MT 1

MAKNE PROGRAMI
MALZEME TEKNOLOJSTEKNOLOJS-I(DERS NOTLARI)
Prof.Dr.rfan AY
r. Gr. Fahrettin Kapusuz
20082008-2009 BALIKESR
Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ
GR
DERSN AMACI Endstride kullanlan malzemeleri tanma ve snflandra bilme
Endstride teknikerler ve mhendisler, alan bir sistem tasarlarlar.Ve bunu gerekletirmek isterler.Bu tasarmn Herbir elemann ayn veya ayr zellikte bir malzemeden yapmak isterler.Bunun iin kullanaca malzemeyi iyice tanmas gerekir.Malzeme dnyasn bir men ye benzetecek olursak aadaki emay incelememiz gerekecek.
Malzeme MENS
Metaller
Seramikler
Polimerler
Kompozitler
METALLER
Metal olarak ; demir,elik,dkme demir, Aluminyum,Bakr,inko,Titanyum,Magnezyum, Molibden,Nikel,Kurun,Kalay gibi pek ok kullanlan mhendislik malzemeleri vardr.
DEMR (Saf halde) zgl arl Akma mukavemeti : 7,8 g / cm3 : Dk daN / mm2 Orta daN/mm2
ekme mukavemeti : Kopma uzamas
: % fazla
Demir ; inde hi karbon olmayan elementin addr.
Demir ; inde hi karbon olmayan elementin addr.
ELK zgl arl Akma mukavemeti : 7,8 g / cm3 : 20 - 1100 daN/ mm2 30 - 1100 daN/mm2
: % 10 - 40
elik ; inde % olarak 0-2 orannda karbon bulunan 0demirdemir- karbon (Fe-C) alamna elik denir. (Fe-
Sahali
Plaka hali
Tel ekilme hali
erit hali 10
Boru hali
Yap elikleri
Profiller
eitli miller
Kare ii dolu profil
11
DKME DEMR zgl arl Akma mukavemeti : 7,8 g / cm3 :
ekme mukavemeti : 12 - 48 daN/ mm2 Kopma uzamas : % hemen hemen hi
12
Dkme demir olarak ;
Deirmen bilyalar
LPG Gaz oca
Izgara
Soba
Izgara 13
ALUMNYUM zgl arl Akma mukavemeti : 2,7 g / cm3 : 2 - 46 daN / mm2 6 - 53 daN / mm2
: % 3 - 40
14
Aliminyum malzemeleri olarak ;
Boru olarak
Folye olarak
Bahe ats
15
panel
Tencereler
Gzlk erevesi
Uak kanad
Kap kolu
16
BAKIR zgl arl Akma mukavemeti : 8,9 g / cm3 : 4 - 45 daN / mm2 15 - 75 daN / mm2
: % 5 - 30
17
Bakr malzemesi olarak ;
aydanlk
tel
Kre
Fittingsler
ubuklar
18
plak kablolar
eritler
Bakr borular
Leen
Dme
eitli paralar 19
NKO zgl arl Akma mukavemeti : 7,1 g / cm3 : 10 - daN / mm2 15 daN / mm2
ekme mukavemeti : Kopma uzamas :
% 35 -
20
inko malzemesi olarak ;
Bilya olarak
Madalyalar
Vidalar
Galvanizli paralar
Bardak altl
Yapitrc 21
TTANYUM zgl arl Akma mukavemeti : 4,5 g / cm3 : 18 - 105 daN / mm2 30 - 120 daN / mm2
: % 6 - 30
22
Titanyum malzemesi olarak ;
Yzk
Plakalar
Folye
Ti kapl saat
Ti kapl cep tlf.
USB 23
Kak seti
ereve
Tp aletleri
Eksoz
Mondeo araba
Tpler
24
MANEZYUM zgl arl Akma mukavemeti : 1,7 g / cm3 : 16 - 22 daN / mm2 22 - 31 daN / mm2
: % 2 - 10
25
Manezyum malzemesi olarak ;
Havada kararr
Atee dayankl Pano
jant
Beton amandras Al-Mg rtl bakr

