SAYMA VE OLASILIK-4

OLASILIK-4
KOMBİNASYON

KOMBİNASYON Örnek...4 :
n tane nesnenin r tanesinin seçimine n ( ) = (n−1
8
3
8
) ise n' nin alabileceği değerler
elemanın r li kombinasyonları denir ve çarpımı kaçtır?
C(n,r) veya () n
r
i l e g ö s t e r i l i r.

C(n ;r)=(n)=
n!
(r⩽n)
r (n−r)! .r !

1) (nn) = (n0)=1 Örnek...5 :

(75) + (67) + (87) + (98) + (109) + (1110 )
2) (n−1n ) = (n1)=n toplamının sonucu kaçtır?

3) (nr) = (n−rn )
4) (na ) = (nb) i s e a= b y a d a a + b = n d i r.
Örnek...6 :
5) ()+( )+( )+⋯+()
n
0
n
1
n
2
n =2n
n (4x) + (x5) + (x+1
6 )
= ( 15)
y
i s e x+ y k a ç o l a b i l i r ?
6) ()+( ) ( )
n
r
n = n +1
r +1 r +1

7) P(n;r)=C(n;r).r!
www.matbaz.com

Örnek...1 :
A = { x , y, z } k ü m e s i n i n 2 e l e m a n l ı
kombinasyonları ile 2 elemanlı
permütasyonlarını karşılaştırınız. Örnek...7 :
A = { x , y, z , t } k ü m e s i n i n 2 e l e m a n l ı a l t
kümelerinin sayısı kaçtır?

Örnek...2 :
Örnek...8 :
( ) = 3.(n−1n )
n
2
olduğuna göre, n kaçtır?
7 elemanlı bir kümenin en çok 5 elemanlı alt
kümelerinin sayısı kaçtır?

Örnek...3 :
( ) = (n6)
n
3
olduğuna göre, n kaçtır?
Örnek...9 :
9 elemanlı bir kümenin en az 2 elemanlı alt
kümelerinin sayısı kaçtır?

10. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 1/6

SAYMA VE OLASILIK-4
OLASILIK-4
KOMBİNASYON

Örnek...10 : Örnek...13 :
7 kişi arasından en az 3 kişilik kaç komisyon Bir okulda 6 seçmeli dersten 2 tanesi aynı
oluşturulabilir? s a a t t e o k u t u l m a k t a d ı r. 3 d e r s s e ç m e k i s t e y e n
bir öğrenci kaç değişik biçimde seçim
yapabilir?

Örnek...14 :
a, b, c, d, e, t harfleri ile biri sesli ikisi
Örnek...11 : sessiz, 3 farklı harfli kaç sözcük
A = {a, b, c, d, e, f} kümesinin üç elemanlı oluşturulabilir?
alt kümelerinin kaç tanesinde

i) b bulunur?

ii) c bulunmaz? Örnek...15 :

8 öğrenci arasından 4 kişilik bir ekip, bu
www.matbaz.com

e k i p i ç i n d e n d e b i r b a ş k a n s e ç i l e c e k t i r. B i r
başkan ve üç üyeden oluşan bu ekip kaç
değişik biçimde oluşturulabilir?
i i i ) b b u l u n u r, c b u l u n m a z ?

iv) b ve c bulunur?

v) b veya c bulunur?
Örnek...16 :
B i r o t e l d e i k i y a t a k l ı b i r, ü ç y a t a k l ı i k i o d a
b o ş t u r. 8 k i ş i b u o d a l a r a k a ç f a r k l ı b i ç i m d e
yerleştirilebilir?
vi) b ya da c bulunur?

Örnek...12 :
Bir öğrenciden 10 soruluk bir sınavda 6
s o r u y u y a n ı t l a m a s ı i s t e n i y o r. İ l k 4 s o r u d a n e n
az 3 tanesini yanıtlamak zorunda ise bu
öğrenci kaç farklı biçimde yanıt verebilir? Örnek...17 :
a> b > c o l m a k k o ş u l u i l e k a ç f a r k l ı ü ç
basamaklı (abc) sayısı yazılabilir?

10. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 2/6

SAYMA VE OLASILIK-4
OLASILIK-4
KOMBİNASYON

DEĞERLENDİRME
DEĞERLENDİRME − 1 5) Bir toplantıda bulunan 20 kişiden herbiri diğerleriyle
tam olarak bir kez tokalaştığına göre, toplam kaç
farklı tokalaşma gerçekleşir?
1)
(122)+(123)+(134)+(145)=?

2) 6 kız ve 5 erkek arasından 2 si kız 3 ü erkek 5 6) 5 elemanlı alt kümeleri ile 6 elemanlı alt kümeleri
kişilik bir grup kızlar ayrılmamak koşuluyla yuvarlak birbirine eşit olan bir kümenin 10 elemanlı alt
bir masada kaç farklı şekilde yemek yiyebilir? kümeleri sayısı kaçtır?

www.matbaz.com

3) A = {a, b, c, d, e} kümesinin üç elemanlı alt

kümelerinin kaç tanesinde 7) 10 kişilik bir grupta A ve B kişileri birlikte aynı
takımda oynamak istediklerine göre, 5 kişilik kaç
i) b veya c bulunur? farklı takım oluşturulabilir?

ii) b ya da c bulunur?

8) Farklı 6 tane oyuncak iki kardeşe her birine en az

iii) c veya d bulunmaz? bir tane vermek koşuluyla en çok kaç değişik
şekilde verilebilir?

4) a<b<c olmak koşulu ile, en çok kaç farklı üç

basamaklı (abc) sayısı yazılabilir?

10. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 3/6

SAYMA VE OLASILIK-4
OLASILIK-4
KOMBİNASYON

ŞEKİLLİ KOMBİNASYON SORULARI Örnek...22 :

Farklı 4 elips en çok kaç noktada
ÖZELLİK 1 kesişebilir?
Herhangi üçü doğrusal olmayan n nokta-

()
d a n e n f a z l a n t a n e d o ğ r u g e ç e r.
2
ÖZELLİK 5

Örnek...18 : Birbirine paralel n doğru ile bunları kesen

Bir çember üzerinde bulunan 9 noktadan ve birbirine paralel olan m tane doğrudan
en fazla kaç doğru geçer?
( )( )
e n f a z l a n . m p a r a l e l k e n a r e l d e e d i l i r.
2 2

Örnek...23 :
ÖZELLİK 2
d1 d2 d3 d4 d5
Şekilde kesişmeyen
Herhangi üçü doğrusal olmayan n nokta- d o ğ r u l a r p a r a l e l d i r.

3 ()
d a n e n f a z l a n t a n e ü ç g e n o l u ş a b i l i r. Oluşan paralelkenar
sayısı en çok kaçtır?
k2
k1

k3
Örnek...19 :
Bir çember üzerinde bulunan 8 noktayı köşe
kabul eden en fazla kaç üçgen çizilebilir?
www.matbaz.com

Örnek...24 :
Ay n ı d ü z l e m ü z e r i n d e b i r b i r i n e p a r a l e l
o l m a y a n 1 2 d o ğ r u v a r d ı r. B u n a g ö r e ,

ÖZELLİK 3 a) Bu doğrular en fazla kaç noktada kesişir?

Herhangi ikisi paralel olmayan n doğru en

()
f a z l a n t a n e n o k t a d a k e s i ş i r.
2 b) Bu doğrulardan 4ü bir noktadan geçtiğine
göre, en fazla kaç noktada kesişirler?

Örnek...20 :
Bir çember üzerinde bulunan 5 noktadan c) Bu doğrulardan 4ü bir A noktasında,
geçen doğrular çizildiğinde en fazla kaç bunlardan farklı 3 tanesi de bir B noktasında
kesim noktası oluşabilir? kesiştiğine göre, en fazla kaç noktada
kesişirler?

ÖZELLİK 6
ÖZELLİK 4
Uzayda, üçü bir doğru üzerinde bulunma-
Ya r ı ç a p l a r ı a y n ı o l m a y a n n t a n e ç e m b e r

()
e n f a z l a n .2 t a n e n o k t a d a k e s i ş i r
2
3 ()
y a n n n o k t a n s a y ı d a d ü z l e m b e l i r t i r.

Örnek...25 :
Örnek...21 : Uzayda, üçü bir doğru üzerinde bulunmayan
Ya r ı ç a p l a r ı f a r k l ı 4 ç e m b e r e n ç o k k a ç 6 nokta kaç düzlem belirtir?
noktada kesişebilir?

10. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 4/6

SAYMA VE OLASILIK-4
OLASILIK-4
KOMBİNASYON

DEĞERLENDİRME
DEĞERLENDİRME − 2 6) Farklı 4 yamuk en çok kaç noktada kesişebilir?

1) Bir çember üzerinde bulunan 9 nokta vardır.

Köşeleri bu noktalardan seçilen üçgenler
içerisinden belli bir nokta tüm üçgenlerin bir köşesi
ise bu şekilde kaç üçgen vardır?

7) Şekildeki üçgen A
üzerinde 15 nokta R
2) Düzlemde bulunan 10 doğru en çok kaç noktada
vardır. Bu noktaları B P
kesişebilirler?
köşe kabul eden en O
fazla kaç farklı C
N
üçgen vardır?
D M
E
F G H K L
www.matbaz.com

3) Şekilde 1 birim karelik 16 adet

kare vardır. Şekilde toplam kaç
kare vardır?

8) Yandaki şekilde A, A
B,C, D, E, F bir B
doğru H, G, J ise bir
çemberin üzerindedir. C
Buna göre, bu D
noktalar ile kaç farklı
E H
üçgen çizilebilir?
F
G
J

4) 5 tanesi d1 doğrusu üzerinde, 3 tanesi d1

doğrusuna paralel bir d2 doğrusu üzerinde olan 8
farklı nokta kaç üçgen oluşturur?

9) Şekilde taralı bölgeyi

kapsayan kaç tane
dikdörtgen vardır?

5) 8 farklı çemberin kesişmelerinden en fazla kaç

nokta oluşur?

10. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 5/6

SAYMA VE OLASILIK-4
OLASILIK-4
KOMBİNASYON

10) 5 tanesi d1 doğrusu üzerinde, 4 tanesi d1 13) ABC üçgen ise şekildeki doğru parçaları kaç tane
doğrusuna paralel bir d2 doğrusu üzerinde olan 9 üçgen oluşturmuştur?
farklı nokta kaç doğru oluşturur? A

B C

11) Şekilde 1 birim karelik 30

adet kare vardır.
Şekilde alanı 1 birim
kareden büyük kaç adet
dikdörtgen vardır?
( Kareler de dahil)
www.matbaz.com

14) Bir çember üzerinde bulunan 9 noktadan

geçebilecek en çok doğru sayısı yine bu
noktalardan oluşturulabilecek en çok üçgen
sayısından kaç azdır?

12) Şekil 1 birim karelerle

oluşturulmuştur.
Şekilde kare olmayan
kaç dikdörtgen vardır?

10. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 6/6