Beenverbindingen van de bovenste extremiteit

Gewrichten van de schoudergordel

Art. sternoclavicularis (SC-gewricht) Gewrichtsvlakken
- facies articularis sternalis (clavicula) (1) - incisura clavicularis (manubrium sterni) > discus articularis - facies articularis acromialis - facies articularis acromii

Gewrichtskapsel
- membrana fibrosa - elk compartiment bezit een afzonderlijke membrana synovialis

Typering
- Art. sellaris (1) cranio-caudiaal: convex / ventrodorsaal: concaaf - Art. sphaeroidea meningen: - Art. plana - Art. sphaeroidea

Bewegingen
- protractie - retractie - elevatie - depressie - endorotatie - exorotatie - protractie - retractie - abductie - adductie - endorotatie - exorotatie - anteflexie - retroflexie - abductie - adductie - endorotatie - exorotatie CPP : abductie + endorotatie

Ligamenten
- Lig. sternoclaviculare anterius & posterius - Lig. interclaviculare - Lig. costoclaviculare - Lig. acromioclaviculare - Lig. coracoclaviculare - Lig. trapezoideum - Lig. conoideum - Lig. coracoacromiale - Lig. transversum scapulae - Ligg. glenohumeralia: superius, mediale & inferius - Lig. coracohumerale - Lig. transversum humeri

Art. acromio -clavicularis (ACgewricht)

- cavitas glenoidalis ~ caput humeri > labrum glenoidale

Art. humeri

- membrana fibrosa ~ - Art. sphaeroidea labrum glenoidale - membrana synovialis: verbinding kraakbeenranden van cavitas glenoidalis tot proximale humerusdiafyse Extracapsulaire bursa: bursa subacromiodeltoidea !! Bursa subcoracoidea

Gewrichtsvlakken
- Art. humeroulnaris < trochlea humeri ~ incisura trochlearis ulnae - Art. humeroradialis < capitulum humeri ~ fovea articularis capitis radii - Art. radioulnaris < circumferentia articularis ~ incisura radialis ulnae

Gewrichtskapsel
- membrana fibrosa - membrana synovialis

Typering
- Art. cubiti = Art. composita - Art. humeroulnaris = Art. ginglymus + zadelvormig aspect - Art. humeroradialis = Art. sphaeroidea - Art. radioulnaris proximalis = Art. trochoidea => trochoginglymus

Bewegingen
- flexie - extensie - pronatie - supinatie

Ligamenten
- Lig. collaterale ulnare: pars posterior, anterior en transversum - Lig. collaterale radiale - Lig. anulare radii

Art. cubiti (elleboog -gewricht)

Been -verbindingen van de onderarm

Art. radioulnaris proximus De membrana interossea

Gewrichtsvlakken

Gewrichtskapsel

Typering

Bewegingen

Ligamenten

zie Art. cubiti verbindt radius en ulna chorda obliqua belangrijke aanhechtingsplaats van spieren - membrana fibrosa - membrana synovialis - Art. trochoidea - pronatie - supinatie

Art. radioulnaris distalis

- circumferentia articularis capitis ulnae - incisura ulnaris radii > discus articularis

Been -verbindingen van de pols

Art. radiocarpea Art. intercarpeae van de proximale rij carpalia Art. ossis pisiformis

Gewrichtsvlakken
- facies articularis carpea (proximaal)

Gewrichtskapsel
- membrana synovialis > plicae synoviales

Typering
- Art. composita - Art. ellipsoidea

Bewegingen

Ligamenten

- verbinding door zadelgewrichtjes

- vrij grote onderlinge mobiliteit (van de botjes) ~ M. flexor carpi ulnaris

- Ligg. interossea

- eigen gewrichtskapsel

- Lig. collaterale carpi ulnare - Lig. pisohamatum - Lig. pisometacarpale

Art. mediocarpea

gewrichtsfacetten: - 3 o/h os scaphoideum - 1 o/h os lunatum - 1 o/h os triquetrum - 1 o/h os trapezium - 1 o/h os trapezoideum - 2 o/h os capitatum - 1 o/h os hamatum (-> zie. p. 28)

- eigen gewrichtskapsel > synoviale plooien

- Art. composita - 2 Artt. ellipsoidea (lat.) - Art. sellaris (med.)

