Jaarrapport 2011

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 2 van 18

Jaarrapport 2011

Inhoudsopgave VoorwoordHuldeaandepositievezzper! Managementsamenvatting JaarrapportageZZPBarometer Ontwikkelingenzzperendezzpmarkt Standvanzakenenperspectiefeigenonderneming Omzetentariefontwikkeling StandvanzakenenperspectiefNederlandseeconomie Financilebuffer ExpertinterviewmetMartijnPennekamp(ikwordzzper.nl) Verantwoording

Pagina4 Pagina6 Pagina7 Pagina9 Pagina11 Pagina13 Pagina14 Pagina16 Pagina18

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 3 van 18

Jaarrapport 2011

VoorwoordHuldeaandepositievezzper! Geachtelezer, Met gepaste trots presenteren wij u hierbij het jaarrapport over 2011 van de ZZP Barometerhetstructureelzzponderzoekdateinddecember2011isafgenomenonder meer dan 1.477 zelfstandig professionals, freelancers en eenmanszaken in Nederland. ZZPBarometeriseeninitiatiefvanVictorMundienheeftmetzijnmedeinitiatiefnemers ikwordzzper.nl, ITStaffing, MarktEffect, NRC Media, NUzakelijk, ZiPconomy en ZZPnodig.nlalsdoelhetonafhankelijkenstructureelonderzoekenvandezzperenhet inzichtelijkmakenvanmarktenbenchmarkinformatieover/voordezzper. Het afgelopen jaar is er veel gebeurd voor de zzper. Helaas voerde negatieve berichtvoering rondom (de tweede golf van) de crisis, voedselbanken en (een gebrek aan) pensioenopbouw bij de term zzper vooral de boventoon. Wij hebben onze achterbanookgevraagdzichteuitenoverdetrend(s)indezzpmarkt,enhetvolgende bleek: de zzper is zeer verdeeld precies de helft van de zzpers is positief gestemd (41,5%),endeanderehelftnegatief(42,8%).Zoudathetverschilzijntussendezzpers die uit noodzaak als zijn gestart en zij die uit kansoverwegingen zijn gestart? In dit rapportvindtudiversequoteshierovervanuithetzzppanel. Terugblikop2011 2011 was een jaar van uitersten: aan de ene kant de positieve acties rondom zzpers, met onder andere de zzprevolutie die door diverse marktpartijen werd aangejaagd (waaronderAEGONenVictorMundi)enaandeanderekantnegatieveberichtgeving met als klap op de vuurpijl de voedselbankzzpers in december. De zzper wordt wel (steedsmeer)erkenddoordepolitiek:hetkabinetRutteIisdrukmethetverlichtenvan de administratieve druk voor zzpers en de aanbestedingen zullen via Tendernet toegankelijkerwordenvoorzzpers.Allepolitiekepartijenhebbenspecifiekezzppunten opgenomen in hun partijprogrammas, op n na: de PVV. Geert, hoe ga jij de zzp revolutieondersteunen? Vooronsinitiatiefwas2011ookeenbewogenjaar,waarinwediversenieuwepartners hebben toegevoegd aan het structureel, onafhankelijk zzponderzoek: ikwordzzper.nl (lees het expertinterview met oprichter Martijn Pennekamp in dit rapport en op onze website), ITStaffing dat zeer actief is op de markt van professionals met haar Zelfstandige Zonder VARconstructie, nrc.next en NRC Handelsblad en niet te vergeten onafhankelijk kennisplatform ZiPconomy van HugoJan Ruts en Michel Vos. De opzet van de ZZP Barometerrapporten hebben we ook iets aangepast. Er worden meer visuele onderdelen toegevoegd, zodat je in n oogopslag kunt zien wat de onderzoeksresultaten zijn en er worden meer quotes van panelleden en experts toegevoegdtenbehoevevanonzebenchmarkfunctie.Tenslottezienwedatsteedsmeer (markt)partijen onderzoek doen naar de zzper, hetgeen erg goed is voor de volwassenheid,deprofessionaliteitendeerkenningvandezzpmarkt.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 4 van 18

