Professional Documents
Culture Documents
مقدمه ای بر سرویس پیام کوتاه
مقدمه ای بر سرویس پیام کوتاه
i
حق طبع و نشر
این سند توسط «شرکت رویالپرداز تیام» با همکاری «همکار پروژه» ارائه شده است .تمامی حقوق این اثر متعلق به
«شرکت رویالپرداز تیام» است و هر گونه نسخهبرداری از آن اعم از کپی ،نسخهبرداری الکترونیکی ،و یا ترجمهی تمام یا
بخشی از آن منوط به کسب اجازه از مالک اثر است.
قالب این سند را معاونت فنی «شرکت رویالپرداز تیام» طراحی کرده است .هر گونه کپیبرداری از طرح این قالب منوط
به اجازه از طراح آن است.
ii
شناسنامهی سند
مقدمهای بر سرویس پیام کوتاه عنوان سند:
- همکار:
تاریخچهی نگارش
صفحات تاریخ تأیید تأییدکنندگان تاریخ تهیه تهیهکنندگان نگارش ردیف
10 - محمد ایرانی آزاد 1403/03/23 محمد ایرانی آزاد 1.0 1
2
⚫ تغییرات:
3
⚫ تغییرات:
4
⚫ تغییرات:
5
⚫ تغییرات:
6
⚫ تغییرات:
7
⚫ تغییرات:
iii
کنترل کیفیت
- تاریخ: ... سمت: ... نام مسئول:
مستند به لحاظ سازگاری با «قالب استاندارد شرکت» مورد تأیید است. ☐
مستند به لحاظ رعایت «امالی فارسی» مورد تأیید است. ☐
مستند به لحاظ رعایت «گرامر فارسی» مورد تأیید است. ☐
مستند به لحاظ رعایت «دستور خط فارسی» مورد تأیید است. ☐
مستند به لحاظ رعایت «ساختار بخشها» مورد تأیید است. ☐
مستند به لحاظ رعایت «اصول نگارش علمی» مورد تأیید است. ☐
مستند به لحاظ رعایت «اصول فنی و تخصصی» مورد تأیید است. ☐
مستند جوابگوی «نیاز واقعی کارفرما» است. ☐
iv
فهرست مطالب در یک نگاه
v
فهرست مطالب
vi
1
1مقدمه
1SMSیا سرویس ارسال پیام کوتاه ،سرویس ارسال پیامک برای کاربران تلفن همراه است که یکی از سرویس-
های پایه در شبکههای تلفن همراه میباشد .تقریبا تمام دستگاههای موبایل ( ۷.4میلیارد دستگاه در سال
)2014از آن پشتیبانی میکنند .این روش نه تنها برای ارتباطات بین فردی استفاده میشود ،بلکه توسط
خدمات مبتنی بر SMSنیز به کار گرفته می شود ،که شرکت ها را قادر میسازد تا به مشتریان خود از طریق
SMSدسترسی پیدا کنند یا /و آن ها را احراز هویت کنند (به عنوان مثال ،بانکداری همراه) .بهصورت کلی از
سه روش میتوان از سرویس پیام کوتاه استفاده نمود:
SMS )1مبتنی بر اینترنت :در این حالت ،فرستنده پیام کوتاه یک جلسه با سرور ارائهدهنده خدمات
پیام کوتاه اینترنتی (مانند Vibes ،Twilioو غیره) ایجاد کرده و سرور ،پیامهای کوتاه را بین فرستنده
و مرکز پیام کوتاه 2در شبکه موبایل ارسال میکند .واسط مورداستفاده بین سرور و مرکز پیام کوتاه از
پروتکل 3SMPPاستفاده میکند.
SMS )2مبتنی بر :CSاین حالت عمدتا در شبکههای 2G/3Gاستفاده میشود و پیامهای کوتاه از
طریق یک سیگنال کنترلی خاص بر بستر زیرساخت سوئیچینگ مداری شبکه تلفن همراه منتقل
میشوند.
بستهای4 SMS )3مبتنی بر :IMSبرخالف SMSمبتنی بر ،CSاین پیامها بر بستر زیرساخت سوئیچینگ
و زیرسیستم IMSتبادل میشوند.
شکل زیر معماری سرویس SMSمبتنی بر اینترنت CS ،و IMSرا نشان میدهد.
