lOMoARcPSD|31695121

HAND-OUT- Kpwkp - DLP

Trends, Networks and Critical Thinking in the 21st Century (Rizal Technological
University)

Studocu is not sponsored or endorsed by any college or university

Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
 lOMoARcPSD|31695121

1 | PageKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

KOMUNIKASYON AT UNANG MARKAHAN ( 1ST QUARTER) Wika ang siyang tagapagpahayag ng mga
ideya; sakali mang hindi mapangalagaan ang
PANANALIKSIK SA WIKA AT PAKSA: MGA KONSEPTONG identidad nito, tiyak na mawawalan din ng
KULTURANG PILIPINO PANGWIKA saysay ang ideyang nakapaloob dito (Noah
DESKRIPSYON NG KURSO Mayaman ang wika at isa itong Webster).
malawak na larangan. Hindi nauubos ang Ang wika ay isang sistema ng
Pag- aaral tungo sa pananaliksik mga kaalamang natututuhan at natutuklasan komunikasyon sa pagitan ng mga tao sa
ukol sa kalikasan, katangian, pag- unlad, tungkol sa wika. Sa tanong na “ ano nga ba pamamagitan ng mga pasulat o pasalitang
gamit ang Wikang Filipino sa mga ang wika?” napakaraming makukuhang simbulo ( Webster).
sitwasyong komunikatibo at kultural sa sagot mula sa iba’t ibang dalubhasa.
lipunang Pilipino. Ayon naman kay Archibalad Hill sa kanyang
Mayroon tayong iba’t ibang papel na What is Language? Ang wika ang
karanasan sa paggamit ng wika. Ingles man pinakapangunahin at pinakaelabieryt na
ito o Filipino. May mga gumagamit ng anyo ng simbolikong gawaing pantao. Ang
PAMANTAYAN SA PAGGANAP Filipino para masabing makabayan sila. Ang simbolong ito ay binubuo ng mga tunog na
iba naman, gumagamt ng Inglesn para nililikha ng aparato sa pagsasalita.
Nasususri ang kalikasan, gamit,
magpasikat sa kausap nila. Ano ang
mga kaganapang pinadaanan at
karanasang hindi mo malilimutan sa B. Katangian ng Wika
pinagdadaan ng Wikang pambansa ng paggamit ng wika? Ikwento sa harap ng 1. Ang wika ay masistemang
Pilipinas. klase ang karanasan mo. balangkas. Lahat ng wika sa
daigdig ay sistematikong nakaayos
A. Kahulugan ng Wika sa isang tiyak na balangkas. Walang
PAMANTAYANG Ang wika ay isang sistematikong balangkas wika ang hindi nakaayon sa
PANGNILALAMAN ng sinasalitang tunog na pinipili at balangkas nito. Lahat ng wika ay
isinasaayos sa paraang arbitraryo upang nakabatay sa tunog.
Nauunawaan ang mga konsepto, magamit ng mga taong kabilang sa isang 2. Ang wika ay sinasalitang tunog.
elementong kultural, kasaysayan, at kultura( Henry Gleason). Hindi lahat ng tunog ay wika
gamit ng wika sa lipunang Pilipino. sapagkat hindi lahat ng tunog ay
Ang wika ang tulay na ginagamit para may kahulugan. Sa tao ang
maipahayag at mangyari ang anumang pinakamakahulugang tunog na
minimithi o pangangailangan ng tao ( Paz, nililikha natin at kung gayo’y
et. Al).

Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)


kasangkapan ng komunikasyon sa
halos lahat ng pagkakataon ay ang
tunog na sinasalita. Samakatuwid, ito
ang mga tunog na nililikha n gating
aparato sa pagsasalita na namumula
sa hanging nanggagaling sa baga o
ang pinanggagalingang lakas o
enerhiya, nagdaraan sa pumapalag na
palagay na lumilikha ng tunog o
artikulador at mino- modify ng
resonador.
3. Ang wika ay pinipili at isinasaayos.
Bakit lagi nating pinipili ang wikang
ating ginagamit? Ang sagot upang
tayo’y maunawaan n gating kausap.
4. Ang wika ay arbitraryo. Bawat
bansang may sariling wika ay may
napagkasunduang sistema sa
paggamit ng wik, halimbawa,
papaano ito bibigkasin o babasahin o
babasahin, ilang titik ang bubuuin
ang alpabeto, ano ang sistema ng
panghihiram sa mga wikang
katutubo at dayuhan, at iba pa.
Samakatuwid, ang wika ay ping-
uusapan, di dapat pinagtatalunan ng
relihiyon, pulitika atbp.
2|PageKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
lOMoARcPSD|31695121
5. Ang wika ay ginagamit. Ang wika
ay kasangkapan sa komunikasyon at
katulad ng iba pang kasangkapan,
kailangang patuloy itong gamitin.
Ang isang kasangkapang hindi na
ginagamit ay nawawalan ng saysay,
hindi ba? Gayon din ang wika.
Idagdag pa na kapag ang wika ay
hindi na ginagamit, ito ay unti-
unting mawawala at tuluyang
mamamatay. Ano ang saysay ng
patay na wika? Wala.
6. Ang wika ay nakabatay sa kultura.
Paanong nagkaiba- iba ang wika ang
mga wika sa daigdig? Ang sagot ,
dahil sa pagkakaiba- iba ng mga
kultura ng mga bansa at pangkat.
7. Ang wika ay nagbabago o
dynamiko. Hindi ito maaring
tumangging magbago. Paano
nagbabago ang wika? Ang isang
wika ay maaaring nadaragdagan ng
mga bagong bokabularyo. Bunga ng
pagiging malikahain ng mga tao,
maaaring sila nakalilikaha ng mga
bagong salita.
8. Ang wika ay binubuo ng dalawang
masistemang balangkas. Ginagamit
SA WIKA AT
ang wika sa dalawang kaparaanan- sa
Pasulat at Pasalitang pamamaraan
upang maging daan ng komikasyon o
pagpapalitan ng saloobin,
impormasyon at kaisipan sa dalawa o
higit pang nagpapalitang kuro.
9. Ang wika ay pantao. Tanging tao
lamang ang gumagamit ng wika.
Tunog naman ang naririnig natin sa
mga hayop na nilikha ng Diyos.
Kung may ibon mang
nakapagsasalita, ito’y ginaya lamang
sa tao at di nagmula sa mismong
ibon. Tao lamang ang nag- aaral
ngmasistemang balangkas ng wika
na siyang ginagamit sa
pagpapahayag ng saloobin at
kaisipan.
10. Ang wika ay komunikasyon.
Ginagamit ang wika sa paghahatid
ng ideya o kaisipan at maging ng
nilalaman ng puso’t damdamin
upang magkaroon ng
pagkakaunawaan. Nagaganap ang
komunikasyon sa pagitan ng dalawa
o higit pang nag- uusap gamit ang
wika.
KULTURANG PILIPINO

11. Ang wika ay malikhain o
natatangi. Sa pamamagitan ng wika,
ang mga kompositor ng awitin ay
nakalilikah ng magagandang liriko
ng awiting ating naririnig sa
himpapawid.
C. Mga Teoryang Pinagmulan ng
Wika
Teoryang Biblikal – hango ang mga
ito sa mga pangyayaring nagpakita
ng kapangrihan ng Diyos upang
magkaroon ng kaayusan sa mundo at
maipalaganap ang kanyang mabuting
balita.
1. Tore ng Babel – (Genesis) -
Nagkaroon ng iba’t ibang wika
dahil rin sa kapangyarihan ng
Diyos na lituhin ang bawat taong
nabuhay noong unang panahon.
2. Pentekostes- (Gawa ng Apostol)
– Ang Pentekostes ay
nangangahulugang “ pagdating o
pagsapit ng banal na Espiritu
Santo. Natutong magsalita ang
mga tao ng hindi nila
namamalayan.
3|PageKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
lOMoARcPSD|31695121
Teoryang Siyentipiko – ang mga ito
ay mula sa mga pag- aaral ng iskolar
at siyentista hinggil sa puinagmulan
ng wika.
1. Bow – wow – Ginagaya ng tao
ang tunig na naririnig mula sa
mga hayop at kalikasan. Hal.
Ihip ng hangin ( gamit ang
pagsipol).
2. Ding – dong – Ang teoryang
nagsasabing ang bawat bagay sa
mundo ay may kasama o 7. Coo – Coo – ang wika ay
kaugnay na tunog mula sa mga
material na bagay. Hal. Harurot
ng sasakyan
3. Mama – nagmula ang wika sa
mga pinakamamadaling pantig
ng pinakamahahalagang salita o
bagay. Hal. Mama (/ mo/ther/)
papa ( /fa/ther/)
4. Yo – he – ho – Ang taong ay
natutong magsalita bunga di
umano ng pwersang pisikal.
5. Ta – ta – Ang kumpas o galaw
ng kamay ng tao na kanyang
ginagawa sa isang partikular na
SA WIKA
okasyon ay sinasabayan ng
kanyang pagsasalita. Ta-ta- ay
mula sa saliatang Pranses na
nangangahulugang paalam o
goodbye.
6. Pooh- pooh – unang natutong
magsalita ang mga tao, nang di
sinasadyang napabubulalas sila
bunga di umano ng mga
masidhing damdamin. Hal. Kurot
( aray )
nagmula sa mga tunog na
nililikha ng mga sanggol.
8. Darwin – ang wika ay mula sa
panggagagad ng tao sa mga kilos
o galaw ng hayop. Hal.
Paghihinguto, pangungulangot,
pag- upo ng pasalampak
(Unggoy )
9. Alon – maihahalintulad sa
teoryang ito ang ating boses
kapag tayo ay nagsasalita. Hal.
Pagtaas – pagbaba at paglakas at
paghina
AT KULTURANG PILIPINO
 lOMoARcPSD|31695121

