Shum t rinj dhe t reja, kan nevoj t njihen dhe informohen mbi shtje t tilla si vendimi pr martes, fejesa,

martesa etj... Sa her q m jepet rasti t kontaktoj me t rinj dhe t reja, pyetjet mbi nj jet bashkshortore dhe familjare t lumtur jan t shumta. Para se nj ift t bashkohen n nj streh t vetme, duke u martuar, islami ka caktuar disa faza dhe etapa, me qllim q ktij ifti ti garantohet nj jet sa m normale dhe e lumtur. Gjat fejess, si djali dhe vajza informohen mbi njri-tjetrin, u jepet rasti t njihen m mir, shihen, bisedojn dhe n fund, merret vendimi pr tu martuar ose jo.

Teorit mbi t cilat realizohet nj lidhje martesore. Nse nj djal, njihet me nj vajz, takohet me t dhe t dy vendosin t martohen, cilat jan ato kritere dhe standarte q e bjn kt djal ta pranoj vajzn pr bashkshorten e ardhshme dhe anasjelltas?

Teoria e par, sht teoria e standarteve. Secili prej nesh, sht rritur n nj familje, ambjent dhe atmosfer t caktuar, ku ai ka prftuar disa vlera, tradita, sjellje dhe edukat t caktuar. P.sh, n kt ambjent ku sht rritur, ai ka msuar se feja sht dika themeltare. N kt ambjent, ai ka msuar se morali dhe ndershmria, ia shtojn dinjitetin dhe personalitetin njeriut. Gjat fazs s njohjes mes djalit dhe vajzs, secili prej tyre prpiqet t zbuloj vlerat, edukatn dhe zakonet e pals tjetr, dhe sa jan ato t ngjashme dhe t prshtatshme me t tijat. Nse ata ndajn vlera, tradita dhe morale t prbashkta, t dy e pranojn njri-tjetrin. njri-

Teoria e dyt, sht teoria e ngjashmrive. Kjo teori, sht pr ata t rinj, q jan t moralshm, t ndershm, t suksesshm, bujar etj... por nga ana tjetr jan nevrik. Nse kta gjejn nj vajz t moralshme, t ndershme, t suksesshme, bujare por dhe nevrike, nj vajz e till bhet trheqse. Ndonjher, nj i ri q sht bujar, me t gjetur nj vajz me kt veti, e pranon at. Her t tjera, nj djal me natyr t qet, me t zbuluar nj vajz me t njjtn natyr, e krkon dhe e pranon pr bashkshorte. Nj zemrgjer, krkon nj vajz t till. Nj koprac, krkon nj vajz koprace. Nj fjal e urt arabe thot:do shpend, jeton mes llojit t tij.

Thot Zoti n Kuran rreth ktij fakti:Grat e ndershme jan pr burra t ndershm dhe burrat e ndershm jan pr gra t ndershme. (Nur: 26) N kt teori, nuk bjn prjashtim dhe njerzit e ligj. Thot Zoti rreth ktyre:Grat e pandershme jan pr burrat e pandershm dhe burrat e pandershm jan pr grat e pandershme. (Nur: 26)

Teoria e tret, sht ajo e vetive plotsuese. Ktu bjn pjes ata t rinj, t cilt krkojn tek pala tjetr at q i mungon atij vet. Kta plotsojn veten, me an t pals tjetr. Kshtu, ka t rinj q jan t shkurtr, por q bashkshorten e duan t gjat. Mund t jet djal i shndosh, por q bashkshorten e krkon t jet e dobt. Mund t jet nj vajz serioze dhe pa shum fjal, por q krkon pr bashkshort nj djal gazmor dhe shakaxhi.

Teoria e katrt, sht ajo e analizs. Kjo teori, sht kur nj vajz sht shum e lidhur me baban e saj dhe personalitetin e tij. Kur nj i ri, krkon dorn e dhe t dy ulen s bashku q t prezantohen, vajza zbulon se personaliteti i ktij djali, sht i prafrt me at t babait t saj. Kshtu, ajo jepet dhe lidhet me kt djal, pr shkak t dashuris dhe lidhjeve t forta q ajo ka me baban e saj. Kjo mund t ndodh dhe me djalin, i cili zbulon se vajza t cils i ka krkuar dorn, ka shum tipare dhe veti t prafrta me nnn e tij, me t ciln sht shum i lidhur. Kshtu, ai e don vajzn, pr shkak t lidhjes dhe dashuris q ka pr nnn.

