15

januari - februari / 2012

nieuws

JAAR
ArchitectuurAgenda - Een terugblik Kantoorgebouw IMd
net opgeleverd nieuws Rotterdam objectief

Rotterdam Architectuurprijs 2011 Hoogste punt Rotterdam Centraal

www.architectuurinrotterdam.nl

 c t or H oog s tad 2010- 2011 E P i e k st r a at 77

Kantoorgebouw IMd
Een vervallen opslagloods in het oude havengebied van Feijenoord is getransformeerd in een stijlvol eigentijds kantoorgebouw voor IMd raadgevende ingenieurs. De loods van metaalbedrijf NV Struycken & Co. uit 1951 stond jarenlang leeg. New Industry bedacht in 2008 een idee voor de herontwikkeling van de gehele locatie Piekstraat 6977. Nummer 77 is geen bijzonder fraai gebouw, maar wel een karakteristiek stukje havenarchitectuur op een mooie locatie. Met Joost Ector vonden ze een architect die het gebouw veranderde in een speeltuin voor ingenieurs. vang te ervaren. Zij is verder ingevuld met een aantal vergaderkamers, werkplekken, loungeplekken en een lunchruimte in een informele schikking op twee niveaus, verbonden door de loopbrug die door de ruimte meandert. De centrale toegangstrap is net als in de scholen van Hertzberger als tribune uitgevoerd zodat er ook een klein auditorium is gecreerd. De interieurelementen zijn van hout en transparante kunststof en konden zonder extra fundering op de bestaande vloer worden geplaatst. Felgeel is het enige kleuraccent en enkele plekken zijn met tapijt gemarkeerd. De grote ruimte wordt minimaal verwarmd en gekoeld, wat voor tijdelijk gebruik geen probleem is. De De loods is schoongemaakt, maar verder vergaderruimtes zijn uiteraard wel geklizo min mogelijk aangepast. De ruwe beton- matiseerd. nen vloer, de steensmuren, het betonnen Dit kantoor spot met alle inzichten over efdak, de daklichten van draadglas, de stalen ficiency en het nieuwe werken, dat op zich spanten en zelfs twee loopkatten zijn ge- ook een poging is om met flexplekken de handhaafd. De kantoorruimtes zijn in twee ruimte per werknemer te beperken. Voor de stroken aan de korte zijden van het gebouw veertig werknemers zijn zestig plaatsen begeconcentreerd. Ze liggen op de verdie- schikbaar, zodat er met wisselende teams ping, verbonden door een loopbrug. Eronder aan verschillende projecten kan worden is ruimte voor extra kantoorruimte, toilet- gewerkt. Communicatie en informele conten, archieven, technische ruimtes en een tacten staan voorop. fietsenstalling. De kantoren zijn perfect Hergebruik is hier dus anders dan bij tradiafgewerkte en geklimatiseerde ruimtes, die tionele renovaties en restauraties ingezet. met glaswanden van de centrale ruimte zijn Het programma van eisen en het gebruik gescheiden. Die glaswanden botsen letter- zijn op het gebouw afgestemd. Andermaal lijk tegen een oud spant en de ruige stalen blijkt het mogelijk om een architectonisch weinig uitgesproken bouwsel te transforkolommen vol sporen van vroeger gebruik. Door enkele raampartijen dringt daglicht meren tot een verrassend en inspirerend door in de hal en in de kantoren. Ook bieden nieuw gebouw. Iets wat bij restauratie van zij een schitterend uitzicht over de Maas. een topmonument veel moeilijker is. PG De grote hoge ruimte is nog in zijn volle om-

