Algemene informatie

FORMULE (METRISCH)
BOREN
Voeding

Toerental

n=

Vc *1000

Vf = n* fn

* D

n = toerental (omw/min.)

Vf = voeding (mm/min.)

VC = snijsnelheid (m/min.)

n = toerental (omw/min.)

D = diameter (mm)

fn = voeding/omw

Voedingskracht

T = 11.4 * K * D * (100 * fn) 0.85

Vermogen
P=

1.25 * D2 * K * n * (0.056 + 1.5 * fn)

100,000

Voor omrekenen in PK,

vermenigvuldigen met 1,341
P = Vermogen (kW)

Vf = voeding (mm/min.)

K = materiaal factor

n = toerental (omw/min)

T = kracht (N)
D = diameter (mm)

fn = voeding/omw

Algemene informatie
FREZEN
Voeding

Toerental

Vc *1000

Vf = n * fz * z

n= * D
n = toerental

Vf = voedingssnelheid mm/min.

VC = snijsnelheid (m/min.)

fz = voeding per tand

z = aantal tanden

D = diameter in mm
Moment

Mc =

Kracht

ap * ae * vf * kc

Pc =

2 *n

ap * ae * vf * kc
60 * 102 * 9,81

Mc= Frees moment [Nm]

Pc= Vermogen [kW]

ap = snedediepte [mm]

n = toerental

ae = snedebreedte [mm]

kc= specifieke frees kracht [N/mm2]

kc = kc1 * hm -z
hm = gemiddelde spaandikte
[mm of inch]

kc= specifieke snijkracht [N/mm2 ]

z = correctie factor
verrekenen met de
gemiddelde spaandikte

kc1 = specifieke snijkracht bij een hm

= 1 mm

waar

hm =

fz*ae*360

D * * arc cos[1- 2* ae
D

Algemene informatie
DRAADSNIJDEN
Toerental

n=

Vc *1000
* D

Moment berekening

Md =

p2*D*kc
8000

Kracht

P=

Md * 2 * * n
60

Md = Moment [Nm]

kC = specifieke snijkracht [N/mm2]

p = spoed [mm]

n = toerental

D = nominale diam.[mm]

P = Vermogen (kW)

Algemene informatie
FORMULE (INCH)
BOREN
Toerental

n=

12 * Vc
* Dc

Voeding

Vf = n* fn

n = toerental

Vf = voeding (inch/min.)

VC = snijsnelheid (ft/min.)

n = toerental (omw/min.)

DC = diameter (inch)

fn = voeding/omw (inch)

FREZEN
Toerental

n=

12 * Vc
* Dc

Voeding

Vf = fz * n * z

n = toerental

Vf = voeding (inch/min.)

VC = snijsnelheid (ft/min.)

fz = voeding per tand (inch)

n = toerental (omw/min.)

DC = diameter (inch)

z = aantal tanden

Algemene informatie
SPECIFIEKE SNIJKRACHTEN (KC WAARDE)
Boren

Aanbevelingstabel (AMG)

Materiaal
factor
1,3

kC1

Frezen

Draadsnijden

kC

N/mm2
1400

Correctie
factor
0,18

N/mm2

1.1

Automatenstaal, zachte staalsoorten

1.2

Constructiestaal, Hardbaarstaal

1,4

1450

0,22

2100

1.3

Koolstofstaal

1,9

1500

0,20

2200

1.4

Gelegeerd staal

1,9

1550

0,20

2400

1.5

Gelegeerd staal, gehard en ontlaten staal

2,7

1600

0,20

2500

1.6

Gelegeerd staal, gehard en ontlaten staal

3,4

1700

0,20

2600

1.7

Gelegeerd staal, gehard

3,7

1900

0,20

2900

1.8

Gelegeerd staal, gehard

4,0

2300

0,20

2900

2.1

Roestvast automatenstaal

1,9

1300

0,36

2300

2.2.

Austenietisch

1,9

1500

0,32

2600

2.3

Ferrietiesch+Austenietisch, Martensietisch

2,7

1600

0,24

3000

3.1

Gietijzer Lamellair

1,0

900

0,26

1600

3.2

Gietijzer Lamellair

1,5

1100

0,26

1600

3.3

Nodulair gietijzer / Smeedbaar gietijzer

2,0

1150

0,24

1700

3.4

Nodulair gietijzer / Smeedbaar gietijzer

1,5

1450

0,24

2000

4.1

Titaan, ongelegeerd

1,4

900

0,20

2000

4.2

Titaan, gelegeerd

2,0

1200

0,22

2000

4.3

Titaan, gelegeerd

2,7

1450

0,22

2300

5.1

Nikkel, ongelegeerd

1,3

1100

0,12

1300

5.2

Nikkel, gelegeerd

2,0

1450

0,22

2000

5.3

Nikkel, gelegeerd

2,7

1700

0,22

2000

6.1

Koper

0,6

450

0,20

800

6.2

-Messing, brons

0,7

500

0,30

1000

6.3

-Messing

0,7

600

0,32

1000

6.4

Extra-sterk brons

1,5

1600

0,36

1000

7.1

Al, Mg, ongelegeerd

0,6

250

0,22

700

7.2

Al gelegeerd, Si < 0.5%

0,6

450

0,18

700

7.3

Al gelegeerd, Si > 0.5% < 10%

0,7

450

0,18

800

7.4

Al gelegeerd, Si>10% Met whiskerversterkt

Al-legeringen, Mg-legeringen

0,7

500

0,15

8.1

Thermoplasten

0,6

1400

0,15

400

8.2

Duraplasten

0,6

1400

0,20

600

8.3

Versterkte kunststofmaterialen

1,0

1600

0,30

800

9. Cermets

9.1

Cermets (metal-ceramics)

4,0

2600

0,38

>2800

10. Grafiet

10.1

Standaard Grafiet

200

0,30

600

1. Staal

2. Roestvast
-staal

3. Gietijzer

4. Titaan

5. Nikkel

6. Koper

7. Aluminium
Magnesium

8. Kunststof

2000

1000

Algemene informatie
MATERIAAL SNIJGEREEDSCHAP
HIGH SPEED STEEL MATERIALEN

Snelstaal
Dit is een snelstaal met een gemiddeld gehalte aan legeringselementen waardoor het
zich goed laat bewerken en ook goede prestaties levert. Snelstalen gereedschappen
combineren hardheid, taaiheid en slijtvastheid en dankzij deze eigenschappen zijn ze
geschikt voor vele verschillende toepassingen.
Vanadium snelstaal
Een op Vanadium gebaseerd snelstaal biedt een excellente weerstand tegen slijtage en
hardheid en daardoor betere prestaties. Dankzij deze eigenschappen is het bijzonder
geschikt voor draadsnijgereedschap.
Kobalt gelegeerd snelstaal
Dit snelstaal bevat Kobalt ten behoeve van een betere warmvastheid. De samenstelling
van HSCo biedt een goede combinatie van taaiheid en harheid. Het is goed te bewerken
en is goed bestand tegen slijtage waardoor het goed geschikt is voor boren, tappen,
frezen en ruimers.
Kobaltvrij poedermetallurgisch snelstaal
Heeft een fijnere en constantere structuur dan HSCo en is daardoor taaier. Standtijd is
normaal gesproken hoger dan HSCo en dit materiaal genereert een superieure snijkant
sterkte en stabiliteit. Hoofdzakelijk gebruikt voor tappen en frezen.

Gesinterd Kobalt gelegeerd snelstaal

HSCo XP is een kobalt gelegeerde snelstaalsoort die op poedermetallurgische wijze
is vervaardigd. Snelstaal dat met deze methode is vervaardigd, heeft een superieure
taaiheid en herslijpbaarheid. Tappen en frezen hebben in het bijzonder voordeel indien
ze vervaardigd zijn uit XP snelstaal.

Chroomstaal
Chroomstaal is een gereedschapstaal met als belangrijkste legeringselement Chroom.
Wordt alleen toegepast voor het vervaardigen van tappen en snijplaten. Het materiaal
heeft een lagere warmvastheid in vergelijking met snelstaal. Dus voornamelijk voor
handtappen geschikt.

Algemene informatie
Materiaal structuur
Voorbeelden van materiaalstructuren bij verschillende HSS materialen.
Materialen geproduceerd met poedermetallurgie technologie (zoals HSCo-XP) hebben
een fijnere korrelstructuur, met als gevolg een grotere taaiheid en slijtvastheid.