Teoria e pest, sht ajo e t qnit pran njri-tjetrit. Shpesh her, nj djal njrinjihet me nj vajz dhe m von martohen, pr shkak se ata banojn pran njrinjri-tjetrit, n nj lagje, rrug apo pallat. Ata mund t jen edhe koleg n pun, ose n shkoll. Sot, me zhvillimet teknologjike, ka ndryshuar plotsisht koncepti i t qnit afr me dik. Sot, e ke pran dik, e shikon dhe bisedon me t, edhe pse distanca mes jush sht me mijra kilometra. Me an t internetit sht br e mundur q personat q jetojn n ann tjetr t globit, ti shohsh dhe t bisedosh me ta sikur i ke para vetes.

Teoria e gjasht, sht ajo e joshjes dhe trheqjes fizike. Sipas statistikave, shumica e djemve dhe e vajzave n mbar botn, lidhen, dashurohen, fejohen dhe martohen, n baz t ksaj teorie. Sot sht br zakon q nj djal t fejohet ose martohet me nj vajz, pr shkak t fizikut t saj plot hire. Kjo ndodh edhe me vajzat, t cilat fejohen dhe lidhen me djem, thjesht duke gjykuar hijeshin e fizikut t tyre. Nj teori dhe kriter i till, ka prfshir t gjith botn. Ashtu si bota sht e prfshir nga globalizmi politik, kulturor, ekonomik etj... sht e prfshir dhe nga globalizmi fizik. T shumt jan kanalet televizive, gazetat, librat dhe revistat t cilt i bjn reklam trupit dhe fizikut t prsosur.

T rinjt dhe t rejat, kan filluar ti kushtojn m shum rndsi trupit dhe fizikut t tyre, se i kushtojn ans shpirtrore, besimit, kulturs, arsimimit etj... Kjo ka ndodhur pr shkak t ndikimit t fuqishm t kulturs perndimore, e cila po importohet nga brezat e rinj.

Grekt e lasht kishin nj perndi q e adhuronin, e cila ishte perndia e bukuris, Venusi. Ne si musliman, nuk sht se e refuzojm nj lidhje dhe martes me baz trheqjen dhe joshjen fizike. Madje ne e prkrahim, por ajo nuk duhet t bhet n kurriz t fes, moraleve dhe vlerave njerzore.

Pasi prmendm teorit kryesore mbi t cilat bazohen lidhjet, fejesat dhe martesat, pyetja q lind sht: Cila nga teorit e msiprme sht m e sakta dhe e duhura? Ciln prej tyre duhet t zgjedh nj i ri dhe e re pr t zgjedhur shokun e jets? Pr asnjrn nga kto teori, nuk mund t themi se kjo sht m e mira apo m e pavolitshmja. Pr t thn se cila sht m e mir dhe e volitshme, duhet q t shtojm disa kritere t tjera, kritere t cilat i prmend vet i drguari i Zotit a.s.

N dy hadithe, ai prmend dy teori, njrn pr t rinjt dhe njrn pr t rejat. Prsa i prket kritereve q duhet t ekzistojn tek nj vajz, thot Profeti a.s:Nj grua merret pr katr gjra: Bukurin e saj, pasurin, farefisin dhe prkushtimin e saj fetar. Krko at t prkushtuarn fetarisht, tu mbushshin duart me dhe! Kurse prsa i prket kritereve q duhet t plotsoj nj djal, pr t qen bashkshort i nj vajze, thot Profeti a.s:Nse dorn e vajzs tuaj e krkon nj fetar dhe njeri i moralshm, ather pranojeni kt lidhje. N t kundrt do t ndodh fitne n tok dhe degjenerim i madh.

