ടിസ്റ്റ് (അമ്മ) ആഗോ�ോള ഐടി കമ്പനികളുടെ കേന്ദ്രമെന്ന നിലയിൽ കേരളത്തിന്റെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചു, മൂന്ന് പാർക്കുകളിലുമായി
• കേരള ഫിലിം പ്്രരൊഡ്യൂസേഴ്സ് അസോ�ോസിയേഷൻ (കെഎഫ്‌പിഎ)
2,00,000 പ്്രരൊഫഷണലുകള്‍ തൊ�ൊഴിലെടുക്കുന്നു. പാർക്കുകൾക്ക് പുറത്ത് 14 ജില്ലകളിലായി വിവിധ കമ്പനിക
ശ്രദ്ധേയമായ സ്ഥാപനങ്ങൾ ളിൽ 1,00,000 പ്്രരൊഫഷണലുകൾ ജോ�ോലിചെയ്യുന്നുണ്ട്.

• എൽ.വി. പ്രസാദ് കോ�ോളേജ് ഓഫ് മീഡിയ സ്റ്റഡീസ്
• കെ.ആർ. നാരായണൻ നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് വിഷ്്വൽ സയൻസ് ആൻഡ് ആർട്സ്
• ചിത്രാഞ്ജലി സ്റ്റുഡിയോ�ോ
• ഇന്തത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മാസ് കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ( ഐ ഐ എം സി)
• കേരള കലാമണ്ഡലം
• തുഞ്ചത്ത് എഴുത്തച്ഛൻ മലയാളം യൂണിവേഴ്സിറ്റി
പ്രധാന പരിപാടികൾ
ഇന്റർനാഷണൽ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവൽ ഓഫ് കേരള (IFFK): ആഗോ�ോള സിനി
മകളെ ആഘോ�ോഷിക്കുന്ന, സാംസ്കാരിക വിനിമയം പ്്രരോത്സാഹി
പ്പിക്കുന്ന, ചിന്്തതോദ്ദീപകമായ ആഖ്്യയാനങ്ങൾക്ക് വേദിയൊ�ൊ
രുക്കുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ചലച്ചിത്്രരോല്‍സവം.
ഇന്റർനാഷണൽ ഡോ�ോക്യുമെന്ററി ആൻഡ് ഷോ�ോർട്ട് ഫിലിം
ഫെസ്റ്റിവൽ ഓഫ് കേരള (IDSFFK): വളർന്നുവരുന്ന ചലച്ചി
ത്ര പ്രവർത്തകർക്ക് അവരുടെ സർഗ്ഗാത്മകതയുും കഥപറച്ചില്‍
വൈദഗ്്ധധ്്യവുും പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതിന് വേദി ഒരുക്കുന്ന വാർഷിക
പരിപാടിയായ ഇത് ഹ്രസ്്വചിത്ര നിര്്‍മമാണം എന്ന കലയെ ആഘോ�ോ
ഷിക്കുന്നു.
കേരളത്തിന്റെ വ്്യവസായ അന്തരീക്ഷം
വ്്യവസായ ശ്രദ്ധ
പരിമിതമായ ഭൂലഭ്്യതയുും കൂടിയ ജനസാന്ദ്രതയുും കണക്കിലെടുത്ത്, സുസ്ഥിര വികസനവുും സാമ്പത്തിക വളർച്ച
യുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കാന്‍ മലിനീകരണരഹിതവുും സേവനാധിഷ്ഠിതവുമായ വ്്യവസായങ്ങൾക്കാണ് കേരളം
തന്ത്രപരമായി ഊന്നൽ നൽകുന്നത്. വിനോ�ോദസഞ്ചാരവുും വിവരസാങ്കേതിക വിദ്്യയുും കേരളത്തിന്റെ സാമ്പ
ത്തിക മേഖലയെ നയിക്കുന്ന രണ്ട് പ്രധാന വ്്യവസായങ്ങളാണ്. ഇവയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പി
ക്കുന്നതിനുമായി വിജ്ഞാന- സാങ്കേതികവിദ്്യയാധിഷ്ഠിത വ്്യവസായങ്ങളെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് കേരളം
ഊന്നൽ നൽകുന്നു.
കേരള നോ�ോളജ് ഇക്കണോ�ോമി മിഷൻ (കെകെഇഎം) മുന്‍ക
യ്യെടുക്കുന്ന വർക്ക് നിയർ ഹോ�ോംം (ഡബ്ല്യുഎൻഎച്ച് ),
സംസ്ഥാനത്തുടനീളമുള്ള വിവിധ കമ്പനികളിൽ നി
ന്നുള്ള ജീവനക്കാരെ ഉൾക്്കകൊള്ളാൻ രൂപകൽപ്പന
ചെയ്തതുും ആധുനിക സൗകര്്യങ്ങളോ�ോടുകൂടിയതു
മായ പങ്കിടാവുന്ന തൊ�ൊഴിലിടങ്ങളുടെ വിക
സനം ഉൾപ്പെടുന്ന നൂതനസമീപനമാണ്. സ
ഹകരണപരവുും വഴക്കമുള്ളതുമായ തൊ�ൊഴിൽ
അന്തരീക്ഷം പ്രദാനം ചെയ്യുന്നതിലൂടെ ഈ
മേഖലയിലേക്ക് ആഗോ�ോള നിക്ഷേപം ആകർ
ഷിക്കുകയാണ് ഇത് ലക്ഷഷ്യമിടുന്നത്.
കണക്റ്റിവിറ്റി വിപ്ലവം
2023ൽ നിലവില്‍വന്ന കേരള ഫൈബർ ഒപ്‌റ്റിക് നെറ്റ്‌വർക്ക് (കെ-ഫോ�ോണ്‍)
ഏറ്റവുും ചെറിയ ഡിജിറ്റൽ വിഭജനംപോ�ോലുും ഇല്ലാതാക്കാൻ ലക്ഷഷ്യമിടുന്ന, സർക്കാ
രിന്റെ ധീരമായ ഒരു സംരംഭമാണ്. നിലവിലുള്ള ടെലികോ�ോംം ആവാസവ്്യവസ്ഥയ്ക്ക്
പൂരകമായ അടിസ്ഥാന സൗകര്്യമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന കെ-ഫോ�ോണ്‍, എല്ലാ
സേവന ദാതാക്കൾക്കകും പ്രാപ്്യമായ ഒരു വിവര സൂപ്പർ-ഹൈവേ വാഗ്ദാനം ചെ
യ്യുന്നതുും വിവേചനരഹിതമായ തത്തത്വങ്ങളെ പിന്തുടരുന്നതുമാണ്. അനായാസ
മായി കണക്റ്റിവിറ്റി പ്രശ്നങ്ങള്‍ പരിഹരിക്കാൻ ഓപ്പറേറ്റർമാരെ പ്രാപ്തരാക്കുന്ന
ഈ ശൃൃംഖല, ഇ-ഗവേണൻസിന് ഊർജം പകരാനുും വിജ്ഞാനാധിഷ്ഠിത
സമ്പദ്‌വ്്യവസ്ഥയിലേക്കുള്ള കേരളത്തിന്റെ യാത്ര ത്്വരിതപ്പെടുത്താനുും ഉദ്ദേശി
ച്ചുള്ളതാണ്.
വിജ്ഞാന സമൂഹ സംരംഭം
കേരള ഡെവലപ്മെന്റ് ആന്്‍ഡഡ് ഇന്്നനൊവേഷൻ സ്ട്രാറ്റജി കൗൺസിൽ (കെ-
ഡിസ്ക് ) പോ�ോലുള്ള സംരംഭങ്ങളിലൂടെ ഒരു വിജ്ഞാന സമൂഹം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിൽ
കേരളത്തിന്റെ ഊന്നൽ വ്്യക്തമാണ്. ഇന്്നനൊവേഷന്‍, ഡിസൈൻ തിങ്്കിിംഗ്,
സര്്‍ഗഗാത്മക പ്രശ്‌നപരിഹാരം എന്നിവയിൽ കെ-ഡിസ്കിന്റെ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലൂടെ ഊർജ്ജ
സ്്വലമായ വിജ്ഞാനാധിഷ്‌ഠിത സമ്പദ്‌വ്്യവസ്ഥയെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്ന കാര്്യത്തിൽ സംസ്ഥാനം മുൻ
നിരയിൽ എത്തുന്നു. വിവിധ മേഖലകളിൽ നൈപുണ്്യ വിദ്്യയാഭ്്യയാസം നൽകി അഞ്ച് വർഷത്തിനുള്ളിൽ 20
ലക്ഷം തൊ�ൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാന്‍ ലക്ഷഷ്യമിട്ട് കേരളം കെ-ഡിസ്‌കിന് കീഴിൽ കേരള നോ�ോളജ് ഇക്കണോ�ോ
മി മിഷൻ (കെകെഇഎം) ആരംഭിച്ചു. നൈപുണ്്യമുള്ളതുും നൂതനവുമായ തൊ�ൊഴിൽ ശക്തിയെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്ന
തിനുള്ള കേരളത്തിന്റെ പ്രതിബദ്ധത ഉറപ്പിക്കുന്നതാണ് ദീര്‍ഘവീക്ഷണത്്തതോടെയുള്ള ഈ സമീപനം.

16 Kerala AVGC-XR Policy 2023 17 Kerala AVGC-XR Policy 2023

സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആവാസവ്്യവസ്ഥ
സംസ്ഥാനത്ത് സംരംഭകത്്വവം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള കേരള സർക്കാ
രിന്റെ നോ�ോഡൽ ഏജൻസിയാണ് കേരള സ്റ്റാർട്ടപ്പ് മിഷൻ (കെഎസ്‌യുഎം).
വിവിധ പദ്ധതികളിലൂടെയുും പിന്തുണാ പരിപാടികളിലൂടെയുും സംസ്ഥാനത്തെ
സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആവാസവ്്യവസ്ഥയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന കേരള ടെക്്നനോളജി സ്റ്റാർട്ടപ്പ് പോ�ോ
ളിസിയുടെ നടപ്പാക്കല്‍ സ്ഥാപനം കൂടിയാണിത്. നൂതന ഉൽപന്നങ്ങളുും പരി
ഹാരമാര്‍ഗങ്ങളുും വികസിപ്പിക്കുന്ന, സാങ്കേതികവിദ്്യയാധിഷ്ഠിത സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ
ആരംഭിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന വളർന്നുവരുന്ന സംരംഭകർക്കുള്ള ഒരു സ്പപ്രരിം
ഗ്�്ബബോോർഡായി കെഎസ്‌യുഎം പ്രവർത്തിക്കുന്നു.
നിർദ്ദിഷ്‌ട മേഖലകളിലെ പങ്കാളിത്ത സ്ഥാപനങ്ങൾക്്കകൊപ്പം, കേരളത്തിലു
ടനീളമുള്ള 4900ല്‍ പരം രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ, 10 ലക്ഷത്തില്‍പരം
ചതുരശ്ര അടി ഇൻകുബേഷൻ സ്‌പേസ്, 63ല്‍ പരം ഇൻകുബേറ്ററുകൾ,
450ല്‍പരം ഇന്്നനൊവേഷൻ സെന്ററുകൾ എന്നിവയിലൂടെ അഭിമാനിക്കത്തക്ക
നേട്ടത്തിലാണ് ഇന്ന് സ്റ്റാര്‍ട്ടപ് മിഷന്‍. കെഎസ്‌യുഎമ്മിന്റെ ഇടപെടലുകൾ കേ
രളത്തിലെ യുവാക്കൾക്കിടയിൽ മാത്രമല്ല സർക്കാർ അതിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ
ഏർപ്പെടുന്നതില്‍വരെ ഒരു സാംസ്കാരിക മാറ്റം കൊ�ൊണ്ടുവന്നു.
നയത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്്യത്തിനായുള്ള
നിർവചനങ്ങൾ
ആനിമേഷൻ
ചലനത്തിന്റെ മിഥ്്യയാധാരണ സൃഷ്ടിക്കാൻ ഫ്രെയിമുകൾ തുടർച്ചയായി പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന സാങ്കേതികവിദ്്യയാണ്
ആനിമേഷൻ. വിനോ�ോദം, വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, ഡിസൈൻ, ഗെയിം ഡെവലപ്‌മെന്റ്, അനുകരണങ്ങൾ മുതലായവയിൽ
ഇത് ഉപയോ�ോഗിക്കുന്നു. ദ്്വവിമാന അല്ലെങ്കിൽ ത്രിമാന വസ്തുക്കളുടെ ഡ്്രരോയിംഗുകൾ, കമ്പ്യൂട്ടർ ഗ്രാഫിക്സ് അല്ലെ
ങ്കിൽ ഫോ�ോട്്ടടോഗ്രാഫുകൾ എന്നിവ ഉപയോ�ോഗിച്ച് തുടര്്‍കകാഴ്ചയില്‍ ചലനത്തിന്റെ ഇല്യൂഷന്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രീതിയാണ്
ആനിമേഷൻ. ആനിമേഷനിൽ ദ്്വവിമാന ആനിമേഷൻ, ത്രിമാന ആനിമേഷൻ, ക്ലേ ആനിമേഷൻ, പേപ്പർ ആനി
മേഷൻ, സ്റ്റോപ്പ് മോ�ോഷൻ, ഷാഡോ�ോ ആനിമേഷൻ മുതലായവ ഉൾപ്പെടുന്നു. അവ അനലോ�ോഗ് അല്ലെങ്കിൽ ഡിജി
റ്റൽ മീഡിയയിൽ റെക്്കകോർഡ് ചെയ്യാനാകുന്നവയാണ്. മൊ�ൊബൈലുകൾ, സോ�ോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ ആപ്ലിക്കേഷനുകൾ,
വിഷ്്വൽ ഇഫക്‌റ്റുകൾ, വിഷ്്വൽ കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ, പരസ്്യങ്ങൾ എന്നിവയിൽ ആനിമേഷൻ കൂടുതലായി ഉപ
യോ�ോഗിക്കുന്നു.
വിഷ്്വൽ ഇഫക്റ്റുകൾ
വിഷ്്വൽ ഇഫക്‌റ്റുകള്‍ (വിഎഫ്എക്സ് ) പോ�ോസ്റ്റ്‌പ്്രരൊഡക്ഷന്‍ എന്നിവ ഏതെങ്കിലുും സിനിമയ്‌ക്്കകോ അല്ലെങ്കിൽ
തത്സമയ-ചലന ചിത്രീകരണത്തില്‍ എടുക്കാനാകാത്ത മറ്റ് ചലിക്കുന്ന മാധ്്യമങ്ങള്്‍കക്കകോവേണ്ടി സൃഷ്‌ടിച്ചതോ�ോ
കൈകാര്്യയം ചെയ്തതോ�ോ മെച്ചപ്പെടുത്തിയതോ�ോ ആയ ഇമേജറിയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഇത് സിജിഐ (കമ്പ്യൂട്ടർ ജന
റേറ്റഡ് ഇമേജറി) എന്നനും അറിയപ്പെടുന്നു. വ്്യവസായത്തിലെ ഏറ്റവുും നൂതനമായ ത്രിമാന, കോ�ോമ്പസിറ്്റിിംഗ്
സോ�ോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ, പ്ലഗിനുകൾ എന്നിവ ഉപയോ�ോഗിച്ച് കമ്പ്യൂട്ടർ സൃഷ്‌ടിച്ച ഇമേജറികള്‍ വിഷ്്വൽ ഇഫക്‌റ്റുകളിൽ
ഉൾപ്പെടുന്നു.
ഗെയിമിംഗ്
ദ്്വവിമാന, ത്രിമാന, വീഡിയോ�ോ, ഹാൻഡ്‌ഹെൽഡ് ഉപകരണങ്ങൾ, മൊ�ൊബൈൽ, വെർച്്വൽ, കൺസോ�ോൾ ഉപകര
ണങ്ങള്‍ മുതലായവയില്‍ വിഷ്്വൽ ഫീഡ്‌ബാക്കകും ആഴത്തിലുള്ള അനുഭവങ്ങളുും സൃഷ്‌ടിക്കാൻ സാധിക്കകുംവിധം
ഉപയോ�ോക്തൃ ഇന്റർഫേസുമായുള്ള മനുഷ്്യ ഇടപെടൽ സാധ്്യമാക്കുന്ന ഇലക്ട്രോണിക് കളികളാണ് ഗെയിം.
ഓൺലൈൻ ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായത്തെ ഫ്രീ ടു പ്ലേ ഗെയിമുകൾ, റിയൽ മണി ഗെയിമുകൾ (ഫാന്റസി സ്്പപോർ
ട്സ്, കാർഡ് ഗെയിമുകൾ, മറ്റ് ആർഎംജി ഗെയിമുകൾ), ഇസ്്പപോർട്സ് എന്നിങ്ങനെ തരംതിരിക്്കാാം.
18 Kerala AVGC-XR Policy 2023
കോ�ോമിക്
ഒരു കഥയോ�ോ, കഥകളുടെ പരമ്പരയോ�ോ പറയാനായി കാലക്രമത്തിൽ ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്ന സീനുകളെ പ്രതിനിധീ
കരിക്കുന്ന സീക്്വൻഷ്്യൽ പാനലുകളുടെ രൂപത്തിൽ കോ�ോമിക് കലകൾ ഉൾക്്കകൊള്ളുന്ന ഒരു പ്രസിദ്ധീകരണമാണിത്.
മാഗസിനുകളിലുും പത്രങ്ങളിലുും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന കോ�ോമിക് സ്ട്രിപ്പുകൾ, ദൈർഘ്്യമേറിയ രൂപത്തിലുള്ള
ഗ്രാഫിക് നോ�ോവലുകള്‍, ഒറ്റപ്പെട്ട കഥകൾ എന്നിവയിലേക്കുകൂടി അത് വ്്യയാപിച്ചിരിക്കുന്നു.
ഓഗ്മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി
ഉപയോ�ോക്താവിന്റെ തത്സമയ പരിസ്ഥിതിയുമായി ഡിജിറ്റൽ വിവരങ്ങളെ സംയോ�ോജിപ്പിക്കുന്നതാണ് ഇത്.
തികച്ചചും കൃത്രിമമായ അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കുന്ന വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റിയിൽനിന്ന് വ്്യത്്യസ്തമായി, ഓഗ്മെന്റഡ് റി
യാലിറ്റി നിലവിലുള്ള പരിതസ്ഥിതിയെ ഉപയോ�ോഗിക്കുകയുും അതിന് മുകളിൽ പുതിയ വിവരങ്ങൾ വിന്്യസിക്കു
കയുും ചെയ്യുന്നു.
എക്സസ്ററ്റന്‍ഡഡ് റിയാലിറ്റി
കമ്പ്യൂട്ടർ സാങ്കേതികവിദ്്യയുും ധരിക്കുന്ന ഉപകരണങ്ങളുും സൃഷ്ടിച്ച മനുഷ്്യ-യന്ത്ര ഇടപെടലുകളെയുും എല്ലാ
യഥാർത്ഥ-വെർച്്വൽ സംയോ�ോജിത പരിതസ്ഥിതികളെയുും സൂചിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പദമാണ് എക്സസ്ററ്റന്‍ഡഡ് റിയാലി
റ്റി. ഇതിൽ ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി, മിക്സഡ് റിയാലിറ്റി, വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റി എന്നിവ പോ�ോലുള്ള പ്രാതിനിധ്്യ
രൂപങ്ങളുും അവയ്ക്കിടയിൽ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടുള്ള മേഖലകളുും ഉൾപ്പെടുന്നു.
വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റി
സോ�ോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ ഉപയോ�ോഗിച്ച് സൃഷ്‌ടിക്കുകയുും ഉപയോ�ോക്താവിനുമുന്നില്‍ അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുകയുും ചെയ്യുന്ന
ഒരു കൃത്രിമ അന്തരീക്ഷമാണ് ഇത്. ഉപയോ�ോക്താവ് അതിനെ ഒരു യഥാർത്ഥ പരിതഃസ്ഥിതിയായി അംഗീകരിക്കു
ന്നു. ഒരു കമ്പ്യൂട്ടറിൽ, വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റി പ്രാഥമികമായി അനുഭവപ്പെടുന്നത് അഞ്ച് ഇന്ദ്രിയങ്ങളിൽ രണ്ടെണ്ണ
ത്തിലൂടെയാണ്: കാഴ്ചയുും ശബ്ദവുും.
മിക്സഡ് റിയാലിറ്റി
സമ്മിശ്ര യാഥാര്‍ഥ്യത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. ഭൗതിക, ഡിജിറ്റൽ വസ്തുക്കൾ തത്സമയം സംവദിക്കുകയുും
സഹവര്‍‍ത്്തിക്കുകയുും ചെയ്യുന്ന പുതിയ പരിതസ്ഥിതികളുും ദൃശ്്യവൽക്കരണങ്ങളുും നിർമ്മിക്കുന്നതിനായി യഥാർ
ത്ഥവുും വെർച്്വലുമായ ലോ�ോകങ്ങളെ സംയോ�ോജിപ്പിക്കുന്ന ഇതിനെ ഹൈബ്രിഡ് റിയാലിറ്റി എന്നനും വിളിക്കുന്നു.
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സെക്ടർ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത് കമ്പനികൾ, സംയുക്ത സംരംഭങ്ങൾ, ഫോ�ോക്കസ് ഗ്രൂപ്പു
കൾ, കൺസൾട്ടന്റുമാർ, ബിസിനസ് ഓഫ് കൺസെപ്ഷനില്‍ ഏര്‍‍പ്്പെട്ടിട്ടുള്ള ക്രിയേറ്റീവ് പ്്രരൊഫഷണലുകൾ,
പ്്രരൊഡക്ഷൻ, പോ�ോസ്റ്റ്-പ്്രരൊഡക്ഷൻ, മീഡിയ, ബൗദ്ധിക സ്്വത്തവകാശ മാനേജ്മെന്റ്, ആനിമേഷൻ പ്രസിദ്ധീ
കരണവുും വിപണനവുും, വിഷ്്വൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്പെഷ്്യല്‍ ഇഫക്ടുകള്‍, എഡിറ്്റിിംഗ്,
മൊ�ൊബൈൽ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഡിജിറ്റൽ ഗെയിം വികസനം, കൺസോ�ോൾ, ഡെ
സ്‌ക്‌ടോ�ോപ്പ് ഗെയിമുകൾ (ചൂതാട്ടം ഒഴികെ), കോ�ോമിക്‌സ് ഉള്ളടക്കം എന്നിവയാണ്.
പ്രീ-പ്്രരൊഡക്ഷൻ, പ്്രരൊഡക്ഷൻ, പോ�ോസ്റ്റ് പ്്രരൊഡക്ഷൻ പൈപ്പ് ലൈനുകൾ, വിദ്്യയാ
ഭ്്യയാസം, നൂതന ഗവേഷണം, എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വിഷയങ്ങളുടെ വികസനം, അനു
ബന്ധ സാങ്കേതികവിദ്്യ, അതിന്റെ ബിസിനസ് മാനേജ്‌മെന്റ് എന്നിവയിൽ ഉപ
യോ�ോഗിക്കുന്ന സോ�ോഫ്റ്റ്‌വെയറിന്റെ വികസനം പോ�ോലുള്ള ഉൽപ്പന്നങ്ങളുും അനുബന്ധ
സേവനങ്ങളുും അവർ സജീവമായി പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനി
മുകളിൽ നിർവചിച്ചിരിക്കുന്നതുപോ�ോലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലെ ഏത്
കമ്പനിയുും.
19 Kerala AVGC-XR Policy 2023

ആഗോ�ോള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍
വ്്യവസായം
ആ നിമേഷൻ, വിഎഫ്‌എക്‌സ്, വീഡിയോ�ോ ഗെയിമിംഗ് എന്നിവയുടെ ആവശ്്യത്തിലുണ്ടായ കുതിച്ചുചാട്ടത്തിന്
ടിവി കാണുന്നവരുടെ എണ്ണത്തിലുണ്ടായ വര്‍ധനവുും താങ്ങാനാകുന്ന നിരക്കില്‍ ഇന്റർനെറ്റ് ലഭ്്യമായതുും
മൊ�ൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങളുടെ വ്്യയാപകമായ ഉപയോ�ോഗവുും സ്‌ട്രീമിംഗ് വീഡിയോ�ോകളുടെ ജനപ്രീതിയുമൊ�ൊക്കെ കാര
ണമാണ്. കൂടാതെ, ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റിയിലുും വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റിയിലുും അനുഭവങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുും
ആനിമേഷന്റെയുും വിഎഫ്‌എക്‌സിന്റെയുും ആവശ്്യകത വര്്‍ധധിച്ചിട്ടുണ്ട്. മെറ്റാവേഴ്്സസ്്പപോലെയുള്ള ഡിജിറ്റൽ റിയാലി
റ്റി സാധ്്യമാകുും.
സാങ്കേതികവിദ്്യയുടെ വേഗത്തിലുള്ള പുരോ�ോഗതി ആനിമേഷൻ, വിഎഫ്എക്സ്, ഗെയിമുകൾ എന്നിവയുടെ ലഭ്്യത
യെ ജനാധിപത്്യവൽക്കരിക്കുകയുും ആഗോ�ോള മാധ്്യമങ്ങളിലുും വിനോ�ോദങ്ങളിലുും അതിവേഗം വളരുന്ന വിഭാഗങ്ങ
ളിലൊ�ൊന്നായി ഈ വ്്യവസായത്തെ മാറ്റുകയുും ചെയ്യുന്നു. ആനിമേഷൻ, വിഎഫ്‌എക്‌സ്, വീഡിയോ�ോ ഗെയിംസ്
ഇൻഡസ്ട്രിയിൽ ഉയർന്നുവരുന്ന നിരവധി പ്രവണതകൾ, സിനിമകളിലെ തത്സമയ ദൃശ്്യങ്ങളുടേയുും ആനിമേഷ
ന്റേയുും വികസിച്ചുകൊ�ൊണ്ടിരിക്കുന്ന സംയോ�ോജനം, ആനിമേഷനില്‍ കമ്പ്യൂട്ടർ പ്്രരൊഫഷണലുകളുടെയുും പ്്രരോഗ്രാ
മർമാരുടേയുും സാങ്കേതികവിദഗ്ദ്ധരുടേയുും വര്്‍ധധിച്ച പങ്കാളിത്തം, സിനിമകളുടേയുും വീഡിയോ�ോകളുടേയുും ഗെയിമു
കളുടേയുും നിർമ്മാണത്തിലുും ഉപഭോ�ോഗത്തിലുമുള്ള വിഷ്്വൽ ഇഫക്റ്റുകള്‍ (വിഎഫ്എക്സ് ) ഓഗ്മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി
(എആര്‍), വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റി (വിആര്‍) എന്നിവയുടെ രൂപാന്തര സ്്വവാധീനം ഒക്കെ ഉൾപ്പെടുന്നു.
അതോ�ോടൊ�ൊപ്പം, ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റിയുും വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റിയുും ആനിമേഷൻ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ ആവശ്്യയം
വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനൊ�ൊപ്പം, നികുതി ആനുകൂല്്യങ്ങളുും കുറഞ്ഞ തൊ�ൊഴിൽ ചെലവുും കാരണം ഉൽപ്പാദന പ്രവർത്ത
നങ്ങള്‍ ആഗോ�ോളവൽക്കരിക്കപ്പെടുന്നത് വ്്യവസായത്തെ പുനർനിർമ്മിക്കുന്നുമുണ്ട്. പരമ്പരാഗത രീതികളില്്‍നനി
ന്ന് സ്‌ട്രീമിംഗിലേക്കകും ഡിജിറ്റൽ ഡൗൺലോ�ോഡുകളിലേക്കകും മാറുന്നതുപോ�ോലുള്ള മാധ്്യമ ഉപഭോ�ോഗ ശീലങ്ങളിലെ
മാറ്റം പ്രകടമാകുകയുും, അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്ര വിപണിയിലെ വളർന്നുവരുന്ന മേഖലകൾ പുതിയ അവസരങ്ങളുും
സഹകരണങ്ങളുും സൃഷ്ടിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു. ഹൈബ്രിഡ് ദ്്വവിമാന/ത്രിമാന ആനിമേഷന്റെ വരവ്-ചെലവുും ചല
നാത്മക ക്്യയാമറ സാധ്്യതകളുും ഫലപ്രാപ്തി നേടുകയുും, വികസിച്ചുകൊ�ൊണ്ടിരിക്കുന്ന കാഴ്ചാശീലങ്ങൾ ദൈര്‍ഘ്യ
ത്തില്‍ ചെറുതായ ഉള്ളടക്കങ്ങളുടെ ജനപ്രീതി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു.
നിര്്‍മമിത ബുദ്ധി, മെഷീൻ ലേണിംഗ്, ഡീപ് ലേണിംഗ് എന്നിവ വീഡിയോ�ോ ഗെയിമുകൾക്കായുള്ള ഹൈപ്പർ-വ്്യ
ക്തിഗതമാക്കലിനെ വർധിപ്പിക്കുമ്്പപോള്‍ ആനിമേറ്റഡ് ഫിലിമുകളുടെ കച്ചവടം ഒരു പ്രധാന വരുമാന സ്്രരോതസ്സാ
യി മാറുകയാണ്. കളിക്കാരുടെ പെരുമാറ്റവുും മുൻഗണനകളുും പ്രവചിക്കുന്നതിൽ വീഡിയോ�ോ ഗെയിമുകളിലെ പ്രവ
ചന വിശകലനങ്ങൾ നിർണായക പങ്കു വഹിക്കുന്നു. ഇ-സ്‌പോ�ോർട്‌സ് ലീഗുകളിലുും ടൂർണമെന്റുകളിലുും
ആരാധകരെ സൂക്ഷ്മമായി വിഭജിക്കുന്നത് വര്്‍ധധിച്ചുവരികയാണ്. കൂടാതെ ക്ലൗഡ് ഗെയിമിംഗ് സേവനങ്ങളുടെ
വിസ്തൃതമായ വളർച്ചയ്ക്കായി വ്്യയാപകമായ സ്്വവീകരിക്കലുകള്‍‍ക്്ക് അനുയോ�ോജ്്യമായ വിലനിർണ്ണയ മോ�ോഡലുകൾ
ആവശ്്യമാണ്. അതിലെല്ലാമുപരിയായി, കുറഞ്ഞ ചെലവുള്ള മൈക്്രരോ പേയ്‌മെന്റ് സംവിധാനങ്ങളുും ഓൺലൈൻ
ഗെയിം വിപണിയുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് സംഭാവന നൽകുന്നുണ്ട്.
ആഗോ�ോള എവിജിസി-എക്സ്ആർ വിപണി
ആനിമേഷൻ
ആഗോ�ോള ആനിമേഷൻ വിപണിയുടെ വലുപ്പം 2024-ഓടെ 432.05 ബില്്യൺ ഡോ�ോളറാകുമെന്നനും 2030-ഓടെ
587.1 ബില്്യൺ ഡോ�ോളറായി ഉയരുമെന്നനും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. സ്‌മാർട്ട്‌ഫോ�ോണുകളുടെ വർദ്ധിച്ച ഉപയോ�ോഗവുും ഒടിടി
വ്്യവസായത്തിന്റെ വളർച്ചയുും ഡിജിറ്റൽ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ ആവശ്്യകത വർധിക്കുന്നതിന് കാരണമായി. 2023-
ൽ 1.39 ബില്്യൺ യൂണിറ്റ് സ്‌മാർട്ട്‌ഫോ�ോണുകളെങ്കിലുും വിറ്റുപോ�ോയിട്ടുണ്ടാകുമെന്നു കണക്കാക്കുന്നത് എവി
ജിസി-യുടെ വർദ്ധിച്ച ആവശ്്യത്തെയാണ് കാണിക്കുന്നത്. 2023-ൽ ഒടിടി വിപണിയുടെ വലുപ്പം 295.4 ബില്്യൺ
ഡോ�ോളര്‍ ആണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു 2019-ൽ, നെറ്റ്ഫ്ലിക്സ് 1.1 ബില്്യൺ ഡോ�ോളർ (അവരുടെ വാർഷിക ബജറ്റിന്റെ
10%) ആനിമേഷൻ ഉള്ളടക്കത്തിനായി ചെലവഴിച്ചു 2022-ൽ, നെറ്റ്ഫ്ലിക്സസും ആമസോ�ോൺ പ്്രൈൈം വീഡിയോ�ോയുും
യഥാക്രമം 5 ബില്്യൺ ഡോ�ോളറുും 1.86 ബില്്യൺ ഡോ�ോളറുും ആനിമേഷൻ ഉള്ളടക്കത്തിനായി ചെലവഴിച്ചു.
20 Kerala AVGC-XR Policy 2023
വിഷ്്വൽ ഇഫക്റ്റുകൾ (വിഎഫ്എക്സ് )
2022-ലെ ഏകദേശ കണക്കായ 10 ബില്്യൺ ഡോ�ോളറിൽ നിന്ന്, വിഷ്്വൽ ഇഫക്റ്റ് മാർക്കറ്റ് 2028-ലെത്തുമ്്പപോള്‍
ഏകദേശം 16 ബില്്യൺ ഡോ�ോളറായി വളരാൻ സാധ്്യതയുണ്ട് 1970-കളിലുും 1980-കളിലുും ‘സ്റ്റാർ വാർസ് ’ ഫ്രാ
ഞ്ചൈസി നിർമ്മിക്കുന്നതിനിടയിൽ ലൂക്കാസ് തുടക്കമിട്ടതാണ് വിഎഫ്എക്സ് മേഖല മാർവൽ സിനിമാറ്റിക് യൂ
ണിവേഴ്‌സ്, ലോ�ോർഡ് ഓഫ് ദ റിംഗ്‌സ് തുടങ്ങിയ വിജയകരമായ സിനിമാ ഫ്രാഞ്ചൈസികൾ വിഎഫ്എക്സ്
ഔട്ട്‌പുട്ടിലെ മിഴിവിലൂടെ വിജയിച്ചവയാണ്.
ആനിമേഷൻ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ കാര്്യത്തിലെന്നപോ�ോലെ, ഒടിടിയുടെ വളർച്ച വിഎഫ്എക്സ് ഉള്ളടക്കത്തിലുും വർ
ദ്ധനവുണ്ടാക്കി. ആമസോ�ോൺ പ്്രൈൈം വീഡിയോ�ോ ഒറിജിനലായ പവർ ഓഫ് റിങ്‌സ് (സീസൺ 1), ഏകദേശം
9500 വിഷ്്വൽ ഇഫക്‌റ്റുകൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നുണ്ട് അതുപോ�ോലെ, നെറ്റ്ഫ്ലിക്സസും ധാരാളം വിഎഫ്എക്സ് ഷോ�ോട്ടുകളു
ള്ള ഉള്ളടക്കം പുറത്തിറക്കുന്നു. നെറ്റ്ഫ്ലിക്സ് ഒറിജിനലുകളായ ‘സ്ട്രേഞ്ചർ തിംഗ്സ് ’, ‘ലോ�ോസ്റ്റ് ഇൻ സ്പേസ് ’, ബാർ
ബേറിയൻസ് എന്നിവ കമ്പ്യൂട്ടർ ഉപയോ�ോഗിച്ച് ഉണ്ടാക്കിയ ഇമേജറികളുും ത്രിമാന വിഷ്്വലൈസേഷനുകളുും
ആനിമേഷനുകളുും ഇമേഴ്സീവ് എക്്സ്പപീരിയന്‍സും ഉപയോ�ോഗിച്ച് സൃഷ്ടിച്ച ഷോ�ോട്ടുകൾ ഉള്‍‍പ്്പെട്ടതാണ്.
ഗെയിമിംഗ്
സോ�ോണി, മൈക്്രരോസോ�ോഫ്റ്റ്, നിന്റെൻഡോ�ോ എന്നിവ ആധിപത്്യയം പുലർത്തിയ കേന്ദ്രീകൃത വ്്യവസായമായിരുന്നു
ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായം. നെറ്റ്‌വർക്ക് പ്രശ്നങ്ങളുടെ ഫലമായി ഈ വ്്യവസായം വലിയ തടസ്സങ്ങൾ നേരിടുകയുും
വിജയിക്കുന്നവര്‍ വിപണി ഏറ്റെടുക്കുകയുും ചെയ്തിരുന്നു. എന്നാൽ സ്‌മാർട്ട്‌ഫോ�ോണുകൾ, ബ്്രരോഡ്‌ബാൻഡ് ഇന്റർ
നെറ്റ്, ക്ലൗഡ് കമ്പ്യൂട്്ടിിംഗ് എന്നിവയുടെ വരവോ�ോടെ വ്്യവസായിക ബിസിനസ്സ് മാതൃകയില്‍ ഒരു വലിയ മാറ്റം
സംഭവിച്ചു. കൺസോ�ോൾ അധിഷ്‌ഠിത ഗെയിമിംഗിനെ അപേക്ഷിച്ച് മൊ�ൊബൈൽ ഗെയിമിംഗ് കൂടുതൽ ജനപ്രിയ
മായിക്്കകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. മുകളിൽ സൂചിപ്പിച്ച വമ്പൻമാരുടെ കുത്തക മുമ്പത്തെപ്്പപോലെ ശക്തമല്ലാത്തതിനാ
ല്‍ ആപ്പിൾ, ആൽഫബെറ്റ്, നെറ്റ്ഫ്ലിക്സ് തുടങ്ങിയ പുതിയ കളിക്കാർ ഗെയിമിംഗിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചു.
2023-ൽ കണക്കാക്കിയ 249.6 ബില്്യണ്‍ ഡോ�ോളറില്്‍നനിന്ന് ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായം 2028 ആകുമ്്പപോള്‍ 9.32%
സിഎജിആറോ�ോടെ 389.7 ബില്്യൺ ഡോ�ോളറായി വളരാൻ സാധ്്യതയുണ്ട് സ്മാർട്്ടട്്ഫഫോണുകൾ ലോ�ോകത്തെ സജീ
വമായ ഗെയിമർമാരുടെ എണ്ണം വർദ്ധിപ്പിച്ചു. 2022ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ചൈന ഗെയിമിംഗിനായി ഏറ്റവുും
കൂടുതൽ തുക ചെലവഴിക്കുമ്്പപോള്‍ ജപ്പാനിലാണ് ഗെയിമിംഗിനായി ഏറ്റവുും കൂടുതൽ പ്രതിശീർഷ ചെലവ്
ഉള്ളത്.
കോ�ോമിക്സ്
ഒരുകാലത്ത് അച്ചടി മാധ്്യമങ്ങള്‍ ആധിപത്്യയം പുലർത്തിയിരുന്ന കോ�ോമിക്‌സ് വ്്യ
വസായം ഗണ്്യമായ രീതിയില്‍ ഡിജിറ്റൽ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകളിലേക്ക് മാറിയതോ�ോടെ
അതിന്റെ വിപണി വിപുലീകരിക്കപ്പെട്ടു. കോ�ോമിക്‌സുകള്‍ സിനിമകളിലേക്കകും സീ
രിയലുകളിലേക്കകും സ്്വവീകരിക്കപ്പെടുന്ന പ്രവണത വർദ്ധിച്ചതോ�ോടെ, അവയുടെ ജന
പ്രീതിയിൽ വീണ്ടടും വളർച്ചയുണ്ടായി. വ്്യവസായത്തെ വൈവിധ്്യവൽക്കരിക്കുന്ന
വെബ്‌കോ�ോമിക്‌സ്, ക്രൗഡ് ഫണ്്ടിിംഗ് പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾ എന്നിവയിലൂടെ സ്്വതന്ത്ര
സ്രഷ്‌ടാക്കളുും വിജയം കണ്ടെത്തി. ഗ്രാഫിക് നോ�ോവലുകളുടെ ഉയർച്ച
മുതിർന്നവരുള്‍‍പ്്പെടെ പ്രേക്ഷകസമൂഹത്തെ വിശാലമാക്കി. ഡിജിറ്റൽ വിതരണവുും
ആഗോ�ോള പ്രവേശനക്ഷമതയുും വളര്‍ന്നതിനൊ�ൊപ്പം വിപണി വിപുലീകരണത്തിന്റെ
സാധ്്യതകളിലേക്ക് കോ�ോമിക്‌സ് എത്തിപ്പെട്ടു. ഡിജിറ്റൽ ലഭ്്യതയിലൂടെ ഉപഭോ�ോക്തൃ
അടിത്തറ വിശാലമായത് ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായത്തിലെ പ്രവണതകളിലെ മാറ്റത്തി
ലുും പ്രതിഫലിച്ചു.
ഫോ�ോർച്യൂൺ ബിസിനസ് ഇൻസൈറ്്റ്സസ് പ്രകാരം, 2022-ൽ 15.35 ബില്്യൺ ഡോ�ോളറിന്റേയുും 2030-ഓടെ 22.37
ബില്്യൺ ഡോ�ോളറിലേക്കുള്ള വിപുലീകരണവുും പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന കോ�ോമിക്സ് വിപണി ഗണ്്യമായ വളർച്ചയാണ്
കൈവരിക്കുന്നത് സംയുക്ത വാർഷിക വളർച്ചാ നിരക്ക് (സിഎജിആർ) 4.85% ആണെന്നത് വളര്‍ച്ചയുടെ പ്രവണ
തയാണ് കാണിക്കുന്നത് ഡിജിറ്റൽ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകളുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സ്്വവാധീനം, വ്്യത്്യസ്‌ത മാധ്്യമങ്ങളില്‍
വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ദത്തെടുക്കലുകൾ, വെബ്‌കോ�ോമിക്‌സിന്റെ ജനപ്രീതി, വിജയകരമായ ക്രൗഡ് ഫണ്്ടിിംഗ് സംരംഭ
ങ്ങൾ, ഗ്രാഫിക് നോ�ോവലുകളുടെ ആവശ്്യത്തിലെ കുതിച്ചുചാട്ടം, കോ�ോമിക്‌സ് ഉള്ളടക്കത്തിലേക്കുള്ള മെച്ചപ്പെട്ട
21 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ആഗോ�ോള പ്രവേശനക്ഷമത എന്നിങ്ങനെയുള്ള വിവിധ ഘടകങ്ങള്‍ ഈ വളർച്ചയ്ക്ക് കാരണമായി. കോ�ോമിക്സ് വിപ
ണിയുടെ ചലനാത്മകവുും വാഗ്ദാനപ്രദവുമായ സ്്വഭാവം ഈ ഘടകങ്ങൾ ഒരുപോ�ോലെ അടിവരയിടുന്നതുും അതിന്റെ
സ്്വവീകാര്്യതയുും വ്്യയാപകമായ ആകർഷണവുും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നതുമാണ്.
എക്സസ്ററ്റന്‍ഡഡ് റിയാലിറ്റി
ലോ�ോകം ഇപ്്പപോൾ ഇൻഡസ്ട്രി 4.0 (4ഐആര്‍)ലൂടെ കടന്നുപോ�ോകുകയാണ്. ആർട്ടിഫിഷ്്യൽ ഇന്റലിജൻസ്, റോ�ോ
ബോ�ോട്ടിക്‌സ്, എക്‌സ്‌ആർ, ഇന്റർനെറ്റ് ഓഫ് തിംഗ്‌സ് (ഐഒടി), ഡിജിറ്റൽ സെൻസറുകൾ, ബ്്ലലോക്ക് ചെയിൻ,
ത്രിമാന ചിത്രണം എന്നിവ 4ഐആറില്‍ ഉൾപ്പെടുന്നു മനുഷ്്യ-കൃത്രിമ ഏജന്റ് സഹകരണത്തിലൂടെ പ്രവർത്തന
ക്ഷമതയുും ചടുലതയുും പ്രാപ്തമാക്കുന്നുണ്ട് 4ഐആര്‍. മനുഷ്്യ വിഭവശേഷി, ഇന്്നനൊവേഷൻ, വിപണനം, കോ�ോൺ
ട്രാക്ററ്ററിംഗ് തുടങ്ങിയ പ്രവർത്തന മേഖലകളിലുടനീളം 4ഐആര്‍‍ന്്റെ പ്രയോ�ോഗം ഉൾപ്പെടുന്നു.
ആഗോ�ോള എക്സസ്ററ്റന്‍ഡഡ് റിയാലിറ്റി വിപണി 2023-ൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന 131.54 ബില്്യണ്‍ ഡോ�ോളറില്്‍നനിന്ന്, 36%
സിഎജിആറിൽ വളരുമെന്നനും 2030-ഓടെ 1134 ബില്ലല്യണ്‍ ഡോ�ോളറിലെത്തുമെന്നനും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു വെർച്്വൽ റി
യാലിറ്റി (വിആര്‍), ഓഗ്മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി (എആര്‍), മിക്സഡ് റിയാലിറ്റി (എംആര്‍) എന്നിവയാണ് മൂന്നുതരം
എക്സസ്ററ്റന്‍ഡഡ് റിയാലിറ്റികൾ. ഗെയിമിംഗ് മുതൽ ആരോ�ോഗ്്യ സംരക്ഷണം, ഹോ�ോസ്പിറ്റാലിറ്റി, വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, റീട്ടെ
യിൽ തുടങ്ങിയ മേഖലകളിലേക്കുവരെ നീളുന്നതാണ് എക്സസ്ററ്റന്‍ഡഡ് റിയാലിറ്റിയുടെ പ്രയോ�ോഗങ്ങൾ.
കമ്പ്യൂട്ടർ അനുകരണങ്ങളുും ത്രിമാന മോ�ോഡലിംഗുും ഉപയോ�ോഗിച്ചുള്ള വിആർ ഒരു വെർച്്വൽ ലോ�ോകം സൃഷ്ടിക്കുന്നു.
“പൂർണ്ണമായുും ആഴത്തിലുള്ളതുും തല്‍സമയവുമായ സംവേദനം ഉപയോ�ോക്താക്കൾക്ക് നൽകുന്നതിനായി മനുഷ്്യ
ന്റെ യഥാർത്ഥ ഇന്ദ്രിയ ധാരണകളെ സെൻസറുകളുും ആക്യുവേറ്ററുകളുും വഴി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.” (കാർഡനാ
സ് റോ�ോബ്ലെഡോ�ോയുും മറ്റുള്ളവരുും, 2022) വിആർ ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ ഉപഭോ�ോക്താക്കൾക്ക് വലിയ വ്്യത്്യയാസമില്ലാതെ
യഥാർത്ഥ ലോ�ോകവുമായി വെർച്്വൽ ലോ�ോകത്തെ സമന്്വയിപ്പിക്കാൻ കഴിയുും.
എച്ച്.ടി.സി, സാംസങ്, ഫെയ്്സസ്്ബബുക്, ഗൂഗിള്‍, സോ�ോണി തുടങ്ങിയവരാണ് ഈ വ്്യവസായത്തിലെ മുൻനിരക്കാര്‍.
ഇന്തത്യയിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായം
ഇന്തത്യൻ സമ്പദ്‌വ്്യവസ്ഥയിലെ ഒരു പ്രധാന വളർച്ചായന്ത്രമായി എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖല ഉയർന്നുവന്നിട്ടു
ണ്ട്. സമീപ വർഷങ്ങളിൽ ഇത് സ്ഥിരമായ വളർച്ച കാണിക്കുകയുും വളരെ പ്രതീക്ഷ നൽകുന്ന മേഖലയായി
ഉയർന്നുവരികയുും ചെയ്തു. ഇന്തത്യയുടെ ജിഡിപി വളർച്ചയ്ക്്കും തൊ�ൊഴിലവസരത്തിനുും സംഭാവന ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന
ശക്തമായ ഉള്ളടക്കവുും ബൗദ്ധിക സ്്വത്തുക്കളുും ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കാൻ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയ്ക്ക് കഴിവുണ്ട്.
2022നുും 2025നുും ഇടയിൽ, ഇനിപ്പറയുന്ന മേഖലകൾ വന്‍ വളർച്ച കൈവരിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
• ഡിജിറ്റൽ മീഡിയ (14.7%)
• ആനിമേഷനുും വിഎഫ്എക്സസും (21.1%)
• ഓൺലൈൻ ഗെയിമിംഗ് (19.5%)
• ഔട്ട്-ഓഫ്-ഹോ�ോംം (12.8%)
എസ്എംഇ വിപണനക്കാർ അവരുടെ ഡിജിറ്റല്‍ പരസ്്യ ചെലവുകള്‍ വര്‍‍ദ്്ധിപ്പിക്കുന്നതുും ആമസോ�ോൺ, ഫ്ലി
പ്കാർട്ട്, ജിയോ�ോ മാർട്ട് തുടങ്ങിയ ഓൺലൈൻ ഷോ�ോപ്്പിിംഗ് ചാനലുകള്‍ കൂടുതലായി ഉപയോ�ോഗിക്കുന്നതുും ഓപ്പണ്‍
നെറ്റ്‌വര്‍‍ക്്ക് ഫോ�ോര്‍ ഡിജിറ്റല്‍ കൊ�ൊമേഴ്സ് (ഒഎന്്‍ഡഡിസി), വൺ ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് വൺ പ്്രരോഡക്റ്റ് (ഒഡിഒപി) തുടങ്ങിയ
പുതിയ സാധ്്യതകള്‍ പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുന്നതുും ഈ രംഗത്ത് കുതിച്ചുചാട്ടത്തിന് വഴിവയ്്‍കക്്കുും.
ആനിമേഷൻ
ഇവൈ റിപ്്പപോർട്ട് അനുസരിച്ച്, 2022ൽ, ആനിമേഷൻ വ്്യവസായത്തിന്റെ വലുപ്പം 38 ബില്്യൺ ഇന്‍ഡ്യന്‍
രൂപയാണ്. ഇന്തത്യയിലേക്ക് ദ്്വവിമാന ആനിമേഷൻ ജോ�ോലികൾ ഔട്ട്‌സോ�ോഴ്‌സ് ചെയ്യപ്പെടുന്നതുും സോ�ോഫ്റ്റ്‌ടൂൺസ്
ആനിമേഷൻസ് പോ�ോലുള്ള സമർപ്പിത ഇന്തത്യൻ ഒടിടി ആനിമേഷൻ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകളുും ഇന്തത്യയിലെ ഈ വ്്യവസാ
യത്തിന്റെ വളർച്ചയ്ക്ക് കാരണമാണ്. സോ�ോഫ്‌ടൂൺസ് ആനിമേഷനുകൾക്ക് അവരുടെ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമിൽ അഞ്ചിലധി
കം ഭാഷകളിലായി 500-ലധികം സൃഷ്ടികളുണ്ട്.
22 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ഹൈദരാബാദ് ആസ്ഥാനമായുള്ള ഗ്രീൻ ഗോ�ോൾഡ് ആനിമേഷൻ സൃഷ്ടിച്ച ഛോ�ോട്ടാ ഭീമിന്റെ വിജയം പ്രാദേശിക
വൽക്കരിച്ച ഉള്ളടക്കത്തിനുള്ള ദേശീയ ആവശ്്യത്തിന്റെ തെളിവാണ്. ഇന്തത്യൻ ആനിമേഷൻ ഉള്ളടക്കത്തിന്
ആഗോ�ോള പ്രേക്ഷകരിൽ നിന്ന് എങ്ങനെ ധനസമ്പാദനം നടത്താനാകുും എന്നതിന്റെ തെളിവ് കൂടിയാണ് ഛോ�ോട്ടാ
ഭീം. ഛോ�ോട്ടാ ഭീം എന്ന ബ്രാൻഡ് കുട്ടികൾക്കിടയിൽ വിജയകരമായതിനാൽ, ഉല്്‍പപാദകര്‍ വിപണനത്തില്‍
ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് ഒരു സമ്പദ്‌വ്്യവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചു.
ആനിമേഷൻ നിർമ്മാണച്ചെലവ് ഗണ്്യമായി കുറക്കാന്‍ 4ഐആര്‍ സഹായിച്ചു. ചെറുവി ഡിസൈന്‍ ലാബ്സ്
പോ�ോലുള്ള ആനിമേഷൻ ലാബുകൾ, അണ്്‍ററിയല്‍, യൂണിറ്റി പോ�ോലുള്ള ഗെയിം എഞ്ചിനുകൾ ഉപയോ�ോഗിച്ച്, 90
മിനിറ്റ് അല്ലെങ്കിൽ റെൻഡറിംഗ് സമയത്തിന്റെ 70% വരെ ലാഭിച്ചു. നിര്്‍മമിത ബുദ്ധിയുടേയുും മെഷീൻ ലേണിംഗി
ന്റെയുും വർദ്ധിച്ച ഉപയോ�ോഗം ഇന്തത്യൻ ആനിമേഷൻ വ്്യവസായത്തിന്റെ വികസനത്തിനുും വളർച്ചയ്ക്്കും വളരെ പ്ര
തീക്ഷ നൽകുന്നതാണ്.
വിഎഫ്എക്സ്
2024 ആകുമ്്പപോഴേക്കകും വിഎഫ്എക്സ് വ്്യവസായത്തിന്റെ വലുപ്പം 93.1 ബില്്യൺ ഡോ�ോളറാകുമെന്ന് കണക്കാക്ക
പ്പെടുന്നു. ഇന്തത്യൻ ആനിമേഷന്റേയുും വിഎഫ്എക്സ് വ്്യവസായത്തിന്റേയുും ചെലവ് കുറവുും ലോ�ോകോ�ോത്തര ഉല്‍പ്പ
ന്നത്തിന്റെ നിലവാരവുും ആഗോ�ോള വിനോ�ോദ വ്്യവസായവുമായി സഹകരിക്കുന്നതിന് മികച്ച അവസരമായി.
ഇന്തത്യയിലെ വിഎഫ്എക്സ് പോ�ോസ്റ്റ് പ്്രരൊഡക്ഷൻ കമ്പനികൾ മാർവൽ സിനിമാറ്റിക് യൂണിവേഴ്സ് പോ�ോലുള്ള വാ
ണിജ്്യപരമായി വിജയിച്ച സിനിമകൾക്കായി വിദേശത്ത് സഹകരിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഇന്തത്യൻ വിഎഫ്എക്സ്
വ്്യവസായം സൃഷ്ടിക്കുന്ന വരുമാനത്തിന്റെ 70-75% അത്തരം ആഗോ�ോള സഹകരണങ്ങളിൽ നിന്നാണ്. റോ�ോട്്ടടോ
സ്്കകോപ്പി, പെയിന്റ്, മാച്ച് മൂവിംഗ് (ആർപിഎം) വർക്കുകളുടെ 85-90% ഇന്തത്യയിലേയ്ക്ക് ഔട്്ടട്്സസോഴ്സ് ചെയ്യുന്നു. ഒരു
ഇന്തത്യൻ വിഎഫ്എക്സ് സേവന ദാതാവ് അവരുടെ വിദേശത്തെ എതിരാളികൾ ആവശ്്യപ്പെടുന്ന പ്രതിഫലത്തിന്റെ
എട്ടിലൊ�ൊന്ന് മാത്രമേ ഈടാക്കുന്നുള്ളു. ക്ലൗഡ് കമ്പ്യൂട്്ടിിംഗിന്റെ ആവിർഭാവം റിമോ�ോട്ട് വർക്കിനെയുും ലോ�ോകമെമ്പാ
ടുമുള്ള കലാകാരന്മാർക്ക് ഒരൊ�ൊറ്റ പ്്രരോജക്റ്റിൽ സഹകരിക്കാൻ കഴിയുന്ന വെർച്്വൽ പ്്രരൊഡക്ഷൻ സ്റ്റുഡിയോ�ോകളുടെ
സ്ഥാപനത്തെയുും സഹായിച്ചു.
2022-ൽ, ഇന്തത്യയിലെ ഒരു ഇടത്തരം സിനിമ അവരുടെ ബജറ്റിന്റെ 10-15% വിഎഫ്എക്സിനായി ചെലവഴിക്കുന്നു
ണ്ട്. ഒരു ബിഗ് ബജറ്റ് സിനിമയ്‌ക്ക് വിഎഫ്‌എക്‌സിന്റെ ചെലവ് മൊ�ൊത്തം ചെലവിന്റെ ഏകദേശം 25-30%
ആയിരുന്നു.
ആഭ്്യന്തര വ്്യവസായത്തിലുും വിഎഫ്എക്സ്-ന് കാര്്യമായ ആവശ്്യകതയുണ്ട്. ബോ�ോളിവുഡ് ചിത്രമായ ബ്രഹ്മാസ്ത്ര
ഒന്്നാാം ഭാഗമായ ശിവയിൽ 4800 വിഎഫ്‌എക്‌സ് ഷോ�ോട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു, ദക്ഷിണേന്തത്യൻ സിനിമയായ
ആർആർആറിന് ഏകദേശം 2800 വിഎഫ്‌എക്‌സ് ഷോ�ോട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.
ഇന്തത്യൻ വിഎഫ്എക്സ് വ്്യവസായം 60000ത്്തതോളം തൊ�ൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു. ഇൻഡസ്ട്രിയൽ ലൈറ്റ് ആൻഡ്
മാജിക്, സിനിസൈറ്റ്, പൈ സ്‌ക്്വയർ ടെക്‌നോ�ോളജീസ്, ഗോ�ോസ്റ്റ് വിഎഫ്‌എക്‌സ്, ഫോ�ോക്‌സ് എന്നിവ സമീപ
കാലത്ത് ഈ മേഖലയില്‍ ഇന്തത്യയില്‍ ഓഫീസ് തുറന്ന ആഗോ�ോള കമ്പനികളാണ്. 4ഐആര്‍ വന്നതോ�ോടെ സി
നിമകളിലെ വിഎഫ്എക്സ് ഷോ�ോട്ടുകൾക്ക് ചെലവ് കുറഞ്ഞു. അണ്്‍ററിയല്‍ എന്്‍ജജിന്‍ 5.0 പോ�ോലുള്ള പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾ
സിനിമാ നിർമ്മാണ ചെലവ് കുറയ്ക്കുക മാത്രമല്ല നിർമ്മാണ സമയവുും കുറച്ചു. തെലുങ്ക് സിനിമയായ രാധേ
ശ്്യയാമിലെ ഒരു രംഗം ചിത്രീകരിക്കുന്നതിനായി മുഴുവൻ അണിയറക്കാരേയുും ലണ്ടനിലേക്ക് കൊ�ൊണ്ടുപോ�ോകുന്നതി
നുപകരം, ഈ രംഗം ഇന്തത്യയിൽ ചിത്രീകരിച്ചശേഷം അൺറിയൽ എഞ്ചിൻ ഉപയോ�ോഗിച്ച് ലണ്ടനിൽ ചിത്രീകരി
ച്ചത് പോ�ോലെ സിനിമയുമായി സംയോ�ോജിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു.
ഇന്തത്യയിലെ ആനിമേഷന്റെയുും ആഭ്്യന്തര വ്്യവസായത്തിന്റെയുും വളർച്ച (INR ബില്്യൺ)
2019 2020 2021 2022
ആനിമേഷന്‍ 22 25 31 38
വിഎഫ്എക്സ് 50 9 38 50
ആകെ 72 34 69 88
Source: EY-FICCI report on media and entertainment, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_in/topics/media-and-entertainment/2023/05/ey-me-
report.pdf, accessed on Dec 17, 2023
23 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ഗെയിമിംഗ്
മൊ�ൊബൈൽ ഗെയിം ഡൗൺലോ�ോഡുകളുടെ കാര്്യത്തിൽ ഇന്തത്യക്കാരാണ് മുൻനിരയിലുള്ളതെങ്കിലുും, ഓൺലൈൻ
മൊ�ൊബൈൽ ഗെയിമുകളിൽ നിന്നുള്ള വരുമാനം ആഗോ�ോള മൊ�ൊബൈൽ ഗെയിമിംഗ് വരുമാനത്തിന്റെ 1.1% മാത്രമാ
ണ്. വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ഇന്റർനെറ്റ് ലഭ്്യതയുും സ്‌മാർട്ട്‌ഫോ�ോണുകളുടെ ഉപയോ�ോഗവുും ഈ വ്്യവസായത്തിൽ നിന്നു
ള്ള വളർച്ചയുടെ സാധ്്യതയേയുും വര്്‍ധധിപ്പിക്കുന്നു. 2025ഓടെ ഇന്തത്യൻ ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായം 3.9 ബില്്യൺ
ഡോ�ോളറിലെത്തുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
ഇന്തത്യൻ സിനിമാ-സംഗീത വ്്യവസായങ്ങള്‍ ചേരുന്നതിന്റെ ഇരട്ടിയിലേറെയാണ് ഇന്തത്യൻ
ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായത്തിന്റെ വലിപ്പം (159.3 ബില്്യൺ ഡോ�ോളര്‍). 2021-22 ൽ, ഒരു
ശരാശരി ഇന്തത്യൻ ഗെയിമറിൽനിന്ന് സമാഹരിച്ച വരുമാനം 1700 രൂപ ആയിരുന്നു.
2018 മുതൽ, ഇന്തത്യൻ ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായം ഏകദേശം 2.8 ബില്്യൺ ഡോ�ോളർ
സമാഹരിച്ചു. ഇന്തത്യൻ ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായത്തിൽ മൂന്ന് യൂണികോ�ോണുകൾ
ഉണ്ട് - MPL (2.5 ബില്്യൺ ഡോ�ോളര്‍), GAMES24seven (2.3 ബില്ലല്യൺ ഡോ�ോളര്‍),
Dream11 (8 ബില്ലല്യൺ ഡോ�ോളര്‍). മുപ്പതിനായിരം ഡെവലപ്പർമാരുും പ്്രരോഗ്രാമർമാ
രുും ഉൾപ്പെടെ ഒരു ലക്ഷത്തി അൻപതിനായിരത്്തതോളം ആളുകൾ ഇന്തത്യൻ
ഗെയിമിംഗ് ഇൻഡസ്ട്രിയിൽ ജോ�ോലി ചെയ്യുന്നുണ്ട്.
2022-23ലെ കേന്ദ്ര ബജറ്റിലെ എവിജിസി ടാസ്‌ക് ഫോ�ോഴ്‌സിന്റെ പ്രഖ്്യയാപനത്തെക്കുറിച്ച് സംസാരിച്ചപ്്പപോള്‍,
മൊ�ൊബൈൽ ഗെയിമിംഗിന്റെ ലോ�ോകത്തെ മികച്ച 5 വിപണികളിലൊ�ൊന്നാണ് ഇന്തത്യയെന്ന് ബഹുമാനപ്പെട്ട
ഇന്തത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി എടുത്തുപറഞ്ഞു. ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായം എവിജിസി സെക്ടറിന്റെ കാതലാണെന്നു മാത്ര
മല്ല അതിന്റെ മുഴുവൻ ആവാസവ്്യവസ്ഥയിലുും വളർച്ചയെ നയിക്കുന്നുമുണ്ട്. 2025-ഓടെ ഡിജിറ്റൽ മീഡിയ,
സംഗീത വ്്യവസായം എന്നിവയെ പിന്തള്ളി ഇന്തത്യയിലെ എം ആന്്‍ഡഡ് ഇ വ്്യവസായത്തിലെ മൂന്നാമത്തെ
വലിയ വിഭാഗമായി ഓൺലൈൻ ഗെയിമിംഗ് മേഖല മാറുും.
കോ�ോമിക്സ് മേഖല
1991-ൽ ഇന്തത്യൻ സമ്പദ്‌വ്്യവസ്ഥ തുറക്കപ്പെട്ടതുും ഉപഗ്രഹ ടെലിവിഷൻ വിപണിയിലെ പ്രധാന മാറ്റങ്ങളുും
ഇന്തത്യൻ കോ�ോമിക് വായനക്കാർക്ക് മുഖ്്യധാരാ മാധ്്യമങ്ങളിലെ നിരവധി അന്താരാഷ്ട്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ പരിചയ
പ്പെടുന്നതിന് അവസരമൊ�ൊരുക്കി. ഈ പരിവർത്തനം ഇന്തത്യൻ കോ�ോമിക്‌സിന്റെ ഒരു പുതിയ തരംഗത്തിന്റെ
ആവിർഭാവത്തിലേക്ക് നയിക്കുകയുും, രാജ്്യത്തിന്റെ കലാപരമായ കഴിവുകളുടെ സമുച്ചയത്തെ
പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തിയ നിരവധി പുതുമുഖങ്ങൾക്ക് അവസരമൊ�ൊരുക്കുകയുും ചെയ്തു. സൂപ്പർഹീറോ�ോകൾ, പുരാണ
ങ്ങൾ, നാടോ�ോടിക്കഥകൾ, വിവിധ സാമൂഹിക ആഖ്്യയാനങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾക്്കകൊള്ളുന്ന വൈവിധ്്യമാർന്ന വിഭാഗ
ങ്ങളിലേക്ക് ഈ കോ�ോമിക്‌സ് വ്്യയാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.