HSS

HSCo-XP

De belangrijkste staalsoorten die door Dormer worden gebruikt zijn

Hardheid
C
W
Mo
Cr
V
Co
Soort
(HV10)
%
%
%
%
%
%

10

ISO
standaard

M2

810-850

0,9

6,4

5,0

4,2

1,8

HSS

M9V

830-870

1,25

3,5

8,5

4,2

2,7

HSS-E

M35

830-870

0,93

6,4

5,0

4,2

1,8

4,8

HSS-E

M42

870-960

1,08

1,5

9,4

3,9

1,2

8,0

HSS-E

830-870

0,9

6,25

5,0

4,2

1,9

HSS-PM

ASP
2017

860-900

0,8

3,0

3,0

4,0

1,0

8,0

HSS-E-PM

ASP
2030

870-910

1,28

6,4

5,0

4,2

3,1

8,5

HSS-E-PM

ASP
2052

870-910

1,6

10,5

2,0

4,8

5,0

8,0

HSS-E-PM

775-825

1,03

1,5

Algemene informatie
HARDMETAAL

Hardmetaal
Een gesinterd poedermetallurgisch materiaal bestaande uit een metallieke carbiden
compositie die bijeengehouden wordt door een verbindingsmetaal. Het meest centrale
basismateriaal is Wolframcarbide (WC). Wolframcarbide draagt bij aan de hardheid.
Tantalcarbide (TaC), Titaniumcarbide (TiC) en Niobiumcarbide (NbC) dragen bij aan
de gewenste eigenschap van het hardmetaal. Deze drie materialen noemt men kubiek
carbiden. Kobalt (Co) fungeert als bindingsmateriaal, dat het metaal bijeen houdt.
Hardmetalen zijn kenmerkend door hun hoge dichtheid waardoor ze erg hard zijn en
hebben daardoor een zeer hoge slijtvastheid bij een gelimiteerde flexibiliteit en taaiheid.
Hardmetaal wordt toegepast bij tappen, frezen, ruimers, boren en draadfrezen.
Eigenschappen

HSS
materiaal

Hardmetaal
materiaal

K10/30F (veel
gebruikt)

800-950

1300-1800

1600

Soortelijk gewicht(g/cm )

8,0-9,0

7,2-15

14,45

Druksterkte
(N/mm2)

3000-4000

3000-8000

6250

Treksterkte,
(N/mm2)

2500-4000

1000-4700

4300

Hardheid (HV30)
3

Warmte weerstand(C)

550

1000

900

E-symbool (KN/mm2)

260-300

460-630

580

Korrel afmeting (m)

0,2-10

0,8

Een combinatie van hardmetaal deeltjes (WC) en een bindmateriaal (Co) geeft de
volgende veranderingen van eigenschappen.
Eigenschap

Hoger WC waarde geeft

Hoger Co waarde geeft

Hardheid

Hogere hardheid

Lagere hardheid

Druksterkte (CS)

Hoger CS

Lager CS

Buigsterkte (BS)

Lager BS

Hoger BS

Korrelgrootte heeft ook invloed op de materiaal eigenschappen. Kleine korrel betekent

harder en grote korrel meer taaiheid.
11

Algemene informatie
MATERIAAL SNIJGEREEDSCHAP HARDHEID IN REALATIE TOT TAAIHEID
Hardheid (HV30)

10000
8000

PCD
CBN

6000
4000
2000

TiAlN-X
TiCN
TiN

1000

Cermet

HSS

2000

Cermet = Metaal Keramiek

CBN = Kubisch Borium Nitride
PCD = Polykristallijne Diamant

12

Carbide

3000

4000

Taaiheid (N/mm2)

OPPERVLAKTEBEHANDELINGEN

Algemene informatie

Stoomontlaten (blue finish)

Stoomontlaten geeft een sterk hechtende blauwe oxide finish, die het
smeermiddel vasthoudt, koudlassen van de spanen op het gereedschap
kan hierdoor voorkomen worden en daardoor en snijkantsopbouw
tegengegaan. Deze methode geeft de beste resultaten op boren en tappen,
maar kan in feite op elk blank verspaningsgereedschap worden toegepast.
Bronskleur
Een dunne oxidelaag op de oppervlakte van gereedschap, voornamelijk
toegepast op kobalt en vanadium snelstaalsoorten.
Nitreren (FeN)
Nitreren is een proces dat wordt toegepast om de hardheid en slijtvastheid
van de oppervlakte van het gereedschap te verhogen. Deze finish is vooral
geschikt voor tappen die voor sterk slijtende materialen worden gebruikt,
zoals gietstukken, bakeliet, enz. Tevens voor spiraalboren, als een grotere
sterkte en slijtvastheid van de cilindrische vlakken wenselijk is.
Hardverchromen (Cr)
Hardverchromen kan onder specifieke omstandigheden de oppervlaktehardheid van een snijgereedschap aanzienlijk verhogen (tot wel 68
Rc). Deze oppervlaktebehandeling is vooral geschikt voor tappen in
constructiestaal, koolstofstaal, koper, messing enz.

OPPERVLAKTE COATINGS
Titanium nitride coating (TiN)
Titanium nitride is een goudkleurige keramische coating, aangebracht
door middel van physical vapour deposition (PVD) op hoofdzakelijk
boren en tappen. De hoge hardheid, gecombineerd met de lage
wrijvingseigenschappen, verzekert een aanzienlijk langere standtijd, of
hogere prestaties van de gereedschappen.
Titanium carbonitride coating (TiCN)
Titanium carbonitride is een keramische coating die met de PVD
techniek wordt aangebracht. TiCN is harder dan TiN en heeft een lagere
wrijvingscofficint. Zijn hardheid en taaiheid, gekoppeld aan goede
slijtvastheid, maken TiCN zeer geschikt voor frezen die hoge prestaties
moeten leveren.
Titanium Aluminium nitride coating (TiAlN)
Titanium Aluminium nitride is een keramische coating in meer lagen,
aangebracht door middel van de PVD coatingtechniek, die een hoge
taaiheid en oxidatiebestendigheid bezit. Dankzij deze eigenschappen
is de coating zeer geschikt voor hoge snijsnelheid en voeding, terwijl
tegelijkertijd een langere standtijd wordt bereikt. TiAIN wordt tevens
aanbevolen voor droge bewerkingen.
13

Algemene informatie
Titanium Aluminium nitride Extreme (TiAlN - X)
TiAlN-X is een Titanium Aluminium Nitride coating. Het hoge aluminiumgehalte
van deze coating, verzekert een unieke combinatie van hoge hittebestendigheid,
hardheid en taaiheid. TiAlN-X is zeer geschikt voor frezen die bedoeld zijn om te
werken zonder smeermiddel of voor bewerking van zeer harde materialen.
Chroom-nitride coating (CrN)
CrN is een uitstekende coating voor de bewerking van aluminiumlegeringen en
laaggelegeerde staalsoorten. CrN kan ook als alternatieve coating voor titanium- en
nikkellegeringen worden gebruikt. Deze coating heeft een goede weerstand tegen
snijkantsopbouw.
Super-R coating (Ti, C, N)
SUPER-R is een coating die specifiek voor frezen wordt gebruikt. Deze coating heeft
lage interne spanningen, is uiterst taai en slijtvast, terwijl het uitstekend bestand is
tegen oxidatie, dankzij de hoge oxidatietemperatuur van de coating.
Super-G coating (AlCrN)
Super G is een aluminium chromium nitride coating die meestal bij frezen wordt
gebruikt. De warmvastheid en oxidatiebestendigheid zijn twee unieke eigenschappen.
Bij bewerkingen die hoge mechanische en thermische spanningen opleveren,
vertalen deze eigenschappen zich in een uitmuntende slijtvastheid.
Zirconium nitride coating (ZrN)
Zirconium nitride is een keramische coating die door middel van de PVD coatingtechniek
wordt aangebracht. Deze coating heeft een combinatie van eigenschappen, zoals
een hoge bestendigheid tegen oxidatie en een lage wrijvingscofficint wat het zeer
aantrekkelijk maakt voor tappen in aluminium en aluminium legeringen.
Dialub (Diamond-like coating)
Dialub is een amorfe diamantcoating met een uiterst lage wrijvingscofficint
en een hoge hardheid. Deze coating is speciaal ontwikkeld voor het tappen van
aluminiumlegeringen met een laag Siliciumgehalte of het boren van roestvaste
staalsoorten.
Super-B coating (TiAlN+WC/C)
Super-B is een multi-layer coating die gebruikt wordt bij zware verspaning, en heeft
een hoge betrouwbaarheid. De lage wrijvingscofficint en de hardheid maakt deze
coating bijzonder geschikt voor het tappen in taaie, langspanige materialen bijv.
roestvast staal.
Diamant
Een polykristallijne diamantcoating is speciaal bedoeld voor de bewerking van grafiet
en non-ferro materialen. De eigenschappen van de kristallijne structuur verhogen
de slijtvastheid en de hardheid significant. Deze coating wordt alleen toegepast op
hardmetalen gereedschappen en dan hoofdzakelijk voor frezen.

