Professional Documents
Culture Documents
DCCTHP KTCT_ VŨ THỊ BÍCH HẠNH (14)
DCCTHP KTCT_ VŨ THỊ BÍCH HẠNH (14)
DCCTHP KTCT_ VŨ THỊ BÍCH HẠNH (14)
4. Mục tiêu
Một là, trang bị cho sinh viên những tri thức cơ bản, cốt lõi của Kinh tế chính trị
Mác – Lênin trong bối cảnh phát triển kinh tế của đất nước và thế giới ngày nay. Đảm
bảo tính cơ bản, hệ thống, cập nhật tri thức mới, gắn với thực tiễn, tính sáng tạo, kỹ năng,
tư duy, phẩm chất người học, tính liên thông, khắc phục trùng lắp, tăng cường tích hợp và
giảm tải, lược bớt những nội dung không còn phù hợp hoặc những nội dung mang tính
kinh viện đối với sinh viên các trường Cao đẳng, Đại học không chuyên Lý luận.
Hai là, trên cơ sở đó hình thành tư duy, kỹ năng phân tích, đánh giá và nhận diện
bản chất của các quan hệ lợi ích kinh tế trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và
góp phần giúp sinh viên xây dựng trách nhiệm xã hội trong vị trí việc làm và cuộc sống
sau khi ra trường.
Ba là, góp phần xây dựng lập trường, ý thức hệ tư tưởng Mác – Lênin đối với SV.
5. Kết quả mong đợi
Qua phần Những vấn đề kinh tế chính trị học về phương thức sản xuất TBCN,
người học hiểu biết tường tận thế nào là sản xuất hàng hóa; hàng hóa; tiền tệ; quy luật giá
trị; công thức chung của tư bản và mâu thuẫn của nó; sức lao động - hàng hóa đặc biệt ;
giá trị thặng dư; tư bản bất biến, tư bản khả biến và các phương pháp sản xuất giá trị
thặng dư trong CNTB; quy luật giá trị thặng dư; tích lũy tư bản; tích tụ và tập trung tư
bản; lưu thông tư bản: tuần hoàn và chu chuyển; TB cố định và TB lưu động; các hình thái
biểu hiện của GTTD: lợi nhuận, lợi tức và địa tô TBCN; CNTB độc quyền: các đặc điểm
kinh tế cơ bản; những biểu hiện mới.
Học xong phần Những vấn đề kinh tế chính trị học về thời kỳ quá độ lên CNXH ở
Việt Nam người học hiểu được: (i) Tính tất yếu, nội dung cơ bản của công nghiệp hóa,
hiện đại hóa nền kinh tế quốc dân trong thời kỳ quá độ lên CNXH; (ii) Khái niệm sở hữu
tư liệu sản xuất và các thành phần kinh tế, đặc điểm các TPKT trong thời kỳ quá độ lên
CNXH ở Việt Nam; (iii) Khái niệm, đặc trưng và các giải pháp cơ bản để xây dựng và
phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Có kỹ năng tư duy: (i) Biết sử dụng phương pháp tư duy của chủ nghĩa duy vật
biện chứng và duy vật lịch sử khi nghiên cứu các vấn đề kinh tế - xã hội. (ii) Sử dụng
thành thạo phương pháp trừu tượng hóa khoa học - phương pháp đặc thù của kinh tế
chính trị học khi nghiên cứu các hiện tượng và quá trình kinh tế. (iii) Sử dụng thường
xuyên phương pháp logic kết hợp với lịch sử, các thao tác phân tích, tổng hợp, thống kê,
mô hình hóa… khi nghiên cứu các vấn đề kinh tế.
Có kỹ năng nghiên cứu: (i) Thu thập, tổng hợp, phân tích, đánh giá thông tin; (ii)
Xây dựng đề cương nghiên cứu, lựa chọn các phương pháp nghiên cứu phù hợp. (iii) Sử
dụng thành thạo ngôn ngữ chuyên ngành trong các loại hình văn bản. (iv) Liên hệ vận
dụng, gắn lý luận với thực tiễn, dự báo xu hướng vận động; (v) Sử dụng thành thạo các
kỹ thuật nghiên cứu; (vi) Có kĩ năng làm việc theo nhóm trong nghiên cứu và giải quyết
các vấn đề.