Art. intercarpeae van de distale rij carpalia Art. carpo metacarpeae II-V
distale gewrichtsfacetten op: - het os trapezium (2) - het os trapezoideum (1)

- zadelgewrichtjes

(- Lig. interosseum)

- kleine mobiliteit ~ polsmobiliteit: palmair- en dorsaalflexie

- het os capitatum (3) - het os hamatum (2)

Art. inter metacarpeae II-V

> tussen de bases van de ossa metacarpalia II-III, III-IV, IV-V

- beperkte mobiliteit

- Ligg. metacarpea dorsalia - Ligg. metacarpea palmaria - Ligg. metacarpea interossea - Ligg. metacarpea transversa profunda

Distale gewrichten van hand en vinger

Gewrichtsvlakken
- distaal gewrichtsvlak o/h os trapezium - basis van het os metacarpale

Gewrichtskapsel

Typering
- Art. sellaris

Bewegingen
- grote mobiliteit (grijpfunctie van de duim) - flexie / extensie - abductie / adductie - oppositie / repositie - circumductie (- axiale rotatie) - flexie / extensie - abductie / adductie CPP: volledige flexie

Ligamenten
- Lig. carpometacarpeum I laterale - Lig. carpometacarpeum I dorsale - Lig. carpometacarpeum I palmare - Ligg. metacarpophalangea collateralia - Ligg. metacarpophalangea palmaria - Ligg. interphalangea collateralia - Ligg. interphalangea palmaria

Art. carpometacarpea I

Artt. metacarpo -phalangeae

< kop van metacarpaal + basis van de proximale phalanx

- breed

Art. interphalangeae (PIP DIP)

< convexe kop van prox. vingerkootjes + concave bases van dist. vingerkootjes

- flexie / extensie CPP: volledige extensie

Beenverbindingen van de onderste extremiteit

Gewrichtsvlakken - facies lunata - caput femoris > labrum acetabulare Gewrichtskapsel - membrana fibrosa > zona orbicularis Typering - Art. sphaeroidea Bewegingen - (ante)flexie - (retro)extensie - abductie / adductie - endorotatie / exorotatie CPP : retroflexie + lichte abductie + endorotatie Ligamenten - Lig. transversum acetabuli - Lig. capitis femoris - Lig. iliofemorale - Lig. pubofemorale - Lig. ischiofemorale

Art. coxae (heupgewricht)

De knie
Art. genus

Gewrichtsvlakken - condyli femorales (caudaal) - femurcondylen (voor- en achterzijde) - facies articulares superiores condyli medialis & lateralis

Gewrichtskapsel - membrana fibrosa - membrana synovialis

Typering - trocho-ginglymus - condylair gewricht

Bewegingen - flexie / extensie - endorotatie / exorotatie !! valgus- & varuscomponenten CPP : extensie

Ligamenten
- Lig. collaterale laterale (fibulare) - Lig. collaterale mediale (tibulare) - Lig. cruciatum anterius & posterius - Lig. meniscofemorale anterius & posterius - Lig. transversum genus - Lig. patellae - Lig. popliteum obliquum & arcuatum

Art. patellofemoralis

De menisci: - bestaande uit fibreus cartilago - aangehecht op tibiaal plateau d.m.v. voorste & achtersta hoorn - wigvorm - mediale meniscus -> C-vorm / laterale meniscus -> O-vorm - functies (p. 38) - facies patellaris ~ - Art. sellaris - flexie gewrichtsfacetten op - extensie dorsale zijde van de patella > odd facet

- Lig. patellae !! epicondylopatellaire & meniscopatellaire ligamenten + mediale en laterale retinaculum patellare