foto: Ossip van Duivenbode

net opgeleverd

nieuws

Rotterdam Architectuurprijs voor Randstadrailstation Blijdorp

Op 21 december werd voor de tweede maal de Rotterdam Architectuurprijs uitgereikt, de opvolger van de Bouwkwaliteitsprijs. De jaargang 2011 stond in het teken van de utiliteitsbouw: nuttige bouwwerken voor de stad gebouwen voor vervoer en vermaak, voor school en voor sport, neergezet in de periode 2009-2011. Er is zowel een vakprijs als een publieksprijs. Op het moment van schrijven was de laatste nog niet bekend, maar de vakprijs toegekend aan de beste combinatie van opdrachtgever, ontwerper en bouwer is overtuigend gewonnen door Randstadrailstation Blijdorp, een ontwerp van Maarten Struijs, voormalig gemeentearchitect van Rotterdam. Nut en optimisme Volgens de jury bestaande uit Aryan Sikkema, (voormalig directeur Bouw RUU), Robert-Jan de Kort, (SUMoffice), Jan Pesman (Cepezed), Annette Marx (Marx & Steketee) en Dirk Somers (Bovenbouw) waren utilitaire aspecten, oftewel het nut (red.), in Rotterdam meer dan in andere Nederlandse steden bepalend voor de vorm en inrichting van de stedelijke ruimte, dit vanwege de grootschaligheid van onze stad, de aanwezigheid van de haven en de opvallend aanwezige infrastructuur. Ze stellen ook dat utilitaire gebouwen volgens hen immer getuigen van een vooruit gerichte blik en van optimisme. De hedendaagse utilitaire architectuur zou hier schatplichtig aan moeten zijn. Er werden 22 gebouwen voorgedragen voor de prijs, voor het merendeel kantoorgebouwen, een sector waarin zuiver geldgedreven opdrachtgeverschap volgens de jury helaas resulteert in een overschot aan wegwerparchitectuur. Tot de weinige geslaagde uitzonderingen behoorden volgens hen het BP raffinaderijkantoor van GroupA in het Europoortgebied en het werkgebouw van Khne & Co aan de Boomgaardstraat. Deze gebouwen werden dan ook genomineerd, samen met twee scholen: het Melanchton College van Ector Hoogstad Architecten

foto: Joachim Kost

en de brede school t Huys te Krooswijck van De Zwarte Hond. Als vijfde werd het Randstadrailstation Blijdorp van Maarten Struijs genomineerd. De vijf ontwerpen vielen volgens de jury alle in meer of minder mate op door hun omgang met de context en door hun ruimtelijke en functionele kwaliteiten. Om de uiteindelijke winnaar te kunnen bepalen keek de jury daarnaast naar de bestendigheid tegen het beoogde gebruik, de mate waarin het project publieke ruimte maakt, de aanwezigheid van een onderscheidende ruimte en de detaillering en materialisatie. Randstadrailstation Blijdorp van Maarten Struijs scoorde op alle criteria hoog en werd uitgeroepen tot winnaar. Het Randstadrailstation Blijdorp werd in augustus 2010 opgeleverd door Bouwcombinatie Saturn en is onderdeel van de nieuwe verbinding tussen Rotterdam en Den Haag. Het project is volgens de jury voor alles een bruikbaar gebouw, maar neemt de gebruiker en passant mee in een ruimtelijkheid van grootstedelijke allure.

