Professional Documents
Culture Documents
Kpss+-+Tarihte+İlker
Kpss+-+Tarihte+İlker
facebook:
Kpss Kaynak Arşivi
Kpss Döküman Arşivi
İlk kez “Hasta Adam ” politikasını Kırım Harbi öncesi Rusya ortaya atar. (1853)
İlk kez Sened-i İttifak'taki “ Padişah aşırı vergi koymayacak, eşit ve adaletli vergi alacaktır.”
maddesiyle padişahın yetkileri kısıtlanır.
İlk kez nazırlıklar (bakanlıklar) II. Mahmut devrinde kurulur.
ilk m üşirlik (çağdaş anlayışta mareşal) ve redif (asıl askerlik görevini yaptıktan sonra yedeğe ayrılan
26-32 yaşları arasındaki askere verilen isim) birlikleri II.Mahmut döneminde kurulur.
İlk kez Avrupa'ya öğrenciler, II. Mahmut döneminde gönderilir.
İlk posta teşkilatı II.Mahmut döneminde kurulur.
İlk kez Rüşdiye (ortaokul) ,Mekteb-i Ulum-u Edebiye adıyla genel amaçlı orta dereceli okullar
II.Mahmut zam anında açılmıştır.
İlk kanun üstünlüğü Tanzim at Ferm anı'yla başlar. “Alınan kararlara padişah Abdülm ecit'inde
uyacağını bildirmesi)
İlk kez yurtdışı gezisine çıkan padişah Abdülaziz'dir.
İlk kez parlamenter sistem e I. Meşrutiyet'le geçilir. (Meclis-i Mebusan'ın açılması)
İlk kez halk I.Meşrutiyet'le yönetim e katılır.
İlk kez Tanzim at Ferm anı'yla Osmanlı uluslarının eşitliği vurgulanır. (Osmanlıcılık)
Osmanlı Devleti'ni yıkılıştan kurtarm ak için ortaya atılan ilk fikir akımı Osmanlıcılıktır.
Aydınların kurduğu ilk cem iyet Genç O sm anlılar Cemiyeti'dir. (1860)
İlk yazılı Türk anayasası I.Meşrutiyet'te ilan edilen Kanun-i Esasi'dir.
İlk kez meclis üstünlüğü ilkesi II. M eşrutiyet'te vurgulanır.
İlk kez çok partili hayat II. Meşrutiyet'le başlar.
İlk kez mevcut rejimi (meşrutiyeti) yıkm aya yönelik çıkan isyan 31 Mart Vakası'dır.
İlk kez ordunun yenilikleri koruması meşrutiyet rejimini yıkm aya yönelik çıkan 31 Mart Vakası'nı İttihat
Terakki'nin Balkanlarda kurduğu Hareket Ordusu'nun bastırmasıdır.
İlk kez Duyun-u Umumiye'nin (Dış borçlar) idaresi II.Abdülhamit döneminde göreve başlar.
İlk siyasi örgütlenme veya siyasi parti İttihat Terakki Partisi'dir.
İlk kez II. Abdülham it döneminde A lm anya'yla yakınlık politikası uygulanır.
İlk demiryolları II.Abdülhamit zam anında yapılır.
İlk kez Rusya'dan yardım Kavalalı İsyanı'nı bastırm ak için alınır.(1833)
İlk kez Rusya'nın uyguladığı Panislavizm (bütün Slav topluluklarını birleştirme) politikası I. Balkan
Savaşı esnasında başarılı olur. Bulgaristan, Sırbistan, Yunanistan ve Karadağ, Osmanlı Devleti'ne
m karşı birlikte savaşırlar.
İlk kez Alm an generallerin Osmanlı ordularında kom utanlık yapmaları Balkan Savaşları esnasındadır.
İlk kez Balkanlardaki Türklerin azınlık konumuna düştüğü II.Balkan Savaşı sonrasında Yunanistan'la
imzalanan Atina Antlaşması ve Bulgaristan'la imzalanan İstanbul Antlaşm alarıyla kabul edilir.
m İlk kez Eşkinci O cağı'nın kurulması II.Mahmut dönemindedir.
I- İlk bando (Mızıka-i Hümayun) II. Mahmut zam anında kurulur.
İlk kez azınlıkların da devlet memuru olmaları hakkı Islahat Ferm anı'nda verilir.
'c ^ İlk kez azınlıkların da İl Genel M eclisleri'nde üye olmaları hakkı Islahat Fermanı'nda verilir.