Có thế giới quan đúng đắn, nắm vững được phương pháp luận khoa học, từ đó
nâng cao năng lực quan sát và phân tích vấn đề, xử lý và giải quyết mâu thuẫn trong các
lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa v.v…
Kiên định niềm tin và lòng tin, nhận thức và nhìn nhận đúng đắn đối với học
thuyết kinh tế chính trị Mác - Lênin - học thuyết khoa học nhất, đúng đắn nhất trong bối
cảnh ngày nay học thuyết kinh tế du nhập vào nước ta có nhiều trường phái để không bị
“nhiễu” vì bất cứ luồng tư tưởng sai lầm nào.
Tự giác thực hiện công cuộc xây dựng kinh tế và thúc đẩy kinh tế phát triển.
6. Kế hoạch dạy học
Chủ đề 1: ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ CHỨC NĂNG CỦA
KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC – LÊNIN
Số tiết Chuẩn bị của
Phương pháp người học
Nội dung(Kiến thức) KQHT
Lý Thực dạy – học
thuyết hành
Chủ đề 4: CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
Số tiết Chuẩn bị của
Phương pháp người học
Nội dung(Kiến thức) KQHT Lý Thực
thuyết hành dạy – học
5.1. KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH SV hiểu được 6 Thuyết giảng - Đọc TL 1, 3
HƯỚNG XHCN Ở VIỆT NAM hệ thống tri và 4
5.1.1. Khái niệm kinh tế thị trường thức lý luận kết hợp với
định hướng XHCN ở Việt Nam căn bản về nền nêu vấn đề +
- Chuẩn bị các ý
5.1.2. Tính tất yếu khách quan của kinh tế thị Thuyết trình
việc phát triển kinh tế thị trường trường mang nhóm. kiến để hỏi, đề
định hướng XHCN ở Việt Nam đặc thù phát xuất khi nghe
5.1.3. Đặc trưng của kinh tế thị triển của Việt
trường định hướng XHCN Việt Nam Nam và vấn đề giảng. Trả lời
- Về mục tiêu quan hệ lợi các câu hỏi thảo
- Về quan hệ sở hữu và thành phần ích, bảo đảm
kinh tế hài hòa các luận của chủ đề
- Về quan hệ quản lý nền kinh tế. quan hệ lợi ích
- Về quan hệ phân phối. trong quá trình
- Về quan hệ giữa gắn tăng trưởng phát triển kinh
kinh tế với công bằng xã hội tế thị trường ở
5.2. HOÀN THIỆN THỂ CHẾ Việt Nam.
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH Thông qua
HƯỚNG XHCN nhận thức này,
5.2.1. Sự cần thiết phải hoàn SV hình thành
thiện thể chế kinh tế thị trường kỹ năng tư duy
định hướng XHCN ở Việt Nam. vận dụng lý
- Thể chế kinh tế thị trường định luận vào giải
hướng XHCN quyết các vấn
+ Thể chế đề kinh tế khi
+ Thể chế kinh tế tham gia các
+ Thể chế kinh tế thị trường định quan hệ kinh tế
hướng xã hội chủ nghĩa - xã hội, các
- Lý do phải thực hiện thể chế kinh quan hệ lợi ích
tế thị trường định hướng XHCN trong kinh tế
5.2.2. Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định
thị trường định hướng XHCN ở hướng XHCN
Việt Nam trên một số khía cạnh ở Việt Nam.
chủ yếu.
- Hoàn thiện thể chế về sở hữu và
phát triển các thành phần kinh tế
- Hoàn thiện thể chế để phát triển
đồng bộ các yếu tố thị trường và
các loại thị trường.
- Hoàn thiện thể chế để đảm bảo
gắn tăng trưởng kinh tế với bảo
đảm tiến bộ và công bằng xã hội
- Hoàn thiện thể chế thúc đẩy hội
nhập kinh tế quốc tế
- Hoàn thiện thể chế nâng cao năng
lực hệ thống chính trị
5.3.CÁC QUAN HỆ LỢI ÍCH
KINH TẾ Ở VIỆT NAM
5.3.1. Lợi ích kinh tế và quan hệ lợi
ích kinh tế
5.3.1.1. Lợi ích kinh tế
- Khái niệm
- Bản chất và biểu hiện của lợi
ích kinh tế
- Vai trò của lợi ích kinh tế trong
nền kinh tế thị trường
5.3.1.2. Quan hệ lợi ích kinh tế
- Khái niệm về quan hệ lợi ích
kinh tế
- Sự thống nhất và mâu thuẫn
trong các quan hệ lợi ích kinh tế
- Các nhân tố ảnh hưởng đến
quan hệ lợi ích kinh tế
- Một số quan hệ lợi ích kinh tế
cơ bản trong nền kinh tế thị trường
- Phương thức thực hiện lợi ích
kinh tế trong các quan hệ lợi ích chủ
yếu
5.3.2. Vai trò của nhà nước trong
bảo đảm hài hòa các quan hệ lợi ích
5.3.2.1. Bảo vệ lợi ích hợp pháp, tạo
môi trường thuận lợi cho hoạt động
tìm kiếm lợi ích của các chủ thể
kinh tế
5.3.2.2. Điều hòa lợi ích giữa cá
nhân – doanh nghiệp – xã hội
5.3.2.3. Kiểm soát, ngăn ngừa các
quan hệ lợi ích có ảnh hưởng tiêu
cực đối với sự phát triển xã hội.
