Professional Documents
Culture Documents
5-2
5-2
1
การเปลี่ยนรู ปพลังงานและการหมุนเวียนสารเคมีในระบบนิเวศ
➢Chloroplast และ
mitochondria เป็ น organelles
ที่เปลี่ยนพลังงานรู ปหนึ่งไปอีกรู ปหนึ่ง
➢ในChloroplast เกิดกระบวนการ
photosynthesis ซึ่งพลังงานแสงถูก
เปลี่ยนเป็ นพลังงานสะสมใน
คาร์โบไฮเดรต
➢ ที่ mitochondria เกิด
กระบวนการ cellular respiration
พลังงานที่เก็บไว้ในคาร์โบไฮเดรตจะถูก
เปลี่ยนเป็ นพลังงานในรู ป ATP ซึ่ ง
สิ่ งมีชีวติ จะนาไปใช้ในเซลล์ต่อไป
➢มีพลังงานบางส่วนสูญเสี ยไปกับความ
ร้อน 2
ATP (Adenosine triphosphate)
เป็ นสารเคมีทม่ี พ
ี ลังงานสูงพร้อมทีจ่ ะแตกตัวปล่อยให้
พลังงานออกมาใช้ทใี่ ดทีห่ นึ่งได้
3
เมือ่ ~P สลายภายในเซลล์ พลังงานบางส่วนจะสูญเสียไปใน
รู ปของความร้อน และบางส่วนถูกนาไปใช้ทางาน และเมือ่ ATP
ถ่ายทอด ~P ให้กับโมเลกุลของสารอืน่ โมเลกุลของสารนั้นจะได้
พลังงานเพิม่ ขึน้ ด้วย ทาให้เกิดปฏิกริ ิยากับโมเลกุลอืน่ ต่อไป ดังนั้น
พลังงานจาก ATP สามารถทาให้เกิดปฏิกริ ิยาเคมีภายในเซลล์ได้
4
ATP เมือ่ ถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้
5
พลังงานในรู ป ATP ถูกนาไปใช้ทางานต่างๆภายในเซลล์
6
ATP สร้างขึน้ อย่างไร
7
Oxidative phosphorylation
8
Substrate phosphorylation
ATP ถูกสร้างโดยการ
ถ่ายทอด ~P จากสารที่
มีพนั ธะเคมีพลังงานสูง
กว่ามายัง ADP
โดยตรง โดยมี
enzyme กระตุ้น
9
Photophosphorylation
10
Metabolic pathway
กระบวนการ metabolism เป็ นผลของปฏิกริ ิยาเคมีทเี่ กิดขึน้
ในเซลล์
เริ่มต้นจาก
E1 E2 E3 E4
A B C D E
ในแต่ละขัน้ ตอนจะอาศัย enzymes เป็ นตัวเร่งให้เกิดปฏิกริ ิยา
11
Enzyme ช่วยเร่งให้เกิดปฏิกิริยาโดยตัวเองไม่
เปลี่ยนแปลงเป็ นสารอืน่
➢เร่งปฏิกิริยาเฉพาะ
➢การทางานต้องการ optimum factors
12
The induced fit between an enzyme
and its substrate
13
The catalytic cycle of an enzyme
14
อัตราการเร่งปฏิกิริยาเคมีโดย enzyme ขึน้ กับ
➢Temperture
➢pH
➢Inhibition (noncompetitive
inhibition, Competitive inhibition)
15
Environmental factors affecting enzyme activity
Temperature
16
pH
17
NAD+ = nicotinamide adenine dinucleotide
18
NAD+
➢พบในเซลล์
➢ทางานร่วมกับ enzyme โดยเป็ นตัวรับ e- ในปฏิกิริยา
oxidation-reduction
Oxidation
H
Dehydrogenase
R C R’ + NAD+ R C R’’ + NADH + H+
OH O
Reduction
NAD+ = oxidized coenzyme
NADH = reduced coenzyme 19
Cellular respiration
รวมหมายถึง 2 กระบวนการ คือ
- Aerobic cellular respiration
- Fermentation
20
Aerobic cellular respiration
เป็ นกระบวนการย่อยสารอาหาร เพือ่ ให้ได้ ATP และมี
O2 เป็ นตัวรับ e- ตัวสุดท้าย
Organic
compounds + Oxygen CO2 + H2O + energy
(food)
21
แต่โดยทั่วไป cellular respiration จะ
อธิบายถึง Oxidation ของ glucose
22
Fermentation
➢เป็ นกระบวนการย่อยสารอาหาร เพือ่ ให้ได้ ATP
โดยมี organic compounds เป็ นตัวรับ e-
➢เป็ น anaerobic process
➢เป็ นการย่อยสลาย glucose เพียงบางส่วน ผลได้
lactate (animal cell) หรือ CO2 + alcohol
(yeast)
➢ได้ 2 ATP
23
Aerobic cellular respiration ประกอบด้วย
➢Glycolysis
➢Krebs cycle
➢Electron transport chain (ETC) and
oxidative phosphorylation
24
Aerobic cellular respiration
25
เมือ่ ร่างกายของเราเกิดการเผาผลาญ glucose ในเซลล์แล้ว ได้ product