ഇന്തത്യയിൽ 42.5 കോ�ോടി ഗെയിമർമാരുണ്ട്. സമ്മാനത്തുകയ്ക്ക് പ്രാധാന്്യമുള്ള രാ
ജ്്യത്തെ ഗെയിമിംഗ് മത്സരങ്ങൾ ഇപ്്പപോൾ പരമ്പരാഗത കേബിൾ ടിവി ശൃൃംഖല
കളിലുും ഒടിടിയിലുും ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. 7, 8 പട്ടികകൾ ഇന്തത്യൻ ഗെയിമിംഗ്
വ്്യവസായത്തിന്റെ വളർച്ചയെ എടുത്തുകാണിക്കുന്നു.
ചാച്ചാ ചൗധരി, തെനാലി രാമൻ, ഡിറ്റക്ടീവ് മൂച്ച്‌വാല, ശിക്കാരി ശംഭു, അക്ബർ-ബീർബൽ തുടങ്ങി പ്രശസ്തരായ
നിരവധി കഥാപാത്രങ്ങളെ സൃഷ്ടിച്ച കോ�ോമിക് പുസ്തക മേഖലയ്ക്ക് ഇന്തത്യൻ ജനപ്രിയ സംസ്കാരത്തിൽ ഒരു പ്രമുഖ
സ്ഥാനമുണ്ട്. ദശാബ്ദങ്ങളായി വിജയകരമായി പ്രചരിക്കുന്ന ഒരു കോ�ോമിക് സ്‌ട്രിപ്പ് എന്ന നിലയിലാണ്
ബോ�ോബനുും മോ�ോളിയുും മലയാളത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. 1980-കളുടെ അവസാനത്തിലുും 1990-കളിലുമാണ് ഈ
വ്്യവസായം പ്രധാന നേട്ടം കൈവരിച്ചത്.

ഇടപാട് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഗെയിം വരുമാനം (ബില്്യൺ രൂപയില്‍) 2021-ൽ, നിരവധി കോ�ോമിക് പുസ്തക കഥാപാത്രങ്ങൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിന് ഈ മേഖല സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു, അത്
ഒടുവിൽ ആനിമേറ്റഡ് സീരീസുകളോ�ോ സിനിമകളോ�ോ ഷോ�ോർട്ട്സുകളോ�ോ ആയി മാറുകയുും ചെയ്തു.
2020 2021 2022 എക്സസ്ററ്റന്‍ഡഡ് റിയാലിറ്റി (എക്സ്ആര്‍)
റമ്മി ആന്്‍ഡഡ് പോ�ോക്കര്‍ 31 39 56
5ജി സാങ്കേതികവിദ്്യയുടെ ആവിർഭാവത്തിലൂടെയുും വർദ്ധിച്ച ഇന്റർനെറ്റ് ലഭ്്യതയിലൂടേയുും, സാധാരണ ഉപകര
ഫാന്റസി സ്്പപോട്സ് 26 33 42 ണങ്ങളിൽ അല്ലെങ്കില്‍ ഹാൻഡ്‌സെറ്റുകളിൽ ഉയർന്ന നിലവാരമുള്ള ഗെയിമുകൾ അനുഭവിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു
മറ്റ് പങ്കാളിത്ത ഫീസ് മാധ്്യമമെന്ന നിലയിൽ ക്ലൗഡ് ഗെയിമിംഗിനുള്ള അവസരം വളരുകയാണ്.
2 3 6
ഗെയിമുകൾ
നിലവിൽ, എക്സ്ആര്‍ ദത്തെടുക്കൽ പരിമിതമാണെങ്കിലുും 2025ഓടെ 10-15 ദശലക്ഷം ഇന്തത്യൻ കുടുുംബങ്ങൾ 50
ആകെ 59 75 104 ദശലക്ഷത്തിലധികം വെർച്്വൽ അവതാറുകൾ സൃഷ്ടിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് എആര്‍, വിആര്‍ എന്നിവ അനുഭവിച്ചറിയുമെന്ന്
Source: EY-FICCI report on media and entertainment, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_in/topics/media-and-entertainment/2023/05/ey-me- 2023ലെ എഫ്ഐസിസിഐ റിപ്്പപോർട്ട് പ്രതീക്ഷ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. മെറ്റാവേഴ്സ്, നിര്്‍മമിത ബുദ്ധി, വെബ് 3.0
report.pdf, accessed on Dec 17, 2023
എന്നിവ പോ�ോലുള്ള മറ്റ് അത്്യയാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്്യകളുമായുള്ള എക്സ്ആര്‍-ന്റെ സംയോ�ോജനം ഡിജിറ്റൽ,
ഭൗതിക യാഥാർത്ഥഥ്യങ്ങളുമായുള്ള നമ്മുടെ ഇടപെടലുകളെ തടസ്സമില്ലാതെ സമന്്വയിപ്പിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് പുതിയ
ഇന്തത്യയിൽ കാഷ്്വൽ ഗെയിമിംഗിന്റെ വളർച്ച (ബില്്യണ്‍ രൂപയില്‍) പാതകൾ തുറന്നിടുന്നു.

2020 2021 2022 ഡിമാൻഡ് സൈഡ് ടെക്്നനോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളായ ക്്യയാരക്ടർ ഡിസൈൻ, എആർ, വിആർ എന്നിവ ഇന്തത്യയുടെ
മീഡിയ ആന്്‍ഡഡ് എന്റർടൈൻമെന്റ് മേഖലയെ, പ്രത്്യയേകിച്ച് വിപുലീകൃത ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ നയിക്കു
ഇസ്്പപോര്്‍‍ട്്സസ് 8 10 11 ന്ന എവിജിസി-എക്സ്ആർ, പുനർനിർമ്മിക്കുകയുും ക്രിയേറ്റീവ് ചോ�ോയിസുകളിൽ ആഗോ�ോള കൃത്്യതാ ഉള്ളടക്കത്തി
പരസ്്യയം 7 8 11 ന്റെ സ്്വവാധീനം, പുതിയ ഉപയോ�ോക്തൃ ജനസംഖ്്യയാശാസ്‌ത്രത്തിന്റെ ആവിർഭാവം, മെച്ചപ്പെടുത്തിയ ബ്്രരോഡ്‌ബാൻ
ഡ് വ്്യയാപ്തിയുും ഗുണനിലവാരവുും എന്നിവയാൽ നയിക്കപ്പെടുകയുും ചെയ്യുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ അടുത്ത ഏതാനുും
ആപ് വാങ്ങല്‍ 5 7 9 വർഷങ്ങളിലോ�ോ ഒരു ദശാബ്ദത്തിലോ�ോ കൂടുതല്‍ വികസിക്കുകയുും, ഈ അവസരം പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുന്നതിന്
ആകെ 20 25 31 ഇന്തത്യയുടെ കഴിവുകളുടെയുും കലാശേഷിയുള്ള തൊ�ൊഴിലാളികളുടെയുും വർദ്ധനവുും പരിശീലനവുും ആവശ്്യമായി
വരികയുും ചെയ്യയും.
Source: EY-FICCI report on media and entertainment, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_in/topics/media-and-entertainment/2023/05/ey-me-
report.pdf, accessed on Dec 17, 2023

24 Kerala AVGC-XR Policy 2023 25 Kerala AVGC-XR Policy 2023


കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖല
കേരളത്തിന്റെ സാങ്കേതിക ഭൂപ്രകൃതി
ഭൗതിക അടിസ്ഥാനസൗകര്്യങ്ങൾക്ക് പുറമേ, സംസ്ഥാനത്തെ സാങ്കേതിക വ്്യവസായങ്ങളുടെ വൻതോ�ോതിലുള്ള
വളർച്ചയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിന് ബൗദ്ധിക അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങളുടെ ബലവത്തായ നട്ടെല്ല് ഉണ്ടാക്കുന്നതിനാ
യി സംസ്ഥാനം ഇതിനകം തന്നെ നിക്ഷേപം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഐടി മേഖലയ്ക്ക് ശേഷി നൽകുന്ന നിരവധി സാ
ങ്കേതിക സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് പുറമേ, ഡിജിറ്റൽ ലോ�ോകത്തിനായുള്ള ഒരു സമർപ്പിത സർവ്വകലാശാല- രാജ്്യത്തെ
ആദ്്യത്തെ ഡിജിറ്റൽ സർവ്വകലാശാലയുും സർക്കാർ സ്ഥാപിച്ചു.
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍-ന്റെ പരിണാമം
2018-ൽ ഗെയിമിംഗ്, ആനിമേഷൻ, എഐ, എക്സ്ആര്‍ തുടങ്ങിയ വ്്യവസായ മേഖലകളിലേക്ക് കേരളത്തിന്റെ
സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആവാസവ്്യവസ്ഥ ആക്കം പകര്‍നന്നു. ഫ്യൂച്ചർ ടെക്്നനോളജീസ് ലാബിന്റെ ആരംഭം, സൂപ്പർ ഫാബ്‌ലാ
ബ്സ്, യൂണിറ്റി സെന്റർ ഓഫ് എക്സലൻസ്, സിംഗുലാരിറ്റി യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുടെ ഗ്്ലലോബൽ ഇന്്നനൊവേഷൻ ചലഞ്ച്,
കോ�ോപ്പൻഹേഗൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഇന്ററാക്ടീവ് ഡിസൈനിന്റെ (സിഐഐഡി) സമ്മർ സ്കൂൾ തുടങ്ങിയവ
സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ഇക്്കകോസിസ്റ്റത്തിൽ കാര്്യമായ പരിവർത്തനം വരുത്തിയ ചില പ്്രരോഗ്രാമുകളായിരുന്നു.
ആനിമേഷൻ
90-കളുടെ അവസാനം ആനിമേഷൻ വ്്യവസായം കേരളത്തിൽ ഒരു വാഗ്ദാനമായി മാറുകയുും 2000ങ്ങളുടെ തുടക്ക
ത്തിലെ ഐടി വിപ്ലവത്തിന്റെ അലയൊ�ൊലികളാൽ അത് പ്രചോ�ോദിപ്പിക്കപ്പെടുകയുും ചെയ്തു. വ്്യവസായത്തിന്റെ
പ്രാരംഭ ഘട്ടമായതിനാൽ, ആനിമേഷൻ സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾ വിവര സാങ്കേതിക ആവാസവ്്യവസ്ഥയുടെ ഭാഗമായിരു
ന്നു. ടെക്‌നോ�ോപാർക്ക് ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ടൂൺസ് ആനിമേഷൻസ്, ദ്്വവിമാന ആനിമേഷനിൽ വൈ
ദഗ്ദദ്ധ്്യം നേടുകയുും വിദേശത്തുനിന്ന് ഔട്ട്‌സോ�ോഴ്‌സ് പ്്രരോജക്ടുകൾ ഏറ്റെടുക്കുകയുും ചെയ്തുകൊ�ൊണ്ട് രാജ്്യത്ത് ഈ
വ്്യവസായത്തിന്റെ തുടക്കക്കാരായി ഉയർന്നു.
സമാനമായവിധത്തില്‍ ആനിമേഷൻ സ്റ്റുഡിയോ�ോകളായ ആനിമേഷൻ ഡൈമൻഷൻ, നെസ്റ്റ് ആനിമേഷൻ, ഡി
ജിറ്റൽ കാർവിംഗ് തുടങ്ങിയവ വ്്യവസായത്തിന്റെ വളര്‍ച്ചയുടെ പാതയില്‍ സംഭാവന നൽകി. അവരിൽ ഭൂരിഭാഗ
വുും ദ്്വവിമാന, ത്രിമാന ആനിമേഷൻ, കോ�ോമ്്പപോസിറ്്റിിംഗ്, റോ�ോട്്ടടോസ്്കകോപ്്പിിംഗ്, ഡിജിറ്റൽ മാറ്റ് പെയിന്്റിിംഗ് എന്നി
വയിൽ വൈദഗ്ദദ്ധ്്യം നേടിയിട്ടുണ്ട്. കേരളം ആസ്ഥാനമായുള്ള ആനിമേഷൻ സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾ അവരുടെ ജോ�ോലിയുടെ
ഗുണനിലവാരത്തിലുും വരവ്-ചെലവ് ഗുണമേന്മയിലുും ക്രമേണ അംഗീകാരം നേടി. അവർ അന്താരാഷ്ട്ര പ്്രരൊഡ
ക്ഷൻ ഹൗസുകളുമായി സഹകരിക്കാൻ തുടങ്ങുകയുും ആഗോ�ോള ചലച്ചിത്ര-ടെലിവിഷൻ പദ്ധതികളുടെ ഉള്ളടക്ക
ത്തിന് സംഭാവന നൽകുകയുും ചെയ്തു.
ആനിമേഷനിൽ കോ�ോഴ്‌സുകൾ നടത്തുന്ന നിരവധി സ്ഥാപനങ്ങൾ സംസ്ഥാനത്തുടനീളം കൂണുപോ�ോലെ മുളച്ചുവരു
ന്നത് ഈ മേഖലയിലെ പ്രാദേശിക പ്രതിഭകളെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്നതിന് അനുകൂലമായ അന്തരീക്ഷം വളർ
ത്തിയെടുക്കുന്നുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലുും, ദ്രുതഗതിയിലുള്ള വികാസത്തിന്റെ ഈ ഘട്ടം ഒടുവിൽ ഒരു തളർച്ചയിലേക്കു
നീങ്ങി. മിക്ക സ്റ്റുഡിയോ�ോകളുും ഒന്നുകിൽ അടച്ചുപൂട്ടുകയോ�ോ മറ്റ് മേഖലകളിലേക്ക് വൈവിധ്്യവത്കരിക്കുകയോ�ോ
ചെയ്തു. ഒരിക്കൽ അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ച വ്്യവസായത്തിന്റെ മാന്ദദ്യത്തെയാണ് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ഈ മാന്ദദ്യത്തി
ന് പിന്നിലെ ഘടകങ്ങൾ സങ്കീർണ്ണവുും ബഹുമുഖവുമായതിനാല്‍ ഈ പരിവർത്തനത്തിന്റെ ചലനാത്മകത മന
സ്സിലാക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന വ്്യവസായ വിദഗ്ധരിൽ നിന്ന് വൈവിധ്്യമാർന്ന നിരീക്ഷണങ്ങൾ ആവശ്്യപ്പെടു
ന്നുണ്ട്.
വിഷ്്വൽ ഇഫക്റ്റുകൾ
ആനിമേഷന്‍ മേഖലയ്‌ക്്കകൊപ്പം വിഎഫ്‌എക്‌സ് വ്്യവസായവുും വളർന്നത് കേരളത്തിന് വളർച്ചയ്‌ക്കുള്ള മറ്്ററൊരു
അവസരമായി. വിദഗ്ധരായ തൊ�ൊഴിലാളികളുടെ ലഭ്്യതയുും പ്രധാന നഗരങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് കുറഞ്ഞ പ്രവർ
ത്തന ചെലവുും വളർച്ചയ്ക്ക് ആക്കം കൂട്ടി. വിഎഫ്‌എക്‌സ് മേഖലയ്‌ക്ക് ആവശ്്യമായ വൈദഗ്്ധധ്്യവുും അറിവുമുള്ള
വിദ്്യയാർത്ഥികളെ സജ്ജമാക്കാൻ ലക്ഷഷ്യമിട്ടുള്ള വിവിധ കോ�ോഴ്‌സുകള്‍ അതിന്റെ പ്രാധാന്്യത്തിന് സംഭാവന ചെ
യ്യുന്ന വിദഗ്ദ്ധരായ പ്്രരൊഫഷണലുകളുടെ എണ്ണം വര്്‍ധധിപ്പിച്ചു.
26 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ഈ രംഗത്തെ മുൻനിരക്കാരായ വിസ്മയമാക്‌സ്, അത്്യയാധുനിക വിഷ്്വൽ ഇഫക്‌റ്റുകൾക്കകും ആനിമേഷനുും പേരു
കേട്ടതാണ്. വിസ്മയമാക്‌സ് കേരളത്തിലെ എവിജിസി വ്്യവസായത്തിന് ഗണ്്യമായ സംഭാവന നൽകുകയുും
ആഴത്തിലുള്ളതുും ആകർഷകവുമായ ഡിജിറ്റൽ അനുഭവങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിൽ വൈദഗ്ദദ്ധ്്യം പ്രകടിപ്പിക്കുകയുും
ചെയ്യുന്നു. ആനിമേഷൻ, ഗെയിമിംഗ് മേഖലകളിൽ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന പ്രശസ്തിക്ക് സംഭാവന
നൽകിക്്കകൊണ്ട്, ഏറ്റവുും മികച്ച വിഷ്്വൽ ഇഫക്റ്റ് സൊ�ൊല്യൂഷനുകൾ വിതരണം ചെയ്യുന്നതില്‍ വൈദഗ്്ധധ്്യമുള്ളവ
രാണ് TMEFX. ഡിടിഎം (ഡിജിറ്റൽ ടൈഫൂൺ മീഡിയ) ഡിജിറ്റൽ മീഡിയ സൊ�ൊല്യൂഷനുകളിൽ സ്പെഷ്്യലൈസ്
ചെയ്യുന്നു. കോ�ോക്കനട്ട് ബഞ്ച് ആനിമേഷനുും ഗെയിമിംഗിനുും സവിശേഷമായ പ്രാധാന്്യയം നൽകുന്നു. കഥപറച്ചി
ലിനോ�ോടുും ദൃശ്്യമികവിനോ�ോടുമുള്ള പ്രതിബദ്ധതയോ�ോടെ, ഡിജിറ്റൽ മേഖലയിലെ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ സർഗ്ഗാത്മക
ശ്രമങ്ങൾക്ക് മാഗ്മിത്ത് ആഴം കൂട്ടുന്നു.
വർഷങ്ങളായി, കേരളം ആസ്ഥാനമായുള്ള വിഎഫ്എക്സ് സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾ അവരുടെ പോ�ോർട്ട്‌ഫോ�ോളിയോ�ോ വിപുലീ
കരിക്കുകയുും പരസ്്യങ്ങൾ, പ്രാദേശികവുും ദേശീയവുമായ സിനിമകൾ, ടെലിവിഷൻ ഷോ�ോകൾ, അന്തർദേശീയ
സഹകരണങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ വൈവിധ്്യമാർന്ന പ്്രരോജക്‌ടുകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു. വിനോ�ോദ വ്്യവ
സായത്തിന്, പ്രത്്യയേകിച്ച് വിഷ്്വൽ സ്റ്റോറിടെല്്ലിിംഗ് അനുഭവം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് ഈ സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾ
നൽകിയ സംഭാവനകൾ ദേശീയ അന്തർദേശീയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകളിൽ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടതാണ്.
ഗെയിമിംഗ്
സ്ഥാപിത വ്്യവസായ ഭീമന്മാരുമായി താരതമ്്യപ്പെടുത്തുമ്്പപോൾ ഇപ്്പപോഴുും പുതുമയുള്ളതാണെങ്കിലുും, കേരളത്തി
ലെ ഗെയിമിംഗ് മേഖല സ്ഥിരമായ വളർച്ചയുടെ ഒരു കാലഘട്ടത്തിലാണ്. ഇത് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ വിഎഫ്എ
ക്സ് വ്്യവസായത്തിനൊ�ൊപ്പം അവസരങ്ങളുടെ ഒരു വാഗ്ദാന മേഖലയായി ഉയർന്നുവരികയുും ചെയ്യുന്നു. താരതമ്്യയേന
കുറഞ്ഞ പ്രവർത്തനച്ചെലവിനൊ�ൊപ്പം വൈദഗ്്ധധ്്യവുും സാങ്കേതിക ജ്ഞാനവുമുള്ള ഒരു തൊ�ൊഴിൽ ശക്തി, ഗെയിമിംഗ്
സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾക്ക് ആകർഷകമായ സ്ഥലമാക്കി കേരളത്തെ മാറ്റുന്നു. ഇത് നവീനവുും എന്നാൽ ചലനാത്മകവു
മായ ഒരു ആവാസവ്്യവസ്ഥയെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു. സർവ്വകലാശാലകളുും സ്്വകാര്്യ സ്ഥാപനങ്ങളുും
ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായത്തിന്റെ ആവശ്്യങ്ങൾക്കനുസൃതമായി വ്്യത്്യസ്തമായ കോ�ോഴ്സുകളുും പരിശീലന പരിപാടിക
ളുും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു.
കേരളത്തിലെ സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾ വിവിധ വിഭാഗങ്ങളിലുും പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകളിലുും ഗെയിമുകൾ വികസിപ്പിച്ചുകൊ�ൊണ്ട്
അവരുടെ വൈദഗ്്ധധ്്യയം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. അവർ ആഭ്്യന്തര വിപണിയില്‍ മാത്രമല്ല, അന്തർദേശീയമായുും തങ്ങളു
ടെ മുദ്ര പതിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. ചില ഗെയിമുകൾ അവരുടെ നൂതനമായ ഗെയിംപ്ലേയ്ക്്കും ആകർഷകമായ വിവരണ
ങ്ങൾക്കകും ആഗോ�ോള അംഗീകാരം നേടുന്നുമുണ്ട്.
2012-ൽ സ്ഥാപിതമായ, DYNAMICNEXT മൊ�ൊബൈൽ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾക്കായി ഉയർന്ന നിലവാരമുള്ള സാമൂ
ഹ്്യ-തന്ത്രപര ഗെയിമുകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. സ്പിയർമിന്റ് ഗെയിംസ് കാഴ്ചയിൽ അതിശ
യിപ്പിക്കുന്ന ഗെയിമുകൾ നിർമ്മിക്കുമ്്പപോള്‍, ഗെയിമിംഗിലുമുള്ള വ്്യതിരിക്തമായ ചാപ്്റ്്റര്‍ ഐപി സമീപനത്തി
ന് പേരുകേട്ടതാണ് ബസാൻ സ്റ്റുഡിയോ�ോ. ടിൽറ്റ് ലാബ്സ് ആകട്ടെ ഓഗ്മെന്റഡ്, വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റി
സാങ്കേതികവിദ്്യകളിലൂടെ ആഴത്തിലുള്ള അനുഭവങ്ങളിൽ സ്പെഷ്്യലൈസ് ചെയ്യുന്ന, കേരളത്തിലെ എവിജിസി
വ്്യവസായത്തിലെ ശ്രദ്ധേയ കമ്പനിയാണ്. ഭൂഷന്്‍സസ് ജൂനിയർ യുവപ്രേക്ഷകർക്കായി വിദ്്യയാഭ്്യയാസ ഉള്ളടക്കവുും
സംവേദനാത്മക അനുഭവങ്ങളുും കൈകാര്്യയം ചെയ്യുന്നു.
കോ�ോമിക്സ്
1970-കൾ മുതൽ ഇന്നുവരെയുള്ള കൗതുകകരമായ യാത്രയിലൂടെ കടന്നുപോ�ോകുകയുും
സാമൂഹിക മാനദണ്ഡങ്ങൾ, സാങ്കേതികവിദ്്യ, കഥപറച്ചിലിന്റെ മുൻഗണനകൾ
എന്നിവയിലെ മാറ്റങ്ങൾക്്കകൊപ്പം വികസിക്കുകയുും ചെയ്തതാണ് കേരളത്തിലെ
കോ�ോമിക് വ്്യവസായം. ആദ്്യ ദശകങ്ങളിൽ, 1971-ൽ അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ച കോ�ോമിക്
സ്ട്രിപ്പായ ബോ�ോബനുും മോ�ോളിയുും പോ�ോലുള്ള ഐതിഹാസിക കഥാപാത്രങ്ങളുടെ
ജനപ്രീതി ഈ വ്്യവസായത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുകയുും അതിന്റെ നർമ്മ
വുും ആകര്‍ഷകമായ വിഷയങ്ങളുുംകൊ�ൊണ്ട് വായനക്കാരെ ആകർഷിക്കു
ന്നത് തുടരുകയുും ചെയ്യുന്നു. 1980കള്‍ കോ�ോമിക്‌സിന്റെ നിർമ്മാണത്തി
ലുും ഉപഭോ�ോഗത്തിലുും കുതിച്ചുചാട്ടത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു. ഹാസ്്യവുും
സാഹസികതയുും മുതൽ പുരാണകഥകൾവരെയുള്ള വിവിധ വിഭാഗങ്ങൾ പ്രീതി നേടി.
വി.ടി. തോ�ോമസ്
27 Kerala AVGC-XR Policy 2023
1990-കളിലെ ഇന്തത്യൻ സമ്പദ്‌വ്്യവസ്ഥയുടെ ഉദാരവൽക്കരണം കോ�ോമിക് പുസ്തക വ്്യവസായത്തിന് ഒരു സുപ്ര
ധാന വഴിത്തിരിവായി. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ മുഖ്്യധാരാ മാധ്്യമങ്ങളിലേക്കുള്ള അന്തർദേശീയ കഥാപാത്രങ്ങളു
ടെ കടന്നുവരവ്, കോ�ോമിക്സിന്റെ ആഖ്്യയാന ഭൂപ്രകൃതിയെ സ്്വവാധീനിച്ചപ്്പപോൾ, ശക്തമായ പ്രാദേശിക ആകർഷണം,
ആകര്‍ഷകമായ വിഷയങ്ങൾ, ശാശ്്വതമായ ജനപ്രീതി നിലനിർത്തുന്ന പ്രതീകാത്മക കഥാപാത്രങ്ങൾ എന്നിവ
മലയാളം കോ�ോമിക്‌സിനെ ശ്രദ്ധേയമാക്കി. സൂപ്പർ ഹീറോ�ോകൾ, പുരാണ കഥകൾ, സാമൂഹിക വ്്യയാഖ്്യയാനങ്ങൾ
എന്നിവ ഉൾക്്കകൊള്ളുന്ന ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ വൈവിധ്്യവൽക്കരണവുും വ്്യവസായം സ്്വവീകരിച്ചു.
നിലവിൽ, പരമ്പരാഗത- ഡിജിറ്റൽ മാധ്്യമങ്ങളുടെ മിശ്രിതത്തിലൂടെയാണ് കേരള കോ�ോമിക് വ്്യവസായം അഭിവൃ
ദ്ധി പ്രാപിക്കുന്നത്. പുതുതായി കടന്നുവരുന്നവര്‍ ഡിജിറ്റൽ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകളിൽ നൂതനമായ കഥപറച്ചിൽ പരീക്ഷി
ക്കുമ്്പപോള്‍ ക്ലാസിക് കഥാപാത്രങ്ങൾ അതേപോ�ോലെ നിലനിൽക്കുന്നു. കേരളത്തിന്റെ ചലനാത്മക സാംസ്കാരിക
ഭൂപ്രകൃതിയിൽ അതിന്റെ ശാശ്്വതമായ ആകർഷണവുും തുടർച്ചയായ പ്രസക്തിയുും ഉറപ്പിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് ആനിമേറ്റഡ്
അഡാപ്്റ്ററേഷനുകൾക്കായി കഥാപാത്രങ്ങളെ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിലേക്ക് വ്്യവസായം വഴങ്ങിക്കഴിഞ്ഞു.
2020 ജൂണിൽ ആരംഭിച്ചതുമുതല്‍ മുതൽ ആഗോ�ോള മൊ�ൊബൈൽ പ്രേക്ഷകരെ രസിപ്പിച്ചുകൊ�ൊണ്ടിരിക്കുന്ന BaBlah®®
എന്ന ആദ്്യത്തെ വെർച്്വൽ അഭിനേതാവിന്റെ സൃഷ്‌ടാക്കളാണ് ബസാന്‍ സ്റ്റുഡിയോ�ോസ്. കഴിഞ്ഞ വർഷങ്ങ
ളിൽ, 1000ല്‍പരം കോ�ോമിക് സ്ട്രിപ്പുകളുും അന്‍പതിലധികം ഗെയിമുകളുും ബസാന്‍ നിർമ്മിക്കുകയുും ലോ�ോകമെമ്പാടു
മുള്ള 150 ദശലക്ഷത്തിലധികം ആളുകളെ രസിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്തു. കോ�ോമിക്‌സ്, ആനിമേറ്റഡ് പരമ്പര, കുട്ടികൾ
ക്കായി ഇന്ററാക്ടീവ്- റോ�ോബോ�ോട്ടിക് കളിപ്പാട്ടങ്ങൾ എന്നിവ വികസിപ്പിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന
ഇന്തത്യയിലെ ആദ്്യത്തെ കുട്ടികളുടെ ടെക്-ടെയ്‌ൻമെന്റ് കമ്പനിയാണ് ഭൂഷന്്‍സസ് ജൂനിയർ.
നിലവിലെ വ്്യവസായ ഭൂമിക
• കമ്പനികളുടെ എണ്ണം: 125+
• ജീവനക്കാരുടെ എണ്ണം: 3000+
• പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങളുടെ എണ്ണം: 100+
• ഓരോ�ോ വർഷവുും വിജയിക്കുന്ന വിദ്്യയാർത്ഥികളുടെ എണ്ണം: 3000+
കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാഠ്്യമേഖല
കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാഠ്്യമേഖല സ്്വകാര്്യ, സർക്കാർ മേഖലകളിലെ വിദ്്യയാഭ്്യയാസ സ്ഥാപന
ങ്ങളുടെ ചലനാത്മക ആവാസവ്്യവസ്ഥയോ�ോടെ വികസിക്കുന്നതുും ഡിജിറ്റൽ ഭാവിയിലേക്കുള്ള പ്രതിഭകളെ പരി
പോ�ോഷിപ്പിക്കുന്ന പ്രത്്യയേക പ്്രരോഗ്രാമുകൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതുമാണ്. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലെ വെല്ലു
വിളികൾക്കകും അവസരങ്ങൾക്കകും തയ്യാറെടുക്കുന്ന, വിദഗ്ധ തൊ�ൊഴിലാളികളെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്ന, സർഗ്ഗാത്മക
നവീകരണത്തിനുള്ള ഒരു കേന്ദ്രമായി ഈ അക്കാദമിക് ഭൂപ്രകൃതി കേരളത്തെ പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നു.
കൂടാതെ, കേരളത്തിലെ ഫൈൻ ആർട്‌സ് കോ�ോളേജുകൾ സർഗ്ഗാത്മകതയു
ടെ ഊർജ്ജസ്്വലമായ കേന്ദ്രങ്ങളായി നിലകൊ�ൊള്ളുകയുും ദൃശ്്യ, ശിൽപ
കലകളിലുും മറ്ററും സമഗ്രമായ പരിപാടികളോ�ോടെ കലാകാരന്മാരെ
പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു. കലാപരമായ മികവുും നൂതന
ത്്വവുും വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിലൂടെ ഈ സ്ഥാപനങ്ങൾ
കേരളത്തിന്റെ സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക
വിസ്മയത്തിന് സംഭാവന നൽകുന്നു.
തിരുവനന്തപുരത്ത് ടൂറിസം വകുപ്പിന്റെ
നേതൃത്്വത്തില്‍ ആരംഭിച്ച ആര്‍‍ട്്ടീ
രിയ പദ്ധതി ചിത്രകലാപ്രവര്‍ത്തന
ത്തെയുും ഗ്്യയാലറി സങ്കല്‍പത്തേയുും
കൂടുതല്‍ ജനകീയമാക്കിയിട്ടുണ്ട്.
24 മണിക്കൂറുും പ്രവര്‍‍ത്്തിക്കുന്ന
ഗ്്യയാലറികളെന്ന വിധത്തിലാണ്
നഗരമധ്്യത്തിലെ ചുവരുകളില്‍ ചി
28 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ത്രങ്ങള്‍ വരക്കുന്നത്. ഇതേത്തുടര്‍‍ന്്ന് സംസ്ഥാനത്ത് പലയിടങ്ങളിലുും റോ�ോഡരികുകളിലെ ചുവരുകളുും മറ്ററും ആര്‍‍ട്്ട്
വാളുകളായി മാറ്റുന്നത് വലിയതോ�ോതില്‍ വര്്‍ധധിച്ചിട്ടുണ്ട്. വിവിധ സര്‍‍ക്്കാര്‍ സ്ഥാപനങ്ങളുും പൊ�ൊതുമേഖലാ സ്ഥാപ
നങ്ങളുും ഇതിന് പ്്രരോല്്‍സസാഹനവുും നല്‍‍കുന്നു. ഈ മേഖലയിലേക്ക് പുതിയ ആളുകളെ ആകര്്‍ഷഷിക്കാനുും ഇത്
പര്്യയാപ്തമായിട്ടുണ്ട്.
തിരുവനന്തപുരം കേന്ദ്രീകരിച്ച് ആര്്‍ടട് വാള്‍ പ്്രരൊജക്ടുകള്‍ ചെയ്യുന്ന അമ്യൂസിയം ആര്്‍ടട് സയന്്‍സസ് എന്ന
സ്ഥാപനം അസാപ്പുമായി ചേര്‍‍ന്്ന് നടത്തുന്ന ആര്്‍ടട് അപ്രീസിയേഷന്‍ കോ�ോഴ്സ് ഇത്തരത്തില്‍ കേരളത്തില്‍ ആദ്്യ
ത്തേതാണ്. കലാചരിത്രം ഉള്‍‍പ്്പെടെ ആസ്്വവാദനത്തിന്റെയുും പഠനത്തിന്റെയുും നിരൂപണത്തിന്റെയുും വിശാല
ലോ�ോകം തുറക്കുന്ന ഈ കോ�ോഴ്സ് പുതിയ സാങ്കേതിക വിദ്്യകളുപയോ�ോഗിച്ച് ഈ രംഗത്തേക്ക് കടന്നുവരാന്‍ ആഗ്രഹി
ക്കുന്നവര്‍‍ക്്ക് കലാപരമായി വലിയ പ്്രരോല്്‍സസാഹനമാണ് നല്‍‍കുന്നത്.
പ്രമുഖ സ്ഥാപനങ്ങൾ
• അരീന ആനിമേഷൻ (സംസ്ഥാനത്തുടനീളം)
• ടൂൺസ് അക്കാദമി, തിരുവനന്തപുരം
• ഇമേജ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് (സംസ്ഥാനത്തുടനീളം)
• സേക്രഡ് ഹാർട്്ട്സസ് കോ�ോളേജ്, എറണാകുളം
• ഗവൺമെന്റ് കോ�ോളേജ് ഓഫ് ഫൈൻ ആർട്സ്, തിരുവനന്തപുരം
• ഗവൺമെന്റ് കോ�ോളേജ് ഓഫ് ഫൈൻ ആർട്സ്, തൃശൂർ
• രാജാ രവിവർമ കോ�ോളേജ് ഓഫ് ഫൈൻ ആർട്സ്, ആലപ്പുഴ
പ്രധാന പരിപാടികൾ
കൊ�ൊച്ചി-മുസിരിസ് ബിനാലെ: കൊ�ൊച്ചിയെ സമകാലിക കലയുടെ ഊർജ്ജസ്്വലമായ കേന്ദ്രമാക്കി മാറ്റുന്നതിനുും
അതിരുകൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് ആഗോ�ോള സംവാദം വളർത്തുന്നതിനുും ബിനാലെ സഹായിക്കുന്നുണ്ട്.
ആനിമേഷൻ മാസ്റ്റേഴ്സ് ഉച്ചകോ�ോടി: ശില്‍പശാലകൾ, മാസ്റ്റർക്ലാസ്സുകൾ, ഇന്ററാക്ടീവ് സെഷനുകൾ എന്നിവയിലൂടെ
ആനിമേഷൻ വ്്യവസായത്തിൽ ഇന്്നനൊവേഷനെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്ന വാർഷിക പരിപാടി.
കൊ�ൊച്ചി ഡിസൈൻ വീക്ക്: ഡിസൈൻ തിങ്്കിിംഗിലെ ഏറ്റവുും പുതിയ പ്രവണതകളുും മുന്നേറ്റങ്ങളുും പര്്യവേക്ഷണം
ചെയ്യുന്ന ഡിസൈൻ പ്്രരൊഫഷണലുകൾ, അധ്്യയാപകർ, വിദ്്യയാർത്ഥികൾ എന്നിവരുടെ വാർഷിക ഒത്തുചേരൽ.
കേരള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്്ടട്്രരാറ്റജി
കേരള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ നയത്തിന്റെ
ഉദ്ദേശ്്യ ലക്ഷഷ്യങ്ങളും കാഴ്ചപ്പാടും
കാഴ്ചപ്പാട്
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയെ വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിനായി കേരളത്തിന്റെ മികച്ച സാംസ്കാരിക-കലാ
വൈദഗ്്ധധ്്യങ്ങളേയുും വൈദഗ്്ധധ്്യമുള്ള പ്രതിഭകളേയുും പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുക.
• എവിജിസി-എക്സ്ആറില്‍ ഇന്്നനൊവേഷന്‍, സർഗ്ഗാത്മകത, സാങ്കേതിക മുന്നേറ്റം എന്നിവയെ പ്്രരോത്സാ
ഹിപ്പിക്കുന്ന ഊർജ്ജസ്്വലമായ ഒരു ആവാസവ്്യവസ്ഥ വളർത്തിയെടുക്കുക.
• അന്തർദേശീയ സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾ, പ്്രരോജക്ടുകൾ, നിക്ഷേപങ്ങൾ എന്നിവയെ ആകർഷിക്കുന്ന എവി
ജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉള്ളടക്കം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രധാന ലക്ഷഷ്യസ്ഥാനമായി കേരളത്തെ
രൂപപ്പെടുത്തുക.
29 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ദൗത്്യയം
ആഗോ�ോള മികവുും മത്സരക്ഷമതയുും
സംസ്ഥാനത്ത് എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഇന്്നനൊവേഷനുവേണ്ടിയുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര അംഗീകാരമുള്ള കേന്ദ്രമായി കേരളത്തെ
മാറ്റുക.
ആവാസവ്്യവസ്ഥ വികസിപ്പിക്കല്‍
• ആഗോ�ോള വിപണി പ്രവേശനവുും സഹകരണവുും വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് തന്ത്രപരമായ പങ്കാളിത്തം സ്ഥാ
പിക്കുക.
സർഗ്ഗാത്മകവുും സാമ്പത്തികവുമായ അഭിവൃദ്ധി
അടിസ്ഥാന സൗകര്്യയം
• സാങ്കേതിക, വിപണി നവീകരണത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആവാസവ്്യവസ്ഥയെ മുന്്നനോട്ട്

