Kurikulum ng Edukasyong Sekondari ng 2010 Dokumentong Pangkurikulum sa Araling Panlipunan I

Programang Pamantayan: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto at isyu kaugnay ng kasaysayan, ekonomiks at iba pang disiplinang panlipunan gamit ang mga kasanayan sa pananaliksik, pagsisiyasat , mapanuring pagiisip, matalinong pagpapasya ,pagkamalikhain,likas-kayang paggamit ng pinagkukunang-yaman, pakikipagtalastasan at pagpapalawak ng pandaigdigang pananaw tungo sa isang mapanagutang mamamayan ng bansa at daigdig. Pamantayan sa Unang Taon Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga pangunahing kaisipan at mga napapanahong isyung pangkasaysayan at pampamahalaan ng Pilipinas gamit ang mga kasanayan at pagpapahalaga tungo sa pagpapatatag ng pagkabansa, sistemang demokratiko, pagkakaisa at mabuting pagkamamamayan. Pamantayan sa Ikalawang Taon Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga pangunahing kaisipan at mga napapanahong isyu sa pag-aaral ng lipunan at kultura ng mga bansang Asyano gamit ang mga kasanayan at pagpapahalaga tungo sa pagkakaroon ng kamuwangang pangkultura (cultural literacy), pagkakaunawaan, pagaasahan at pagkakaisa ng mga mamamayan sa rehiyong Asya. Pamantayan sa Ikatlong Taon Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga pangunahing kaisipan sa kasaysayan ng daigdig at mga napapanahong isyu gamit ang mga kasanayan at pagpapahalaga tungo sa pagkakaroon ng pandaigdigang kamalayan, kapayapaan at kaunlaran. Pamantayan sa Ika-apat na Taon Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga pangunahing kaisipan at mga napapanahong isyu sa ekonomiks gamit ang mga kasanayan at pagpapahalaga tungo sa pagiging globally competitive at produktibong mamamayan ng bansa at daigdig.

ARALING PANLIPUNAN I

Kurikulum ng Edukasyong Sekondari ng 2010 Dokumentong Pangkurikulum sa Araling Panlipunan I

Pamantayan para sa Unang Taon: Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa mga pangunahing kaisipan at mga napapanahong isyung pangkasaysayan at pampamahalaan ng Pilipinas gamit ang mga kasanayan at pagpapahalaga tungo sa pagpapatatatag ng pagkabansa, sistemang demokratiko, pagkakaisa at mabuting pagkamamamayan. UNANG MARKAHAN Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga Antas 2: Pagtataya Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto MGA PAMANTAYAN MGA KAKAILANGANIN Sa Antas ng Mga Gawaing Mga Produkto/ Instruksyonal Kagamitan Pangnilalaman Pagganap Pag-unawa Mahahalagang Pag-unawa Pagganap Pagganap Tanong NaipamamaNaipamamalas ng Ang ugnayan ng Paano nabuo at Pagsusulat o Pagpapaliwanag a. Proyekto sa 1. Pagsusuri Batayan at las ng mag-aaral mag-aaral ang tao sa kanyang umunlad ang pagsasagawa Naipaliliwanag ng sangguniang kasaysayang ang pag-unawa sa kasanayan sa kapwa at sa sinaunang ng proyekto ang kahalagahan lokal/case study primaryan aklat kahalaghan ng pamamagitan ng heograpiya ay kabihasnang tulad ng ng kasaysayan, g b. Pagsusuri ng kasaysayan at sa pagsulat o nagbigay -daan sa Pilipino? kasaysayang heograpiya at tao dokumento dokument Internet bahaging pagsagawa ng pagbuo at paglokal o case sa pagbuo at o sa websites ginampanan ng gawain tulad ng unlad ng mga study ng kani- pag-unlad ng kasaysaya c. Pakikipanayam o heograpiya at ng tao kasaysayang lokal o karanasan ng kanilang sinaunang ng lokal Mga babasahin paggamit ng oral sa pag-buo at pagcase study na nakaraan na pamayanan o kabihasnang tulad ng dyornal history unlad ng sinaunang nagpapakita ng nagpasalin-salin at bayan Pilipino. 2. Paggamit at magazine kabihasnang Pilipino malalim na pagnaging bahagi ng Interpretasyon ng mapa unawa sa bahaging kasaysayan. Bigyang puna na upang Mga kagamitan ginampanan ng pananagutan ng maipaliwa sa kasaysayan, bawat nag ang pagsasagawa heograpiya at tao sa mamamayan na epekto ng ng pakikipagbuo at pag-unlad pangalagaan ang lokasyon, panayam ng sinaunang likas na yaman at klima at kabihasnang Pilipino. preserbasyon ng likas na Mapa pamanang yaman sa A. Pag-aaral ng Ang kasaysayan ay Bakit mahalaga kultural at pagMga dokumento kasaysayan nagbibigay linaw ang pag-aaral ng kasaysayan ng usbong at at Iba pang - Kahulugan ng upang makabuo ng kasaysayan? bansa at ng kanipag-unlad ebidensya sa kasaysayan pananaw sa . kanyang ng pagsusulat ng - Kahalagahan ng nakaraan na komunidad. kabihasna kasaysayang kasaysayan makatutulong sa n at mga lokal - Kaugnayan ng kasalukuyan at sa pamayana kasaysayan sa hinaharap n. iba pang disiplinang 3. Pakikipan panlipunan ayam (oral