14

Algemene informatie
OPPERVLAKTEBEHANDELING / EIGENSCHAPPEN
Oppervlaktebehandeling

Kleur

Coatings
materiaal

Hardheid
(HV)

Dikte
(m)

Coating
opbouw

Wrijvingscofficint
t.o.v. staal

Max.
toelaatbare.
temp. (C)

Donker
grijs

Fe 304

400

Max. 5

Opzetten
van oppervlakte kleur

550

Brons

Fe 304

400

Max. 5

Opzetten
van oppervlakte kleur

550

Grijs

FeN

1300

20

Hardingszone

550

Zilver

Cr

1100

Max. 5

Een laag

550

Goud

TiN

2300

1-4

Een laag

0,4

600

Blauw
grijs

TiCN

3000

1-4

Meerdere
lagen

0,4

500

Zwart
grijs

TiAlN

3300

Nano
structuur

0,3-0,35

900

Violet
grijs

TiAlN

3500

1-3

Een laag

0,4

900

Zilver
grijs

CrN

1750

3-4

Een laag

0,5

700

Koper

Ti, C, N

2900

3,5-3,7

Meerdere
lagen

0,3-0,4

475

Blauw
grijs

AlCrN

3200

Een laag

0,35

1100

Zwart

TiAlN+
WC/C

3000

2-6

Meerdere
lagen
lamellair

0,2

800

Goud
geel

ZrN

2800

2-3

Een laag

0,2

800

Zwart

a-C:H

6000

1,5-2

Een laag

0,1-0,2

600

Licht grijs

Polykrystalline diamant

8000

6, 12, 20

Een laag

0,15-0,20

700

15

Algemene informatie
WERKSTUK MATERIALEN

Dormer verdeelt de materialen in materiaalgroepen AMG (Application Material Groups),

gereedschap wordt geadviseerd op basis van deze AMGs.
APPLICATIE MATERIAALGROEPEN (AMG)
Applicatie materiaalgroepen (AMG)

1. Staal

Hardheid
HB

Treksterkte
N/mm2

1.1

Automatenstaal, zachte staalsoorten

< 120

< 400

1.2

Constructiestaal, Hardbaarstaal

< 200

< 700

1.3

Koolstofstaal

< 250

< 850

1.4

Koolstofstaal

< 250

< 850

Gelegeerd staal, gehard en ontlaten staal

> 250
< 350

> 850
< 1200

> 350

> 1200
< 1620

1.5
1.6

Gelegeerd staal, gehard en ontlaten staal

1.7

Gelegeerd staal, gehard

49-55 HRc

> 1620

1.8

Gelegeerd staal, gehard

55-63 HRc

> 1980

2.1

Roestvast automatenstaal

< 250

< 850

2.2

Austenietisch

< 250

< 850

2.3

Ferrietiesch+Austenietisch, Martensietisch

< 300

< 1000

3.1

Gietijzer Lamellair

> 150

> 500

3.2

Gietijzer Lamellair

> 150 300

> 500 < 1000

3.3

Nodulair gietijzer / Smeedbaar gietijzer

< 200

< 700

3.4

Nodulair gietijzer / Smeedbaar gietijzer

> 200 <300

> 700 < 1000

4.1

Titaan, ongelegeerd

< 200

< 700

4.2

Titaan, gelegeerd

< 270

< 900

4.3

Titaan, gelegeerd

> 270 <350

> 900 1250

5.1

Nikkel, ongelegeerd

< 150

< 500

5.2

Nikkel, gelegeerd

> 270

> 900

5.3

Nikkel, gelegeerd

> 270 <350

> 900 < 1200

6.1

Koper

< 100

< 350

6.2

-Messing, brons

< 200

< 700

6.3

-Messing

< 200

< 700

6.4

Extra-sterk brons

< 470

< 1500

7.1

Al, Mg, ongelegeerd

< 100

< 350

7.2

AI gelegeerd, Si < 0.5%

<150

< 500

7.3

Al gelegeerd, Si > 0.5% < 10%

<120

< 400

7.4

AI gelegeerd, Si > 10% Whisker versterkt

Al-legeringen, Mg-legeringen

<120

< 400

8.1

Thermoplasten

8.2

Duraplasten

8.3

Versterkte kunststofmaterialen

9. Cermets

9,1

Cermets (metals-ceramics)

< 550

< 1700

10. Grafiet

10.1

Standaard Grafiet

2. Roestvaststaal

3. Gietijzer

4. Titaan

5. Nikkel

6. Koper

7. Aluminium
Magnesium

8. Kunststof

16

Algemene informatie
VOORBEELD VAN WERKSTUK MATERIAAL IN VERSCHILLENDE SPECIFICATIES
Een volledige lijst met materialen en vergelijkingen tussen de verschillende
specificaties kunt u vinden in de Dormer Product Selector, te verkrijgen op CD of via
www.dormertools.com.
AMG

EN

1.1

DIN

W no.
1.1015, 1.1013

Rfe60, Rfe100

1.2

EN 10 025 S235JRG2

1.1012, 1.1053, 1.7131

St37-2, 16MnCr5, St50-2

1.3

EN 10 025 E295

1.1191, 1.0601

CK45, C60

1.4

EN 10 083-1 42 CrMo 4
EN 10 270-2

1.7225, 1.3505
1.6582, 1.3247

42CrMo4, 100Cr6
34CrNiMo6, S2-10-1-8

1.5

EN ISO 4957 HS6-5-2

EN-ISO 4957 HS6-5-2-5

1.2510, 1.2713
1.3247, 1.2080

100MnCrW12, 55NiCrMoV6
X210Cr12, S2-10-1-8

1.6

EN-ISO 4957 HS2-9-1-8

1.2510, 1.2713
1.3247, 1.2080

100MnCrW12
X210Cr12, S2-10-1-8

1.7

EN-ISO 4957 HS2-9-1-8

1.2510

100MnCrW4

1.8

EN-ISO 4957 X40CrMoV5-1

1.3343, 1.2344

S6-5-2, GX40CrMoV5-1

2.1

EN 10 088-3 X14CrMoS17

1.4305, 1.4104

X10CrNiS189, X12CrMoS17

2.2.

EN 10 088-2,0 -3 1.4301+AT

1.4301, 1.4541
1.4571

X5CrNi189 X10CrNiMoTi1810

2.3

EN 10 088-3 1.4460

1.4460, 1.4512
1.4582

XBCrNiMo275, X4CrNiMoN6257

3.1

EN 1561 EN-JL1030

0.6010, 0.6040

GG10, GG40

3.2

EN 1561 EN-JL1050

0.6025, 0.6040

GG25, GG40

3.3

EN 1561 EN-JL2040

0.7040, 0.7070
0.8145, 0.8045

GGG40, GGG70
GTS45-06, GTW45-07

3.4

EN 1561 EN-JL2050

0.7040, 0.7070
0.8145, 0.8045

GGG40, GGG70
GTS45-06, GTW45-07

4.1

3.7024LN

Ti99,8

4.2

3.7164LN, 3.7119LN

TiAl6V4, TiAl55n2

4.3

3.7164LN
3.7174LN, 3.7184LN

TiAl6V4, TiAl6V5Sn2
TiAl4MoSn2

5.1

2.4060, 2.4066

Nickel 200, 270, Ni99,6

5.2

2.4630LN, 2.4602
2.4650LN

Nimonic 75, Monel 400

Hastelloy C, Inconel 600

5.3

2.4668LN, 2.4631LN
2.6554LN

Inconel 718
Nimonic 80A, Waspaloy

6.1

EN 1652 CW004A

2.0060, 2.0070

E-Cu57, SE-Cu

6.2

EN 1652 CW612N

2.0380, 2.0360
2.1030, 2.1080

CuZn39Pb2, CuZn40
CuSn8, CuSn6Zn

6.3

EN 1652 CW508L

2.0321, 2.0260

CuZn37, CuZn28

7.1

EN 485-2 EN AW-1070A

3.0255

Al99,5

7.2

EN 755-2 EN AW-5005

3.1355, 3.3525

AlCuMg2, AlMg2Mn0,8

7.3

EN 1706 EN AC-42000

3.2162.05, 3.2341.01

GD-AlSi8Cu, G-AlSi5Mg

7.4

SS-EN 1706 EN AC-47000

3.2581.01

G-AlSi18, G-AlSi12

6.4

Ampco 18, Ampco 25

8.1
8.2
8.3
9,1
10.1

17

Algemene informatie
BS

SS

USA

UNS

1.1

230Mo7, 050A12

1160

Leaded Steels

G12120

1.2

060A35, 080M40, 4360-50B

1312, 1412, 1914

135, 30

G10100

1.3

080M46, 080A62

1550, 2142, 2172

1024, 1060, 1061

G10600

1.4

708M40/42, 817M40
534A99, BM2, BT42

1672-04, 2090
2244-02, 2541-02

4140, A2, 4340

M42, M2

G41270, G41470
T30102, T11342

1.5

B01, BM2, BT42

826 M40, 830M31

2244-04, 2541-03
2550, 2722, 2723

01, L6, M42, D3, A2

M2, 4140, 8630

G86300, T30102
T11302, T30403
T11342

1.6

801
826 M40, 830M31

2244-05, 2541-05
HARDOX 400

01, L6, M42, D3

4140, 8130

T30403, G41400
J14047

1.7

BO1, BD3, BH13

HARDOX 500

1.8

BM2, BH13

2242 HARDOX 600

2.1

303 S21
416 S37

2301, 2312, 2314

2346, 2380

303, 416
430F

S30300, S41600
S43020

2.2.