10. Sing – song – ang teorya ng wika
buhat sa paghuni o sa
pamamagitan ng himig ng awitin/
awit o awiting bayan.
11. Yum – yum – sinasabi sa
teoryang ito na mas naunang
smenyas ang tao kaysa magsalita.
Hal. Pagtango ( bilang pagsagot
n goo/opo) pag- iling (hindi)
12. Ta- ra – ra- boom – de – ay –
Ang wika ay nagmula sa mga
ritwal na kung saan sinasabayan
ito ng pagsayaw, pagbulong o
incantation.
D. Kahalagahan ng Wika
1. Kahalagahang Pansarili –
Nakapaloob dito ang indibidwal
na na kapakinabangan. Halos
lahat ng teorya na pinagmulan
ng wika ay nag-ugat sa sariling
kapakinabangan: pagpapahayag
ng damdamin, iniisip at maging
mismong pagkatao. Isipin na
lamang kung walang wikang
natutuhan ang tao! Ang bunga
nito ay kalunos-lunos! Alisin ang
wika sa isang indibidwal at 1. Cebuano
waring inalis na rin ang 5. Bikol
pagkatao. 2. Tagalog
2. Kahalagahang Panlipunan – 6. Waray
walang alinlangang ang tao ay 3. Ilokano
namumuhay ng mag- isa. 7.Kapampangan
Kailangan niya ng kapwa upang 4. Hiligaynon
bumuo ng ng isang lipunang 8.Pangasinan
sasagisag sa kanilang iisang
mithiin, sa kanilang natatanging
kultura. Ito ang dahilan kung F. Mga Terminolohiyang Pangwika
bakit minamahal ng sinumang
nilalang ang kanyang sariling Linggwista- isang taong
kultura. nagsasagawa nang maagham na pag-
aaral ng wika.
3. Kahalagahang Global Linggwistika- ang maagham na pag-
Internasyunal – Ang aaral ng wika.
kahalaganhang it ay kalian
lamang ganap na napag- uukulan Lingua Franca- ang tawag sa
ng pansin. Naging mainit ang pinakamalaganap na wika sa isang
isyung ito nang magkaroon ng lugar. Sa bawat ppok dito sa
2001 Revisyon ng Alfabeto. Pilipinas, mayroong
Maraming nagtaas kilay sa mga pinakamalaganap na wika na
letrang F, J, at z bilang mga sadyang gamitin ang nakararami.
letrang maaari nang gamitin sa
pagbabaybay ng mga karaniwang Unang wika- ang pinakaunang
salitang hiram. wikang natutunan ng tao sa kanyang
buhay. Ito ang natutunan ng bata sa
E. Walong Pangunahing Wika ng kanilang bahay na ginagamit ng
Pilipinas kanyang mga magulang at

4|PageKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)


nakasanayan na rin niyang gamitin
noong siya ay bata pa.
Ikalawang Wika- ang iba pang
wikang natutunan ng tao sa kanyang
buhay.
Multilinggwal/ Polyglot- isang tao
na nakapagsasalita ng tatlo o higit
pang wika.
Bilinggwal- Kakayahan ng isang tao
na makapagsalita at nakagagamit ng
dalawang wika sa iisang
pagkakataon.
Jargon- wikang ginagamit ng isang
pangkat ng tao sa kanilang mga
propesyon o trabaho.
G. Wikang Pambansa
- Isang wika na natatanging
kinatawan ang Pambansang
pagkakakilanlan ng isang lahi o
bansa.
Manuel Luis Quezon-“Ama ng
Pamabansa”
Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay
totoong nagdaan sa maraming hirap bago ito
naisabatas at tinanggap.
5|PageKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
lOMoARcPSD|31695121
Batas Komonwelt Blg.184
- Sa pamamagitan ni Pangulong
Manuel l. Quezon, na pinagtibay
ng Saligang Batas 135 na
nagbigay daan upang mabuo ang
surian ng Wikang Pambansa na
may kapangyariha’t tungkuling
gumawa ng pag- aaral sa
pangkalahatang wikain
dayalekto sa Pilipinas tungo sa
pagpapaunlad at pagpapairal sa
isang wikang pambansa.
Sa hangaring maisakatuparan kaagad
ang mga layunin ng Surian, hinirang ni P.
MLQ noong Enero12, 1937 ang unang
lupon ng SWP. Sila ay sina Jaime C.Veyra
( Bisayang Samar) pangulo, Cecilio Lopez
( Tagalog) Kalihim at Punong
Tagapagpaganap, at ang mga kagawad na
sina Santiago Fonacier (Ilokano), Filemon
Sotto ( Bisayang Cebu), Felix Salas
Rodriguez ( Bisayang Hiligaynon),
Casimiro Perfecto ( Bikol), Hadji Butu
( Muslim), Jose Zulueta (Pangasinan), at
Zoilo Hilario ( Kapampamgan).
Mga Tala sa Pagkakaroon ng Wikang
Pambansa
1935 - Ayon sa Saligang Batas ng Pilipinas,
“ Ang kongreso ay gagawa ng mga hakbang
SA WIKA
tungo sa pagpapatibay at pagpapaunlad ng
Wikang Pambansa batay sa isa sa mga
umiiral na katutubong wika”.
1936- Noong Nobyembre 13, 1936
pinagtibay ng Kongreso ang Batas
Komonwelt Blg. 184 na nagtatag ng Surian
ng Wikang Pambansa at nagtatakda ng
kapangyarihan at tungkulin nito.
o
1937- Hinirang ni Pangulong Quezon noong
ika- 12 ng Enero 1937 ang mga kagawad at
pinuno ng SWP na may layuning pumili ng
wikang gagawingt batayan ng Wikang
Pambansa.
1937- Disyembre 30, 1937- alinsunod sa
itinadhana ng seksyon 7 ng Batas
Komonwelt Blg 184 sa pamamagitan ng
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 ay
ipinatupad ni MLQ ang paggamit ng
TAGALOG bilang batayang ng Wikang
Pambansa.
1939- Tinawag ni Pangulong Manuel
Quezon ang Tagalog bilang ang Wikang
Pambansa. ( Executive Order Blg. 134 )
1940- Noong ika- 1 ng Abril, 1940, sa bisa
ng kautusang tagapagpaganap Blg. 263,
pinahihintulutan ang pagpapalimbag ng
Diksyunaryong Ingles- Tagalog at
Balarila ng Wikang Pambansa upang
AT KULTURANG PILIPINO