•
കൊ�ൊണ്ടുപോ�ോകുക.
ധാർമ്മിക സമ്പ്രദായങ്ങൾക്കകും ഹരിത സാങ്കേതികവിദ്്യകൾക്കകും ഊന്നൽ
നൽകിക്്കകൊണ്ട് സുസ്ഥിര സാമ്പത്തിക നേട്ടങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുക.
അ ടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങൾ, മൊ�ൊബിലിറ്റി, കണക്റ്റിവിറ്റി എന്നിവയുടെ ഏകീകൃത വിതരണമുള്ളതുും 39,000 ചതു
രശ്ര കിലോ�ോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുള്ളതുമായ ഒരു നാഗരികസഞ്ചയമാണ് കേരളം. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖല
യുടെ അവശ്്യഘടകമായുും നിക്ഷേപങ്ങൾ ആകർഷിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ചാലകമായുും അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങ
സഹകരണ വളർച്ചാ ചട്ടക്കൂട് ളെ തിരിച്ചറിഞ്ഞുകൊ�ൊണ്ട്, വ്്യവസായത്തിന് ഉയർന്ന നിലവാരമുള്ള സൗകര്്യങ്ങൾ ലഭ്്യമാക്കാന്‍ സംസ്ഥാനം
• കലാകാരന്മാർ, സാങ്കേതിക വിദഗ്ധർ എന്നിവര്‍‍ക്്ക് ബിസിനസ്സുകളുമായി പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണ്.
പരസ്പര സഹകരണത്തിന്റെ സംസ്കാരം വളർത്തിയെടുക്കുക.
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്മ്യൂണിറ്റിക്കായി ക്രിയേറ്റീവ് കൂട്ടായ്‌മകളുടെയുും 1. ഭൗതിക അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങള്‍
സഹ-പ്രവർത്തന ഇടങ്ങളുടെയുും വികസനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുക.
ഉടനടിയുള്ള ആവശ്്യകതകളുും ദീർഘകാല വ്്യവസായ പ്രവണതകളുും കണക്കിലെടുത്ത് ഭൗതിക അടിസ്ഥാന
ഉൾക്്കകൊള്ളുന്നതുും ആഴത്തിലുള്ളതുമായ അനുഭവങ്ങൾ സൗകര്്യവികസനം രണ്ട് ഘട്ടമായി നടപ്പിലാക്കകും:
• കേരളത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക രൂപങ്ങളെ സമന്്വയിപ്പിക്കുകവഴി പ്രാദേശിക
ഉള്ളടക്കത്തെ നയിക്കുന്ന ശ്രദ്ധേയമായ ആഖ്്യയാനങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ എവി • ഘട്ടം 1 - ആനിമേഷൻ, വിഎഫ്എക്സ്, കോ�ോമിക്സ് എന്നിവയ്ക്കായി സംസ്ഥാനത്തുടനീളം പ്രത്്യയേക സൗകര്്യ
ജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉപയോ�ോഗിക്കുക. ങ്ങളുടെ സത്്വരവികസനം
• വൈവിധ്്യമാർന്നതുും ഉൾക്്കകൊള്ളുന്നതുും ഇടപഴകുന്നതുമായ ഡിജിറ്റൽ
അനുഭവങ്ങളിലൂടെ പ്രേക്ഷകരിലേക്ക് കൂടുതലായി എത്തിച്ചേരുക. • ഘട്ടം 2 - കെഎസ്‌യുഎമ്മിന്റെ എമർജിംഗ് ടെക്‌നോ�ോളജി ഹബ്ബുമായി സംയോ�ോജിപ്പിച്ച് ഇ-ഗെയിമിംഗുും
എക്‌സ്‌ആറുും ഉൾപ്പെടുത്തിയുള്ള വ്്യയാപ്തി വിപുലീകരണം.
നയ ലക്ഷഷ്യങ്ങൾ
തന്ത്രപര അടിസ്ഥാന സൗകര്്യ സമീപനം
1. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായത്തിൽ സംസ്ഥാനത്തേക്ക് പുതിയ നിക്ഷേപങ്ങൾ ആകർഷിക്കുക
2. രാജ്്യത്ത് നിന്നുള്ള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായ കയറ്റുമതിയിൽ ഗണ്്യമായ പങ്ക് നേടിയെടുക്കുക സമഗ്രമായ ത്രിതല തന്ത്രത്തിലൂടെ അടിസ്ഥാനസൗകര്്യ വികസനം:
3. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായത്തിന് ഗുണമേന്മയുും കഴിവുമുള്ളവരുടെ അടിത്തറ ഉണ്ടാക്കുക • പുതിയ സൗകര്്യയം നിർമ്മിക്കുക: സ്്വകാര്്യ മേഖലയുടെ പങ്കാളിത്തത്തിലുും പിപിപി മോ�ോഡലുകളിലുും ശ്രദ്ധ
4. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് ഒരു സംരംഭക ആവാസവ്്യവസ്ഥയെ പരിപോ�ോ കേന്ദ്രീകരിച്ച് അത്്യയാധുനിക എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാർക്കുകളുും ലാബുകളുും വികസിപ്പിക്കുക
ഷിപ്പിക്കുക
5. ഒരു ബൗദ്ധിക സ്്വത്തവകാശത്തില്‍ ഊന്നിയ എവിജിസി-എക്സ്ആർ വ്്യവസായ ആവാസവ്്യവസ്ഥ വിക • നിലവിലുള്ള ഇടങ്ങൾ പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുക: ഐടി/ഇൻഡസ്ട്രി പാർക്കുകൾക്കുള്ളിൽ ലഭ്്യമായ ഇടങ്ങൾ
സിപ്പിക്കുക ഒരു സമർപ്പിത എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ അലോ�ോക്കേഷൻ ലക്ഷഷ്യമിട്ട് ക്രമീകരിക്കുക.
6. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായ സേനയില്‍ എല്ലാവരേയുും ഉള്്‍കക്കകൊള്ളിക്കുക.
• പുനരുപയോ�ോഗം: കെഎസ്എഫ്ഡിസിയുടെ സ്റ്റുഡിയോ�ോകളുും സമാനമായ സര്‍‍ക്്കാര്‍ ഏജൻസികളുടെ ഉട
കണക്കാക്കാവുന്ന ലക്ഷഷ്യങ്ങൾ മസ്ഥതയിലുള്ള അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങൾ എവിജിസി-എക്സ്ആറിനായി നവീകരിക്കുക.
a) എവിജിസി-എക്സ്ആറിനുള്ള മികവിന്റെ കേന്ദ്രം
വശം ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഫലം
കേരള സർക്കാർ എവിജിസി-എക്സ്ആറില്‍ ഒരു മികവിന്റെ കേന്ദ്രം (സിഒഇ) സ്ഥാപിക്കുകയുും അത് സംസ്ഥാന
2029-ഓടെ എംഎന്്‍സസി-കൾ ഉൾപ്പെടെ 250 എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ത്തെ ആവാസവ്്യവസ്ഥയുടെ ആണിക്കല്ലായിരിക്കുകയുും ചെയ്യയും. നൈപുണ്്യവികസനം, ഇന്്നനൊവേഷൻ, ഗവേ
വ്്യവസായ വളര്‍ച്ച
കമ്പനികളുടെ വ്്യവസായ വളർച്ചയുടെ തുടക്കവുും വിപുലീകരണവുും ഷണവുും വികസനവുും എന്നിവയുടെ നങ്കൂരമായി സിഒഇ പ്രവർത്തിക്കകും.
2029-ഓടെ ഇന്തത്യയുടെ കയറ്റുമതി വരുമാനത്തിന്റെ 10% എവി
കയറ്റുമതി വരുമാനം സിഒഇക്കായി തിരുവനന്തപുരത്ത് 20 ഏക്കർ ഭൂമി സർക്കാർ കണ്ടെത്തതും. സെന്റർ ഫോ�ോർ ഡെവലപ്‌മെന്റ് ഓഫ്
ജിസി-എക്സ്ആര്‍ കരസ്ഥമാക്കുക.
ഇമേജിംഗ് ടെക്‌നോ�ോളജി (സി-ഡിറ്റ് ) ആയിരിക്കകും സിഒഇ രൂപീകരിക്കുന്നതിനുും എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ നയം
2029-ഓടെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായത്തിൽ 50,000 പുതിയ
തൊ�ൊഴില്‍ സൃഷ്ടി നടപ്പാക്കുന്നതിനുും ഉത്തരവാദിത്തമുള്ള നോ�ോഡൽ ഏജൻസി.
തൊ�ൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുക.
പ്രതിവർഷം 10,000 പ്്രരൊഫഷണലുകളെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഡിജിറ്റൽ പോ�ോസ്റ്റ്-പ്്രരൊഡക്ഷൻ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ലാബുകൾ, പോ�ോസ്റ്റ്-പ്്രരൊഡക്ഷൻ സാങ്കേതികവിദ്്യക
കഴിവുണ്ടാക്കല്‍
തൊ�ൊഴിലിന് നൈപുണ്്യമുള്ളവരാക്കുക. ളായ മോ�ോഷൻ ക്്യയാപ്‌ചർ, ത്രിമാന-ദ്്വവിമാന ആനിമേഷൻ, ഹൈ-സ്പീഡ് റെൻഡറിംഗ് തുടങ്ങിയ ഏറ്റവുും പുതിയ
2029-ഓടെ കേരളത്തിൽ 150 എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളെ അത്്യയാധുനിക അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങളുും നൂതന ഹാര്്‍ഡഡ്‌വെയര്‍ സോ�ോഫ്റ്റ്‌വെയര്‍ സാങ്കേതികവിദ്്യകളുും ഉള്‍‍പ്്പെ
സ്റ്റാര്‍ട്ടപ്പുകള്‍ ടെ സിഒഇ നൽകുും. ഗവേഷണ-വികസനവുും ഇന്്നനൊവേഷനുും വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് പിഎച്്ച്ഡഡി ഉൾപ്പെടെയുള്ള
ഇൻകുബേറ്റ് ചെയ്യുക
ഐപി സൃഷ്ടിക്കല്‍ രാജ്്യത്ത് സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്ന എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ 15% പ്രത്്യയേക പ്്രരോഗ്രാമുകൾ സിഒഇയില്‍ ഉണ്ടാകുും.
എങ്കിലുും കരസ്ഥമാക്കുക

30 Kerala AVGC-XR Policy 2023 31 Kerala AVGC-XR Policy 2023

സിഒഇ യില്‍ നിക്ഷിപ്തമാകുന്നത്:
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പ്രമോ�ോഷന്റെ നേതൃത്്വമായി പ്രവർത്തിക്കുകയുും ഈ മേഖലയുടെ വളർച്ചയ്‌ക്കുള്ള
നയങ്ങൾ നടപ്പാക്കാൻ വ്്യവസായത്തിന്റെ മാർഗനിർദേശ സ്ഥാപനമായി പ്രവർത്തിക്കുകയുും ചെയ്യുക.
• കേരളത്തിൽ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വിദ്്യയാഭ്്യയാസത്തിന് മാനദണ്ഡങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുക
• വ്്യവസായവുമായുും അന്തർദേശീയ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടുകളുമായുും സജീവമായി സഹകരി
ക്കുക
• കേരള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായത്തിന്റെ ആഗോ�ോള സ്ഥാനം മെച്ചപ്പെടുത്തുക
• കെഎസ്‌യുഎമ്മുമായി സഹകരിച്ച് ഉയർന്ന നിലവാരമുള്ള ഇൻകുബേഷൻ ലാബുകൾ ലഭ്്യമാക്കി എവി
ജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റാർട്ട്-അപ്പ് ആവാസവ്്യവസ്ഥ ശക്തിപ്പെടുത്തുക.
• കെ-ഡിസ്കകും ഉന്നത വിദ്്യയാഭ്്യയാസ വകുപ്പുമായി സഹകരിച്ച് വ്്യവസായത്തിനുള്ള നൂതന സാങ്കേതികവിദ്്യ
കളെയുും പരിഹാരങ്ങളെയുുംകുറിച്ചുള്ള ഗവേഷണവുും വികസനവുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് ഒരു
നോ�ോഡൽ സ്ഥാപനമായി പ്രവർത്തിക്കുക.
• വ്്യവസായത്തിനുും സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ഇക്്കകോസിസ്റ്റത്തിനുും ഉപയോ�ോഗിക്കാവുന്ന പൊ�ൊതുവായ സൗകര്്യങ്ങൾ
നൽകുക
ഉയർന്നുവരുന്ന പ്രവണതകളിൽ ശ്രദ്ധകേന്ദ്രീകരിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് വ്്യവസായ വിദഗ്ധരുമായി സഹകരിച്ച് സഹക
രണ ഗവേഷണവുും വികസനവുും നടത്തതും. കേന്ദ്രത്തിന്റെ ലക്ഷഷ്യങ്ങള്‍‍ക്കകും പ്രവർത്തനങ്ങള്‍‍ക്കകും സാങ്കേതിക മു
ന്നേറ്റങ്ങൾക്കകും ബിസിനസ് ആവശ്്യങ്ങൾക്കകും ഇണങ്ങങുംവിധം സർക്കാർ, വ്്യവസായം, പാഠ്്യമേഖല, നിക്ഷേപ
കർ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു മൾട്ടി-സ്റ്റേക്്കക്്ഹഹോൾഡർ സമീപനം പിന്തുടരുും. ഈ വൈവിധ്്യമാർന്ന
പ്രവർത്തനങ്ങളിലൂടെ, എവിജിസി-എക്‌സ്ആറിന്റെ ആഗോ�ോള ഹബ്ബായി കേരളത്തെ മാറ്റാൻ ഈ കേന്ദ്രം ലക്ഷഷ്യ
മിടുന്നു.
കൂടാതെ, കഴിവുറ്റ വിദ്്യയാർത്ഥികൾക്കകും പ്്രരൊഫഷണലുകൾക്കകും, സിഒഇയുടെ കീഴിലുള്ള പ്രത്്യയേക ഗവേഷണ
പ്്രരോഗ്രാമുകളിൽ ചേരാൻ അവരെ പ്രാപ്തരാക്കകുംവിധം മെറിറ്റ് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള സ്്കകോളർഷിപ്പുകൾ
നല്്‍കകാനുും സർക്കാർ പദ്ധതിയിടുന്നു. ഇന്്നനൊവേഷനെ കൂടുതൽ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി, കാമ്പസിൽ നൂ
തനമായ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ വികസനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കാന്‍ ഒരു ചലഞ്ച് ഫണ്ട് സ്ഥാപിക്കകും.
മേഖലയിലുടനീളമുള്ള സേവനനിലവാരത്തിൽ ഏകീകരണം ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിനായി നാഷണൽ സെന്റർ ഓഫ്
എക്സലൻസുമായി (എന്്‍സസിഒഇ) സഹകരിച്ച് സിഒഇ പ്രവർത്തിക്കകും.
കേന്ദ്രസർക്കാരിൽ നിന്നുള്ള ഗ്രാന്‍‍ഡുകൾ, വ്്യവസായത്തിൽനിന്നുള്ള സംഭാവനകൾ എന്നിവയ്‌ക്്കകൊപ്പം സിഒഇ
സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള മൂലധനച്ചെലവുകൾ കേരള സർക്കാർ വഹിക്കകും.
സിഒഇക്കു കീഴിലുള്ള കോ�ോഴ്‌സുകളുും ഗവേഷണ പ്രവർത്തനങ്ങളുും കേരള യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി ഓഫ് ഡിജിറ്റൽ
സയൻസസ്, ഇന്്നനൊവേഷൻ ആൻഡ് ടെക്‌നോ�ോളജിയുമായി (ഡിജിറ്റൽ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി കേരള) അഫിലിയേറ്റ്
ചെയ്‌തിരിക്കകും. ഈ സിഒഇ യുടെ പ്രവർത്തന മാതൃക പിന്നീടുള്ള ഘട്ടത്തിൽ കേരള സർക്കാരിന്റെ ഇലക്ട്രോണി
ക്സ് ആൻഡ് ഇൻഫർമേഷൻ ടെക്്നനോളജി വകുപ്പ് നിർവചിക്കകും.
b) എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാർക്കുകൾ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാർക്കുകളുും എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കയറ്റുമതി മേഖലകളുും സ്ഥാപിക്കുന്നത് സ്്വകാര്്യ
സംരംഭങ്ങളിലൂടെയോ�ോ പൊ�ൊതു-സ്്വകാര്്യ പങ്കാളിത്തത്തിലൂടെയോ�ോ (പിപിപി) മാത്രമായിരിക്കകും. എവി
ജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാർക്കുകളിൽ ആനിമേഷൻ, ഗെയിമിംഗ്, വിഎഫ്എക്സ്, കോ�ോമിക്‌സ്, ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലി
റ്റി, വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റി, അതുപോ�ോലെ സൗണ്ട്, മ്യൂസിക് സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. അത്തരം സൗക
ര്്യങ്ങൾക്ക് വിപുലമായ ഐടി ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറുും സഹായത്തിനായി ഡാറ്റാ സെന്ററുകളുും ആവശ്്യമുണ്ട്. പല
കാര്്യങ്ങളിലുും ഐടി പാർക്കുകളോ�ോട് സാമ്്യമുള്ളതാണെങ്കിലുും, ഇവിടെ അവതരണ ഇടങ്ങളുും ഓഡിറ്്ററോറിയങ്ങ
ളുും ഉണ്ടാകുും. ഒരു ക്ലസ്റ്റർ അധിഷ്‌ഠിത സമീപനത്തിലൂടെ ആവാസവ്്യവസ്ഥയുടെ ജൈവവളർച്ചയുും പ്രത്്യയേക പ്ര
ദേശങ്ങളിൽ പ്രത്്യയേക കഴിവുകളിലേക്കുള്ള ശ്രദ്ധയുും സാധ്്യമാക്കകും.
32 Kerala AVGC-XR Policy 2023
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാർക്കുകളുും എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ എക്‌സ്‌പോ�ോർട്ട് സോ�ോണുകളുും ഇനിപ്പറയുന്നവർക്ക്
സജ്ജീകരിക്കാനാകുും:
i) സര്‍‍ക്്കാര്‍ ഭൂമിയില്‍ സഹകരിച്ചുള്ള വികസനം
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വാഗ്ദാനങ്ങള്‍ കണക്കിലെടുത്ത്, ഐടി പാര്‍കക്കുകള്‍ അവരുടെ ഭൂപ്രദേശത്തിന്റെ 25% ഈ
മേഖലയ്ക്ക് മാത്രമായി നീക്കിവയ്ക്്കും.
സമര്‍‍പ്്പിത എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാര്‍കക്കുകള്‍ വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് മികച്ച പ്രവര്‍ത്തനപരിചയമുള്ള പ്രശസ്ത
രായ സ്്വകാര്്യ ഡെവലപ്പര്്‍മമാരെ സംസ്ഥാനം സ്്വവാഗതം ചെയ്യയും. ഐടി പാര്‍കക്കുകളുടെ ഭൂമിയുടെ പാട്ടക്കാലാവധി
99 വര്‍ഷമായിരിക്കുകയുും നിര്‍‍ദ്്ദേശിച്ചിരിക്കുന്ന ബിസിനസ്സ് സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള എല്ലാ നിര്‍ബന്ധിത അനുമ
തികളോ�ോടുും കൂടി ഭൂമിയെ സര്‍‍ക്്കാര്‍ ബാധ്്യതാരഹിതമാക്കുകയുും ചെയ്യയും.
നയ പിന്തുണ: സര്‍‍ക്്കാര്‍ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഐടി പാര്‍കക്കുകളില്‍ സൗകര്്യങ്ങള്‍ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് വലിയ
തോ�ോതിലുള്ള കോ�ോ-ഡെവലപ്പര്്‍മമാരെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിന്, സര്‍‍ക്്കാരിലേക്ക് അടയ്ക്കേണ്ട പാട്ടത്തുക താഴെ പറയുന്ന
പ്രകാരം ക്രമീകരിക്കകും:
i) 25% പാട്ടത്തുകമാത്രം മുന്‍‍കൂറായി നല്്‍കകി ബാക്കി 75% തുക 10 തുല്്യ വാര്്‍ഷഷിക ഗഡുക്കളായി പലിശ
സഹിതം നല്്‍കാാം.
അല്ലെങ്കിൽ
ii) മുഴുവനായി അടച്ചാല്‍, നിലവിലുള്ള പാട്ടനിരക്കുകളില്‍ 25% കിഴിവ് നേടാം.
കേരള ഇന്‍ഡസ്ട്രിയല്‍ ഇന്‍‍ഫ്്രാസ്ട്രക്ചര്‍ ഡെവല്്പ്മമെന്റ് കോ�ോര്‍പ്പറേഷന്റെ (കിന്‍ഫ്ര) കീഴിലുള്ള വ്്യവസായ പാ
ര്‍കക്കുകളുടെ കാര്്യത്തിലുും സര്‍‍ക്്കാര്‍ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള വ്്യവസായ പാര്‍കക്കുകളുടെ കാര്്യത്തിലുും നിലവിലുള്ള ചട്ട
പ്രകാരമായിരിക്കകും നടപടികള്‍ സ്്വവീകരിക്കുന്നത്.
ii) സ്്വകാര്്യ ഭൂമിയിൽ പിപിപി മാതൃകയിൽ വികസനം
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പാർക്കുകളുടെ വികസനം സ്്വകാര്്യ നിക്ഷേപകർക്ക് അവരുടെ സ്്വന്തം ഭൂമിയിലോ�ോ അവർ
മൂന്്നാാം കക്ഷിയിൽ നിന്ന് പാട്ടത്തിനെടുത്തതോ�ോ ഏറ്റെടുത്തതോ�ോ ആയ ഭൂമിയിലോ�ോ ചെയ്യാവുന്നതാണ്. റോ�ോഡുകൾ,
ജലവിതരണം, വൈദ്യുതി പോ�ോലുള്ള അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങൾ സർക്കാർ വികസിപ്പിക്കകും.
നയ പിന്തുണ: സർക്കാർ ഇനിപ്പറയുന്ന സേവനങ്ങൾ നൽകുും:
• അപ്്രരോച്ച് റോ�ോഡുകൾക്കകും മറ്ററും ഭൂമി ഏറ്റെടുക്കൽ.
• റോ�ോഡുകളുടെ വികസനം
• യൂട്ടിലിറ്റികൾക്കുള്ള ഡക്ററ്ററിംഗ്
• ലേറ്റൻസി കണക്റ്റിവിറ്റി പരമാവധി കുറയ്ക്കുന്നതിനായി കാമ്പസി
നായി 5ജി സ്ട്രീറ്റ് ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറിന്റെ വികസനം (ബിസിനസ്
മോ�ോഡലിന്റെ അഭ്്യർത്ഥനയിലുും വിലയിരുത്തലിലുും)
മുകളിൽ സൂചിപ്പിച്ച രണ്ട് മോ�ോഡലുകളിലുും, സർക്കാർ ഇനിപ്പറയുന്ന പിന്തുണ നൽകുും:
• നിക്ഷേപകൻ അപേക്ഷ സമർപ്പിച്ച് 15 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ഏകജാലക ക്ലിയറൻസ് സംവിധാനം വഴിയു
ള്ള പെർമിറ്റുകൾ/അനുമതികൾ
• സർക്കാർ ഐടി പാർക്കുകളിലെ സ്്വകാര്്യ നിക്ഷേപകർക്ക് ബാധകമായ ഇൻസെന്റീവ്, ടാക്സ് ഹോ�ോളി
ഡേകൾ തുടങ്ങിയ അധിക ആനുകൂല്്യങ്ങൾ.
• ഐടി പാർക്കുകളുടെ ബ്രാൻഡിംഗ്/വിപണനം
iii) സർക്കാർ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള പാർക്കുകളിലെ വാടകയ്ക്ക് സബ്‌സിഡി
കേരള സർക്കാരിന്റെയുും അതിന്റെ ഏജൻസികളുടെയുും ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള സൗകര്്യങ്ങൾക്ക് കീഴിൽ സ്ഥലം
33 Kerala AVGC-XR Policy 2023
പാട്ടത്തിനെടുക്കുന്ന എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾക്ക് വാടകയില്‍ 40% സബ്‌സിഡി ലഭിക്കകും. 20,000 ചതു
രശ്ര അടി വരെയുള്ള ബിൽറ്റ്-അപ്പ് ഓഫീസ് സ്ഥലത്തിന് പരമാവധി 5 വർഷത്തേക്ക് പ്രതി വർഷം 24,00,000
രൂപ (പരമാവധി) ആയി സബ്സിഡിക്ക് പരിധി നിശ്ചയിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രവർത്തന മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ അനുസ
രിച്ചായിരിക്കകും യോ�ോഗ്്യത.
c) ഹബ് & സ്‌പോ�ോക്ക് മോ�ോഡലിലുള്ള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ലാബുകൾ
സംസ്ഥാനത്തുടനീളം വ്്യയാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഒരു ആവാസവ്്യവസ്ഥ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രധാന സൗകര്്യമായി,
ഡിജിറ്റൽ ഉള്ളടക്ക ഉൽപ്പാദനവുും വിതരണവുും സുഗമമാക്കുന്നതിന് എല്ലാ ജില്ലകളിലുും എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍
ലാബുകൾ സ്ഥാപിക്കകും. കേരള ഡെവലപ്‌മെന്റ് ആൻഡ് ഇന്്നനൊവേഷൻ സ്ട്രാറ്റജിക് കൗൺസിൽ (കെ-ഡിസ്ക് )
ആസൂത്രണം ചെയ്ത വർക്ക് നിയർ ഹോ�ോംം (ഡബ്ല്യുഎൻഎച്ച് ) പ്്രരോഗ്രാമിന്റെ മാതൃകയിലാണ്
എവിജിസി- എക്‌സ്‌ആർ ലാബുകൾ നിർമ്മിക്കുന്നത്.
ഹബ് ആൻഡ് സ്‌പോ�ോക്ക് മാതൃകയിൽ നാല് കേന്ദ്രങ്ങളെ ഹബ്ബുകളായി
നിയോ�ോഗിക്കകും. മോ�ോഷൻ ക്്യയാപ്‌ചർ, ദ്്വവിമാന, ത്രിമാന ആനിമേഷൻ,
ഹൈ-സ്പീഡ് റെൻഡറിംഗ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ അത്്യയാധുനിക ഡിജി
റ്റൽ പോ�ോസ്റ്റ്- പ്്രരൊഡക്ഷൻ സാങ്കേതികവിദ്്യകള്‍ ഹബ്ബുകളില്‍
സജ്ജീകരിക്കകും. പങ്കിടാവുന്ന അടിസ്ഥാനസൗകര്്യ ഇടം
സൃഷ്ടിക്കുകയുും അത് താങ്ങാനാവുന്ന നിരക്കിൽ പേ-പെർ യൂസ് അടി
സ്ഥാനത്തിൽ ലഭ്്യമാക്കുകയുും ചെയ്യയും. ഈ സൗകര്്യയം അത്്യയാധുനിക
ഉപകരണങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പരിശീലനവുും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതി
നൊ�ൊപ്പം, ഒരു ഇൻകുബേറ്റർ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് കെഎസ്‌യുഎം-ന്
30% സ്ഥലം മാറ്റിവയ്ക്കുകയുും എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലകളിലെ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളെ പി
ന്തുണയ്ക്കുന്നതിന് സഹ-പ്രവർത്തന ഇടം നൽകുകയുും ചെയ്യയും.
പത്ത് കേന്ദ്രങ്ങൾ ഹബ്-ആൻഡ്-സ്‌പോ�ോക്ക് മോ�ോഡലിൽ സ്‌പോ�ോക്കുകളായി പ്രവർത്തിക്കുകയുും പ്രീ-പ്്രരൊഡക്ഷൻ,
പ്്രരൊഡക്ഷൻ, ഉള്ളടക്കം അപ്‌ലോ�ോഡ് ചെയ്യൽ എന്നിവയ്‌ക്കായി അടിസ്ഥാന ഭൗതിക, ഡിജിറ്റൽ സൗകര്്യങ്ങ
ള്‍ സജ്ജീകരിക്കുകയുും ചെയ്യയും. ഒരു ഇൻകുബേറ്റർ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് കെഎസ്‌യുഎം-ന് സ്ഥലത്തിന്റെ 30%
സ്‌പോ�ോക്കുകൾ മാറ്റിവയ്ക്കുകയുും എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സെക്ടറുകളിലെ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളെ പിന്തുണയ്‌ക്കുന്നതിന്
കോ�ോ-വർക്്കിിംഗ് സ്‌പെയ്‌സ് നൽകുകയുും ചെയ്യയും.
ഹബ്, സ്‌പോ�ോക്ക് തലങ്ങളിലുള്ള കേന്ദ്രങ്ങൾ മൂന്ന് വ്്യത്്യസ്ത മോ�ോഡലുകളിൽ സജ്ജീകരിക്്കാാം. യോ�ോഗ്്യരായ തിര
ഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട കമ്പനികൾക്ക് പ്്രരോത്സാഹനരൂപത്തിൽ സർക്കാർ സാമ്പത്തിക സഹായം നൽകുും.
സർക്കാർ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ, പുതിയ ഫിറ്റ്-ഔട്ടുകൾ വഴിയോ�ോ, അല്ലെങ്കിൽ സർക്കാർ സൗകര്്യ
ങ്ങൾ പുതുക്കി/പുനർനിർമ്മാണം നടത്തുന്നതിലൂടെയോ�ോ (ഉദാ: കെഎസ്എഫ്‌ഡിസി) അല്ലെങ്കിൽ സ്്വകാര്്യ സ്ഥ
ലത്ത് പുതിയ ഫിറ്റ്-ഔട്ടുകൾ വഴിയോ�ോ സൗകര്്യങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കാവുന്നതുും താഴെപ്പറയുുംവിധം സാമ്പത്തിക
സഹായത്തിന് യോ�ോഗ്്യരായിരിക്കുകയുും ചെയ്യയും:
ഇനം സര്‍‍ക്്കാര്‍ സ്ഥലം സ്്വകാര്്യ സ്ഥലം
സൗകര്്യങ്ങളുടെ വലുപ്പം 5,000 - 25,000 ചതുരശ്ര അടി 5,000 - 25,000 ചതുരശ്ര അടി
പിന്തുണയ്ക്കുന്ന എല്ലാ സൗകര്്യങ്ങളുും സൂക്ഷ്മമായി നിരീക്ഷിക്കുകയുും എല്ലാ വർഷവുും തല്‍‍സ്്ഥിതി റിപ്്പപോർട്ട് സർ
ക്കാരിന് സമർപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യയും.
d) അനുബന്ധ വ്്യവസായങ്ങൾ
വ്്യവസായത്തിന് അനുബന്ധ വ്്യവസായമായി യോ�ോഗ്്യത നേടുന്ന എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയുമായി നേരിട്ട്
ബന്ധമുള്ള വ്്യവസായങ്ങൾക്ക്, കാലാകാലങ്ങളിൽ കേരള സംസ്ഥാന വ്്യവസായ നയം അനുസരിച്ച് ഇൻസെ
ന്റീവിന് അർഹതയുണ്ട്. യോ�ോഗ്്യതാ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പ്രത്്യയേകം രേഖപ്പെടുത്തതും.
2. ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഒരു സാങ്കേതിക പ്രാധാന്്യമുള്ള മേഖലയാണ്. സാങ്കേതിക വിദ്്യകളിലെ ദ്രുതഗതിയിലുള്ള
മാറ്റങ്ങളോ�ോടെ, ഈ മേഖല ആഗോ�ോള കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾക്്കകൊപ്പം നിൽക്കുക മാത്രമല്ല, സാങ്കേതിക കണ്ടുപിടി
ത്തങ്ങളുടെ ഒരു കേന്ദ്രമായി പതുക്കെ ഉയർന്നുവരികയുും വേണം.
കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയ്ക്കായി സമഗ്രമായ ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ നിർമ്മിക്കുന്നതിന്,
നട്ടെല്ലായി കേരള ഫൈബർ ഒപ്്റ്ററിക് നെറ്റ്‌വർക്കിനെ (കെ-ഫോ�ോണ്‍) പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുന്നത് നിർണായകമാ
ണ്. ഈ നെറ്റ്‌വർക്ക് എല്ലാ ഡിജിറ്റൽ ഇടപാടുകൾക്കകും ഉള്ളടക്ക വ്്യയാപനത്തിനുും പ്രധാനമായ അതിവേഗ ഇന്റർ
നെറ്റ് ലഭ്്യത ഉറപ്പാക്കകും. ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറിൽ താഴെപ്പറയുന്നവ ഉൾപ്പെടുന്നു:
• കെ-ഫോ�ോൺ സംയോ�ോജനം: ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറിന് ആവശ്്യമായ കരുത്ത് നൽകുന്നതിന് കെ-
ഫോ�ോണിന്റെ ശക്തമായ കണക്റ്റിവിറ്റി പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുക, കേരളത്തെ മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങൾക്ക്
തനതായ മാതൃകയാക്കുക.
• അത്്യയാധുനിക സൗകര്്യങ്ങൾ: മികവിന്റെ കേന്ദ്രങ്ങള്‍കക്കുള്ളില്‍
(സിഒഇ) ഉയർന്ന പ്രകടനക്ഷമതയുള്ള കമ്പ്യൂട്്ടിിംഗ് ക്ലസ്റ്ററുകൾ, സിമു
ലേഷൻ ലാബുകൾ, ടെസ്ററ്ററിംഗ് സോ�ോണുകൾ എന്നിവ പോ�ോലുള്ള
നൂതന ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറുകൾ ഉണ്ടാക്കുക.
• ഡിജിറ്റൽ പ്്രരോട്്ടടോക്്കകോൾ സ്്വവീകരിക്കല്‍: വർക്ക് അഗ്രഗേഷനുും ഉപ
ഭോ�ോഗത്തിനുമായി ഒരു ഏകീകൃത ഇന്റർഫേസ് സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന്
ബെക്കക്നന്‍ (BECKN)-ന് സമാനമായ ഡിജിറ്റൽ പ്്രരോട്്ടടോക്്കകോളു
കൾ സംയോ�ോജിപ്പിക്കുക.
• ഇന്്നനൊവേഷൻ ലാബുകളുും ടൂളുകളുും: ഷോ�ോട്ട് ഗ്രിഡ് പോ�ോലെയുള്ള ടൂ
ളുകളാൽ സജ്ജീകരിച്ചിരിക്കുന്ന ഇന്്നനൊവേഷൻ ലാബുകൾ സ്ഥാ
പിക്കുകയുും ഉള്ളടക്കം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുും വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുമു
ള്ള വിഭവങ്ങൾ നൽകുകയുും ചെയ്യുക.
• കമ്പ്യൂട്ട് ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ: തീവ്രമായ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വർക്‌ലോ�ോഡുക
ളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധകേന്ദ്രീകരിച്ച് ആവശ്്യയാനുസരണം വിപുലീരിക്കാവുന്ന കമ്പ്യൂട്ട് ഇൻഫ്രാസ്ട്ര
ക്ചർ വികസിപ്പിക്കുക.
• ഓപ്പൺ സോ�ോഴ്സു
‌ ും ഓപ്പൺ ഹാർഡ്‌വെയറുും: ഇന്്നനൊവേഷനെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുും ചെലവ് കുറയ്ക്കു
ന്നതിനുും ഓപ്പൺ സോ�ോഴ്‌സ് സോ�ോഫ്‌റ്റ്‌വെയറുും ഹാർഡ്‌വെയറുും സ്്വവീകരിക്കുന്നത് പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുക.

മൂലധന സഹായം
പ്രവര്‍ത്തന സഹായം
പ്രവര്‍ത്തന സഹായത്തിന്റേയുും
ആഭ്്യന്തര പിന്തുണയുടേയുും
പരമാവധി സമയം
ഫര്്‍ണണിഷിംഗ് ചെലവുകള്‍‍ക്്ക്
ചതുരശ്ര അടിക്ക് 2,000 രൂപ വരെ
ചതുരശ്ര അടിക്ക് മാസം 50 രൂപ ചതുരശ്ര അടിക്ക് മാസം 50 രൂപ
വരെ
അഞ്ച് വര്്‍ഷഷം
• ഡാറ്റാ സെന്ററുകളുും റെൻഡർ ഫാമുകളുും: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായത്തിന്റെ ഉയർന്ന കമ്പ്യൂട്്ടിിംഗ്
മൂലധന സഹായം ഇല്ല ആവശ്്യകതകളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനായി ഡാറ്റാ സെന്ററുകളുും റെന്‍ഡര്‍ ഫാമുകളുും നിർമ്മിക്കുകയുും ഈ
സേവനങ്ങൾ പേ-പെർ-യൂസ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നല്‍‍കുകയുും ചെയ്യുക.
വരെ • പ്്രരൊപ്രൈറ്ററി ഹാർഡ്‌വെയർ: കാലാകാലങ്ങളിൽ പ്രാബല്്യത്തിൽ വരുന്ന വ്്യവസായ നയത്തിന് അനു
സരിച്ച് എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായത്തിനുള്ള പ്്രരൊപ്രൈറ്ററി ഹാർഡ്‌വെയറിന്റെ നിർമ്മാണത്തി
അഞ്ച് വര്്‍ഷഷം ന് പ്്രരോത്സാഹനം നൽകുക.
ക്ലൗഡ് സേവനങ്ങൾ, ഉയർന്ന കാര്്യക്ഷമതയുള്ള കമ്പ്യൂട്്ടിിംഗ്, സോ�ോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ സ്യൂട്ടുകൾ, ലൈസൻസുകൾ, വി
പുലമായ ടെസ്ററ്ററിംഗ്, മൂല്്യനിർണ്ണയ ഉപകരണങ്ങൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള സാങ്കേതിക അടിസ്ഥാന സൗകര്്യ