Been -verbindingen van het onderbeen

Art. tibiofibularis proximalis

Gewrichtsvlakken

Gewrichtskapsel

Typering

Bewegingen

Ligamenten

- facies articularis = verbinding van de - Lig. capitis fibulae fibularis gewrcihtsranden anterius & posterius - facies articularis capitis fibulae = verbinding van tibia en fibula = aanhechtingsbase voor verschillende spieren: Membrana BOVEN > A. tibialis anterior ONDER > A. peronea interossea VENTRAAL > Mm. tibialis anterior, extensor digitorum longus, peroneus tertius & extensor hallucis longi DORSAAL > Mm. tibialis posterior en flexor hallucis longus - incisura fibularis = syndesmosis - Lig. tibiofibularis tibiae + mediale anterius & posterius Art. tibiofibularis uiteinde van de - Lig. tibiofibulare distalis fibula interosseum !! Voor Art. tibiofibularis proximalis en distalis, zie ook Art. talocruralis

Been -verbindingen van enkel en voet

Gewrichtsvlakken
trochlea tali vertoont 3 vlakken: - facies art. superior - facies art. malleolaris medialis & lateralis

Gewrichtskapsel
- membrana synovialis: opwaarts gerichte recessus

Typering
- Art. composita - Art. ginglymus - Art. sellaris

Bewegingen
- plantairflexie - dorsaalflexie CPP: dorsaalflexie

Ligamenten
- Lig. deltoideum: > Lig. tibionaviculare > Lig. tibiotalare anterius > Lig. tibiocalcaneare mediale > Lig. tibiotalare posterius - Lig. talofibulare anterius - Lig. calcaneofibulare - Lig. talofibulare posterius - Lig. talocalcaneare interosseum - Lig. talocalcaneare mediale - Lig. talocalcaneare laterale - Lig. talocalcaneare posterius - Lig. calcaneonaviculare plantare - Lig. talonaviculare dorsale - Lig. bifurcatum

Art. talocruralis

- facies art. inferior tibiae - facies art. malleolaris tibiae - facies art. malleolaris fibulae In de Art. talo -calcaneonavicularis: - caput tali ~ facies art. talaris (os navicularis) - facies art. calcanea anterior & media (talus) ~ facies art. talaris anterior & media (calcaneus) - membrana fibrosa van art. talo calcaneonavicularis - membrana fibrosa van art. subtalaris - elke gewrichts -compartiment heeft afzonderlijke membrana synovialis - Art. composita - Art. sphaeroidea (ventraal) - Art. trochoidea (dorsaal) - inversie > plantairflexie, supinatie & adductie - eversie > dorsaalflexie, pronatie & abductie

Art. talotarsalis

Overige gewrichten van de tarsus en metatarsus

In de Art. subtalaris: - facies art. calcanea posterior (talus) ~ facies art. talaris posterior (calcaneus) - tussen de tarsale botstukken: vnl. juncturae synoviales - tussen het os cuboideum en het os naviculare kan een synoviale verbinding ontbreken in dwarse richting: dorsale, plantaire en interosseuze ligamenten (> pronatie & supinatie) in lengterichting: haast geen interosseuze ligamenten

> Ligg. tarsometatarsea interossea

Gewrichten van de tenen

Artt. metatarso -phalangeae Art. interphalangeae

Gewrichtsvlakken

Gewrichtskapsel

Typering - condylaire gewrichten - zadelvormig aspect - scharnier gewrichten

Bewegingen - flexie / extensie - abductie / adductie - flexie / extensie

Ligamenten - Ligg. metatarsophalangea collateralia & plantaria - Ligg. interphalangea collateralia & plantaria

Beenverbindingen van de romp en van het bekken

Algemeenheden i.v.m. de been -verbindingen van de wervelkolom
Juncturae fibrosa vd wervelkolom

Gewrichtsvlakken

Gewrichtskapsel

Typering

Bewegingen

Ligamenten

- Lig. longitudinale anterius & posterius - Ligg. flava - Ligg. intertransversaria - Ligg. interspinalia - Lig. supraspinale discus intervertebralis < nucleus pulposus < annulus fibrosus < eindplaten - facies art. superiores - facies art. inferiores

Juncturae cartilaginea vd wervelkolom Juncturae synoviales van de wervelkolom

Bijzonderheden m.b.t. de cervicale wervelkolom

De hoogcervicale regio: Art. atlantooccipitalis (C0-C1)