5.3.2.4. Giải quyết những mâu
thuẫn trong quan hệ lợi ích kinh tế.
Câu hỏi ôn tập:
1. Phân tích tính tất yếu khách quan của việc phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
ở Việt Nam?
2. Hãy trình bày những đặc trưng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam? Phân tích những nhiệm vụ chủ yếu để hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa ở Việt Nam?
3. Khái niệm, đặc trưng và những nhân tố ảnh hưởng đến các quan hệ lợi ích kinh tế? Các quan hệ lợi
ích kinh tế chủ yếu trong nền kinh tế thị trường? Sự thống nhất và mâu thuẫn giữa các lợi ích kinh tế? Vai trò
nhà nước trong việc đảm bảo hài hòa các lợi ích kinh tế?
Vấn đề thảo luận:
1. Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam vừa bao hàm những đặc trưng của tính
phổ biến kinh tế thị trường thế giới, vừa có những đặc trưng mang tính phù hợp với hoàn cảnh lịch sử cụ thể
của Việt Nam. Hãy thảo luận để làm rõ những đặc trưng đó trên cơ sở chọn một loại thị trường trong nền
kinh tế ở Việt Nam?
2. Hãy xuất phát từ vai trò của công dân, thảo luận để chỉ ra trách nhiệm của mình cần thực hiện
những nhiệm vụ gì để góp phần hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và thực
hiện hài hòa các quan hệ lợi ích trong phát triển ở Việt Nam? Với tư cách là công dân, hãy thảo luận các
phương thức để bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình khi tham gia các hoạt động kinh tế xã hội?
Chủ đề 6: CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA VÀ HỘI NHẬP KINH TẾ
QUỐC TẾ CỦA VIỆT NAM
6.1. CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN SV hiểu được 6 Thuyết giảng - Đọc TL 1, 3
ĐẠI HÓA Ở VIỆT NAM và 4
6.1.1. Khái quát cách mạng công hệ thống tri kết hợp với
nghiệp và công nghiệp hóa thức về công nêu vấn đề +
- Chuẩn bị các ý
6.1.1.1. Khái quát về cách mạng nghiệp hóa, Thuyết trình
công nghiệp hiện đại hóa ở nhóm. kiến để hỏi, đề
- Khái niệm cách mạng công nghiệp Việt Nam xuất khi nghe
- Khái quát lịch sử các cuộc công trong bối cảnh
nghiệp giảng. Trả lời
thích ứng với
- Vai trò của cách mạng công nghiệp các câu hỏi thảo
đối với sự phát triển cuộc cách
6.1.1.2. Công nghiệp hóa và các mô mạng công luận của chủ đề
hình công nghiệp hóa trên thế giới nghiệp lần thứ
- Khái quát về công nghiệp hóa tư(4.0). Hiểu
- Các mô hình công nghiệp hóa tiêu được về hội
biểu trên thế giới nhập quốc tế
6.1.2. Tính tất yếu khách quan
và tác động
và nội dung của công nghiệp của hội nhập
hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam
6.1.2.1. Tính tất của công nghiệp quốc tế đối với
hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam sự phát triển
6.1.2.2. Nội dung của công nghiệp của Việt Nam.
hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam Từ đó hình
- Tạo lập những điều kiện để có thể thành cho SV
thực hiện chuyển đổi từ nền sản xuất nhận thức cần
– xã hội lạc hậu sang nền sản xuất –
trang bị cho
xã hội tiến bộ
- Chuyển đổi cơ cấu kinh tế hiện đại, bản thân
hợp lý và hiệu quả những kỹ năng
- Từng bước hoàn thiện quan hệ sản đáp ứng yêu
xuất phù hợp với trình độ phát triển cầu của công
của lực lượng sản xuất nghiệp hóa,
6.1.3. Công nghiệp hóa, hiện đại hiện đại hóa và
hóa ở Việt Nam trong bối cảnh
hội nhập quốc
cách mạng công nghiệp lần thứ tư
6.1.3.1. Quan điểm về công nghiệp tế.
hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam trong
bối cảnh cách mạng công nghiệp
lần thứ tư
6.1.3.2. Công nghiệp hóa, hiện đại
hóa ở Việt Nam thích ứng với cách
mạng công nghiệp lần thứ tư.