304 S15, 321 S17

316 S, 320 S12

2310, 2333, 2337

2343, 2353, 2377

304, 321, 316

S30400, S32100
S31600

2.3

317 S16, 316 S16

2324, 2387, 2570

409, 430, 436

S40900, S4300, S43600

3.1

Grade150, Grade 400

0120, 0212, 0814

ASTM A48 class 20

F11401, F12801

3.2

Grade200, Grade 400

0125, 0130, 0140,

0217

ASTM A48 class 40

ASTM A48 class 60

F12801, F14101

3.3

420/12, P440/7
700/2, 30g/72

0219, 0717, 0727

0732, 0852

ASTM A220 grade 40010

ASTM A602 grade M4504

F22830
F20001

3.4

420/12, P440/7
700/2, 30g/72

0221, 0223
0737, 0854

ASTM A220 grade 90001

ASTM A602 grade M8501

F26230
F20005

4.1

TA1 to 9

Ti99,8

ASTM B265 grade 1

R50250

4.2

TA10 to 14, TA17

TiAl6V4, TiAl5Sn2

AMS4928

R54790

4.3

TA10 to 13, TA28

TiAl6V5Sn2

AMS4928, AMS4971

R56400, R54790

5.1

NA 11, NA12

Ni200, Ni270

Nickel 200, Nickel 230

N02200, N02230

5.2

HR203
3027-76

Nimonic 75,Monel400
Hastelloy, Inconel600

N06075, N10002
N04400, N06600

5.3

HR8
HR401, 601

Inconel 718, 625

Nimonic 80

N07718, N07080
N06625

6.1

C101

5010

101

C10100, C1020

6.2

CZ120, CZ109,PB104

5168

C28000, C37710

6.3

CZ108,CZ106

5150

C2600, C27200

6.4

AB1 type

5238, JM7-20

7.1

LMO, 1 B (1050A)

4005

EC, 1060, 1100

7.2

LM5, 10, 12, N4 (5251)

4106, 4212

380, 520.0, 520.2, 2024, 6061 A03800, A05200, A92024

7.3

LM2,4,16,18,21,22,
24,25,26,27,L109

4244

319.0, 333.0
319.1, 356.0

A03190, A03330
C35600

7.4

LM6, 12,13, 20, 28, 29, 30

4260, 4261, 4262

4032, 222.1, A332.0

A94032, A02220, A13320

8.1

Polystyrene, Nylon,
PVC Cellulose, Acetate & Nitrate

Polystyrene, Nylon
PVC

8.2

Ebonite, Tufnol, Bakelite

Bakelite

8.3

Kevlar
Printed Circuit boards

Kevlar

9,1

Ferrotic
Ferrotitanit

10.1

18

A91060, A91100

Algemene informatie
HET BEWERKEN VAN STAAL
LEGERINGSELEMENTEN
Staal kan in grote lijnen onderverdeeld worden in koolstofstaal en gelegeerd staal.
Tot koolstofstaal of ongelegeerd staal behoren materialen met koolstof als voornaamste
legeringselement. Koolstofstaal heeft zelden een koolstofgehalte hoger dan 1,3%.
Tot gelegeerd staal behoren materialen met essentile legeringselementen naast
koolstof en ijzer. Het totaal aantal legeringselementen kan variren omwille van
verschillende factoren zoals treksterkte, slijtvastheid en warmtebehandeling.
Het onderscheid tussen koolstofstaal en gelegeerd staal is niet duidelijk gedefinieerd.
IN DE PRAKTIJK
Staalsoorten kunnen ook ingedeeld worden naargelang hun toepassing. Deze
onderverdeling wordt vaak gemaakt voor constructiestaal en gereedschapstaal.
Constructiestaal bestaat uit materialen voor steunconstructies. Dit staal wordt vaak
gebruikt in dezelfde toestand als het door de staalfabriek geleverd wordt. Treksterkte is
bijvoorbeeld een belangrijke factor voor deze groep. Constructiestaal ondergaat zelden
een warmtebehandeling.
Gereedschapstaal wordt vaak gebruikt bij de vervaardiging van snij gereedschappentoepassingen zoals snij- en vormgereedschap. Belangrijke factoren voor dit materiaal
zijn slijtvastheid, hardheid en soms taaiheid. Gereedschapstaal wordt vaak tot
verschillende hardheden gehard naargelang de toepassing.
Ook het onderscheid tussen constructie- en gereedschapsstaal is niet altijd erg
duidelijk.
BELANGRIJK BIJ HET BEWERKEN VAN STAAL

Daar de groep materialen zeer uitgebreid is, is het belangrijk de eigenschappen

van het te bewerken materiaal te kennen. Gebruik de Dormer Product Selector om
de juiste Applicatie Materiaalgroep AMG te vinden, die u zal helpen het geschikte
gereedschap voor de toepassing te vinden.
Over het algemeen is een niet gelegeerd of laag gelegeerd materiaal zacht en kleeft
snel aan. Gebruik scherpe gereedschappen met een positieve geometrie.
Een hoog gelegeerd staal kan abrassief of hard zijn. Gebruik gecoate of
volhardmetalen gereedschappen om snelle slijtage van de snijkant te vermijden.
Zoals reeds vermeld, kan gereedschapstaal gehard worden in verschillende
hardheden. Het is belangrijk om de samenstelling en de hardheid van het materiaal
te kennen om het juiste gereedschap te selecteren voor de toepassing.
19

Algemene informatie
HET BEWERKEN VAN ROESTVASTSTAAL
Roestvaststaal is gelegeerd staal dat meestal een chroomgehalte heeft boven de 12%.
De oxidatiebestendigheid neemt over het algemeen toe in verhouding met het Crgehalte. Andere legeringselementen zoals nikkel en molybdeen veranderen de structuur
en de mechanische eigenschappen van het staal.
Roestvaststaal kan onderverdeeld worden in de volgende groepen
Ferrietisch roestvaststaal heeft vaak een goede treksterkte. Gemakkelijk te bewerken.
Martensietisch roestvaststaal relatief gemakkelijk te bewerken.
Austenietisch roestvaststaal gekenmerkt door hoge rekcofficint, matig tot moeilijk
te bewerken.
Austenietisch-ferrietisch roestvast staal vaak duplex roestvaststaal genoemd. Dit
materiaal is moeilijk te bewerken.
WAAROM WORDT ROESTVASTSTAAL BESCHOUWD ALS EEN MOEILIJK TE
BEWERKEN STAAL?

De meeste roestvaststalen werkstukken worden harder door deformatie gedurende

een bewerking, met name tijdens het vormen van de spanen. Het verharden van het
werkstuk neemt snel af naarmate de afstand tot het te bewerkingsvlak toeneemt. De
hardheid nabij het bewerkte oppervlak kan met wel 100% van de originele waarde
toenemen bij koude deformatie door gebruik van het verkeerde gereedschap.
Roestvast staal is geen goede warmtegeleider, waardoor hoge snijkanttemperaturen
ontstaan in vergelijking met een staalsoort, zoals bijvoorbeeld AMG 1.3, met
dezelfde hardheid.
Een hoge treksterkte leidt tot een hoog wringmoment, waardoor de tap of
boor zwaar belast wordt. Wanneer het werkstuk harder wordt en er weinig
warmtegeleiding plaatsvindt, moet het snijgereedschap functioneren in relatief
moeilijke omstandigheden.
De materialen hebben de neiging om te hechten op het oppervlak van de snijkant.
Spaanbreuk en spaanafvoer geven de grootste problemen, door de hoge taaiheid
van het roestvast staal.

BELANGRIJK BIJ HET BEWERKEN VAN ROESTVASTSTAAL

20

Gebruik voor boorbewerkingen ADX- of CDX-boren met inwendige koeling. Dit

zal de uitharding verminderen die plaatsvindt bij het bewerken van roestvaststaal.
Met inwendige koeling wordt de uitharding van het werkstuk tot een minimum van
ongeveer 10% beperkt.
Hoge voedingswaarden verwijderen meer warmte van het werkstuk. Dit is een
uitermate belangrijke overweging voor een probleemloze bewerking.
Bij het kiezen van de juiste snijsnelheid, kan u het beste beginnen met de laagste
Dormer aanbevelingen. Dit omdat verschillende materiaalcharges verschillende
snijsnelheden kunnen vereisen. Vergeet tevens niet dat voor diepere gaten de
snijsnelheden verlaagd zouden moeten worden met 10-20%.

Algemene informatie

Wanneer getapt wordt in DUPLEX of in hoog gelegeerde roestvaststaal soorten, is

het aan te bevelen om de laagste indicaties van Dormer aangaande snijsnelheden
aan te houden.
Aanbevolen is om alleen snijolie te gebruiken. Als emulsie de enige optie is bij de
toepassing, is het aan te bevelen een concentratie van minimaal 8% te gebruiken.
De eerste keus moet altijd gecoat gereedschap zijn, omdat deze gereedschappen
minder last van materiaal opbouw op de snijkant hebben.
Vermijdt gereedschap dat onvoldoende scherp is, dit verhoogt uitharding van het
materiaal.

HET BEWERKEN VAN GIETIJZER

Gietijzer bestaat in drie basis structuren:
Ferrietisch Eenvoudig te bewerken, lage treksterkte en hardheid minder dan 150 HB. Bij
een lage snijsnelheid kan er aankleving ontstaan en materiaal opbouw op de snijkant.
Ferrietisch/perlietisch Varieert in treksterkte en hardheid van 150 HB tot 290 HB.
Perlietisch De sterkte en hardheid is afhankelijk van de grofheid van de lamellaire
structuur. Bij een fijne structuur is het gietijzer erg hard en sterk.
LEGERINGSELEMENTEN
Gietijzer is een ijzer-koolstof legering met een koolstofgehalte van meestal 2-4%
alsmede andere elementen o.a. silicium (Si), mangaan (Mn), fosfor (P) en zwavel (S).
Hoofdzakelijk afhankelijk van de structuur waarin de koolstof in het gietijzer aanwezig is,
wordt gietijzer onderverdeeld in vier groepen: grijs gietijzer, nodulair gietijzer, smeedbaar
gietijzer en gelegeerd gietijzer.
Toevoeging van bijvoorbeeld nikkel, koper, molybdeen en chroom kan effect hebben op
de hitte-, corrosiebestendigheid en de sterkte van het gietijzer. De legeringen kunnen
onderverdeeld worden in twee groepen: carbidevormers en grafietelementen. Deze
legeringen hebben een zeer groot effect op de mogelijkheid van bewerking.
PRAKTISCH GEBRUIK
Gietijzer componenten worden in een scala van toepassingen gebruikt, zoals
motorblokken, pomphuizen en kleppen. De reden voor het gebruik van gietijzer is een
combinatie van complexe vormen en sterkte.
BELANGRIJK BIJ HET VERSPANEN VAN GIETIJZER

De meeste soorten gietijzer zijn gemakkelijk te bewerken omdat ze korte spanen

hebben. De reden hiervan is dat grafiet kortspanig is en een smerende werking
heeft.

In het algemeen wordt voor gietijzer gereedschap gebruikt met een kleine spaanhoek.

De meeste materialen zijn erg slijtvast, zodat gecoate gereedschappen een betere
standtijd hebben.

Bij de meeste toepassingen kan men droog verspanen.

De meeste problemen ontstaan bij een onregelmatige en harde korst en

slakinsluitingen.
21

Algemene informatie

HET BEWERKEN VAN ALUMINIUMLEGERINGEN

Aluminium biedt veel voordelen bij het verspanen: hoge snijsnelheden, lage
snijkrachten, minimale slijtage aan het gereedschap en een relatieve lage bewerkings
temperatuur. Wanneer men aluminium gaat verspanen is het verstandig om
gereedschappen met een specifieke geometrie te gebruiken. Alhoewel het gebruik van
gereedschap voor algemeen gebruik ook bevredigend kan zijn, is het moeilijk daarmee
goede oppervlaktekwaliteit te behalen en om materiaal opbouw aan de snijkant te
voorkomen.
LEGERINGSELEMENTEN
De meeste aluminiumsoorten ontstaan door verschillende legeringstoevoegingen, en
krijgen daardoor de verschillende eigenschappen, bijvoorbeeld, treksterkte, hardheid
en vervormbaarheid. De meest voorkomende legeringen zijn silicium (Si) magnesium
(Mg), mangaan (Mn), koper (Cu) en zink (Zn). Legeringen die maximaal 1% ijzer
en silicium bevatten noemen we ongelegeerd aluminium. Aluminiumlegeringen zijn
onderverdeeld in gesmeed en gegoten aluminium. Deze zijn weer onderverdeeld in de
groepen warmbehandeld, niet-warmbehandeld en zelfhardend.
Gietlegeringen kunnen zowel warm en niet-warmbehandelbaar zijn alsmede de gegoten
en zandgegoten. De meest gebruikte legering is aluminium-silicium met 7-12% silicium.
Het type legering hangt af van de eisen die aan het product gesteld worden en de toe te
passen gietmethode.
De smeedbare legeringen zijn meestal zowel warmbehandelbaar als nietwarmbehandelbaar. Het materiaal kan sterker gemaakt worden middels walsen of onder
invloed van tijd. Om deze hardingsstijd te verkorten bestaan ook weer methodieken.
PRAKTISCH GEBRUIK
Aluminium is het op n na meest gebruikte materiaal. De reden hiervoor is de combinatie
van aantrekkelijk eigenschappen zoals lage dichtheid, hoog geleidingsvermogen, hoge
treksterkte en goede recyclebaarheid.
Aluminium wordt bijna overal gebruikt:

Transport middelen: voertuig, trucks, bussen en treinen, waar het gewicht een
belangrijke rol spelen. Produkt voorbeelden zijn o.a. motorblokken, zuigers en
radiateuren.

Mechanische industrie: een veelvoud aan constructies van vaak speciaal

geproduceerde profielen.

Aluminium wordt ook veel toegepast in de electro-mechanische-, verpakkingsindustrie en bouw.

BELANGRIJK BIJ HET VERSPANEN VAN ALUMINIUM

Een scherpe snijkant en een positieve geometrie zijn belangrijk bij het verspanen
van aluminium met een laag Si-gehalte.

De verspaningscondities zijn erg belangrijk in verband met het breken van de spanen
en materiaalopbouw aan de snijkant. Voor meer slijtvaste aluminiumlegeringen met
een hoger Si-gehalte dan 6%, wordt gecoat gereedschap geadviseerd.

Het gebruik van smering/koeling is belangrijk bij het verspanen van

aluminiumlegeringen.
22

Algemene informatie
KOEL EN SMEERMIDDELEN
Koel en smeermiddelen worden gebruikt om de wrijving of temperatuur bij het
verspanen te verlagen.
Type koel en
smeermiddel

Omschrijving

Voordelen

Nadelen

Emulsie

Emulsie is samengesteld uit

olie en water, wat een zeer
goede koeling geeft voor
materiaal en gereedschap. Het
olieconcentraat in emulsie bevat
additieven die verschillende
eigenschappen geven waaronder
smering, bescherming en betere
houdbaarheid.

Reduceert
de warmte.
Spoelt de
spanen
weg.

Verwijderingskosten.
Milieubelastend.

Nevelkoeling

Nevelkoeling is een kleine

hoeveelheid olie met perslucht
opgebracht, voor het snijden en
vormen van.

Lage kosten. Slechte spaan

Goed smeer- afvoer. Vraagt
middel.
om een goede
positionering van
het mondstuk.

Olie

Olie heeft goede smeer

eigenschappen, maar een
minder goede koeling zoals bijv.
emulsie.

Goed smeer- Hoge kosten.

middel.
Milieubelastend.

Droog /
perslucht

Perslucht direct gericht op het

verspaningsproces.

Schoon
Beperkt
proces.
houdbaar.
Verwijdert de
spanen.
Lage kosten.

Emulsie

Nevelkoeling
23

Algemene informatie
Materiaalgroep - AMG
Koel en
Bewerking
smeermiddeln

Frezen

Emulsie

Draadfrezen
Spiraalboren
Draadsnijden

Frezen
Nevel
koeling

Draadfrezen
Spiraalboren

1.11.4

1.51.8

HM

HSS
Spiebaan,
Voorfrezen,
Nafrezen

HSS
Nafrezen
(alleen gecoat)

HM

HM

HSS

HM gecoat

HSS Blank

HSS gecoat

HM

HSS
Spiebaan,
Voorfrezen,
Nafrezen

HSS
Nafrezen
(alleen gecoat)

HM

HM

Sub-groep

10

HSS
HM gecoat

Draadsnijden

HSS Blank
HSS gecoat

HM gecoat

Olie

Draadsnijden

Frezen
Droog /
perslucht

HSS Blank

HSS gecoat

HM

HSS
Spiebaan,
Voorfrezen,
Nafrezen
HSS
Nafrezen
(alleen gecoat)

Draadfrezen

HM

Spiraalboren

HM gecoat

HSS

Draadsnijden

HM gecoat
HSS gecoat

24

HSS Blank

Algemene informatie
ALGEMENE GEOMETRIE
A.
B.

Positieve spaanhoek
Negatieve spaanhoek

Spaanhoek

Voordelen / toepassingen

Nadelen

Klein of
negatieve
(-5 5)

Sterke geometrie, sterke snijWerkt niet voor taaie en

kant. Werkt zeer goed in gietijzer zachte materialen.
en geharde staalsoorten.
Hoge snijkrachten.

Gemiddelde
(8 14)

Verspaand goed.
Werkt goed in de meest
voorkomende materialen en
roestvast staal.

Grote
(20 30)

Lage snijkrachten.
Uitbreken van de snijkant
Werkt het beste in aluminium en ontstaat vaak door een te
andere zachte materialen.
scherpe snijkant.