magamit sa mga paaralan sa buong kapuluan
simula Hunyo 4, 1940.
Sirkular Blg. 26 (1940) ang pagtuturo ng
kursong Pilipino sa lahat ng nasa ika- IV at
ika- II antas ng mataas na Paaralang Normal
ng Pilipinas.
1940- Hunyo 7, 1940 pinagtibay ng Batas
Komonwelt Blg. 570 na ang Pambansang
Wika ay magiging isa sa mga wikang
opisyal ng Pilipinas mula Hunyo 4, 1940.
1954- ika-26 ng Marso, nilagdaan ni
Pangulong Ramon Magsaysay ang
Proklamasyon Blg. 12 na nagsasaad hinggil
sa pagpapahayag ng pagdiriwang ng Lingo
ng Wikang Pambansa mula sa ika-29 ng
Marso hanggang sa ika-4 ng Abril bilang
pagpupugay sa kaarawan ni Francisco
Baltazar.
1955- ika-23 ng Setyembre 1955.
Nilagdaan ni Pangulong Ramon Magsaysay
ang Proklamasyon Blg.186 na nag-uutos sa
paglilipat ng petsa ng pagdiriwang ng
Linggo ng Wika mula ika-13 hanggang
ika-19 ng Agosto. Bilang pagbibigay pugay
sa kaarawan ni Manuel L. Quezon
(Agosto19)
1956- Pebrero 1956, nilagdaan ng Director
ng Paaralang Bayan ang Sirkular Blg.21 na
6|PageKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
lOMoARcPSD|31695121
nag-uutos na awitin ang pambansang awit sa
mga paaralan.
1959- IKA- 13 Agosto 1959- ayon sa
Kautasang Pangkagawaran ng Edukasyon
Blg. 7 ang Wikang Pambansa ay tatawaging
Pilipino.
1962- Nobyembre 1962 nang lagdaan ng
Kalihim ng Edukasyon na si Macapagal ang
Kautusang Pangkagawaran na nagsasaad na
ang mga sertipiko at diploma ay isasalin sa
Pilipino.
1967- Ika- 24 ng Oktubre 1967 sa bias ng
Kautusang Tagapagpaganap BLg. 96 na
nilagdaan ni Ferdinand Marcos. Ang
pagsasa- Pilipino ng pangalan ng mga
gusali, edipisyo, at tanggapan ng
pamahalaan.
1968- Ika- 24 ng Marso 1968- Ayon sa
Memurandum Sirkular Blg. 96 na nilagdaan
ni Rafael Salas, Kalihim Tagapagpaganap.
Iniutos ang paggamit ng Wikang Pilipino sa
mga opisyal na komunikasyon sa mga
transaksyong pampamahalaan.
1970- Pagkatapos ng Pebrero 25, 1970
lumabas ang Resolusyon ng Blg. 70 ng
Kiulusang Pilipino ng Pambansang lupon ng
edukasyon hinggil sa paggamit ng Wikang
Pambansa bilang Wikang Panturo o “
SA WIKA
medium of instruction” sa lahat ng paaralang
elementary.
1972- Disyembre 1972- Pinalabas ni
Pangulong Marcos ang Batas sa Surian ng
Wikang Pambansa na ang Saligang Batas ay
isalin sa mga wikang isinasalita ng mga
limampung libong mamamayan ( 50,000)
alinsunod sa probisyon ng Saligang Batas
( Art. XV, Sek. 3).
1973- Sa 1973 Konstitusyon noong
kapanahunan ng diktador na si Pangulong
Ferdinand Marcos, nakasaad sa Artikulo 15
seksiyon 2 at 3 na “ ang Batasang Pambansa
ay magsasagawa ng mga hakbang tungo sa
pagpapaunlad at pormal na paggamit ng
pambansang wikang Pilipino. Hanggat’t
hindi binabago ang batas, ang Ingles at
Pilipino ang mananatiling mga wikang
opisyal ng Pilipinas.
1987- Pinalabas ng Kagawaran ng
edukasyon Kultura Palakasan ( D. E. C. S)
sa pamumuno ni Lourdes Quisumbing ang
Kautusan Blg. 52 na nag- uutos sa paggamit
ng Filipino bilang wikang panturo sa lahat
ng antas ng paaralan kaalinsabay ng Ingles
na nagtatakada sa Patakarang Edukasyong
Bilinggwal.
1989- Ika- 9 ng Setyembre 1989- Lumabas
ang Kautusang Pangkagawaran Blg. 84
AT KULTURANG PILIPINO

D.E.C.S. na nag-aatas sa lahat ng opisyal ng
Kagawaran ng Edukasyon Kultura at
Palakasan na isinakatuparan ang Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 335 na gamitin ang
Wikang Filipino sa lahat ng transaksyon at
komunikasyong pampamahalaan.
1996- Pinalabas ng CHED ang
Memorandum Blg. 59 na nagtatahadna ng 9
na yunit na pangangailangan sa Filipino sa
Pangkalahatang edukasyon at nagbabago sa
deskripsyon at nilalaman ng kurso.
1997- Hulyo 1997 nang lagdaan ni
Pangulong Ramos ang Proklamasyong BLg.
1041 na nagtatakda na ipagdiwang ang
Buwan ng Wikang Filipino sa buwan ng
Agosto taon- taon at nagatatagubilin sa iba’t
ibang sangay ng pamahalaan at paaralan na
magsasagawa ng mga gawain kaugnay sa
nasabing pagdiriwang.
H. Tagalog bilang Batayan ng Wikang
Pambansa
Matapos ang masusing pag- aaral sa
lahat ng mga katutubong wika sa Pilipinas,
natuklasan ng SWP na ang Tagalog ang
nakatugon sa mga hinihingi ng Batas
Komonwelt BLg. 184., Kaya’t itinagubilin
ni pangulong Quezon sa pamamagitan ng
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na ang
Wikang Pambansa ay batay sa Tagalog.
7|PageKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
lOMoARcPSD|31695121
Ang pagpili sa Tagalog bilang batayan ng
wikang Pambansa ay bunga ng mga ss. na
dahilan:
1. Hindi mahirap ang Tagalog sa mga di
Tagalog dahil may pagkakahawig ito
sa lahat ng wika sa Pilipinas gaya ng
mga ss. 59.6 % sa Kapampangan,
49.2 % sa Cebuano, 46. 5 % sa
Hiligaynon, 39. 5 % sa Bikol, 31.1 %
sa ilokano, at iba pa.
2. Ang Tagalog ay nagtataglay din ng 5,
000 salitang hiram sa Kastila, 1,500
sa Ingles, 1,500 sa Intsik, at 3,000 sa
Malay. Ang bilang ng mga salitang
ito ay matatagpuan din sa halos lahat
ng talatinigan sa iba pang wikain sa
Pilipinas.
3. Mayaman ang Tagalog dahil sa dami
ng panlapi nito at sa pamamagitan ng
pagtatambal nito, dumarami ang mga
salita.
4. Madaling pag- aralan ang Tagalog.
Ito ay pinatunayan ng karanasan ng
maraming Pilipino na kahit hindi
formal na itinuro ang Filipino, sila ay
madaling natuto. Madali ang pag-
unawa sa diwa, kahulugan at
nilalaman sa pamamagitan ng
pagsubaybay sa takbo ng mga
pangungusap.
SA WIKA
5. Hindi lamang sa mga Pilipino madali
ang pag- aaral ng tagalog kundi
maging sa mga dayuhan. Maraming
dayuhan ang nagpatunay na higit na
madaling matutuhan ang Tagalog
kaysa sa ibang wikain sa ating bansa.
Ang salitang Tagalog ay hinango sa
salitang taga- ilog, mula sa unlaping taga-
na nangangahulugang “ katutubo” na
idinagdag sa harapan ng salitang ilog o
naloy na ang ibig- sabihin ay “ mga taong
nagbuhat ng matandang kabihasnan o sa
daluyan ng tubig”.
Pinaniniwalaan rin na ang Tagalog ay
mula sa salitang taga- irog, sapagkat kilala
ang mga kayumangging pangkat na ito sa
pag- irog sa sinisintang kabiyak at pagigin g
tapat sa pinili niyang makakasama sa buhay.
May kaugnayan ang salitang ito sa isang
kabihasnang Tagalog na “ mahirap
mamangka sa dalawang ilog (irog)).
Doctrina Cristiana- ay ang
pinakaunang aklat na naisulat sa Tagalog, na
inakdaan noong 1593. Ito ay nakasulat sa
dalawang wika: Latin at Tagalog.
Arte Y Reglas Dela Lingua Tagala-
ang gramatikong Tagalog noong 1634 na
iniakdaani Francisco Blancas Dela San
Jose.
AT KULTURANG PILIPINO

Ginamit ang Tagalog bilang Lingua
Franca o “ pangkaraniwaang wika o
tunay na wika”. Sa kabila ng maraming
diyalekto, ang Tagalog pa rin ang
pangunahing wika sa bansa. Nakatakda sa
Saligang Batas na ang Pamantayang
Katawagan sa Pambansang Wika ng
Pilipinas ay Filipino na nakabatay sa lumang
anyo nito na Tagalog. Tinatayang sinasalita
ito ng mahigit sa 64.3% milyong mga
Pilipino, mga 96.4 % ng bilang ng taong
populasyong pangkabahayan.
Itinalaga ang Tagalog bilang Wikang
Opisyal sa unang Saligang Batas ng
Pilipinas, ang konstitusyon ng Biak-na-Bato
( Artikulo VIII: Opisyal na wika) noong
1897.
Surian ng Wikang Pambansa- isang
komiteng binubuo ng pitong mga kasaping
kumakatawan sa iba’t ibang mga rehiyon sa
Pilipinas.
Enero 1987, pinalitan ni Pangulong
Corazon Aquino ang SWP ng Linangan ng
mga Wika sa Pilipinas ayon sa bisa ng
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117 at
hindi naglaon binuwag ang samahan at
tinawag itong Komisyon ng Wikang Filipino
noong Agosto 14, 1991sa bisa ng Batas
Republika Blg. 7104.
8|PageKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
lOMoARcPSD|31695121
Francisco Baltazar- makatang
itinuturing bilang pinakamahusay na
manunulat ng Tagalog. Ang Florante At
Laura ang kaniyang pinakabantog na akda.
I. Ang Wikang Filipino
1987 Konstitusyon , Artikulo 14, Seksyon 6
Ang wikang Filipino ang
pambansang wika at isa sa mga opisyal na
wika ng Pilipinas- ang Ingles ang isa pa-
ayon sa Saligang Batas ng 1987. Isa itong
wikang awstronesyo at ang de facto ( “sa
katotohanan”) na pamantayang bersiyon ng
wikang Tagalog,, bagaman de jure ( “sa
prinsipiyo”). Noong 2007 ang wikang
Filipino ay unang wika ng 28 milyon na
tao,o mahigit kumulang isang –katlo ng
populasyon ng Pilipinas. 45 milyon naman
ang nagsasabing ikalawang wika nila ang
wikang Filipino. Ang wikang Filipino ay isa
sa mga 185 na wika Pilipinas na nasa
Ethnologue. Ayon sa Komisyon sa Wikang
Filipino, ang wikang Filipino ay katutubong
wika, pasalit at pasulat, sa Kalakhang
Maynila, ang Pambansang Punong
Rehiyon, at sa iba pang sentrong urban sa
Arkipelago, na ginagamit bilang wika ng
komunikasyon ng mga etnikong grupo.
Ang gusting makamit ng wikang
Filipino ay ang pagiging Pluricentric
SA WIKA
Language, o ang wikang may iba’t ibang
bersiyon depende sa lugar na kung saan ito’y
ginagamit. May mga “lumilitaw na ibang uri
ng Filipino na hindi sumusunod sa
karaniwang balarila ng Tagalog” sa Davao at
Cebu, na bumubuo sa tatlong
pinakamalaking metropolitanonglugar sa
Pilipinas kasama na ang Kalakhang
Maynila.
Tungkulin ng Wikang Filipino
1. Binibigkis ng wikang Filipino
ang lipunang Pilipino.
2. Tumutulong ito sa pagpapanatili
ng kulturang Pilipino.
3. Sinasalamin ng wikang ito ang
kulturang Pilipino.
4. Sinisimbulo n g wikang Filipino
ang pagka- Pilipino ng mga
Pilipino.
Ano nga ba ang pormal na
deskripsyon ng Filipino bilang Wikang
Pambansa?
Sa Resolusyon 96-1 ng Komisyon ng
Wikang Filipino ay ganito ang batayang
deskripsyon ng Filipino: Ang Filipino ay ang
katutubong wika na ginagamit sa buong
Pilipinas bilang wika ng komunikasyon bng
AT KULTURANG PILIPINO