Kshtu, nj i ri mund ta zgjedh shoqen e jets sipas cilitdo nga teorit e msiprme, nse ka parasysh dhe respekton kriterin q prmend i drguari i Zotit n hadithin e msiprm pr djemt: Nj grua merret pr katr gjra: Bukurin e saj, pasurin, farefisin dhe prkushtimin e saj fetar. Krko at t prkushtuarn fetarisht, tu mbushshin duart me dhe! N kt hadith, Profeti a.s nuk e ka neglizhuar dhe shprfillur joshjen dhe trheqjen fizike. Ai nuk e ka shprfillur as teorin e analizs, t qnit pran, vlerave dhe vetive plotsuese dhe ngjashmrive.

Kshtu, kurdo q i prmbahemi kriterit t caktuar nga Profeti Muhamed a.s, mund ta zgjedhim shokun e jets sipas shijeve dhe teorive t msiprme. Nj her, ndodhesha n Kairo pr nj ligjrat. Pasi prfundova ligjratn, m erdhi nj vajz dhe m tha:Jam n nj hall t madh. Un jam tridhjet e dy vjee dhe sa her q prindrit e mi m propozojn nj djal pr tu fejuar, madje ndrmarrin dhe hapa konkret, un refuzoj. Un jam shum e lkundur prsa i prket vendimit t fejess dhe martess, pasi kam frik se do t dshtoj. far m kshillon t bj?

Un i thash:Kur prindrit e tu t kan propozuar nj djal, prse nuk pranon t paktn q t njihesh dhe prezantohesh me t? Ajo u prgjigj:Un nuk kam asnj problem mbi kt shtje, por i friksohem dshtimit q mund t pasoj m von.

Un i thash:Me qllim q si fejesa ashtu dhe martesa m von t mos dshtoj, duhen respektuar disa rregulla dhe parime. Dhe fillova ti flas mbi disa parime dhe pyetje, me t cilat mund t zbulohet personaliteti i personit q ka krkuar dorn e vajzs dhe anasjelltas. Me an t ktyre pyetjeve, garantohet suksesi i fejess dhe m pas i martess. Vajza m tha:Por un kam nj problem tjetr! far problemi? e pyeta un.

Ajo m tha:N fakt, un nuk jam muslimane, por jam e krishter. Dhe problemi m i madh n fen ton, sht se po u martova, nuk mund t divorcohem sido t jen kushtet dhe rrethanat. Un duhet t jetoj me at burr, sido qoft dhe pr gjith jetn. Nga ana ime, un fillova ti ofroj disa zgjidhje, por ajo e refuzonte seciln prej tyre. N fund i thash:Tani do t propozoj zgjidhjen e vetme q ka mbetur. Ajo pyeti:E far do m propozosh? Un i thash:T propozoj t konvertohesh n muslimane.

Ajo pyeti:far?! E prse duhet ta bj kt?! far do t ndryshoj nse bhem muslimane?! Un i thash:N islam, nse njihesh me nj djal, fejohesh, martohesh, jeton me t pr disa vite dhe e shikon se e ke t vshtir t vazhdosh, ti si femr ke t drejt t krkosh divorcin. Ajo pyeti e habitur:far duhet t bj q t jem muslimane? Un i thash:sht shum e thjesht. Duhet t dshmosh q nuk ka zot tjetr prve Allahut dhe se Muhamedi sht i drguari i Tij. dhe ajo e pranoi kt zgjidhje.

Kriteret e nj bashkshorteje t denj, t prcaktuara n hadithin e msiprm t Profetit a.s, jan me qllim q t garantohet nj martes e suksesshme dhe jet famljare e lumtur. Nga programet e shumta televizive, konsulencat q m vijn, trajnimet etj... kam zbuluar se martesat m t suksesshme jan ato q jan realizuar duke zbatuar kritetret dhe porosit e profetit Muhamed a.s. Nse nj i ri martohet me nj vajz, vetm se ajo sht fetare, edhe pse ajo nuk sht e bukur, e fisshme dhe nga nj familje e pasur, a mund t jet nj martes e till suksesshme?