SPAAN VORMEN
Spanen worden meestal gevormd door deformatie. Dit proces ontwikkelt warmte
door de wrijving tussen snijkant en materiaal. Warmte heeft en positief effect op de
vervormbaarheid van het materiaal, maar een negatief effect op de slijtage van de
snijkant. Wanneer het werkstukmateriaal het breekpunt bereikt. Ontstaat een spaan.
De vorm hiervan en de ontwikkeling hangt af van verschillende factoren, zoals:

Chemisch - fysische reactie tussen gereedschap- en werkstukmateriaal

Verspanende bewerking
Snijcondities (snijsnelheid, voeding, materiaal afvoer ratio)
Gereedschapgeometrie
Wrijvingscofficint (met of zonder coating)
Smering

25

Algemene informatie
Afhankelijk van de verschillende combinaties van bovenstaande factoren zullen de
spanen een bepaalde vorm krijgen. (zie onderstaande afbeeldingen)

1
2-3
4-6
7
8-9

Lintspaan
Krulspanen
Spiraalspanen
Boogspanen
Brokkelspanen

VORMEN VAN SLIJTAGE

Slijtage ontstaat door mechanische wrijving, adhesie, chemische diffusie en oxidatie.

De belangrijkste factoren om de verschillende types van slijtage te benvloeden
zijn de mechanische en chemische eigenschappen van de contactmaterialen, de
bewerkingscondities, maar in het bijzonder de snijsnelheid en temperatuur. Bij lage
snelheden zijn slijtage en adhesie het hoogst, terwijl bij hoge snelheden de diffusie en
plastische vervorming een belangrijke rol spelen. Het is niet eenvoudig een mechanisch
model op te zetten waarmee voorspeld kan worden wanneer en hoe slijtage zal optreden
op snijgereedschap.
Verschillende slijtagevormen kunnen kortweg worden omschreven in negen verschillende
varianten (zie onderstaande tabel).
TYPE

OORZAAK

CONSEQUENTIE

OPLOSSING

Flanken slijtage

Snijsnelheid te hoog.

Ruw oppervlak,
slechte
maatvoering, hoge
wrijving.

Verlaag de
snijsnelheid
Gebruik gecoat
gereedschap
of een meer
slijtagebestendig
snijmateriaal.

Kolk slijtage

Ontstaat door
chamische diffusie
door hoge temperatuur
aan de snijkant.

Zwakke snijkant en
ruw oppervlak.

Kies een
gereedschap met
positieve geometrie.
Verlaag de
snijsnelheid.
Gebruik gecoat
gereedschap.

26

Algemene informatie
TYPE

OORZAAK

CONSEQUENTIE

OPLOSSING

Plastische deformatie

Hoge temperatuur en
hoge druk.

Slechte
spaancontrole, ruw
oppervlak, hoge
flankenslijtage.

Gebruik
gereedschap met
een sterkere wig.
Reduceer de
snijsnelheid en
evt. later ook de
voeding.

Inkeeping slijtage

Oxidatie, wrijving.

Ruw oppervlak,
breuk van de
snijkant.

Verlaag de
snijsnelheid.
Gebruik gecoat
gereedschap.

Plaatselijke Micro-scheuren

Thermo-shocks
Onderbroken snedes
of niet constante
koeling.

Scheurtjes door
de snijkant, ruw
oppervlak.

Verhoog de koeling.
Gebruik
gereedschap
met betere
warmvastheid.

Haarscheuren

Materiaalvermoeiing.

Gereedschapbreuk.

Verlaag de voeding.
Verhoog de
stabiliteit van de
opname.

Uitbrokkelen

Slechte
gereedscapgeometrie
of opbouwsnijkant.

Ruw oppervlak.
Flankenslijtage.

Kies gereedschap
met een sterkere
en positieve
snijgeometrie
Verhoog de
snijsnelheid. Verlaag
de voeding.
Verhoog de
machinestabiliteit.

Breuk

Te zware belasting.

Gereedschap en
werkstuk breuk.

Verlaag de voeding
en/of de snijsnelheid.
Kies gereedschap met
sterkere geometrie.
Verhoog de
machinestabiliteit.

Opbouw aan snijkant

Negative geometrie.
Lage snijsnelheid.
Werkstukmateriaal met
neiging tot aankleven.
(zoals RVS en
aluminium).

Werkstukmateriaal
glijd over de
snijkant en hecht
zich vast.
Ruw oppervlak en
uitbrokkelen.

Verhoog de snijsnelheid. Kies

gereedschap met
positieve geometrie.
Verhoog de hoeveelheid koel/smering.

27

Algemene informatie
HARDHEID EN TREKSTERKTE-VERGELIJKINGSTABEL
Treksterke

28

Treksterke

940

HRC
Rockwell
C. Scale
hardheid
No.
68

434

HRC
Rockwell
C. Scale
hardheid
No.
44

413

1400

91

900

67

423

43

402

1360

88

864
829
800
773
745
720
698
675
655
650
640
639
630
620
615
610
600
596
590
580
578
570
560
550
544
540
530
527
520
514
510
500
497
490
484
480
473
470
460
458
450
446
440

66
65
64
63
62
61
60
59
58

413
403
392
382
373
364
355
350
345
340
336
330
327
320
317
310
302
300
295
293
290
287
285
280
275
272
270
268
265
260
255
250
245
243
240
235
230
225
220
215
210
205
200

42
41
40
39
38
37
36

393
383
372
363
354
346
337
333
328
323
319
314
311
304
301
295
287
285
280
278
276
273
271
266
261
258
257
255
252
247
242
238
233
231
228
223
219
214
209
204
199
195
190

1330
1300
1260
1230
1200
1170
1140
1125
1110
1095
1080
1060
1050
1030
1020
995
970
965
950
940
930
920
915
900
880
870
865
860
850
835
820
800
785
780
770
755
740
720
705
690
675
660
640

86
84
82
80
78
76
74
73
72
71
70
69
68
67
66
64
63
62
61
61
60
60
59
58
57
56
56
56
55
54
53
52
51
50
50
49
48
47
46
45
44
43
41

HV
Vickers
hardheid
No.

57

56

55

54
53
52

51
50

49
48
47

46
45

HB
Brinell
hardheid
No.

618
608
607
599
589
584
580
570
567
561
551
549
542
532
523
517
513
504
501
494
488
485
475
472
466
460
456
449
447
437
435
428
424
418

Newton
per
mm2

2200
2180
2145
2140
2105
2070
2050
2030
1995
1980
1955
1920
1910
1880
1845
1810
1790
1775
1740
1730
1700
1680
1665
1630
1620
1595
1570
1555
1530
1520
1485
1480
1455
1440
1420

Ton
per
inch2

142
141
139
138
136
134
133
131
129
128
126
124
124
122
119
117
116
115
113
112
110
109
108
105
105
103
102
101
99
98
96
96
94
93
92

HV
Vickers
hardheid
No.

35
34
33
32
31
30

29
28
27
26
25
24
23
22
21

HB
Brinell
hardheid
No.

Newton
per
mm2

Ton
per
inch2

Algemene informatie
VOORKOMENDE TOLERANTIES
Tolerantiewaarden in m
Tolerantie

1 m = 0.001 mm / 0.000039 inches

Diam. (mm)

>13

>36

> 6 10

> 10 18

> 18 30

> 30 50

> 50 80

> 80 120

> 1.181
1.968

>1.968
3.149

> 3.149
4.724

Diam. (inch)
> 0.039
0.118

> 0.118
0.236

> 0.236
0.394

> 0.394
0.709

> 0.709
1.181

e8

-14 / -28

-20 / -38

-25 / -47

-32 / -59

-40 / -73

-50 / -89

-60 / -106

-72 / -126

f6

-6 / -12

-10 / -18

-13 / -22

-16 / -27

-20 / -33

-25 / -41

-30 / -49

-36 / -58

f7

-6 / -16

-10 / -22

-13 / -28

-16 / -34

-20 / -41

-25 / -50

-30 / -60

-36 / -71

Tolerantie waarden (m)