Jaarrapport 2011

Vooruitblikop2012 In 2012 is het de bedoeling dat de ZZP Barometer (nog) breder gedragen wordt in de Nederlandse zzpmarkt, en daarvoor zijn wij op zoek naar zoveel mogelijk nieuwe partners en panelleden die ons met hun kennis, kunde en (z)zpachterban willen en kunnen ondersteunen. Vanuit de achterban is de vraag gekomen een (landelijk) zzp evenement te organiseren en daarvoor vinden nu de eerste, orinterende gesprekken plaats. Wel staat n punt boven water: het evenement moet positiviteit ademen. TenslotteishetonsdoeldebenchmarkendemonitorfunctievandeZZPBarometernog verder uit te bouwen, te beginnen met het rapport dat aan het eind van het eerste kwartaal van 2012 uitkomt: Gadgets, media en netwerken. Opdat we het jaar met zoveelmogelijkpositiviteitbeginnen,wilikuhierbijwijzenopeengeweldigequotevan eenvanonzepanelledenhuldeaandezepositievezzper: Ikvinddeontwikkelingenindezzpmarktpositief,wanterliggenduizenden kansentewachtenopeenondernemerdiezeoppakt! Bent u zzper en heeft u (nog) niet deelgenomen aan het onderzoek? Ga dan naar www.zzpbarometer.nlenvoegubijhetzzppaneldatmomenteeluitbijna1.500zzpers bestaat die actief zijn in 15 verschillende branches. Bent u wel aangesloten bij de ZZP Barometer en heeft u deelgenomen aan ons onderzoek: hartelijk dank daarvoor! Suggesties voor nieuwe, actuele themas zijn ook welkom en door te geven via panel@zzpbarometer.nl. Veel plezier bij het lezen van het ZZP Barometer 2011 jaarrapport! Ondernemendegroet,

ZZPBarometer JeroenSakkers Initiatiefnemer JeroenSakkers(1987)isoprichtervanallinonebusinessplatformVictorMundi,bedenker vandeVictorMundiSocialMemoryGamevoorAndroideniPhone,initiatiefnemervande ZZP Barometer en hij heeft een (Engelstalige) blog die te volgen is via LifehackingforEntrepreneurs.com.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 5 van 18

Jaarrapport 2011

Managementsamenvatting Hogereomzet,meeruren De meerderheid van de zzpers in Nederland (51,9%) heeft in 2011 een hogere omzet behaalt dan in 2010. De licht stijgende tarieven en de flinke stijging in het aantal facturabeleurenzorgdendat2011,ondanksdecrisis,eengoedjaarisgewordenvoorde zzper.DezzperszijnnietpositiefoverdeeconomischestandvanzakeninNederland, maar zijn wel van mening dat zowel de Nederlandse economie als hun eigen onderneming zich (zeer) positief zal ontwikkeling het komend jaar. Dit blijkt uit jaarrapport2011vandeZZPBarometer. Flinkefinancilebuffer Uit de ZZP Barometer blijkt bovendien dat een overgrote meerderheid van de zzpers (68,1%) een financile buffer achter de hand heeft, mocht de economie en de eigen ondernemingzichtochminderpositiefontwikkelendanverwacht.46,5%vandezzpers kan een periode van 3 tot 12 maanden overbruggen met zijn financile buffer, terwijl 40,9%hetzelfslangerdan1jaaruitzoukunnenhoudenmetzijnreserves. Verdeeldevooruitzichtenzzpmarkt Over de ontwikkeling van de zzpmarkt is de zzper zeer verdeeld: terwijl 41,5% van meningisdatdeontwikkelingenpositiefzullenzijn,meent42,8%datdeontwikkelingen negatief zullen zijn. Desalniettemin zegt 88,9% zeker (zzp)ondernemer te blijven in 2012 geeft slechts 2,0% aan (waarschijnlijk) te zullen stoppen en zegt 2,3% niet te weten wat zijn vooruitzichten zijn. Wel is er veel kritiek op schijnondernemers: Er is een groter aanbod: omdat het UWV mensen blijft pushen voor zichzelf te beginnen, wordtdekoekteklein,alduseenvande1.477ondervraagdepanelleden. Positiefovereigenonderneming Hetmerendeelvandezzpersgeeftechteraandatzijnondernemingergoedvoorstaat (59,2%) en denkt dat deze zich ook in de toekomst positief zal ontwikkelen (67,1%). 22,8%geeftaandatzijnondernemingerslechtvoorstaat,waarbijslechtst10,1%geen positievevooruitzichtenschetst.Deze(jaar)cijfersschetseneen(veel)positieverbeeld danhetgeendeafgelopenmaandenindepersisverschenenoveronderanderezzpers endevoedselbankenzzpersenhetminimuminkomen.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 6 van 18