< İlk kez hapishane ve karakollarda dayak ve işkence Islahat Ferm anı'nda yasaklanır.
İlk kez Abdülaziz dönem inde 1871'de nahiyeler (kasabalar) oluşturulur.
İlk kez II.Abdülhamit döneminde 1895'te elektrikli tram vay İstanbul'da hizmete girer.
İlk kez kadınlara çalışm a hayatına girmesi 1870'de Muallim (Öğretmen) Okulu'nun açılmasıyladır.
İlk kez kızların yüksek öğrenim hakkını kazanmaları II. Meşrutiyet dönemindedir.
Osmanlı Devletinin I.Dünya savaşı içinde paylaşıldığı ilk antlaşm a Sykes Picottur.
Sivil Savunma Teşkilatı ilk kez I.Dünya Savaşı sırasında kurulmuştur.
I.Dünya Savaşında Osmanlı Devletinin açtığı ilk cephe Kafkas Cephesidir.
I.Dünya Savaşında Osmanlı Devletinin elinden çıkan ilk yer Kıbrıs'tır.
I.Dünya Savaşında başarılı olduğumuz ilk ve tek cephe Çanakkale Cephesidir.
I.Dünya Savaşı sonunda imzalanan ilk ateşkes Selanik Ateşkesi, barış antlaşması ise Versay
Antlaşmasıdır.
Osmanlı Devletinde bağımsızlığını kazanan son Balkan devleti Arnavutluk'tur.
Mustafa Kemal Paşa ilk defa Kütahya-Eskişehir Savaşları'ndan sonra Başkom utanlık makamına
getirilmiştir.
TBMM ordularının ilk taarruzu Büyük Taarruz'dur.
İtilaf devletleri ilk defa Lozan Barış Antlaşması ile Misak-ı Milli'yi tanımışlardır.
Mustafa Kemal'in komutan olarak katıldığı ilk savaş Sakarya Savaşı'dır.
Yunan ordusu ilk defa Sakarya'dan sonra taarruzda savunm aya Türk ordusu da savunmadan taarruza
geçmiştir.
CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE;
■ Türkiye'nin ilk genelkurmayı İsmet İnönü, Türkiye Cum huriyeti'nin ilk genelkurmayı Fevzi Çakmak'tır.
■ Türkiye Cum huriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'dir.
■ Türkiye Cum huriyeti'nin ilk Başbakanı İsmet İnönü'dür.
■ Türkiye Cum huriyeti'nin kurulan ilk siyasi partisi Halk Fırkası'dır. (9 Ağustos 1923)
■ Türkiye Cum huriyeti'nin ilk m uhalefet partisi Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'dır. (17 Kasım 1924)
■ Türkiye Cum huriyeti'nin ilk yüksek okulu 1925'te A nkara'da açılan Hukuk Mektebi'dir.
■ Türkiye Cum huriyeti'nin ilk özel bankası 1924 yılında kurulan Türkiye İş Bankası'dır.
■ Türkiye Cum huriyeti'nde hukuksal alanda kadın erkek eşitliği ilk defa Medeni Kanun ile gerçekleşmiştir.
■ Meclis hükümeti sisteminden kabine sistem ine geçiş ilk kez Cumhuriyetin ilanıyla gerçekleşmiştir.
■ Eğitimde ikiliğe son verilerek eğitimin birleştirilmesi ilk kez Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile gerçekleşmiştir.
■ Yeni Türk Devleti'nde milli ekonomi ilkesi ilk kez Misak-ı İktisadi ile gerçeklem iştir.(14 Mart 1923)
■ Tarımı m odernleştirm ek ve geliştirm ek amacıyla kurulan ilk kurum Y üksek Ziraat Enstitüsü'dür.
■ Türkiye Cum huriyeti'nin ilk dem ir - çelik fabrikası Karabük'te 1939'da kurulmuştur.
■ Laik Cumhuriyeti yıkm aya yönelik ilk isyan Şeyh Sait isyanı'dır (13 Şubat 1925)
■ Yeni Türk devletinin ekonomi esasları ilk kez İzmir İktisat Kongresi'nde belirlenmiştir.
■ Türkiye Cumhuriyetinin inkılap hareketlerin en yoğun yaşandığı dönem 1923-1934 arasıdır.
■ Türkiye Cumhuriyetindeki ilk nüfus sayımı 28 Ekim 1927'de yapılmıştır.