mga etnikong grupo. Katud ng iba pang
wikang buhay, ang Filipino ay dumaan sa
proseso ng paglinang sa pamamagitan ng
mga panghihiram sa mga wika sa Pilipinas
at mga di- katutubong wika at ebolusyon ng
iba’t ibang barayti ng wika para sa iba’t
ibang saligang sosyal, at para sa mga paksa
ng talakayan at iskolarling pagpapahayag.
Filipino ang sinasabing pambansang
Lingua Franca ng Pilipinas sapagkat ito ang
wikang nabuo mula sa interaksyon ng mga
Pilipinong gumagamit ng iba’t ibang
katutubong wika sa Pilipinas. Repleksyon
ito ng ating magkakaibang katutubong
kultura at mayaman nating historical na
karanasan bilang isang lahi. Ang Filipino
bilang isang wikang buhay, ito ay nagbabago
at patuloy sa proseso ng ebolusyon.
Kabilang sa mga pagbabagong ito ang
panghihiram ng mga salita at iba pang
linggwistikong element sa mga banyagang
wika.
J. Wikang Panturo
 Ana wikang panturo ang opisyal na
wikang ginagamit sa pormal na
edukasyon.
 Ito ang wika ng talakayanng guro- mag-
aaral na may kinalaman sa mabisang
pagkatuto dahil dito nakalulan ang
kaalamang matutunan sa klase.
9|PageKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG
lOMoARcPSD|31695121
 Ito ang wika sa pagsulat ng mga aklat at
kagamitang panturo sa mga silid- aralan.
 Sa pangkalahatan ay Filipino at Ingles
ang mga opisyal na wika at wikang
panturo sa mga paaralan.
Labing pitong taon akong gumagamit ng
Tagalog at Ingles, patuloy ko pa rin itong
ginagawa sa iba’t ibang bagay. Anim na
mahalagang bagay ang natutunan ko sa
karanasang ito.
1. Napatunayan ko na hindi kapos sa
bokabularyo an gating wika sa larangan
ng diskursong intelektwal.
2. Mas madaling ituro ang kasaysayan lalo
na ang kasaysayan ng Pilipinas sa
sariling wika.
3. Higit na matalino ang mga estudyante
kung sariling wika ang
Abril 8, 1940- Isang Kautusang Pangkagawaran
naman ang ipinalabas ng Kalihim ng
Pampublikong Instruksyon para iimplementaang
nabanggit na Kautusang Tagapagpaganap.
Hunyo 19, 1940- Itinadhana ng Bureau of
Education Circular Blg. 26, ituturo ang
pambansang wika nang apatnapung minuto
araw- araw bilang regular at kakailanganing
kurso sa dalawang semester.
Ang pagsasama ng Tagalog sa kurikulum ay
ituturing na isang positibong direksyon tungo sa
mas mabisang pagtuturo at pagkatuto sapagkat
kumpara sa Ingles mas madaling gamitin ang
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
Tagalog bilang midyum ng pagkatuto. Ang
makabuluhang hakbang na ito ay nagging
pasimula rin ng kritikal na proseso ng paglinang
ng pambansang wika at pambansang
diseminasyon nito sa pamamagitan ng mga
paaralan.
Noong 1943, ipinalabas ni Pangulong Laurel ang
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 10 na naguutos
ng mga reforming edukasyonal. Kabilang dito
ang pagtuturo ng panbansang wika sa lahat ng
paaralang elementary ng publiko at pribado,
gayundin ang pagsasanay ng lahat ng mga guro
na pambansang wika simula sa pagbubukas ng
taong panuruan 1944- 1945.
Nilikha ng Komisyon sa lalong Mataas na
Edukasyon ( CHED ) noong 1994, sa bisa ng
Batas Republika Blg. 7722, na kilala bilang
Higher Educatin Act 7722 o Higher
Education Act of 1994.
Noong 1996, pinalabas ng CHED ang
Kautusang Memurandum Blg. 59 na may
pamagat na Binagong Kurikulum sa
Pangkalahatang Edkasyon na sinimulang
iimplementa noong taong panuruan 1997- 1998
bilang bahagi ng lahat ng programang
BACCALAUREATE DEGREE sa lahat ng
institusyon ng lalong mataas na edukasyon sa
Pilipinas. Kabilang sa minimum na kailanganin
para sa kurukulum na ito ang siyam na yunit sa
Filipino at siyam nay unit sa Ingles.
PILIPINO
 lOMoARcPSD|31695121

Ang itinatag na pambansang sistema ng
edukasyon ng mga Amerikano sa umpisa ng ika-
20 siglo ay monolingguwal. Ang ibig sabihin
may iisang wikang panturo- ang wikang Ingles.
Nagsimulang ipagamit angWikang Pambansa
bilang wikang panturo sa panahon ng
Komonwelt at para sa edukasyon ng magiging
guro ng Wikang Pambansa. Bago sumiklab ang
ikalawang Digmaan Pandaigdig ay may mga
guro nang nagtuturo ng wikang Pambansa. Sa
isang sirkular noong Mayo 3, 1940 iniatas ni
Direktor Celedonio Salvador ng Kawanihan ng
Edukasyon ang pagtuturo ng Wikang Pambansa
bilang regular na asignatura sa ikaapat na taon sa
paaralang sekundarya. Pagkaraan ng digmaan,
unti- unting binuksan ang mga asignatura sa
elementarya at sekundarya na nagtuturo ng wika
at panitikan at gumagamit ng wikang Pambansa
bilang wikang panturo.
Sa ilalim ng Patakarang Bilinggwal ang
mga asignatura sa elementary at sekundarya ay
hinati upang ang isang pangkat ituro sa Filipino
at ang isang pangkat ay sa Ingles.
Mga Pangunahing asignatura
Filipino Domain ( Sibika aat Kulutra, character
Education, Filipino, MAPEH )
English Domain(Enlish, Science, Mathematics )
K. Wikang Opisyal
Ang opisyal na wika ( wikang opisyal ) ay
isang wika o lenggwahe na binigyan ng bukod-
tanging istatus sa Saligang Batas ng mga bansa,
mga estado, at iba pang teritoryo. Ito ang wikang
kadalasang ginagamit sa lehislatibong sangay ng
bansa, bagama’t hinihiling din ng batas ssa
maraming bansa na isalin sa ibang wika ang mga
dokumento ng gobyerno.
Ang Wikang Pambansa ( Filipino ), bilang
wikang opisyal ay unang itinadhana sa bisa ng
Batas Komonwelt Blg. 570, 1940 na nagtatakda
ng paggamit nito sa mga opisina ng pamahalaan
simula hulyo 4, 1946. Subalit ang pagbibigyang
diin sa layuning ito’y naisagawa sa pamamagitan
ng nilagdaang mga kuutusan at memorandum sa
panahon ng panunungkulan ni PFM.
Kautusang Tagapagpaganap BLG. 96
( Oktubre 24, 1967 ) na nag- aatas ng pagsasa-
Pilipino ng mga pangalan ng mga
edipisyo,gusali at opisina ng mga gobyerno.
Memorandum Sirkular (MS) Blg. 172 ( Marso
27, 1968 ) na nag- aantas ng mahigit na
pagsunod sa Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96
at sa paggamit ng Pilipino sa mga opisyal na
ulong-sulat ( letterhead) at panunumpa sa
katungkulan sa lahat ng opisina ng gobyerno.
Pambansa (SWP) sa mga piling linggwistikang
rehiyon.
Memorandum Sirkular (MS) Blg. 72 ( Agosto 6
1969 ) na nag- aatas sa mga kagawaran,
kawanihan , tanggapan at iba pang sangay ng
pamahalaan na gamitin ang Pilipino sa mga
komunikasyon at korespondensiya hanggat
maaari.
L. ANTAS NG WIKA
Ang pagkakaroon ng antas ng wika ay
isa pa ring mahalagang katangian nito.Tulad ng
tao, sa pamantayan gayundin nang wika,
nahahati ito sa iab’t ibang kategorya ayon sa
kaantasan nito. Sinasabi nga, na makikilala mo
ang pagkatao ng isang tao batay sa wikang
kanyang ginagamit.
Upang maiwasto at maiangkop ng tao
ang kanyang katayuan sa pook, sitwasyon at
taong nakakasalamuhasa iba’t ibang
pagakkataon, mahalagang maunawaan ang iba’t
ibang antas ng wika.
IBA’T IBANG ANTAS NG WIKA
1. PORMAL- ito ang antas ng wika na
istandard at kinikilala/ ginagamit ng
nakararami.
A. PAMPANITIKAN