34 Kerala AVGC-XR Policy 2023 35 Kerala AVGC-XR Policy 2023

ങ്ങളുടെ താങ്ങാനാവുന്ന ലഭ്്യത പ്രധാനമാണ്. ഈ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ നിലവിലെ ഡിജിറ്റൽ ആവശ്്യങ്ങളെ പിന്തു എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ജോ�ോലിസാധ്്യതകളുും യോ�ോഗ്്യതകളുും കേരളത്തിന്
ണയ്ക്കുക മാത്രമല്ല, ഭാവിയിലെ പ്രവണതകൾക്ക് അനുയോ�ോജ്്യമാക്കിക്്കകൊണ്ട് എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലെ അനുയോ�ോജ്്യമായി രൂപപ്പെടുത്തുക
ഡിജിറ്റൽ നവീകരണത്തിന്റെ മുൻനിരയിൽ കേരളത്തെ എത്തിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു.
a) സാങ്കേതികവിദ്്യ സ്്വവീകരിക്കുന്നതിനുള്ള ചെലവുകള്‍ തിരിച്ചുനല്‍കല്‍ തൊ�ൊഴിൽ ചട്ടക്കൂടുകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുും ഫാക്കൽറ്റി വികസന പരിപാടികൾ സുഗമമാക്കുന്നതിനുും പ്രാദേശിക
സാഹചര്്യത്തിന് അനുയോ�ോജ്്യമായ യോ�ോഗ്്യതാ പായ്ക്കുകൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുും വ്്യവസായ പങ്കാളികളുമായി
കേരളത്തിൽ രജിസ്‌റ്റർ ചെയ്യുന്ന എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾക്ക്, പുതിയ സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങളോ�ോ കേരള സർക്കാർ സഹകരിക്കകും. പ്രാദേശിക ക്ലസ്റ്ററുകൾക്കുള്ളിൽ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ജോ�ോലികൾ നിര്‍ണയി
സോ�ോഫ്‌റ്റ്‌വെയറുകളോ�ോ വാങ്ങുമ്്പപോൾ ഉണ്ടാകുന്ന ചെലവിന്റെ 20% വരെ, ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷം 10 ലക്ഷം ക്കുന്നത് പ്രാദേശിക തലങ്ങളിൽ നൈപുണ്്യ വികസന അവസരങ്ങൾ നിർവചിക്കുകയുും ദേശീയ അന്തർദേശീയ
രൂപ എന്ന പരിധിയിൽ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുക; നയത്തിന്റെ കാലയളവിൽ ഒരു കമ്പനിക്ക് നിലവാരങ്ങളുമായി അവയെ യോ�ോജിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യയും. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ നൈപുണ്്യ സംരംഭങ്ങളെ ഏക
ഒരു വർഷം 3 അനുമതി മാത്രമായി പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. മാനകമാക്കാന്‍, തൊ�ൊഴിലുകളുും അനുബന്ധ നൈപുണ്്യങ്ങളുും നിർവചിക്കുന്നതിന് വ്്യവസായത്തിലുള്ളവര്‍
റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റിന് യോ�ോഗ്്യമായ സാങ്കേതികവിദ്്യകളുടെയുും ഉപകരണങ്ങളുടെയുും വിവിധ തലങ്ങളിൽ വൈദഗ്ദദ്ധ്്യം
വിശദമായ ലിസ്റ്റ് സിഒഇ-യുടെ നോ�ോഡൽ ഏജൻസിയായ സി-ഡിറ്റ് പ്രസിദ്ധീകരിക്കകും.
തൊ�ൊഴില്‍ക്ഷമത ഉറപ്പാക്കാൻ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായം ആവശ്്യപ്പെടുന്ന യഥാർത്ഥ നൈപുണ്്യവുമായി
b) സാങ്കേതികവിദ്്യയുടെ ലഭ്്യത സുഗമമാക്കുന്നു
വിദ്്യയാഭ്്യയാസ പാഠ്്യപദ്ധതിയെ യോ�ോജിപ്പിക്കുന്നതിന് വിദ്്യയാഭ്്യയാസത്തിന്റെയുും പാഠ്്യമേഖലയുടേയുും വിവിധ തല
ആഗോ�ോള ടെക്‌നോ�ോളജി വെണ്ടർമാരുമായി കേരള സർക്കാരുും അംഗീകൃത വ്്യവസായ ങ്ങളിൽ സമഗ്രമായ ഇടപെടലുകൾ നടത്തതും. താഴെപ്പറയുന്ന നിർണായക മേഖലകൾ ഉൾക്്കകൊള്ളുന്നതുും സമഗ്ര
അസോ�ോസിയേഷനുകളുും കരാർ ഒപ്പിടുും. ഈ കരാറുകൾ ഇനിപ്പറയുന്നവ ഉൾക്്കകൊള്ളേ മായി രൂപകല്പന ചെയ്തതുമായിരിക്കകും ഈ കോ�ോഴ്‌സുകൾ:
ണ്ടതുണ്ട്:
• ആനിമേഷനുും വിഷ്്വൽ ഇഫക്റ്റുകളുും
• മികച്ച വിദ്്യയാർത്ഥികൾ, സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ, സ്്വതന്ത്ര ഡെവലപ്പർമാർ, കമ്പനികൾ തുടങ്ങിയവർക്കായി • ഡിജിറ്റൽ കലയുും ചിത്രീകരണവുും
അവരുടെ ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെയുും സേവനങ്ങളുടെയുും സബ്സിഡി പതിപ്പുകൾ. • ഇ-സ്‌പോ�ോർട്‌സ് (സ്‌കിൽ ഗെയിം)
• ഗെയിം രൂപകല്‍പനയുും വികസനവുും
• അവരുടെ ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ ഉപയോ�ോക്താക്കൾക്കായി ഡിസ്കൗണ്്ടടോടുകൂടിയ സമർപ്പിത പരിശീലന പരി • പോ�ോസ്റ്റ്-പ്്രരൊഡക്ഷനുും എഡിറ്്റിിംഗുും
പാടികൾ • ഗുണനിലവാരം ഉറപ്പാക്കലുും പരിശോ�ോധനയുും
• സൗണ്ട് ഡിസൈനുും എഞ്ചിനീയറിംഗുും
• വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റി (വിആര്‍)
കഴിവും നൈപുണ്്യ വികസനവും •
•
ഓഗ്മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി (എആര്‍)
വിപണനവുും വളര്‍ച്ചയുും
• ഉപയോ�ോക്തൃ അനുഭവവുും വിശകലനവുും
കേ രളം ഡിജിറ്റൽ ഭാവിയിലേക്ക് കുതിക്കുമ്്പപോൾ, എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖല ഒരു മാറ്റത്തിന്റെ കുതിച്ചുചാ
ട്ടത്തിലാണ്. കലയെ സാങ്കേതികവിദ്്യയുമായി സംയോ�ോജിപ്പിക്കുന്നതിൽ പ്രഗത്ഭരായ, ഉയർന്ന വൈദ
ഗ്്ധധ്്യമുള്ള തൊ�ൊഴിലാളികളെ വളർത്തിയെടുക്കുക എന്നതാണ് ഈ പുരോ�ോഗതിയുടെ ആണിക്കല്ല്. ഇത് തിരിച്ചറിഞ്ഞ്,
1. സ്കൂളുകൾ
വ്്യവസായ ആവശ്്യങ്ങളുമായി പൊ�ൊരുത്തപ്പെടുക മാത്രമല്ല, മുൻകൂട്ടിക്കാണുകയുും ചെയ്യുന്ന ഒരു വിദ്്യയാഭ്്യയാസ ആവാസ • മീഡിയ ആന്്‍ഡഡ് എന്റർടൈൻമെന്റ് സ്കിൽസ് കൗൺസിലുമായി (എംഇഎസ്‌സി) കൂടിയാലോ�ോചിച്ചാണ്
വ്്യവസ്ഥയാണ് ഈ നയം വിഭാവനം ചെയ്യുന്നത്. ഈ മുന്്നനോട്ടുള്ള സമീപനം, ജോ�ോലിക്ക് തയ്യാറുള്ളവരെ മാത്രമല്ല, പാഠ്്യപദ്ധതി രൂപകൽപന ചെയ്യുന്നത്. കൂടാതെ എവിജിസി-എക്സ്ആറിൽ പ്രത്്യയേക കോ�ോഴ്സുകൾക്കായി
വ്്യവസായത്തിന് നേതൃത്്വവം നല്്‍കകാനാകുന്ന പ്രതിഭകളെയുും വാർത്തെടുക്കാൻ ലക്ഷഷ്യമിടുന്നു. ഏതെങ്കിലുും വിടവുകളു വിദ്്യയാർത്ഥികളെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു യോ�ോഗ്്യതയായി മീഡിയ ആൻഡ് എന്റർടൈൻമെന്റ് ക്രി
ണ്ടെങ്കില്‍ അവ നൂതനമായ പഠനമാര്‍ഗങ്ങളിലൂടെ പരിഹരിക്കുകയുും കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖല യേറ്റീവ് ആപ്്റ്ററിറ്റ്യൂഡ് ഉപയോ�ോഗിക്കുന്നു.
പ്രാദേശിക പ്രതിഭയിലുും ആഗോ�ോള നിലവാരത്തിലുും അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു.
• എവിജിസി-എക്‌സ്‌ആറിന് പ്രസക്തമായ വിഷയങ്ങൾക്കായി പ്രത്്യയേകം രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌ത വിദ്്യയാ
ഉയർന്ന തൊ�ൊഴിൽശേഷിയുും കഴിവുമുള്ളവരെ ഉയർന്ന തൊ�ൊഴിൽസാധ്്യതയുള്ളതുും സ്പെഷ്്യലൈസ് ചെയ്തതുമായ ഭ്്യയാസ സാമഗ്രികളുും പാഠപുസ്തകങ്ങളുും വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് ബന്ധപ്പെട്ട വകുപ്പുകൾ സ്റ്റേറ്റ് കൗൺസിൽ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വർക്്കക്്ഫഫോഴ്സിനു പറ്ററുംവിധം ഗുണനിലവാരമുള്ള മനുഷ്്യശേഷിയായി വികസിപ്പിക്കുന്നതി ഓഫ് എജ്യുക്കേഷണൽ റിസർച്ച് ആൻഡ് ട്രെയിനിംഗുമായി (എസ്‌സിഇആർടി) ചേർന്ന് പ്രവർത്തിക്കകും.
ന് പൊ�ൊതുവിദ്്യയാഭ്്യയാസം, ഉന്നതവിദ്്യയാഭ്്യയാസം, സാങ്കേതികവിദ്്യയാഭ്്യയാസം, നൈപുണ്്യവികസനം, സാംസ്‌കാരിക • സിബിഎസ്ഇ, സ്റ്റേറ്റ് സെക്കൻഡറി ബോ�ോർഡുകൾ/കൗൺസിലുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ
കാര്്യയം, തൊ�ൊഴിൽ തുടങ്ങിയ വകുപ്പുകളുും മറ്റുള്ളവരുമായി ചേര്‍‍ന്്ന് കേരള സർക്കാരിന്റെ ഇലക്ട്രോണിക്‌സ് ആൻഡ് സ്കൂൾ ബോ�ോർഡുകളിലേക്ക് ഇൻക്രിമെന്റൽ ലേണിംഗ് അധിഷ്ഠിത, എന്‍എസ്‌ക്യുഎഫ്-അലൈന്്‍ഡഡ് വൊ�ൊ
ഇൻഫർമേഷൻ ആൻഡ് ടെക്‌നോ�ോളജി വകുപ്പ് പ്രവര്‍‍ത്്തിക്കകും. ഈ മേഖല പ്രദാനംചെയ്യുന്ന അവസരങ്ങൾ പ്ര ക്കേഷണൽ കോ�ോഴ്സുകൾ പരിധികളില്ലാതെ സംയോ�ോജിപ്പിക്കകും.
യോ�ോജനപ്പെടുത്താനാകുുംവിധം സ്കില്്ലിിംഗ്, റീ-സ്‌കില്്ലിിംഗ്, അപ്പ് സ്‌കില്്ലിിംഗ് എന്നിവയ്ക്കുള്ള നടപടികള്‍ ഇതില്‍
ഉള്‍‍പ്്പെടുും. പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന ഫലസാധ്്യതകള്‍ വർദ്ധിപ്പിക്കാന്‍ ഒരു സമഗ്ര ചട്ടക്കൂടിന് സാധിക്കകും. • തുടർപഠനം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി ലോ�ോവർ സെക്കൻഡറി സ്്കകോളർഷിപ്പ് (എൽഎസ്എസ് ),
അപ്പർ സെക്കൻഡറി സ്്കകോളർഷിപ്പ് (യുഎസ്എസ് ) എന്നിവയുടെ മാതൃകയിൽ ക്രിയേറ്റീവ് സെക്കൻഡ
ഡിജിറ്റൽ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി കേരളയ്‌ക്്കകൊപ്പം നിർദിഷ്ട ഡിജിറ്റൽ സയൻസ് പാർക്കകും കേരളത്തിൽ നിന്നുള്ള റി സ്്കകോളർഷിപ്പുകൾ (സിഎസ്എസ് ) അവതരിപ്പിക്കകും.
ഐപി അധിഷ്‌ഠിത സാങ്കേതിക ഉൽപ്പന്ന കമ്പനികളുടെ വളർച്ചയെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
• എവിജിസി-എക്സ്ആറിന് കീഴിൽ വരുന്ന അടിസ്ഥാന വിഷയങ്ങൾ പഠിപ്പിക്കാൻ ചിത്രകലാ അധ്്യയാപ
ഐസിടി അക്കാദമി ഓഫ് കേരള, അസാപ് കേരള, കേരള അക്കാദമി ഫോ�ോർ സ്കിൽസ് എക്സലൻസ് (കെഎഎ കർക്ക് ഉയർന്ന വൈദഗ്്ധധ്്യയം നൽകുും.
സ്ഇ) മുതലായവയുടെ പിന്തുണയോ�ോടെ ഒരു സംസ്ഥാനതല പരിശീലന അടിസ്ഥാന സൗകര്്യയം- 100ലധികം
സാങ്കേതിക സ്ഥാപനങ്ങളെ ഉൾക്്കകൊള്ളുന്ന സ്കിൽ ഡെലിവറി പ്ലാറ്്ററ്്ഫഫോോം കേരള (എസ്ഡിപികെ) - സാങ്കേതി • ഓരോ�ോ സ്കൂളിലുും നല്ല പരിശീലനം ലഭിച്ച, കുറഞ്ഞത് രണ്ട് ഫാക്കൽറ്റി അംഗങ്ങളുും ആവശ്്യയാനുസരണം
കവിദ്്യയുടെ വളർന്നുവരുന്ന മേഖലകളിൽ കഴിവുള്ളവരെ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു. അധിക വിഷയ-നിർദ്ദിഷ്ട ഫാക്കൽറ്റികളുും ഉണ്ടായിരിക്കണം.

36 Kerala AVGC-XR Policy 2023 37 Kerala AVGC-XR Policy 2023

 • എവിജിസി-എക്സ്ആര്്‍മമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അനുഭവപരിചയം നൽകുന്നതിന്, സ്കൂളുകൾ
മീഡിയ ആൻഡ് എന്റർടൈൻമെന്റ് സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾ അല്ലെങ്കിൽ ലാബുകൾ സ്ഥാപിക്കണം.
• നവകേരള മിഷൻ, കേരള നോ�ോളജ് ഇക്കണോ�ോമി മിഷൻ (കെകെഇഎം), സമഗ്ര ശിക്ഷാ കേരള എന്നിവ
യ്ക്കാണ് മേൽപ്പറഞ്ഞവ നടപ്പാക്കാനുള്ള ചുമതല.
2. സാങ്കേതിക, കലാ, ശാസ്ത്ര വിദ്്യയാഭ്്യയാസം
• എ.വി.ജി.സി.-എക്‌സ്‌ആറിന് കീഴിലുള്ള വിഷയങ്ങൾ മൈനറുും മേജറുമായി എ.പി.ജെ. അബ്ദുൾ കലാം
ടെക്‌നോ�ോളജിക്കൽ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി (കെ.ടി.യു.) വാഗ്ദാനം ചെയ്യയും.
• സംസ്ഥാനത്തെ വിവിധ സർവകലാശാലകൾ നിയന്ത്രിക്കുന്ന കല, സ്്വതന്ത്ര കല, സയൻസ് കോ�ോഴ്‌സു
കൾക്ക് കീഴിൽ എവിജിസി-എക്‌സ്‌ആർ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പുകള്‍ ഉറപ്പാക്കകും.
• ബിരുദ, ബിരുദാനന്തര-ബിരുദങ്ങൾക്കായി യുജിസി അംഗീകൃത പാഠ്്യപദ്ധതി സർവകലാശാലകൾ രൂപ
കൽപ്പന ചെയ്യയും.
മേൽപ്പറഞ്ഞ എല്ലാ പാഠ്്യപദ്ധതികളുും മീഡിയ ആന്്‍ഡഡ് എന്റർടൈൻമെന്റ് സ്‌കിൽസ് കൗൺസിലിന്റെ (എംഇ
എസ്‌സി) മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾക്കനുസൃതമായി രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്നതോ�ോടൊ�ൊപ്പം, വ്്യവസായവുും അന്തർദ്ദേശീയ
നിലവാരവുും പാലിക്കുന്നതിനായി എന്‍എസ്‌ക്യുഎഫ് മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ അനുസരിച്ച് മാപ്പ് ചെയ്യുകയുും നവീ
കരിക്കുകയുും ചെയ്യയും.
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വിദ്്യയാഭ്്യയാസത്തിൽ സ്ഥിരത നിലനിർത്തുന്നതിന് വിവിധ സർവകലാശാലകൾ
നൽകുന്ന ബിരുദങ്ങൾക്കകും കോ�ോഴ്സുകൾക്കകും ഒരു പൊ�ൊതുവായ നാമകരണം സ്്വവീകരിക്കകും.
• ഈ മേഖലയിലെ ബിരുദ പ്്രരോഗ്രാമുകൾ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വിഷയങ്ങളുടെ സമഗ്രമായ കവറേജ് ഉറ
പ്പാക്കിക്്കകൊണ്ട് നാലുവർഷം നീണ്ടുനിൽക്കുന്നതായിരിക്കകും.
• ജോ�ോലി ചെയ്യുന്ന പ്്രരൊഫഷണലുകളെ അധ്്യയാപകരായി (പ്്രരൊഫസർ ഓഫ് പ്രാക്ടീസ്/പ്്രരൊഫഷണല്്‍സസ്
ഓഫ് പ്രാക്ടീസ് ) നിയമിക്കകും.
• അംഗീകൃത സർട്ടിഫിക്കേഷൻ പ്്രരോഗ്രാമുകളിലൂടെയോ�ോ ഇൻഡസ്ട്രി ഇമ്മേർഷൻ പ്്രരോഗ്രാമുകളിലൂടെയോ�ോ
നിലവിലുള്ള ഫാക്കൽറ്റിക്ക് വൈദഗ്്ധധ്്യയം നല്‍കും.
• കെകെഇഎം പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമിലെ ഇന്റേൺഷിപ്പ്, അപ്രന്റീസ്ഷിപ്പ് അവസരങ്ങൾ കോ�ോളജ് വിദ്്യയാഭ്്യയാസവുമാ
യി സംയോ�ോജിപ്പിക്കകും.
• കരിയർ ടു കാമ്പസ് കണക്റ്റ് പ്്രരോഗ്രാമുകളുും കെകെഇഎമ്മിന്റെ സ്കിൽ എക്സസ്പപ്രസ് പ്്രരോഗ്രാമുും പ്രയോ�ോജന
പ്പെടുത്തതും.
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഇലക്‌റ്റീവുകളിൽ നേടിയ ക്രെഡിറ്റുകൾ വിദ്്യയാഭ്്യയാസ സ്ഥാപനങ്ങളിലുടനീളം
അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയുും കൈമാറുകയുും ചെയ്യയും.
• കോ�ോളേജുകളിലെ വ്്യവസായ സംഗമങ്ങൾവഴി വിദ്്യയാർത്ഥികളുും പ്്രരൊഫഷണലുകളുും തമ്മിലുള്ള നേരിട്ടു
ള്ള ആശയവിനിമയം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കകും.
• കോ�ോളേജ് കാമ്പസുകളിൽ മീഡിയയ്ക്്കും വിനോ�ോദത്തിനുും വേണ്ടിയുള്ള മിനി ലാബുകൾ സ്ഥാപിക്കകും.
• ജില്ലാതലത്തിലുള്ള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ലാബുകളിലേക്കകും വിദ്്യയാർത്ഥികൾക്ക് പ്രവേശനം നൽകുും.
• കെകെഇഎം പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമിലെ അപ്രന്റീസ്ഷിപ്പ് അവസരങ്ങൾ സർവകലാശാലാ വിദ്്യയാഭ്്യയാസവുമായി
സംയോ�ോജിപ്പിക്കകും.
3. തൊ�ൊഴിലധിഷ്ഠിത വിദ്്യയാഭ്്യയാസം
• ഐടിഐ, പോ�ോളിടെക്‌നിക്കുകൾ തുടങ്ങിയ തൊ�ൊഴിലധിഷ്ഠിത പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങളുടെ പാഠ്്യപദ്ധ
തി പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കേണ്ടത് വളർന്നുവരുന്ന വ്്യവസായങ്ങളുമായി സംയോ�ോജിപ്പിക്കാൻ അത്്യയാവശ്്യമാ
ണ്.
38 Kerala AVGC-XR Policy 2023
• സാങ്കേതിക വിദ്്യയാഭ്്യയാസ ഡയറക്ടറേറ്ററും (ഡിടിഇ) ഡിഇടിയുും മീഡിയ ആന്്‍ഡഡ് എന്റർടൈൻമെന്റ്
സ്കിൽസ് കൗൺസിലുമായി (എംഇഎസ്‌സി) ചേര്‍‍ന്്ന് പ്രവർത്തിക്കകും.
• അത്്യയാധുനിക പാഠ്്യപദ്ധതി രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിന് ആഗോ�ോള വിദ്്യയാഭ്്യയാസ സ്ഥാപനങ്ങളുമായി സഹകരിക്കകും.
• പരിശീലന ഉള്ളടക്കം എന്‍എസ്‌ക്യുഎഫ്-അലൈന്്‍ഡഡ് ആക്കുകയുും അന്താരാഷ്ട്ര ഇടപാടുകാരുമായി പ്ര
വർത്തിക്കുന്ന സ്റ്റുഡിയോ�ോകൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള വ്്യവസായികളില്‍ നിന്നുള്ള ഇൻപുട്ട് ഉപയോ�ോഗിച്ച് വിക
സിപ്പിക്കുകയുും വേണം.
• കെകെഇഎം പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമിലെ അപ്രന്റീസ്ഷിപ്പ് അവസരങ്ങൾ തൊ�ൊഴിലധിഷ്ഠിത വിദ്്യയാഭ്്യയാസവുമായി
സംയോ�ോജിപ്പിക്കകും.
• കരിയർ ടു കാമ്പസ് കണക്റ്റ് പ്്രരോഗ്രാമുകളുും കെകെഇഎമ്മിന്റെ സ്കിൽ എക്സസ്പപ്രസ് പ്്രരോഗ്രാമുും പ്രയോ�ോജന
പ്പെടുത്തതും.
• എല്ലാ ഔപചാരികവുും തൊ�ൊഴിലധിഷ്ഠിതവുമായ പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് എന്്‍സസിവി‌ഇടിക്ക് കീഴിൽ
നിയന്ത്രിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു അംഗീകൃത ബോ�ോഡിയുമായുള്ള അക്രഡിറ്റേഷനുും അഫിലിയേഷനുും നിർബന്ധ
മാണ്.
സ്്കകോളർഷിപ്പുകൾ
• ഇനിപ്പറയുന്ന സാമൂഹ്്യവിഭാഗങ്ങളില്്‍നനിന്നുള്ള വിദ്്യയാർത്ഥികൾക്ക് ഈ നയം വഴി സ്്കകോളർഷിപ്പുകൾ
പ്രാപ്തമാക്കകും:
• എസ്.സി/എസ്.ടി
• മത്സസ്യത്്തതൊഴിലാളികൾ
• കൈത്്തതൊഴിലുകാര്‍
• അംഗീകൃത പ്്രരോഗ്രാമുകൾക്ക് നൈപുണ്്യ വായ്പ നൽകുന്നതിന് സംസ്ഥാനതല ബാങ്കേഴ്സ് കമ്മിറ്റിയുമായി
ചേര്‍‍ന്്ന് കേരള സർക്കാർ പ്രവർത്തിക്കകും.
• കോ�ോർപ്പറേറ്റ് സോ�ോഷ്്യൽ റെസ്‌പോ�ോൺസിബിലിറ്റി (സിഎസ്ആര്‍) ഫണ്ടുകള്‍ നൈപുണ്്യ സംരംഭങ്ങൾ
ക്കായി നീക്കിവെക്കാൻ കോ�ോർപ്പറേറ്റുകളെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കകും.
കേരള മീഡിയ ആന്്‍ഡഡ് എന്റർടൈൻമെന്റ് ക്രിയേറ്റീവ് ആപ്്റ്ററിറ്റ്യൂഡ് ടെസ്റ്റ് (K-MECAT) അല്ലെങ്കിൽ സമാന മൂല്്യ
നിർണ്ണയ ഉപാധികൾ ആണ് വിവിധ പ്്രരോഗ്്രാാം തലങ്ങളിൽ ഉദ്യോഗാർത്ഥികളെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിനായി
നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്ന നടപടി.
4. സ്്വകാര്്യ സ്ഥാപനങ്ങൾ
എംഇഎസ്‌സി മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ അനുസരിച്ച് എവിജിസി-എക്സ്ആറിൽ പ്രത്്യയേക കോ�ോഴ്‌സുകൾ വാഗ്ദാനം
ചെയ്യുന്ന സ്്വകാര്്യ പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് കോ�ോഴ്‌സ് ഫീസിന്റെ 30% വരെ റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റിന് അർഹ
തയുണ്ട്. അത് വിദ്്യയാർത്ഥികളുടെ ഫീസിൽ ഇളവു ചെയ്യേണ്ടതാണ്. ഈ സ്ഥാപനങ്ങളിൽനിന്ന് യോ�ോഗ്്യതയോ�ോ
ടെ പുറത്തുവരുന്നവരെ നിയമിക്കുന്ന കമ്പനികള്‍‍ക്്ക്, ആദ്്യ വര്‍ഷത്തേക്ക് ശമ്പളത്തിന്റെ റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്്ററോ,
ആകെ വാർഷിക പേ-ഔട്ടിന്റെ 25% വരെ സ്റ്റൈപ്പന്്ററോ, അല്ലെങ്കിൽ ഒരാള്‍‍ക്്ക് 60,000 രൂപയോ�ോ, ഏതാണോ�ോ
കുറവ്, കുറഞ്ഞ വാര്്‍ഷഷിക പേ-ഔട് 2,40,000 രൂപയെന്നതിന് വിധേയമായി ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷം 10
നിയമനങ്ങൾക്കുവരെ ലഭിക്കകും. കൂടാതെ, ഈ സ്ഥാപനങ്ങളിൽനിന്ന് യോ�ോഗ്്യതയോ�ോടെ പുറത്തുവരുന്നവരെ നിയ
മിക്കുന്ന കമ്പനികൾക്ക് പ്്രരൊവിഡന്റ് ഫണ്ട് (പിഎഫ് )/എംപ്്ലലോയീസ് സ്റ്റേറ്റ് ഇൻഷുറൻസില്‍ (ഇഎസ്ഐ)
ഒരു ജീവനക്കാരന് പ്രതിമാസം 2,000 രൂപ വീതം ഒരു വർഷത്തേക്ക് റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ് ലഭിക്കകും. തൊ�ൊഴിലുടമയു
ടെ സംഭാവന 2,000 രൂപയിൽ കുറവാണെങ്കിൽ, തൊ�ൊഴിലുടമ നല്‍‍കുന്ന ശരിക്കുള്ള തുക തിരികെനൽകുും.
5. പ്്രരൊഫഷണലുകളുും പ്രാക്ടീഷണർമാരുും – ആര്്‍പപിഎല്‍
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലെ മുൻകൂർ പഠനത്തെ (ആര്്‍പപിഎല്‍) ഈ നയം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കകും. പ്രധാന
മന്ത്രി കൗശൽ വികാസ് യോ�ോജന (പിഎംകെവിവൈ) പോ�ോലുള്ള പദ്ധതികളുമായി അതിനെ സംയോ�ോജിപ്പിക്കകും.
എല്ലാ കലാകാരന്മാരുും വൈദഗ്്ധധ്്യമുള്ള പ്്രരൊഫഷണലുകളുും മീഡിയ ആൻഡ് എന്റർടൈൻമെന്റ് സ്കിൽ കൗൺ
39 Kerala AVGC-XR Policy 2023
സിലിന്റെ (എംഇഎസ്‌സി) ആര്്‍പപിഎല്‍ സർട്ടിഫിക്കേഷൻ പ്്രരോഗ്രാമിന് വിധേയരാകണമെന്ന് നിര്‍‍ദ്്ദേശിക്ക
പ്പെടുന്നത് കരിയർ മെച്ചപ്പെടുത്തൽ സാധ്്യമാക്കകും.
6. മറ്റ് വിഭാഗങ്ങൾ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായം കേരളത്തിനു നൽകുന്ന വലിയ സാധ്്യതകളെപ്പറ്റി സമൂഹത്തിലെ വിവിധ
വിഭാഗങ്ങളെ ബോ�ോധവൽക്കരിക്കേണ്ടതുും വിദ്്യയാഭ്്യയാസ അവസരങ്ങൾ നൽകേണ്ടതുും ആവശ്്യമാണ്.
• വിജയകഥകൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നതുും വിവിധതലങ്ങളിൽ പരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിക്കുന്നതുും വിശാല
മായ സമൂഹത്തെ വ്്യവസായവുമായി പരിചയപ്പെടാൻ സഹായിക്കകും. തദ്ദേശ സ്്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങൾ,
സിഒഇയിലെ ഫിനിഷിംഗ് സ്കൂൾ, സ്റ്റേറ്റ് കൗൺസിൽ ഫോ�ോർ ഓപ്പൺ ആൻഡ് ലൈഫ് ലോ�ോംംഗ് എഡ്യൂ
ക്കേഷൻ- കേരള (സ്്കകോൾ) പോ�ോലുള്ള ഏജൻസികൾ എന്നിവയിലൂടെ ഇത്തരം സംരംഭങ്ങൾ ഏറ്റെടുക്കാ
വുന്നതാണ്. എവിജിസി, എക്സ്ആര്‍ മേഖലകളിലെ അവസരങ്ങൾ ഗ്രാമീണ മേഖലകളിലേക്കകും പിന്നാക്ക
പ്രദേശങ്ങളിലേക്കകും വ്്യയാപിപ്പിക്കുന്നതിൽ ഇതിന് കാര്്യമായ പ്രാധാന്്യമുണ്ട്.
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് ഉത്തരവാദികളായ കേരളത്തിലെ പ്രധാന സർക്കാർ
വകുപ്പുകളിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സെന്റർ ഓഫ് എക്സലൻസ് (സിഒഇ), എംഇഎസ്‌സി
എന്നിവ നൽകുന്ന ക്യുറേറ്റഡ് പരിശീലന പരിപാടികൾക്ക് വിധേയരാകണം.
7. വിപുലമാക്കിയ പാഠ്്യ ആവാസവ്്യവസ്ഥ
a) വ്്യയാവസായിക ബന്ധം പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തി പഠന സമൂഹങ്ങളെ സൃഷ്ടിക്കുക
എആര്‍-വിആര്‍-എക്സ്ആര്‍ ലിവറേജിംഗ് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ കണക്റ്റിൽ പഠന സമൂഹങ്ങളെ സൃഷ്ടിക്കാൻ MuLearn
പോ�ോലുള്ള പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾ ഉപയോ�ോഗിക്്കാാം. പഠിതാക്കളുടെ കൂട്ടായ പ്രയത്‌നത്തെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുും
വിവിധ പങ്കാളികളെ ഉൾപ്പെടുത്തി സമപ്രായക്കാരുടെ പഠനവുും ഗൈഡഡ് ലേണിംഗുും പ്രാപ്‌തമാക്കുന്നതിന്
വിനിയോ�ോഗിക്കാവുന്ന പഠനത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരം ഉറപ്പാക്കുന്നതിനുും അനുഭവപരമായ പഠനവുും കഴിവുകളുടെ
യുും പഠനത്തിന്റെയുും ‘പ്രൂഫ്-ഓഫ്-വർക്ക് ’ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള വിലയിരുത്തലുും നിർണായകമാണ്. വ്്യവ
സായ വിദഗ്ധരുമായി സഹകരിച്ച് സംഘടിപ്പിക്കുന്ന ടെക് മീറ്റ് അപ്പുകൾ, ഹാക്കത്്തതോണുകൾ, സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ചല
ഞ്ചുകൾ എന്നിവ യഥാർത്ഥ ജീവിതത്തെ തുറന്നുകാട്ടുകയുും കഴിവുകൾ പ്രകടിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യയും.
b) മെച്ചപ്പെടുത്തിയ വ്്യവസായ പങ്കാളിത്തം
കേരളത്തിലെ നൈപുണ്്യ വികസന, സംരംഭകത്്വ മന്ത്രാലയത്തിന്റെ വിജയകരമായ പദ്ധതികളിൽനിന്ന് പ്ര
ചോ�ോദനം ഉൾക്്കകൊണ്ട് വ്്യവസായ പങ്കാളിത്തത്്തതോടെയുള്ള പരിശീലന, മാർഗനിർദേശക പരിപാടികൾ നടപ്പി
ലാക്കുകയുും അതുവഴി പഠന അനുഭവവുും നൈപുണ്്യ വികസനവുും സമ്പന്നമാക്കുകയുും ചെയ്യയും. പരിശീലന ഉള്ളട
ക്കം ദേശീയ നൈപുണ്്യ യോ�ോഗ്്യതാ ചട്ടക്കൂടിന്റെ (എന്‍എസ്‌ക്യുഎഫ് ) മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കുകയുും വ്്യവസായ
രംഗത്തെ പ്രമുഖരിൽനിന്ന്, പ്രത്്യയേകിച്ച് അന്താരാഷ്ട്ര പ്്രരോജക്ടുകളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സ്റ്റുഡിയോ�ോകളിൽ നി
ന്നുള്ള ഇൻപുട്ട് ഉപയോ�ോഗിച്ച് സൂക്ഷ്മമായി രൂപകല്പന ചെയ്യുകയുും വേണം.
കൂടാതെ, എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായ അസോ�ോസിയേഷനുകളുും കൺസോ�ോർഷ്്യങ്ങളുും മീഡിയ ആൻഡ്
എന്റർടൈൻമെന്റ് സ്‌കിൽ കൗൺസിലുമായുും (എംഇഎസ്‌സി) സഹകരിച്ച്, കെകെഇഎം നിർ
മ്മിച്ച ഡിജിറ്റൽ വർക്ക് ഫോ�ോഴ്‌സ് മാനേജ്‌മെന്റ് (ഡിഡബ്ല്യുഎംഎസ് ) പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോംം പോ�ോലുള്ളവ
യുടെ സാധ്്യത ഉപയോ�ോഗിക്കുന്നതുും നിർണായകമാണ്. ഈ പ്ലാറ്്ററ്്ഫഫോോം കരാർ,
സ്ഥിരം ജോ�ോലികളുടെ ഒരു സ്പെക്ട്രം സൃഷ്ടിക്കുക മാത്രമല്ല, കാര്്യക്ഷമമായ തൊ�ൊഴിൽ
ആവാസവ്്യവസ്ഥയ്ക്ക് സംഭാവന നൽകുകയുും ചെയ്യയും. കൂടാതെ, കെകെഇഎം-ഉം
വ്്യവസായ പങ്കാളികളുും സംയുക്തമായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത ഒരു റിക്രൂട്ട്,
ട്രെയിൻ, ഡിപ്്ലലോയ് സ്കില്്ലിിംഗ് മോ�ോഡൽ നടപ്പിലാക്കുന്നത്, പരിശീലന
ത്തിൽനിന്ന് എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഡൊ�ൊമെയ്‌നിലെ തൊ�ൊഴിലവസരങ്ങളി
ലേക്കുള്ള സഞ്ചാരം സുഗമമാക്കകും.
40 Kerala AVGC-XR Policy 2023
c) തുടർച്ചയായ പഠനം
തുടർച്ചയായ പഠനത്തിന്റെ ഒരു സംസ്കാരം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിന് തന്ത്രപരമായ നിരവധി സംരംഭങ്ങൾ നിർ
ദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നു. ഒന്നിലധികം വിദ്്യയാഭ്്യയാസ സ്ഥാപനങ്ങളിലെ വിദ്്യയാർത്ഥികളുമായി ഒരേസമയം ഇടപഴകാൻ
പരിശീലകർക്ക് സൗകര്്യമൊ�ൊരുക്കിക്്കകൊണ്ടടും മാസ്സിവ് ഓപ്പൺ ഓൺലൈൻ കോ�ോഴ്‌സുകളിലേക്ക് (എംഒഒസി)
മെന്റർഷിപ്പ് ഘടകങ്ങൾ സമന്്വയിപ്പിച്ചുകൊ�ൊണ്ടടും ആജീവനാന്ത പഠനത്തിന് പ്്രരോത്സാഹനം നല്്‍കകാനാകുും.
ഈ സഹകരണ സമീപനം കെകെഇഎം-ന്റെ ഡിജിറ്റൽ വർക്്കക്്ഫഫോഴ്സ് മാനേജ്മെന്റ് സിസ്റ്റത്തെ പ്രയോ�ോജന
പ്പെടുത്താൻ ശ്രമിക്കുകയുും തടസ്സമില്ലാത്ത ഏകീകരണവുും കാര്്യക്ഷമമായ പഠന മാനേജ്മെന്ററും ഉറപ്പാക്കുകയുും
ചെയ്യുന്നു.
മാത്രമല്ല, ഈ മേഖലയുടെ ആഗോ�ോള മത്സരശേഷി വർധിപ്പിക്കുന്നതിന്, കേരളത്തിലെ എഡ്-ടെക് കമ്പനികളെ
പ്രത്്യയേക എവിജിസി-എക്സ്ആർ കോ�ോഴ്സുകൾക്കായി അന്താരാഷ്ട്ര സ്ഥാപനങ്ങളുമായി പങ്കാളിത്തം സ്ഥാപിക്കാൻ
പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കേണ്ടതുും അത്്യയാവശ്്യമാണ്.
d) പരിശീലകരുടെ പൂൾ സൃഷ്ടിക്കൽ
സബ്‌സിഡി നിരക്കിൽ അത്്യയാധുനിക പഠന സാമഗ്രികൾ ലഭ്്യമാക്കുന്ന ഒരു പ്രത്്യയേക ട്രെയ്നേഴ്സ് പോ�ോർട്ടൽ സ്ഥാ
പിക്കാൻ വ്്യവസായത്തിന് മുന്്നനോട്ട് വരാം. ഈ പോ�ോർട്ടൽ ക്്രരോസ്-സെക്ടറൽ പരിശീലന കോ�ോഴ്‌സുകൾ വാഗ്ദാനം
ചെയ്യുക മാത്രമല്ല അഡോ�ോബ്, ഓട്്ടടോഡെസ്‌ക് പോ�ോലെ ആഗോ�ോളതലത്തിൽ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട സ്ഥാപനങ്ങളുടെ
സംയുക്ത സർട്ടിഫിക്കേഷനുും സുഗമമാക്കകും.
കൂടാതെ, വൈദഗ്്ധധ്്യത്തിന്റെ ചലനാത്മകമായ കൈമാറ്റം വിഭാവനം ചെയ്തുകൊ�ൊണ്ട്, സാങ്കേതിക കൈമാറ്റം,
കോ�ോ-പ്്രരൊഡക്ഷൻ ഡൈനാമിക്സ്, ഇന്തത്യൻ, വിദേശ കമ്പനികൾ തമ്മിലുള്ള ഔട്ട്‌സോ�ോഴ്‌സിംഗ് സങ്കീർണതകൾ
എന്നിവ പരിശോ�ോധിക്കുന്ന വിജ്ഞാന-പങ്കിടൽ സെഷനുകൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പരിശീലക കൈമാറ്റ
പരിപാടി ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു. പരിശീലകർ ഇൻഡസ്‌ട്രി ട്രെൻഡുകൾക്്കകൊപ്പം നിൽക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാനുും
തത്സമയ ആവശ്്യങ്ങളോ�ോടുും അന്തർദേശീയ നിലവാരങ്ങളോ�ോടുും ഒപ്പം തുടർച്ചയായ പ്്രരൊഫഷണൽ വികസനം
ഉറപ്പാക്കാനുും ട്രെയിൻ-ദി-ട്രെയിനർ കോ�ോഴ്‌സുകളുടെ സമഗ്രമായ ഒരു സ്യൂട്ട് നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നു.
ഇന്്നനൊവേഷനു‌ം ഗവേഷണ വികസനങ്ങളും
1. സാങ്കേതികവിദ്്യയാധിഷ്ഠിത ഇന്്നനൊവേഷനുും ഗവേഷണ വികസനങ്ങളുും (ആർ ആൻഡ് ഡി)
നൂതനമായ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകളുും സേവനങ്ങളുും സൃഷ്ടിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് ഊർജ്ജസ്്വലമായ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ആവാസ
വ്്യവസ്ഥയെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കാൻ കേരളം ഒരുങ്ങുകയാണ്. അത്്യയാധുനിക സിമുലേഷനുകൾ, വെബ് 3.0 സാങ്കേ
തികവിദ്്യകൾ സ്്വവീകരിക്കൽ, വൈവിധ്്യമാർന്ന ആനിമേഷൻ ശൈലികൾ എന്നിവയെല്്ലാാം ഇന്്നനൊവേഷൻ
ഡ്രൈവിന്റെ ഭാഗമാണ്. എഐ, ഓട്്ടടോമേഷൻ എന്നിവയുടെ സംയോ�ോജനം മാധ്്യമ അനുഭവങ്ങളിലുും ഉൽപ്പാദന
പ്രക്രിയകളിലുും വിപ്ലവം സൃഷ്ടിക്കുകയുും വൈവിധ്്യമാർന്ന ഉള്ളടക്ക നിർമ്മാണത്തെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതില്‍
സാങ്കേതിക നിഷ്പക്ഷതയുടെ സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്തുകയുും ചെയ്യുന്നു. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ആപ്ലിക്കേഷ
നുകളിൽ ഉപയോ�ോക്തൃ അനുഭവത്തിന് മുൻഗണന നൽകുമ്്പപോൾതന്നെ, ഗെയിമിംഗ് വ്്യവസായത്തെ-പ്രത്്യയേകിച്ച്
മൾട്ടിപ്ലെയർ, നൈപുണ്്യ അധിഷ്‌ഠിത മേഖലകളിൽ- ഉയർത്തിക്്കകൊണ്ടുവരികയെന്നത് ഉയർന്ന പരിഗണനയു
ള്ള കാര്്യമാണ്.
ശ്രദ്ധകേന്ദ്രീകരിക്കേണ്ട ചില മേഖലകൾ:
• ആനിമേഷന്റെ വ്്യത്്യസ്ത ശൈലികൾ: കേരളത്തിന്റെ സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക പൈതൃകം പ്രതിഫലിപ്പിക്കു
ന്നതിന് വൈവിധ്്യമാർന്ന ആനിമേഷൻ സാങ്കേതിക വിദ്്യകൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുക.
• ടൂളുകൾ/സാങ്കേതികവിദ്്യ: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ നിർമ്മാണവുും വിതരണവുും മെച്ചപ്പെടു
ത്തുന്നതിന് അത്്യയാധുനിക ഉപകരണങ്ങളുും സാങ്കേതികവിദ്്യകളുും വികസിപ്പിക്കുക.
41 Kerala AVGC-XR Policy 2023
 • അൽഗോ�ോരിതങ്ങൾ/സിമുലേഷനുകൾ: ജീവിതസമാനവുും ആഴത്തിലുള്ളതുമായ ഡിജിറ്റൽ അനുഭവങ്ങൾ സൃ
ഷ്ടിക്കുന്നതിന് അനുകരണ സാങ്കേതികവിദ്്യകളിൽ നിക്ഷേപം നടത്തുക.
• വെബ് 3.0: ഉള്ളടക്ക ഇടപെടലിലുും ഉടമസ്ഥതയിലുും വിപ്ലവം സൃഷ്ടിക്കാൻ വെബ് 3.0 സ്്വവീകരിക്കലിൽ
മുന്്‍നനിരക്കാരാകുക.
• എഐ മീഡിയ: മികച്ചതുും കൂടുതൽ അഡാപ്്റ്ററീവുമായ മീഡിയാ അനുഭവങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ ആർട്ടിഫി
ഷ്്യൽ ഇന്റലിജൻസിനെ സമന്്വയിപ്പിക്കുക.
• ഓട്്ടടോമേഷൻ: ഉൽപ്പാദനം കാര്്യക്ഷമമാക്കുന്നതിനുും കാര്്യക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുമായി ഓട്്ടടോമേ
ഷൻ നടപ്പിലാക്കുക.
• ഉപയോ�ോക്തൃ അനുഭവം: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ആപ്ലിക്കേഷനുകൾക്കുള്ളിലെ ഇടപെടലിലൂടെയുും അവ
ബോ�ോധജന്്യമായ രൂപകൽപ്പനയിലെ ഗവേഷണത്തിലൂടെയുും ഉപയോ�ോക്തൃ അനുഭവം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു.
• ഗെയിമിംഗ്: മൾട്ടിപ്ലെയർ അനുഭവങ്ങൾക്കകും വൈദഗ്്ധധ്്യയം അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഗെയിംപ്ലേയ്ക്്കും ഊന്നൽ
നൽകി ഗെയിമിംഗിൽ നവീകരണം.
• നിഷ്പക്ഷത: ഉള്ളടക്കം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന്റെ വിശാലമായ സ്പെക്ട്രം വളർത്തുന്നതില്‍ സാങ്കേതിക നിഷ്പക്ഷത
ഉറപ്പാക്കുന്നു.
• പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾ: വികസനത്തിനുും സഹകരണത്തിനുമുള്ള ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോ�ോഗിച്ച് പ്രാദേശിക
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായങ്ങളെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിന് പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു.
• ഒടിടി: കേരളത്തിന്റെ തനതായ മീഡിയ ഉള്ളടക്കം ആഗോ�ോളതലത്തിൽ വിതരണം ചെയ്യാൻ ഒടിടി പ്ലാ
റ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾ ഉപയോ�ോഗപ്പെടുത്തുന്നു.
2. മേഖലാധിഷ്ഠിത ഇന്്നനൊവേഷനുും ഗവേഷണ-വികസനങ്ങളുും
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിൽ, നവീകരണത്തിനായി, തനതായ സാ
ധ്്യതകളുള്ള ഇനിപ്പറയുന്ന മേഖലകൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്:
• ഡിജിറ്റൽ പ്രതിരൂപങ്ങൾ: മെച്ചപ്പെടുത്തിയ സിമുലേഷനുും വിശകല
നത്തിനുും വേണ്ടി ഭൗതിക സംവിധാനങ്ങളെ വെർച്്വൽ
പ്രതിരൂപങ്ങളാക്കി മാറ്റുന്നു.
• സ്മാർട്ട് സിറ്റികൾ: കൂടുതൽ സംവേദനാത്മകവുും
പ്രതികരണസ്്വഭാവമുള്ളതുമായ നഗര പരിതസ്ഥിതികൾ
സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന് എക്സ്ആര്‍ സമന്്വയിപ്പിക്കുന്നു.
• ആരോ�ോഗ്്യ സംരക്ഷണം: നൂതന മെഡിക്കൽ പരിശീലനം, രോ�ോഗിക
ളുടെ ചികിത്സാ പദ്ധതികൾ, ശസ്ത്രക്രിയാ സിമുലേഷനുകള്‍ എന്നിവ
യ്ക്കായി എക്സ്ആര്‍ പ്രയോ�ോഗിക്കുന്നു.
• സ്പേസ്: അന്്യഗ്രഹ ചുറ്റുപാടുകളുും ദൗത്്യങ്ങളുും സിമുലേറ്റ് ചെയ്യാനുും തയ്യാറാക്കാനുും വേണ്ടി എക്സ്ആര്‍
സാങ്കേതികവിദ്്യകൾ ഉപയോ�ോഗിക്കുന്നു.
• വിദ്്യയാഭ്്യയാസം: ഇമ്മേഴ്‌സീവ്, ഇന്ററാക്ടീവ് എക്സ്ആര്‍ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിലൂടെ പഠനാനുഭവങ്ങൾ മെച്ചപ്പെ
ടുത്തുന്നു.
• ബിഐഎം/കൺസ്ട്രക്ഷൻ: പ്്രരോജക്ടുകൾ ദൃശ്്യവൽക്കരിക്കുന്നതിനുും നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ കാര്്യ
ക്ഷമമായി കൈകാര്്യയം ചെയ്യുന്നതിനുമായി ബിൽഡിംഗ് ഇൻഫർമേഷൻ മോ�ോഡലിംഗിൽ എക്സ്ആര്‍ ഉൾ
പ്പെടുത്തുന്നു.
• പ്രതിരോ�ോധം: തന്ത്രപരമായ പ്രതിരോ�ോധ പരിശീലനം, ദൗത്്യ ആസൂത്രണം, ഉപകരണങ്ങളുടെ പരിപാല
നം എന്നിവയ്ക്കായി എക്സ്ആര്‍ പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുന്നു.
42 Kerala AVGC-XR Policy 2023
• കാലാവസ്ഥാ പ്രതിരോ�ോധവുും ദുരന്തനിവാരണവുും: കാലാവസ്ഥയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വെല്ലുവി
ളികളേയുും ദുരന്തങ്ങളേയുും അനുകരിക്കാനുും തന്ത്രം മെനയാനുും എക്സ്ആര്‍ ഉപ
യോ�ോഗിക്കുന്നത്, തയ്യാറെടുപ്പുിനേയുും പ്രതിരോ�ോധശേഷിയേയുും വർദ്ധിപ്പി
ക്കുന്നു.
• ഹരിതോ�ോര്‍‍ജ്്ജം: ഹരിതോ�ോര്‍ജ്ജ സംവിധാനങ്ങൾ ഒപ്്റ്ററിമൈസ് ചെയ്യുന്ന
തിനുും അനുകരിക്കുന്നതിനുമായി എക്സ്ആര്‍ സാങ്കേതികവിദ്്യകൾ സമന്്വ
യിപ്പിക്കുന്നത് സുസ്ഥിര ഊർജ്ജ പരിഹാരങ്ങൾ കാര്്യക്ഷമമായി ആസൂ
ത്രണം ചെയ്യുന്നതിനുും നടപ്പാക്കുന്നതിനുും സഹായിക്കുന്നു.
• വിനോ�ോദസഞ്ചാരവുും വാണിജ്്യവുും: കേരളത്തിന്റെ ടൂറിസം മേഖലയെയുും
അനുബന്ധ വാണിജ്്യ പ്രവർത്തനങ്ങളെയുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതി
നുും കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനുും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുും ക്്രരോസ് പ്ലാറ്്ററ്്ഫഫോോം
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ആശയങ്ങളെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുക.
സർക്കാർ പിന്തുണ
താഴെപ്പറയുന്ന വിവിധ ഇടപെടലുകളിലൂടെ എവിജിസി-എക്‌സ്ആർ മേഖലയിലെ വളർച്ചയിലെ നവീകരണ
ങ്ങളെയുും ഗവേഷണ-വികസനത്തെയുും കേരള സർക്കാർ പിന്തുണയ്ക്്കും:
a) ഇന്്നനൊവേഷനിലുും ഗവേഷണ-വികസനത്തിലുും സർക്കാർ പങ്കാളിത്തം
തന്ത്രപ്രധാനമായ ഗവൺമെന്റ് പ്്രരോജക്റ്റുകൾ ഗവേഷണ-വികസനങ്ങളില്‍ ഉത്തേജകമായി വർത്തിക്കുന്നതിലൂ
ടെ പയനിയറിംഗ് ജോ�ോലികൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കപ്പെടുക മാത്രമല്ല, പൊ�ൊതുസംരംഭങ്ങളാൽ മാതൃകയാക്കപ്പെടുക
യുും ചെയ്യുന്ന ഒരു അന്തരീക്ഷം വളർത്തിയെടുക്കുന്നു. ഈ സജീവമായ നിലപാട് സാങ്കേതിക പുരോ�ോഗതിക്ക്
ഇന്ധനം പകരുക മാത്രമല്ല, പൊ�ൊതു-സ്്വകാര്്യ സഹകരണങ്ങൾക്ക് ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ ഒരു മണ്ണ് ഒരുക്കുകയുും ചെ
യ്യുന്നതിലൂടെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഡൊ�ൊമെയ്‌നിൽ നേതൃസ്ഥാനത്തിനുള്ള സംസ്ഥാനത്തിന്റെ യാത്രയെ നയി
ക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു. കെഎസ്‌യുഎം നിയന്ത്രിക്കുന്ന ഒരു മാർക്കറ്റ് പ്ലേസ് (GAAM) എന്ന നിലയിൽ സർക്കാർ മാതൃ
കയായി പ്രവർത്തിക്കകും.
• ആദ്്യകാല ദത്തെടുക്കൽ: പൊ�ൊതു സേവനങ്ങളിൽ ഉയർന്നുവരുന്ന സാങ്കേതിക വിദ്്യകൾ ആദ്്യമായി ഉപ
യോ�ോഗപ്പെടുത്തുകയുും വ്്യവസായ ദത്തെടുക്കലിന് ഒരു മാനദണ്ഡം സ്ഥാപിക്കുകയുും ചെയ്തുകൊ�ൊണ്ട് എവി
ജിസി-എക്സ്ആറിലെ ഇന്്നനൊവേഷന് സർക്കാർ നേതൃത്്വവം നൽകുും.
• സർക്കാർ പദ്ധതികൾ: തന്ത്രപ്രധാനമായ ഗവൺമെന്റ് പ്്രരോജക്ടുകളിലൂടെ, സംസ്ഥാനം എവിജിസി-
എക്‌സ്‌ആർ മേഖലയിലേക്ക് ഗവേഷണ-വികസന മൂലധനം കടത്തിവിടുകയുും പുരോ�ോഗതിയെ മുന്്നനോട്ട്
നയിക്കുകയുും പ്രായോ�ോഗിക പ്രയോ�ോഗങ്ങളെ പ്രദര്്‍ശശിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യയും.
b) ആർ ആൻഡ് ഡി ഫണ്ട് സ്ഥാപിക്കൽ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിൽ നടത്തുന്ന ഗവേഷണ വികസന പ്രവർത്തനങ്ങൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതി
നായി ഒരു സമർപ്പിത ഫണ്ട് രൂപീകരിക്കുന്നതിന് 5 വർഷത്തേക്ക് സർക്കാർ 50 കോ�ോടി രൂപ അനുവദിക്കകും.
കെഎസ്‌യുഎം ഫണ്ട് കൈകാര്്യയം ചെയ്യയും. കോ�ോർ ടെക്്നനോളജി, ഉള്ളടക്ക നവീകരണം, ഉപയോ�ോക്തൃ അനുഭവം
എന്നിവയിൽ ആയിരിക്കണം ഗവേഷണ മേഖലകൾ. കാര്്യമായ സാങ്കേതിക കണ്ടുപിടുത്തത്തിനുും വ്്യവസായ
സ്്വവാധീനത്തിനുും സാധ്്യതയുള്ള പദ്ധതികൾക്ക് ഊന്നൽ നൽകുും. അനുവദിച്ച ഫണ്ടുകളുടെ ഫലപ്രദമായ
വിനിയോ�ോഗം ഉറപ്പാക്കാൻ കെഎസ്‌യുഎം മാനദണ്ഡങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കകും.
c) പേറ്റന്റ് രജിസ്ട്രേഷൻ റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ്
കേരളത്തിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾ നയ കാലയളവിനുള്ളിൽ പേറ്റന്റ് ഫയൽ
ചെയ്യുകയോ�ോ നേടുകയോ�ോ ചെയ്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ, ഒരു ആഭ്്യന്തര പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്യുന്നതിനായി പരമാവധി 5,00,000
രൂപ വരെയുും അന്താരാഷ്ട്ര പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്യുന്നതിന് പരമാവധി 10,00,000 രൂപ വരെയുും യഥാർത്ഥ ചെലവു
കൾ തിരിച്ചു ലഭിക്കാൻ അർഹതയുണ്ട്.
43 Kerala AVGC-XR Policy 2023
പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്യുന്നതിനുള്ള യോ�ോഗ്്യമായ ചെലവുകളിൽ ഡ്രാഫ്ററ്ററിംഗ്, ക്ലെയിമുകൾ, സ്പെസിഫിക്കേഷനുകൾ,
പരിശോ�ോധനകൾ മുതലായവ പോ�ോലുള്ള പേറ്റന്റ് കൺസൾട്്ടിിംഗ് ഫീസുും പേറ്റന്റ് ഓഫീസിലേക്ക് അടയ്ക്കുന്ന
ഫീസുകളുും അറ്്ററോർണി ഫീസുും സെർച്ച് ഫീസുും മെയിന്റനൻസ് ഫീസുും ഉൾപ്പെടുന്നു.
ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ ഒരു റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റിനുും പോ�ോളിസി കാലയളവിൽ ആഭ്്യന്തര അല്ലെ
ങ്കിൽ അന്തർദേശീയ പേറ്റന്റുകൾ ഉൾപ്പെടെ പരമാവധി 5 റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റുകൾക്കകും അർഹതയുണ്ട്. കേന്ദ്രഗ
വൺമെന്റിന്റെ നിലവിലുള്ള ഏതെങ്കിലുും സ്കീമിന് പുറമെയായിരിക്കകും കേരള സർക്കാർ നൽകുന്ന ഈ പേറ്റന്റ്
ഫയലിംഗ് ഇൻസെന്റീവുകൾ.
d) എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വഴി കലയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു
എവിജിസി-എക്സ്ആറിന്റെ സംയോ�ോജനത്തിന് കലാരൂപങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കാൻ മാത്രമല്ല, ആഴത്തിലുള്ള അനുഭ
വങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാനുും കഴിയുന്നത് ആകർഷണവുും വാണിജ്്യപരമായ ഫലങ്ങളുും ഉണ്ടാക്കകും. സാംസ്കാരിക വൈ
വിധ്്യത്തിന്റെയുും പൈതൃകത്തിന്റെയുും വിശാലമായ ആഖ്്യയാനത്തിന് സംഭാവന നൽകിക്്കകൊണ്ട്, ആഗോ�ോള പ്രേ
ക്ഷകർക്കുമുന്നില്‍ കേരളത്തിന്റെ വ്്യതിരിക്തമായ സ്്വത്്വവം പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ശക്തമായ ഒരു മാർഗമായുും
ഇത് പ്രവർത്തിക്കകും. ഇത്തരം പദ്ധതികളിൽ ഏർപ്പെടുന്നവരെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് സാംസ്കാരിക വകുപ്പ്
ഗ്രാന്റുകൾ അനുവദിക്കകും.
e) സഹകരണം സുഗമമാക്കുക
ആനിമേഷൻ ശൈലികളുടെ കേന്ദ്രീകൃത ലൈബ്രറി, ചിട്ടയായ വ്്യവസായ ഇടപെട
ലുകൾ, അക്കാദമിക് സഹകരണങ്ങൾ, ആപ്ലിക്കേഷൻ-കേന്ദ്രീകൃത ഗവേഷണം,
ബഹുതല സമീപനം എന്നിവ ഇന്്നനൊവേഷനോ�ോടുള്ള സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രതി
ബദ്ധതയ്ക്ക് അടിവരയിടുന്നു. ഈ ബഹുമുഖതന്ത്രം വൈവിധ്്യമാർന്ന വൈദ
ഗ്്ധധ്്യയം സമന്്വയിപ്പിക്കാൻ ലക്ഷഷ്യമിടുന്നതുും ആഗോ�ോള മത്സരക്ഷമതയിലേ
ക്കകും സാങ്കേതിക നേതൃത്്വത്തിലേക്കകും ഈ മേഖലയെ മുന്്നനോട്ട്
നയിക്കുന്നതുമായിരിക്കകും.
• സ്റ്റൈല്്‍സസ് ലൈബ്രറി: ക്രിയേറ്റര്്‍മമാര്‍‍ക്്ക് ഒരു വിഭവമായി വർത്തിക്കകും
വിധം, വൈവിധ്്യമാർന്ന ആനിമേഷൻ ടെക്‌നിക്കുകൾ രേഖപ്പെടുത്തു
കയുും സംരക്ഷിക്കുകയുും ചെയ്യുന്ന ഒരു ശേഖരം ഉണ്ടാക്കുക.
• വ്്യവസായ ഇടപെടലുകൾ: സഹകരണവുും വിജ്ഞാനം പങ്കിടലുും പ്്രരോ
ത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായവുും ഓഹരി ഉടമക
ളുും തമ്മിലുള്ള പതിവായ ഇടപെടലുകൾ സുഗമമാക്കുക.
• ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് പങ്കാളിത്തം: സൈദ്ധാന്തിക ഗവേഷണവുും വ്്യവസായ പ്രയോ�ോഗവുും തമ്മിലുള്ള വിടവ് നിക
ത്താൻ അക്കാദമിക് സ്ഥാപനങ്ങളുമായി പങ്കാളിത്തം സ്ഥാപിക്കുക.
• പരിവർത്തന ഗവേഷണവുും ആശയവിനിമയവുും: സങ്കീർണ്ണമായ ഇന്്നനൊവേഷനുകളെ പ്രായോ�ോഗിക പരി
ഹാരങ്ങളിലേക്കകും ഫലപ്രദമായ ആശയവിനിമയ തന്ത്രങ്ങളിലേക്കകും പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്ന ഗവേഷണം
പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുക.
• ബഹുതല സമിതി: ഇന്്നനൊവേഷന്റെ ദിശയിലേക്ക് നയിക്കാനുും എവിജിസി-എക്സ്ആർ സ്പെക്ട്രത്തിലുടനീളം
സമഗ്രമായ വികസനം ഉറപ്പാക്കാനുും വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള വിദഗ്ധരുടെ ഒരു കമ്മിറ്റി വിളിച്ചു
കൂട്ടുക.
f) സര്‍‍ഗ്്ഗാത്മക ആർട്ടിസ്റ്റുകളുടെ ഇന്്നനൊവേഷൻ കളക്ടീവുകള്‍
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലെ ഫ്രീലാൻസ് അവസരങ്ങൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി കെ-ഡിസ്ക്,
കേരള യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ഡിജിറ്റൽ സയൻസസ് ആൻഡ് ഇന്്നനൊവേഷൻ ടെക്്നനോളജി, ഐസിടിഎകെ എന്നി
വയുമായി സഹകരിച്ച് ക്രിയേറ്റീവ് ആർട്ടിസ്റ്റുകളുടെ പ്ലാറ്്ററ്്ഫഫോോം കളക്ടീവുകൾ രൂപീകരിക്കുക.
44 Kerala AVGC-XR Policy 2023
ഉള്ളടക്ക സൃഷ്ടിയു‌ം
ഐപി വികസനവും
എ വിജിസി-എക്‌സ്ആർ മേഖലയിലെ പ്രാദേശിക കമ്പനികൾക്ക് ബൗദ്ധിക സ്്വത്തവകാശം സൃഷ്‌ടിക്കുന്നതിന്
അത്്യന്തം അനുകൂലമായ അന്തരീക്ഷം വളർത്തിയെടുക്കാനാകുുംവിധമാണ് ഉള്ളടക്ക സൃഷ്‌ടിക്കകും ഐപി വിക
സനത്തിനുമുള്ള കേരളത്തിന്റെ സമഗ്ര തന്ത്രം രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌തിരിക്കുന്നത്.
ഈ തന്ത്രത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഘടകമെന്ന നിലയിൽ, എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലെ ബൗദ്ധിക സ്്വത്തി
ന്റെ വികസനവുും സംരക്ഷണവുും സുഗമമാക്കുന്നതിന് ഗ്രാന്റുകളിലൂടെ കേരള സർക്കാർ സാമ്പത്തിക സഹായം
നൽകുും. ഇന്്നനൊവേഷന്റെയുും മൗലികതയുടെയുും ശക്തമായ ആവാസവ്്യവസ്ഥയെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുന്നതിനുും
സർഗ്ഗാത്മകവുും വഴിതെളിക്കുന്നതുമായ സംരംഭങ്ങൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിന് പ്രാദേശിക കമ്പനികളെ പ്രാപ്തരാക്കുകയുും
ചെയ്യുക എന്ന പ്രാഥമിക ലക്ഷഷ്യത്്തതോടെയാണ് ഈ ഗ്രാന്റുകൾ അനുവദിക്കുന്നത്.
1. ഉൽപ്പന്ന വികസന ഗ്രാന്റ്
ബൗദ്ധിക സ്്വത്തവകാശ വികസനത്തിന്റെ വിവിധ ഘട്ടങ്ങൾ, ആശയ രൂപീകരണം, ഗവേഷണം, വികസനം,
പ്്രരോട്്ടടോടൈപ്്പിിംഗ്, വാണിജ്്യവൽക്കരണം എന്നീ വിവിധ ഘട്ടങ്ങളെ ഉള്്‍കക്കകൊള്ളളുംവിധമാണ് ഗ്രാന്റ് ഘടന സൂ
ക്ഷ്മമായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്തിട്ടുള്ളത്. ബൗദ്ധിക സ്്വത്തവകാശം സൃഷ്ടിക്കാൻ മാത്രമല്ല, സുസ്ഥിരമായ വളർച്ചയ്ക്്കും
മത്സരക്ഷമതയ്ക്്കും വേണ്ടി അതിനെ ഫലപ്രദമായി കൈകാര്്യയം ചെയ്യുന്നതിനുും പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുന്നതിനുും കമ്പ
നികളെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് ഈ സമഗ്ര പിന്തുണാ ചട്ടക്കൂട് ലക്ഷഷ്യമിടുന്നു. രണ്ട് ഘട്ടങ്ങളിലായി ഫണ്ട്
വിതരണം ചെയ്യയും:
a) ആശയരൂപീകരണം മുതല്‍ പ്രായോ�ോഗികമാക്കല്‍ വരെ - 15 ലക്ഷം രൂപ
b) പിച്്ചിിംഗ് - 5 ലക്ഷം രൂപ
ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷം ഒരു ഗ്രാന്റിനുും നയകാലയളവിൽ പരമാവധി 5 ഗ്രാന്റുകൾക്കകും അർഹതയുണ്ട്. കേന്ദ്ര
ഗവൺമെന്റിന്റെ നിലവിലുള്ള ഏതൊ�ൊരു പദ്ധതിക്കകും പുറമെയായിരിക്കകും കേരള സർക്കാർ നൽകുന്ന ഈ ഗ്രാ
ന്റുകൾ.
2. കേരളത്തിൽ വാണിജ്്യ ഉള്ളടക്കം സൃഷ്ടിക്കൽ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിൽ ബൗദ്ധിക സ്്വത്തവകാശം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു കേന്ദ്രമായി സംസ്ഥാന
ത്തെ മാറ്റാന്‍ കേരള സർക്കാർ ശ്രമിക്കുന്നു. സാമ്പത്തിക പ്്രരോത്സാഹനങ്ങൾ നൽകുന്നതിലൂടെ ഇന്്നനൊവേഷന്‍,
സർഗ്ഗാത്മകത, യഥാർത്ഥ ഉള്ളടക്ക ഉൽപ്പാദനം എന്നിവയിൽ കുതിച്ചുചാട്ടം നടത്താനുും എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍
കമ്പനികൾക്ക് തഴച്ചുവളരാനുും ഡിജിറ്റൽ വിനോ�ോദത്തിന്റെയുും സാങ്കേതികവിദ്്യയുടെയുും ആഗോ�ോള ഭൂമികയിലേക്ക്
അർഥവത്തായ സംഭാവന നൽകാനുും കഴിയുന്ന ഒരു അന്തരീക്ഷം പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുകയാണ് സർക്കാർ ലക്ഷഷ്യ
മിടുന്നത്.
a) ആനിമേറ്റഡ് പരമ്പരയ്ക്കുള്ള നിര്്‍മമാണ ധനസഹായം
ടിവി/വിഒഡി/എസ്‌വിഒഡി പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾക്കായി 13 എപ്പിസോ�ോഡുകളുും അതിനുമുകളിലുും ഉള്ള ആനിമേറ്റഡ്
പരമ്പര നിർമ്മിക്കുന്ന, സിഒഇ-യിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള കമ്പനികൾക്ക്, യോ�ോഗ്്യമായ ചെലവുകളുടെ 20% റീഇം
ബേഴ്‌സ്‌മെന്റിന് അപേക്ഷിക്കാൻ അർഹതയുണ്ട്. ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷത്തിൽ പരമാവധി 30 ലക്ഷം രൂപ
വരെ റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റ് ലഭിക്കകും. ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വര്്‍ഷഷം 2 അനുമതികള്‍ എന്ന പരിധിയുമുണ്ട്. ഒരൊ�ൊറ്റ
അനുമതിക്ക് പരമാവധി 20 ലക്ഷം രൂപ എന്ന പരിധിക്കകും ഇത് വിധേയമാണ്.
45 Kerala AVGC-XR Policy 2023
b) ആനിമേറ്റഡ് ഫീച്ചർ ഫിലിമുകൾക്കുള്ള നിര്്‍മമാണ ധനസഹായം
ഇന്തത്യൻ പ്രമേയം ഉള്ളടക്കമായ സിനിമകൾക്ക്
90 മിനിറ്ററും അതിൽ കൂടുതലുമുള്ള ആനിമേഷൻ ഫിലിമുകൾ നിർമ്മിക്കുന്ന, സിഒഇ-യിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള
കമ്പനികൾക്ക് യോ�ോഗ്്യമായ ചെലവിന്റെ 20% റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റിന് അപേക്ഷിക്കാൻ അർഹതയുണ്ട്. കമ്പനി
നിർമ്മിക്കുകയുും അവരുടെ ബ്രാൻഡ് നാമത്തിൽ വിപണനം ചെയ്യുകയുും ചെയ്യുന്ന ഉള്ളടക്കത്തിനോ�ോ നിർവചിക്ക
പ്പെട്ട സേവന കരാറിന് കീഴിൽ മറ്്ററൊരു പ്്രരൊഡക്ഷൻ ഹൗസിനായി നിർമ്മിക്കുന്ന ഉള്ളടക്കത്തിനോ�ോ ഈ പ്്രരോ
ത്സാഹനം ബാധകമാണ്. ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷം ഒരു അനുമതി എന്ന പരിധിയിൽ ഒരു സിനിമയ്‌ക്ക് പര
മാവധി ഒരു കോ�ോടി രൂപ വരെ മൊ�ൊത്തം റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റ് ലഭിക്കകും.
c) എക്സ്ആര്‍, വിഎഫ്എക്സ് പ്്രരോജക്റ്റുകൾക്കുള്ള നിര്്‍മമാണ ധനസഹായം
ആഭ്്യന്തര ഉൽപ്പാദനങ്ങൾക്കായി
പ്്രരോജക്റ്റിന്റെ കരാർ മൂല്്യയം 15 ലക്ഷത്തിന് മുകളിലുള്ള ആഭ്്യന്തര ഉൽപ്പാദനങ്ങൾക്കായി എക്സ്ആര്‍, വിഎഫ്എ
ക്സ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന പ്്രരോജക്റ്റുകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന, സിഒഇ-യിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള കമ്പനികൾക്ക്
യോ�ോഗ്്യമായ ചെലവിന്റെ 20% റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റിന് അപേക്ഷിക്കാൻ അർഹതയുണ്ട്. കമ്പനി നിർമ്മിച്ച്
അവരുടെ ബ്രാൻഡ് നാമത്തിൽ വിപണനം ചെയ്യുന്ന ഉള്ളടക്കത്തിനോ�ോ അല്ലെങ്കിൽ മറ്്ററൊരു ഇന്തത്യൻ ക്ലയന്റ്/
പ്്രരൊഡക്ഷൻ ഹൗസിന് വേണ്ടി നിർവചിക്കപ്പെട്ട സേവന കരാറിന് കീഴിൽ നിർമ്മിക്കുന്ന ഉള്ളടക്കത്തിനോ�ോ
ഈ ഇൻസെന്റീവ് ബാധകമാണ്.
ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷത്തിൽ പരമാവധി 20 ലക്ഷം രൂപവരെ റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റ് ലഭിക്കകും, ഒരു കമ്പനിക്ക്
ഒരു വർഷം 3 അനുമതികളാണ് പരമാവധി ലഭിക്കുക. ഒറ്റ അനുമതിയുടെ പരിധി പരമാവധി 10 ലക്ഷം രൂപയാ
യിരിക്കകും.
d) ഗെയിം വികസനത്തിനുള്ള നിര്്‍മമാണ ധനസഹായം
i) ഇന്തത്യൻ ഗെയിം ഡെവലപ്പർമാർ നിർമ്മിക്കുന്ന ഗെയിമുകൾക്കായി
ഓൺലൈൻ/മൊ�ൊബൈൽ ഗെയിമുകൾ വികസിപ്പിക്കുന്ന, സിഒഇ-യിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള കമ്പനികൾ
ക്ക് യോ�ോഗ്്യമായ ചെലവിന്റെ 20% റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റിന് അപേക്ഷിക്കാൻ അർഹതയുണ്ട്. കമ്പനികൾ
iOS/Android/Windows എന്നിവയിലോ�ോ ഇൻസ്റ്റാളുകൾ ഗെയിംപ്ലേകള്‍ എന്നിവയില്‍ ആധികാരിക ഡാറ്റ
യുള്ള പ്രശസ്തമായ ഗെയിം പ്രസാധകരിലൂടെയോ�ോ ആകെ 2 ലക്ഷം ഡൗൺലോ�ോഡുകൾ നേടുകയോ�ോ ഫിക്കി
ഫ്രെയിംസ് (FICCI FRAMES) പോ�ോലുള്ള പ്രശസ്തമായ കോ�ോൺക്ലേവുകളിൽ അവാർഡ് നേടുകയോ�ോ നോ�ോമിനേറ്റ്
ചെയ്യപ്പെടുകയോ�ോ ചെയ്യണം.
ഒരു കമ്പനി സ്്വന്തമായി ഉൽപ്പാദിപ്പിച്ച് അവരുടെ ബ്രാൻഡ് നാമത്തിൽ വിപണനം ചെയ്‌താൽ, ഓരോ�ോ അപേ
ക്ഷകനുും ഒരു വർഷം രണ്ട് അനുമതി എന്ന പരിധിയോ�ോടെ, ഒരു കമ്പനിക്ക് പരമാവധി 5 ലക്ഷം രൂപവരെ റീഇം
ബേഴ്‌സ്‌മെന്റ് ലഭിക്കകും.
ii) അന്താരാഷ്ട്ര ഗെയിം ഡെവലപ്പർമാർ നിർമ്മിക്കുന്ന ഗെയിമുകൾക്കായി
വലിയ, ഉയർന്ന അന്തർദേശീയ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ പ്്രരൊഡക്ഷനുകളെ കേരള
ത്തിലേക്ക് ആകർഷിക്കുന്നതിനായി സാമ്പത്തിക ആനുകൂല്്യങ്ങളുും ഇളവുകളുും
നല്്‍കകാന്‍ കേരള സർക്കാർ നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. വിപുലീകൃത സാമ്പത്തിക പ്്രരോത്സാ
ഹനങ്ങൾ നൽകുന്ന പ്്രരൊജക്ടുകൾ അല്ലെങ്കിൽ പ്്രരൊഡക്ഷനുകൾ കേരള എവി
ജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായത്തിന്റെ പ്്രരൊഫൈൽ ഉയർത്താൻ സഹായിക്കകും.
അവർ ഗണ്്യമായതോ�ോതില്‍ അന്താരാഷ്‌ട്ര ബിസിനസ്സ് കേരളത്തിലേക്ക് കൊ�ൊ
ണ്ടുവരികയുും കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആറിൽ തൊ�ൊഴിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്ന
തിനുും നിലനിർത്തുന്നതിനുും സഹായിക്കുകയുും വേണം.
46 Kerala AVGC-XR Policy 2023
iii) പ്രാദേശിക സ്റ്റുഡിയോ�ോകളുടെ ആഗോ�ോള ലൈസൻസുള്ള ഐപി ഗെയിം വികസനം
ഒറിജിനൽ ഉടമകളുടെ ലൈസൻസുും അംഗീകാരവുും ഉള്ള, ജനപ്രിയ ഗ്്ലലോബൽ/നാഷണൽ ഒറിജിനൽ
ഐപികളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഗെയിമുകൾ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുന്ന, CoE-യിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള കമ്പനി
കൾക്ക് യോ�ോഗ്്യമായ ചെലവിന്റെ 20% റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റിന് അപേക്ഷിക്കാൻ അർഹതയുണ്ട്. ഒരു കമ്പനി
ക്ക് ഒരു അനുമതിയില്‍ 5 ലക്ഷം രൂപയെന്നനും ഓരോ�ോ അപേക്ഷകനുും ഒരു വർഷം 2 (രണ്ട് ) അനുമതിയെ
ന്നനും പരിധി ഉണ്ടാകുും.
e) ഇന്റർനാഷണൽ പ്്രരൊഡക്ഷൻസ്
കേരളത്തിൽ ഏറ്റെടുക്കുന്ന മൾട്ടി-നാഷണൽ പ്്രരൊഡക്ഷൻ ഹൗസുകളുടെ അന്തർദേശീയ പ്്രരൊഡക്ഷനുകള്‍‍ക്്ക്,
ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷം 5 കോ�ോടി രൂപ എന്ന പരിധിയിൽ, യോ�ോഗ്്യമായ ചെലവിന്റെ 20% വരെ റീഇംബേ
ഴ്‌സ്‌മെന്റിന് അപേക്ഷിക്കാൻ അർഹതയുണ്ട്. ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷം 3 അനുമതിയായി പരിമിതപ്പെടുത്തി
യിരിക്കകും. അന്താരാഷ്ട്ര പ്രേക്ഷകരെ ലക്ഷഷ്യമിട്ടുള്ള ആനിമേറ്റഡ് സിനിമകൾ (കുറഞ്ഞത് 60 മിനിറ്റ് ) അല്ലെങ്കിൽ
പരമ്പര (കുറഞ്ഞത് 25 മിനിറ്റ് വീതം ദൈർഘ്്യമുള്ള 5 എപ്പിസോ�ോഡുകൾ), ഓഗ്മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി, വെർച്്വൽ റി
യാലിറ്റി, വിഷ്്വൽ ഇഫക്റ്റ് പ്്രരോജക്റ്റുകൾ എന്നിവയ്ക്്കും അന്താരാഷ്ട്ര പ്്രരോജക്ടുകൾക്കായി വികസിപ്പിച്ച പ്രത്്യയേക
ഗെയിം ആർട്ടിനുും ഇതിന് യോ�ോഗ്്യതയുണ്ടാകുും.
f) പ്രാദേശിക ഉള്ളടക്കം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു
ഈ നയം ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ ജനാധിപത്്യവൽക്കരണത്തെ പിന്തുണയ്‌ക്കുകയുും സൃഷ്ടികൾ പ്രാദേശികവുും ആഗോ�ോ
ളവുമായ വിപണികള്‍‍ക്്ക് അനുയോ�ോജ്്യമാണെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുകയുും സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഊർജ്ജസ്്വലമായ സാം
സ്‌കാരിക ഘടനയിൽ തങ്ങളുടെ ഐപി നങ്കൂരമിടാൻ കമ്പനികളെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യയും.
പ്രാദേശികമായി സൃഷ്‌ടിച്ച ഉള്ളടക്കം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുും ഉള്ളടക്ക വികസനം, ആഭ്്യന്തര കമ്പനികള്‍,
സംസ്ഥാനത്ത് അടിസ്ഥാനം സ്ഥാപിക്കുന്ന വിദേശ കമ്പനികൾ, സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ എന്നിവ തമ്മിലുള്ള മത്സരം വളർ
ത്തുന്നതിനുമായി ചാനലുകളിൽ (വിദേശീയവുും ആഭ്്യന്തരവുും) എയർടൈമിന്റെ 1 % എങ്കിലുും സംവരണം നടപ്പി
ലാക്കാൻ, കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റുമായി ഉചിതമായ തലത്തിൽ കേരള സർക്കാർ ചര്‍ച്ച നടത്തതും. ഗുണനിലവാരമുള്ള
ഉള്ളടക്കം സംപ്രേഷണം ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ഇതിലൂടെ ഉറപ്പാക്കാനാകുും.
g) എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സേവനങ്ങൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് കെഎസ്എഫ്‌ഡിസിയുടെ എവിജിസി-
എക്സ്ആര്‍ ഫെസിലിറ്റേഷൻ ഓഫീസ്
കേരളത്തിലെ ക്രിയേറ്റീവ് ആർട്ടിസ്റ്റുകളെയുും പ്്രരൊഫഷണലുകളെയുും, കേരളത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആഭ്്യന്തര,
അന്തർദേശീയ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികളെയുും, കേരളത്തിലേക്ക് വരാൻ പദ്ധതിയിടുന്ന കമ്പനികളേ
യുും സഹായിക്കാന്‍ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സേവനങ്ങൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി കെഎസ്എഫ്‌ഡിസി
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഫെസിലിറ്റേഷൻ ഓഫീസ് സ്ഥാപിക്കകും. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സേവനങ്ങൾ നൽകുന്ന
സ്റ്റുഡിയോ�ോകളുടെ സംസ്ഥാനം തിരിച്ചുള്ള ലിസ്റ്റ് കെഎസ്എഫ്‌ഡിസി വെബ്‌സൈറ്റിൽ സൂക്ഷിക്കുകയുും ഇത്
കേരളത്തിലുും ഇന്തത്യയിലുും വിദേശത്തതും നിന്ന് വരാനിരിക്കുന്ന ചലച്ചിത്ര പ്രവർത്തകർക്ക് ഈ സേവനങ്ങൾ
നിർദ്ദേശിക്കുകയുും ചെയ്യയും.
h) അന്താരാഷ്ട്ര സഹകരണങ്ങൾ
അന്താരാഷ്ട്ര സഹകരണവുും പങ്കാളിത്തവുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്, വ്്യവസായത്തിലെ ആഗോ�ോള കമ്പനികളു
മായി ഇടപഴകാൻ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികളെ കേരളം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കകും. ആഗോ�ോള എവിജിസി-
എക്സ്ആര്‍ വിപണിയിൽ കേരളത്തിന്റെ സാന്നിധ്്യയം വർധിപ്പിക്കുകയുും പുതിയ അവസരങ്ങളിലേക്കുള്ള വാതിലു
കൾ തുറക്കുകയുും ചെയ്യുന്ന സഹ-നിർമ്മാണങ്ങൾ, സംയുക്ത സംരംഭങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ അന്താരാഷ്ട്ര
സ്റ്റുഡിയോ�ോകളുമായുള്ള സഹകരണം എന്നിവ ഇതിൽ ഉൾപ്പെട്ടേക്്കാാം.
3. പേറ്റന്റ്, കോ�ോപ്പിറൈറ്റ്, ട്രേ‍ഡ്മ
‌ ാര്‍‍ക്്ക് രജിസ്ട്രേഷൻ റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ്
പോ�ോളിസി കാലയളവിനുള്ളിൽ പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്യുകയോ�ോ നേടുകയോ�ോ ചെയ്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ, കേരളത്തിൽ രജി
സ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾക്ക് ഒരു ആഭ്്യന്തര പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്യുന്നതിനായി, പരമാ
വധി 5,00,000 രൂപ വരെയുും, ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്യുന്നതിന് പരമാവധി 10,00,000 രൂപ വരെയുും
47 Kerala AVGC-XR Policy 2023
യഥാർത്ഥ ചെലവുകൾ തിരിച്ചുലഭിക്കാന്‍ അർഹതയുണ്ട്. ii) ദേശീയ പ്രചാരണങ്ങൾ
പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്യുന്നതിനുള്ള യോ�ോഗ്്യമായ ചെലവുകളിൽ ഡ്രാഫ്ററ്ററിംഗ്, ക്ലെയിമുകൾ, സ്പെസിഫിക്കേഷനുകൾ, എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾ, അസോ�ോസിയേഷനുകൾ, എസ്എംഇ-കൾ എന്നിവയ്ക്ക് മികച്ച ദേശീയ
പരിശോ�ോധനകള്‍ മുതലായവ പോ�ോലുള്ള പേറ്റന്റ് കൺസൾട്്ടിിംഗ് ഫീസുും പേറ്റന്റ് ഓഫീസിലേക്ക് അടക്കുന്ന എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഇവന്റുകൾ, എക്സിബിഷനുകൾ, കോ�ോൺഫറൻസുകൾ, ഫെസ്റ്റിവലുകൾ എന്നിവയിൽ
ഫീസുകളുും അറ്്ററോർണി ഫീസുും സെർച്ച് ഫീസുും മെയിന്റനൻസ് ഫീസുും ഉൾപ്പെടുന്നു. പങ്കെടുക്കുന്നതിന് ഈ നയം പിന്തുണ വാഗ്ദാനം ചെയ്യയും.
1. ഫിക്കി ഫ്രെയിംസ്
ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ ഒരു റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റിനുും പോ�ോളിസി കാലയളവിൽ പരമാവധി 5 റീ 2. ഇന്തത്യ ജോ�ോയ്, ഹൈദരാബാദ്
ഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റുകൾക്കകും (ആഭ്്യന്തര അല്ലെങ്കിൽ അന്തർദേശീയ പേറ്റന്റുകൾ ഉൾപ്പെടെ) അർഹതയുണ്ട്. കേന്ദ്ര 3. GAFX ബാംഗ്ലൂർ
ഗവൺമെന്റിന്റെ നിലവിലുള്ള ഏതെങ്കിലുും സ്കീമിന് പുറമെയായിരിക്കകും കേരള സർക്കാർ നൽകുന്ന ഈ പേറ്റന്റ് 4. ഗ്്ലലോബൽ സ്കിൽസ് അവാർഡുകൾ
ഫയലിംഗ് ഇൻസെന്റീവുകൾ. 5. ഇന്‍ഡ്യ ഗെയിം ഡവലപ്പേഴ്സ് കോ�ോണ്‍ഫറന്്‍സസ്
6. കോ�ോമിക് കോ�ോണ്‍, ഇന്‍ഡ്യ
പകർപ്പവകാശത്തിനുും വ്്യയാപാരമുദ്ര രജിസ്‌ട്രേഷനുമുള്ള യോ�ോഗ്്യമായ ചെലവുകൾ നയ കാലാവധിയില്‍ ഒരു
കമ്പനിക്ക് പരമാവധി 2,00,000 രൂപയ്ക്ക് വിധേയമായി തിരികെ നൽകുും. iii) സ്്വതന്ത്ര പങ്കാളിത്തം

4. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉള്ളടക്ക വിപണിയുടെ സൃഷ്ടി കേരള സർക്കാർ പങ്കെടുക്കാത്ത ട്രേഡ് ഷോ�ോകളിലോ�ോ എക്‌സ്‌പോ�ോകളിലോ�ോ ഒരു കമ്പനി പങ്കെടുക്കുന്ന സാഹ
ചര്്യത്തിൽ, ഇവന്റിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതിനുള്ള ചെലവിന്റെ 30% വരെ റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്റ്, ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു
വർഷം 10 ലക്ഷം രൂപ എന്ന പരിധിയിൽ; കാലാകാലങ്ങളിൽ തയ്യാറാക്കിയേക്കാവുന്ന യോ�ോഗ്്യതാ മാനദണ്ഡ
ഇന്തത്യൻ, ആഗോ�ോള മേഖലകളിൽ കേരളത്തിന്റെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉള്ളടക്കം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്,
ങ്ങൾക്ക് വിധേയമായി, ഒരു വർഷം ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു അനുമതി എന്ന പരിധിയില്‍ ലഭിക്കകും.
ഫിക്കി ഫ്രെയിംസിന്റെയുും മിപ്�്കകോോമിന്റെയുും മാതൃകയിൽ കേരള സർക്കാർ എല്ലാ വർഷവുും ഒരു സമർപ്പിത
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉള്ളടക്ക വിപണി സൃഷ്ടിക്കകും. b) ബ്രാൻഡ് കേരളയെ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു
ഈ വിപണിയില്‍ ഉണ്ടാകുക ഇനിപ്പറയുന്നവയാണ്: എവിജിസി-എക്സ്ആറിന്റെ ഒരു തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ലക്ഷഷ്യസ്ഥാനമായി കേരളത്തെ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് സർ
• കേരളത്തിലെ ഉള്ളടക്ക ഉടമകളുും ഗ്്ലലോബൽ ബയർമാരുും തമ്മിലുള്ള ബിടുബി മീറ്്റിിംഗുകൾ ക്കാർ വിവിധ ബ്രാൻഡ് പ്്രരൊമോ�ോഷനുകളുും മാർക്കറ്്റിിംഗ് സംരംഭങ്ങളുും നടത്തതും.
• പുതിയ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഐപികൾക്കുള്ള സൂപ്പർ പിച്ച്
• കേരള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സേവനങ്ങളുടെ പ്രദർശനം • എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിൽ ഇവന്റുകൾ, കോ�ോൺഫറൻസുകൾ, മത്സരങ്ങൾ എന്നിവ കേരള സർ
• സ്്വകാര്്യ ഇക്്വവിറ്റി/പ്്രരോജക്റ്റ് ഫണ്്ടിിംഗിനുള്ള ഇടപെടലുകളുും പിച്്ചിിംഗുും ക്കാർ സംഘടിപ്പിക്കകും
• ലൈസൻസിംഗുും കച്ചവടവുും • ടൂണ്്‍സസ് മീഡിയ പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡുും എസ്എഐകെയുും സംഘടിപ്പിക്കുന്ന ആനിമേ
സുരക്ഷിതവുും സുതാര്്യവുമായ ഇടപാടിനുള്ള അന്തരീക്ഷം സുഗമമാക്കുന്നതിന് ബ്്ലലോക്്ക്ചചെയിൻ അധിഷ്ഠിത മാർ ഷൻ മാസ്റ്റേഴ്സ് ഉച്ചകോ�ോടിയെ കേരള സർക്കാർ പിന്തുണയ്ക്്കും.
ക്കറ്റ് പ്ലേസ് ആയി ഇതിനെ കൂടുതൽ വികസിപ്പിക്കുന്ന കാര്്യയം നയം പരിഗണിക്കകും. • എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ അവാർഡുകളുടെ ഒരു കൂട്ടം സൃഷ്ടിക്കാൻ ഫിക്കി, വ്്യ
വസായ പങ്കാളികൾ എന്നിവരുമായി ചേര്‍‍ന്്ന് കേരള സർക്കാർ പ്രവർ
5. വിപണി പ്രവേശനവുും വികസനവുും ത്തിക്കകും.
a) കമ്പനികൾക്കുള്ള പിന്തുണ 6. ഡിജിറ്റൽ ഐപി ഈടുവല്‍ക്കരണത്തിനുള്ള പിന്തുണ
ദേശീയ, ആഗോ�ോള വിപണികളിൽ തങ്ങളുടെ സാന്നിധ്്യയം വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് കേരളത്തിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത
ഈടായി ഉപയോ�ോഗിച്ച് വായ്പകളോ�ോ കടമോ�ോ സുരക്ഷിതമാക്കാൻ സ്രഷ്‌ടാ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികളെ കേരള സർക്കാർ പിന്തുണയ്ക്്കും.
ക്കളെ പ്രാപ്തരാക്കുന്ന മൂര്‍ത്തമായ ആസ്തിയായി എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍
i) അന്താരാഷ്ട്ര പ്രചാരണങ്ങൾ ബൗദ്ധിക സ്്വത്തവകാശത്തെ അംഗീകരിക്കാനുള്ള നടപടികൾ ഈ നയം
നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. നിയമാനുസൃത ഈടായി എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഐപിയെ
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾ, അസോ�ോസിയേഷനുകൾ, എസ്എംഇ-കൾ എന്നിവയ്ക്ക് മികച്ച
അംഗീകരിക്കാൻ ഇന്തത്യയിലെ, പ്രത്്യയേകിച്ച് കേരളത്തിലെ ബാങ്കുകളെ പ്്രരോ
ആഗോ�ോള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഇവന്റുകൾ, എക്സിബിഷനുകൾ, കോ�ോൺഫറൻസുകൾ, ഉത്സവങ്ങൾ
എന്നിവയിൽ പങ്കെടുക്കാൻ ഈ നയം പിന്തുണ നൽകുും. ത്സാഹിപ്പിക്കകും. അത്തരം ഐപികളുടെ മൂല്്യനിർണ്ണയ പ്രക്രിയയിൽ ഉടമസ്ഥാവ
കാശം പരിശോ�ോധിക്കൽ, മുൻകാല വരുമാനം വിലയിരുത്തൽ, സ്ഥിരീകരിച്ച കരാറു
• വിവിധ ആഗോ�ോള ഇവന്റുകളിൽ കേരളം ആസ്ഥാനമായുള്ള കമ്പനികളെ പങ്കെടുപ്പിക്കുന്നതിന് കേരള സർ കളിലൂടെ ഭാവിയിലെ വരുമാന സാധ്്യതകൾ വിലയിരുത്തൽ, ഐപിയുടെ മൂല്്യയം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള
ക്കാർ കേന്ദ്രഗവൺമെന്റുമായി സഹകരിക്കകും, അതിന്റെ ഒരു ഉപവിഭാഗം ചുവടെ പട്ടികപ്പെടുത്തി സ്്വതന്ത്രമായ ജാഗ്രത എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. സിഡ്ബി (SIDBI) സ്്വതന്ത്ര മൂല്്യനിർണ്ണയം നടത്തുകയുും ഉള്ളടക്ക
യിരിക്കുന്നു ഐപിയെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു റിപ്്പപോർട്ട് നൽകുകയുും ചെയ്യയും. എവിജിസി-എക്‌സ്ആർ വ്്യവസായത്തിലെ ഉള്ളടക്ക
1. കിഡ്സ് സ്ക്രീന്‍ സ്രഷ്‌ടാക്കൾക്ക് മികച്ച സാമ്പത്തിക സഹായം ലഭ്്യമാക്കാൻ ഈ സംരംഭം ലക്ഷഷ്യമിടുന്നു.
2. മിപ്�്കകോോംം (MIPCOM) 7. കെഎസ്എഫ്ഡിസി ഗ്രാന്റുകൾ
3. ഒട്ടാവ ഇന്റർനാഷണൽ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവൽ
4. ഏഷ്്യയാ ടിവി ഫോ�ോറവുും മാർക്കറ്റ് സിംഗപ്പൂരുും
കെഎസ്എഫ്‌ഡിസി ഓരോ�ോ വർഷവുും വനിതാ സംവിധായകരുടെ രണ്ട് സിനിമകളുും എസ്‌സി/എസ്‌ടി വിഭാ
5. ഗെയിം ഡവലപ്പേഴ്സ് കോ�ോണ്‍ഫറന്്‍സസ്
6. കോ�ോമിക് കോ�ോണ്‍ ഗത്തിൽപ്പെട്ട സംവിധായകരുടെ രണ്ട് സിനിമകളുും നിർമ്മിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ പ്രയോ�ോജനം യോ�ോഗ്്യരായ എവി
ജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾക്ക് ഉപയോ�ോഗിക്കാവുന്നതാണ്.

48 Kerala AVGC-XR Policy 2023 49 Kerala AVGC-XR Policy 2023


സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളും സംരംഭകത്്വവും
എ വിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായം സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ബിസിനസുകൾക്ക് നിരവധി നേട്ടങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നത് ബി
സിനസ്സ് സംരംഭങ്ങളെ ആകർഷകമാക്കുന്നു. കേരള ടെക്‌നോ�ോളജി സ്റ്റാർട്ട്-അപ്പ് നയം 2017, സംസ്ഥാനത്തെ
എല്ലാ മേഖലകളിലുും സാങ്കേതികവിദ്്യ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളിൽ ഒരു സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആവാസവ്്യവസ്ഥ സൃ
ഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള വിശാലമായ ചട്ടക്കൂട് വിശദീകരിക്കുന്നു. നയത്തിന് അനുസൃതമായി, എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖല
യിലെ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾക്ക് കേരള സ്റ്റാർട്ടപ്പ് മിഷൻ (കെഎസ്‌യുഎം) പിന്തുണ നൽകുും. കെഎസ്‌യുഎം ചെയ്യുന്നത്:
• അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങള്‍ നൽകിക്്കകൊണ്ട്, ഇന്്നനൊവേഷനെ പിന്തുണച്ചചും, സാങ്കേതികവിദ്്യയിലേക്കു
പ്രവേശനം പ്രാപ്തമാക്കിയുും, വിപണി പ്രവേശനത്തിനു വഴികാട്ടിയുും, സാമ്പത്തിക സഹായം നൽകുന്ന
തിലൂടെയുും ശക്തമായ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആവാസവ്്യവസ്ഥ സ്ഥാപിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക.
• വിദ്്യയാർത്ഥികൾ, സ്ത്രീകൾ, പ്്രരൊഫഷണലുകൾ, ഗവേഷകർ, ഫാക്കൽറ്റികൾ, പണ്ഡിതർ, മറ്റ് ഉൾപ്പെടു
ത്തേണ്ട വിഭാഗങ്ങള്‍ എന്നിവരെ ഈ മേഖലയിൽ അവരുടെ സംരംഭങ്ങൾ ആരംഭിക്കാൻ പ്്രരോത്സാഹി
പ്പിക്കുക.
• എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് പ്്രരോഗ്്രാാം, പങ്കാളിത്തം, സഹകരണങ്ങൾ, സെൻസിറ്റൈസേഷൻ പ്്രരോഗ്രാമുകൾ, മെ
ന്റർഷിപ്പുകൾ, മറ്റ് ഇൻകുബേറ്ററുകളിലേക്കകും ആക്സിലറേറ്ററുകളിലേക്കകും പ്രവേശനം, തന്ത്രപരമായ നിക്ഷേ
പത്തിനുള്ള അവസരങ്ങൾ, ഐപി ഫെസിലിറ്റേഷൻ പിന്തുണ മുതലായവ പോ�ോലുള്ള പ്രത്്യയേക പ്്രരോഗ്രാ
മുകൾ നടപ്പിലാക്കുക.
• ഫ്യൂച്ചർ ടെക്്നനോളജീസ് ലാബുകൾ, ഫാബ്‌ലാബ് എന്നിവയിലൂടെ പ്്രരോട്്ടടോടൈപ്്പിിംഗിനുള്ള പിന്തുണ വിപു
ലീകരിക്കുക.
• ജിപിയു, സിമുലേഷൻ, ഡെവലപ്‌മെന്റ് ടൂളുകൾ, ടെക്‌നോ�ോളജി പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾ, സാൻഡ്‌ബോ�ോക്‌സിംഗ്
മുതലായ സേവനങ്ങൾ നൽകുന്ന എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾക്കുള്ള പിന്തുണയുടെ ഒരു പ്രധാന
കേന്ദ്രമായി ഫ്യൂച്ചർ ടെക്‌നോ�ോളജീസ് ലാബിനെ മാറ്റാൻ ലക്ഷഷ്യമിടുക.
• കെഎസ്‌യുഎം ലീപ് കേന്ദ്രങ്ങൾ (കോ�ോ-വർക്്കിിംഗ് സ്‌പെയ്‌സുകൾ), ആർ & ഡി സെന്ററുകൾ എന്നിവ
വഴി സംസ്ഥാനത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളെ ഇടപെടീക്കുക.
• എഫ്ഡിഐകൾ, നികുതി ആനുകൂല്്യങ്ങൾ, ഗവേഷണത്തിനുും വികസനത്തിനുമായി ലാബുകൾ സ്ഥാപി
ക്കുന്നതിനുള്ള മറ്റ് സ്ഥാപന പിന്തുണ തുടങ്ങിയ സംവിധാനങ്ങളിലൂടെ ഈ ഇൻകുബേറ്ററുകൾക്കകും ആക്സി
ലറേറ്ററുകൾക്കകും പ്്രരോത്സാഹനം നൽകാനുള്ള ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ ശ്രമത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ ശ്രമി
ക്കുക.
• ദേശീയ അന്തർദേശീയ യോ�ോഗ്്യതയുള്ള വിപണികൾ, ഡൊ�ൊമെയ്ൻ വിദഗ്ധർ, കോ�ോർപ്പറേറ്റുകൾ, തന്ത്രപ്ര
ധാന നിക്ഷേപകർ, സർവ്വകലാശാലകൾ തുടങ്ങിയവയിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം പ്രാപ്തമാക്കുക.
• ഗ്രാന്റുകൾ, സീഡ് വായ്പകൾ, ഇക്്വവിറ്റി, ഇക്്വവിറ്റി പോ�ോലുള്ള ഫണ്്ടിിംഗ് മുതലായ നിലവിലുള്ള സാമ്പത്തിക
സഹായങ്ങള്‍ (കേരള സ്റ്റാർട്ടപ്പ് പോ�ോളിസി പ്രകാരം) എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളിലേക്ക് നീട്ടുക.
• ഒരു എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വെഞ്ചച്വർ ക്്യയാപിറ്റൽ ഫണ്ട് സൃഷ്ടിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക.
• കഴിഞ്ഞ രണ്ട് വർഷങ്ങളിൽ കേരളത്തിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളിലെ നിക്ഷേപത്തിനായി
50 കോ�ോടി രൂപ അനുവദിക്കുക.
• എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് പ്്രരോഗ്രാമുകൾ പോ�ോലെയുള്ള പ്രത്്യയേക പ്്രരോഗ്രാമുകൾ ഓഫർ ചെയ്യുക.
• വിനോ�ോദസഞ്ചാരം, വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, ആരോ�ോഗ്്യ സംരക്ഷണം, പുനരധിവാസം, ഹാർഡ്‌വെയർ നിർമ്മാണം
തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സാങ്കേതികവിദ്്യകൾ പ്രയോ�ോജനപ്പെടുത്തുക.
50 Kerala AVGC-XR Policy 2023
കാറ്റലിസ്റ്റ് ഫണ്ട് സജ്ജീകരിക്കല്‍
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ആവാസവ്്യവസ്ഥ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്, അഞ്ചു വർഷത്തേക്ക് 200 കോ�ോടിയുടെ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കാറ്റലിസ്റ്റ് ഫണ്ട് സജ്ജീകരിക്കാൻ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ്,
കേരള ഗവൺമെന്റ്, ബാങ്കുകൾ, പിഇ ഫണ്ടുകൾ, എച്ച്എന്‍ഐകൾ മുതലായവ ഫണ്ടിന്റെ പങ്കാളികളായിരി
ക്കകും. ഫണ്ടിന്റെ 30 ശതമാനം സീഡ് ഫണ്ടായുും 70 ശതമാനം സ്കെയിൽ-അപ്പ് ഫണ്ടായുും ഉപയോ�ോഗിക്കകും.
നഷ്ടപരിഹാരത്തിന്റെയുും ആനുകൂല്്യങ്ങളുടെയുും തിരിച്ചടവ്
സ്റ്റാര്‍ട്ടപ്പുകള്‍‍ക്്ക്, ആദ്്യ വര്‍ഷത്തേക്ക്, ശമ്പളത്തിന്റെ റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്്ററോ, ആകെ വാർഷിക പേ-ഔട്ടിന്റെ
25% വരെ സ്റ്റൈപ്പന്്ററോ, അല്ലെങ്കിൽ ഒരാള്‍‍ക്്ക് 60,000 രൂപയോ�ോ, ഏതാണോ�ോ കുറവ്, കുറഞ്ഞ വാര്്‍ഷഷിക പേ-
ഔട് 2,40,000 രൂപയെന്നതിന് വിധേയമായി ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷം 10 നിയമനങ്ങൾക്കുവരെ ലഭിക്കകും.
കൂടാതെ, സ്റ്റാര്‍ട്ടപ്പുകള്‍‍ക്്ക് പ്്രരൊവിഡന്റ് ഫണ്ട് (പിഎഫ് )/എംപ്്ലലോയീസ് സ്റ്റേറ്റ് ഇൻഷുറൻസില്‍ (ഇഎസ്ഐ)
ഒരു ജീവനക്കാരന് പ്രതിമാസം 2,000 രൂപ വീതം ഒരു വർഷത്തേക്ക് റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ് ലഭിക്കകും. തൊ�ൊഴിലുടമയു
ടെ സംഭാവന 2,000 രൂപയിൽ കുറവാണെങ്കിൽ, തൊ�ൊഴിലുടമ നല്‍‍കുന്ന ശരിക്കുള്ള തുക തിരികെനൽകുും.
മറ്റ് ഫെസിലിറ്റേഷൻ സംരംഭങ്ങൾ
1. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ജംപ്സ്റ്റാർട്ട് ഫെസിലിറ്റേഷൻ സെന്ററുകൾ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾക്ക് ബിസിനസ്സ് ചെയ്യുന്നത് എളുപ്പമാക്കുന്നതിനുും കേരളത്തിൽ ഒരു ബിസിന
സ്സ് സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് സഹായിക്കുന്നതിനുും, ഇനിപ്പറയുന്ന സേവനങ്ങൾ നൽകാൻ ഫെസിലിറ്റേഷൻ സെന്ററു
കൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്നു:
• വിവിധ നയ സംരംഭങ്ങൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുും സുഗമമാക്കുന്നതിനുമായി ഒരു സമർപ്പിത എവി
ജിസി-എക്സ്ആര്‍ സെൽ രൂപീകരിക്കകും.
• സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറിന്റെ കാര്്യത്തിൽ ആറ് മാസത്തേക്ക് കേരള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനി
കൾക്ക് സഹായം നല്‍കും.
• കേരളത്തിൽ തങ്ങളുടെ ബിസിനസ്സ് ആരംഭിക്കുന്നതിന് കമ്പനികൾക്ക് കമ്പനികളുടെ രജിസ്ട്രേഷൻ,
ക്ലൗഡ് ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ ക്രെഡിറ്റുകൾ, പേയ്‌മെന്റ് ഗേറ്റ്‌വേകൾ, സമാനമായ മൂല്്യവർധിത സേവനങ്ങൾ
എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ ഒരു ടൂൾകിറ്റ് നൽകുും.
കെഎസ്‌യുഎം ഇതിന് പിന്തുണ നൽകുും.
2. എവിജിസി-എക്സ്ആറിലെ നിക്ഷേപം സുഗമമാക്കുന്നു
• ആവാസവ്്യവസ്ഥ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുും ബിസിനസ്സ് ചെയ്യുന്നത് എളുപ്പമാക്കുന്നതിനുും, വിവിധ നയ
സംരംഭങ്ങൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുും സുഗമമാക്കുന്നതിനുമായി ഒരു സമർപ്പിത എവിജിസി-
എക്സ്ആര്‍ സെൽ സ്ഥാപിക്കകും.
• കൂടാതെ, നയത്തിന്റെ കാലാവധിക്കുള്ളിൽ, സംസ്ഥാനത്തെ എല്ലാ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾ
ക്കകും ഇൻസെന്റീവ്/സബ്‌സിഡി/ഗ്രാന്റ് അപേക്ഷകൾക്കായി ഒരൊ�ൊറ്റ പോ�ോയിന്റായി പ്രവർത്തിക്കാൻ
ഒരു പോ�ോർട്ടൽ കമ്മീഷൻ ചെയ്യയും. നിർവചിക്കപ്പെട്ട സമയപരിധിക്കുള്ളിൽ രേഖകൾ അപ്‌ലോ�ോഡ് ചെയ്യു
ന്നതിനുും അപേക്ഷാ പ്രക്രിയ ട്രാക്കുചെയ്യുന്നതിനുമുള്ള വ്്യവസ്ഥകൾ ഇതിൽ ഉണ്ടായിരിക്കകും.
• നിക്ഷേപം ആകർഷിക്കുന്നതിനുും ബിസിനസ് വികസന പ്രവർത്തനങ്ങൾ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുമാ
യി, വ്്യയാപാര മേളകളിലുും എക്‌സ്‌പോ�ോകളിലുും കേരളം പങ്കെടുക്കുകയുും തെരഞ്ഞെടുത്ത പ്രദേശങ്ങളി
ലേക്ക്/രാജ്്യങ്ങളിലേക്ക് പ്രതിനിധികളെ അയയ്ക്കുകയുും ചെയ്യയും.
51 Kerala AVGC-XR Policy 2023
 2. ബാക്ക്-ടു-വർക്ക് സംരംഭങ്ങൾ: കരിയർ ബ്രേക്കുകൾ എടുത്ത വ്്യക്തികൾക്കായി പ്രത്്യയേകം രൂപകൽപ്പന
വൈവിധ്്യവും ഉൾപ്പെടുത്തലും ചെയ്ത ബാക്ക്-ടു-വർക്ക് പ്്രരോഗ്രാമുകൾ അവതരിപ്പിക്കുക. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വർക്ക്‌ഫോ�ോഴ്‌സിലേക്ക്
തിരികെ പ്രവേശിക്കുന്ന സ്ത്രീകളെ സ്‌കിൽ റിഫ്രഷറുകൾ, മെന്റർഷിപ്പ്, ഫ്ലെക്‌സിബിൾ വർക്ക് ക്രമീകരണങ്ങൾ
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായത്തിൽ വൈവിധ്്യവുും ഉൾപ്പെടുത്തലുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്, ഇനിപ്പറയു എന്നിവ വാഗ്ദാനം ചെയ്തുകൊ�ൊണ്ട് ഈ സംരംഭങ്ങൾ പിന്തുണയ്ക്്കും.
ന്ന പ്്രരോത്സാഹനങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നു:
3. മെന്റർഷിപ്പ് പ്്രരോഗ്രാമുകൾ: പരിചയസമ്പന്നരായ പ്്രരൊഫഷണലുകളെ പുതുമുഖങ്ങളുമായി യോ�ോജിപ്പിക്കാൻ
SC/ST സംരംഭകർ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾക്കുള്ളിൽ മെന്റർഷിപ്പ് പ്്രരോഗ്രാമുകൾ സൃഷ്ടിക്കുക. ഈ മെന്റർഷിപ്പ് ബന്ധ
ങ്ങൾക്ക് മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശവുും തൊ�ൊഴിൽ വികസന അവസരങ്ങളുും നൽകാൻ കഴിയുും.
SC/ST സംരംഭകര്‍‍ക്്ക് 50% നുമേല്‍ ഓഹരി പങ്കാളിത്തമുള്ള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനി/യൂണിറ്റ്. 4. ഉൾക്്കകൊള്ളുന്ന ഉള്ളടക്ക സൃഷ്ടി: വൈവിധ്്യമാർന്ന വീക്ഷണങ്ങളെയുും കഥകളെയുും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന
വനിതാ സംരംഭകർ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉള്ളടക്കം സൃഷ്ടിക്കുന്നത് പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുക. ഇൻക്ലൂസീവ് ആഖ്്യയാനങ്ങൾക്കകും കഥാ
പാത്രങ്ങൾക്കകും മുൻഗണന നൽകുന്ന പ്്രരോജക്റ്റുകൾക്ക് ഗ്രാന്റുകളോ�ോ ഫണ്്ടിിംഗോ�ോ നൽകുക, ഇത് വ്്യവസായ
വനിതാ സംരംഭകര്‍‍ക്്ക് 50% നുമേല്‍ ഓഹരി പങ്കാളിത്തമുള്ള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനി/യൂണിറ്റ്. ത്തിലുും സമൂഹത്തിലുും നല്ല മാറ്റങ്ങൾ വരുത്താൻ സഹായിക്കുന്നു.