Bewerking juryrapport Rotterdamse Architectuurprijs 2011: Jan Duursma

nieuws

ArchitectuurAgenda Een terugblik

September 1996 verscheen het eerste nummer van de ArchitectuurAgenda Rotterdam, een initiatief van verschillende lokale architectuurinstellingen. De agenda heeft zich nu al 15 jaar bewezen met tweemaandelijks een uitgebreid overzicht in woord en beeld van de Rotterdamse architectuur. Enkele redactieleden blikken bladerend door de stapel terug op 15 jaar ArchitectuurAgenda.
Nummer 1 Het eerste exemplaar, toen nog in tweekleurendruk, ligt bovenop. Op de voorpagina de Erasmusbrug, op 4 september 1996 door koningin Beatrix geopend. In de agenda twee artikelen over de brug, met als noviteit de laatste versie van het computerprogramma CAD dat gebruikt is bij het ontwerp. Meer digitale innovatie bij Ole Bouman. De huidig directeur van het NAi draaide toen al proef als curator van de tentoonstelling RealSpace in QuickTimes - Architectuur en digitalisering. Ook geavanceerd is de cd-rom van het Comit Wederopbouw met een inventarisatie van de architectuur uit de periode 1945 tot 1970. Het oude Hufgebouw aan de Hoogstraat was toen bijna een rune. In 2010 vormt het gebouw, inmiddels in volle glorie hersteld, de locatie voor de aanwijzing van 18 nieuwe Wederopbouwmonumenten. In de jaren negentig werd nog driftig gesloopt. Ex-wethouder Joop Linthorst ontving zelfs de Gouden Sloopbal van de RKS voor de sloop van het mooiste en meest gave wederopbouwplein van Nederland, ten gunste van een neo-archeologische Incastad. De Beurstraverse bleek al snel een succes en later herkende ook de vakwereld bij monde van Angelika Schnell, een van de architectuurcritici die AIR tijdens het architectuurjaar in 2007 uitnodigde, de Koopgoot als belangrijk stedelijk knooppunt. Prijzen De Job Duraprijs en Maaskantprijs zijn vaste waarden onder de vele architectuurprijzen, terwijl andere - Bouwkwaliteitsprijs, Prix Becque, Gouden Sloopbal - alweer zijn verdwenen. Of vervangen door een nieuwe prijs, zoals de Architectuurprijs Rotterdam. In de agenda wordt steeds opgeroepen om jonge architecten meer kansen te bieden. Chris van Langen, directeur van de AvB (toentertijd werkzaam voor de dS+V) is in 2002 helder over de stadskantoorprijsvraag voor jonge architecten: Interessanter dan de vraag wie er gewonnen heeft, is echter de vraag wat er verder gebeurt met de resultaten van de prijsvraag. ... Want waarom zouden jonge architecten eigenlijk alleen geschikt zijn voor het aanleveren van verfrissende ideen? Bijna tien jaar later ging >>
beeld: Waterstudio

rotterdam objectief

foto: Ossip van Duivenbode

Hoogste punt Rotterdam Centraal

De stationshal van het nieuwe Rotterdam Centraal heeft onlangs zijn hoogste punt bereikt, en nu wordt de schaal van het project pas echt goed zichtbaar. De hal biedt straks ruimte aan toegangen tot metro, RandstadRail en de ondergrondse fietsenstalling. In noordelijke richting loopt de hal over in de brede reizigerspassage. Met 110.000 reizigers per dag verwerkt het stationsgebied nu evenveel reizigers als luchthaven Schiphol. Wie de constructie op dit moment bekijkt kan zich zo voorstellen dat het station op de groei is gemaakt, en volgens de verwachtingen in 2025 zo 323.000 passanten per dag kan verwerken.

de officile meervoudige opdracht naar de gevestigde orde. Winnaar OMA beleeft nu qua productie zijn hoogtijdagen in de stad. De Rotterdam op de Wilhelminapier wordt zelfs tien jaar na dato gebouwd. Hopelijk is de voorspelling van Harm Tilman uit 2001 juist: De Rotterdam is het stedelijke initiatief dat de Kop van Zuid nodig heeft om ook echt te gaan functioneren als een volwaardig stadsdeel Rubrieken Door de jaren heeft de ArchitectuurAgenda naast columns, interviews en kritische beschouwingen een aantal vaste rubrieken gekend. Nieuwe wethouders en directeuren worden altijd gentroduceerd met een interview. Al binnen een jaar krijgt de fotografie een eigen rubriek: Door de lens van. Fotografen lieten met onbekende fotos uit hun archief Rotterdam vanuit onverwachte hoek zien. Het beeld staat nog steeds centraal in de inmiddels tot Rotterdam Objectief omgedoopte rubriek. Net opgeleverd, de langstlopende rubriek, focust op nieuwe

gebouwen, pleinen, kunstwerken en parken. De verrassende keuze voor projecten blijkt al in het begin waar de viswinkel Bram van Diermen in Ommoord, een ontwerp van Ronald van Duivenbode, wordt besproken. En altijd met de bedoeling de lezer te stimuleren zelf op pad te gaan. Of zoals vaste auteur Paul Groenendijk hier meldt: weer een nieuwe attractie voor de hongerige architectuurliefhebber! Vernieuwing De ArchitectuurAgenda kent al die jaren dezelfde opzet. In 2004 is een enqute gehouden waaruit waardering bleek voor inhoud en formaat. Op basis van die uitslag is gewerkt aan een meer eigentijds uiterlijk in full colour en met een nieuw logo. Gezien het tempo waarin de ArchitectuurAgenda bij de vaste verspreidingspunten verdwijnt, voorziet ze nog steeds in een behoefte. In deze digitale tijd is dat geen geringe verdienste, zeker omdat de agenda ook op het internet is te vinden. We gaan er nog even mee door! De redactie