ร่างกายทาอย่างไร
➢คนเราหายใน O2 เข้าไปในปอด และรับประทานอาหาร glucose ซึง่ O2
และ glucose เข้าไปในกระแสเลือด แล้วเข้าไปในเซลล์
➢Glycolysis เกิดขึน้ ที่ cytoplasm ได้ pyruvate
➢Pyruvate เข้าไปใน mitochondria และถูกเผาผลาญต่อไป จนได้
CO2 + H2O + พลังงานในรูป ATP
➢CO2 , H2O และ ATP แพร่ออกจาก mitochondria ไปยัง
cytoplasm
➢ ATP ถูกนาไปใช้ประโยชน์ภายในเซลล์ CO2 แพร่ออกจากเซลล์ เข้าไป
ในกระแสเลือด และหายใจออกไป ส่วน H2O จะถูกนาไปใช้ในเซลล์
26
Glycolysis
27
โปรตีนทีอ่ ยู่ทผ่ี ิวของ mitochondria จะขนส่ง pyruvate
เข้าไปใน mitochondria
29
ใน 2 Krebs cycle / 1 Glucose
2 Acetyl CoA 4CO2
+ 6NADH2
e- transport chain
+2 FADH2
+ 2 ATP (substrate level
phosphorylation)
30
The pathway of
electron transport
➢ETC ประกอบด้วย
electron carrier
molecules (ตัวรับ e-)ทีอ่ ยู่
ใน inner mitochondrial
membrane
➢ตัวรับ e- จะรับเฉพาะ e-
➢H+ จะถูกปล่อยออกมาและ
ถูกส่งออกไปที่
intermembrane space
31
➢O2 จะเป็ นตัวรับ e- ตัวสุดท้าย
แล้วรวมกับ H+ กลายเป็ น H2O
½ O2 + 2e- + 2H+ H20
สรุ ปว่า
➢ETC ไม่ทาให้สร้าง ATP
โดยตรง แต่ทาให้เกิด H+
gradient ทีผ่ นังด้านในของ
mitochondria ซึง่ ทาให้สะสม
พลังงานมากพอทีจ่ ะทาให้เกิด
phosphorylation
32
➢ATP synthase เป็ น
protein cmplex ทาหน้าที่
สังเคราะห์ ATP ซึง่ จะทางานได้
โดยการไหลผ่านของ H+
➢การสร้าง ATP แบบนี้
เรียกว่า Chemiosmotic
ATP synthesis
33
Electron transport chain and oxidative phosphorylation
34
Review: how each molecules of glucose yields many
ATP molecules during cellular respiration
35
Fermentation
(Backup ATP production)
36
➢ผลของ fermentation จะได้ 2ATP
➢NADH ทีไ่ ด้จาก fermantation จะถูก
เปลี่ยนเป็ น NAD+ เพือ่ ใช้ใน glycolysis ได้
37
Alcohol fermentation (yeast)
38
Lactic acid fermentation (animal cell)
39
Pyruvate as a key junction in catabolism
ผลของ Glycolysis
คือ pyruvate ซึง่ จะ
ถูกเผาผลาญต่อไปด้วย
fermentation หรือ
aerobic cellular
respiration แล้วแต่
ว่าจะอยู่ในภาวะทีม่ ี O2
หรือไม่ สาหรับเซลล์ท่ี
สามารถเกิด
กระบวนการหายใจได้
ทัง้ 2 แบบ
40
➢ถึงแม้ว่า fermantation จะได้พลังงานน้อย แต่ก็สาคัญเพราะว่าทาให้
ได้ ATP อย่างรวดเร็ว ในร่างกายของเรา muscle cell จะเกิด
fermentation มากในขณะทีร่ ่างกายทางานหนักในระยะเวลาสั้น เช่น วิง่
fermentation เป็ นกระบวนการให้เกิด ATP และ lactate ใน
muscle cell ในตอนแรก เมือ่ มีจานวนมากขึน้ ทาให้เกิดอาการเมือ่ ยล้า
เนื่องจากมีสภาพเป็ นกรดมาก เมือ่ หยุดวิง่ ร่างกายหายใจแรงเป็ นการนาเอา
O2 มาใช้เพิม่ มากขึน้ lactate จะถูกส่งไปทีต่ บั และถูกเปลีย่ นเป็ น
pyruvate
➢ในเซลล์ของยีส ถ้ามี glucose จานวนมาก ยีสจะหายใจแบบ
anaerobic ได้เป็ น alcohol เมือ่ มี alcohol เพิม่ จานวนมากขึน้ จะทา
ให้ยสี ตายได้
➢จากการทีค่ ้นพบกระบวนการ fermentation จึงนามาใช้ประโยชน์ได้
มากมาย 41
The catabolism of
various food molecules
ร่างกายของเราได้พลังงานส่วน
ใหญ่จาก fats, proteins,
disaccharides และ
polysaccharides ทีก่ นิ
เข้าไป โมเลกุลเหล่านีถ้ กู ย่อย
ให้เป็ นโมเลกุลทีเ่ ล็กลงด้วย
enzymes ซึง่ สามารถจะเข้า
ไปในกระบวนการ
glycolysis หรือ Krebs
cycle ได้
42