Sa ilalim ng programa ng MTB- MLE
naging dagadag na wikang panturo sa antas ng
K3 ang mga ibang wikang katutubo.
10 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT
Memoramdum Sirkular (MS) Blg. 199 ( Agosto  ito ang pinakamataas na antas ng wika.
5, 1968 ) na nag- aantas ng pagdalo ng mga
empleyado ng pamahalaan a mga seminar sa
Pilipino at iba pang aktibiti ng Surian ng Wikang
PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)

 lOMoARcPSD|31695121

 Mga salitang ginagamit ng mga 2. IMPORMAL- ito ay antas ng wika na  Singaw ng panahon sapagkat bawat panahon
manunulat sa kanilang mga akdang karaniwan, palasak, pang- araw- araw, ay may nabubuong salita.
pampanitikan. madalas gamitin sa pakikipag- usap at  Karaniwang ginagamit sa lansangan o sa
 Ito ang mga salitang karaniwang pakikipagtalastasan. kalye.
matatayog, malalim, matalinghaga, at
masining. -mula sa pagsilang ng isang tao mayroon na Halimbawa:
tayong mga unang salita na natutunan. Chicks ( dalagang bata pa )
Halimbawa: Orange ( beinte pesos )
naglulubid ng buhangin, kahati sa buhay A. LALAWIGANIN Pinoy ( Pilipino )
bunga ng pag- ibig, bumaha ng dugo  Ito ay gamitin ng mga taon sa partikular na
lugar, pook o lalawigan, makikilala ito sa KARANIWANG PARAAN NG PAGBUO NG
B. PAMBANSA kakaibang tono o punto. SALITANG BALBAL:
 Mga salitang kilala, o higit na ginagamit
a. Paghango sa mga salitang katutubo.
sa pook sa sentro ng sibilisasyon.
 Ang wikang ginagamit sa buong Halimbawa: Hal: Gurang ( matanda ) bayot ( bakla )
kapuluan at nauunawaan ng nakararami. Tagalog- Bakit? Batangas- Bakit ga? Barat ( kuripot )
 Ang mga salitang ito angt ginagamit sa Bataan- Baki ah? Ilocos- Bakit ngay? b. Panghihiram sa mga wikang banyaga
mga aklat, babasahin at sirkulasyong Pangasinan- Bakit ei? Aldaw, balay, babayi Hal: epek ( effect ) futbol ( naalis, natalsik )
pangmadla. Ito nrin ang wikang c. Pagbibigay ng kahulugan sa mga salitang
ginagamit sa mga paaralan at sa tagalog
pamahalaan.
B. KOLOKYAL Hal: buwaya ( crocodiles- greedy ) bata ( child-
Halaimbawa:  Pang- araw- araw na salita maaaring may girlfriend )
Anak, asawa, ina, ama, sambayanan, Malaya kagaspangan nang kaunti. Ang pagpapaikli d. Pagpapaikli
Pinaghalong English at tagalong o Enggalog ng ng isa, dalawa o higit pang titik sa salita. Hal: pakialam- paki malay at pakialam- ma at pa
Pinaghalong Tagalog at English o Taglish e. Pagbabaliktad
Halimbawa: Hal: etned- bente atik- kita
C. WIKA/TERMINOLOHIYANG Na saan= nasan sa akin= sa’kin Dehin- hindi ngetpa- panget tipar- parti
TEKNIKAL Mayroon= meron kalian= kelan f. Paggamit ng akronim
 Ito ang wika ng makabagong Maghintay ka= teka Hal: FFTB- FRESH FROM THE BATH
teknolohiya, agham at matematika. KKB- Kanya- kanyang bayad/ baon
Halimbawa: g. Pagpapalit ng pantig
C.P.U- Central Processing Unit C. BALBAL Hal: lagpak- palpak-bigo
R.A.M- Random Acess Memory  May katumbas itong slang sa ingles at Torpe- tyope- naduwag
Hemodialysis at 2-D echo maituturing na pinakamababang antas ng h. Paghahalo ng salita
Debit at Credit wika. Hal: bow na lang ng bow
Mag- jr ( joy riding )

11 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)

 lOMoARcPSD|31695121

Mag- MU kanilang pagkatao. Ito ay mga salitang Pampanga- mangan

i. Paggamit ng bilang namumukod tangi at yunik. Aklan- magkaon
Hal: 45- pumutok Hal: PONOLOHIKAL- nasa tunog at bigkas ng salita
1433- i love you too “ Magandang Gabi bayan” ni Noli De Castro ang pagkakaiba.
50-50- naghihingalo “ Hindi ka namin tatantanan” ni Mike Enriquez Hal:
j. Pagdaragdag “ Hoy Gising” ni Ted Failon e/i- o/u
Hal: puti- isputing kulang- kulangbisi pera- pira
k. Kumbinasyon 2. DAYALEK- ito ay barayti ng wika na bola- bula
Pagbabaliktad at pagdaragdag nalilikha ng dimensyong heograpiko. Ito ang often( o- fen )- often ( of- ten )
Hal: hiya- yahi- dyahi salitang gamit ng mga tao ayon sa partikular away ( a- wey )- away ( a-way )
Pagpapaikli at pag-Pilipino na rehiyon o lalawigan na kanilang 3. SOSYOLEK- na minsan ay tinatawag na “
Hal: pino- pinoy kinabibilangan. sosyalek” ito ay pansamantalang barayti
Mestiso- tiso- tisoy - Tayo ay may iba’t i9bang uri ng wikang lamang. Ito ay uri ng wika na ginagamit ng
Pagpapaikli at Pagbabaliktad panrehiyon na kung tawagin ay wikain. isang partikular na grupo.
Hal: Pantalon- talon- lonta Hal: - Ang mga salitang ito ay may kinalaman
Panghihiram at Pagdaragdag Tagalog- Bakit? Batangas- Bakit ga? sa katayuang sosyo-ekonomiko at
Hal: Get- Gets/ Getsing Bataan- Baki ah? Ilocos- Bakit ngay? kasarian ng indibidwal na gumagamit ng
Cry- cryola Pangasinan- Bakit ei? mga naturang salita.
Hal: ang paggamit ng jargon
D. TABOO- malalaswang salita, bastos o HEOGRAPIKAL- nasa katawagan at kahulugan Repapips, ala na ako datung eh( pare, wala
bawal na salita. ang pagkakaiba. na akonmg pera)
M. Barayti ng Wika Tagalog- ibon- bird Oh my God! Its so mainit naman dito.
Nagkakaroon ng mg apagbabago sa wika Sinubuanong Bisaya- ibon- langgam ( Naku!, ang init naman dito )
batay sa iba’t ibang kaparaanan at sitwasyon gaya ng 4. ETNOLEK- isang uri ng barayti ng wika na
propesyon o pinagkadalubhasaan, lipunan o Tagalog- maganda- beautiful nadedebelop mula sa salita ng mga
kapaligirang kinaaaniban at ginagalawan, pina- Samar- maganda- mahusay etnolinggwistang grupo. Dahil sa
aaralan, paniniwala at maging sa kultura. MORPOLOHIKAL- sa baybay at espeling ang pagkakaroon ng magaraming pangkat etniko
pagkakaiba sumibol ang iba’t ibang uri ng etnolek.
Iba’t ibang Barayti ng Wika Tagalog Maynila- Kumain Hal:
1. IDYLOLEK- bawat indibidwal ay may Tagalog Batangas- nakain Vakuul- tumutukoy sa mga gamit ng mga
sariling istilo ng pamamahayag at pananalita Tausug- kumaun ivatan na pantakip sa kanilang ulo tuwing panahon
na naiiba sa bawata isa. Gaya ng Sebuano- makakan ng tag- init at tag- ulan.
pagkakaroon ng personal na paggamit ng Bisaya- mangaun
wika na nagsisilbing simbolismo o tatak ng LC- magkakan
12 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)

