INTERVIEW

16

SPELEN MET VOEDSEL

Speculatie door nancile instellingen drijft wereldvoedselprijzen op. Dat zegt Olivier de Schutter, VNvoedselrapporteur. Hoge voedselprijzen zijn dramatisch voor mensen in ontwikkelingslanden. De Schutter pleit voor ecologische landbouw.
fotograe TINEKE DHAESE tekst TOBIAS REIJNGOUD

PROJECT CV OLIVIER DE SCHUTTER

Olivier de Schutter is sinds 2008 speciaal rapporteur voor het recht op voedsel van de Verenigde Naties. Hij is jurist en expert op het gebied van mensenrechten en studeerde aan de universiteit van Harvard. Voordat hij bij de VN in dienst trad, was hij secretaris-generaal van de International Federation for Human Rights.

Explosief Olivier de Schutter, de speciale rapporteur voor het recht op voedsel van de Verenigde Naties, presenteerde onlangs een rapport over de explosieve groei van voedselprijzen. Forse prijsstijgingen zijn catastrofaal voor mensen in ontwikkelingslanden, omdat zij vaak het overgrote deel van hun huishoudbudget besteden aan voedsel. Zij kunnen de prijsstijgingen niet opvangen en worden er letterlijk het slachtoer van, aldus De Schutter. Hij onderzocht de oorzaken van de prijsstijging in de afgelopen jaren. De Schutter: Speculatie door onder meer banken, verzekeraars en pensioenfondsen speelt hierin een prominente rol. Casino-economie Tot een aantal jaren terug waren voedselprijzen afhankelijk van de verhouding tussen vraag en aanbod. Viel de oogst tegen, dan stegen de prijzen. Was de oogst goed, dan daalden ze. De afgelopen jaren versoepelden overheden de regelgeving rond de wereldvoedselmarkt. Daardoor kregen kapitaalkrachtige beleggers invloed op de markt van agrarische producten. Vanaf 2004 lijken voedselprijzen in toenemende mate door de activiteiten van deze grote beleggers te worden bepaald. Financile instellingen zien speculatie op de voedselmarkt als een manier om hun risicos te spreiden. Zo dekken ze zich in tegen negatieve koersontwikkelingen op

nancile markten. De voedselprijzen zijn daarmee afhankelijk geworden van ontwikkelingen op nancile markten. De klassieke relatie tussen vraag en aanbod van voedsel is van minder groot belang geworden voor de prijsontwikkeling. De Schutter: Door de invloed van speculatie gaan voedselprijzen op en neer en zijn ze onvoorspelbaar. Dat is gevaarlijk en leidt tot een soort casino-economie waarop geen peil te trekken is. Ecologisch en kleinschalig De Schutter pleit voor een hervorming van de regelgeving zodat de invloed van speculanten op de voedselprijzen kan worden beperkt. Maar betere regelgeving is volgens hem onvoldoende om in de toekomst een duurzame landbouwsector op te bouwen. De Schutter: Om 9 miljard mensen te kunnen voeden in 2050, moeten we de meest ecinte landbouwtechnieken toepassen die beschikbaar zijn. Dat betekent overstappen op ecologische en kleinschalige landbouw. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat ecologische landbouw de voedselproductie verbetert, zeker in arme landen. De voedselproductie in ontwikkelingslanden kan er de komende tien jaar mee worden verdubbeld, meent De Schutter. Banken zoals Triodos Bank, hebben een belangrijke taak als nanciers van de omslag naar een duurzame landbouwsector.
WWW.TRIODOS.NL/VOEDSELSPECULATIE

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat ecologische landbouw de voedselproductie verbetert.

Olivier de Schutter