Jaarrapport 2011

JaarrapportageZZPBarometer Watisjouwmeningomtrentdeontwikkelingenindezzpmarkt?

Ontwikkelingindezzpmarkt

Positief Negatief Geenmening

Ikbenvanmeningdatdeontwikkelingenpositiefzijn: 41,5% Ikbenvanmeningdatdeontwikkelingennegatiefzijn: 42,8% Ikhebgeenmeningopditpunt: 15,7% Decrisisbiedtjuistkansen voorzelfstandigen! Hetaantalzzpersgroeitenwordt eenbelangrijkerfactorinde politiek. Deoverheidhoudtdegelederengeslotenvoor zzpers,omhuneigenambtenarentebehoeden voorbaanverlies.Zzperswordenvooralinde mediaonterechtineenkwaaddaglichtgesteld.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 7 van 18

Jaarrapport 2011

[STELLING]Ikblijfin2012(zzp)ondernemer.

Ikblijf(zzp)ondernemer

Ja Misschien Nee Ikweethetniet

Ja: Misschien: Nee: Ikweethetniet:

88,9% 6,8% 2,0% 2,3%

Deechtekwaliteitvanzpersgaatzich manifesteren.

Devraagnaarflexibele,tijdelijke (ervaren)expertsisredelijk onafhankelijkvandeconjunctuur.

Nietmeerzielenpotenzonder perspectief,maarzeer zelfstandigprofessionals.

Ondankshetgroeiendeaantal zzperspastdeoverheidhaar beleidhiernietopaan.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 8 van 18

Jaarrapport 2011

[STELLING]Mijnondernemingstaateropditmomentgoedvoor.

Mijnonderneming staatergoedvoor
Volledigeens Beetjeeens Neutraal Beetjeoneens Volledigoneens

Volledigeensmetdestelling: 28,6% Beetjeeensmetdestelling: 30,6% Neutraal: 18,0% Beetjeoneensmetdestelling: 14,4% Volledigoneensmetdestelling: 8,4% [STELLING]Mijnondernemingzalzichpositiefontwikkelen.

Mijnonderneming ontwikkeltzichpositief
Volledigeens Beetjeeens Neutraal Beetjeoneens Volledigoneens

Volledigeensmetdestelling: Beetjeeensmetdestelling: Neutraal: Beetjeoneensmetdestelling: Volledigoneensmetdestelling:

31,9% 35,2% 22,8% 7,8% 2,3%

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 9 van 18

Jaarrapport 2011

Demannenwordenvandejongens gescheiden:vakmanschapen ondernemerschapwintuiteindelijk! Integenstellingtotdevorigerecessiezaldeze keerdevraagnaarzzpersstijgen,mededoorde steedsgroterwordendevergrijzingvande beroepsbevolking. Zperswordenmeerals beroepsgroeperkentdoorde overheid. Erkomensteedsmeer samenwerkingsverbanden tussenzpers Eindelijkaandachtvoorfocus: dingendoenen/ofoverlatenaan mensendieergensverstandvan hebbenefficiencyenfocuszijnde woordenvoor2012

Ikbenzelfpositiefingesteld.Ookdeloontrekkers hebbengeenzekerheidindezeminderetijden,dus danmaarbeterzelfdebroekophouden.