 lOMoARcPSD|31695121

Layladek Sika- Salitang ‘ iniirog kita” ng salita ng indibwal, mula sa mgakaibang Sa Explorations in the Functions of
mga grupo ng mga kankanaey ng mMountain lugar hanggang sa ito ay naging Language ni M.A. K Halliday ( 1973) dinigyang-
Province. pangunahing wika ng partikular na lugar. diin niya ang pagkakategoryua sa wika batay sa mga
Palangga- iniirog, sinisinta, minamahal tungkuling ginagampanan nito sa ating buhay.
Halimbawa nito ay pinaghalong salita ng
5. EKOLEK- barayti ng wika na kadalasang Tagalog at Espanyol ( ang Chavacano ). Tukuyin kung anong halimbawa ng Tungkulin ng
ginagamit sa loob ng tahanan. Ito amga Hal: Wika ang mga sumusunod:
salitang madalas na namumutawi sa bibig ng Mi nombre- ang pangalan ko
mga bata at mga nakatatanda, malimit itong Di donde lugar to?- taga saan ka? 1. Pormularyong Panlipunan- Interaksyunal
ginagamitb sa pang- araw- araw na Buenas dias- magandang umaga 2. Pangangamusta- Interaksyunal
pakikipagtalastasan. Buenas tardes- magandang hapon 3. Pagpapalitan ng biro- Interaksyunal
Hal: Palikuran- banyo o kubeta Buenas noches- magandang gabi 4. Pakikipusap-Instrumental
Silid- tulugan o pahingahan- kuwarto 5. Pag- uutos- Instrumental
Pamingganan- lalagyan ng plato N. Tungkulin ng Wika 6. Liham Pangangalakal- Instrumental
Pappy- ama/ tatay 7. Pagbibigay ng direksyon- regulatori
Mumsy- nanay/ ina Mahalaga ang gampaning- papel ng wika sa 8. Paalala- regulatori
ating buhay. Ngunit dahil lagi nating ginagamit ito, 9. Babala- regulatori
6. PIDGIN- ito ang barayti ng wika na hindi natin gaanong naoobserbahan ang tungkulin 10. Panuto- regulatori
walang pormal na estraktura. Ito ay nito. 11. Pormal at di di pormal na talakayan-
binansagang “ nobody’s native language” ng Natural na lamang sa atin ito tulad n gating Personal
mga dayuhan. Ito ang ginagamit ng paghinga at paglakad. Ang pagkakaroong ng wika ay 12. Liham- patnugot- personal
dalawang indibidwal na nag- uusap na may isang katangiang ikinaiba ng tao sa hayop. Toong 13. Pagsasalaysay- Imahinatibo
dalawa ring magkaibang wika. Sila ay ang mga hayop ay may sariling paraan ng 14. Akdang Pampanitikan- Imahinatibo
walang komong wikang ginagamit. Umaasa komunikasyon sa mga kapwa hayop, ngunit ibaang 15. Paglalarawan- imahinatibo
lamang sila sa mga “ Make shift” na salita o sa tao. 16. Pagtatanong- heuristic
mga pansamantalang wika lamang. Sa Language, Culture and Society ni 17. Pakikipanayam- Heuristik
Hal: Salzmann, tinukoy niya ang ikinahihigit o 18. Sarbey- heuristic
Ako kita ganda babae ( nakakita ako ng ikinalalamang ng wika ng tao sa hayop. Ilan sa mga 19. Pananaliksik- Heuristik
magandang babae ) ito’y ang kalawakan ng saklaw ng wika tao tao at 20. Pag- uulat- impormatibo
Kayo bili alakk akin ( kayo na ang bumili ng ang antas ng kakayahang maituro ito sa iba. 21. Pagtuturo- Impormatibo
alak para sa akin ) Sinabi din niya “ It is very important to 22. Magkakaroon tayo ng pagsusulit bukas-
their survival”. Sa tao, higit na survival ang impormatibo
7. CREOLE- mga barayti ng wika na tungkulin ng wika. 23. Sang-ayon ako sa pagbubuntis ni Jonathan-
nadedebelop dahil sa mga pinaghalo- halong Personal

13 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)


24. Kamusta ka na aking kaibigan?-
Interaksyunal
25. Magsitahimik kayo!- Instrumental
26. Pakikuka mo ako ng isang faculty room-
Instrumental
27. Ikaw ang nagpapasaya sa aking buhay-
personal
28. Ano po ang reaksyon ninyo sa sa sinabi ng
senador sa telebisyon- heuristic
29. Natuklasan sa aklat ang isinagawang pag-
aaral- impormatib
30. Nais ko pong magprisinta bilang empleyado
sa inyong kompanya- instrumental at
heuristic
31. Magaling!- interaksyunal
32. Bilugan ang titik ng tanmang sagot-
regulatori
33. Nakababahala ang artikulong inikathala
ninyo sa nakaraang isyu ng inyong
phayagan- personal
34. Maari po ba naming magamit ang silid
awdyobiswal- heuristic
35. Uminom ng gamOt nang makatlong beses sa
isang araw- regulatori.
O. Komunikasyon
Ang TALAMITAM o Komunikasyon ay
pagpapahayag, paghahatid at pagbibigay o
pagtanggap ng mensahe sa mabisang paraan;
isang pakikipag- ugnayan sa pamamagitan ng
mga hudyat at wika (Webster).
Ang Komunikasyon ay tahasan itong
binubuo ng dalawang panig: isang nagsasalita at
nakikinig na kapwa nakikinabang nang walang
14 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT PANANALIKSIK
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
lOMoARcPSD|31695121
lamangan (Atienza). Ang masining at mabisang
pakikipagtalasan/ komunikasyon ay maayos,
maganda, malinis, tama at epektibong
pagpapahayag ng anumang naiisip, nadarama, at
nakikita sa paraang pasalita at pasulat ( Ruben).
Isang intensyonal o konsyus na paggamit ng
anumang simbolong tunog o anumang uri ng
simbolo upang makapagpadala ng katotohanan,
ideya, damdamin o emosyon mula sa isang
indibidwal tungo sa iba.
Ayon kay Aristotle, ang komunikasyon
ay isang siklong binubuo ng tatlong siklo – ang
sender o nagbibigay ng mensahe, mensahe, at
ang resiber o tagatanggap ng mensahe.
URI NG KOMUNIKASYON
1. INTRAPERSONAL
- ito ay tumukoy sa komunikasyong pansarili.
Sangkot dito ang pag-iisip, pag-alala at
pagdama, mga prosesong nagaganap sa internal
nating katauhan.
2. INTERPERSONAL
- ito naman ay tumutukoy sa komunikasyong
nagaganap sa pagitan ng dalawang tao, ng isang
tao at maliit na pangkat.
3. PAMPUBLIKO
- ito naman ay tumutukoy sa komunikasyong
nagaganap sa pagitan ng isa at malaking
pangkat ng mga tao. Ang isang tagapagsalitang
nagtatalumpati sa harap ng ng mga tagap akinig
ay nakikipagtalastasang pampubliko. Ang
komunikasyon sa pamamagitan ng mga midyang
pangmasa tulad ng tv, radyo, pahayagan,
pelikula atbp.
SA WIKA AT
KATANGIAN NG KOMUNIKASYON
1. Isang proseso > Isang proseso ng
komunikasyon na kinapapalooban ng
marami pang proseso.
2. Dinamiko
3. Komplikado
4. Mensahe, hindi kahulugan, ang
naipadadala/natatanggap sa
komunikasyon
5. Hindi tayo maaring umiwas sa
komunikasyon
6. Laging may dalawang uri ng mensahe sa
proseso ng komunikasyon.
Dalawang Paraan ng Komunikasyon
Berbal / Pasalita o Patitik- anumang mensahe
na ipinaratinmg sa pamamagitan ng patitik sa
tumatanggap, maaaring tuwirang pasalita,
pagsulat ng liham, pagtawag sa hatinig, email,
fax at iba pa.
Ang berbal na mensahe ay dinedekowd
sa pamamgitan ng pandinig samantalang ang di-
berbal na mga mensahe ay iniimprenta o iniinti
gamit ang mga mata maging ang kutob , hinala,
simpleng pakikiramdam, at papaging sensitibo.
Isang halimbawa nito ang paglalahad ng
pagmamahal sa isang tao. Sa berbal na
pamamaraan, ito ay madedekowd kapg narinig
ang mga katagang “ Mahal kita” samantalang sa
di berbal ay madedekowd mo ito kung
nararamdaman mo ang espesyal na pagtingin
sayo ng isang tao kahit hindi banggitin ang “
mahal kita”. Ang huling pagkakaiba ng dalawa
KULTURANG PILIPINO