എസ്‌സി/എസ്‌ടി, വനിതാ സംരംഭകർക്കുള്ള സാമ്പത്തിക ആനുകൂല്്യങ്ങൾ

• മൂലധന നിക്ഷേപ സബ്സിഡി
• ആനിമേഷൻ തിയേറ്ററിൽ റിലീസ് ചെയ്ത സിനിമയുടെ നിർമ്മാണച്ചെലവിന്റെ റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ് സുസ്ഥിരത
• ആനിമേഷൻ സീരീസിനുള്ള ഉൽപ്പാദനച്ചെലവിന്റെ റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ്
• ഗെയിം ഉൽപ്പാദനച്ചെലവിന്റെ റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ്
•
•
പാട്ട വാടകയ്ക്ക് സബ്‌സിഡി
ഡ്യൂട്ടികളുടെ റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ്
നി ലവിലുള്ള വ്്യവസ്ഥകൾ അനുസരിച്ച്, ഹരിതഗൃഹവാതകങ്ങളുടെ നിര്‍ഗമനം കുറയ്ക്കുന്നതിനായി എവി
ജിസി-എക്‌സ്ആർ മേഖലയിൽ പുനരുപയോ�ോഗിക്കാവുന്ന ഊർജത്തിന്റെ ഉപയോ�ോഗം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന
തിനുള്ള ഒരു പദ്ധതി കേരളം വികസിപ്പിക്കകും. അതതുസമയത്ത് നിലനില്‍കക്കുന്ന വ്്യവസായ നയത്തെ ഇത് മാതൃക
• ലെവികളുടെ റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ് യാകുും.
• റിക്രൂട്്ട്മമെന്റ് സഹായം
• ഗുണനിലവാര സർട്ടിഫിക്കേഷൻ ചെലവ്
• എക്സിബിഷൻ വാടക
• ഇന്റർനെറ്റ് നിരക്കുകൾ പങ്കാളിത്ത ചട്ടക്കൂട്
ഭിന്നശേഷിക്കാരെ നിയമിക്കല്‍
സർക്കാർ പങ്കാളികൾ
ഭിന്നശേഷിക്കാരെ നിയമിക്കുന്ന കമ്പനികള്‍‍ക്്ക്, ആദ്്യ വര്‍ഷത്തേക്ക്
ശമ്പളത്തിന്റെ റീഇംബേഴ്‌സ്‌മെന്്ററോ, ആകെ വാർഷിക പേ-ഔട്ടിന്റെ • ഇലക്ട്രോണിക്സ് ആൻഡ് ഇൻഫർമേഷൻ ടെക്്നനോളജി ഡിപ്പാർട്്ട്മമെന്റ്: പ്രാഥമിക നയനിർമ്മാതാവ്, ഫണ്്ടിിംഗ്,
50% വരെ സ്റ്റൈപ്പന്്ററോ, അല്ലെങ്കിൽ ഒരാള്‍‍ക്്ക് 1,20,000 രൂപയോ�ോ, ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ പിന്തുണ, നിയന്ത്രണം.
ഏതാണോ�ോ കുറവ്, കുറഞ്ഞ വാര്്‍ഷഷിക പേ-ഔട് 2,40,000 രൂപയെന്ന • വ്്യവസായ വകുപ്പ്: അടിസ്ഥാനസൗകര്്യ പിന്തുണ നൽകുന്നു, വ്്യവസായ നയത്തിന്റെ നേട്ടങ്ങൾ എവി
തിന് വിധേയമായി ഒരു കമ്പനിക്ക് ഒരു വർഷം 2 നിയമനങ്ങൾക്കുവരെ ജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലേക്ക് വ്്യയാപിപ്പിക്കുന്നു, അനുബന്ധ വ്്യവസായങ്ങളുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് അനുകൂല
ലഭിക്കകും. കൂടാതെ, ഭിന്നശേഷിക്കാരെ നിയമിക്കുന്ന കമ്പനികൾക്ക് പ്്രരൊവിഡ മായ അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കുന്നു.
ന്റ് ഫണ്ട് (പിഎഫ് )/ എംപ്്ലലോയീസ് സ്റ്റേറ്റ് ഇൻഷുറൻസില്‍ (ഇഎസ്ഐ) ഒരു ജീവനക്കാരന് പ്രതിമാസം
2,000 രൂപ വീതം ഒരു വർഷത്തേക്ക് റീഇംബേഴ്്സ്മമെന്റ് ലഭിക്കകും. തൊ�ൊഴിലുടമയുടെ സംഭാവന 2,000 രൂപയിൽ • പൊ�ൊതുവിദ്്യയാഭ്്യയാസ വകുപ്പ്: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍-അനുബന്ധ കോ�ോഴ്സുകളുും പ്്രരോഗ്രാമുകളുും സ്കൂൾ പാഠ്്യപദ്ധ
തിയിൽ സംയോ�ോജിപ്പിക്കുന്നു.
കുറവാണെങ്കിൽ, തൊ�ൊഴിലുടമ നല്‍‍കുന്ന ശരിക്കുള്ള തുക തിരികെനൽകുും.
• ഉന്നത വിദ്്യയാഭ്്യയാസ വകുപ്പ്: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍-അനുബന്ധ കോ�ോഴ്സുകളുും പ്്രരോഗ്രാമുകളുും കോ�ോളേജ് പാഠ്്യ
മറ്റ് ഇടപെടലുകൾ പദ്ധതിയിൽ സംയോ�ോജിപ്പിക്കുന്നു.
കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായത്തിന്റെ വളർച്ചയുടെയുും നൂതനത്്വത്തിന്റെയുും കേന്ദ്രബിന്ദുവാ • സാംസ്കാരിക വകുപ്പ്: സംസ്കാരം, സിനിമ മുതലായവയിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍-മായി ബന്ധപ്പെട്ട എല്ലാ
ണ് എല്ലാവരേയുും ഉൾക്്കകൊള്ളലുും ലിംഗ വൈവിധ്്യവുും. എല്ലാ കമ്മ്യൂണിറ്റികളെയുും ശാക്തീകരിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങളെയുും പിന്തുണയ്ക്കുന്നു.
തന്ത്രങ്ങൾ സംസ്ഥാനം സ്്വവീകരിക്കുകയുും എല്ലാവരേയുും ഉൾക്്കകൊള്ളുന്നതുും തുല്്യഅവസരങ്ങളുള്ളതുമായ ഒരു
• തദ്ദേശ സ്്വയംഭരണ വകുപ്പ്: എവിജിസി-എക്‌സ്ആർ സംരംഭങ്ങളുടെ പ്രാദേശികതല സംയോ�ോജനവുും
ആവാസവ്്യവസ്ഥയെ പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു. നടപ്പാക്കലുും, കമ്മ്യൂണിറ്റി ഇടപെടലുും വികസനവുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.
1. പ്രത്്യയേക നൈപുണ്്യ പരിപാടികൾ: വ്്യത്്യസ്ത പശ്ചാത്തലങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള സ്ത്രീകളുും വ്്യക്തികളുും ഉൾപ്പെ • പട്ടികജാതി/പട്ടികവർഗ (എസ്സ ‌ ി/എസ്‌ടി) വികസന വകുപ്പ്: എസ്‌സി, എസ്‌ടി വിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള
ടെ, പ്രാതിനിധ്്യമില്ലാത്ത ഗ്രൂപ്പുകളെ ലക്ഷഷ്യമിട്ടുള്ള പ്രത്്യയേക നൈപുണ്്യപരിശീലന പരിപാടികൾ നടപ്പിലാ വ്്യക്തികൾക്ക് അവസരങ്ങളുും ആനുകൂല്്യങ്ങളുും ലഭ്്യമാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കിക്്കകൊണ്ട് എവിജിസി-എക്‌സ്‌
ക്കുക. ഈ പ്്രരോഗ്രാമുകൾ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലകളിൽ ലക്ഷ്യംവച്ച് പരിശീലനം നൽകണം, ടാലന്റ് ആർ മേഖലയ്ക്കുള്ളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തൽ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.
പൈപ്പ്‌ലൈനുകൾ കൂടുതൽ ഉൾക്്കകൊള്ളുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കണം.

52 Kerala AVGC-XR Policy 2023 53 Kerala AVGC-XR Policy 2023

 • കേരള സംസ്ഥാന ആസൂത്രണ ബോ�ോർഡ്: തന്ത്രപരമായ നയങ്ങളുും ചട്ടക്കൂടുകളുും രൂപപ്പെടുത്തുകയുും സം
സ്ഥാനത്തെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലകളുടെ ചിട്ടയായ വളർച്ചയ്ക്്കും സംയോ�ോജനത്തിനുും ഒരു റോ�ോ
ഡ്‌മാപ്പ് നൽകുകയുും ചെയ്യുന്നു.
• കേരള ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ ഇൻവെസ്റ്റ്‌മെന്റ് ഫണ്ട് ബോ�ോർഡ് (KIIFB): എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യവസായങ്ങൾ
ക്ക് ആവശ്്യമായ അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങളുടെ ശക്തമായ വികസനം ഉറപ്പാക്കിക്്കകൊണ്ട് സാമ്പത്തിക
പിന്തുണയുും നിക്ഷേപവുും നടത്തുന്നു.
• കേരള ഡെവലപ്‌മെന്റ് ആൻഡ് ഇന്്നനൊവേഷൻ സ്ട്രാറ്റജിക് കൗൺസിൽ (കെ-ഡിസ്ക് ): എവിസിജി- എക്‌സ്‌
ആർ മേഖലയുടെ വികസനത്തിന് പ്രേരിപ്പിക്കുന്ന ഇന്്നനൊവേഷനുകളെ പ്്രരോല്്‍സസാഹിപ്പിക്കുകയുും തന്ത്ര
പരമായ മാർഗനിർദേശവുും പിന്തുണയുും നൽകുകയുും ചെയ്യുന്നു.
• കേരള സ്റ്റാർട്ട്-അപ്പ് മിഷൻ (കെഎസ്‌യുഎം): എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലെ നൂതന സംരംഭങ്ങളെ
പിന്തുണയ്ക്കുകയുും അവയുടെ വളർച്ച ത്്വരിതപ്പെടുത്തുകയുും ചെയ്യുന്ന, അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കുന്ന ഒരു സ്റ്റാർട്ടപ്പ്
ആവാസവ്്യവസ്ഥ വളർത്തിയെടുക്കുന്നു.
• സെന്റർ ഫോ�ോർ ഡെവലപ്‌മെന്റ് ഓഫ് ഇമേജിംഗ് ടെക്‌നോ�ോളജി (സി-ഡിറ്റ് ): സിഒഇ യുടെ ക്രമീകരണത്തിൽ
നോ�ോഡൽ ഏജൻസിയായി പ്രവർത്തിക്കുകയുും ഗവേഷണത്തിനുും സാങ്കേതിക വികസനത്തിനുും തുടക്ക
മിടുകയുും ചെയ്യുന്നു.
• കേരള സ്റ്റേറ്റ് ഫിലിം ഡെവലപ്‌മെന്റ് കോ�ോർപ്പറേഷൻ (കെഎസ്എഫ്‌ഡിസി): ചലച്ചിത്രനിർമ്മാണത്തിലെ
വെർച്്വൽ റിയാലിറ്റി അനുഭവങ്ങൾ പോ�ോലെയുള്ള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍-ന്റെ ഘടകങ്ങളെ മുന്്നനോട്ട് കൊ�ൊ
ണ്ടുപോ�ോകുന്നതിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു.
• കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന് കീഴിലുള്ള പ്രസക്തമായ വകുപ്പുകൾ: കേരളത്തിന്റെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ നയം വി
ജയകരമായി നടപ്പിലാക്കുന്നതിന് അനുകൂലമായ അന്തരീക്ഷം പരിപോ�ോഷിപ്പിച്ചുകൊ�ൊണ്ട് ദേശീയ നയങ്ങ
ളുമായി തടസ്സമില്ലാത്ത ഏകോ�ോപനവുും വിന്്യയാസവുും ഉറപ്പാക്കുന്നു.
വ്്യവസായ സംഘടനകള്‍
• മീഡിയ & എന്റർടൈൻമെന്റ് സ്ക ‌ ിൽസ് കൗൺസിൽ (എംഇഎസ്സ ‌ ി): നൈപുണ്്യ വികസന സംരംഭങ്ങൾ
ക്ക് നേതൃത്്വവം നൽകുകയുും ദേശീയതലത്തിൽ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട മാനദണ്ഡങ്ങളുും സർട്ടിഫിക്കേഷനുക
ളുും വഴി എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിൽ യോ�ോഗ്്യരായ തൊ�ൊഴിലാളികളെ ഉറപ്പാക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു.
• ഫെഡറേഷന്‍ ഓഫ് ഇന്തത്യൻ ചേമ്പേഴ്സ ‌ ് ഓഫ് കൊ�ൊമേഴ്സ ‌ ് ആൻഡ് ഇൻഡസ്ട്രി (ഫിക്കി): വ്്യവസായ സഹ
കരണവുും മാര്‍ഗനിര്‍‍ദ്്ദേശവുും സുഗമമാക്കുകയുും എവിജിസി-എക്‌സ്‌ആർ ബിസിനസുകൾക്ക്
പ്രാപ്‌തമാക്കുന്ന അന്തരീക്ഷം പരിപോ�ോഷിപ്പിക്കുകയുും ദേശീയ തലത്തിൽ വളർച്ച പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുക
യുും ചെയ്യുന്നു.
• സൊ�ൊസൈറ്റി ഓഫ് എവിജിസി ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂഷന്്‍സസ് ഇന്‍ കേരള (സൈക് ): എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനിക
ളുടെ ഒരു സഹകരണ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമായി പ്രവർത്തിക്കുകയുും വിജ്ഞാന കൈമാറ്റം, വിഭവങ്ങൾ പങ്കിടൽ,
ഈ മേഖലയെ ഉയർത്താനുള്ള കൂട്ടായ ശ്രമങ്ങൾ എന്നിവ പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു.
വ്്യവസായ മേഖലയിലെ പങ്കാളികൾ
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾ: പോ�ോളിസിയുടെ നേരിട്ടുള്ള ഗുണഭോ�ോക്താക്കൾ, തൊ�ൊഴിൽ നൽകലിനു
നേതൃത്്വവം നല്‍‍കുകയുും ഇന്്നനൊവേഷനുകളെ നയിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു.
• സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളുും സംരംഭകരുും: എവിജിസി-എക്‌സ്ആർ സ്‌പെയ്‌സിലെ ഇന്്നനൊവേറ്റര്്‍മമാരുും ഏറെ സാധ്്യ
തകളുള്ളവരുും.
• വ്്യവസായ അസോ�ോസിയേഷനുകൾ: വ്്യവസായ ആവശ്്യങ്ങൾക്കകും സഹകരണത്തിനുും വേണ്ടിയുള്ള
കൂട്ടായ ശബ്ദമായി പ്രവര്‍‍ത്്തിക്കുക.
• നിക്ഷേപകരുും ധനകാര്്യ സ്ഥാപനങ്ങളുും: വ്്യവസായ വളർച്ചയ്ക്ക് ആവശ്്യമായ മൂലധനം നൽകുക.
54 Kerala AVGC-XR Policy 2023
അക്കാദമിക്, പരിശീലന സ്ഥാപനങ്ങൾ
• കേരള യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ഡിജിറ്റൽ സയൻസസ്, ഇന്്നനൊവേഷൻ ആൻഡ് ടെക്്നനോളജി (ഡിജിറ്റൽ യൂണിവേ
ഴ്സ
‌ ിറ്റി കേരള): സാമൂഹിക നന്മയ്ക്കായി ഡിജിറ്റൽ സാങ്കേതികവിദ്്യകളുടെ വികസനത്തിനുും പ്രയോ�ോഗത്തി
നുും ഊന്നൽ നൽകുന്ന പാഠ്്യ- സംരംഭക ആവാസവ്്യവസ്ഥയുടെ അക്കാദമിക് ചിന്തകൾക്ക് നേതൃത്്വവം
നൽകുന്നു.
• എപിജെ അബ്ദുൾ കലാം ടെക്്നനോളജിക്കൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റി (കെടിയു): അക്കാദമിക് പാഠ്്യപദ്ധതികളിലേക്ക്
അത്്യയാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്്യകളെ സംയോ�ോജിപ്പിക്കുന്നു. എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയില്‍ വിദഗ്ദ്ധ
രായ തൊ�ൊഴിലാളികളെ വളർത്തിയെടുക്കുന്നു.
• മറ്റ് സർവകലാശാലകളുും കോ�ോളേജുകളുും: എവിജിസി-എക്സ്ആറിൽ ഡിഗ്രി പ്്രരോഗ്രാമുകൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യു
കയുും ഗവേഷണം നടത്തുകയുും ചെയ്യുക.
• തൊ�ൊഴിലധിഷ്ഠിത പരിശീലന കേന്ദ്രങ്ങൾ: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സാങ്കേതികവിദ്്യകളിൽ പ്രത്്യയേക വൈദ
ഗ്്ധധ്്യ പരിശീലനം നൽകുക.
• ഗവേഷണ സ്ഥാപനങ്ങൾ: ഈ മേഖലയിലെ ഗവേഷണ-വികസനങ്ങള്‍‍ക്കകും ഇന്്നനൊവേഷനുും സംഭാവന
ചെയ്യുക.
• അഡീഷണൽ സ്കിൽ അക്്വവിസിഷൻ പ്്രരോഗ്്രാാം (ASAP): നൈപുണ്്യവര്‍ധന പ്്രരോഗ്രാമുകൾ, വിദ്്യയാഭ്്യയാസ പാ
ഠ്്യപദ്ധതിയെ വ്്യവസായ ആവശ്്യങ്ങളുമായി യോ�ോജിപ്പിക്കല്‍, എവിജിസി-എക്സ്ആറിലെ തൊ�ൊഴിൽസാ
ധ്്യത മെച്ചപ്പെടുത്തൽ.
• കേരള അക്കാദമി ഫോ�ോർ സ്കിൽസ് എക്സലൻസ് (കെഎഎസ്ഇ): നൈപുണ്്യ വികസനത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീ
കരിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ വ്്യസായങ്ങള്‍കക്കു വേണ്ടി ഉയർന്ന പരിശീലനം ലഭിച്ച
തുും പൊ�ൊരുത്തപ്പെടാൻ കഴിയുന്നതുമായ തൊ�ൊഴിലാളികളെ ഉറപ്പാക്കുന്നു
• ഐസിടി അക്കാദമി ഓഫ് കേരള (ഐസിടിഎകെ): എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയില്‍ നൈപുണ്്യ വിക
സനവുും ശേഷി വികസനവുും കെട്ടിപ്പടുക്കുക. യോ�ോഗ്്യരായ തൊ�ൊഴിലാളികളെ ഉറപ്പാക്കുക. വ്്യവ
സായ-അക്കാദമിയ സഹകരണം പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുക.
സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക പങ്കാളികൾ
• ആർട്ടിസ്റ്റുകളുും ഉള്ളടക്ക സ്രഷ്‌ടാക്കളുും: സർഗ്ഗാത്മകമായ ഉള്ളടക്കം നിർമ്മിക്കുകയുും സാംസ്‌കാരിക സമ
ന്്വയം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്്യാാം.
• സാംസ്കാരിക സംഘടനകൾ: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സാധ്്യതകള്‍ വഴി പ്രാദേശിക സംസ്കാരം സംരക്ഷി
ക്കുകയുും പ്്രരോത്സാഹിപ്പിക്കുകയുും ചെയ്യുന്നു എന്ന് ഉറപ്പാക്കുക.
അന്താരാഷ്ട്ര, ദേശീയ പങ്കാളികൾ
• വിദേശ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്ഥാപനങ്ങള്‍: പ്്രരോജക്ടുകൾ, സാങ്കേതിക കൈമാറ്റം, വിപണി പ്രവേശനം
എന്നിവയിൽ സഹകരിക്കുക.
• ദേശീയ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്ഥാപനങ്ങൾ: വലിയ പദ്ധതികൾ, വിഭവ കൈമാറ്റം, വൈദഗ്്ധധ്്യയം
കൈമാറ്റം എന്നിവയ്ക്കുള്ള പങ്കാളി.
55 Kerala AVGC-XR Policy 2023

നിര്‍വ്വഹണ ചട്ടക്കൂട്
• പോ�ോളിസി ഇംപ്ലിമെന്റേഷൻ കമ്മിറ്റി: പോ�ോളിസിയുടെ നടത്തിപ്പിന് മേൽനോ�ോട്ടം വഹിക്കാൻ ഓരോ�ോ സ്‌റ്റേ
ക്ക്‌ഹോ�ോൾഡർ ഗ്രൂപ്പിലെയുും പ്രതിനിധികൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു സമർപ്പിത സമിതി.
• ഉപദേശക സമിതി: ട്രെൻഡുകൾ, വെല്ലുവിളികൾ, തന്ത്രപരമായ തീരുമാനങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് ഉപ
ദേശിക്കാൻ വിദഗ്ധരുും വ്്യവസായ വിദഗ്ധരുും.
• വർക്്കിിംഗ് ഗ്രൂപ്പുകൾ: അടിസ്ഥാന സൗകര്്യങ്ങൾ, വിദ്്യയാഭ്്യയാസം, അന്തർദേശീയ സഹകരണം തുടങ്ങി,
നയം നടപ്പിലാക്കുന്നതിന്റെ പ്രത്്യയേക വശങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന നിർദ്ദിഷ്ട ദൗത്്യ സംഘങ്ങള്‍.
• മോ�ോണിറ്ററിംഗ് ആൻഡ് ഇവാലുവേഷൻ യൂണിറ്റ്: പുരോ�ോഗതി ട്രാക്കുചെയ്യുന്നതിനുും ഫലം വിലയിരുത്തുന്നതി
നുും നയ ക്രമീകരണങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്നതിനുും ഉത്തരവാദിത്തമുള്ള സംഘം.
ആശയവിനിമയവുും ഇടപഴകലുും
• റെഗുലർ സ്റ്റേക്ക്‌ഹോ�ോൾഡർ മീറ്്റിിംഗുകൾ: സുതാര്്യത ഉറപ്പുവരുത്തുന്നതിനുും ഫീഡ്‌ബാക്ക് ശേഖരിക്കുന്നതി
നുും.
• വാർഷിക എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ ഉച്ചകോ�ോടി: പുരോ�ോഗതി കാണിക്കുന്നതിനുും വ്്യവസായ പ്രവണതകൾ ചർച്ച
ചെയ്യുന്നതിനുും നെറ്റ്‌വർക്കുകൾ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനുും.
• പൊ�ൊതു കൺസൾട്ടേഷൻ പ്ലാറ്റ്‌ഫോ�ോമുകൾ: കമ്മ്യൂണിറ്റി ഫീഡ്‌ബാക്ക് ഉൾപ്പെടുത്താനുും പൊ�ൊതു താൽപ്പര്്യ
ങ്ങൾ പരിഗണിക്കുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാനുും.
നിരീക്ഷണവുും വിലയിരുത്തലുും
കേരളത്തിലെ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ നയത്തിന്റെ ഫലപ്രാപ്തി നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനുും വിലയിരുത്തുന്നതിനുമുള്ള
രീതിശാസ്ത്രം ഈ വിഭാഗം വിശദമാക്കുന്നു.
ഉദ്ദേശിച്ച ഫലങ്ങൾ
• വർദ്ധിച്ച വ്്യവസായ വളർച്ച: എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലെ വാർഷിക വരുമാന വർദ്ധനവ് കണ
ക്കാക്കുന്നു
• മെച്ചപ്പെടുത്തിയ നൈപുണ്്യനിലകൾ: ഈ മേഖലയിലെ പരിശീലനം ലഭിച്ച പ്്രരൊഫഷണലുകളുടെ എണ്ണം
കണക്കാക്കല്‍
• അടിസ്ഥാന സൗകര്്യ വികസനം: പുതിയ ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറിന്റെ അളവുും ഉപയോ�ോഗവുും അനുസ
രിച്ച് വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു.
പ്രധാന പ്രകടന സൂചകങ്ങൾ (കെപിഐകൾ)
• വർഷംതോ�ോറുും സ്ഥാപിതമായ പുതിയ എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളുടെ എണ്ണം
• എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ മേഖലയിലെ തൊ�ൊഴിൽ കണക്കുകളിലെ വർദ്ധനവ്
• ഈ മേഖലയിൽ ഫയൽ ചെയ്ത പേറ്റന്റുകളുടെയുും ഇന്്നനൊവേഷനുകളുടെയുും എണ്ണം
• അന്താരാഷ്ട്ര സഹകരണത്തിന്റെയുും പങ്കാളിത്ത രൂപീകരണത്തിന്റെയുും അളവ്
56 Kerala AVGC-XR Policy 2023
മൂല്്യനിർണ്ണയ രീതി
• വ്്യവസായ പങ്കാളികളിൽ നിന്നുള്ള വാർഷിക സർവേകളുും വിവര ശേഖരണവുും
• നയം നടപ്പാക്കൽ ടീമുകളുമായുള്ള ത്രൈമാസ അവലോ�ോകന യോ�ോഗങ്ങള്‍
• ബാഹ്്യ ഓഡിറ്റർമാർ ഉൾപ്പെടുന്ന ദ്്വവിവത്സര സമഗ്ര അവലോ�ോകനം
എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സെക്ടറിനായി ഒരു സമർപ്പിത ഉദ്യോഗസ്ഥനെ നിയമിക്കല്‍
എവിജിസി-എക്‌സ്‌ആർ മേഖലയുടെ വളർച്ചയെ നയിക്കാൻ, ഒരു സമർപ്പിത ഉദ്യോഗസ്ഥനെ നോ�ോഡൽ ഓഫീ
സറായി സംസ്ഥാനം നിയമിക്കകും. ഇലക്ട്രോണിക്സ് & ഐടി, സാംസ്കാരികകാര്്യയം, വ്്യവസായം, വാണിജ്്യയം, പൊ�ൊ
തുവിദ്്യയാഭ്്യയാസം, ഉന്നതവിദ്്യയാഭ്്യയാസം, ധനകാര്്യയം, ടൂറിസം എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ വിവിധ വകുപ്പുകളുമായുും സംഘട
നകളുമായുും കേരള ഡവലപ്മെന്റ് ആന്്‍ഡഡ് ഇന്്നനൊവേഷൻ സ്ട്രാറ്റജിക് കൗൺസിൽ (കെ-ഡിസ്ക് ), സംസ്ഥാന
ചലച്ചിത്ര വികസന കോ�ോർപ്പറേഷൻ (കെഎസ്എഫ്ഡിസി), സെന്റർ ഫോ�ോർ ഡെവലപ്മെന്റ് ഓഫ് ഇമേജിംഗ്
ടെക്്നനോളജി (സി-ഡിറ്റ് ), കേരള സ്റ്റാർട്ടപ്പ് മിഷൻ (കെഎസ്‌യുഎം) ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഏജൻസികളുമായുമുള്ള
ഏകോ�ോപനത്തിന് ഈ ഉദ്യോഗസ്ഥൻ മേൽനോ�ോട്ടം വഹിക്കകും. കൂടാതെ, വ്്യവസായ നേതൃത്്വത്തിലുള്ള അപ്പെക്സ്
ബോ�ോഡി - എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ സ്റ്റേറ്റ് കൗൺസിൽ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് ഈ ഉദ്യോഗസ്ഥൻ സൗകര്്യമൊ�ൊരു
ക്കകും.
വിവിധ ഇൻസെന്റീവുകൾക്ക് കീഴിൽ ഒരു കമ്പനിക്ക് തിരികെ നൽകുന്ന പരമാവധി തുക ഒരു
വർഷത്തേക്ക് 1 കോ�ോടി രൂപയുും പോ�ോളിസി കാലയളവിൽ 5 കോ�ോടി രൂപയുും ആയിരിക്കകും.
കേരളത്തിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള എവിജിസി-എക്സ്ആര്‍ കമ്പനികൾക്ക് മാത്രമേ ഈ പോ�ോളിസി
ക്ക് കീഴിൽ ലഭ്്യമായ സബ്‌സിഡികൾ/ഇൻസെന്റീവുകൾ/ഗ്രാന്റുകൾ എന്നിവയ്‌ക്ക് അപേക്ഷി
ക്കാൻ കഴിയൂ, 2 e) ഉള്ളടക്കം സൃഷ്‌ടിക്കലിനുും ഐപി വികസനത്തിനുും കീഴിലുള്ളത് ഒഴികെ.
വിവിധ പദ്ധതികള്‍കക്കുകീഴില്‍ ആനുകൂല്്യങ്ങള്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്ന കമ്പനി/സ്ഥാപനം 1960-ലെ
കേരള ഷോ�ോപ്പ്‌സ് ആന്റ് കൊ�ൊമേഴ്‌സ്്യൽ എസ്റ്റാബ്ലിഷ്‌മെന്റ് ആക്‌ട് പ്രകാരം സംസ്ഥാനത്ത് രജി
സ്റ്റർ ചെയ്തിരിക്കണം. കമ്പനി അതിന്റെ മൊ�ൊത്തം തൊ�ൊഴിലാളികളുടെ 50 ശതമാനത്തെയെങ്കിലുും
കേരളത്തിൽ ജോ�ോലി ചെയ്യിക്കണം, അതിൽ കരാർ ജീവനക്കാര്‍ ഉൾപ്പെടില്ല.
57 Kerala AVGC-XR Policy 2023
 UNLEASHING THE
UNLEASHING THE
CREATIVE ECONOMY
CREATIVE ECONOMY
AVGC-XR POLICY2024
AVGC-XR POLICY
CONTENTS
CONTENTS
PREAMBLE
BACKGROUND
4
5
KERALA – A CULTURAL HUB FOR AVGC-XR INNOVATION 6
BACKGROUND
KERALA’S ENTERTAINMENT INDUSTRY 5
14
DEFINITIONS FOR THE PURPOSE OF THIS POLICY 17
KERALA - A CULTURAL HUB FOR AVGC-XR INNOVATION
GLOBAL AVGC-XR INDUSTRY
6
19
GLOBAL AVGC-XR MARKET 19
KERALA’S INDUSTRY ECOSYSTEM 14
INDIA AVGC-XR INDUSTRY 21
AVGC-XR SECTOR IN
DEFINITIONS FORKERALA
THE PURPOSE OF THIS POLICY 25
17
KERALA AVGC-XR STRATEGY 28
GLOBAL AVGC-XR
GOALS, VISION, INDUSTRY OF KERALA AVGC-XR POLICY
AND OBJECTIVES 19
29
DEVELOPING AN AVGC-XR ECOSYSTEM IN THE STATE 30
INDIA AVGC-XR INDUSTRY 21
INFRASTRUCTURE 30
TALENT AND SKILL DEVELOPMENT 35
AVGC-XR SECTOR IN KERALA 25
INNOVATION AND R&D 40
CONTENTAVGC-XR
KERALA CREATIONSTRATEGY
AND IP DEVELOPMENT 44
28
STARTUPS AND ENTREPRENEURSHIP 49
OTHER FACILITATION INITIATIVES 50
DIVERSITY & INCLUSION 50
SUSTAINABILITY 52
STAKEHOLDER FRAMEWORK 52
IMPLEMENTATION FRAMEWORK 54
PREAMBLE
Kerala stands as a beacon of excellence in education, boasting high literacy rates,
near-total school enrollment, and a commitment to fostering a knowledge-based society.
The state also shines in healthcare, with commendable achievements in low birth and infant
mortality rates, life expectancy, and maternal healthcare, positioning it as a model for holistic
human development. Kerala’s progress is comparable to that of many developed nations.

Kerala has strategically prioritised the growth of its Information Technology (IT) sector
since the establishment of Technopark in Thiruvananthapuram in 1999, marking India’s
inaugural technology park. Subsequently, two additional IT parks in Kochi – Infopark, and
Kozhikode-Cyberpark, have positioned Kerala as a hub for national and global IT companies,
with Technopark standing out as the largest IT Park in India. Pioneering the way, Kerala
became the first Indian state to declare Internet access a basic right, and launched its
Internet service network, the Kerala Fiber Optic Network (KFON), in 2023. With the
second-highest Internet penetration rate in India as of 2019, Kerala continues to lead in digital
connectivity.

Kerala is also home to one of the most vibrant startup ecosystems in the country, and was
the first State to formulate a Startup Policy. Kerala Startup Mission (KSUM) has earned
national acclaim as the country’s best, and is recognised as the best public business
incubator in the world.

Kerala Development, Innovation Strategy Council (K-DISC) is a government initia-

tive dedicated to building innovation ecosystems in educational institutions, govern-
ment departments, and enterprises, fostering innovation, design thinking, and creative
problem-solving. Kerala is actively shaping a Knowledge Society, focusing on skilling and pro-
viding employment for the educated youth through the Kerala Knowledge Economy Mission
(KKEM). The mission aims to create 20 lakh jobs over five years by imparting skill education
across various sectors, solidifying Kerala’s commitment to fostering a thriving knowledge-based
economy.

State’s four international airports and direct connectivity to various global destinations
contribute to its outstanding social infrastructure and cosmopolitan culture, making it an ideal
location for business in the AVGC-XR sector.

4 Kerala AVGC-XR Policy 2023

BACKGROUND
AVGC-XR sector is undergoing rapid evolution in the country, emerging as a pivotal
component across various industries such as entertainment, education, and tourism. Kerala’s early
recognition of the potential inherent in AVGC-XR is poised to propel the state’s growth. This policy
endeavours to present a comprehensive overview of the current status of the AVGC-XR sector in
Kerala, delineating its potential benefits, challenges, and recommendations aimed at fostering its
development within the state.

On 26 December 2022, the Government of India unveiled the report of the task force on the
AVGC-XR sector, along with policy drafts for Animation, Visual Effects, Gaming, and Comics-Ex-
tended Reality (AVGC-XR). This initiative seeks to enhance India’s domestic capacity and create
opportunities within the sector. The proposed draft, applicable at both national and state
levels, advocates the launch of a ‘Create in India’ campaign with a distinct focus on indigenous
content. The Ministry of Information and Broadcasting established the task force the previous year
to chart a strategic roadmap for the sector.

As a testament to the fusion of creativity and technology, the AVGC-XR sector stands out.
The drafted policies, tailored for the growth of AVGC-XR at both national and state levels, are
anticipated to catalyse the expansion of the Media and Entertainment (M&E) industry at
large, contributing to India’s stature as an AVGC-XR hub. To position India as a global content
hub and generate employment opportunities within the AVGC-XR sector, the Task Force
emphasizes the establishment of a National Centre of Excellence. Collaborating with State Gov-
ernments, Regional Centres of Excellence will be instituted to facilitate local industry access, pro-
mote regional talent, and cultivate indigenous content.

The Task Force proposes leveraging the National Education Policy to integrate
creative thinking, incorporating dedicated AVGC-XR course content at
the school level to nurture foundational skills and raise awareness
about AVGC-XR as a viable career option. Recommendations also
include the creation of AVGC-XR accelerators and innovation hubs
within academic institutions, modelled after Atal Tinkering Labs.
Additionally, the Task Force advocates for the establishment of a
dedicated production fund to foster the creation of domestic
content, promoting Indian culture and heritage on a global scale.

Kathakali

5 Kerala AVGC-XR Policy 2023

KERALA – A CULTURAL HUB FOR
AVGC-XR INNOVATION
Kerala, renowned for its cultural richness and harmonious
society, stands on the cusp of a new chapter-one that
intertwines tradition with modernity, and heritage with
technological innovation. Kerala’s social evolution,
artistic legacy, literary prowess, and cinematic brilliance,
combined with the skilled workforce in cutting-edge
technologies, set the stage for the emergence of an
exciting Animation, Visual Effects, Gaming, Comics, and
Extended Reality (AVGC-XR) sector. Kerala’s past has
laid the foundation for an ecosystem that not only embraces the state’s
cultural heritage but propels it into a dynamic and globalised future.

A comprehensive context, juxtaposing it with the vast opportunities unfolding for Kerala in the
growing AVGC-XR sector, is identified.

Nature

In a journey stretching from north to south of Kerala, the essence of the State emerges-an
unparalleled haven of biodiversity, lush foliage, and vibrant skies. Kerala’s landscape is a unique
mosaic, featuring a 580 km coastline, the majestic Western Ghats, 44 rivers, and an intricate
network of backwaters and lakes.

Geographical experiences unfold distinctly in Idukki and Alappuzha, offering varied landscapes
within the same State. A monsoon journey through Kerala, though influenced by climate change,
remains an unparalleled experience. Silent Valley Rainforests adds a unique dimension, while
places like Munnar can plunge temperatures below zero, contrasting with the bustling warmth of
Palakkad.

Kerala, indeed, stands as a divine address of

nature, where each corner unfolds a chapter of
unparalleled beauty. National Geographic
Traveler’s recognition of Kakkathuruthu in
Vembanad Kayal as heaven on earth underlines
Kerala’s global allure-a destination encapsulating
the world in a single day.

6 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Colour Palette

While the national flower of Kerala, Kanikonna, might be perceived as a reflection of the State’s
fervour for gold, the truth lies in the ever-blooming sage flower, which graces Kerala not just
during equinoxes but throughout the year. The saffron hue of this flower symbolizes the essence
of Kerala, with its lush greenery and vibrant red blossoms.

In traditional art forms like Kathakali and Theyyam, the significance of colours, particularly
Pacha (green) and Chuvapp (red), is paramount. These hues play a pivotal role in expressions like
Pacha Vesham and Chonnadi in Kathakali. Theyyam, deeply rooted in the commemoration
of green, Kaavu, often features Udayada-light green leaves of the coconut palm as the
attire-and other elements, such as dark red silk. The abundance of red and green extends to
visual art forms like wall paintings and Kalamezhuthum Paattum, where natural materials create a
vivid palette.

Notably, the distinctive dress pattern of Kerala leans away from dark colours, a departure from
regions like Rajasthan. Social scientists attribute this uniqueness to the refined intricacies of
Kerala’s way of life. The preference for vibrant, lighter colours reflects the sophistication woven
into the cultural fabric of the state.

Painting

Kerala boasts a profound tradition in painting, with a

historical emphasis on mural art. Speculations by art
historian Kesari A Balakrishna Pillai suggests a connection
between the fresco painters of Ajanta and Keralites.
Noteworthy murals in Mattancherry, Padmanabhapuram, and
Thoteikalam showcase the brilliance of Kerala’s artistic heritage.
Christian churches and Jewish synagogues in the region also feature
impressive frescos, often reflecting Western influences.

At the forefront of the renaissance and modernism in Indian

painting stands Raja Ravi Varma, regarded by art critics as a
pioneer. While adopting the British academic realism style
in easel painting, Raja Ravi Varma drew inspiration from
Indian mythology, particularly scenes from the
Mahabharata. His portfolio extends to portraits of great
Indian kings, contributing significantly to the fusion of
Western techniques with Indian themes. Raja Ravi Varma

Following a hiatus after Raja Ravi Varma, the sixties witnessed a revival led by artists like KCS
Panikkar. A wave of painers emerged, primarily based in Madras (Chennai), including TK Padmini,
Sajitha Shankar, P Gopinath, K Damodaran, C Douglas, and others. Kerala also produced notable
artists like MV Devan, T Kaladharan, CN Karunakaran, AS Nair, while Yusuf Arakkal (in Calcutta),
and A Ramachandran (in Delhi), further enriched the artistic landscape.

7 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Subsequent years saw the rise of painters and sculptors such as K P Krishna Kumar,
K M Madhusudan, Karunakaran, C Raghunath, K P Vatsaraj, and E H Pushkin, who ignited a
political renaissance in Indian art through the Indian Radical Painters’ & Sculptors’ Association.
This vibrant artistic journey underscores Kerala’s enduring legacy and its contribution to the
broader narrative of Indian art. Karuvattu Mana Vasudevan Namboothiri, better known as Artist
Namboothiri or simply Namboothiri, an illustrator, cartoonist, art director, and sculptor, left behind
a legacy of indelible images.

Classical Arts

Kerala commands global admiration through two

classical art forms - Kathakali and Koodiyattam.
Kathakali is an art form where the vast universe
of epics is delivered through unmatched facial
expressions, accompanied by vocals in
the background. Its holistic expression
encompasses makeup, music, ensemble, and
acting, crafting a complete artistic experi-
ence. Kathakali actors, recognised as some of
the most skilled actors across all platforms, have
even inspired renowned theatre directors like
Peter Brook to dramatise the Mahabharata after
witnessing a performance in London. Koodiyattam

Koodiyattam, a world-class dance art form with a legacy spanning two thousand years, has
been passed down through generations. Its enduring appeal lies in its rich tradition and
intricate dance vocabulary. Despite facing challenges and a decline in popularity over the centuries,
Koodiyattam experienced a revival in the mid-20th century, thanks to the effortsof dedicated artists and
scholars. Koodiyattam is recognized as a UNESCO Masterpiece of the Oral and Intangible Heritage of
Humanity.