>>

agenda
NAi Tijdens de kerstvakantie zijn er dagelijkse winterse rondleidingen in en om Rotterdam Archiguides het NAi. Onder leiding van een gids van Rotterdam Archiguides wordt de door Rem Koolhaas (OMA) ontworpen Schatkamer bezocht. In de Schatkamer bevinden zich 100 topstukken uit de collectie van het NAi. Ook wordt een bezoek gebracht aan de studiezaal van het NAi, van waaruit men uitzicht heeft op het vernieuwde Museumpark. De rondleiding eindigt in het NAi Caf. i (010) 440 12 00 / www.nai.nl start: balie NAi, Museumpark 25, Rotterdam 13.00-14.00 uur 12,50 (incl. entree NAi en 1 consumptie) reserveren aanbevolen Berlage Instituut Lezing door kunsthistoricus Renny Ramakers onder de noemer What is design today?. Renny Ramakers is mede-oprichter en directeur van Droog, een platform voor Nederlands ontwerpers. Ze was onder andere lid van de Nederlandse Raad voor Cultuur (1995-2001) en als criticus heeft ze bijgedragen aan internationale magazines, boeken en catalogi. Als curator was Ramakers betrokken bij diverse design festivals, waaronder Pioneers of Change, een festival van Dutch design, mode en architectuur dat plaatsvond in september 2009 in New York. i (010) 403 03 99 / www.berlage-institute.nl Berlage Instituut, Botersloot 25, Rotterdam 19.00 uur reserveren aanbevolen Engelstalig

t/m 8 jan WinterWandelingen

di 10 jan renny ramakers

Gilde Rotterdam i (010) 436 28 44 / www.gilderotterdam.nl start: ntb, Rotterdam 14.00 uur 4,00 / Rotterdampas 2,00 - reserveren noodzakelijk

do 12 jan rotterdam op het Witte doek di 24 jan In het kader van het IFFR organiseert het Gilde drie rondleidingen langs za 4 feb bijzondere filmlocaties in Rotterdam. zo 15 jan Japan achter de schermen

Shofukan Lezing door landschapsarchitect prof.dr.ir. W. Kuitert in de lezingenserie Japan achter de schermen (zie ook 4 en 11 feb). i www.shofukan.nl Japans cultureel centrum Shofukan, Charloisse Kerksingel 32-14, Rotterdam 14.00 uur 7,50 NAi Lezing en debat over de uitwisseling van energie, afval en materiaal en opwekking van duurzame energie. Ontwerpers als Reinier de Graaf (OMA) tonen hoe een duurzame energiehuishouding is te realiseren op wereldschaal. De politieke en economische zin en onzin van deze ontwikkelingen worden besproken in een discussie onder leiding van Tracy Metz. i (010) 440 12 00 / www.nai.nl NAi, Museumpark 25, Rotterdam 20.00 uur 5,00 / 3,00 voor studenten / gratis voor Vrienden van het NAi reserveren aanbevolen

do 19 jan duurzaamheid op mondiale schaal

Berlage Instituut Lezing door de architect Umberto Napolitano, partner van LAN (Local Architecture Network) in Parijs. LAN werd in 2002 opgericht door architecten Benoit Jallon en Umberto Napolitano en heeft sindsdien al diverse internationale prijzen ontvangen, als de Archi-Bau Award en in 2010 de Europe 40 Under 40 Award voor jonge architecten. i (010) 403 03 99 / www.berlage-institute.nl Berlage Instituut, Botersloot 25, Rotterdam 19.00 uur 5,00 / BNA-leden en studenten 2,50 reserveren aanbevolen Engelstalig