Erismeeraandachtvoordepositie vanzzpersenzzperszoekenelkaar meerop.

Doordecrisis,dieweelkaarerger aanpratendandatzijeris,houden debedrijvenenparticulierende handopdeknip.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 10 van 18

Jaarrapport 2011

[STELLING]Mijnomzetvoor2011ishogerdanmijnomzetover2010.

Omzet2011hoger danomzet2010?
Ja,eenstukhoger Ja,ietshoger Gelijkgebleven Nee,ietslager Nee,eenstuklager

Ja,eenstukhoger: 26,3% Ja,ietshoger: 25,6% Ditisgelijkgebleven: 16,5% Nee,ietslager: 16,2% Nee,eenstuklager: 15,4% [STELLING]Mijngemiddeldetariefisin2011hogeruitgevallendandezein2010was.

Tarief2011hoger danin2010?
Ja,eenstukhoger Ja,ietshoger Gelijkgebleven Nee,ietslager Nee,eenstuklager

Ja,eenstukhoger: Ja,ietshoger: Ditisgelijkgebleven: Nee,ietslager: Nee,eenstuklager:

7,6% 25,1% 42,0% 18,0% 7,3%

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 11 van 18

Jaarrapport 2011

[STELLING]Hetaantalfacturabeleurenover2011isvoormijhogerdandatin2010.

Meerfacturabele urenin2011?
Ja,eenstukmeer Ja,ietsmeer Gelijkgebleven Nee,ietsminder Nee,eenstukminder

Ja,eenstukmeer: Ja,ietsmeer: Ditisgelijkgebleven: Nee,ietsminder: Nee,eenstukminder: Dezzperwordtmeeren meererkend!

21,8% 25,1% 20,0% 18,0% 15,2%

Hetwordtlangzamerhandduidelijkdat bemiddelingsbureauoverbodigenvlteduurzijn meerkansenvoordezper!

Demarktissteedsmeeraanhet verstarrentevensbepaaltInkoopde HRennietandersom.

Detarievengaanomlaagener komensteedsmeerzzpersbij, omdateraannormalebanenniette komenis.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 12 van 18

Jaarrapport 2011

[STELLING]DeNederlandseeconomiestaateropditmomentgoedvoor.

Nederlandseeconomie staatergoedvoor
Volledigeens Beetjeeens Neutraal Beetjeoneens Volledigoneens

Volledigeensmetdestelling: 2,8% Beetjeeensmetdestelling: 14,7% Neutraal: 16,2% Beetjeoneensmetdestelling: 40,0% Volledigoneensmetdestelling: 26,3% [STELLING]DeNederlandseeconomiezalzichpositiefontwikkelen.

Nederlandseeconomie ontwikkeltzichpositief
Volledigeens Beetjeeens Neutraal Beetjeoneens Volledigoneens

Volledigeensmetdestelling: Beetjeeensmetdestelling: Neutraal: Beetjeoneensmetdestelling: Volledigoneensmetdestelling:

9,4% 29,4% 25,6% 24,6% 11,1%

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 13 van 18

Jaarrapport 2011

Hebjeeenfinancilebufferomeen(langdurige)periodezonderwerkoptevangen?

Financilebuffer

Ja Nee Wiliknietzeggen

Ja: 68,1% Nee: 25,6% Wiliknietzeggen: 6,3% Hoelangisdeperiodediejemaximaalzoukunnenoverbruggen?

Financilebuffer
1maand Tot3maanden Tot6maanden Tot12maanden Langerdan1jaar

1maand: Tot3maanden: Tot6maanden: Tot12maanden: Langerdan1jaar:

0,4% 12,3% 24,2% 22,3% 40,9%

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 14 van 18

Jaarrapport 2011

Demarktkrimpt,deoverhedenwervenin toenemendemateviaaanbestedingenen detarievenstaanonderdrukdoordatgrote bureausdemensenopdebankentegen dumptarieveninzetten.