The revival of Kathakali owes much to Mahakavi Vallathol Narayana Menon, the visionary
behind the establishment of Kerala Kalamandalam. Beyond Kathakali, this institution imparts training
in classical dance forms such as Bharatanatyam and Mohiniyattam. Kalamandalam has nurtured
numerous talented dancers, and its name is synonymous with excellence in the realm of Kathakali
and classical dance. The legacy of these art forms endures, showcasing it as a sublime pinnacle
of artistic expression, earning global acclaim.

8 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Folklore

Kerala stands as a cradle of folklore, nurturing a

myriad of ritualistic, folk, and rural art forms. These di-
verse expressions vividly reflect the imprints of
age-old traditions, deeply rooted in the lives of its people
since prehistoric times, resonating across the various
communities and regions of the state.

Remarkably, these art forms have resisted the

impact of globalisation, ensuring their preservation even
against the backdrop of evolving lifestyles and the
gradual urbanisation of villages. Ritualistic performances like Theyyam,
Thira, and Padayani, along with poetic and lyrical
expressions such as Vadkkanpattu and Pullavanpattu, and traditional
rituals like Aabhicharam, Kudothram, and Mantravada, showcase the
extensive and diverse nature of Kerala’s folk-art tradition. Pullavanpattu

These art forms organically intertwine with the cultural fabric of their respective regions, embodying
the beliefs of major religions, tribal arts unique to indigenous communities, and distinctive coastal
rituals. As varied as Kerala’s topography, these expressions add to the rich cultural vibrance of the
region.

However, many of these art forms face the threat of extinction in contemporary times. Yet, there
exists a strong awareness of the imperative to protect and preserve them. The challenge lies in
capturing these art forms authentically within their natural ambiance using modern technology.
Ensuring the transfer of knowledge to succeeding generations becomes both a responsibility and
a duty.

Literature

Kerala stands as a bastion of literature, a haven for writers celebrated

and revered. Although formally recognised as a classical language
only a decade ago (2013), Malayalam literature has long been a
stalwart in Indian literary circles. Similar to English, Malayalam’s
modernity stems from its remarkable ability to assimilate words
and ideas from diverse languages and cultures.

The reach of Malayalam extends beyond boundaries,

exemplified by Thakazhi Sivasankara Pillai’s novel -
Chemmeen, translated not only into English but also into
global languages like Spanish and French. SK Potek-
kat, through enchanting travelogues, brought all conti-
nents to Kochu Keralam, while Basheer earned the moniker
Sultan of Beypur in literature through his deceptively
Chemmeen simple writing style. O V Vijayan contemporised Malayalam
modernism within the global literary sphere.

9 Kerala AVGC-XR Policy 2023

With his exemplary works, not only in novels and stories but also in scripts for cinema, MT Vasude-
van Nair ascended to literary stardom, synonymous with those of popular actors. In luminaries like
G Shankara Kurup, Thakazi, SK, MT, and ONV, Malayalam literature boasts Jnan Peeth laureates.
The influence of Malayalam literature continues to resonate in Indian literary realms, with interna-
tional literature festivals even at the grassroots level, attesting to its enduring dominance.

Cinema

Kerala’s cinematic journey commenced with J C Daniel’s

Vigathakumaran (1928), a pioneering Malayalam film that
broke away from mythological themes adopted by the
early Indian cinema, embracing a socially relevant
narrative only fifteen years after the inception of Indian
cinema in 1913. Approaching its centenary in five years,
Malayalam cinema has evolved thematically and
technically.

While Bengali cinema once held artistic leadership in

Indian cinema, Malayalam cinema carved its distinctive
niche with Ramu Karyat’s Chemmeen (1966), a recipient
of the President’s Gold Medal and an adaptation of
Thakazhi Sivasankara Pillai’s renowned novel.

Nirmalyam, directed by M T Vasudevan Nair, is a classic known Vigathakumaran

for its profound exploration of spirituality, social issues, and he
human condition. The film follows the life of Raghavan, played by the legendary actor PJ Antony,
a destitute oracle struggling with the harsh realities of society. Through its poignant storytelling
and powerful cinematography, Nirmalyam delves into the intricacies of faith, poverty, and the de-
cay of traditional values. The film’s enduring impact lies in its ability to provoke introspection and
spark conversations about the timeless themes it addresses.

Beyond its rich cinematic heritage, Kerala’s breathtaking natural landscapes, encompassing seas,
mountains, and the Western Ghats have not only captivated local filmmakers but also drawn the
attention of directors of national and international acclaim, exemplified by the likes of Mani Rat-
nam. The convergence of compelling narratives and Kerala’s scenic beauty continues to shape
Malayalam cinema into a global cinematic force.

Directors, Actors & Technicians

In the realm of world cinema, Malayalam has given rise to

luminaries such as Adoor Gopalakrishnan, Aravindan,
John Abraham, and KG George, each holding a significant
position in the annals of film history.

Adoor Gopalakrishnan

10 Kerala AVGC-XR Policy 2023

 The story of Malayalam cinema is woven with the artistry of PN
Menon, MT Vasudevan Nair, Bharathan, Padmarajan, TV Chandran,
Pavithran, Ravindran, KP Kumaran, Shaji N Karun, and an array of
other talented persons. In the domain of popular cinema, luminaries like
Thoppil Bhasi, KS Sethumadhavan, IV Sasi, Sibi Malayil, Sathyan Anthikad,
Priyadarshan, Ranjith, Lijo Jose Pellissery, and more have left an
indelible mark on the cinematic landscape.

In addition, the rich history of Malayalam cinema

boasts the most celebrated actors, including the
iconic Mohanlal, Mammootty, Sathyan, and Prem Nazir.
Their exceptional performances have etched them into the
Padmarajan hearts of audiences, contributing to the unparalleled legacy
of Malayalam cinema.

Resul Pookutty, the celebrated sound designer and Oscar-winning maestro, elevates the audito-
ry experience of global cinema through his unparalleled brilliance. Santhosh Sivan’s exceptional
expertise in cinematography has contributed to the visual brilliance of numerous acclaimed films,
making him a stalwart in Indian cinema.

In the realm of popular Malayalam cinema, akin to its Hindi counterpart, a distinctive identity
emerges through evocative background songs. The lyrical prowess of P Bhaskaran and Vayalar
Ramavarma, coupled with the musical compositions of Devarajan and MS Baburaj, and the en-
chanting voices of K J Yesudas, S Janaki, P Susheela, K S Chithra, and P Jayachandran, has given
birth to hundreds of songs that have sweetened the lips of audiences across the globe, creating an
enduring musical legacy.

Comic Literature and Cartoons

Kerala’s comic literary tradition, rooted in centuries past with

luminaries like Tolan and Kunchan Nambiar, continues its vibrant
journey, finding a modern voice in VKN. This legacy extends to
the realm of Malayalam cartoons, boasting a century-long history
that began with PS Gopalapilla’s Mahakshaamadevata (1919).

Shankar, aka Shankara Pillai, stands as the patriarch of

Malayalam cartoons, initiating the movement with his English
weekly, Shanker’s Weekly, in Delhi. Reverberating beyond
regional boundaries, this publication became the birthplace of
Indian cartoons, with even Prime Minister Jawaharlal Nehru
playfully cautioning, “Don’t spare me, Shankar!” Numerous
cartoonists, including the likes of Abu, OV Vijayan, Kutty,
Yesudasan, Samuel – the creator of the pocket cartoon,
Kerala Varma, and EP Unni, have left an indelible mark. Vadakkke Koottala Narayanankutty (VKN)

The unique humor of the Malayali, characterized by the ability to laugh, especially at oneself,
finds a poignant expression in cartoons, surpassing even literature-with the notable exception
of the iconic VKN. Evolving, the tradition of visual comedy is carried forth by modern stalwarts
like Gopikrishnan and Sujith, not to mention the lively trolls on social and digital media.

11 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Television

While television made its debut in India as early as 1959, it catapulted into
nationwide popularity during the 1982 Asian Games. The liberalization
policies of the 1990s opened the floodgates for private television
channels, transforming the media landscape.

In 1993, Asianet marked a historic moment as the first private

television channel in India. The entertainment and news revolution it
ignited in Kerala set an unprecedented standard. Subsequently, Surya,
Indiavision, Kairali, and the more recent Reporter, along with around
fifteen news channels and twice as many entertainment
channels, blur the lines between news and entertainment.

The literate and politically enlightened Malayali audience

paved the way for news channels with diverse perspec-
tives. Today, major political parties in the state have their
dedicated channels, catering to the information needs
of over three and a half crore Malayalis. Even in a seem-
ingly ‘saturated’ market, new channels continually emerge,
fostering healthy and competitive dynamics.

The television landscape is growing with over 600 national

and international channels beaming into Malayali
households, presenting limitless possibilities. Additionally,
the rise of OTT platforms has further expanded the viewing repertoire.

Interestingly, television channels have adapted to the shift as a section of Malayalis embraces
smartphone-based television viewing, showcasing the industry’s resilience. The emergence of digital
news channels in Malayalam has significantly transformed the mdia landscape, providing audiences
with real-time and diverse news coverage through online platforms, reflecting the dynamic shift
towards digital journalism in the region.

Worldview

Malayalis are cosmopolitan. Kerala was the first Indian state to enter
cosmopolitan culture, albeit through colonial conquest. Historically, Kerala
served as the gateway to India and Asia for foreign traders, evident at
Kappad and Pantalayani in Kozhikode district. Malayalis assimilated
the modern outlook and scientific sense of the Portuguese, Dutch,
and British; which transformed their life, culture, outlook, and
social engagement.

Kerala has kept up with the global political developments. Fidel

Castro, and Che Guevara, inspired the youth. Even Saddam
Hussain was a hero in Kerala. This tendency can be seen not

12 Kerala AVGC-XR Policy 2023

only in the field of politics but also in the field of art and literature. Going beyond the British
influence, Malayali has been an avid reader of Russian literature (Leo Tolstoy, Fyodor Dostoyevsky,
Maxim Gorky), with the taste shifting to Latin American literature (Gabriel García Marquez, Juan
Rulfo, Yosa Buson) in the early 70s. Pablo Neruda is so familiar to the Malayalis that his fiftieth
death anniversary was commemorated like that of a popular Malayalam writer.

Another feature is the modern consciousness created by the fading away of rural-urban distinction.

Progressive Society

By the second decade of the 20th century, with the rise of the nationalist movement, the
struggles against social injustices gained great influence. An example is the Vaikom Satyagraha,
which we are now celebrating the centenary of. With the rise of the communist movement in
the fourth decade, Kerala was influenced by global politics. In the fifth decade, the Communist
government came into existence. This was the second instance of the Communist Party coming to
power in the world through the ballot.

Keralites, known for their progressive outlook, embody a society that has consistently embraced
social reforms and modern ideologies. Rooted in a history of enlightenment and intellectual
pursuits, Keralites have championed causes such as education, gender equality, and social
justice. The state’s high literacy rates and commitment to education reflect a populace that values
knowledge as a catalyst for societal development.

Moreover, Keralites’ progressive mindset extends to various social issues. The

state has been at the forefront of gender equality, with
initiatives promoting women’s empowerment and
education. Kerala’s unique social structure
encourages open dialogue, fostering an
environment where diverse perspectives
are acknowledged and respected. This
progressive ethos has not only shaped
the State’s identity but also positioned
Keralites as torchbearers of social and
cultural advancement in the Indian
subcontinent.

In the past, Malayalis used to go

overseas for higher-paying jobs
and wanted to come back to
settle. Only a very small percentage
fully migrated to the country of
Vaikom Satyagraha
employment. In the new era, Malayalis aspire to
migrate to America, Europe, and Australia, especially
the youth.

13 Kerala AVGC-XR Policy 2023

KERALA’S ENTERTAINMENT INDUSTRY
Kerala film industry, also known as Mollywood, has a distinguished history.
Malayalam films have received numerous awards and accolades at both
the national and international levels. Many Malayalam films have
been featured in prestigious film festivals, including Cannes and
Toronto International Film Festival. Mollywood has a tradition of
New Wave or parallel cinema, which focuses on experimental and
socially relevant themes, which led to adoption of such treatment
even at the grassroot levels of filmmaking.

Kerala has also been a preferred location for international filmmakers.

Films like Life of Pi and The Bourne Supremacy have used Kerala’s scenic
locations to create visually captivating scenes.

Market

According to a report by the Confederation of Indian Industry (CII),

revenues of the South Indian film industry nearly doubled to ₹7,836 crores
in 2022, which accounts for 52 percent of revenues of the pan-Indian film
industry. Malayalam film industry accounted for ₹816 crore, out of the South’s share in 2022.
Kerala releases roughly 100-120 movies in theatres every year and is home to about 545 theatres,
including single screens and multiplexes.

OTT Platforms

In the era of digital media dominance, Kerala’s media and entertainment industry has seamlessly
transitioned to online platforms. The advent of streaming services such as Netflix, Amazon Prime
Video, Disney+ Hotstar, and Sony Live has provided a global stage for Malayalam films, web series,
and shows. This digital leap has not only expanded the reach of Kerala’s cinematic offerings but
has also connected the State’s creative content with a diverse and widespread audience.
The ability to showcase Malayalam content to viewers around the world has
opened up new avenues for storytelling and creative expression in the
digital realm.

14 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Stakeholders

• Department of Cultural Affairs

• Kerala State Film Development Corporation Limited (KSFDC)
• Kerala State Chalachitra Academy
• Kerala Film Chamber of Commerce (KFCC)
• Film Employees Federation of Kerala (FEFKA)
• Association of Malayalam Movie Artists (AMMA)
• Kerala Film Producers Association (KFPA)

Noted Institutions

• L V Prasad College of Media Studies

• K R Narayanan National Institute of Visual Science and Arts
• Chithranjali Studio
• Indian Institute of Mass Communication (IIMC) Southern
Campus (Kottayam)
• Thunchath Ezhuthachan Malayalam University

Major Events

International Film Festival of Kerala (IFFK):

Premier cinematic event celebrating global films,
fostering cultural exchange, and providing a platform
for thought-provoking narratives.

International Documentary and Short Film Festival of Kerala (IDSFFK): Annual event celebrates
the art of short filmmaking, providing a platform for emerging filmmakers
to showcase their creativity and storytelling prowess.

KERALA’S INDUSTRY ECOSYSTEM

Industry Focus

Owing to limited land availability and a dense population, Kerala strategically emphasises
non-polluting and service-based industries to foster sustainable development and economic growth.
Tourism and Information Technology stand as the two key industries driving Kerala’s economic
landscape. Kerala places significant emphasis on fostering knowledge and technology-based
industries, with various initiatives in place to support and promote this strategic focus.

15 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Pioneering IT Landscape

Kerala’s strategic focus on Information Technology began with the establishment of Technopark
in Thiruvananthapuram in 1999, marking a significant milestone as India’s first technology park.
Technopark, now the largest IT Park in India, exemplifies the state’s commitment to technological
progress. Subsequent additions in Kochi – Infopark, and Kozhikode – Cyberpark, have solidified
Kerala’s position as a hub for national and global IT companies, employing over 2,00,000 profes-
sionals between the three parks. Over 1,00,000 professionals work in companies located outside of
the parks across the 14 districts.

Work Near Home (WNH) facilities, promoted by

Kerala Knowledge Economy Mission (KKEM),
is an innovative approach involving the
development of shared workspac-
es equipped with modern amenities,
designed to accommodate employees
from various companies concurrently,
across the length and breadth of the
State. The initiative aims to enhance
the appeal of the region for global
investments by providing a collabora-
tive and flexible working environment.

Connectivity Revolution

Kerala Fiber Optic Network (KFON), launched in 2023, a bold initia-

tive by the Government, aims to eliminate even the slightest digital
divide that might exist. Serving as a complementary infrastructure to
the existing telecom ecosystem, KFON follows non-discriminatory
principles, offering an information super-highway accessible to all
service providers. It establishes a robust core network, enabling
operators to address connectivity gaps without cumbersome
requirements. It is also intended to give a fillip to e-governance
and accelerate Kerala’s journey towards being a knowledge-based
economy.

Knowledge Society Initiative

Kerala’s emphasis on creating a Knowledge Society is evident

through initiatives like the Kerala Development, Innovation Strategy
Council (K-DISC). K-DISC’s focus on innovation, design thinking, and creative problem-solving,
positions the state as a frontrunner in fostering a vibrant knowledge-based economy. In 2021,
Kerala launched the Kerala Knowledge Economy Mission (KKEM) under K-DISC, aiming to create
20 lakh jobs over five years by imparting skill education across various sectors. This forward-looking
approach solidifies Kerala’s commitment to nurturing a skilled and innovative workforce.

16 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Startup Ecosystem

Kerala Startup Mission (KSUM) is the nodal agency of the

government of Kerala for promoting entrepreneurship in the state.
It is also the implementing body for the Kerala Technology Startup
Policy that supports the state’s startup ecosystem through various
schemes and support programs. KSUM acts as a springboard for
budding entrepreneurs who wish to launch technology-based
startups that develop innovative products and solutions.

Today KSUM along with sector-specific partner organisations,

boasts of 5000 + registered startups, 10 Lakh+ + sq feet of
incubation space, 63+ incubators, and 450+ innovation centers
across the state of Kerala. The interventions by KSUM have brought
about a cultural change among the youth of Kerala, as well as in how
the government goes about its work.

DEFINITIONS FOR THE PURPOSE

OF THIS POLICY
Animation

Animation is the technology of displaying frames in succession to create an illusion of motion. It

is used in entertainment, education, design, game development, simulations, etc. Animation is the
method of showing movement by using a series of drawings, computer graphics, or photographs
of 2D or 3D objects that create an illusion of movement when viewed in succession. Animation in-
cludes 2D animation, 3D animation, clay animation, paper animation, stop motion, shadow anima-
tion, etc. They can be recorded on either analog or digital media. Animation is increasingly finding
use in mobiles, software applications, visual effects, visual communication, and advertising.

Visual Effects

Visual Effects (VFX) and postproduction refers to imagery created, manipulated, or enhanced for
any film, or other moving media that does not take place during live-action shooting. It is also
known as CGI (Computer Generated Imagery). Visual effects include computer-generated imagery
using the industry’s most advanced 3D and composting software and plugins.

Gaming

A game is an electronic game that involves human interaction with a user interface to
generate visual feedback and immersive experiences on a device that shall include 2D, 3D, video,
handheld devices, mobile, virtual, console, etc. The online skill gaming industry can be categorized
into-casual games, real-money games (fantasy sports, card games and other RMG games)
and Esports.

17 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Comic

It is a publication that consists of comic art in the form of sequential panels that represent
chronologically laid scenes that are used to tell a story or a series of stories. It extends to comic
strips published in magazines and newspapers, and graphic novels that are long-format, standalone
stories AVGC Promotion Task Force Report: Draft Model State Policy for Growth of AVGC-XR
sector in India 14 with more complex plots or a collection of short stories that have been previously
published as individual comic books. This segment does not include novels or magazines.

Augmented Reality

It is the integration of digital information with the user’s environment in real time. Unlike virtual
reality, which creates a totally artificial environment, augmented reality uses the existing environment
and overlays new information on top of it.

Virtual Reality

It is an artificial environment that is created with software and presented to the user in such a way
that the user suspends belief and accepts it as a real environment. On a computer, virtual reality is
primarily experienced through two of the five senses: sight and sound.

Extended Reality

Extended reality is a term referring to all real-and-virtual combined environments and human-ma-
chine interactions generated by computer technology and wearables. It includes representative
forms such as augmented reality, mixed reality and virtual reality and the areas interpolated
among them.

Mixed Reality

Stands for Mixed Reality. It sometimes referred to as hybrid reality, is the merging of real and
virtual worlds to produce new environments and visualizations where physical and digital objects
coexist and interact in real time.

AVGC-XR Sector

AVGC-XR sector is represented by companies, joint ventures, focus groups,

consultants, and creative professionals engaged in the business of concep-
tion, production, post- production, media and intellectual property rights
management, publishing and marketing of animation, visual effects, spe-
cial effects, editing, digital game development including mobile, console,
desktop games (excluding gambling) and comics content. They also ac-
tively promote the products and related services such as the develop-
ment of software used in pre-production, production and postproduction
pipelines, education and advanced research, development of AVGC-XR
subjects, related technology, and its business management.

AVGC-XR Company

Any company in the AVGC-XR sector as defined above.

18 Kerala AVGC-XR Policy 2023

GLOBAL AVGC-XR INDUSTRY
The surge in demand for animation, VFX, and video gaming can be attributed to increased TV
viewership, affordable internet access, widespread use of mobile devices, and the popularity of
streaming videos. Furthermore, there is an escalating need for animation and VFX content to
enhance experiences in Augmented Reality and Virtual Reality.

The rapid advancement of technology has democratized the accessibility of animation, VFX, and
games, transforming this industry into one of the fastest-growing segments in global media and
entertainment. Several emerging trends within the animation, VFX, and video games industry
include the evolving combination of live action and animation in films, the expanding involvement
of computer professionals, programmers, and technicians in animation, and the transformative
impact of visual effects (VFX), augmented reality (AR), and virtual reality (VR) on the creation and
consumption of films, videos, and games.

Additionally, the adoption of Augmented Reality and Virtual Reality is fueling the demand for
animation content, while the globalization of production work due to tax incentives and low labor
costs is reshaping the industry. Changing media consumption habits, such as a shift from traditional
outlets to streaming and digital downloads, are evident, and emerging markets in the international
film market are creating new opportunities and collaborations. Notably, hybrid 2D/3D animation
is gaining prevalence for its cost-effectiveness and dynamic camera possibilities, and short-form
content is rising in popularity due to evolving viewing habits.

The merchandising of animated films is increasingly becoming a significant revenue source, while
Artificial Intelligence, machine learning, and deep learning are enhancing hyper-personaliza-
tion for video games. Predictive analytics in video games play a crucial role in forecasting player
behaviour and preferences. The micro-segmentation of fans is evolving in e-Sports leagues and
tournaments, and the exponential growth of cloud gaming services necessitates suitable pricing
models for widespread adoption. Furthermore, the low-cost micro-payment systems contribute to
the growth of the online games market.

GLOBAL AVGC-XR MARKET

Animation

The size of the global animation market is expected to be $432.05 billion by 2024 and likely
to grow to $587.1 billion by 20301. The increased use of smartphones and the rise of the OTT
industry have resulted in an increased demand for digital content. The number of smartphones sold
in 2023 is estimated to be 1.39 billion units2, increasing the demand for AVGC. In 2023, the size of the
OTT market is estimated to be $295.4 billion3. In 2019, Netflix spent $1.1 billion (10% of their annual
budget) on animation content4. In 2022, Netflix and Amazon Prime Video spent nearly $5 billion
and $1.86 billion respectively on animation content5.

19 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Visual Effects (VFX)

From around $10 billion in 2022, the visual effects market is likely to grow to around $16 billion in
20286. The field of VFX was pioneered by Lucas in the 1970s and 1980s during the making of the
‘Star Wars’ franchise7. Successful movie franchises like Marvel Cinematic Universe, Lord of the Rings,
etc. have built their successes based on brilliance in VFX output.

As in the case of animation content, the rise of OTT has boosted the rise in VFX content as well.
Power of Rings (Season 1), an Amazon Prime Video Original, features around 9500 visual effects
shots8. Similarly, Netflix is also releasing content with a lot of VFX shots. Netflix Originals like
‘Stranger Things’, ‘Lost in Space’, and Barbarians have shots created using computer-generated
imagery, 3D visualizations, animations, and immersive experiences.

Gaming

The gaming industry was a highly concentrated industry dominated by Sony, Microsoft, and
Nintendo. The industry used to have high industry barriers as a result of network effects and being
a winner takes most market. But with the advent of smartphones, broadband internet, and cloud
computing, there can be a paradigm shift in the industry business model. Mobile gaming is becoming
more and more popular than the console-based gaming. The degree of monopoly power of the
above-mentioned big players is not as strong as before, resulting in the entry of new players like
Apple, Alphabet and Netflix into gaming.

By 2028, the gaming industry is likely to grow to $389.7 billion from an estimated $249.6 billion
in 2023, with a CAGR of 9.32%9. Smartphones have increased the number of active gamers in
the world. As on 2022, China spends the most on gaming while Japan has the highest per capita
spending on gaming10.

Comics

The comics industry, once dominated by print media, has seen a signif-
icant transition towards digital platforms, expanding its market reach.
With a growing trend of adaptations into films and series, comics have
experienced a resurgence in popularity. Independent creators have
also found success through webcomics and crowdfunding platforms,
diversifying the industry. The rise of graphic novels has contributed to
a broader audience, including adult demographics. As digital distribution
grows, so does global accessibility, positioning comics for potential market
expansion. This shift mirrors trends in the gaming industry, where digital
access has broadened the consumer base.

The comics market is experiencing significant growth, with an estimated size of $15.35 billion in 2022
and a projected expansion to $22.37 billion by 2030, as per Fortune Business Insights11. The compound
annual growth rate (CAGR) is reported at 4.85%, highlighting a steady upward trend12. This growth is
attributed to various drivers such as the increasing influence of digital platforms, rising adapta-
tions across different media forms, the popularity of webcomics, successful crowdfunding initiatives,
a surge in demand for graphic novels, and improved global accessibility to comics content. These
factors collectively underscore the dynamic and promising nature of the comics market, reflecting its
adaptability and widespread appeal.
20 Kerala AVGC-XR Policy 2023
Extended Reality (XR)

World is currently experiencing Industry 4.0 (4IR). 4IR includes artificial intelligence, robotics, XR,
internet-of-things (IoT), digital sensors block chain and 3D printing13. 4IR enables human-artificial
agent collaboration that enables operational efficiency and agility. The application of 4IR ranges
across functional areas like Human Resources, Innovation, Marketing, and Contracting.

From a projected $131.54 billion in 2023, the global extended reality market is expected to grow at
a CAGR of 36% and reach $ 1134 billion by 203014. The three types of extended reality are virtual
reality (VR), augmented reality (AR), and mixed reality (MR). The applications of extended reality
ranges from gaming to healthcare, hospitality, education, and retail.

VR using computer simulation and 3D modelling creates a virtual world, “where the human’s real
sense perceptions are linked through sensors and actuators to give users a fully immersive and
presence sensation” (Cardenas Robledo et al., 2022)15. The consumers of VR products will be able to
integrate the virtual world into the real world without much differentiation.

Leading players in this industry include HTC, Samsung, Facebook, Google and Sony.

INDIA AVGC-XR INDUSTRY

AVGC-XR sector has emerged as an important growth engine of the Indian economy. It has shown
steady growth in recent years and has emerged as a highly promising sector. AVGC-XR sector has
the potential to produce powerful content and Intellectual Property that can contribute to India’s
GDP growth and employment.

Between 2022 and 2025, the following segments are expected to witness growth in double digits.

• Digital media (14.7%)

• Animation and VFX (21.1%)
• Online Gaming (19.5%)
• Out-of-Home - OOH (12.8%)

SMEmarketers
SME marketers have
have increased
increased their
their digital
digital advertising
advertising spending
spending and and expanded
expanded their their
use ofuse of online
online
shoppingchannels
shopping channelssuch
suchasas Amazon,
Amazon, Flipkart,
Flipkart, Jio Jio
Mart,Mart,
andand
newnew initiatives
initiatives suchsuch as ONDC
as Open NetworkandforOne
District One Product. The spending is expected to grow by INR 360+ billion
Digital Commerce (ONDC) and One District One Product, which presents a great opportunity. in the next five years
from around INR xx billion in 2022.

Animation

As per the EY report, in 2022, the size of the animation industry is INR 38 billion. Outsourcing of 2D
animation work to India and dedicated Indian OTT animation platforms like Softoons Animations
reveals the reasons behind the growth of this industry in India. Softoons Animations has over 500+
content in over five languages in their platform.

21 Kerala AVGC-XR Policy 2023

The success of Chotta Bheem, created by Hyderabad based Green Gold Animation, is proof of
national demand for localized content. Chotta Bheem is also proof of how Indian animation content
can monetize from global audience as well. As the Chotta Bheem brand is successful with children,
the production house generated economies of scope by focusing on merchandising as well.

4IR has significantly reduced the cost of animation production. Animation labs like Cheruvi Design
Labs, by using game engines like Unreal and Unity, saved 90 minutes or 70% of the rendering time.
Increased use of Artificial Intelligence and Machine Learning is very promising for the development
and the growth of the Indian Animation Industry.

VFX

By 2024, the size of the VFX industry is estimated to be $93.1 billion. Indian animation and
VFX industry with their cost effective but world class output has an excellent opportunity in
collaborating with the global entertainment industry. The VFX post production companies in India have
collaborated abroad for commercially successful movies like the Marvel Cinematic Universe.
Around 70-75% of the revenue generated by the Indian VFX industry has come from such
global collaborations. Around 85-90% of the Rotoscopy, Paint and Match Moving (RPM)
works are outsourced to India. An Indian VFX service provider charges only one eighth of the
remuneration sought by their western counterparts. The advent of cloud computing has helped
remote work and the establishment of virtual production studios where artists from across the
world can collaborate on a single project.

In 2022, a mid-size film in India spends around 10-15% of their budget of VFX. The expenditure on
VFX for a big-budget movie was around 25-30% of their expenses.

There is a substantial demand for VFX in the domestic industry as well. The Bollywood movie,
Brahmastra Part One: Shiva, had 4800 VFX shots in it while the South Indian movie, RRR had
around 2800 VFX shots.

The Indian VFX industry created around 60000 jobs with a potential for hiring more. Some of the
global players who set up their India office in recent years include, Industrial Light and Magic,
Cinesite, Pi Square Technologies, Ghost VFX and FOLKS. With the advent of 4IR, VFX shots in
movies have become cheaper. Platforms like Unreal Engine 5.0 has not only reduced movie making
costs but also have reduced production time. In the Telugu movie, Radhe Shyam, rather than take
the entire crew to London for shooting a scene, the scene was shot in India and later integrated into
the movie as shot in London using Unreal Engine.

Growth of India’s animation and domestic industry (INR billion)

2019 2020 2021 2022

Animation 22 25 31 38
VFX 50 9 38 50
Total 72 34 69 88
Source: EY-FICCI report on media and entertainment, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_in/topics/media-and-entertainment/2023/05/ey-me-
report.pdf, accessed on Dec 17, 2023

22 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Gaming

Even though, Indians are leaders when it comes to mobile game downloads, the revenue generated
from online mobile games is only 1.1% of the global mobile gaming revenues. With growing access
to internet and increased use of smartphones, the potential for growth from this industry is very
high. The Indian gaming industry is expected to reach $3.9 billion by 2025.

The size of the Indian gaming industry ($159.3 billion) is more than double
the size of the Indian movie and music industry combined. In 2021-22,
the revenue raised from an average Indian gamer was INR 1700. Since
2018, the Indian gaming industry has raised around $2.8 billion. There
are three unicorns in the Indian Gaming Industry – MPL ($2.5 billion),
GAMES24seven ($2.3 billion) and Dream11 ($8 billion). Indian Gaming
Industry employs around one lakh fifty thousand people, including thir-
ty thousand developers and programmers.

There are 42.5 crore gamers in India. Gaming competitions in the

country, for which the prize money is significant, are now being
covered both in the traditional cable TV network and OTT. Tables 7
and 8 highlights the growth of the Indian gaming industry.

Transaction based game revenue (INR billions)

2020 2021 2022

Rummy and Poker 31 39 56
Fantasy Sports 26 33 42
Other participation
2 3 6
fee games
Total 59 75 104
Source: EY-FICCI report on media and entertainment, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_in/topics/media-and-entertainment/2023/05/ey-me-
report.pdf, accessed on Dec 17, 2023

Growth of casual gaming in India (INR billion)

2020 2021 2022

Esports 8 10 11
Advertisement 7 8 11
In-app purchases 5 7 9
Total 20 25 31
Source: EY-FICCI report on media and entertainment, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_in/topics/media-and-entertainment/2023/05/ey-me-
report.pdf, accessed on Dec 17, 2023

23 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Hon’ble Prime Minister of India, speaking on the announcement of the AVGC Task Force in the Union
Budget 2022-23, highlighted that India is one of the top 5 markets in the world for mobile gaming.
The gaming industry is at the core of the AVGC sector and drives growth across its entire ecosystem.
By 2025, the online gaming sector will overtake the Digital Media and Music Industry to become the
third-largest segment of the M&E industry in India.

Comics Sector

With the Indian economy opening in 1991 and major changes in the satellite television market,
Indian comic readers were introduced to a plethora of international characters in mainstream
media. This transformation led to the emergence of a new wave of Indian comics, facilitated by a
multitude of fresh entrants who harnessed the nation’s artistic talent pool. These comics span a wide
spectrum of genres, encompassing superheroes, mythology, folklore, and various societal narratives.

The comic book sector holds a prominent place in Indian popular culture, having given rise to
several well-known cultural figures such as Chacha Chaudhary, Tenali Raman, Detective
Moochhwala, Shikkari Shambhu, and Akbar-Birbal. Bobanum Moliyum in Malayalam is well-known
as a comic strip running successfully for several decades. The industry experienced its prime during
the late 1980s and 1990s, experiencing a peak in sales.

In 2021, this sector witnessed the acquisition of many comic book characters which will eventually
be turned into animated series, films, or shorts.

Extended Reality
Extended Reality (XR)(X)

With the advent of 5G technology and increased internet penetration, the opportunity for cloud
gaming as a medium to experience higher-end games, on regular devices/ handsets is set to grow.
Presently, XR adoption is limited, but a 2023 FICCI report anticipates that by 2025, 10-15 million
Indian households will have experienced AR and VR, accompanied by the creation of over 50 million
virtual avatars. The combination of XR with other cutting-edge technologies such as the Metaverse,
Artificial Intelligence, and Web 3.0 offers up new pathways, seamlessly integrating our interactions
with digital and physical realities.

The demand side technological changes such as character design, AR, and VR are reshaping India’s
Media and Entertainment sector especially AVGC-XR, driven by expanding digital infrastructure, the
influence of global niche content on creative choices, the emergence of new user demographics,
and enhanced broadband reach and quality. These changes will evolve in the next few years or
a decade, necessitating the augmentation and training of India’s talent and artistic workforce to
harness this opportunity.

24 Kerala AVGC-XR Policy 2023

AVGC-XR SECTOR IN KERALA
Technology landscape of Kerala

In addition to physical infrastructure, the state has already invested in making a strong backbone
of intellectual infrastructure to support the exponential growth of technology industries in the
State. In addition to a large number of technical institutions that provide talent for the IT sector, a
dedicated university for the digital world- the country’s first digital university was also set up by the
government.

Evolution of AVGC-XR

Kerala’s startup ecosystem gained momentum in industry domains like gaming, animations, AI,
and XR in 2018. The launch of Future Technologies Lab, Super Fablabs, Unity Centre of Excellence,
Global Innovation Challenge by Singularity University, Summer School by Copenhagen Institute of
Interactive Design (CIID), etc were a few programs that brought significant transformation in the
startup ecosystem.

Animation

Late ‘90s marked the emergence of a promising animation industry in Kerala, spurred by the IT
revolution’s ripple effects in the early 2000s. Since it was the early stages of the industry, animation
studios were a part of the Information Technology ecosystem. Toonz Animations, headquartered
in Technopark, emerged as the pioneer of the industry in the country specialising in 2D animation
and undertaking outsourced projects from abroad.

Similar animation studios namely Animation Dimension, Nest Animation, and Digital Carving,
contributed to the industry’s upward trajectory. Most of them specialised in 2D and 3D animation,
compositing, rotoscoping, and digital matte painting. Kerala-based animation studios gradually
gained recognition for their quality of work and cost-effectiveness. They started collaborating with
international production houses, contributing to the content of global film and television projects.

Several institutes running courses in animation mushroomed across the state, fostering a
conducive environment for nurturing local talent in the domain. However, this phase of rapid
expansion eventually experienced a deceleration. Most of the studios either closed down or
diversified into alternative domains, signifying a slowdown in the once-thriving industry. The factors
behind this deceleration remain intricate and multifaceted, prompting diverse perspectives from
industry experts seeking to understand the dynamics of this transformation.

Visual Effects

VFX industry also grew alongside the animator sector, presenting another opportunity for growth
for Kerala. Availability of a skilled workforce and lower operating costs compared to major
cities fuelled the growth. Various courses aimed at equipping students with the necessary skills and
knowledge for the VFX sector created a rising number of skilled professionals contributing to its
prominence.

25 Kerala AVGC-XR Policy 2023

VismayaMax, a pioneer in the field, is renowned for its cutting-edge visual effects and animation.
VismayaMax contributes significantly to Kerala’s AVGC industry, showcasing expertise in creating
immersive and captivating digital experiences. TMEFX is recognized for its expertise in delivering
top-notch visual effects solutions, contributing to the state’s growing reputation in the animation
and gaming domains.

DTM (Digital Typhoon Media) specializes in digital media solutions, while Coconut Bunch brings a
unique flavour to animation and gaming. With a commitment to storytelling and visual excellence,
Magmyth adds depth to the state’s creative endeavors in the digital realm.

Over the years, Kerala-based VFX studios have expanded their portfolio, working on diverse
projects such as advertisements, regional and national films, television shows, and international
collaborations. These studios have received acclaim at national and international platforms for
their contributions to the entertainment industry, particularly in enhancing the visual storytelling
experience.

Gaming

While still nascent compared to established industry giants, the gaming sector in Kerala is
experiencing a period of steady growth, emerging as a promising area of opportunity alongside
the state’s VFX industry. A skilled and tech-savvy workforce, coupled with comparatively lower
operational costs, makes Kerala an attractive location for gaming studios, fostering a fledgling
but dynamic ecosystem. Universities and private institutions offer diverse courses and training
programs specifically tailored to the needs of the gaming industry.

Kerala’s studios are showcasing their versatility by developing games across a range of genres
and platforms. They are not only catering to the domestic market but also making their mark
internationally, with some games achieving global recognition for their innovative gameplay and
engaging narratives.

Founded in 2012, DYNAMICNEXT focuses on creating high quality, social, strategy games for
mobile platforms. Spearmint Games is into crafting visually stunning games, and Bazan Studios
is known for its distinctive approach to animation and gaming. Tilt Labs is a notable player in
Kerala’s AVGC industry, specialising in immersive experiences through augmented and virtual
reality technologies. Bhooshan’s Junior deals with educational content and interactive experiences
for the younger audience.

Comics

Comic industry in Kerala has traversed a fascinating journey from the

1970s to the present, evolving alongside changes in societal norms,
technology, and storytelling preferences. In the early decades, the
industry was marked by the popularity of iconic characters like
Bobanum Moliyum, a beloved comic strip that made its debut in
1971, and continues to captivate readers with its humour and
relatable themes. The 1980s witnessed a surge in the
production and consumption of comics, with a variety of genres gaining
traction, from humor and adventure to mythology.
VT Thomas

26 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Liberalisation of the Indian economy in the 1990s marked a significant turning point for the comic
book industry. While this period saw the entry of international characters into mainstream media,
influencing the narrative landscape of the comics, Malayalam comics continued their prominence
due to their strong regional appeal, relatable themes, and iconic characters maintaining their
enduring popularity. The industry also embraced a diversification of content, embracing
superheroes, mythological tales, and societal commentaries.

Currently, the Kerala comic industry thrives through a mix of traditional and digital mediums.
Classic characters endure while new entrants explore innovative storytelling on digital platforms.
The industry’s flexibility is evident in the acquisition of characters for animated adaptations,
showcasing its enduring appeal and continued relevance in Kerala’s dynamic cultural landscape.

Bazan Studios are creators of BaBlah®, a first-of-its-kind Virtual Monk, that has been entertaining
global mobile audiences since its origin in June 2020. Over the past years, Bazan has built over
1000+ pieces of Comic Strips, entertaining over 150 million people around the globe. Bhooshan’s
Junior is India’s first kids’ Tech-Tainment company with a focus on developing comics, animated
series, and interactive and robotic toys for kids.

Current Industry Landscape

• No of Companies: 125+
• No of Employees: 3000+
• No of Training Institutes: 100+
• No of the Students who pass out every year: 3000+

AVGC-XR academia in Kerala

Kerala’s AVGC-XR academia thrives with a dynamic ecosystem of educational institutions in the
private and Government sectors, and offers specialized programs, nurturing talent for the digital
future. This academic landscape positions Kerala as a hub for creative innovation, fostering a
skilled workforce prepared for the challenges and opportunities in the AVGC-XR sector.

Additionally, fine Arts colleges in Kerala stand as vibrant hubs of

creativity, nurturing aspiring artists with comprehensive
programs in visual arts, sculpture, and more. These
institutions contribute to Kerala’s rich cultural
tapestry by fostering artistic excellence
and innovation.

Fine Arts college

27 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Prominent Institutes

• Arena Animation (across the State)

• Toonz Academy, Thiruvananthapuram
• Image Institute (across the State)
• Sacred Hearts College, Ernakulam
• Government College of Fine Arts, Thiruvananthapuram
• Government College of Fine Arts, Thrissur
• Raja Ravi Varma College of Fine Arts, Alappuzha

Key Events

Kochi-Muziris Biennale: Biennial celebration transforming Kochi into a vibrant hub of contemporary
art, pushing boundaries, and fostering global dialogue.

Animation Masters Summit: Annual event nurturing innovation in the animation industry through
workshops, masterclasses, and interactive sessions.

Kochi Design Week: Annual gathering of design professionals, educators, and students exploring
the latest trends and advancements in design thinking.

KERALA AVGC-XR STRATEGY

GOALS, VISION, AND OBJECTIVES OF
KERALA AVGC-XR POLICY
Vision

• Leverage the outstanding cultural and artistic prowess of Kerala, and skilled talent to
grow the AVGC-XR Sector.

• Cultivate a vibrant ecosystem that champions innovation, creativity, and technological

advancement in AVGC-XR.

• Position Kerala as a prime destination for AVGC-XR content creation, attracting international
studios, projects, and investments.

28 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Mission

• Global Excellence and Competitiveness

• Position Kerala as an internationally recognized centre for AVGC-XR innovation.
• Establish strategic partnerships to enhance global market access and collaboration.

• Creative and Economic Prosperity

• Propel the startup ecosystem with a focus on technological and market innovation.
• Generate sustainable economic benefits, emphasizing ethical practices and green
technologies.

• Collaborative Growth Framework

• Foster a culture of interdisciplinary collaboration among artists,
technologists, and businesses.
• Support the development of creative collectives and co-working
spaces for the AVGC-XR community.

• Inclusive and Immersive Experiences

• Utilize AVGC-XR to create compelling narratives that integrate
Kerala’s cultural motifs and thereby drive local content.
• Expand audience reach through diverse, inclusive, and engaging digital experiences.

Policy Objectives

1. Attract new investments into the State in the AVGC-XR industry

2. Garner a significant share of AVGC-XR industry exports from the country
3. Produce a quality talent base for the AVGC-XR industry
4. Nurture an entrepreneurial ecosystem with a focus on AVGC-XR Startups
5. Develop an IP-driven AVGC-XR industry ecosystem
6. Encourage inclusiveness in the AVGC-XR industry workforce

Quantifiable Goals

Aspect Desired outcome

Drive inception and expansion of 250 AVGC-XR companies,

Industry Growth
including MNCs, by 2029
Account for 10% of India’s export revenues in the AVGC-XR
Export Revenues
industry, by 2029

Employment Generation Create 50,000 new jobs in the AVGC-XR industry, by 2029

Produce 10,000 professionals qualified for the AVGC-XR

Talent Creation
industry year-on-year

Start-ups Incubate 150 AVGC-XR startups in Kerala, by 2029

IP Creation Account for at least 15% of AVGC-XR content created in the

country

29 Kerala AVGC-XR Policy 2023

DEVELOPING AN AVGC-XR ECOSYSTEM
IN THE STATE INFRASTRUCTURE
Kerala is an urban agglomeration of close to 39,000 sq. km, with a near-uniform distribution of
infrastructure, mobility, and connectivity. Identifying infrastructure as an essential component
of the AVGC-XR sector, and a major driver for attracting investments, the State is committed to
providing high-quality facilities to the industry.

Physical
1. PhysicalInfrastructure
Infrastructure

Development of physical infrastructure will be carried out in two phases, aligning with the
immediate requirements and long-term industry trends:

• Phase 1 - Immediate development of specialised facilities across the State for Animation, VFX,
and Comics

• Phase 2 - Broadening the scope to include e-Gaming and XR, integrated with the Emerging
Technology Hub of KSUM

Strategic Infrastructure Approach

A comprehensive three-pronged strategy will guide the infrastructure development:

• Construct New Facility: Develop state-of-the-art AVGC-XR Parks and Labs, focusing on private
sector involvement and PPP models

• Utilise Existing Spaces: Adapt available spaces within IT/Industry parks, aiming for a dedicated
AVGC-XR allocation

• Repurpose: Refurbish government-owned infrastructure, such as KSFDC’s studios and facilities

under similar agencies, for AVGC-XR

a) Centre Of Excellence For AVGC-XR

Government of Kerala will set up a Centre of Excellence (CoE) in AVGC-XR that will be the
cornerstone of the ecosystem in the State. CoE will serve as the anchor of talent development,
innovation, and R&D.

Government will identify 20 acres of land in Thiruvananthapuram to locate the CoE. Centre for
Development of Imaging Technology (C-DIT) will be the nodal agency responsible for setting up the
CoE and implementing the AGVC-XR policy.

CoE will provide the latest State-of-the-art infrastructure such as digital post-production AVGC-XR
labs, post-production technologies such as motion capture, 2D and 3D animation, and high-speed
rendering, along with the latest hardware and software technology. CoE will administer specialised
programs, including Ph.D., to augment R&D and innovation.

30 Kerala AVGC-XR Policy 2023

CoE will endeavour to:
• Serve as the driver for AVGC-XR promotion and act as a mentoring institution for the industry
to guide the policies for the growth of this sector

• Establish standards for AVGC-XR education in Kerala

• Actively collaborate with industry and international AVGC-XR institutes

• Enhance the global positioning of the Kerala AVGC-XR industry

• Strengthen the AVGC-XR start-up ecosystem through the provisioning of high-end incubation
labs in association with KSUM

• Act as a nodal institution to promote Research and Development on innovative technologies

and solutions for the industry in association with K-DISC and the Department of Higher
Education

• Provide common facilities that can be made use of by the industry and the startup ecosystem

Collaborative research and development will be carried out in partnership with industry experts,
with a focus on emerging trends. Following a multi-stakeholder approach that includes the gov-
ernment, industry, academia, and investors, the centre’s objectives and activities will be attuned
to both technological advancements and business needs. Through these diverse operations, the
center will aim to position Kerala as a global hub for AVGC-XR.

Additionally, the government plans to offer merit-based scholarships to commendable students

and professionals, enabling them to enroll in specialised research programs under the CoE. To
further promote innovation, a Challenge Fund will be established to support the development of
innovative AVGC-XR products on campus.

CoE will operate in collaboration with the National Centre of Excellence (NCoE) to ensure uniformi-
ty in service standards across the sector.

Capital Expenses for setting up the CoE will be met by the Government of Kerala, along with grants
from the Government of India, and contributions from the industry.

Course and the research work undertaken as part of the CoE will be affiliated with the Kerala Uni-
versity of Digital Sciences, Innovation and Technology (Digital University Kerala). Working model of
this COE will be defined at a later stage by the Department of Electronics and Information Tech-
nology, Government of Kerala.

b) AVGC-XR Parks

Establishment of AVGC-XR parks and AVGC-XR Export zones is envisioned exclusively

through private initiatives or Public-Private Partnerships (PPP). AVGC-XR parks will encompass
Animation, Gaming, VFX, Comics, Augmented Reality, and Virtual Reality, as well as Sound and Music
Studios. Such facilities demand advanced IT infrastructure, and Data Centers for rendering
assistance. While resembling IT parks in many aspects, these facilities will also feature performance

31 Kerala AVGC-XR Policy 2023

spaces and auditoriums. A Cluster-based approach will enable the organic growth of ecosystems
and the concentration of specific skills within particular geographical areas.

AVGC-XR parks and AVGC-XR Export zones can be set up by:

i) Co-development in land owned by the Government

Considering the promise AVGC-XR holds, IT parks will dedicate 25% of their land area
Consideringtothe
exclusively sector. AVGC-XR holds, IT Parks will set- aside 25% of their respective land
thispromise
areas exclusively for the sector. Industry Parks under Kerala Industrial Infrastructure Development
Reputed private
Corporation developers
(KINFRA), with
will also a proven
adopt track
a similar record, will be welcomed by the State to
approach.
develop dedicated AVGC-XR Parks. The land lease shall be provided for a period of 99 years
in IT parks,
Reputed and the
private land will
developers be a
with made encumbrance-free
proven (with
track record, will be all mandatory
welcomed clearances
by the State for
to develop
setting up the business proposed) by the Government.
dedicated AVGC-XR Parks. The land lease shall be for a period of 99 years, and the land will be
made support
Policy encumbrance-free (with all mandatory clearances for setting up the business proposed) by
thesupport
To Government.
large-scale co-developers who wish to set up facilities in government-owned IT
parks, the lease payments payable to the government will be adjusted as follows:
Policy support: To support large-scale co-developers to set up facilities within the Government
i) 25%ITofparks
-owned the lease can be parks,
and Industry paid upfront and the remaining
the Government will: 75% can be paid in 10 equal
annual installments along with interest or
i) 25%
ii) provide an option
discount to the co-developer
on prevailing to ifpay
lease rates theonly 25% land
amount is to lease amount
be paid upfront, and the
in full.
remaining 75% of the amount in 10 equal yearly installments with interest or
In the case of industrial parks under the Kerala Industrial Infrastructure Development Corpo-
ration (Kinfra) and in the case of government-owned industrial parks, the measures will be
ii) offer a discount of 25% on the existing lease rates, if paid in lumpsum
taken as per existing rules.
ii) Development on Private land in PPP Model

Development of AVGC-XR Parks can be done by private investors in their own land or the land
leased/acquired by them from a third party. Government will develop common facilities like roads,
water supply, power infrastructure, etc.