di 24 jan recent Werk

wo 25 jan open house

Droog Lab Jan Konings Kosmopolis NAi

Open House is een vervolg op het project in Levittown in New York, waarin bewoners in buitenwijken zelfgemaakte producten en diensten aanbieden als aanvulling op hun inkomen. In de Tarwewijk in Rotterdam moedigt Open House zelfredzaamheid en nieuwe ideen aan. Het project wil zo de levendigheid en productiviteit in een woonwijk versterken. Sprekers, thuiswerkers en ontwerpers als de New Yorkse architect Charles Renfro gaan in een afsluitend symposium met elkaar in gesprek over de vraag: hoe kan lokaal ondernemerschap de sociale cohesie in een wijk versterken? i www.nai.nl / www.kosmopolis.nl / www.hotelthuispaleis.nl NAi, Museumpark 25, Rotterdam 19.00 uur reserveren aanbevolen

LEZING PRESENTATIE

DEBAT SYMPOSIUM

WORKSHOP

EXCURSIE RONDLEIDING

FILM

wo 25, do 26 geVel 2012 & vr 27 jan GEVEL is d vakbeurs voor de architect en ontwerpers op het gebied van ge-

VNU Exhibitions vels. Exposanten tonen de nieuwste geveltechniek en vormgeving en diverse referentieprojecten en mock-ups. Vakblad De Architect organiseert een serie presentaties, dialogen en debatten. Archiprix International toont genomineerde en winnende ontwerpen van studenten van bouwkunde opleidingen wereldwijd. Tevens worden de resultaten van enkele ideenprijsvragen getoond en zijn er netwerkbijeenkomsten. i www.gevel-online.nl Ahoy, Ahoyweg 10, Rotterdam wo & do 11.00-20.00 uur, vr 11.00-17.00 uur toegang vrij bij registratie via de website

wo 25, do 26 material Xperience 2012 & vr 27 jan De vakbeurs Material Xperience

Materia vindt tegelijkertijd plaats met Architectenweb GEVEL 2012 en is een jaarlijks evenement voor architecten, binnenhuisarchitecten en andere creatieve professionals zoals stylisten en kunstenaars. Nieuwe en innovatieve materialen van Materia en partners worden getoond, samen met exposities en lezingen van onder meer kunstenaar Daan Roosegaarde, de Deense architect Kasper Guldager Jrgensen en de Amerikaanse architect Blaine Brownell. iwww.materialxperience.nl Ahoy, Ahoyweg 10, Rotterdam wo & do 11.00-20.00 uur, vr 11.00-17.00 uur toegang vrij bij registratie via de website

do 26 jan de stad, een leVend organisme

NAi Lezing door Andy van den Dobbelsteen, hoogleraar Climate Design & Sustainability aan de Faculteit Bouwkunde van de TU Delft, over zijn visie op duurzame energie: volgens hem is de stad een levend organisme. Naast het verminderen van de energieconsumptie en het gebruiken van duurzame energie, pleit Van den Dobbelsteen voor het hergebruik van afval, zoals afvalwater, huis- en tuinafval en restwarmte. i(010) 440 12 00 / www.nai.nl NAi, Museumpark 25, Rotterdam 20.00 uur 5,00 / 3,00 voor studenten / gratis voor Vrienden van het NAi reserveren aanbevolen

zo 29 jan nieuWe klassiekers: de hofbogen AIR Rondleiding door de Hofbogen met Simone Rots (projectbureau

De Hofbogen), waarin zij het verhaal achter de transformatie van het Hofpleinviaduct vertelt. In de zomer van 2011 werd Mini Mall geopend in de bogen onder het voormalige NS-station Hofplein. In deze shoppingmall met creatieve ondernemers vind je nu onder meer de jazzclub BIRD. Tijdens de Nieuwe Klassiekers zal niet alleen deze nieuwe verzamelplaats, maar ook het tweede nog uit te voeren deel van de transformatie van het station Hofplein bezocht worden. i www.airfoundation.nl start: Raampoortstraat 30, Rotterdam 12.00 uur 3,00 reserveren aanbevolen