همچنین مشخص است که یک پیام کوتاه برای اینکه از یک فرستنده ) (MOبه یک گیرنده ) (MTبرسد باید
از گرهها و عناصر مختلفی در داخل شبکه عبور کند .اساس کار ارسال پیام کوتاه بدین صورت است پیام باید
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.
2
از دستگاه موبایل ) (MSبه سمت یک مرکز مشخص ارسال شود .این مرکز در داخل معماری ،GSMمرکز
سرویس پیام کوتاه 1نام دارد .وظیفه این مرکز این است که پیامهای کوتاه را از مشترکین دریافت کرده و پس
از پردازش ،آنها را به سمت مقصد ارسال کند .به صورت کلی ،فرایند ارسال پیام کوتاه به صورت زیر میباشد:
.1ارسال پیام از MSفرستنده به :SMSCپیام کوتاه از دستگاه موبایل ( )MSفرستنده به مرکز خدمات پیام
کوتاه ( )SMS-Cارسال میشود.
.2پردازش پیام در SMS-Cو ارتباط با :HLRپس از پردازش پیام در ،SMS-Cدرخواست مربوط به مسیریابی
پیام به HLRارسال میشود و اطالعات مسیریابی برای MSگیرنده دریافت میشود.
.4بازیابی اطالعات گیرنده از VLRتوسط MSC :MSCاطالعات گیرنده را از VLRبازیابی کرده و ممکن است
این عملیات شامل احراز هویت بین MSCو VLRباشد.
.۵ارسال پیام به MSگیرنده MSC :پیام را به دستگاه موبایل گیرنده ارسال میکند.
.6ذخیره پیام در سیمکارت گیرنده :اگر پیام با موفقیت تحویل داده شود SMS ،بر روی سیمکارت MSگیرنده
تحت عنوان USER-DATAذخیره میشود.
.۷گزارش وضعیت تحویل به SMS-Cتوسط MSC :MSCنتیجه وضعیت تحویل پیام را به SMS-C
برمیگرداند.
.۸گزارش وضعیت تحویل به فرستنده توسط :SMS-Cاگر توسط فرستنده درخواست شودSMS-C ،
وضعیت تحویل پیام کوتاه را به او گزارش میدهد.
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.
3
طبق تعریف SMS SUBMIT ،یک واحد داده پروتکل انتقال پیام کوتاه است که شامل دادههای کاربر (پیام
کوتاه) بوده و از یک MSبه یک SMS-Cفرستاده میشود .وقتی یه پیامک از موبایلی ارسال میشود ،در ابتدا
در SMS-Cذخیره شده و در ادامه به دستگاه مقصد ارسال میشود .طبق استاندارد ،3GPP TS 23.040
نوع پیامی که از دستگاه فرستنده به SMS-Cارسال میشود ،از نوع SMS-SUBMITبوده و پیامکی که از
SMSCبه گوشی گیرنده ارسال میشود نیز از نوع SMS-DELIVERاست .شکل زیر موارد بیان شده را نمایش
میدهد.
شکل :3نمایش نوع پیامهای ارسالی و دریافتی توسط استاندارد .3GPP TS 23.040
در شکل زیر نیز ساختار SMS-SUBMITو SMS-DELIVERنیز نمایش داده شده است.
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.
4
ساختار 1PDUبرای انتقال پیام کوتاه در GPP TS 23.040تعریف شده است .واحد داده پروتکل انتقال
) 2(TPDUنیز شامل مجموعهای از اطالعات کدگذاری شده هشت بیتی است که با یک رشته ASCIIمتشکل
از جفت ارقام هگزادسیمال 3نشان داده میشود و هر یک از آنها هشت بیت را نشان میدهد .همانطور که
بیان شد ،نمایش شماتیک یک TPDUدر SMS-SUBMITبه شرح زیر است.
PDU )1شامل 6زیر فیلد 4یا شاخص 5است .این شاخصها به SMSCکمک میکنند تا پیام را به
درستی تجزیه کند و موجودیت دریافت کننده که چگونه به پیام واکنش نشان دهد را نشان می-
دهد .این زیر فیلد ۸ ،بیت و شامل موارد زیر است:
پاسخ6 الف) ) :TP-Reply-Path (TP-RPیک شاخص 1بیتی است ،که نشان میدهد آیا یک مسیر
در پیام وجود دارد یا خیر (یک آسیب پذیری قدیمی در reply pathدر SMSوجود داشت ،که جعل
SMSرا در برخی از گوشی ها ممکن میکرد).