Policy support: Government shall provide the following services:

• Land acquisition for approach roads, etc.
• Development of roads
• Ducting for utilities
• Development of 5G street infrastructure for the campus to
support ultra-low latency connectivity (on request and
evaluation of business model)

In both the models mentioned above, the Government will provide the following support:

• Permits/Sanctions through a Single Window Clearance mechanism within 15 days of

submission of application by the investor
• Extend benefits like incentives, tax holidays, etc. applicable to private investors in Government
IT Parks
• Branding/Marketing of the IT Parks

32 Kerala AVGC-XR Policy 2023

iii) Subsidy on Rentals at Government-owned Parks

AVGC-XR companies leasing space under the facilities owned by the Government of Kerala and its
agencies will be eligible for <40> % subsidy on rentals. Subsidy is capped at INR <24,00,000> per
annum (maximum) up to a period of <5> years, for built-up office space of up to <20,000> sq. ft.
Eligibility will be as per operational guidelines.

c) AVGC-XR Labs in Hub & Spoke Model

AVGC-XR Labs will be set up in all districts to facilitate digital content production
and dissemination - a key facility in creating an ecosystem that stretches
across the state. AVGC-XR Labs will be modelled on the
Work Near Home (WNH) program planned by the Kerala
Development and Innovation Strategic Council (K-DISC).

Four centres will be designated as the Hubs in the Hub-

and-Spoke model. Hubs will be equipped with cutting-edge
digital post-production technologies, including motion
capture, 2D and 3D animation, and high-speed rendering.
A shared infrastructure facility will be created, available
on a pay-per-use basis at an affordable price. This facility will also offer
training on state-of-the-art equipment, and reserve 30% of the space for KSUM to house an
incubator, and provide co-working space to support startups in AVGC-XR sectors.

Ten centres will serve as Spokes in the Hub-and-Spoke model and will be equipped with basic
physical and digital infrastructure for pre-production, production, and uploading content. Spokes
will reserve 30% of the space for KSUM to house an incubator, and provide co-working space to
support startups in AVGC-XR sectors.

Centres at both the Hub and Spoke levels can be set up in three different models. Government will
provide financial support in the form of incentives to eligible selected companies.

Facilities can be developed on Government-owned spaces, by way of new fit-outs, or refurbishing/

repurposing Government facilities (Egg: KSFDC), or by way out new fit-outs on Private space, and
will be eligible for Financial Support as below:

Item Government space Private space

Size of Facility 5,000 - 25,000 sq ft 5,000 - 25,000 sq ft

Upto INR 2,000/sq ft for fur-

Capital Assistance No capital assistance
nishing expenses

Operational Assistance Upto INR 50/sq ft/ month Upto INR 50/sq ft/ month

Maximum period of Opera-

tional Assistance and Internet 5 years 5 years
Support

33 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Every such facility supported shall be closely monitored and the status report presented every year
to the Government.

d) Ancillary Industries

Industries directly connected with the AVGC-XR sector, which qualify as ancillary industries for the
industry, will be eligible for incentives as per the Kerala State Industry Policy from time to time.
Qualification criteria will be enlisted separately.

Digital
2. DigitalInfrastructure
Infrastructure

AVGC-XR is a technology-intensive sector. Further, with rapid changes in technologies, the sector
not only needs to keep pace with global innovations but slowly emerge as a hub for technological
innovations.

To construct a comprehensive digital infrastructure for the AVGC-XR Sector in Kerala, leverag-
ing the Kerala Fiber Optic Network (KFON) as the backbone is crucial. This network will ensure
high-speed internet access, vital for all digital transactions and content dissemination. The digital
infrastructure will include:

• KFON Integration: Utilize KFON’s robust connectivity to provide

the necessary backbone for digital infrastructure, positioning
Kerala as a unique model for other states.

• State-of-the-Art Facilities: Implement advanced digital

infrastructure such as high-performance computing clusters,
simulation labs, and testing zones within the Centres of
Excellence (CoEs).

• Digital Protocol Adoption: Integrate digital protocols similar

to BECKN to create a unified interface for work aggregation
and consumption.

• Innovation Labs and Tools: Establish innovation labs equipped

with Shot Grid-like tools, providing resources for content creation and development.

• Compute Infrastructure: Develop scalable compute infrastructure with a focus on supporting

intensive AVGC-XR workloads.

• Open Source and Open Hardware: Encourage the adoption of open-source software and hard
ware to foster innovation and reduce costs.

• Data Centres and Render Farms: Build data centres and render farms to support the high
computing demands of the AVGC-XR industry, offering these services on a pay-per-use basis.

• Proprietary Hardware: Manufacturing of Proprietary Hardware for the AVGC-XR industry will
be incentivised as per Industry Policy in force from time to time.

34 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Affordable access to technology infrastructure, including cloud services, high-performance com-
puting, software suites, licenses, and advanced testing and validation devices is key. This infrastruc-
ture not only supports current digital demands but also positions Kerala at the forefront of digital
innovation in the AVGC-XR sector, ensuring adaptability to future trends.

a) Reimbursement of Expenses for Technology Adoption

Policy will offer to AVGC-XR companies registered in Kerala, up to 20% of

the costs incurred on the purchase of new technological tools or software,
capped at INR 10 lakhs per company per year; limited to 3 sanctions per
company per year, during the tenure of the policy.

A detailed list of technologies and tools eligible for reimbursement will be

published by C-DIT, the nodal agency for CoE.

b) Facilitating access to Technology

Government of Kerala and recognized Industry Associations will sign agreements with global
technology vendors. These agreements will potentially cover the following:

• Subsidized versions of their products and services for meritorious students, start-ups,
independent developers, companies, etc.

• Discounted dedicated training programs for users of their products.

TALENT AND SKILL DEVELOPMENT

As Kerala strides into the digital future, the AVGC-XR sector stands on the brink of a transforma-
tive leap. The cornerstone of this progress is the cultivation of a highly skilled workforce, adept
in converging art with technology. Recognizing this, the policy envisions an education ecosystem
that not only matches but anticipates industry needs. This forward-thinking approach aims to
mould talent that is not just job-ready but industry-leading, bridging any gaps with innovative
learning solutions and ensuring that Kerala’s AVGC-XR sector thrives on both local genius and
global standards.

Department of Electronics and Information and Technology, Government of Kerala, will work
in close coordination with the Departments of General Education, Higher Education, Technical
Education, Skill Development, Cultural Affairs, and Labour, among others, to develop highly
employable, talented, and quality manpower for a highly employable and specialized AVGC-XR
workforce in Kerala. Process involves skills, re-skilling, and up-skilling, in large numbers, to be
able to capitalise on the opportunities the sector presents. A holistic framework will maximise the
desired outcome.

Digital University Kerala along with the proposed Digital Science Park is expected to spur
the growth of IP-based technology product companies from Kerala. A statewide training
infrastructure - Skill Delivery Platform Kerala (SDPK) covering over 100 technical institutions –
helps in developing talent in emerging areas of technology with the support of the ICT Academy
of Kerala, ASAP Kerala, Kerala Academy for Skills Excellence (KASE), etc.

35 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Tailor AVGC-XR Job Roles and Qualification Packs for Kerala

Government of Kerala will collaborate with industry stakeholders to create job role frameworks,
facilitate faculty development programs, and develop qualification packs tailored to the local
context. Identifying AVGC-XR job roles within Kerala’s geographical clusters will help define skill
development opportunities at the local and regional levels, aligning them with national and
international standards. To standardize AVGC-XR skilling initiatives, industry players should take
the lead in defining job roles and the associated skill sets.

Skilling at Various Levels

Holistic interventions will be made at different levels of education and academia to enhance the
compatibility of the educational curriculum with the actual skills demanded by the AVGC-XR
industry to ensure employability. courses will be comprehensively designed, encompassing these
crucial areas:
Animation & Visual Effects
• Animation
Digital Art &&Illustration
Visual Effects
• Digital
eSportsArt & Illustration
(Game of Skill)
• eSports (Game
Game Design of Skill)
& Development
• Game Design & &Development
Post-Production Editing
• Post-Production
Quality Assurance&&Editing
Testing
• Quality Assurance
Sound Design & Testing
& Engineering
Virtual Reality (VR)
• Sound Design & Engineering
Augmented
• Virtual Reality
Reality (VR)(AR)
Marketing & Reality
• Augmented Growth (AR)
User Experience & Analytics
Schools
1. Schools

• Curriculum will be designed in consultation with the Media & Entertainment Skills Council
(MESC), and Media and Entertainment Creative Aptitude used as a qualifier to select students
to pursue specific courses in AVGC-XR.

• Concerned departments will work in conjunction with the State Council of Educational
Research and Training (SCERT) to develop educational materials and textbooks specifically
designed for subjects relevant to AVGC-XR.

• Incremental learning-based, NSQF-aligned vocational courses will be seamlessly integrated

into various school boards, including CBSE and State Secondary Boards/Councils.

• Creative Secondary Scholarships (CSS) will be introduced along the lines of Lower Secondary
Scholarship (LSS) and Upper Secondary Scholarship (USS), to encourage further learning.

• Art teachers will be upskilled to teach basic subjects covered under AVGC-XR.

• Every school should have a minimum of two well-trained faculty members and additional
subject-matter-specific faculty as needed.

• To provide hands-on experience in AVGC-XR-related activities, schools should establish

Media and Entertainment studios or labs.
36 Kerala AVGC-XR Policy 2023
 • Nava Kerala Mission, Kerala Knowledge Economy Mission (KKEM), and Samagra Shiksha Kerala
will be responsible for the implementation of the above.

Technical,
2. Technical,and
and Arts & Science
Arts & ScienceEducation
Education

• APJ Abdul Kalam Technological University (KTU) will offer subjects under AVGC-XR as Minors
and Majors.

• AVGC-XR-based electives will be offered under the arts, liberal arts, and science courses
administered by various universities in the State.

• Universities will design UGC-recognized curricula for Undergraduate and Postgraduate degrees.

All of the above curricula will be designed according to the guidelines of the Media & Entertainment Skills
Council (MESC), and mapped and upgraded as per NSQF guidelines to meet industry and international
standards.

• A unified nomenclature will be adopted for degrees and courses offered by various universities,
to maintain consistency in AVGC-XR education.

• Undergraduate programs in the sector will span four years, ensuring comprehensive coverage
of AVGC-XR topics.

• Specific measures will include recruiting working professionals as teachers (Professors of

Practice/ Professionals of Practice).

• Existing faculty will be upskilled through approved certification programs or industry immersion
programs.

• Internship and apprenticeship opportunities on the KKEM platform will be integrated with
collegiate education.

• Career to Campus Connect programs and the Skill Express program of KKEM shall be leveraged.

• Credits earned in AVGC-XR electives will be recognized and transferred across educational
institutions.

• Industry meetups in colleges foster direct interaction between students and professionals.

• College campuses will establish Mini-labs dedicated to Media and Entertainment.

• Students will also be given access to the AVGC-XR Labs at the district level.

• Apprenticeship opportunities on the KKEM platform shall be integrated with university education.

• Career to Campus Connect programs and the Skill Express program of KKEM shall also be
leveraged.

37 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Vocational
3. VocationalEducation
Education

• Revitalising the curriculum of vocational training institutes, such as ITIs and Polytechnics, is
essential to align with emerging industries.

• Directorate of Technical Education (DTE) and DET will work with the Media & Entertainment
Skills Council (MESC).

• Collaborate with global educational institutions to craft a cutting-edge curriculum.

• Training content should be NSQF-aligned and developed with significant input from industry
players, including studios working with international clients.

• Apprenticeship opportunities on the KKEM platform shall be integrated with vocational

education.

• Career to Campus Connect programs and the Skill Express program of KKEM shall also
be leveraged.

• Accreditation and affiliation with an awarding body regulated under NCVET will be mandatory
for all formal and vocational training institutions.

Scholarships

• Policy will enable Scholarships for students belonging to the following communities:
• SC/ST
• Fisher folks
• Artisans

• Government of Kerala will work with the State-Level Bankers’ Committee to provide Skill loans
for approved programs.

• Policy will encourage corporates to spend their set aside for Corporate Social Responsibility
(CSR) for skilling initiatives.

A suggested measure to select candidates will be the implementation of the Kerala Media
& Entertainment Creative Aptitude Test (K-MECAT) or similar assessment tools at various program
levels.

Private
4. PrivateInstitutes
Institutes

Private Training Institutes offering specialised courses in AVGC-XR as per MESC guidelines will be
eligible for reimbursements up to 30% of the course fee, which needs to be translated as a discount
in student fees. Companies hiring eligible pass-outs from these institutes will get a reimbursement
of Provident Fund (PF)/ Employees State Insurance (ESI) of INR 2,000 per employee per month for
one year. In case the Employer’s contribution is less than INR 2,000, the actual amount of Employer’s
contribution will be reimbursed.

38 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Professionals
5. Professionals &
& Practitioners - RPL
Practitioners - RPL

Policy will promote Recognition of Prior Learning (RPL) in the AVGC-XR sector, aligning it with
the schemes like Pradhan Mantri Kaushal Vikas Yojana (PMKVY) Scheme. Every artist and skilled
professional must undergo an RPL Certification program with the Media and Entertainment Skill
Council (MESC), enabling career enhancement.

Other Segments
6. Other Segments

Considering the huge potential the AVGC-XR industry holds for Kerala, there is a need to sensitise
and familiarise different sections of society, and also provide education opportunities.

• Presenting success stories and organising events at various levels will help the larger
community acquaint itself with the industry. Such initiatives may be taken up through Local
Self Governments, Finishing School at the CoE, and agencies like the State Council for Open
and Lifelong Education – Kerala (SCOLE). This holds significant importance in extending
opportunities within the AVGC and XR sectors to rural regions and underprivileged areas.

• Officials from Kerala’s key government departments responsible for promoting AVGC-XR should
undergo curated training programs provided by AVGC-XR Centres of Excellence (COE) and
MESC.

Extended
7.ExtendedAcademic Ecosystem
Academic Ecosystem

a) Creating learning communities leveraging Industrial connect

Platforms like MuLearn can be used to create learning communities in AR-VR-XR leveraging
Industrial Connect. Experiential Learning and a ‘Proof-of-Work’ based evaluation of skills and
learning are critical to ensure the quality of learning which can be deployed to encourage collective
effort by the learners and involve various stakeholders to enable peer learning as well as guided
learning. Tech meetups, Hackathons and startup challenges organised in collaboration with industry
experts will provide real-life exposure and also showcase talent.

b) Enhanced Industry Participation

Drawing inspiration from successful schemes of the Ministry of Skill Development & Entrepreneurship,
Kerala will implement industry-partnered training and mentoring programs, thereby
enriching the learning experience and skill development. Training content should
adhere to the National Skills Qualification Framework (NSQF) standards
and be meticulously crafted with substantial input from industry players,
particularly studios engaged in international projects.

Furthermore, leveraging initiatives such as Digital Work Force

Management (DWMS) platform built by the KKEM, in association
with AVGC-XR industry associations and consortia, and Media
and Entertainment Skill Council (MESC), are crucial. This platform
will not only showcase a spectrum of contractual and permanent
jobs but also contribute to a streamlined and efficient employ-

39 Kerala AVGC-XR Policy 2023

ment ecosystem. Additionally, the implementation of a Recruit, Train, and Deploy skilling model,
jointly developed by KKEM and industry stakeholders, will play a pivotal role in facilitating seamless
transitions from training to gainful employment in the AVGC-XR domain.

c) Continuous Learning

In fostering a culture of continuous learning within, several strategic initiatives are proposed.
First and foremost, the promotion of lifelong learning can be realized by integrating mentorship
components into Massive Open Online Courses (MOOCs), facilitating trainers to engage with
students across multiple educational institutions simultaneously. This collaborative approach
seeks to leverage the Digital Workforce Management System Platform of KKEM, ensuring seamless
integration and efficient learning management.

Moreover, to enhance the sector’s global competitiveness, encouraging Ed-Tech companies in

Kerala to form partnerships with international institutions for specialized AVGC-XR courses is
essential.

d) Creation of Trainers’ Pool

Industry can come forward to establish a specialized Trainer’s Portal, providing access to
cutting-edge learning materials at subsidized rates. This portal will not only offer cross-sectoral
training courses but also facilitate joint certification by globally recognized entities such as Adobe
and Autodesk.

Furthermore, envisioning a dynamic exchange of expertise, a trainer exchange program is

recommended, fostering knowledge-sharing sessions that delve into technology transfer,
co-production dynamics, and outsourcing intricacies between Indian and foreign companies.
To ensure that trainers keep up with the industry trends, a comprehensive suite of Train-the-
Trainer courses is suggested, ensuring continuous professional development aligned with real-time
demands and international standards.

INNOVATION AND R&D

Technology-based
1. Technology-based Innovation andR&D
Innovation and R&D

Kerala is poised to nurture a vibrant AVGC-XR ecosystem, creating innovative platforms and
services. State-of-the-art simulations, the adoption of Web 3.0 technologies, and a variety of
animation styles are all part of the innovation drive. Integration of AI and automation is set to
revolutionize media experiences and production processes, maintaining a balance of technology
neutrality to encourage diverse content creation. Elevating the gaming industry, especially in
multiplayer and skill-based arenas, while prioritizing user experience in AVGC-XR applications, is
also a high priority.

40 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Some areas of focus are listed:

• Different Styles of Animation: Promoting diverse animation techniques to reflect Kerala’s rich
cultural heritage.

• Tools/Technology: Developing cutting-edge tools and technologies to advance the creation

and distribution of AVGC-XR content.

• Algorithms/Simulations: Investing in simulation technologies to create life-like and immersive

digital experiences.

• Web 3.0: Pioneering Web 3.0 adoption to revolutionize content interaction and ownership.

• AI Media: Integrating artificial intelligence to create smarter, more adaptive media experiences.

• Automation: Implementing automation to streamline production and enhance efficiency.

• User Experience: Enhancing user experience through research in intuitive design and
interaction within AVGC-XR applications.

• Gaming: Innovating in gaming with an emphasis on multiplayer

experiences and skill-based gameplay.

• Neutrality: Ensuring technology neutrality to foster a wide

spectrum of content creation.

• Platforms: Creating platforms to bolster local AVGC-XR

industries with tools for development and collaboration.

• OTT: Utilizing OTT platforms to globally distribute Kerala’s unique media content.

Sector-based
2. Sector-basedInnovation andR&D
Innovation and R&D

In the AVGC-XR sector, the following domains have been identified for innovation, each with its
unique potential:

• Digital Twins: Replicating physical systems into virtual counterparts for enhanced simulation
and analysis.

• Smart Cities: Integrating XR to create more interactive and responsive urban environments.

• Healthcare: Applying XR for advanced medical training, patient treatment plans, and surgical
simulations.

• Space: Utilizing XR technologies to simulate and prepare for extraterrestrial environments and
missions.

• Education: Enhancing learning experiences through immersive and interactive XR applications.

41 Kerala AVGC-XR Policy 2023

 • BIM/Construction: Incorporating XR in Building Information Modelling
to visualize projects and manage construction workflows efficiently.

• Defence: Leveraging XR for strategic defence training, mission

planning, and equipment maintenance.

• Climate Resilience & Disaster Management: Employing XR to

simulate and strategize responses to climate-related challenges
and disasters, enhancing preparedness and resilience.

• Green Energy: Integrating XR technologies to optimize and simulate

green energy systems, aiding in efficient planning and implementation
of sustainable energy solutions.

Government Support

Government of Kerala will support innovations and R&D in AVGC-XR sector growth through various
interventions, as below:

a) Government Participation in Innovation & R&D

Strategic government projects serve as catalysts for research and development, fostering an
environment where pioneering work is not just encouraged but exemplified by public initiatives. This
proactive stance not only fuels technological advancement but also establishes a fertile ground
for public-private collaborations, driving the state’s ambition to become a leader in the AVGC-XR
domain. Government as a Market Place (GAAM) administered by KSUM will serve as a model.

• Early Adoption: The government will spearhead innovation in AVGC-XR by being the first to
utilize emerging technologies in public services, setting a benchmark for industry adoption.

• Government Projects: Through strategic government projects, the state will inject R&D capital
into the AVGC-XR sector, propelling advancements and demonstrating practical applications.

b) Setting Up R&D Fund

Government will allocate INR 50 Cr for 5 years to set up a dedicated fund to promote research and
development activities undertaken in the AVGC-XR sector. KSUM will administer the fund. Areas
of Research must be within Core Technology, Content Innovation, and User Experience. Emphasis
will be placed on projects with the potential for significant technological innovation and industry
impact. To ensure effective utilization of the allocated funds KSUM will prescribe criteria.

c) Patent Registration Reimbursement

AVGC-XR companies registered in Kerala will be eligible for reimbursement of the actual costs,
up to a maximum of INR <5,00,000> for filing a domestic patent; and up to a maximum of INR
<10,00,000> for filing an international patent, provided such patent is filed or granted within the
policy period.

42 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Eligible expenses for a patent filing include filing fees paid to the patent office, attorney fees,
search fees, and maintenance fees.

A company will be eligible for one reimbursement in a year and a maximum of <5> reimbursements
(inclusive of domestic or international patents) during the policy period. These patent filing
incentives provided by the Government of Kerala will be in addition to any existing scheme of the
Government of India.

d) Supporting Art through AVGC-XR

Integration of AVGC-XR can not only preserve art forms but also create immersive experiences,
leading to enhanced appeal and commercial outcomes. This also serves as a powerful means
of showcasing Kerala’s distinctive identity to a global audience, contributing to the broader
narrative of cultural diversity and heritage. Department of Culture will allot grants to incentivise those
involved in such projects.

e) Facilitate Collaboration

A centralized library of animation styles, systematic industry

engagements, academic collaborations, application-focused research,
and a multidisciplinary approach underpin the state’s commitment
to innovation. This multifaceted strategy aims to integrate diverse
expertise, propelling the sector towards global competitiveness
and technological
leadership.

• Library of Styles: Cultivate a repository that documents and

preserves diverse animation techniques, serving as a resource for
creators.

• Industry Interactions: Facilitate regular engagements between the

AVGC-XR industry and stakeholders to foster collaboration and
knowledge sharing.

• Institute Partnership: Establish partnerships with academic institutions to bridge the gap
between theoretical research and industry application.

• Translational Research & Communication: Promote research that translates complex

innovations into practical solutions and effective communication strategies.

• Multidisciplinary Committee: Convene a committee of experts from various disciplines to guide

the direction of innovation and ensure comprehensive development across the AVGC-XR

f) Innovation Collectives of Creative Artists

To promote freelance opportunities in the AVGC-XR sector, K-DISC, in association with Kerala
University of Digital Sciences and Innovation Technology, and the ICTAK, will form Platform
Collectives of creative artists.

43 Kerala AVGC-XR Policy 2023

CONTENT CREATION AND
IP DEVELOPMENT
Kerala’s comprehensive strategy for content creation and IP development is strategically designed
to cultivate an environment that is highly conducive to the creation of intellectual property by local
companies in the AVGC-XR sector.

As a key component of this strategy, the Government of Kerala will provide financial assistance
through grants to facilitate the development and protection of intellectual property in the AVGC-
XR domain. These grants are strategically allocated with the primary objective of empowering
local companies to undertake creative and pioneering initiatives, fostering a robust ecosystem of
innovation and originality.

Product
1. ProductDevelopment
Development Grant
Grant
Grant structure is meticulously devised to cover various stages of intellectual property develop-
ment, encompassing ideation, research and development, prototyping, and commercialisation.
This holistic support framework is aimed at encouraging companies to not only generate intellectu-
al property but also effectively manage and leverage it for sustained growth and competitiveness.
Funds will be disbursed in two stages:

a) Idea to Development – INR 15 lakhs

b) Pitching - INR 5 lakhs

A company will be eligible for one grant per year, and a maximum of <5> grants during the
policy period. These grants provided by the Government of Kerala will be in addition to any
existing scheme of the Government of India.

Commercial
2. CommercialContent Creationinin
Content Creation Kerala
Kerala

Government of Kerala seeks to position the State as a thriving hub for intellectual property creation
in the AVGC-XR sector. By providing financial incentives, the government aims to catalyse a surge
in innovation, creativity, and original content production, fostering an environment where AVGC-XR
companies can flourish and contribute meaningfully to the global landscape of digital entertain-
ment and technology.

a) Production Grant for Animated Episodic Series

Companies registered with CoE which produce animated episodic series of 13 episodes and above,
for TV/VOD/SVOD platforms, will be eligible to apply for a reimbursement of 20% of the qualified
expenditure. The total reimbursement will be up to a maximum of INR 30 lakhs for one company
in a year, with a limit of 2 sanctions per company per year. However, this is subject to a limit of a
maximum of INR 20 lakhs for a single sanction.

44 Kerala AVGC-XR Policy 2023

b) Production Grant for Animated Feature Films

For movies produced with Indian Themed Content

Companies registered with CoE which produce animation films of 90 minutes and above, will be
10 for either content produced by the company and marketed in their brand name, or for content
produced for another production house under a defined service contract. The total reimbursement
will be up to a maximum of INR 1 Crore per film for one company, with a limit of 1 sanction per
company per year.

c) Production Grant for XR & VFX Projects

For Domestic Productions

Companies registered with CoE working on projects involving XR and VFX work for domestic
productions, where the contract value of the project is above INR 15 lakhs, will be eligible to
apply for reimbursement of 20% of the qualified expenditure. This incentive is applicable for either
content produced by the company and marketed in their brand name, or for content produced for
another Indian client/production house under a defined service contract.

The total reimbursement will be up to a maximum of INR 20 lakhs for one company in a year,
with a limit of 3 sanctions per company per year. However, this is subject to a limit of a maximum of
INR 10 lakhs for a single sanction.

d) Production Grant for Game Development

i) For games produced by Indian game developers

Companies registered with CoE which develop online/mobile games if any will be eligible to
apply for reimbursement of 20% percent of the qualified expenditure. Companies should
showcase 2 lakhs collective downloads on iOS/Google Play/Windows or the game should
be award-winning or nominated in reputed conclaves like FICCI FRAMES.

The total reimbursement will be up to a maximum of INR 5 lakhs per sanction for one company
if produced on their own and marketed in their brand name, with a limit of 2 (two) sanctions per
applicant per year.

ii) For games produced by International game developers

Government of Kerala proposes to extend financial incentives and

concessions to attract large, high-profile international AVGC-XR
productions to Kerala. Projects or productions that are extended
financial incentives should help raise the profile of the Kerala
AXGC-XR industry. They should also bring in substantial
international business into Kerala and help create and sustain
employment in Kerala AXGC-XR.

45 Kerala AVGC-XR Policy 2023

 III) Global licensed
e) International IP Game Development by Local Studios
Productions
Companies registered with CoE that develop games based on popular global/national original IPs duly
licensed and authorised
International productionsby of
themulti-national
original owners will be eligible
production to apply
houses, for a reimbursement
undertaken of 20%
in Kerala, will be of
eligible
the qualified expenditure, capped at INR 5 lakhs per sanction for one company, with a limit
to apply for a reimbursement of up to 20% of the qualified expenditure, capped at INR 5 Crore per of 2 (two)
sanctions
company per perapplicant per year.
year; limited to 3 sanctions per company per year. Projects can be animated films
(minimum 60 minutes) or series (minimum 5 episodes with a duration of at least 25 minutes each)
e) International
meant Productions
for international audiences, Augmented Reality, Virtual Reality, and Visual Effects projects
International productions of multi-national
with international scope, and production
specialized game houses, undertaken
art developed in Kerala,
for international will becan
projects, eligible to
qualify.
apply for a reimbursement of up to 20% of the qualified expenditure, capped at INR 5 Crore per company
per year; limited to 3 sanctions per company per year. Projects can be animated films (minimum 60
f) Promoting Local Content
minutes) or series (minimum 5 episodes with a duration of at least 25 minutes each) meant for interna-
tional audiences, Augmented Reality, Virtual Reality, and Visual Effects projects with international scope,
Policy will support the democratization of content and will encourage companies to anchor their IP
and specialized game art developed for international projects, can qualify.
within the state’s vibrant cultural fabric while ensuring that creations cater to both local and global
fmarkets.
) Promoting Local Content
The policy will support the democratization of content and will encourage companies to anchor their IP
Government
within of Kerala
the state's vibrantshall takefabric
cultural up with
whilethe Government
ensuring of Indiacater
that creations at anto appropriate
both local and level, to im-
global
plement the reservation of at least <1> % of airtime on channels (both foreign and domestic) to
markets.
promote locally created content to provide a level playing field for domestic content development
and foster competition
Government of Kerala shallbetween
take updomestic players, foreign
with the Government companies
of India that set up
at an appropriate base
level, to in State as
implement
wellreservation
the as start-ups. This
of at will1also
least % ofensure
airtimethat quality content
on channels goes on
(both foreign andair.
domestic) to promote locally
created content to provide a level playing field for domestic content development and foster competi-
g) KSFDC’s
tion betweenAVGC-XR
domestic Facilitation Office
players, foreign to Promote
companies AVGC-XR
that set up baseServices
in State as well as start-ups. This will
also ensure that quality content goes on air.
To assist the creative artists and professionals in Kerala as well as Domestic and International
g) KSFDC’s companies
AVGC-XR AVGC-XR Facilitation
working Office to Promote
in Kerala AVGC-XR
or planning Servicesinto Kerala, KSFDC will set up an
to venture
To assist the
AVGC-XR creative artists
Facilitation Officeandtoprofessionals
promote AVGC-XRin Kerala as well as
services. Domestic
The andlist
state-wise International
of studios AVGC-XR
providing
companies workingwill
AVGC-XR services in Kerala or planningon
be maintained tothe
venture intowebsite
KSFDC Kerala, KSFDC
and it will
willset up an these
suggest AVGC-XR Facilita-
services to
tion Office to promote AVGC-XR services. The state-wise
prospective filmmakers from Kerala, India, and overseas. list of studios providing AVGC-XR services will be
maintained on the KSFDC website and it will suggest these services to prospective filmmakers from
Kerala, India, and overseas.
h) International Collaborations

h)
ToInternational Collaborations
foster international collaborations and partnerships, Kerala will encourage AVGC-XR companies
To foster international collaborations and partnerships, Kerala will encourage AVGC-XR companies to
to engage with global players in the industry. This may involve co-productions, joint ventures, or
engage with global players in the industry. This may involve co-productions, joint ventures, or collabora-
collaborations with international studios, enhancing Kerala’s presence in the global AVGC-XR mar-
tions with international studios, enhancing Kerala's presence in the global AVGC-XR market and opening
ket and opening doors to new opportunities.
doors to new opportunities.
Patent Registration Reimbursement
3.Patent, Copyright and Trademark Registration Reimbursement
AVGC-XR companies registered in Kerala will be eligible for reimbursement of the actual costs, up to a
AVGC-XR companies registered in Kerala will be eligible for reimbursement of the actual costs,
maximum of INR 5,00,000 for filing a domestic patent; and up to a maximum of INR 10,00,000 for filing an
up to a maximum of INR <5,00,000> for filing a domestic patent; and up to a maximum of INR
international patent, provided such patent is filed or granted within the policy period.
<10,00,000> for filing an international patent, provided such patent is filed or granted within the
policy period.
Eligible expenses for a patent filing include patent consulting fees such as drafting, claims, specifications,
examinations, etc, and filing fees paid to the patent office, attorney fees, search fees, and maintenance
Eligible expenses for a patent filing include filing fees paid to the patent office, attorney fees,
fees.
search fees, and maintenance fees.

46 Kerala AVGC-XR Policy 2023

A company will be eligible for one reimbursement in a year and a maximum of <5> reimburse-
ments (inclusive of domestic or international patents) during the policy period. These patent filing
incentives provided
Eligible expenses for by the Government
Copyrights of Kerala
and Trademark will be in
registration addition
will also be to any existing
reimbursed scheme
subject of the
to a maxi-
Government of India.per company during the policy period.
mum of INR 2,00,000

Creation
4. CreationofofAVGC-XR ContentMarket
AVGC-XR Content Market

To propel the promotion of Kerala’s AVGC-XR content within both Indian and global spheres, the
Government of Kerala will establish a dedicated AVGC-XR content market every year, modelled on
FICCI Frames and MIPCOM.

Market will facilitate:

• B2B meetings between Kerala content owners and Global buyers
• Super-pitch for new AVGC-XR IPs
• Showcasing of Kerala AVGC-XR services
• Interactions and pitching for Private equity / Project funding
• Licensing and Merchandising

Policy will consider further developing this into a Blockchain-enabled marketplace, facilitating a
secure and transparent transactional environment.

Market
5. MarketAccess
Accessand Development
and Development

a) Support for Companies

Government of Kerala will support AVGC-XR companies registered in Kerala to expand their
footprint in national and global markets.

i) International Campaigns
• Policy will offer support to AVGC-XR companies, associations, and SMEs to attend top
global AVGC-XR events, exhibitions, conferences, and festivals.
Government of Kerala will collaborate with the Government of India to showcase Kerala-based
• companies
Government of Kerala
in various willevents
global collaborate
a subsetwith the Government
of which is listed below.of India to showcase
Kerala-based companies in various global events a subset of which is listed below
1. Kids Screen
1. 2. MIPCOM
Kids Screen
2. MIPCOM 3. OTAWA International Film Festival
3. OTAWA4.International
Asia TV Forum andFestival
Film Market Singapore
4. Asia TV5.Forum
GameandDevelopers’ Conference
Market Singapore
6. Comic Con
ii) National Campaigns
Policy will offer support to AVGC-XR companies, associations, and SMEs to attend top
national AVGC-XR events, exhibitions, conferences, and festivals like,

47 Kerala AVGC-XR Policy 2023

 • FICCI Frames
1. •FICCI
IndiaFrames
Joy, Hyderabad
2. •India Joy, Hyderabad
GAFX Bangalore
3. •GAFX
GlobalBangalore
Skills Awards
4. Global Skills Awards
5. India Game Developers’ Conference
iii) Independent Participation
6. Comic Con, India
In the event of a Company participating in trade shows or expos in which the Government
of Kerala is not participating, reimbursement of up to 30% of the costs incurred for
participating in the event, capped at INR 10 lakhs per company per year; limited to
1 sanction per company per year, will be considered, subject to meeting eligibility criteria as
may be prepared from time to time.

b) Promoting Brand Kerala

Government will conduct various brand promotion and marketing initiatives to establish Kerala as
a choice destination for AVCG-XR.

• Government of Kerala will host events, conferences, and competitions in the AVGC-XR sector.

• Government of Kerala will support the Animation Masters Summit organised by Toonz Media
Pvt Ltd. And SAIK.

• Government of Kerala will work with FICCI and industry stakeholders to create a set of
AVGC-XR awards.

Support for Digital IP Collateralisation

Policy proposes measures to classify AVGC-XR intellectual property

5.
6. Market
SupportAccess
for Digital
and Development
IP Collateralisation
as a tangible asset, enabling creators to secure loans or debt by
using it as collateral. Banks in India, particularly in Kerala, are
encouraged to accept AVGC-XR IP as legitimate security. The
valuation process for such IPs will involve verifying owner-
ship, evaluating past revenue, assessing future revenue potential
through confirmed agreements, and undergoing independent
due diligence to establish the IP’s worth. SIDBI will carry out the
independent valuation and provide a report on the content IP. This
initiative aims to facilitate better financial support for content creators
in the AVGC-XR industry.

KSFDC Grants

KSFDC produces
7. KSFDC Grantstwo cinemas for women directors and two cinemas for directors belonging to the
SC/ST category every year, the benefits of which can be availed of by eligible AVGC-XR companies.

48 Kerala AVGC-XR Policy 2023

STARTUPS AND ENTREPRENEURSHIP
AVGC-XR industry offers start-up businesses several advantages that make it appealing for
business initiatives. Kerala Technology Start-up Policy 2017 outlines the broad framework for the
creation of a startup ecosystem in technology-based startups across sectors in the State. In line
with the policy, Kerala Startup Mission (KSUM) will extend support to startups in the AGC-XR
sector. KSUM will:

• Strive to establish a robust AVGC-XR Startup ecosystem by providing basic infrastructure,

supporting innovation, enabling access to technology, guiding market access, and providing
financial assistance.

• Encourage Students, Women, Professionals, Researchers, Faculties, Scholars, and other

inclusive groups to start their ventures in this domain.

• Implement specialised programs like the XR Startup program, partnerships, and

collaborations, sensitization programs, mentorships, access to other incubators and
accelerators, opportunities for strategic investments, IP facilitation support, etc.

• Extend support for prototyping through Future Technologies Labs and Fablabs.

• Aim to position Future Technologies Lab as a key centre of support for AVGC-XR startups,
which will provide services like GPU, simulation, development tools, technology platforms,
sandboxing, etc.

• Engage Startups from different parts of the State through the KSUM LEAP Centres
(co-working spaces) and R & D Centres.

• Endeavour to dovetail the Government of India’s effort in incentivizing these incubators and
accelerators through mechanisms such as incentivizing FDIs, tax incentives, and other
institutional support for establishing labs for research and development, etc.

• Enable access to markets, domain experts, corporates, strategic investors, universities, etc of
national and international merit.

• Extend existing financial assistance like grants, seed loans, equity, equity-like funding, etc (as
per Kerala Startup Policy) to AVGC-XR startups.

• Endeavor to create an AVGC-XR Venture Capital Fund.

• Allocate INR 50 crore for investment in startups registered in Kerala in the previous two years.

• Offer specialised programs like XR Startup Programmes.

• Leverage AVGC-XR technologies in sectors like tourism, education, healthcare, rehabilitation,

hardware manufacturing, etc.

49 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Setting Up Catalyst Fund

To promote the AVGC-XR ecosystem, it is proposed to set up an AVGC-XR Catalyst Fund of

INR 200 Cr for 5 years. Government of India, the Government of Kerala, Banks, PE Funds, HNIs, etc.
will be Partners with the fund. <30> percent of the fund will be utilised as a Seed Fund and <70>
percent as a Scale-up fund.

OTHER FACILITATION INITIATIVES

AVGC-XR Jumpstart Facilitation Centers

To facilitate ease of doing business for AVGC-XR companies and assist in terms of establishing a
business in Kerala, Facilitation Centers are proposed to provide the following services:

• A dedicated AVGC-XR cell will be provisioned for promoting and facilitating various policy
1. AVGC-XR Jumpstart Facilitation Centers
initiatives.

• Assistance to Kerala AVGC-XR companies for six months in terms of startup infrastructure.

KSUM will support this.

Facilitating Investments in AVGC-XR

• To develop the ecosystem and improve the ease of doing business, a dedicated AVGC-XR cell
will be set up, for promoting and facilitating various policy initiatives.

• Also, within the year/s of the policy, a portal will be commissioned, to serve as a single point
2. Facilitating Investments inapplications
for incentive/subsidy/grant AVGC-XR for all AVGC-XR companies in the State. It will have
provisions for uploading documents as well as tracking of application process within defined
timelines.

• To attract investment and promote business development activities, Kerala will participate in
trade fairs and expos, and send delegations to identified regions/countries.

DIVERSITY & INCLUSION

To promote diversity and inclusion in the AVGC-XR industry, the following incentives are proposed:

SC/ST Entrepreneurs

AVGC-XR Company has a stake of more than <50>% shareholding of SC/ST entrepreneurs in the
company/unit.

50 Kerala AVGC-XR Policy 2023

Women Entrepreneurs

AVGC-XR Company has a stake of more than <50>% shareholding of women entrepreneurs in the
company/unit.

Fiscal Incentives for SC/ST and Women Entrepreneurs

Fiscal
Fiscal Incentives
Incentivesfor
Incentives forSC/ST
for SC/STand
andWomen
Women
SC/ST,Women Entrepreneurs,
Entrepreneurs,Transgenders and
Transgenders
Entrepreneurs,Transgenders and Differently
and abled
Differently
Differentlyabled abled

• Capital Investment subsidy

• Reimbursement of production cost for Animation Theatrical Released film
• Reimbursement of production cost for animation series
• Reimbursement of GAME production cost
• Subsidy on lease rentals
• Reimbursement of Duties
• Reimbursement of levies
• Recruitment assistance
• Quality certification expenditure
• Exhibition rentals
• Internet charges

Other Interventions

Inclusivity and gender diversity are central to the AVGC-XR industry’s growth and innovation in
Kerala. The state embraces strategies to empower all communities, fostering an inclusive and equal
opportunity-driven ecosystem.

1. Special Skilling Programs: Implement specialized skilling programs aimed at underrepresented

groups, including women and individuals from diverse backgrounds. These programs should
provide targeted training in AVGC-XR fields, ensuring that talent pipelines are more inclusive.

2. Back-to-Work Initiatives: Introduce “Back-to-Work” programs specifically designed for

individuals who have taken career breaks. These initiatives will support women re-entering the
AVGC-XR workforce by offering skill refreshers, mentorship, and flexible work arrangements.

3. Mentorship Programs: Establish mentorship programs within AVGC-XR

companies to pair experienced professionals with newcomers, with
a specific focus on supporting women and underrepresented
individuals. These mentorship relationships can provide
guidance and career development opportunities.

4. Inclusive Content Creation: Encourage the creation of

AVGC-XR content that reflects diverse perspectives and
stories. Provide grants or funding for projects that prioritize
inclusive narratives and characters, helping to drive positive
change within the industry and society at large.

51 Kerala AVGC-XR Policy 2023

SUSTAINABILITY
By existing provisions, Kerala will develop an incentive structure for promoting the use of renewable
energy in the AVGC-XR sector to reduce the sector’s Green House Gas emissions. Industry Policy
prevailing at the time will serve as the model.

STAKEHOLDER FRAMEWORK
Government Stakeholders

• Department
Departmentof ofElectronics
Electronicsand
andInformation Technology:
Information Primary
Technology: policymaker,
Primary providing
policymaker, providing
funding, infrastructure support, and management of regulation.
funding, infrastructure support, and regulation.
Department of Industries: Provides infrastructure support, extends benefits of Industry Policy
Industries
• to Department:
the AVGC-XR Basic
sector, and Infrastructure
creates development,
an environment include
conducive AVGC
to the in the
growth industrial
of ancillary
development,
industries. policy and allied sectors development.

• Department
Departmentof ofGeneral
GeneralEducation:
Education:Integrates AVGC-XR-related
Integrates courses
AVGC-XR-related and
courses programs
and into
programs
school curricula.
into school curricula.
Department of Higher Education: Integrates AVGC-XR-related courses and programs into
• Department of General Education and Higher Education: Integrates AVGC-XR-related courses
college curricula.
and programs into college curricula.
Department of Culture: Supports activities related to AVGC-XR in Culture, Cinema, etc.
• Department of Culture: Supports all activities related to AVGC-XR in Culture, Cinema, etc.
Department of Local Self Government: Facilitates local-level integration and implementation
• of AVGC-XR initiatives,
Department fostering
of Local Self community
Government: engagement
Facilitates and development.
local-level integration and implementation
of AVGC-XR initiatives, fostering community engagement and development.
Department of Scheduled Castes/Scheduled Tribes (SC/ST): Promotes inclusivity within the
AVCG-XR sector, ensuring that opportunities and benefits are accessible to individuals from
Kerala
• SC and State
ST. Planning Board: Shapes strategic policies and frameworks, providing a roadmap
for the systematic growth and integration of AVGC-XR sectors in the State.
Kerala State Planning Board: Shapes strategic policies and frameworks, providing a roadmap
• Kerala
for the Infrastructure Investment
systematic growth Fund Board
and integration (KIIFB): Drives
of AVGC-XR sectorsfinancial support and investments,
in the State.
ensuring the robust development of infrastructure essential for AVGC-XR industries.
Kerala Infrastructure Investment Fund Board (KIIFB): Drives financial support and investments,
ensuring the robust development of infrastructure essential for AVGC-XR industries.
• Kerala Start-Up Mission (KSUM): Fosters a thriving startup ecosystem, supporting innovative
ventures in the AVGC-XR
Kerala Development sector andStrategic
and Innovation accelerating their(K-DISC):
Council growth. Fosters innovation, providing
strategic guidance, and supporting initiatives that drive the development of the AVCG-XR
Centre for Development of Imaging Technology (C-DIT): Acts as the Nodal Agency in setting
• sector.
by the CoE, and pioneers research and technology development.
Kerala Start-Up Mission (KSUM): Builds a thriving startup ecosystem, supporting innovative
• ventures in the AVGC-XR
Kerala Academy sector
for Skills and accelerating
Excellence their growth.
(KASE): Focuses on skill development, ensuring a highly
trained and adaptable workforce for the AVGC-XR industries in Kerala.
Centre for Development of Imaging Technology (C-DIT): Acts as the Nodal Agency in setting
by the CoE, and pioneers research and technology development.
• Kerala State Film Development Corporation (KSFDC): Plays a pivotal role in advancing the
components of AVGC-XR
Kerala State Film such as
Development virtual reality
Corporation experiences
(KSFDC): Plays a in filmmaking.
pivotal role in advancing the
components of AVGC-XR such as virtual reality experiences in filmmaking.
• Relevant Departments under the Government of India: Ensures seamless coordination and
Relevant Departments
alignment with nationalunder the Government
policies, of India: Ensures
fostering a conducive seamless
environment for coordination and
the successful
alignment with national
implementation policies,
of Kerala’s fostering
AVGC-XR a conducive environment for the successful imple-
Policy.
mentation of Kerala's AVGC-XR Policy.
52
52 Kerala AVGC-XR Policy 2023
Industry Bodies

• Media & Entertainment Skills Council (MESC): Drives skill development initiatives, ensuring a
qualified workforce in the AVGC-XR sector through nationally recognized standards and
certifications.

• Federation of Indian Chambers of Commerce & Industry:

Facilitates industry collaboration and advocacy, fostering an enabling environment for
AVGC-XR businesses and promoting growth at a national level.

• Society of AVGC Institutions in Kerala: Serves

as a collaborative platform for AVGC-XR companies, promoting knowledge exchange,
resource sharing, and collective efforts to elevate the sector.

Industry Stakeholders

• AVGC-XR Companies: Direct beneficiaries of the policy, providing employment, and

driving innovation.

• Startups and Entrepreneurs: Innovators and potential disruptors in the AVGC-XR space.

• Industry Associations: Serve as a collective voice for industry needs and collaboration.

• Investors and Financial Institutions: Provide the necessary capital for industry growth.

Academic and Training Institutions

  
• Universities and Colleges: Offer  
degree programs and  conduct

research in AVGC-XR.
   
   


 

• Vocational  
Training Centres:  
Provide specialized skills training in
AVGC-XR technologies.

 

• Research  
Institutions: 
Contribute to R&D and 
innovation 
within   
the sector.
  
    ­ ­ €‚ ƒ„ 

Community and Cultural Stakeholders
 ‚ † 
     €‚ ƒ„
• Artists and Content Creators: Produce creative content and can drive cultural integration.
€  ‚   ­€‚ ƒ„ 
• Cultural Organizations: Ensure that the local culture is preserved and promoted through
„  ‚„‡
AVGC-XR media.  

International andˆ


 ­ National Partners ­ 

 
         
€‚ ƒ„
• Foreign AVGC-XR Entities: Collaborate on projects, technology transfer, and market access.
  
­‰Š  ‰‹ ­ 
 
  AVGC-XR
• National  ­ €‚
Firms: Partner ƒ„resource
for larger projects, 
sharing, and expertise exchange.

‚   
 ‚ ­ 
    

€‚ ƒ„  ˆŒ ­      
 

53 53 Kerala AVGC-XR Policy 2023

 

Artists and Content Creators: Produce creative content and can drive cultural integra-
tion.

Cultural Organizations: Ensure that the local culture is preserved and promoted through
AVGC-XR media.

  

Foreign AVGC-XR Entities: Collaborate on projects, technology transfer, and market

access.

National AVGC-XR Firms: Partner for larger projects, resource sharing, and expertise
exchange.

56
54 Kerala AVGC-XR Policy 2023
 Number of new AVGC-XR startups established annually

Increase in employment figures in the AVGC-XR sector

Number of patents filed and innovations developed in the sector

Volume of international collaborations and partnerships formed



Annual surveys and data collection from industry stakeholders

Quarterly review meetings with policy implementation teams

Biennial comprehensive review involving external auditors

56
54 Kerala AVGC-XR Policy 2023
        
     

      ­  ­

     € ‚ƒ„   

­     †  
‡  €ˆ‰Š
    Š‹  Œ   €
        

56
54 Kerala AVGC-XR Policy 2023