h6

0 / -6

0 / -8

0 / -9

0 / -11

0 / -13

0 / -16

0 / -19

0 / -22

h7

0 / -10

0 / -12

0 / -15

0 / -18

0 / -21

0 / -25

0 / -30

0 / -35

h8

0 / -14

0 / -18

0 / -22

0 / -27

0 / -33

0 / -39

0 / -46

0 / -54

h9

0 / -25

0 / -30

0 / -36

0 / -43

0 / -52

0 / -62

0 / -74

0 / -87

h10

0 / -40

0 / -48

0 / -58

0 / -70

0 / -84

0 / -100

0 / -120

0 / -140

h11

0 / -60

0 / -75

0 / -90

0 / -110

0 / -130

0 / -160

0 / -190

0 / -220

h12

0 / -100

0 / -120

0 / -150

0 / -180

0 / -210

0 / -250

0 / -300

0 / -350

k10

+40 / 0

+48 / 0

+58 / 0

+70 / 0

+84 / 0

+100 / 0

+120 / 0

+140 / 0

k12

+100 / 0

+120 / 0

+150 / 0

+180 / 0

+210 / 0

+250 / 0

+300 / 0

+350 / 0

m7

+2 / +12

+4 / +16

+6 / +21

+7 / +25

+8 / +29

+9 / +34

+11 / +41

+13 / +48

js14

+/- 125

+/- 150

+/- 180

+/- 215

+/- 260

+/- 310

+/- 370

+/- 435

js16

+/- 300

+/- 375

+/- 450

+/- 550

+/- 650

+/- 800

+/- 950

+/- 1100

H7

+10 / 0

+12 / 0

+15 / 0

+18 / 0

+21 / 0

+25 / 0

+30 / 0

+35 / 0

H8

+14 / 0

+18 / 0

+22 / 0

+27 / 0

+ 33 / 0

+39 / 0

+46 / 0

+54 / 0

H9

+25 / 0

+30 / 0

+36 / 0

+43 / 0

+52 / 0

+62 / 0

+74 / 0

+87 / 0

H12

+100 / 0

+120 / 0

+150 / 0

+180 / 0

+210 / 0

+250 / 0

+300 / 0

+350 / 0

P9

-6 / -31

-12 / -42

-15 / -51

-18 / -61

-22 / -74

-26 / -86

-32 / -106

-37 / -124

S7

-13 / -22

-15 / -27

-17 / -32

-21 / -39

-27 / -48

-34 / -59

-42 / -72

-58 / -93

29

Algemene informatie
DECIMALE EQUIVALENTEN
MM

.3
.32
.343
.35
.368
.38
.397
.4
.406
.42
.45
.457
.48
.5
.508
.52
.533
.55
.572
.58
.6
.61
.62
.635
.65
.66
.68
.7
.711
.72
.742
.75
.78
.787
.794
.8
.813
.82
.838
.85
.88
.889
.9
.914
.92
.94
.95
.965
.98
.991
1.0
1.016
1.041
1.05
1.067
1.092
1.1
1.15
1.181
1.191
1.2
1.25
1.3
1.321
1.35
1.397
1.4
1.45
1.5
1.511

30

INCH

INCH

80
79
2/64
78

77

76
75
74

73
72
71

70
69

1/32

68

67
66

65
64
63
62
61
60
59
58
57

3/64

56

55
54

53

INCH
.0118
.0126
.0135
.0138
.0145
.0150
.0156
.0157
.0160
.0165
.0177
.0180
.0189
.0197
.0200
.0205
.0210
.0217
.0225
.0228
.0236
.0240
.0244
.0250
.0256
.0260
.0268
.0276
.0280
.0283
.0292
.0295
.0307
.0310
.0312
.0315
.0320
.0323
.0330
.0335
.0346
.0350
.0354
.0360
.0362
.0370
.0374
.0380
.0386
.0390
.0394
.0400
.0410
.0413
.0420
.0430
.0433
.0453
.0465
.0469
.0472
.0492
.0512
.0520
.0531
.0550
.0551
.0571
.0591
.0595

MM

1.55
1.588
1.6
1.613
1.65
1.7
1.702
1.75
1.778
1.8
1.85
1.854
1.9
1.93
1.95
1.984
1.994
2.0
2.05
2.057
2.083
2.1
2.15
2.184
2.2
2.25
2.261
2.3
2.35
2.375
2.381
2.4
2.438
2.45
2.489
2.5
2.527
2.55
2.578
2.6
2.642
2.65
2.7
2.705
2.75
2.778
2.794
2.8
2.819
2.85
2.87
2.9
2.946
2.95
3.0
3.048
3.1
3.175
3.2
3.264
3.3
3.4
3.454
3.5
3.569
3.572
3.6
3.658
3.7
3.734

INCH

INCH

1/16
52

51
50

49
48
5/64

47

46
45

44

43

3/32

42

41
40
39
38
37

36
7/64

35
34
33
32

31
1/8
30

29

9/64

28

27
26

INCH
.0610
.0625
.0630
.0635
.0650
.0669
.0670
.0689
.0700
.0709
.0728
.0730
.0748
.0760
.0768
.0781
.0785
.0787
.0807
.0810
.0820
.0827
.0846
.0860
.0866
.0886
.0890
.0906
.0925
.0935
.0938
.0945
.0960
.0965
.0980
.0984
.0995
.1004
.1015
.1024
.1040
.1043
.1063
.1065
.1083
.1094
.1100
.1102
.1110
.1122
.1130
.1142
.1160
.1161
.1181
.1200
.1220
.1250
.1260
.1285
.1299
.1339
.1360
.1378
.1405
.1406
.1417
.1440
.1457
.1470

MM

3.797
3.8
3.861
3.9
3.912
3.969
3.988
4.0
4.039
4.089
4.1
4.2
4.216
4.3
4.305
4.366
4.394
4.4
4.496
4.5
4.572
4.6
4.623
4.7
4.762
4.8
4.851
4.9
4.915
4.978
5.0
5.055
5.1
5.105
5.159
5.182
5.2
5.22
5.3
5.309
5.4
5.41
5.5
5.556
5.6
5.613
5.7
5.791
5.8
5.9
5.944
5.953
6.0
6.045
6.1
6147
6.2
6.248
6.3
6.35
6.4
6.5
6.528
6.6
6.629
6.7
6.747
6.756
6.8
6.9

INCH

INCH
25
24

5/32

23
22
21
20

19

11/64

18
17
16
15

3/16

14
13
12
11
10
9
8

13/64

7
6
5
4
3

7/32
2
1

15/64

B
C
D
1/4

F
G
17/64

INCH
.1495
.1496
.1520
.1535
.1540
.1562
.1570
.1575
.1590
.1610
.1614
.1654
.1660
.1693
.1695
.1719
.1730
.1732
.1770
.1772
.1800
.1811
.1820
.1850
.1875
.1890
.1910
.1929
.1935
.1960
.1969
.1990
.2008
.2010
.2031
.2040
.2047
.2055
.2087
.2090
.2126
.2130
.2165
.2188
.2205
.2210
.2244
.2280
.2283
.2323
.2340
.2344
.2362
.2380
.2402
.2420
.2441
.2460
.2480
.2500
.2520
.2559
.2570
.2598
.2610
.2638
.2656
.2660
.2677
.2717

MM

6.909
7.0
7.036
7.1
7.137
7.144
7.2
7.3
7.366
7.4
7.493
7.5
7.541
7.6
7.671
7.7
7.8
7.9
7.938
8.0
8.026
8.1
8.2
8.204
8.3
8.334
8.4
8.433
8.5
8.6
8.611
8.7
8.731
8.8
8.839
8.9
9.0
9.093
9.1
9.128
9.2
9.3
9.347
9.4
9.5
9.525
9.576
9.6
9.7
9.8
9.804
9.9
9.922
10.0
10.084
10.1
10.2
10.262
10.3
10.319
10.4
10.49
10.5
10.6
10.7
10.716
10.8
10.9
11.0

INCH

INCH
I
J

9/32

L
M
19/64
N

5/16
O

P
21/64
Q

R
11/32
S

T
23/64

3/8

W
25/64
X

Y
13/32
Z

27/64

INCH
.2720
.2756
.2770
.2795
.2810
.2812
.2835
.2874
.2900
.2913
.2950
.2953
.2969
.2992
.3020
.3031
.3071
.3110
.3125
.3150
.3160
.3189
.3228
.3230
.3268
.3281
.3307
.3320
.3346
.3386
.3390
.3425
.3438
.3465
.3480
.3504
.3543
.3580
.3583
.3594
.3622
.3661
.3680
.3701
.3740
.3750
.3770
.3780
.3819
.3858
.3860
.3898
.3906
.3937
.3970
.3976
.4016
.4040
.4055
.4063
.4094
.4130
.4134
.4173
.4213
.4219
.4252
.4291
.4331

Algemene informatie
DECIMALE EQUIVALENTEN
MM

11.11
11.112
11.2
11.3
11.4
11.5
11.509
11.6
11.7
11.8
11.9
11.906
12.0
12.1
12.2
12.3
12.303
12.4
12.5
12.6
12.7
12.8
12.9
13.0
13.097
13.1
13.2
13.3
13.4
13.494
13.5
13.6
13.7
13.8
13.891
13.9
14.0
14.25
14.288
14.5
14.684
14.75
15.0
15.081
15.25
15.478
15.5
15.75
15.875
16.0
16.25
16.272
16.5
16.669
16.75
17.0
17.066
17.25
17.462
17.5
17.75
17.859
18.0
18.25
18.256
18.5
18.653
18.75
19.0