26
MOLBDEN zgl arl Akma mukavemeti : 10,2 g / cm3 : daN / mm2 daN / mm2 -
ekme mukavemeti : Kopma uzamas : %
27
Molibden malzemesi olarak ;
Sa olarak
Paslanmaz Mo elii
ubuk
Tel
Kutu
Vidalar 28
NKEL zgl arl Akma mukavemeti : 8,8 g / cm3 : 10 - 65 daN / mm2 37 110 daN / mm2
: % 2 - 40
29
Nikel malzemesi olarak ;
Para
Ni kapl demir tel
Pil
Vidalar Ni kapl
30
Tel olarak
Olta
Kanape
Ni kapl Cu tel
Pil mlz.si - kpk
Tra seti 31
KURUN zgl arl Akma mukavemeti : 11 , 34 g / cm3 : daN / mm2 daN / mm2
32
Kurun malzemesi olarak ;
Kurun ular
vida
Batarya
Pb kapl paralar
Dengeleme maddesi 33
KALAY zgl arl Akma mukavemeti : 7 , 30 g / cm3 : daN / mm2 daN / mm2
34
Kalay malzemesi olarak ;
Kalay kapl
Kapasitr
Heykel
Presli panel
Yumurta kab
Kllk 35
Metallerin Genel zellikleri 1. Metaller kristal yapya sahiptirler
Hacim merkezli kbik yap
Yzey merkezli kbik yap
36
Hexagonal yap
Hacim merkezli yapda atomlar kbn kelerinde 1/8 orannda, merkezde 1 atom toplam (8.1/8 +1 =2 atom) Yzey merkezli yapda atomlar kbn kelerinde 1/8 orannda,6 yzeyde orannda yerlemi, ortada yok, toplam (8.1/8 +6.1/2 =1+3 =4 atom) Hexagonal yapda atomlar altgenin kelerine bir tane de tam ortasna yerlemi ayrca iki taban dzlemi arasna da 3 atom yerlemitir,toplam (12.1/6 +2.1/2 + 3=6 atom)
37
2. Isy ve elektrii iyi iletirler
3. Darbelere ve yklere kar dayankldrlar
38
4. ekil vermek mmkndr.
5. Kimyasal maddelere kar ve korozyona kar dayankszdrlar Ni ve Cr kaplanm
39
Kullanma yerleri ve tercih sebepleri 1. Gvde,ayak ve temel plakalar Dkme demirden yaplr.Tercih sebebi, titreimleri bnyesinde sndrmesi,ya yutup yalama yapabilmesi,ucuz olmas.
40
2. Dili arklar, yerine gre pik dkm,elik dkm elik,plastik olabilir.Tercih sebebi tamamen kullanma yerine bal kendi tercihimizdir.
41
3. Krank mili iin sfero dkm (grafitler kresel) veya elik dkm veyahut dvme elik kullanlr.Tercih sebebi,sfero dkm gevrek deildir, elik dkm mukavimdir.Dvlen elik daha da gl malzemedir.
42
4. Kama, feder, ve pimler iin st 60 malzeme kullan lr.Tercih sebebi, bu elikler haddelerden geirildii iin dkme elie nazaran daha salam olmalarndan dr.
43
5. Basit mil ve dingiller iin St37 St70 aras mal zemeler kullanlr.Tercih sebebi, ok ar yk tamamalar artyla hareket iletimini salaya bilmeleri
44
6. Elastik ortamlar iin, yay elii,lastik,ahap, sk trlm gaz kullanlr.Tercih sebebi, bu malzemeler gelen ykleri sndrerek karlarlar.
45
7.Kayma olan yerlerde yumuak pik dkm, bronz , beyaz metal,inko ve aluminyum alamlar ve teflon kapl yataklar kullanlr.Tercih sebebi srtnme kuvvetini azaltmak iin dir.
46
8. Seri imalatlarda ekseri iinde kkrt olan otomat elii ve pirin malzeme kullanlr
47
9. Takmlar iin takm elii kullanlr
48
10. Isya dayankllk istendiinde, ate tulas, seramik ve yksek scakla dayankl elik tercih edilir.
49
11. Korozyona kar kalay kaplama,inko kaplama, boya,emaye kaplama,krom kaplama, aluminyum elok salleme,fosfatlama yaplr
Kalay kaplama
inko kaplama
50
Fra ile boyama
Kararmaz porselene Emaye kaplama
Fosfatlama ilemi
51
Aluminyum eloksallama
Sert krom kaplama
52
1. Demir nedir? a)-zgl arl 2,7 gr/cm3 olan elementtir b)-ersinde hi karbon bulunmayan elementtir. c)-Mukavemeti ok yksek olan elementtir. d)-Havadan oksitlenmiyen elementtir 2. elik ne demektir ? a)- zgl arl demirden fazladr b)- Havadan etkilenmez c)- iersinde % 2 ye kadar C olan bileimdir d)- Dkm yaplmadan direkt kullanlr. 3. Dkme demir ne demektir? a)- Sudan etkilenmez b)- ekil deitirmeye ok elverilidir c)- Sper snektir d) ersinde %6,67 C olan bileimdir.
53
4)- Soba stleri, zgaralar hangi malzemeden yaplr lar? a)- kurun b) titanyum c)dkme demir d) kalay 5)- Ev ve apartmanlarda kullanlan radyatrler genel likle hangi malzemelerden yaplrlar? a)-Al-dkme demir b)- Cu-Sn c)-Pirin-Fe d)-Magnezyum- Fe 6)-Elektrik iletkenlii ok yksek ve tel olarak kullanlan 2 malzeme aadakilerden hangisidir? a)-Demir- bakr b)-inko-aluminyum c)-Aluminyum bakr d)-kalay-kurun 7)- Makine paralarn korozyondan korumak iin galvaniz amal hangi element kullanlr? a)-inko b)-Bakr c)-Aluminyum d)-hidrojen
54
8)- Souk hava depolar ve buzdolaplarnda boru balantlarnda hangi malzemenin borular ounlukla kullanlr? a)- elik boru b)-kalay boru c)inko boru d)bakr boru 9)- younluu dk fakat mukavemeti ok yksek olan element aadakilerden hangisidir? a)- Bakr b) altn c)-Gm d)-Titanyum 10)-Atee dayankl, hafif, mukavemetli fakat ekillendirilmesi zor olduundan fazla kullanm alan bulamayan,ama zerinde almalar yaplan element hangisidir? a)-Magnezyum b)-dkme demir c)-oksijen d)hidrojen
55
11)-Pillerin,paralarn,oltann yapmnda kullanlan silah kabzesinin kaplama malzemesi olarak kullanlan malzeme hangisidir? a)-Bakr b)-dkme demir c)-Nikel d)- altn 12)-Bataryalarn iinde, araba lastiklerinin dengelen mesinde kalem ucu olarak kullanlan element hangisidir? a)-Kurun b)-gm c)- altn d)-fosfor 13)-Bakr kablarn kapland , kapasitrlerin ve hey kellerin yapld element hangisidir? b)-elik b)-dkme demir c)- kalay d)- fosfor 14)-HMK kristal kafesinde ka atom vardr? a)- 1 b)- 2 c)-3 d)- 4 15)- YMK kristal kafesinde ka atom vardr? a)- 4 b)-3 d)-2 d)-1
56
16)-Tezgah gvdeleri, ayaklar ve temel plakalar aadaki hangi malzemeden yaplr? a)- bakr b)-inko c)-dkme demir d)-gm 17)-Aadaki malzemelerden hangisinden krank mili malzemesi olmaz? a)-Dkme elik b)-inko c)dvme elik d)-sfero dkme demir 18)-Aadakilerden hangisi elastik ortamlarda snmleyici yay malzemesi olarak kullanlamaz? a)- yay b)-lastik c)-aa takoz d)-elik 19)-Seri imalat yapmak istediimizde aadaki lerden hangi ikili malzeme tercih edilir? a)-dkme demir-aa b)-kalay-lastik c)-iinde kkrt olan elik-pirin d)-gm-altn 20)-Aadakilerden hangi malzeme sya dayanm istendiinde kullanlmaz? a)-tula b)seramik c)-elik d)-plastik
57