interview) sa mga historyado r, eksperto sa kapaligira n, at mga may kinalaman ukol sa proyekton g kasaysaya ng lokal. 4. Panganga lap at pananalik sik ng mga dokument o na matatagpu an sa lokalidad 5. Panonood ng pelikula o dokument aryong pangkasa ysayan o heograpik al Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga MGA PAMANTAYAN MGA KAKAILANGANIN Pangnilalaman Pagganap Pag-unawa Mahahalagang Tanong Antas 2: Pagtataya Sa Antas ng Pag-unawa Pagganap Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Instruksyonal Kagamitan

Produkto/ Pagganap

B. Heograpiya ng bansa (Pisikal at Kultural) Pinagmulan ng kapuluan Lokasyon, Laki, Hugis, Klima ng Pilipinas Rehiyonalisasyo n at Likas na Yaman ng Pilipinas, Mga PangkatEtnolinggwistiko ng Pilipinas Sinaunang kabihasnang Pilipino (aspektong pampulitika, pangekonomiya, panlipunan, at pang kultural kabilang ang Pagdating at Paglaganap ng Islam

Mahalagang salik ang heograpiya sa pagbuo at pagunlad ng sinaunang pamayanang Pilipino.

Paano maiuugnay ang heograpiya sa pagbuo at pagunlad ng sinaunang pamayanang Pilipino?

Paglalapat Paglahok sa mga aktibidad at maihahayag ang paninindigan sa mga isyung pangkapaligiran at kultural na banta o sumisira sa kapaligiran at likas na yaman, at preserbasyon ng mga pamanang kultural at kasaysayan ng bansa o pamayanan. Perspektibo Mabigyang katwiran na para sa kabutihan ng bansa lalo na ng susunod na henerasyon ang masinop at hindi mapanirang paggamit at paglinang ng mga likas na yaman, pangangalaga sa kapaligiran, at ang preserbasyon ng pamanang kultural at kasaysayan ng bawat pamayanan sa bansa

6. Pagsusul
d. Pagpapakita ng kaalaman at kasanayan sa pamamaraan at pagsusuring pangkasaysayan (historical methodology and analysis) 5. Pagsasagawa ng case studies ng piling pamayanan at ng Reflection paper upang mataya ang antas ng kaalaman at pagkauna wa sa bawat aktibidad. 7. Paggawa o pagsulat ng kasaysay ang lokal ng komunida d. 8. Pampang kat na gawain at presentas yon

Mga primaryang pinagkunan: ng kasaysayang lokal

May

maunlad ng kabihasnan ang mga Pilipino bago pa dumating ang mga Espanol.