ay ang kakayahang nito sa komunikasyon.
Nagkakaroon ng ng limitasyon ang
komunikasyon kapag ito ay berbal samantalng
mas nabibigyang diin at lalim ang pahayag
kapag ito ay di- berbal.
Di- Berbal / Pahiwatig- Ang mensaheng
ipinararating sa pamamagitan ng hudyat, galaw
o kilos ng katawan, bukas at bakas ng mukha,
tunog, icon, larawan at iba pa.
Ang impluwesya ng emosyon sa di
berbal na komunikasyon ay maaaring simple o
komplikado. Kung anuman ang nararamdaman n
gating kalooban ay kusang lumalabas sa ating
ikinikilos dahil an gating mga kilos at
ekspresyon ay repleksyon ng ating mga
emosyon. Kapag may mga bagay o mensahe na
ating nais ilahad ngunit hindi natin mahanap ang
mga tamang salita na dapat gamitin ay kusa
nating mailalalahad at maipararating sa ating
kausap ang mensahe dahil base sa ating mga
ikinikilos at ekspresyon sa mukha, maaaring
nang mabasa o mainterpreta ng ating kausap ang
nais nating sabihin. Gayunpaman may mga
pagkakataon na ang kilos na ito ay maaaring
taliwas sa ating tunay na nararamdaman dahil
may mga pagkakataon na sa pagnanais na
kimkimin at itago ang emosyon ay nagagamit
natin kasama ng kilos at pananalita upang
maisakatuparan ang paglilihim ng emosyon. Sa
kabila nito, may nagagawang makabuluhan ng
emosyon ang di berbal na komunikasyon maging
ang berbal na komunikasyon.
MGA URI NG DI- BERBAL NA
KOMUNIKASYON
15 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT PANANALIKSIK
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
lOMoARcPSD|31695121
A. WIKANG PASENYAS- kumpas na
senyas o simbolo na pamalit sa salita.
Hal. Paggamit ng hinlalaki bilang pagsang-ayon
o di- pagsang-ayon
B. WIKANG PAAKSYON- pagkilos at
ekspresyon ng katawan maging ang
mukha na may kahulugan.
Hal. Nakakunot ang noo nanganghulugang poot,
galit at pagtataka
C. WIKANG GINAGAMITAN NG
MGA BAGAY- ito ay paggamit ng mga
material na bagay upang maglahad ng
mensahe.
Hal. Singsing para sa kasintahan- pagyayaya ng
kasal
1. Chronemics ( oras)- paggamit o
pagpapahaga ng oras ay maaaring
kaakibatan ng mensahe.
2. Proxemics ( Espasyo)- maaaring may
kahulugan ang espasyong inilalagay
natin sa pagitan n gating sarili at ibang
tao.
3. Kinesics ( Katawan)- kilos ng katawan,
pananamit, kaanyuan, tindig at kilos.
4. Haptics ( Pandama)- paggamit ng
sense of touch sa paghahatid ng
mensahe.
5. Iconics ( Simbolo)- paggamit ng mga
simbolo sa building, lansangan, reseta at
iba pa.
6. Colorics ( kulay)- ang bawat kulay may
tinataglay na kahulugan.( traffic light)
SA WIKA AT
7. Paralanguage ( Pag- utal)- mga
salitang hindi nakukumpleto/ buo sa
pagbigkas ay may kahulugan.
8. Oculesics ( Mata)- paggamit ng mata o
eye contact, pagkindat, panlilisik ng
mga mata
9. Objectics ( Bagay)- ang mga bagay na
ibinibigay natin ay may kahulugan,
pagbibigay ng bulaklak bilang panunuyo
sa nililigawan
10. Olfactorics ( Amoy)- utot, kapag
nagluluto
11. Pictics ( Larawan)- ang mga larawan
kahit hindi nagsasalita ay
nakapaghahatid ng mga mensahe. Ang
mga taong nagbubuhat ng bahay na
nangangahulugang bayanihan.,
12. Vocalic ( tunog)- ang napagkasunduang
tunog ng mga tao ay may interpretasyon
at kahulugan kapag ito’y narinig.
ELEMENTO SA PROSESO NG
KOMUNIKASYON
1. Nagpapadala ng mensahe> Ito ay
tumutukoy sa tao o pangkat ng mga
taong pinagmumulan ng mensahe. Sa
madaling salita siya o sila ang nag-
eencode ng mensahe. Bumuo ng
mensahe.
Nagmumula ang mensahe sa nagpapadala ng
mensahe na kung saan nakakaapekto sa kanya
KULTURANG PILIPINO
 lOMoARcPSD|31695121

ang dalawang kasanayang pangwika: ang katayuan sa buhay, mga kaibigan; Salaan ng mensahe sa proseso ng
pagsulat at pagsalita. kasamahan sa trabaho; re lihiyon; komunikasyon.
May mga bagay na bumubisa sa edukasyon; barkada at kapaligiran. Upang maging mabisa ang mensahe
nagpapadala ng mensahe sa kaniyang nais na e. Kalinangan- mabilis na sa tumatanggap, dapat na pagtuunan ng
iparating; magkakaunawaan ang nagpapadala tumatanggap ang mensaheng
a. Kasanayan- may epekto o bisa ang ng mensahe at ang tumatanggap ipinararating sa mga sumusunod na
kasanayan ng nagpapadala ng kung nagkakasundo sila kapaw sa hakbang:
mensahe, berbal man o di berbal ang paniniwala, kinagisnan, kapaligiran, a. Paniwalaan ang mensahe
kaniyang gagamitan. kinaugalian at mga tradisyon at b. Makabub uti/ Makasasama ito sa
b. Ugali- ang nagpapadala na kulang karanasan. kanya
ang tiwala sa sarili ay mahahalata ng 2. Ang mensahe –naglalaman ng c. Kumilos bunga ng kahulugan ng
pinadadalhan nito, kaya damdamin, opinion at kaisipan ng mensahe sa kanya
magkakaroon ng di- malinaw na tagahatid. 5. Ang tugon o pidbak > Ang pagbibigay
kahulugan ang mensaheng nais Hindi lang ipinahatid bilang ng pidbak ay isang mahagang paraan ng
iparating. impormasyon bagkus ang emosyon ang pagkontrol sa mga sagabal sa
Mayroon ding bisa o pagbabago nagbibigay ng kahulugan sa mga salita. komunikasyon.
sa tagatanggap ng mensahe 3. Ang daluyan/tsanel ng mensahe> may 1. tuwirang tugon - Kapag ito’y
kung ang nagpapadala ay dalawang kategorya ng mga daluyan ng ipinadala at natanggap agad- agaran
emosyonal; gayundin kung mensahe. matapos ipadala at matanggap ang
isang panig lang ng isyu ang a. daluyang sensori – magagamit sa mensahe.
kinakatigan ng nagpapadala ng daluyan ang limang pandamdam 2. di- tuwirang tugon- Kapag ito ay
mensahe. ( senses) sa paghahatid at ipinahayag sa paraang di- berbal.
c. Kaalaman- malaki rin ang bisa ng pagtanggap ng mensahe; paningin, 3. naantalang tugon - Nangangailan
kaalaman ng nagpapadala sa pandinig, pang- amoy, panlasa at pa ng panahon upang maipadala at
paksang nais niyang iparating sa pakiramdam. matanggap.
nakikinig. Ang isang mekaniko ay b. institusyunal – ay tuwirang Nakabatay sa tugon ang galing,
matatas na makapaghahatid ng pakikipag- usap, sulat, hatinig, linaw o bisa ng mensahe sa
mensahe tungkol sa sira ng email, fax, at iba pa. tumatanggap. Nakaaapekto sa
sasakyan, na hindi kayang gawin ng Maaaring magambala ng mga bahaging ito ang kasanayan sa
isang manggagamot. pangyayari sa paligid pakikinig at pagbasa.
d. Kalagayang Panlipunan- may bisa 4. Ang tagatanggap ng mensahe> Siya
ang mensahe ayon sa lipunang ang nagbibigay-kahulugan sa Mga potensyal na sagabal sa
ginagalawan o kinabibilangan ng mensaheng kanyang natanggap. Sa komunikasyon
nagpapadala sa padadalhan, tulad ng madaling salita siya ang magdedekowd.

16 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)


>Tinatawag sa ingles na communication
noise. Bawat proseso ng komunkasyon
ay magkaroon ng potensyal na sagabal.
a. Semantikong sagabal > ay
matatagpuan sa salita o paksang pag- uusapan sa kausap, isaalang- alang
pangungusap mismo. Halimbawa
nito ay mga salita o pangungusap
na may dalawa o higit pang
kahulugan.
b. Pisikal na sagabal> ingay sa
paligid, mga distraksyong biswal,
suliraning teknikal n kaugnay ng
sound system,hindi mahusay na pag-
iilaw at hindi komportableng upuan
ay mga halimbawa ng pisikal na
ingay.
c. Pisyolohikal na sagabal> ay
matatagpuan sa katawan ng
nagpapadalao tatanggap ng mensahe
tulad ng kapansanan sa paningin,
pandinig, at pagsasalita.
d. sikolohikal na sagabal > biases,
predudice, pagkakiba- iba ng
kinalakhang paligid at nakgawiang
kultura na maaring magbunga ng
misnterpretasyon sa kahulugan ng mga
mensahe.
Nagbigay si DELL HYMES ng mga dapat
isaalang- alang sa mabisang Talamitam o
komunikasyon; Kilala ito sa Akronim na
SPEAKING.
17 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT PANANALIKSIK
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
lOMoARcPSD|31695121
S- SETTING- mahalagang iangkop ang pook
ng pag- uusap sa paksa upang maging mabisa
ang talamitam.
P- PARTICIPANTS- kailangang ibigay ang
ang interes, gawain, gulang, kasatian, atbp.
E- ENDS – dapat ay may tiyak na layon bago
makipag- usap. Mahalaga ito upang di
masasayang ang panahon ng taong kakausapin.
A-ACT SEQUENCE- habang nakikipag- usap,
dapat alamin ang takbo ng pag- uusap, upang
makapag- isip ng paraan sa ikabubuti ng daloy
ng usapan.
K- KEYS –alamin, kung pormal o di pormal ang
kailangan sa pag- uusap.
Di- Pormal- bagay sa mga kasinggulang
o matatalik na kaibigan.
Pormal- ginaagamitan ito ng
pamimitagan, malumay na tinig, malinaw at
tumpak na mga salita at pag- iwas sa mga
kanais- nais na pananalita.
I-INSTRUMENTALITIES- piliin ang mga
nababagay na paraan sa talamitam: pasalita o
pasulat. May mga paghahatid ng mensahe na
mabisang naipaparating sa paraang pasalita
samantalang may mga mensaheng mabisang
naipararating sXa pasulat.
N- NORMS- ang mga paksa ng pag- uusap ay
iaangkop sa gulang, gawain, pinag- aralan, at
interes ng kausap sa gayon ay magbubunga ng
mabisang talamitam.
G- GENRE- umayon sa uri ng pag- uusap gaya
ng salaysay ba? Nakikipagtalo?
Nagmamatuwid.
SA WIKA
Mga Sitwasyong Pangwika sa Pilipinas
A. MIDYA
Ang ay isang maliit na yunit ng institusyon na
nagpapahayag, nagbibigay impormasyon, at
aliw.
Ang midya ay may malaking bahaging
ginagampanan sa buhay ng bawat Pilipino.
Hindi lamang ito nagbibigay ng kapaki-
pakinabang na impormasyon sa mga tao. Ang
manipestasyon ng pop culture ay makikita rin
madalas sa aspektong ito.
TELEBISYON
1. SOAP OPERA – ang soap opera ay
isang serye sa telebisyon kung saan
magkakaugnay ang mga nagaganap sa
buhay ng bawat karakter nito.
- Ito ay isang uri ng drama na nagpapakita ng
matitinding emosyon ng mga bida.
Madalas ang tema ng mga soap opera ay tungkol
sa paghihiganti, agawan ng anak, mga
katatakutan, pinagpalit na tadhana, inapi ng
lipunan, atbp.
1. GAME SHOW- Nagsimula ang
kauna-unahang game show noong
O 1938.
AT KULTURANG PILIPINO