Eriseengroteraanbod:omdathet UWVmensenblijftpushenvoor zichzelftebeginnen,wordtdekoek teklein!

Hetlijktwelalsofdezpersteedsverderwegkomt testaanvanhetbedrijfsleven,terwijlhetklipen klaarisdatdeinnovatievekrachtuitdezper komt.Dusopkortetermijnvoorzieikkortzichtig gedraginonzearbeidsmarktoplangetermijn zieikveelpositieveontwikkelingen Erisweinigsteunenbegripvanuitbanken. Doordefeminieneen netwerkstructuurvande Nederlandsesamenleving, beschikkenwijoverde perfecteeigenschappenom alsleidersuitdehuidige Europesecrisisnaarvorente komen.

Demachtvandevakbonden neemtaf.

Hetbetaalgedragvanklanten nektdezzper.

Opdrachtgeverszijneenstuk terughoudenderensommige politiekepartijen,zoalsGroenLinks, endevakbondenscheppendoorhun zieltjeswinnerijeennegatievesfeer rondzzpers.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 15 van 18

Jaarrapport 2011

ExpertinterviewmetMartijnPennekamp(ikwordzzper.nl) Wij voorzien iedere rapportage van een expertinterview. Deze interviews zijn afgenomen met een panellid van de ZZP Barometer die expert is op een relevant gebied. Voor hetjaarrapportover2011namenwijeeninterviewafmet MartijnPennekamp.Martijnisbedenkerenoprichtervan www.ikwordzzper.nl. Zijn 10 jaar kennis en ervaring als bedrijvenadviseur heeft hij samengebracht in n overzichtelijke website met tips en trucs. Verder zorgt hij dat de leden van de ZZP Kortingskaart profiteren van collectief voordeel bij een groeiende groep kortinggevers, is hij manager van de zzpsectieopStartpaginaenishijmedeinitiatiefnemervandeZZPBarometer. Wanneerbenjealszzperbegonnenenwathebjetotnutoebereikt? In 2010 ben ik begonnen met het verzamelen en schrijven van handige content voor (startende)zzpers.Ditdeediknaastmijnfulltimedienstverband.Op1november2010 werdwww.ikwordzzper.nlgeboren,indeloopvan2011bleekditeenschotinderooste zijn. De bezoekersaantallen schoten omhoog. In 2011 hebben we bijna 135.000 bezoekersgetrokkendiesamenmeerdan1miljoenpaginasbekeken!Halverwege2011 lanceerdeikwww.zzpkortingskaart.nlmetsucces.Webiedensteedsmeervoordeelvoor onzeleden. Hoehebje2011ervarenals(zzp)ondernemer? Het jaar 2011 was mijn eerste jaar als fulltime zelfstandig ondernemer ik heb veel geleerdineenkortetijd.Jemoetvooralgeduldhebbenomeenbedrijfoptebouwen,is mijnervaring.Almetalhebik2011alseenbijzonderpositiefjaarervaren. Watkanerbeterofandersin2012? Mijnvisievoor2012isdateraltijdkansenzijnvoorzzpers,ookineconomischmindere tijden. Ondernemen is vooral vooruitdenken, netwerken en risicos durven nemen. Benut kansen die je eerder niet zag en gebruik je netwerk als verlengstuk van jouw ondernemerschap. Hebjijjezelf(financile)doelengesteld,enzoja,hoe? Mijn doelstelling is om dit jaar minimaal 1.000 ondernemers lid te maken van de ZZP Kortingskaart. Meer leden betekent een betere onderhandelingspositie voor een nog interessanteraanbod.Verderismijndoelomminimaal50regionalezzpnetwerkenop tezetteninNederland.Devoortekenenzijngoedvoorditjaar:erzijnkansengenoeg.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 16 van 18