1. Paano namuhay ang sinaunang Pilipino? 2. Paano nakipagugnayan ang mga sinaunang Pilipino sa mga tao ng karatiglugar?

9. Pagtalaka
y sa mga napapana hong

isyung may

kaugnay an sa paksa tulad ng isyu ng kapaligir an, lupaing ninuno at iba pa

10. Maikling Pagsusuli t

Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga MGA PAMANTAYAN Pangnilalaman Pagganap Mga Kakailanganing Pag-unawa

Mahahalagang Tanong

Produkto/ Pagganap

Antas 2: Pagtataya Sa Antas ng Pag-unawa Pagganap

Pagsasaalang-alang sa damdamin ng iba Mailalagay ang sarili sa katayuan ng isang historyador at siyentipiko. Maisasabuhay ang higpit (rigor) ng pamamaraan ng disiplina at nararanasang sakripisyo, pagtitiis, at komitment ng isang historyador at siyentipiko na mapaunlad ang

Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Instruksyonal Kagamitan

kaalaman sa pamamagitan ng mabusising pananaliksik ukol sa disiplina para sa kapakanan ng lipunan ,mamamayan at sangkatauhan.

Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga MGA PAMANTAYAN Pangnilalaman Pagganap Mga Kakailanganing Pag-unawa

Mahahalagang Tanong

Produkto/ Pagganap

Antas 2: Pagtataya Sa Antas ng Pag-unawa Pagganap

Pagkilala sa Sarili Mamumulat hinggil sa kakulangan sa pagtupad sa tungkulin sa pangangalaga ng kapaligiran, pamanang kultural at pangkasaysayan bunga ng maling paniniwala na ang mga gawaing nabanggit ay responsibilidad lamang ng pamahalaan at ng mga taong may

Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Instruksyonal Kagamitan

direktang kinalaman dito tulad ng mga historydador at mga siyentipiko at hindi ng buong sambayanan

Kurikulum ng Edukasyong Sekondari ng 2010 Dokumentong Pangkurikulum sa Araling Panlipunan I

Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga MGA PAMANTAYAN Pangnilalaman Pagganap Mga Kakailanganing Pag-unawa Ang mga magAng pagkabuo Naipamamalas ng mag- aaral ay ng Pilipinas aaral ang pag-unawa sa nakapagpapaha bilang isang pagkabuo ng Pilipinas yag at nakapag- bansa ay bunga bilang isang bansa mula hihikayat sa ng sa pagkakaisa ng patuloy na pagpupunyagi adhikain at pagsasagawa at pagbubuklod pagpupunyagi ng mga ng mga gawaing ng mga Pilipino Pilipino na makalaya sa kapakina makalaya kolonyalismo. pakinabang sa mula sa ilalim pamayanan sa ng pamamagitan kolonyalismo. ng isang

IKALAWANG MARKAHAN Antas 2: Pagtataya Sa Antas ng Produkto/ Mahahalagang Pag-unawa Pagganap Pagganap Tanong Paano nabuo ang Pilipinas bilang isang bansa sa harap ng pagpupunyaging lumaya ng mga Pilipino mula sa kolonyalismo? Paano naipakita ang mga adhikain at 7 Malikhaing akda o proyekto tulad ng mural Pagpapaliwanag
Napatutunayan na ang pagkabuo ng bansa ay dahil sa pagkakaisa ng adhikain at pagpupunyagi ng mga Pilipino na makalaya.

Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Instruksyonal Kagamitan Pananaliksik ukol sa paksa Pagsusuri ng primarya at sekundaryang dokumento, literatura, o sining. Pagbibigay kahulugan sa pambansang awitLupang Hinirang, Pagibig sa Tinubuang Lupa, Bayan Ko at iba Mga nakalap na impormasyon tungkol sa nasyonalism ong Pilipino Batayan at sangguniang aklat Pelikula Sakay, Julian

Interpretasyon Nabibigyang-puna ang ibat ibang paraan ng

Pagtataya sa kahusayan ng malikhaing akda o proyekto tulad ng mural sa paghahayag at paghihikayat sa patuloy na pagsasabuhay ng ibat ibang anyo ng pagmamahal sa bansa mula noon hanggang ngayon.

malikhaing akda o proyekto tulad ng mural na sumasalamin sa ibat ibang anyo ng nasyonalismong Pilipino noon at sa kasalukuyang panahon.

pagtutulungan ng mga Pilipino sa pagtatamo ng kalayaan mula sa mga mananakop?