Berlage Instituut Lezing door de architect Alejandro Zaera-Polo onder de noemer Localizing Networks. Hij was voordien werkzaam voor OMA, alvorens in 1993 met architect Farshid Moussavi het Foreign Office Architects (FOA) in Londen op te richten. Sindsdien gaf hij les bij diverse bouwkunde opleidingen als de Princeton en Yale University in de VS, was decaan bij het Berlage Instituut. Alejandro Zaera-Polo heeft veel gepubliceerd en is lid van het London School of Economics Urban Age project. i (010) 403 03 99 / www.berlage-institute.nl Berlage Instituut, Botersloot 25, Rotterdam 19.00 uur 5,00 / BNA-leden en studenten 2,50 reserveren aanbevolen Engelstalig

di 31 jan aleJandro zaera-polo: localizing netWorks

do 2 feb architects talk: paul de ruiter

NAi Architect Paul de Ruiter spreekt over architectuur en duurzaamheid. Architectenbureau Paul de Ruiter heeft in Rotterdam onder meer getekend voor de Museumparkgarage. Het kantoorgebouw TransPort van zijn hand ontving begin 2011 als een van de eerste het LEED-platinum duurzaamheidskeurmerk. In de lezing gaat hij in op de vraag welke bijdrage architectuur kan leveren aan het terugdringen van ons energiegebruik en wat er voor mogelijkheden zijn als energie belangrijk is in het ontwerp. i (010) 440 12 00 / www.nai.nl NAi, Museumpark 25, Rotterdam 20.00 uur 5,00 / 3,00 voor studenten / gratis voor Vrienden van het NAi reserveren aanbevolen

za 4 feb Japanse architectuur

Shofukan Architect R. Ekhart spreekt over Japanse architectuur in het kader van de bouw van een theehuis bij Shofukan. Lezing in de lezingenserie Japan achter de schermen (zie ook zo 15 jan en za 11 feb). i www.shofukan.nl Japans cultureel centrum Shofukan, Charloisse Kerksingel 32-14, Rotterdam 14.00 u 7,50

Berlage Instituut Lezing door de architect Christian Kerez over recente projecten. De in Zurich werkende Kerez heeft over de hele wereld gexposeerd, van New York, tot Parijs en Shanghai. Hij is bekend van het Vaduz Art Museum in Liechtenstein (2000, met Morger & Degelo) en de Eschenbach (2003) en Leutschenbach (2009) schoolgebouwen in Zurich. i (010) 403 03 99 / www.berlage-institute.nl Berlage Instituut, Botersloot 25, Rotterdam 19.00 uur reserveren aanbevolen Engelstalig

di 7 feb recent Werk

do 9 t/m zo 12 feb obJect rotterdam

OBJECT Rotterdam OBJECT Rotterdam is een internationale beurs voor design en vindt tegelijkertijd plaats met Art Rotterdam in het tegenoverliggende gebouw Las Palmas. OBJECT Rotterdam zit op het snijvlak van design, crafts, fashion, architectuur en beeldende kunst en is d plek voor verzamelaars, professionals en andere design liefhebbers. i www.objectrotterdam.nl Las Palmas, LP II, Wilheminakade 326, Rotterdam do 12.00-18.00, vr 12.0021.00, za & zo 11.00-19.00 uur 17,50 / Online 13,50 (incl. toegang Art Rotterdam)

za 11 feb Japan achter de schermen

Shofukan Presentaties over Japanse interieurs door timmerman R. Bunnik en Japanse houtverbindingen door timmerman P. Pothoven; in gesprek met ontwerper en timmermeester K. Chiba. Lezing in de lezingenserie Japan achter de schermen (zie ook za 15 jan en 4 feb). i www.shofukan.nl Japans cultureel centrum Shofukan, Charloisse Kerksingel 32-14, Rotterdam 14.00 u 7,50