Jaarrapport 2011

Hoebelangrijkisjounetwerkbijhetbehalenvanjouw(financile)doelen? Mijn netwerk is van cruciaal belang die netwerkgedachte stimuleer ik ook bij mijn regionale partners die samen lokale zzpnetwerken opzetten. Wanneer mijn netwerk groeit, krijgt mijn onderneming voldoende body om nog meer voor ondernemers te kunnenbetekenen. HoebehaaljijomzetviasocialenetwerkenalsLinkedIn,TwitterenFacebook? Mijn marketingbudget was laag in het begin. De naamsbekendheid van www.ikwordzzper.nl heb ik voornamelijk te danken aan de inzet van Twitter en LinkedIn.In2011hadikeenTweetdiezovaakwerdgeretweet,datikdaarmee65.000 Tweeps bereikte en dat met een gratis Tweet! Vooral voor personal branding en naamsbekendheidissocialmediaduseenuitstekendmedium,mitsjedespelregelsgoed beheerst. Hoebepaaljejouwuurtariefof(project)prijs? Ik werk niet met een uurtarief, maar met een pakketprijs voor lokale partners. De prijzenhebikbepaalddooradvertentietarievenvandiverseandereonenofflinemedia metelkaartevergelijken.Uiteindelijkhebikervoorgekozenomeenschappelijktariefte hanterenomhetregiopartnerschaptoegankelijktehouden.Ikbenervanovertuigddat onredelijkeprijzenoplangetermijntegenjegaanwerken. Hoebelangrijkiseenfinancilebuffervoorjouals(zzp)ondernemer? Een buffer is cruciaal vooral in mindere tijden moet je als zzper minimaal 3 tot 6 maanden kunnen overbruggen met spaargeld. Zorg dus dat je weet wat je netto kan besteden.Ikhebeenmodulelatenontwikkelen,waarmeejekuntberekenenwatjenetto kunt besteden als zzper. Kijk op www.ikwordzzper.nl en vind daar de Netto zzp calculatoralsjezelfookwiltuitrekenenhoeveeljenettokanbesteden. Hebjenogtipsoftrucsvoorjouwmede(zzp)ondernemers? Natuurlijkditzijndebelangrijkste: Zorgdatjeindestartfasepreciesweetwatjewelennietkanuitgeven; Hourekeningmetjeverzekeringenenoudedagsvoorziening; Denknietalleeningoudenbergen; Laatjebegeleidendooreencoach; Gebruikjenetwerkomtegroeien; Blijfjezelf!

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 17 van 18

Jaarrapport 2011

Verantwoording De vragenlijst die heeft geleid tot de in dit rapport getoonde resultaten is medio december 2011 uitgezet door gerenommeerd marktonderzoeksbureau MarktEffect uit Eindhoven.Hetonderzoekiseinddecember2011gesloten.Deonderzoeksgegevenszijn vervolgens door de redactie van de ZZP Barometer verzameld, geanalyseerd en gevisualiseerd. HetzzppanelvandeZZPBarometerisinmiddelsuitgegroeidtot1.477zzpersdieactief zijn in 15 verschillende branches en sectoren. Het panel is opgebouwd uit 62,6% mannelijke respondenten en 37,4% vrouwelijke respondenten. Van het panel is 76% hoogopgeleid(HBOofWO).Hetpanelisinvergelijkingmetdedefinitievanzzpersdie het CBS hanteert relatief breed in het segment van hoogopgeleide, zelfstandige ondernemers.Demeestepanelledenzijngeborenindejaren50(25,3%),60(37,1%) en70(20,9%). Hetisdebedoelingdathetzzppaneldekomendejarenuitgroeittoteenpanelmetmeer dan 10.000 zzpers die actief zijn in Nederland. Zzpers en potentile partners kunnen zich aanmelden via de website van ZZP Barometer op www.zzpbarometer.nl. Indien u vragen heeft over de ZZP Barometer, kunt u contact met ons opnemen per email via panel@zzpbarometer.nloftelefonischvia(+31)299675303.

Kopieerrechten 2012 door ZZP Barometer

Pagina 18 van 18