Professional Documents
Culture Documents
Tâm lý nhân cách
Tâm lý nhân cách
Từ xưa đến nay, khi xem xét con người với tư cách là thành viên của xã hội nhất định,
là chủ thế của các mối quan hệ, của hoạt động có ý thức và giao tiếp, điều chúng ta
không thể không nhắc đến đó là nhân cách của họ. Từ lâu, các nhà nghiên cứu đã và
vẫn đang tiếp tục những cuộc thảo luận về nhân cách và những vấn đề xoay quanh nó.
Tại sao có những người dễ kết bạn, một số khác lại luôn cảm thấy cô đơn? Tại sao có
những người thích giao tiếp, hướng ngoại? Bên cạnh đó lại có những người thi mình,
nội tâm, dễ tức giận, dễ trầm cảm? Nhân cách của mỗi người là khác nhau. Mỗi người
đều có một điểm nhấn cho riêng mình. Theo các nhà nghiên cứu, có hai khuynh hướng
nghiên cứu nhân cách đang tôn tại là khuynh hướng Mô tả và khuynh hướng Giải thích.
Mô tả, có thể hiểu nôm na là nhân cách của anh biểu hiện như thế nào thông qua hành
động. Khuynh hướng này nghiên cứu phân tích cấu trúc của nhân cách. Còn khuynh
hướng Giải thích, lại đi sâu và tìm hiểu nguyên nhân hình thành và quá trình phát triển
của nhân cách (Giống như giải thích nguyên nhân và kết quả vậy).
5. Bình luận về vài khía cạnh chủ yếu hình thành cấu trúc nhân cách
- Xu hướng.
Xu hướng là sự thiên về một hướng nào đó trong quá trình hoạt động. Xu hướng gồm
hệ thống nhiều nhân tố thúc đẩy sự phát triển từ bên trong con người, hình thành tính
tích cực trong đời sống sinh hoạt của cá nhân. Xu hướng biểu hiện thông qua nhu cầu,
hứng thú, lý tưởng, mục đích sống.
- Nhu cầu.
Nhu cầu là một khía cạnh thể hiện xu hướng con người hướng tới. Nhu cầu là những
đòi hỏi về vật chất, tinh thần mà cá nhân cần để phát triển. Nhu cầu nảy sinh do tác
động từ môi trường bên ngoài. Ví dụ: Nhu cầu ăn, ở, mặc,... Nhu cầu hưởng thụ đời
sống tinh thần phong phú: nghe nhạc thư giãn, ngâm nước nóng,...
- Hứng thú.
Hứng thú là thái độ đặc biệt của cá nhân đối với một đối tượng nào đó. Là sự khao khát
muốn tiếp cận để tìm hiểu sâu hơn, năm bắt đối tượng đã thu hút sự chú ý của mình.
Hứng thú vừa đem lại sự thoả mãn cho bản thân con người, kích thích khả năng tìm tòi,
sáng tạo và vừa thúc đẩy sự phát triển của xã hội. Ví dụ, khi công ty tạo được hứng thú
của nhân viên đối với công việc, người lao động sẽ hăng say làm việc, hăng hái sáng
tạo, kết quả là năng suất và chất lượng công việc tăng cao, tạo giá trị kinh tế cho công
ty, ổn định đời sống cho người lao động, giữ gìn an ninh, trật tự xã hội.
- Phẩm chất và năng lực.
Phẩm chất và năng lực là hai yếu tố chính hình thành nhân cách con người. Phẩm chất
có thể kể đến bao gồm thể giới quan, lý tưởng, niềm tin, tính nết, đạo đức, thói hư, tật
xấu, tính tự giác, tự chủ, quả quyết, kiên định, tác phong, lễ nghĩa,... Năng lực có thể kể
đến như: năng lực xã hội (khả năng thích nghi, thích ứng,...), năng lực chủ thể (bản sắc
riêng, bản lĩnh,...), năng lực hành động và năng lực giao tiếp.