MT 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

MT 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MAKNE PROGRAMI

MALZEME TEKNOLOJSTEKNOLOJS-I(DERS NOTLARI)

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

DERSN AMACI Endstride kullanlan malzemeleri tanma ve snflandra bilme

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

ekme mukavemeti : Kopma uzamas

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Demir ; inde hi karbon olmayan elementin addr.

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Demir ; inde hi karbon olmayan elementin addr.

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

ekme mukavemeti : Kopma uzamas

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Tel ekilme hali

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Kare ii dolu profil

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

DKME DEMR zgl arl Akma mukavemeti : 7,8 g / cm3 :

ekme mukavemeti : 12 - 48 daN/ mm2 Kopma uzamas : % hemen hemen hi

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Dkme demir olarak ;

LPG Gaz oca

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

ekme mukavemeti : Kopma uzamas

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Aliminyum malzemeleri olarak ;

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

ekme mukavemeti : Kopma uzamas

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Bakr malzemesi olarak ;

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

ekme mukavemeti : Kopma uzamas :

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

inko malzemesi olarak ;

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

ekme mukavemeti : Kopma uzamas

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Titanyum malzemesi olarak ;

Ti kapl cep tlf.

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

ekme mukavemeti : Kopma uzamas

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Manezyum malzemesi olarak ;

Atee dayankl Pano

Beton amandras Al-Mg rtl bakr

ekme mukavemeti : Kopma uzamas : %

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Molibden malzemesi olarak ;

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

ekme mukavemeti : Kopma uzamas

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Nikel malzemesi olarak ;

Ni kapl demir tel

Pil mlz.si - kpk

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

ekme mukavemeti : Kopma uzamas : %

Prof. Dr. RFAN AY / r. Gr. FAHRETTN KAPUSUZ

Kurun malzemesi olarak ;