Prgjigja sht Po mund t jet martes e suksesshme, nse ky i ri ka aftsit dhe gatishmrin e duhur q t prshtatet me kt vajz me t ciln sht martuar vetm pr faktin q ajo sht fetare. Padyshim q kjo ka t bj me psikologjin e ktij t riu, edukimin dhe durimin e tij. Edhe pse Profeti a.s i ka kushtuar m shum rndsi prkushtimit fetar t pretendentes pr martes, ai nuk i ka shprfilluar dhe neglizhuar kriteret e tjera, si pasuria, bukuria dhe niveli shoqror. Nj grua merret pr katr gjra: Bukurin e saj, pasurin, farefisin dhe prkushtimin e saj fetar. Krko at t prkushtuarn fetarisht, tu mbushshin duart me dhe!

Kshtu, Profeti a.s ka prmendur katr kritere t rndsishm, ku prkushtimi fetar duhet t zr vendim m t madh. N vend q secilin nga kto katr kritere ta vlersojm me 25 pik, le ta vlersojm prkushtimin fetar me dyzet pik, kurse t tjert me pesmbdhjet. Nse ka t rinj t cilt jan shum t dhn pas bukuris, elegancs dhe hijeshis fizike, le ti shtoj pikt e pamjes dhe bukuris s vajzs. Kshtu, nse i jep fes dyzet pik, le ti jap kriterit t hijeshis tridhjet pik.

Nse nj i ri sht i dhn pas pasuris, le ti shtoj pikt e ktij kriteri tek vajza me t ciln krkon t martohet. Nse dikush tjetr sht i dhn pas kriterit t nivelit shoqror dhe e krkon bashkshorten e tij t jet nga nj familje e fisshme, le ti shtoj pikt e ktij kriteri dhe t zbres pikt e bukuris dhe pasuris. do i ri, le ti vlersoj kriteret e prcaktuara nga Profeti a.s, sipas karakterit, prirjeve dhe piks s tij t dobt. do i ri sht i lir q marrdhniet e tij shoqrore dhe familjare, ti ndrtoj sipas prirjeve dhe parimeve t tij, por duke respektuar fillimisht kriterin e prkushtimit fetar.

Nj her ndodhesha n Aman, kryeqytetin e Jordanis pr nj ligjrat. Pas ligjrats, nj i ri mu afrua dhe m tha:Un dhe gruaja ime kur u martuam nuk ishim t prkushtuar n fe, megjithat ndiheshim t lumtur dhe t gzuar. Pas pes vitesh martes, un fillova t prkushtohem n fe dhe i krkova bashkshortes q t falej dhe t vishte hixhabin. Ajo filloi t falej, por gjithsesi nuk pranon t vesh hixhabin. Un nuk e di far t veproj, mos duhet ta divorcoj?! Un i thash:Nse secili q ndryshon fen apo ideologjit e tij, divorcohet nga bashkshortja dhe braktis fmijt, do t ndodhte katastrof n shoqri.

Ashtu si lkundet pasuria dhe bukuria, ashtu lkundet edhe besimi, i cili her forcohet dhe her t tjera dobsohet. Secilit prej nesh i ndodh q t ndjej se besimin e ka shum t fort disa koh, ndrkoh q pas disa kohsh ai e ndjen q besimi i sht dobsuar. Pr kt, Profeti a.s thot:Nj besimtar, nuk quhet i till n astin kur kryen imoralitet... Pra, n momentin kur nj besimtar vepron nj gjynah t rnd, besimi i tij sht n nivelet m t ulta, gj e cila ia mundsoi kt vepr t lig. Me ta prfunduar kt vepr, ai pendohet, krkon falje dhe i lutet Zotit.

Kur ti u martove me bashkshorten tnde, e zgjodhe sipas modelit tnd dhe sipas teoris s ngjashmrive. T dy ju nuk faleshit dhe besimin e kishit t dobt. Ty, Zoti t nderoi me prkushtimin n fe, gj e cila i mungon bashkshortes tnde. Me qllim q edhe ajo t prkushtohet dhe t prfitoj nga udhzimi i Zotit, kjo krkon koh dhe prpjekje. Zemra nuk sht nj ky q hapet dhe mbyllet me els dhe sipas dshirs. Zemrat e njerzve jan mes dy gishtave t Zotit dhe Ai i ndryshon sipas dshirs. E-dini