pagpapamalas ng nasyonalismo ng mga Pilipino sa panahon ng kolonyalismong Espanol.

pang mga akdang isinulat nina Rizal, Bonifacio, Jacinto at Mabini

Makabayan, Rizal, Baler, Aguila, at iba pa

Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga MGA PAMANTAYAN Pangnilalaman Pagganap Mga Kakailanganing Pag-unawa Paglinang sa Kamalayang Pilipino A. Kolonisasyon at Kristiyanisasyon -Mga layunin at estratehiya sa pananakop ng mga Espanyol -Mga patakaran ng mga Espanyol na Ang pagnanais ng mga Kanluranin na mapalawak ang kanilang kapangyarihan ay nagbigay daan sa kanilang pananakop ng mga lupain tulad ng Pilipinas na nagpabago sa

Mahahalagang Tanong

Produkto/ Pagganap

Antas 2: Pagtataya Sa Antas ng Pag-unawa Pagganap

Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Kagamitan Instruksyonal

- Paano nabago ang sinaunang kultura at pamumuhay ng mga Pilipino?

-Paano ipinakita ng mga Pilipino ang pagtutol sa pananakop ng 8

Paglalapat Nakalalahok bilang isang mag-aaral at mamamayan sa mga gawaing nagpapahayag ng pagmamahal sa bayan at naghihikayat sa pagpapaunlad at pagpapanatili ng kaayusan sa

Pakikipanayam sa mga historyador, eksperto at sinumang may kaalaman sa nasyonalismo ng ilang bayani o mga kilalang tao sa pamayanan na nagsasabuhay ng pagiging makabansa. Panonood ng pelikula o dokumentaryo ukol sa paksa tulad ng

Mga Panitikan at Musika: Lupang HInirang, Bayan ko at iba pa. Huling Paalam ni Jose Rizal, Pag-ibig sa Tinubuang Lupa ni Andres Bonifacio, Dekalogo ni Apolinario

nakaapekto at nagdulot ng transpormasyon sa mga sinaunang pamayanang Pilipino. -Mga Reaksyon at Pagtutol ng mga Pilipino sa pananakop ng mga Espanyol -Reaksyon ng mga Pilipino at epekto sa Pilipinas ng iba pang mga dayuhan na nagtangkang manakop tulad ng British, Dutch.

pamumuhay ng mga Pilipino. Ang marubdob na pagtutol ng mga Pilipino sa pananakop ng mga Espanol ay ipinamalas sa pamamagitan ng pag-aalsa at tahasang pakikipaglaban tulad ng mga Pilipinong Muslim.

mga Espanol?

paaralan at pamayanan. Perspektibo Nakapagpapahayag ng malalim na pagkukuro at pagaanalisa sa patuloy na kahalagahan ng nasyonalismo hanggang sa kasalukuyang panahon.

Sakay, Baler, Agila, Jose Rizal at iba pa.

Mabini (mga accounts at iba pa) Mga internet sites

Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga MGA PAMANTAYAN Pangnilalaman Pagganap Mga Kakailanganing Pag-unawa

Mahahalagang Tanong

Produkto/ Pagganap

Antas 2: Pagtataya Sa Antas ng Pag-unawa Pagganap Pagdama at pagunawa sa damdamin ng iba Nailalagay ang sarili sa katauhan, kaisipan at kalooban ng mga Pilipinong nakipaglaban para sa kalayaan ng bansa laban sa mga Espanol bilang pagpapahalaga sa pagsasakripisyo at pagtitiis ng ating mga ninuno sa pagbuo ng

Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Instruksyonal Kagamitan Paggawa ng historical essay gamit ang mga kasanayan sa pagsusuri ng primarya at sekondaryang dokumento na nagpapakita sa mga isinigawang hakbangin o pagpupunyagi ng mga Pilipino na makalaya mula sa kolonisasyon. Pagsasagawa ng socio-drama, role

Pilipinas bilang isang bansa. Pagkilala sa Sarili Natataya ang mga sariling kontribusyon sa pagpapa-unlad at pagpapanatili ng kaayusan sa paaralan at pamayanan bilang isang mag-aaral at mamamayang Pilipino.

playing, presentasyong multi media at iba pa na magpapakita ng pagkaunawa sa iba't ibang mga dokumento na sinuri.

Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga MGA PAMANTAYAN Pangnilalaman Pagganap Mga Kakailanganing Pag-unawa B. Pagsibol at PagAng pagsibol at unlad ng pag-unlad ng Nasyonalismong nasyonalismong Pilipino Pilipino ay nagbigay-daan -Pagbabago sa sa himagsikang ekonomiya at lipunan Pilipino, sa noong ika-19 na siglo pagkakamit ng bunga ng pagbubukas kalayaan, at sa ng Pilipinas sa pagkabuo ng pandaigdigang Pilipinas bilang kalakalan isang bansa.

Mahahalagang Tanong - Paano umusbong at umunlad ang nasyonalismong Pilipino sa panahon ng Espanyol sa Pilipinas? -Bakit mahalaga ang himagsikang

Produkto/ Pagganap

Antas 2: Pagtataya Sa Antas ng Pag-unawa Pagganap

Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Instruksyonal Kagamitan

Pagsasagawa ng malikhaing akda o proyekto tulad ng mural sa mga pader/bakod ng paaralan na nagpapahayag at humihikayat sa patuloy na pagpapalakas sa iba't ibang anyo ng nasyonalismong 10

Pilipino? - Mga pangyayari at salik na nagbigay-daan sa pag-usbong ng nasyonalismo ng mga Pilipino

Pilipino mula noon hanggang sa kasalukuyan.

Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga MGA PAMANTAYAN Pangnilalaman Pagganap Mga Kakailanganing Pag-unawa - Ang nasyonalismo ng Kilusang Propaganda at Katipunan - Ang Rebolusyong Pilipino, kaganapan sa Tejeros Convention, Kasunduan sa Biak-naBato, pagpapahayag ng kasarinlan ng Pilipinas, at ang mga pangyayari kaugnay ng pagtatatag ng Unang Republika sa

Mahahalagang Tanong

Produkto/ Pagganap

Antas 2: Pagtataya Sa Antas ng Pag-unawa Pagganap

Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Instruksyonal Kagamitan

11

Malolos -Ang Digmaang PilipinoAmerikano

Kurikulum ng Edukasyong Sekondari ng 2010 Dokumentong Pangkurikulum sa Araling Panlipunan I

IKATLONG MARKAHAN Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga Antas 2: Pagtataya MGA PAMANTAYAN MGA KAKAILANGANIN Sa Antas ng Produkto/ Pangnilalaman Pagganap Pag-unawa Mahahalagang Pag-unawa Pagganap Pagganap Tanong Pagpapaliwanag Naipamamalas ng mag- Paglahok sa Ang Paano naging Proyekto Proyekto tulad Napapatunayan na ang ng aaral ang pag-unawa isang proyekto pagpupunyagi makabuluhan tulad ng sa patuloy na tulad ng ng mga Pilipino sa mga pagtatanghal pagpupunyagi ng mga pagtatanghal, Pilipino sa pagkamit ng eksibit at iba pa pagpunpunyagi ng mga pagtatanghal, na makamit ang Pilipino ang , eksibit at kalayaan ay isang Pilipinong makamtan eksibit , at iba kalayaan ay pagkakamit ng iba pa na na kapakinabangan tungo ang kalayaan at ang pa na nagbigay-daan kalayaan? nagpapahay sa pagpapatatag ng nagpapahayag kanilang mga naging nagpapahayag sa pagtatamasa ag ng ng mabubuting bansa.

Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Instruksyonal Kagamitan 1. Paglinang ng dating kaalaman 2. Pakikipanayam at pananaliksik tungkol sa mga sumusunod: Pagpupunyagi ng mga Pilipino na makamtan ang kasarinlan sa panahon ng pananakop ng Amerikano at Batayan at sangguniang aklat Pelikula Dekada 70, Batas militar, Minsay Isang Gamu-gamo, Sakada, Kapit sa Patalim, Sister Stella L at iba pa.

tugon sa mga hamon ng ng mabubuting pagsasarili bilang isang nagawa ng ibat malayang bansa ibang pangasiwaan

ng karapatang pamunuan ang sarili at malutas ang mga suliraning kinakaharap

mabubuting nagawa ng ibat ibang Interpretasyon pangasiwaa Maiuugnay sa kasalukuyan at sa n 12

nagawa ng ibat ibang pangasiwaan

hinaharap ang mga

upang mapatatag ang bansa.