wo 15 feb architectuurcase

AIR/ RRKC Lezing en debat over ruimtelijke ontwikkelingen in de stad. Deze avond is een vervolg op de eerdere cases waarin architecten/stedenbouwkundige Herman de Kovel, Tjerk van de Wetering en Henk Hartzema als gastredacteuren een lezing hielden en gesprek voerden. i (010) 280 9700 / www.airfoundation De Unie, Mauritsweg 34-35, Rotterdam 20.00 uur 5,00 (studenten 3,00) reserveren www.deunie.nu AIR WORM, het instituut voor avantgardistische recreatie te Rotterdam, vond als cultuurpodium een nieuw onderkomen in een negentiende-eeuws pand aan de Witte de Withstraat. Niet alleen het gebouw, dat in 1874 werd gebouwd voor de redactie van het NRC, maar ook het interieur is hergebruikt, van vliegtuigpanelen tot vloeistofcontainers. Tot de ontwerpers van het nieuwe onderkomen behoren onder meer 2012 architecten en Atelier van Lieshout. In een presentatie en rondleiding vertellen de initiatiefnemers over de bijzondere herbestemming. i www.airfoundation.nl WORM, Boomgaardsstraat 71, Rotterdam 12.00 uur 3,00 reserveren noodzakelijk

zo 26 feb nieuWe klassiekers: Worm

tentoonstellingen
t/m 8 jan dWarsdesign Acht van de meest vooraanstaande en eigenzinnige ontwerpers uit Nederland en China tonen hun spraakmakende en soms ronduit omstreden projecten van modecollectie tot boek, van maquette tot kunstproject. Uit China: architect/kunstenaar Ai Weiwei, architectenbureau Urbanus, grafisch ontwerpbureau TO MEET YOU en modeontwerper Ma Ke. Uit Nederland: architect(enbureau) Rem Koolhaas/OMA, productontwerper Hella Jongerius, modeontwerper Alexander van Slobbe en grafisch ontwerper Irma Boom. Elk van hen presenteert n project waarmee hij of zij stelling inneemt in de ontwerpwereld. De acht installaties zijn onderdeel van een open landschap, ontworpen door TomDavid Architecten. Een beeldenreeks geeft bezoekers inzicht in de overeenkomsten en de verschillen tussen China en Nederland. NAi, Museumpark 25, Rotterdam, di t/m za 10-17, zo 11-17, www.nai.nl t/m 15 januari zand - erik Wesselo Afgelopen jaren werkte de kunstenaar Erik Wesselo in opdracht van het Fotomuseum, Havenbedrijf Rotterdam en SKOR aan zijn beeldproject ZAND over Maasvlakte 2. Wesselo reisde hiervoor naar Rameshwaram (Zuid India), Seamangeum (Zuid Korea) en Palm Jumeirah (Dubai) waar hij grote landaanwinningprojecten vastlegde op polaroid fotos en 16 mm filmbeelden. Deze combineert hij met de beelden die hij maakte van Maasvlakte 2. Altijd weer weet Wesselo een verwarrend en verrassend beeld op te roepen. Nederlands Fotomuseum, Wilhelminakade 332, Rotterdam, di t/m vr 10-17, zo & zo 11-17, www.nederlandsfotomuseum.nl 25 t/m 27 jan archipriX international op geVel 2012 Archiprix International is een tentoonstelling van genomineerde en winnende projecten van de Archiprix competitie onder studenten van bouwkundige opleidingen wereldwijd. De expositie in onderdeel van GEVEL 2012 (zie agenda). Ahoy, Ahoyweg 10, Rotterdam, wo & do 11-20, vr 11-17, www.gevel-online.nl t/m 18 mrt neW harloheim

12 jan t/m 30 mrt stadshaVens rotterdam Expositie over de Rotterdamse Stadshavens, een ontwikkelingsproject van de binnenstedelijke havens; Rijn/Maashaven, Waal/Eemhaven, Merwehaven/ Vierhavens en het RDM-terrein. Een grote maquette toont de havens en plannen. Samen met marktpartijen wil de gemeente Rotterdam en het Havenbedrijf Rotterdam de komende 20 tot 40 jaar bijzondere, innovatieve woon- en werkgebieden in het stadshavensgebied realiseren. Daarbij zijn onder meer 5.000 nieuwe woningen op en nabij het water in de periode tot 2025 gepland. Rotterdam.info, Coolsingel 195-197, Rotterdam, ma t/m vr foto: Marijke Volkers 10-19, za 9.30-18, zo 10-17, www.rotterdam.info