Kalimitan sa mga ito ay may isa o higit pang
kalahok na maglalaro para sa premyo na
nakahanda.
-Mayroon din itong host na kadalasang artista.
-Sa ngayon, lumalahok din ang mga sikat na
personalidad sa mga nasabing palaro na ito
upang makapang- akit ng mas maraming
manonood.
2. REALITY TV SHOW- ang genre
ng programang ito ay nagsimula sa
Estados Unidos noong dekada ‘40
bagaman hindi pa ito tinatawag na
reality TV show noon.
-May isang internet website na nagbanggit ng “
Candid Camera”, na nagsimula noong 1948, at
mula noon tinawag itong “ Ama ng Reality TV
genre”.
-Sa pamamagitan ng isang nakatagong camera,
nahuli ng programa sa akto ng mga ordinaryong
tao na walang kamalay- malay na kasali sa mga
nakakatawang sitwasyon. Noong dekada ’50
dumaying ang ilan pang mga reality TV show.
-Mula noong dekada’ 80 at lalo na sa mga unang
taon ng bagong milenyo, ang telebisyon sa
Pilipinas ay sumusunod sa reality TV trend. Ang
mga hoganteng network tulad ng ABS- CBN AT
GMA 7 ay bukas ngayon sa internasyonal na
reality tv show para gumawa ng lokal na bersyon
18 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT
lOMoARcPSD|31695121
ng Survivor Philippines, Philippine Idol, Fear
Factor, at Pinoy Big Brother.
3. PINOY COSPLAY – ang salitang
cosplay ay galing sa pinagtambal sa
salitang Hapon na Kosupure na ibig
sabihin ay costume (kosu) at play
( pure ).
-Ito ay panggagaya sa mga karakter ng anime,
tokusatsu, computer games, at mangga.
-Naimbento ng Hapon na si Nobuyuki Takahashi
si Forrest Ackerman ng isang Futuristic costume,
at ito ay nagustuhan ng ibang tao. Sumikat ang
ganitong konsepto sa buong mundo hanggaang
ito ay makarating sa Pilipinas.
B. WIKA- Ang kulturang popular sa
Pilipinas lamang sa midya at musika
naipapakita. Dahil ang wika ay buhay at
nagpapakita ang kultura ng isang bansa,
ilan na ring kulturang popular ang
umusbong mula sa wika nating mga
Pilipino.
1. SWRARDSPEAK-
Ang swardspeak o gay lingo ay isang patagong
wika o salitang balbal na nagmula sa Engalog na
ginagamit ng ilang Homosekswal sa Pilipinas at
ilan ay mula sa hapon, pati na ring ang panglan
ng ilang mg a kilalang tao na nagbigay sa kanila
PANANALIKSIK SA WIKA
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)
ng mga bagong kahulugan sa iba’t ibang
konteksto.
-Sinasabing ang swardspeak ay nabuo dahil kay
Ricardo “ Rikki” Dalu, isang miyembro ng
Dulaang U. P noong dekada ’70.
-Si Rikki ang sinasabing nag- imbento ng mga
salitang “ bongga” at “ badaff” na nang maglaon
ay nadagdagan pa ng “ bading” , “
imbyerna” atbp.
-Dahil sa lenggwaheng ito ay nabuo sa dulaan,
ito ay tinawag na “treaterspeak” ngunit sinasab
ng isang miyembro ng Dulaang U. P ang nag-
imbento ng salitang “ swarsdspeak” na nang
magtagal ay tinatawag na “ gayspeak”
dahil sa bakla ang karaniwang gumagamit ng
ganitong lenggwahe.
2. KONYO- ay paraan ng pagsasalita
kung saan pinaghalo ang mga
salitang Filipino at Ingles o
Engalog.
-Ang salitang konyo o coño ay ginagamit noong
ika- 18 siglo ng mga kastila na nakatira sa mga
kolonya ng mga Espanya gaya ng Pilipinas.
Ginagamit ang mga salitang ito sa pagmumura
ng mga dayuhang Espanyol. Dahil sa madalas
itong naririnig ng mga katutubo, ginamit na rin
nila ang salita bilang tawag sa mga kastila.
-Nang magtagal ay ginamit na rin ang coño
biloang tawag sa mga may anyong Kastila. Sa
AT KULTURANG PILIPINO

kasalukuyan, ito na rin ang tawag sa mga taong
nasa mataas na antas ng buhay.
-Walang malinaw na paliwanag kung kalian nag-
umpisa ang pagsasalita ng konyo o Englisho “
Colegiala Speak” sa Pilipinas.
-Sa kasalukuyan, ang pagsasalita ng konyo ay
kadalasang maririnig sa mga estudyanteng nag-
aaral sa mga eksklusibong paaralan para sa mga
mayayaman lalo na sa mga kababaihan. Isa sa
mga pinakaespesyal na katangian ng pagsasalita
ng konyo ay ang paggamit ng salitang “ make”
sa mga pangungusap. Isang halimbawa ay “
make kwento to me what happened”. Sa halip na
“ Ikwento mo naman sa akin ang nangyari”.
3. JEJEMON- Ang jejemon ay isang
wika na nauuso sa kabataan.
-Ito ay nag-umpisa at lumaganap sa text at nang
tumagal ay lumabas at kumalat na rin sa ibang
paraan gaya ng facebook.
-Ang jejemon ay hindi lamnang isang paraan ng
pagsasalita o pagsulat, bagkus isa na ring
kulturang maituturing kung saan sa sariling istilo
ng pananamit ang mga kabilang sa grupo na
kung tawagin ay CLAN o cLaNzZ sa salitang
jejemon.
-Jejenese o jejebet ang tawag sa paraan ng
pagsasalita at pagsusulat ng mga jejemon.
19 | P a g e K O M U N I K A S Y O N AT
lOMoARcPSD|31695121
C. REPRESENTASYON NG WIKA SA -Dahil sa katangian ng TM na magmadali at
TEXT MESSAGING magkaroon ng simplikasyon sa paraan ng
pagsulat, dala sa pamamaraan ng paulit- ulit ng
GAMIT NG TEXT pagpindot sa letra ng telepono, malaki ang
pagbabagong nagaganap sa ispeling nito.
-Kasama sa TM o Text Messaging ang pagtawag
sa telepono pero nalikha ang TM para sa mga
ispesipikong gamit na hindi na kailangang
tumawag pa.
-Mabisa din ang TM sa mga taong pipi.
-Bahagi na rin ito ng fashion at trend sa
komunikasyon na tila istatus symbol.
-Sa pagsulat ng mensahe, kasama rito ang nasa
loob ng manunulat at ang iniisip ng nagsusulat.
Kabilang dito ang tama at
angkop na pagpili ng mga salita
at ispeling.
Maging ang tatanggap ng mensahe ay isang
factor din para sa tamang pagpili ng gamit ng
salita. Sa sitwasyon at konteksto ng TM,
mahalagang tingnan ang paraan at proseso ng
pagpapadala ng mensahe.
Mga katangian ng Wika sa Text
-Palasak ang paggamit ng Ingles at Filipino sa
pagbibigay ng mensahe.
-Palasak din ang code switching o
panghihiram.
PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO
Downloaded by jerelyn Malacaste (jerelynmalacaste1@gmail.com)