A. Pagsupil sa Nasyonalismong Pilipino Mga layunin sa pananakop ng mga Amerikano - Mga patakaran at batas na sumupil sa nasyonalismong Pilipino - Mga patakarang pampulitika, pangekonomiya at pangkultura na ipinatupad ng mga Amerikano sa bansa (Pilipinisasyon, Malayang kalakalan at bp.) - Mga pagbabago sa edukasyon, kalusugan, lipunan, imprasraktura - Mga patakaran at batas na may kinalaman sa pagsasarili ng mga Pilipino (Philippine Bill of 1902, Jones Law, Tydings-McDuffie Law) - Ang pagkakatag ng Philippine Commonwealth bilang paghahanda sa pamamahala sa sarili (self-rule) B.PagkaSinikap ng mga Pilipino na maipagpatuloy ang pakikibaka para sa ninanasang kalayaan sa kabila ng mga di inaasahang hadlang o balakid. Paano tinugon ng mga Pilipino ang pagkabalam ng inaasam na kalayaan?

epekto sa bansa ng naging pamamahala ng mga pangulo ng bansa. Batayan sa Pagtataya : Nilalaman ; pantay sa pagbibigay-puna; Paggamit ng batayan sa pagbuo ng katwiran

3.
4. 5.

Paglalapat Makabuo ng pansariling pamantayan ng mga katangiang dapat taglayin ng isang pangulo o pinuno ng bansa batay sa mga karanasan at aral ng mga naging pangulo ng bansa. Perspektibo Nabibigyang-katwiran ang napiling pinakamahusay na pangulong naglingkod sa bansa Batayan sa Pagtataya: Naglalahad ng ibat ibang pananaw; Gumamit ng batayan sa pagbuo ng sariling pananaw; Paninindigan sa paniniwala Pagdama at pag-

6. 7.

Hapon Kondisyon ng bansa at mga programa o patakaran ng bawat pangulo sa paglutas ng mga suliranin ng bansa Mock Impeachment Trial ng Pangulo Debate Panonood ng Pelikula o Dokumentaryo: Halimbawa:Dekada 70, Batas Militar Pagsusuri ng Dokumento Pagsasagawa ng malayang talakayan (Brainstorming, Talakayang panel, Roundtable Discussion, at iba pa)

Magasin, dyornal, dyaryo at iba pang babasahin Mga awit, tula at nobela (mga gawa ni Lualhati Bautista, Amado Hernandez at iba pa) Mga kaugnay na website tulad ng: National Library National Archives Congress (senate and HoR) www.nhi.gov.ph www.op.gov.ph

13

balam ng Kalayaan Mga layunin ng Hapon sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig, partikular sa pananakop sa Pilipinas Mga patakaran na ipinatupad sa panahon ng mga Hapones Mga pangyayaring nagpamalas ng kagitingan ng mga Pilipino upang mapalaya ang Pilipinas

unawa sa damdamin ng iba Mailalagay ang sarili bilang isang mamamayang Pilipinong nakilahok sa People Power at nagpapahalaga sa kalayaan/demokrasya Pagkilala sa sarili Namumulat sa sarili na dapat pangalagaan at pahalagahan ang kalayaang tinatamasa ng bansa

C. Mga Hamon sa Kalayaan mula 1946 - Mga Pangyayari, Suliranin, Isyu at Pamamahala mula kay Pangulong Roxas hanggang sa Deklarasyon ng Batas-Militar - Ang Pilipinas sa ilalim ng Batas-Militar - People Power at ang panunumbalik ng Demokrasya - Mga Pangyayari, Suliranin, Isyu at Pamamahala mula kay Pangulong

Sinikap ng mga Pilipino na maging matatag at mapanatili ang kalayaan sa gitna ng hamong kinaharap ng bansa.

Paano hinarap ng mga Pilipino ang hamon ng kalayaan?