■ Laiklik ilkesi doğrultusunda gerçekleştirilen ilk inkılap hareketi saltanatın kaldırılm asıdır
■ Boğazlar üzerinde Türk egemenliğinin tam anlamıyla sağlanması Montrö Boğazlar Sözleşmesiyle
gerçekleşmiştir.
■ Hatay Cum huriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen'dir.
■ Kadınlar Türkiye'de ilk kez 1930 belediye, 1933'te m uhtarlık 1934'te milletvekili seçim lerine katılarak
siyasi hayata girmişlerdir.
■ Türkiye'de topraksız köylüye toprak kazandırmayı amaçlayan ilk kanun 1929'da çıkarılmıştır.
■ Modern tarih yazıcılığı alanında ilk çalışm alar T.T.K.'nın açılmasıyla başlamıştır.(12 Nisan 1931)
■ Yabancı okullar ve dış borçlar konusunda Türkiye ile en çok çatışan devlet Fransa'dır.
■ Tarımı geliştirm ek için atılan ilk önemli adım aşar vergisinin kaldırılmasıdır.
H ■ Türkiye ile İngiltere'nin Lozan Görüşm eleri'nde anlaşamamasının en önemli nedeni Musul meselesidir.
■ Yeni Türk devletinde laik hukuk düzeninin kurulması konusunda atılan ilk ciddi adım Medeni Kanun'un
kabul edilm esidir (17 Şubat 1926)
■ Dünya barışına katkı sağlam ak için Türkiye Cumhuriyetinin ilk ciddi girişimi Milletler Cem iyeti'ne üye
H olmaktır.
■ Hatay'ın anavatana katılması ile Türkiye Suriye sınırı en son şeklini almıştır.
■ Musul meselesinin Türkiye'nin aleyhine sonuçlanmasındaki en önemli etken Şeyh Sait İsyanı'dır.
■ Yeni Türk Devletinde kapitülasyonların son izlerinin silinm esi Kabotaj Kanunu ile gerçekleşmiştir.
■ Türk toplum unun eğitim ve kültür seviyesinin artması için atılan en ciddi adım Harf İnkılabıdır.
■ Harf inkılabının Türk halkı tarafından benimsenmesi için yapılan ilk faaliyet Millet Mekteplerinin
açılm asıdır
Türk dilinin yabancı dillerin boyunduruğundan kurtarılması için yapılan ilk ciddi faaliyet Türk Dil
Kurumun açılm asıdır
■ Türkiye'nin ilk özel okulu Ted Koleji'dir (1929)
■ Türkiye - Irak sınırının bugünkü şekliyle çizilm esi 1926 Ankara A ntlaşm ası'yla gerçekleşmiştir.
■ Türkiye'nin İslam devletleriyle ilk ciddi yakınlaşm ası Sadabat Paktı'dır.
■ Türkiye'nin II.Dünya savaşı çıkm a ihtimaline karşı kendinin korum ak için yaptığı ilk siyasi eylem Balkan
Paktı'nı imzalanmasıdır.
■ Yeni Türk Devletinin özel sektörü desteklem ek için yaptığı ilk eylem Teşviki Sanayi Kanunu'nun
çıkarılmasıdır.
Anayasa Mahkemesinin kurulması ilk kez 1961 Anayasası'nda yer almıştır.
■ Terakkiperver Cum huriyet Fırkasının kapatılmasıyla çok partili hayata geçiş denemeleri ilk kez
başarısız olmuştur.
■ 1961 Anayasası kişi hak ve özgürlüklerin en geniş şekilde verildiği anayasadır.
■ Yeni Türk Devletinin cumhurbaşkanının, başbakanının ve TBMM başkanının ilk kez belirlenmesi
Cumhuriyetin ilanıyla gerçekleşmiştir.
■ Cum huriyet dönemi anayasalarının Osmanlı anayasalarından ayrılan en önemli farkı egemenliğin halka
ait olmasıdır
■ II.Dünya Savaşı bitiminden sonra galip devletlerin dünya politikalarını belirlem ek için yaptığı ilk toplantı
Yalta Konferansı'dır (1945).
■ II.Dünya Savaşında en kârlı çıkan devletler Rusya ve ABD'dir.
■ Cum huriyet dönemi ilk meclis başkanı Ali Fethi Okyar son meclis başkanı Abdülhalık Renda'dır.
■ İlk seçilm iş kadın muhtar Aydın'dan Gül Esin'dir.