6.2. HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC
TẾ CỦA VIỆT NAM
6.2.1. Khái niệm và các hình thức
hội nhập kinh tế quốc tế
6.2.1.1. Khái niệm và sự cần thiết
khách quan hội nhập kinh tế quốc tế
- Khái niệm về hội nhập kinh tế quốc tế
- Tính tất yếu khách quan của hội
nhập kinh tế quốc tế
6.2.1.2. Nội dung hội nhập kinh tế
quốc tế
- Thứ nhất, các điều kiện để thực
hiện hội nhập hiệu quả và thành công
- Thứ hai, thực hiện đa dạng các hình
thức, các mức độ hội nhập kinh tế
quốc tế.
6.2.2. Tác động của hội nhập kinh
tế quốc tế đến phát triển của VN
6.2.2.1. Tác động tích cực của hội
nhập kinh tế quốc tế
6.2.2.2. Tác động tiêu cực của hội
nhập kinh tế quốc tế
6.2.3. Phương thức nâng cao hiệu
quả hội nhập kinh tế quốc tế trong
phát triển của Việt Nam
6.2.3.1. Nhận thức sâu sắc về thời
cơ và thách thức do hội nhập kinh
tế quốc tế mang lại.
6.2.3.2. Xây dựng chiến lược và lộ
trình hội nhập kinh tế phù hợp
6.2.3.3. Tích cực, chủ động tham
gia vào các liên kết kinh tế quốc tế
và thực hiện đầy đủ các cam kết của
Việt Nam trong các liên kết kinh tế
quốc tế và khu vực
6.2.3.4. Hoàn thiện thể chế kinh tế
và luật pháp
6.2.3.5. Nâng cao năng lực cạnh
tranh quốc tế của nền kinh tế
6.2.3.6. Xây dựng nền kinh tế độc
lập, tự chủ của Việt Nam
Câu hỏi ôn tập:
1. Phân tích nội dung cơ bản của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam?
2. Phân tích quan điểm và những giải pháp để thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt
Nam trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư?
3. Phân tích tính tất yếu của hội nhập kinh tế quốc tế và những tác động của hội nhập kinh tế
quốc tế đối với Việt Nam?
4. Trình bày những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế trong phát triển
của Việt Nam?
Vấn đề thảo luận:
1. Hãy thảo luận lịch sử phát triển của các cuộc cách mạng công nghiệp, làm rõ những tác động của
các cuộc cách mạng công nghiệp đối với sự phát triển của xã hội loài người? Xuất phát từ vị trí của bản thân,
thảo luận và trình bày về trách nhiệm của mình cần đóng góp gì để thực hiện thành công công nghiệp hóa,
hiện đại hóa ở Việt Nam trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư?
2. Hãy thảo luận để làm rõ những tác động tích cực và tiêu cực của hội nhập kinh tế quốc tế đối với sự
phát triển của Việt Nam? Việt Nam cần phải thích ứng với những tác động đó như thế nào?
7- Tài liệu dạy và học
Mục đích
Địa chỉ
Năm Nhà sử dụng
TT Tên tác giả Tên tài liệu khai thác
XB XB Tham
tài liệu Học
khảo
Giáo trình kinh tế chính trị
Mác – Lênin(Dành cho
1 Bộ GD và ĐT CTQG X
bậc Đại học – Không
chuyên Lý luận chính trị)
Hội đồng trung
ương chỉ đạo
biên soạn giáo
trình quốc gia
Giáo trình kinh tế chính trị
2 các môn khoa 2004 CTQG Thư viện X
Mác – Lênin.
học Mác –
Lênin, Tư
tưởng Hồ Chí
Minh
Đảng Cộng sản Văn kiện Đại hội Đại biểu
3 Việt Nam toàn quốc lần thứ XII. 2016 CTQG Thư viện X