14

Aquino hanggang kay Pangulong Arroyo

Kurikulum ng Edukasyong Sekondari ng 2010 Dokumentong Pangkurikulum sa Araling Panlipunan I

IKA-APAT NA MARKAHAN Antas 1: Resulta/Inaasahang Bunga Antas 2: Pagtataya MGA PAMANTAYAN MGA KAKAILANGANIN Sa Antas ng Produkto/ Pangnilalaman Pagganap Pag-unawa Mahahalagang Pag-unawa Pagganap Pagganap Tanong Naipamamalas ng mag Ang mabuting Magsagawa Pagpapaliwanag Pagsagawa ng Paano Pagtataya sa aaral ang pag-unawa sa pamamahala ay ng isang Napatutunayan na ang gawain/ makakamit ng kahusayan bahaging ginagampanan bunga ng maayos isang bansa gawain/ pamahalaaan at ang proyektong (effectiveness) ng pamahalaan at na ugnayan at proyektong mga pansibiko sa ang mabuting ng mamamayan sa pagtutulungan ng pamayanan pamamahala? pansibiko sa mamamayan nito ay gawain/proyekto pagtataguyod ng isang pamayanan may (tulad ng ng pansibiko sa mabuting pamamahala at demokratikong kinalaman sa bawat isa: tulad ng volunteerism, pamayanan na mapanagutang pamahalaan at (volunteerism naaapektuhan ng magsusulong at pagkamamamayan tungo literacy mapanagutang pamahalaan , literacy program, magpapatatag sa pangangalaga ng mamamayan. ang buhay ng program, proyektong sa mga kapakanan ng mamamayan at proyektong pangkalikasan demokratikong mamamayan at pangkalikasa naimplu-

Antas 3: Mga Plano sa Pagkatuto Mga Gawaing Mga Instruksyonal Kagamitan 1. 1. Role Playing 2. 2. Pakikipanayam 3. 3. Pananaliksik 4. 4. Pagbabasa ng mga pahayagan, magasin at mga ulat ngibatibang sangay ng pamahalaan 5. 4. Case Studies Mga batayan at sangguniang aklat Mga babasahin Website ng mga sumusunod:

Malacanang Mga ahensya ng pamahalaan tulad ng

15

pagsulong ng pambansang interes

at iba pa) na magsusulong at magpapatatag sa mga demokratikong simulain at pagpapahalaga (ideals and values) na itinatadhana ng saligang batas
. Ang pamahalaan ay instrumento ng pagsasakatuparan ng mga layunin, simulain at pagpapahalaga ng demokrasya 1. Bakit mayroong pamahalaan?

A.Ang pamahalaan ng Pilipinas bilang isang institusyong hinubog sa body politic ng bansa Ang Pilipinas bilang estado Ang pamahalaang Republika Ugnayan ng pamahalaan, body politic at buhay-sibiko sa lipunan Pananaig ng batas (rule of law)

wensyahan naman ng mamamayan ang na magsusulong pagpapatakbo ng pamahalaan at magpapatata Interpretasyon g sa mga demokratikon Mabigyan ng kahulugan ang g simulain at pagpapahalag hangganan ng kapangyarihan at a (ideals & otoridad ng values) na pamahalaan gayundin itinatadhana ang itinadhanang ng saligang karapatan at tungkulin batas. ng mga mamamayan sa isang demokratikong pamamahala

n at iba pa)

6. 5. Social simulain at Analysis pagpapahalaga 7. 6. (ideals and Community/Civi values) na c Involvement itinatadhan ng 7. 7. Debate saligang batas 8. 8. Pagmamasid o field wo batay sa mga work sa operasyon at gawain sumusunod na ng ibat-ibang yunit ng batayan: Pamahalaang Lokal 10. Maikling pagsusulit A. Kaangkupan 8. Malayang Talakayan. ng proyekto 9. B. Kahusayan 10. (effectiveness) Sa pagsasagawa ng proyekto C.Dalas at kalidad ng Pakikilahok D. Kinahinatnan ng Proyekto

DILG, DBM, DepED (www.deped .gov.ph) at iba pa. Municipal and provincial government Congress Supreme Court