معنی بیت اول
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.
5
پ) ) :TP-Status-Report- Request (TP-SRRیک شاخص 1بیتی است ،و در صورتی که یک
گزارش وضعیت ،1توسط نهاد ارسال کننده درخواست شود ،آن را به SMSCگزارش میدهد.
معنی بیت سوم
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.
6
:TP-Message Reference (TP-MR) )2یک عدد صحیح بین 0تا 2۵۵هست که SMS-SUBMIT
رو شناسائی میکند .به عبارت دیگر ،فیلد TP - MRشماره مرجع SMS - SUBMITارسال شده به
SMSCتوسط MEرا تعریف میکند .اندازه آن نیز 1اکتت (هشت بیت) است.
:TP-Destination Address (TP-DA) )3فیلد TP - DAشامل آدرس مقصد پیام (شماره تلفن
مقصد) است .اندازه این فیلد ممکن است بین 2تا 12اکت (شانزده تا نود و شش بیت) متفاوت
باشد.
:TP-Protocol-Identifier (TP-PID) )4از یک اکتت (هشت بیت) تشکیل شده و پروتکل الیه باالتر
(مانند return call message ،replace message ،telemetric interworkingو غیره) را
مشخص میکند .این فیلد ،مهمترین فیلد است و مقادیر آن به شکل زیر قالب بندی میشود:
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.
7
همانطور که در این جدول مشخص است" ،پیام کوتاه نوع صفر" 1برابر 0x40است که سبب تولید پیام کوتاه
بیصدا میشود.
:Short Message Type 0 1سرویس پیام کوتاه دارای انواع گوناگونی است که یکی از آنها پیام کوتاه باینری
است .یکی از مهمترین انواع پیام کوتاه باینری ،پیام کوتاه بیصدا ( )silent SMSیا پیام Type 0است .به
صورت کلی ،پیام کوتاه بیصدا ،یک پیام کوتاه خاص است که بر روی صفحه نمایش یک دستگاه تلفن همراه
دریافت کننده نمایش داده نمیشود و یک سیگنال صوتی ایجاد نمیکند .ویژگی اصلی این نوع پیامک این
است که گیرنده از دریافت آن بیاطالع است و هیچ پیامی بر روی نمایشگر گوشی شخص به نمایش درنمیآید.
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.
8
:TP-Data Coding Scheme (TP-DCS) )۵یک اکتت (هشت بیت) است که اطالعات پایهای از
نحوه پردازش پیام دریافتی توسط گوشی گیرنده را تعریف میکند و حاوی اطالعات زیر است:
مجموعه کاراکتر مورد استفاده برای رمزگذاری محتوای پیام. •
کالس پیام ،که مولفه را برای پردازش پیغام ( )ME / UICC / TEتعیین میکند. •
پس از پردازش پیام ،آن را ذخیره ( )Storeمیکند یا نادیده ( )Discardمیگیرد. •
وضعیت شاخصهای ( MWIپیام صوتی ،ایمیل ،فکس و )...را مشخص میکند. •
شاخص محتوای فشرده شده در پیام را مشخص میکند. •
:TP-validity period (TP-VP) )6یک المان اطالعاتی است که ممکن است توسط نهاد ارسال
کننده 1پیام فراهم شود .این اطالعات به SMSCاین امکان را میدهد که مقدار دوره زمانی خاصی
را در پیام کوتاه بگنجاند .در اینجا ،اندازه به مقدار TP-VPFبستگی دارد و میتواند 0اکتت (برای
حالت 1 ،)not presentedاکتت ( )relative time representationیا ۷اکتت ( absolute time
)representationباشد.
:TP-User Data Length (TP-UDL) )۷یک فیلد 1اکتت (هشت بیتی) است که نشان دهنده طول
کل دادههای کاربر (اندازه )TP-UDاست.
:TP-User Data (TP-UD) )۸این بخش حاوی محتوای پیام (متن پیام کاربر) است .محتوای پیام
میتواند یک متن ساده یا یک داده باینری باشد که ویژگیهای اضافی (مانند الحاق 2پیام) را به
همراه داشته باشد .به منظور افزودن ویژگیهای بیشتر ،باید برخی هدرها اضافه شوند.
