Nhận xét

1. Quan điểm xét lại về thương mại tự do

Những người chịu trách nhiệm về học thuyết phát triển thương mại tự do như Krugman đã chỉ
ra rằng thương mại chiến lược hay thương mại có sự can thiệp của chính phủ là hoàn toàn
không có giá trị và có nhiều khó khăn. Điều này dẫn đến việc sự xét lại của thương mại mới hay
còn gọi là thương mại tự do.
- Rủi ro của chính sách thương mại chiến lược:
+ Krugman đã chỉ ra rằng thương mại chiến lược có thể dẫn đến chiến tranh thương mại
giữa các chính phủ hay các nước có liên quan
+ Thương mại chiến lược gần như chắc chắn sẽ bị khống chế bởi các nhóm lợi ích đặt biệt và
những nhóm người đó sẽ bóp méo chính sách để trục lợi cho riêng họ.
 Krugman có lẽ đúng trong lập luận trên.
2. Sự phát triển của hệ thống thương mại thế giới
- Mặt tích cực:
+ Nhiều luận điểm ủng hộ cho thương mại tự do không giới hạn. Ví dụ:
o Nước Anh sau khi chịu nhiều tác động tiêu cực về các vấn đề như nạn đói ở
Ireland đã chuyển từ nền Đạo luật ngũ cốc (Corn laws – Đánh thuế cao và hoạt
động nhập khẩu ngũ cốc từ nước ngoài) chuyển sang tự do thương mại và trở
thành một trong những cường quốc thương mại trên thế giới. -> Chỉnh phủ Anh
ra sức kêu gọi và thúc đẩy tự do hóa thương mại với các đối tác thương mại của
họ trong bối cảnh thế giới đang chìm trong Cuộc Đại Suy Thoái
o GATT (một hiệp định đa phương được thành lập năm 1947) ủng hộ việc tự do
hóa thương mại bằng cách xóa bỏ thuế, trợ cấp, hạn ngạch nhập khẩu,... ->
GATT đã rất thành công trên nhiều phương diện trong những năm đầu hoạt
động ví dụ như thuế trung bình ở Mỹ giảm gần 92% từ 1947 – 1979.

+ WTO ra đời đóng vai trò cho việc bao bộc GATT và các cơ quan khác như dịch vụ và sở
hữu trí tuệ. WTO Đã duy trì các nỗ lực đi đầu trong việc thúc đẩy thương mại tự do toàn
cầu -> Ngoài việc đóng vai trò làm cảnh sát toàn cầu, WTO còn mở rộng các thỏa thuận
thương mại, làm trung gian thúc đẩy các thỏa thuận tương lai nhằm mở cửa cho thương
mại toàn cầu vể dịch vụ.

- Các vấn đề trong thương mại quốc tế:

+ Các biện pháp chống bán phá giá
o Từ năm 1995 – 2011 có khoảng hơn 3922 vụ chống bán phá giá, nhưng kể từ năm
2003 thì chống bán phá giá đã giảm đáng kể.
+ Chính sách bảo hộ mậu dịch ở mức cao trong lĩnh vực nông nghiệp
o Ở nhiều nền kinh tế, thuế và các khoản trợ cấp nằm ở mức độ cao trong khu vực
nông nghiệp -> Người tiêu dùng phải trả giá cao hơn nhiều so với mức giá cần thiết
cho các sản phẩm nông nghiệp nhập khẩu
+ Thiếu biện pháp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ ở nhiều quốc gia
o Người ta lo ngại rằng các nhà sản xuất ở một số nước như Ấn độ có thể tiếp thị các
sản phẩm làm nhái của những nước khác như Mỹ. Tình hình bảo hộ bằng sáng chế
ở các nước nghèo vẫn kém hơn nhiều so với các nước đã phát triển.
+ Các mức thuế vẫn còn cao đối với ngành dịch vụ và hàng hóa phi nông nghiệp
o Nhiều nước lập luận rằng do ngành công nghiệp còn non trẻ để biện hộ cho việc áp
đặt thuế cao lâu dài lên dến các hàng nhập khẩu phi nông nghiệp.