Gewrichtsvlakken
- condyli occipitales (os occipitale) - foveae articulares superiors (atlas) > drukfacetten - ventraal: dens axis ~ fovea dentis - lateraal: foveae articulares inferiores ~ facies articulares superiores

Gewrichtskapsel

Typering
- Art. ellipsoidea

Bewegingen
- ventraalflexie - dorsaalflexie - lateroflexie (- axiale rotatie) - ventraalflexie - dorsaalflexie (- lateroflexie)

Ligamenten
*ventrale groep : - Lig. atlanto-axialis - Lig. atlanto-occipitale *centrale groep : - membrana tectoria - Lig. cruciatum - Ligg. alaria & Lig. apicis dentis *dorsale groep : - membrana atlantoaxialis posterior - membrana atlantooccipitalis posterior (zie juncturae fibrosa van de wervelkolom) - septum nuchae

- draaier

De hoogcervicale regio: Art. atlantoaxialis (C1-C2)

De gewrichten van de midden- en laagcervicale regio

- 2 facies articulares superiores - 2 facies articulares inferiores Discus intervertebralis & uncovertebrale gewrichten

- ventraalflexie - dorsaalflexie - lateroflexie - rotaties (middencervicaal > laagcervicaal)

10

Bijzonderheden i.v.m. de gewrichten van de thoracale wervelkolom en van de ribbenkast

Gewrichtsvlakken

Gewrichtskapsel

Typering

Bewegingen

Ligamenten

- processus articulares - facies art. superiores & inferiores

Costovertebrale gewrichten

Costosternale beenverbindingen

- fovea costalis superior & inferior - fovea costalis transversalis - facies art. capitis costae - facies art. tuberculi costae - synchondrosen * rib 1 t.e.m. 5: rechtstreekse kraakbeenverbinding met het sternum * rib 6 t.e.m. 10: onderlinge verbindingen tussen het ribkraakbeen * rib 11 t.e.m. 12: niet met het sternum verbonden, = zwevende ribben

- Lig. capitis costae radiatum - Lig. capitis costae intra-articulare - Lig. colli costae (of Lig. costotransversarium) - Lig. costotransversarium laterale & superius - Ligg. costosternales radiata (- Lig. costosternale intra-articulare)

11

Gewrichtsvlakken

Gewrichtskapsel

Typering

Bewegingen

Ligamenten

Bijzonderheden i.v.m. de gewrichten van de lumbale wervelkolom De been -verbindingen van het bekken
De symphysis pubica Het sacro-iliacaal gewricht: ventraal

- facies art. superiores & inferiores !! articulair tropisme

- ventraalflexie - dorsaalflexie - lateroflexie

- Ligg. iliolumbalia

Gewrichtsvlakken
- facies symphysiales (op ossa pubes)

Gewrichtskapsel

Typering
- junctura cartiliaginea - symphysis

Bewegingen

Ligamenten
- Lig. pubicum superius - Lig. pubicum arcuatum

- facies auricularis (sacrum) - facies auricularis (os coxae) wordt gerealiseerd door de sacroiliacale ligamenten: - Lig. sacroiliacum interosseum - Ligg. sacrotuberale - Ligg. sacrospinale

- weinig mobiliteit : nutatie & contranutatie

Het sacro-iliacaal gewricht: syndesmosen

1) iliolumbaal systeem - Lig. iliolumbale 2) dorsaal-sacroilliacaal systeem - Lig. sacroiliacum dorsale 3) ventraal sacroilliacaal systeem - Lig. sacroiliacum ventrale 4) Lig. sacrospinale 5) Lig. sacrotuberale

Het temporomandibulair gewricht

12

Gewrichtsvlakken

Gewrichtskapsel

Typering

Bewegingen

Ligamenten

Het temporo mandibulair gewricht

- caput (condylus mandibulae) - tuberculum articulare - fossa mandibularis (os temporale) ( !!discus articularis)

- depressie of detractie - protrusie en retrusie - laterorotatie of laterotrusie

- Lig. laterale - Lig. stylomandibulare - Lig. spheno -mandibulare

13