Paglalapat Magagamit ang kaalaman sa demokratikong pamamahala at bilang namamahala at pinamamahalaan sa mga gawaing sibiko sa komunidad / lipunan Perspektibo Mapaninindigan na ang isang buhay at gumagawang (working) pamahalaang demokratiko ay bunga ng isang makatwiran at makahulugang pagkakapili ng mamamayan sa

B.Mga pangunahing simulain at pundasyong demokratiko sa umiiral na kalagayan ng bansa Mga simulain ng pamahalaang Konstitusyonal Mga simulain at pagpapa-

2. Paano maiuugnay ang simulain ng pamahalaang konstitusyonal sa mga simulain ng

16

halaga ng demokrasya C.Istruktura at pamamalakad ng pamahalaan at kung paanong ang pakikibahagi ng mga mamamayan ay nakatulong sa pagbuo ng mga polisiyang ipatutupad Pangangalaga sa mga simulain ng demokrasya Konstitusyon: Instrumento at simbolo ng pamahalaan Istruktura ng Pamahalaang Nasyonal at Lokal - Pagbabatas - Pagpapairal ng batas at polisiya - Pagpataw ng katarungan para sa proteksyon ng mamamayan - Haligi ng hustiya / katarungan (5 pillars of the criminal justices Systems) D. Kahalagahan ng pakikipag-ugnayang panlabas Ugnayang Panlabas: Ano, Bakit, at Paano? Kalagayan ng Ugnayang Panlabas ng bansa

demokrasya sa pambansa at lokal na pamahalaan? Walang bansang makapapamuhay ng nag-iisa Mahalaga ang pakikipagugnayang panlabas ng Pilipinas sa pagsulong ng kanyang pambansang interes at kaunlaran ng bansa. 3. Paano pinapangalagaan at itinataguyod ng pamahalaan ang mga simulain ng demokrasya? 4. Paano mapangangalagaan ang mga karapatan ng mga mamamayan lalung-lalo na ang mga bata, kabataan, kababaihan, nakatatanda, manggagawa, may kapansanan migrante, katutubo, Muslim at iba pang sektor? 5. Paano bumuo ng batas at polisiya? 6. Ano ang bahaging ginagampanan ng

pamunuan Pagdama o Pagsasaalang-alang sa Damdamin ng Iba Maramdaman na ang pagtitiwala sa pamahalaan at paggalang sa kahalagahan at dignidad ng tao ay kailangan sa pagpapasulong at pagpapatibay ng mga demokratikong huwaran (democratic ideals)

May kaakibat (katumbas) na tungkulin at pananagutan ang mga karapatan ng mamamayan na

Pagkilala sa Sarili Maikintal sa sarili na ako,bilang isang mamamayan ay may magagawa upang magkaroon ng mabuting pamamahala ( good governance) at mapanagutang mamamayan (responsible citizeny) nang sa gayon ay maging kabahagi ako ng pagbabago

17

 Samahang panrehiyon at pandaigdigan: UN, ASEAN APEC, at iba pang samahang panrehiyon at pandaigdigan at pagtugon sa mga napapanahong suliranin at isyu E.Karapatan, tungkulin at pananagutan (responsibilities) ng pakikilahok sa buhaysibiko o Pagkamamamayan o Kalipunan ng mga Karapatan ng tao

pinangangalagaan ng pamahalaan na para sa kabutihan ng higit na nakararami

mga partido pulitikal, interest group, opinyon publiko, media, NGOs at civil society sa pagbuo ng mga batas at polisiya? 7. Bakit mahalaga ang pakikipagugnayang panlabas? 8. Paano hinaharap ng bansa ang pandaigdigang isyu tulad ng pagbabago ng klima, usaping pangkayapaan, paglabag sa karapatang pantao, terorismo ,tran snational crimes at iba pang usapin? 9. Paano naipapakita ang pagkamamayan sa loob ng klase, paaralan at pamayanan?

o Pananagutan
(responsibili ties) ng Mamamayan o Tuwiran at iba pang pamamaraan ng pakikilahok sa pamahalaan o Pamantayan sa pagpili ng Lider

18

10. Paano pinangangalaga -an ng pamahalaan ang mamamayan ng bansa?

19