beeld: Kettingreactie

Tentoonstelling over de derde Ymere NAi prijsvraag 2011, New Harloheim. Winnaar is het team van hoofdontwerpers Joep van der Veen en Tom Bokkers met het plan Kettingreactie - Parelketting rond een rijk stedelijk mozaek. De prijsvraag stond dit jaar in het teken van Haarlem, in het bijzonder Haarlem-Oost, en hoe dit gedeelte van de stad zich kan ontwikkelen als onderdeel van de metropoolregio Amsterdam. De tentoonstelling heeft de vorm van een ontwerplab waarin de winnaars met anderen verder werken aan hun plannen voor Haarlem-Oost. NAi, Museumpark 25, Rotterdam, di t/m za 10-17, zo 11-17, www.nai.nl

t/m 27 mEi miJn rotterdam Hoe zien jongeren Rotterdam? Op welke manier kijken zij naar deze stad als ze door de straten lopen? Waar komen ze veel, wat vinden ze gezellig en waar komen ze liever niet? Een tentoonstelling door leerlingen film en vormgeving van de Theaterhavo/vwo. Museum Rotterdam, De Dubbelde Palmboom, Voorhaven 12, Rotterdam, di t/m zo 11-17, www.museumrotterdam.nl

OMA - Schetsmaquettes Kunsthal Rotterdam - Foto Ernst Molenaar

de schatkamer Een permanente tentoonstellingszaal met hoogtepunten uit de collectie van het NAi en vormgegeven door OMA. De topstukken vertegenwoordigen belangrijke momenten in de Nederlandse architectuurgeschiedenis van de afgelopen twee eeuwen en zijn afkomstig van archieven van belangrijke Nederlandse architecten. NAi, Museumpark 25, Rotterdam, di t/m za 10-17, zo 11-17, www.nai.nl stad Van nederland De nieuwe permanente expositie Stad van Nederland toont een stad die is opgebouwd uit maquettes uit de collectie van het NAi. Centraal staat: Voel wat de stad met je doet. De stad is op zijn allermooist te zien, maar ook op zijn allersomberst. Verhalen van bewoners maken duidelijk hoe zij de stad ervaren. NAi, Museumpark 25, Rotterdam, di t/m za 10-17, zo 11-17, www.nai.nl doedek - zelf aan de slag met architectuur DoeDek is een unieke ruimte in het NAi, die speciaal is ontworpen voor iedereen die zelf aan de slag wil. Filmpjes, spellen en bouwmaterialen dagen de bezoeker uit te ontwerpen en te bouwen. NAi, Museumpark 25, Rotterdam, di t/m za 10-17, zo 11-17, www.nai.nl de laurenskerk, een monument Vol Verhalen Een permanente tentoonstelling over de Laurenskerk en Rotterdam in een twintigtal themas, over heden en verleden, over leven en dood, over de wederopbouw en de stilte van de stad. De tentoonstelling, naar ontwerp van bureau Kossman.dejong, ontving eind 2011 twee FX International Interior Design Awards in London en een eervolle vermelding in de IIDA Global Excellence Awards van de International Interior Design Association uit Chicago. Laurenskerk, Grotekerkplein 27, Rotterdam, di t/m za 11-17, www.laurenskerkrotterdam.nl

kijk voor actuele informatie op www.architectuurinrotterdam.nl

Naast informatie over Rotterdam, vind je hier fotos en beschrijvingen van gebouwen, architecten, themas en actualiteiten en een actuele architectuuragenda.

Colofon: redactie: Ossip van Duivenbode, Paul Groenendijk, Pieter Kuster, Sascha jenke, joke Vos, jan Duursma Eindredactie: Paul Dijkstra Vormgeving:trichis communicatie en ontwerp Druk: Veenman Drukkers Oplage 10.000 uitgave: archiCenter/rotterdam marketing redactieadres: Beursplein 37, Postbus 30235, 3001 DE rotterdam, (010) 205 15 00.
De architectuur agenda rotterdam wordt financieel mogelijk gemaakt door: