BÀI 11: BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Ở TỈNH GIA LAI

( Thời lượng: 4 tiết)

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Trình bày được khái niệm biến đổi khí hậu.
- Nêu được một số nguyên nhân của biến đổi khí hậu ở địa phương.
- Nhận biết được một số biểu hiện của biến đổi khí hậu qua hình ảnh trực quan (tranh, ảnh, bảng biểu,
…). Nêu được hậu quả của biến đổi khí hậu ở địa phương.
- Nêu được một số giải pháp giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu.
2. Kĩ năng:
a. Năng lực riêng: Miêu tả, quan sát hình ảnh, phân tích bảng biểu, tìm và phân tích nguyên nhân.
b. Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm để nêu những nguyên nhân của biến đổi khí hậu ở
địa phương.
- Tự chủ và tự học: Chủ động nghiên cứu tài liệu, nghiên cứu thực tế tìm hiểu về vấn đề biến đổi khí
hậu ở địa phương.
3. Phẩm chất:
- Trách nhiệm: Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, có ý thức hoàn thành tốt những nhiệm vụ học
tập.
- Chăm chỉ: Siêng năng, chịu khó học tập, tìm hiểu về biến đổi khí hậu ở địa phương.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên:
- Tivi.
- Phiếu học tập
- Tranh ảnh, bảng biểu liên quan đến bài học
2. Học sinh: Tham khảo các tài liệu mạng, thực tế… để tìm hiểu về “biến đổi khí hậu”.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
A. Khởi động
a) Mục tiêu: Học sinh xác định được những vấn đề cần tìm hiểu về biến đổi khí hậu.
b) Nội dung:
- HS thảo luận theo 6 nhóm: Trên cơ sở bảng KWL của từng cá nhân chuẩn bị tổng hợp thành bảng
KWL của nhóm.
* Bảng KWL:
K W L
(Liệt kê những gì em (Liệt kê những điều em (Liệt kê những điều em đã học
đã biết về biến đổi khí muốn biết thêm về biến đổi được về biến đổi khí hậu)
hậu) khí hậu)

- Trả lời câu hỏi: Kể tên một số hiện tượng liên quan đến biến đổi khí hậu mà em biết?
c) Sản phẩm:
- Nội dung điền bảng KWL của cá nhân, nhóm học sinh.
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
 - Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Giáo viên chia nhóm
6 học sinh, tổ chức thảo luận nhóm (5P) và thực hiện
nhiệm vụ như phần Nội dung.
- Thực hiện nhiệm vụ:
+ Học sinh thảo luận nhóm và thực hiện nhiệm vụ,
điền kết quả tổng hợp vào phiếu KWL của nhóm. GV
quan sát, lưu ý những nhóm có những ý kiến khác biệt.
- Báo cáo, thảo luận:
+ Chiếu kết quả thảo luận của 1- 2 nhóm HS, yêu
cầu HS đại diện nhóm báo cáo kết quả.
- Kết luận, nhận định: GV nhận xét ý thức học tập của
HS và dẫn dắt vào bài.

B. Hình thành kiến thức mới

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm biến đổi khí hậu
a) Mục tiêu: Trình bày được khái niệm biến đổi khí hậu.
b) Nội dung:
- GV chiếu đoạn video về biến đổi khí hậu.

Nêu câu hỏi:

+ Theo em, biến đổi khí hậu là gì?
+ Biến đổi khí hậu được nhận biết thông qua những biểu hiện nào?
- Yêu cầu học sinh nêu sự biến đổi khí hậu biểu hiện như thế nào qua biểu đồ hình 11.1: Xu thế biến
đổi tuyến tính của nhiệt độ không khí trung bình năm tại một số trạm khí tượng tỉnh Gia Lai, thời kì
1961 – 2018 và trong hình 11.2, 11.3?
c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh: Khái niệm biến đổi khí hậu và các biểu hiện của biến đổi khí
hậu.
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
- Chuyển giao nhiệm vụ học tập: I. Biến đổi khí hậu
Giáo viên chiếu đoạn video về biến đổi khí hậu, nêu - Biến đổi khí hậu Trái Đất là sự thay đổi
câu hỏi và chiếu hình 11.1, 11.2, 11.3, nêu câu hỏi như của khí hậu ở hiện tại và tương lai bởi
trong phần Nội dung. các nguyên nhân tự nhiên và nhân tạo
- Thực hiện nhiệm vụ: HS theo dõi đoạn video, trong một giai đoạn nhất định (tính bằng
quan sát hình ảnh, trả lời câu hỏi tìm hiểu về biến đổi thập kỉ hay hàng triệu năm).
 khí hậu. - Biểu hiện của biến đổi khí hậu:
- Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một vài HS + Gia tăng của nhiệt độ trung bình.
trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung ý kiến. + Băng tan, nước biển dâng.
- Kết luận, nhận định: GV nhận xét ý thức, kết quả + Gia tăng thiên tai và các hiện tượng
học tập của học sinh, chuẩn xác kiến thức. thời tiết cực đoan.

Hoạt động 2: Tìm hiểu một số nguyên nhân gây biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai
a) Mục tiêu: Nêu được một số nguyên nhân của biến đổi khí hậu ở địa phương.
b) Nội dung:
HS đọc thông tin trong sách giáo khoa, liên hệ thực tế tại địa phương thảo luận 6 nhóm (6P)
hoàn thành phiếu học tập 1:
1. Em hãy trình bày một số nguyên nhân gây biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai vào bảng sau:
Nguyên nhân gây biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai
Do tự nhiên Do con người

2. Trong các nguyên nhân do con người, nguyên nhân nào là nguyên nhân chính gây biến đổi
khí hậu ở tỉnh Gia Lai?
3. Tại huyện Mang Yang, có những nguyên nhân nào do con người gây ra góp phần làm biến
đổi khí hậu?
c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh trong phiếu học tập số 1.
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
- Chuyển giao nhiệm vụ học tập: II. Một số nguyên nhân gây biến đổi
Giáo viên phát phiếu học tập số 1 cho các nhóm. khí hậu ở tỉnh Gia Lai
Yêu cầu HS phân tích thông tin trong sách giáo khoa Câu 1:
và liên hệ thực tế tại địa phương thảo luận 6 nhóm
(6P) hoàn thành phiếu học tập số 1.
- Thực hiện nhiệm vụ: HS phân tích thông tin trong
sách giáo khoa, liên hệ thực tế thảo luận nhóm hoàn
thành phiếu học tập số 1 như trong phần Nội dung.
- Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện nhóm lên trình
bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung ý kiến.
- Kết luận, nhận định: GV nhận xét kết quả thảo luận
của HS, chuẩn xác kiến thức.

Câu 1.
Nguyên nhân gây biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai
Do tự nhiên Do con người
- Thay đổi cường độ chiếu sáng của Mặt - Gia tăng các hoạt động của con người thải ra khí
Trời. nhà kính (khí thải ra từ hoạt động sản xuất, phương
- Hoạt động của núi lửa. tiện giao thông).
- Thay đổi dòng chảy của đại dương. - Dân số tăng, phân bố dân cư không đồng đều.
- Thay đổi chuyển động của Trái Đất - Khai thác quá mức các hệ sinh thái: Phá rừng, đốt
 rừng làm nương rẫy, chặt cây xanh, mở rộng diện
tích khu đô thị và khu công nghiệp,…
- Việc đầu tư các dự án xây dựng các nhà máy thủy
điện làm thu hẹp diện tích đất đai và diện tích rừng.

Câu 2. Trong các nguyên nhân do con người, nguyên nhân: Gia tăng các hoạt động của con người
thải ra khí nhà kính (khí thải ra từ hoạt động sản xuất, phương tiện giao thông) là nguyên nhân chính
gây biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai.

Câu 3. Liên hệ thực tế tại huyện Mang Yang: khí thải từ hoạt động sản xuất, phương tiện giao
thông , phá rừng, đốt rừng làm nương rẫy, …
* GV giới thiệu thêm một số nguyên nhân có thể dẫn đến biến đổi khí hậu như: dùng nhiều bao bì
nilon, ô nhiễm môi trường, …
Hoạt động 3. Biểu hiện và hậu quả của biến đổi khí hậu
a. Mục tiêu:
- Nhận biết được một số biểu hiện của biến đổi khí hậu qua hình ảnh trực quan (tranh, ảnh, bảng biểu,
…).
- Nêu được hậu quả của biến đổi khí hậu ở địa phương.
b. Nội dung: Học sinh tìm hiểu một số biểu hiện của biến đổi khí hậu, hậu quả của biến đổi khí hậu
thông qua việc quan sát tranh ảnh, phân tích bảng biểu, lập bảng thống kê.
c. Sản phẩm: HS hoàn thành câu hỏi, phiếu học tập.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập a. Biểu hiện của biến đổi khí hậu
Chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu học sinh thảo luận - Nhiệt độ trung bình tăng
*Nhóm 1,2: - Hạn hán xuất hiện ở nhiều nơi
- Lượng mưa tăng giảm thất
- Yêu cầu học sinh quan sát các hình ảnh về biến đổi
thường.
khí hậu sau:
- Biến đổi khí hậu còn làm gia
tăng tần suất, cường độ các hiện
tượng thời tiết cực đoan, nguy
hiểm như: lũ lụt, mưa giông, sét,
lốc, mưa đá,... trên địa bàn tỉnh
Gia Lai.
b. Hậu quả của biến đổi khí
H1. hậu
- Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến
sức khoẻ con người: bệnh hô hấp,
tim mạch.
- Ảnh hưởng đến kinh tế: Lũ lụt
phá hủy nhiều công trình, hoa
màu, …
H2
- Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến
nông nghiệp: Lũ lụt làm mất hoa
màu, đất bị nhiễm phèn, nhiễm
 mặt giảm năng suất. Hạn hán kéo
dài gây mất mùa.
- Anh hưởng đến nguồn tài
nguyên rừng: Hiện tượng cháy
rừng tăng cao do sự nóng lên của
trái đất. Nạn chặt phá rừng khiến
đất bị xâm lấn, thu hẹp diện tích
canh tách…
- Anh hưởng đến nguồn nước:
H3 Gây ô nhiễm nguồn nước, nước
? Hãy lần lượt kể tên các biểu hiện của biến đổi khí hậu thông sạch trở nên khan hiếm, nước
qua các hình ảnh trên. ngầm suy giảm, nước bị nhiễm
?Những biểu hiện của biến đổi khí hậu trên dẫn đến hậu quả gì? mặn, phèn…
* Nhóm 3,4:
? Trình bày một số biểu hiện của biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai
thông qua hình ảnh và thông tin sau:

Hình 11.5. Mưa lớn kéo dài làm ngập nhiều diện tích rau màu của
người dân (thị xã Ayun Pa)
Bảng 11.2. Tổng hợp tình hình hạn hán ở tỉnh
Gia Lai từ năm 2010 đến 2019
(Đơn vị: ha)

Tổng diện Diện Diện tích Vụ

STT Năm
tích bị tích giảm năng sản
hạn mất suất xuất
trắng
1 2010 23 247,7 16 853 6 394,7 Vụ Đông
Xuân
2 2011 17 928,2 3 898,2 14 030 Vụ Đông
Xuân
3 2012 4 444,8 3 013,0 1 432 Vụ mùa
4 2013 9 406,2 1 036,3 8 370 Vụ Đông
Xuân
5 2014 9 461,7 8 968,4 493 Vụ mùa
 6 2015 12 803,8 3 686,3 9 118 2 vụ
7 2016 22 849,22 1 vụ
8 2017 0 0 0
9 2018 0 0 0
20 871 Vụ mùa
10 2019
1 335,5 Vụ Đông
Xuân
(Nguồn: Báo cáo cập nhật kế hoạch hành động ứng phó với biến
đổi khí hậu giai đoạn
2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh Gia Lai)
? Nêu các loại hình thiên tai thường xảy ra ở tỉnh Gia Lai trong
những năm gần đây và hậu quả của chúng.

ST Loại Hậ
T hình u
thiên quả
tai
1 ? ?
2 ? ?
… ? ?
Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ
Dựa vào tranh ảnh giáo viên cung cấp, tìm hiểu trên thực tế để trả
lời các câu hỏi.
Bước 3. Đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận.
Đại diện nhóm báo cáo kết quả thảo luận, nhóm khác nhận xét, bổ
sung.
Bước 4. Giáo viên nhận xét kết quả học tập, đánh giá việc tham
gia học tập của học sinh:
- Bổ sung, chỉnh sửa kiến thức, đưa ra kết luận cho HS cập nhật
sản phẩm.
- Cung cấp thêm một số hình ảnh, video liên quan đến hậu quả của
biến đổi khí hậu để học sinh tham khảo.

Hoạt động 4. Một số giải pháp nhằm giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai
a. Mục tiêu: Nêu được một số giải pháp giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu.
b. Nội dung: Học sinh tìm hiểu một số giải pháp giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu.
c. Sản phẩm: HS hoàn thành phiếu học tập.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ. 4. Một số giải pháp nhằm giảm thiểu
GV yêu cầu HS thảo luận nhóm, hoàn thành phiếu học và thích ứng với biến đổi khí hậu ở
tập 01 trong vòng 5 phút. tỉnh Gia Lai

Lựa
chọn mô
hình
Chuyển canh tác
đổi cây Các Chuyển
trồng Xử lí và giải đổi cây
Các tái sử phá trồng
giải dụng p
pháp chất
Tiết Nâng
kiệm cao
nguồn nhận
Nước thức
của

Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ
Dựa vào kiến thức trong SGK, tìm và điền thông tin vào
Phiếu học tập 01 dưới sự hướng dẫn của GV.
Bước 3. Đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận.
Đại diện nhóm báo cáo kết quả thảo luận, nhóm khác
nhận xét, bổ sung. ( GV yêu cấu HS báo cáo kết quả thảo
luận kết hợp rèn kĩ năng sử dụng bản đồ cho HS thông
qua việc xác định và kể tên các giải pháp giảm thiệu và
thích ứng biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai.
Bước 4. Giáo viên nhận xét kết quả học tập, đánh giá
việc tham gia học tập của học sinh: Bổ sung, chỉnh sửa
kiến thức, đưa ra kết luận cho HS cập nhật sản phẩm.
C. Hoạt động 5: Luyện tập
a. Mục tiêu: Hệ thống những kiến thức đã học về khái niệm và nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu.
Liên hệ được bản thân.
b. Nội dung: GV chiếu nội dung câu hỏi, yêu cầu HS hoạt động cá nhân trả lời.
- Biến đổi khí hậu là gì?
- Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền
để nâng cao nhận thức của cộng đồng
địa phương.
- Lựa chọn mô hình canh tác phù hợp
với biến đổi khí hậu tại địa phương.
- Sản xuất và sử dụng nhiên liệu sinh
học trong nông nghiệp.
- Thí điểm và nhân rộng các mô hình thu
gom, xử lí và tái sử dụng chất thải trong
nông nghiệp giảm ô nhiễm môi trường
và giảm phát thải khí nhà kính.
- Tiết kiệm nguồn nước ở các công trình
thuỷ lợi, hồ chứa, kênh rạch, các công
trình cấp nước.
- Bảo vệ và phát triển rừng bền vững;
phòng, chống cháy rừng hiệu quả.
- Nâng cao nhận thức của người dân
trong việc sử dụng tiết kiệm các nguồn
năng lượng, chuyển đổi sử dụng năng
lượng sạch hơn.
- Những nguyên nhân gây biến đổi khí hậu ở Gia Lai?
- Chia sẻ những việc làm phù hợp với bản thân để góp phần giảm thiểu phát thải khí nhà kính gây
biến đổi khí hậu
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về nhận biết khái niệm biến đổi khí hậu. Các nguyên nhân gây biến
đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai. Dựa vào bảng trong SGK làm BT, Liên hệ được bản thân.
d. Tổ chức thực hiện:
- Giao nhiệm vụ học tập: GV yêu cầu HS trả lời 2 câu hỏi chiếu trên màn hình.
- Thực hiện nhiệm vụ: HS làm việc cá nhân thực hiện các yêu cầu như đã nêu trong phần nội dung.
- Báo cáo, thảo luận: GV gọi HS trình bày ý kiến cá nhân. Các học sinh khác nhận xét, bổ sung.
- Kết luận, nhận định: GV nhận xét câu trả lời của HS. Chốt lại kiến thức bài học.
Đáp án:
- Biến đổi khí hậu Trái Đất là sự thay đổi của khí hậu ở hiện tại và tương lai bởi các nguyên nhân tự
nhiên và nhân tạo trong một giai đoạn nhất định (tính bằng thập kỉ hay hàng triệu năm).
- Các nguyên nhân gây biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai (các câu trả lời gợi ý tromg SGK): b, c, e, g,
h.
- Chia sẻ những việc làm phù hợp với bản thân để góp phần giảm thiểu phát thải khí nhà kính gây
biến đổi khí hậu theo mẫu gợi ý. Đánh giá mức độ thực hiện của bản thân sau mỗi việc đã làm (bằng
cách đánh dấu vào ô tương ứng trong bảng).
Việc làm Mức độ thực hiện
Hiếm khi Thỉnh thoảng Thường xuyên
Đi bộ đi học x
? ? ? ?
? ? ? ?
? ? ? ?
- Yêu cầu học sinh hoàn thành phiếu học tập
PHIẾU HỌC TẬP
- Em hãy nêu một số nguyên nhân gây biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai vào bảng sau:
Nguyên nhân gây biến đổi khí hậu ở tỉnh Gia Lai
Do tự nhiên Do con người

- Trong các nguyên nhân do con người, nguyên nhân nào là nguyên nhân chính gây biến đổi khí hậu
ở tỉnh Gia Lai?
- Tại huyện Mang Yang, có những nguyên nhân nào do con người gây ra làm biến đổi khí hậu?
D. Hoạt động 6: Vận dụng
a. Mục tiêu: Thông qua bài học để vận động gia đình, người thân thực hiện những việc làm phù hợp
nhằm giảm thiểu biến đổi về khí hậu ở địa phương.
b. Nội dung:
- Yêu cầu HS sưu tầm một số hình ảnh về biểu hiện của biến đổi khí hậu ở nơi em sinh sống. Vận
động người thân cùng thực hiện những việc làm phù hợp mà em đã chia sẻ (ở bài tập 2 phần Luyện
tập) nhằm góp phần giảm thiểu biến đổi khí hậu ở địa phương.
c. Sản phẩm: Một số hình ảnh về biểu hiện của biến đổi khí hậu ở nơi HS sinh sống và nêu những
nguyên nhân chính gây ra những biểu hiện đó.
d. Tổ chức thực hiện:
- Giao nhiệm vụ học tập:
GV yêu cầu HS thực hiện nhiệm vụ ở nhà theo yêu cầu ở phần nội dung
- Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ như đã nêu ở mục Nội dung.
- Báo cáo, thảo luận: GV chiếu một vài hình ảnh của HS. HS đại diện lên trình bày nội dung của
hình ảnh. HS khác nhận xét, bổ sung.
- Kết luận, nhận định: GV nhận xét, đánh giá ý thức học tập của HS.
- GV chiếu hình Một số ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ở Gia Lai để học sinh tham khảo.