در میان پیکربندیهای مختلف ،در حالتی که بیت هفتام برابر ،0بیت ششام برابر 1و بیتهای پنجام تا
صفرام همگی 0باشند ،یک SMS-SUBMIT PDUاز نوع "پیام کوتاه نوع صفر" پیکربندی میشود .این نوع
پیام ،بیان میکند که "گوشی موبایل ( )MEباید دریافت پیام کوتاه را تایید کند ،اما باید محتوای آن را نادیده
بگیرد" .یعنی اینکه MEپیام رو دریافت میکند ،اما آنرا در حافظه یا سیمکارت ذخیره نمیکند و هنگام
دریافت پیام ،اعالن و صدایی هم به کاربر نشان نمیدهد.
در شکل زیر ،دو نوع پیام کوتاه معمولی و پیام کوتاه بیصدا نشان داده شده است.
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.
9
همانطور که مشخص است ،مقدار 00به عنوان ( SCAآدرس مرکز خدمات )1جهت نشان دادن SMSCپیش
فرض اضافه میشود .سپس مقدار 01در TP-MTIجهت نشان دادن SMS-SUBMITتنظیم میشود.
شماره تلفن مقصد نیز در قسمت TP-DAمشخص میشود (در شکل باال ،شماره تلفن برابر
+819001234567بوده است) .برای ارسال پیام معمولی ،قسمت TP-PIDروی مقدار 00و برای پیام بی-
صدا روی مقدار ( 40که الگوی بیتی برابر 01000000است) ،تنظیم میشود TP-UD .نیز همان متن پیام است
(که در مثال باال برای ارسال عبارت " "helloبه صورت E8329BFD06تنظیم شده است).
2نتیجه گیری
در این گزارش ،به بررسی جامع سرویس ارسال پیام کوتاه ( )SMSو انواع مختلف آن پرداخته شدSMS .
بهعنوان یکی از پایهایترین خدمات شبکههای تلفن همراه ،نقش مهمی در ارتباطات روزمره افراد و همچنین
ارتباطات تجاری ایفا میکند .با پوشش گسترده تقریبا تمام دستگاههای موبایل و امکان استفاده از آن برای
احراز هویت و دسترسی به خدمات مختلف ،اهمیت و کارایی این سرویس بیشتر نمایان میشود.
روشهای مختلف ارسال پیام کوتاه شامل SMSمبتنی بر اینترنت CS ،و IMSهر کدام با ویژگیها و
کاربردهای خاص خود معرفی شدند .هر یک از این روشها بسته به ساختار شبکه و نیاز کاربران مورد استفاده
قرار میگیرند و مزایا و محدودیتهای خود را دارند.
ساختار پیام کوتاه و فرایند ارسال آن از فرستنده به گیرنده ،از طریق عناصر مختلف شبکه مانند ،SMS-C
MSC ،HLRو VLRنیز تشریح شد .این فرایندها و مکانیزمها اطمینان از تحویل پیام و گزارش وضعیت آن
را فراهم میکنند که به بهبود کیفیت خدمات و رضایت کاربران کمک میکند.
انواع پیامهای تعریف شده توسط استاندارد GSMو ساختار پیامهای SMS-SUBMITو SMS-DELIVER
نیز مورد بررسی قرار گرفتند .این استانداردها و ساختارها باعث میشوند که پیامها به درستی کدگذاری و
پردازش شوند و پیامها به صورت امن و موثر به مقصد برسند.
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.
10
در نهایت ،پیکربندیهای مختلف پروتکلهای پیام کوتاه و نحوه مدیریت دادههای کاربر و پارامترهای مختلف
بررسی شد .این پیکربندیها نه تنها امنیت پیامها را تضمین میکنند بلکه امکانات اضافی مانند گزارش
وضعیت ،تنظیم دوره اعتبار پیام و مدیریت محتوای پیامها را نیز فراهم میکنند.
بهطور کلی ،سرویس پیام کوتاه با توجه به کاربرد گسترده و ویژگیهای متعدد ،همچنان یکی از مهمترین و
کارآمدترین ابزارهای ارتباطی در دنیای امروز است .این سرویس با بهبود مداوم و پشتیبانی از فناوریهای
جدید ،همچنان جایگاه خود را بهعنوان یک ابزار ارتباطی حیاتی حفظ خواهد کرد.
طبقهبندی :محرمانه کلیه حقوق مادی و معنوی این سند متعلق به «شرکت رویالپرداز تیام» است.