INCH
7/16

29/64

15/32

31/64

1/2

33/64

17/32

35/64

9/16
37/64

19/32
39/64

5/8

41/64
21/32

43/64
11/16

45/64

23/32
47/64

INCH
.4370
.4375
.4409
.4449
.4488
.4528
.4531
.4567
.4606
.4646
.4685
.4688
.4724
.4764
.4803
.4843
.4844
.4882
.4921
.4961
.5000
.5039
.5079
.5118
.5156
.5157
.5197
.5236
.5276
.5312
.5315
.5354
.5394
.5433
.5469
.5472
.5512
.5610
.5625
.5709
.5781
.5807
.5906
.5938
.6004
.6094
.6102
.6201
.6250
.6299
.6398
.6406
.6496
.6562
.6594
.6693
.6719
.6791
.6875
.6890
.6988
.7031
.7087
.7185
.7188
.7283
.7344
.7382
.7480

MM

19.05
19.25
19.447
19.5
19.75
19.844
20.0
20.241
20.25
20.5
20.638
20.75
21.0
21.034
21.25
21.431
21.5
21.75
21.828
22.0
22.225
22.25
22.5
22.622
22.75
23.0
23.019
23.25
32.416
23.5
23.75
23.812
24.0
24.209
24.25
24.5
24.606
24.75
25.0
25.003
25.25
25.4
253.5
25.75
35.797
26.0
26.194
26.25
26.5
26.591
26.75
26.998
27.0
27.25
27.384
27.5
27.75
27.781
28.0
28.178
28.25
28.5
28.575
28.75
28.972
29.0
29.25
29.369
29.5

INCH
3/4
49/64

25/32
51/64

13/16

53/64
27/32

55/64
7/8

57/64

29/32
59/64

15/16
61/64

31/32

63/64

1 1/64
1 1/32

1 3/64
1 1/16

1 5/64

1 3/32
1 7/64

1 1/8
1 9/64

1 5/32

INCH
.7500
.7579
.7656
.7677
.7776
.7812
.7874
.7969
.7972
.8071
.8125
.8169
.8268
.8281
.8366
.8438
.8465
.8563
.8594
.8661
.8750
.8760
.8858
.8906
.8957
.9055
.9062
.9154
.9219
.9252
.9350
.9375
.9449
.9531
.9547
.9646
.9688
.9744
.9843
.9844
.9941
1.0000
1.0039
1.0138
1.0156
1.0236
1.0312
1.0335
1.0433
1.0469
1.0531
1.625
1.0630
1.0728
1.0781
1.0827
1.0925
1.0938
1.1024
1.1094
1.1122
1.1220
1.1250
1.1319
1.1406
1.1417
1.1516
1.1562
1.1614

MM

29.75
29.766
30.0
30.162
30.25
30.5
30.559
30.75
30.956
31.0
31.25
31.353
31.5
31.75
32.0
32.147
32.5
32.544
32.941
33.0
33.338
33.5
33.734
34.0
34.131
34.5
34.528
34.925
35.0
35.322
35.5
35.719
36.0
36.116
36.5
36.512
36.909
37.0
37.306
37.5
37.703
38.0
38.1
38.497
38.5
38.894
39.0
39.291
39.5
39.688
40.0
40.084
40.481
40.5
40.878
41.0
41.275
41.5
41.672
42.0
42.069
42.466
42.5
42.862
43.0
43.259
43.5
43.656
44.0

INCH
1 11/64
1 3/16

1 13/64
1 7/32

1 15/64
1 1/4
1 17/64
1 9/32
1 19/64
1 5/16
1 21/64
1 11/32
1 23/64
1 3/8
1 25/64
1 13/32
1 27/64
1 7/16
1 29/64
1 15/32
1 31/64
1 1/2
1 33/64
1 17/32
1 35/64
1 9/16
1 37/64
1 19/32
1 39/64
1 5/8
1 41/64
1 21/32
1 43/64
1 11/16
1 45/64
1 23/32

INCH
1.1713
1.1719
1.1811
1.1875
1.1909
1.2008
1.2031
1.2106
1.2188
1.2205
1.2303
1.2344
1.2402
1.2500
1.2598
1.2656
1.2795
1.2812
1.2969
1.2992
1.3125
1.3189
1.3281
1.3386
1.3438
1.3583
1.3594
1.3750
1.3780
1.3906
1.3976
1.4062
1.4173
1.4219
1.4370
1.4375
1.4531
1.4567
1.4688
1.4764
1.4844
1.4961
1.5000
1.5156
1.5157
1.5312
1.5354
1.5469
1.5551
1.5625
1.5748
1.5781
1.5938
1.5945
1.6094
1.6142
1.6250
1.6339
1.6406
1.6535
1.6562
1.6719
1.6732
1.6875
1.6929
1.7031
1.7126
1.7188
1.7323

MM

44.053
44.45
44.5
44.847
45.0
45.244
45.5
45.641
46.0
46.038
46.434
46.5
46.831
47.0
47.228
47.5
47.625
48.0
48.022
48.419
48.5
48.816
49.0
49.212
49.5
49.609
50.0
50.006
50.403
50.5
5038
51.0
51.594
52.0
52.388
53.0
53.181
53.975
54.0
54.769
55.0
55.562
56.0
56.356
57.0
57.15
57.944
58.0
58.738
59.0
593531
60.0
60.325
61.0
61.119
61.912
62.0
62.706
63.0
63.5
64.0
64.294
65.0
65.088
65.881
66.0
66.675
67.0
67.469

INCH
1 47/64
1 3/4
1 49/64
1 25/32
1 51/64
1 13/16
1 53/64
1 27/32
1 55/64
1 7/8
1 57/64
1 29/32
1 59/64
1 15/16
1 61/64
1 31/32
1 63/64
2
2 1/32
2 1/16
2 3/32
2 1/8
2 5/32
2 3/16
2 7/32
2 1/4
2 9/32
2 5/16
2 11/32
2 3/8
2 13/32
2 7/16
2 15/32
2 1/2
2 17/32
2 9/16
2 19/32
2 5/8
2 21/32

INCH
1.7344
1.7500
1.7520
1.7656
1.7717
1.7812
1.7913
1.7969
1.8110
1.8125
1.8281
1.8307
1.8438
1.8504
1.8594
1.8701
1.8750
1.8898
1.8906
1.9062
1.9094
1.9219
1.9291
1.9375
1.9488
1.9531
1.9685
1.9688
1.9844
1.9882
2.0000
2.0079
2.0312
2.0472
2.0625
2.0866
2.0938
2.1250
2.1260
2.1562
2.1654
2.1875
2.2047
2.2188
2.2441
2.2500
2.2812
2.2835
2.3125
2.3228
2.3438
2.3622
2.3750
2.4016
2.4062
2.4375
2.4409
2.4668
2.4803
2.5000
2.5197
2.5312
2.5591
2.5625
2.5938
2.5984
2.6250
2.6378
2.6562

MM

68.00
68.262
69.0
69.056
69.85
70.0
70.644
71.0
71.438
72.0
72.231
73.0
73.025
73.819
74.0
74.612
75.0
75.406
76.0
76.2
76.994
77.0
77.788
78.0
78.581
79.0
79.375
80.0
80.169
80.962
81.0
81.756
82.0
82.55
83.0
83.344
84.0
84.138
84.931
85.0
85.725
86.0
86.519
87.0
87.312
88.0
88.106
88.9
89.0
90.0
910.488
91.0
92.0
92.075
93.0
93.662
94.0
95.0
95.25
96.0
96.838
97.0
98.0
98.425
99.0
100.0
100.012
101.6

INCH
2 11/16
2 23/32
2 3/4
2 25/32
2 13/16
2 27/32
2 7/8
2 29/32
2 15/16
2 31/32
3
3 1/32
3 1/16
3 3/32
3 1/8
3 5/32
3 3/16
3 7/32
3 1/4
3 9/32
3 5/16
3 11/32
3 3/8
3 13/32
3 7/16
3 15/32
3 1/2

3 9/16

3 5/8
3 11.16

3 3/4
3 13/16

3 7/8

3 15/16
4

INCH
2.6772
2.6875
2.7165
2.7188
2.7500
2.7559
2.7812
2.7953
2.8125
2.8346
2.8438
2.8740
2.8750
2.9062
2.9134
2.9375
2.9528
2.9688
2.9921
3.0000
3.0312
3.0315
3.0625
3.0709
3.0938
3.1102
3.1250
3.1496
3.1562
3.1875
3.1890
3.2188
3.2283
3.2500
3.2677
3.2812
3.3071
3.3125
3.3438
3.3465
3.3750
3.3858
3.4062
3.4252
3.4375
3.4646
3.4688
3.5000
3.5039
3.5433
3.5625
3.5827
3.6220
6.6250
3.6614
3.6875
3.7008
3.7402
3.7500
3.7795
3.8125
3.8189
3.8583
3.8750
3.8976
3.9370
3.9375
4.0000

31

Algemene informatie
TABEL MET SNIJSNELHEDEN

OMREKENTABEL SNIJSNELHEID
Meter/Min
Voeding/Min

10

15

20

25

30

40

50

60

70

80

90

100

110

150

16

26

32

50

66

82

98

130

165

197

230

262

296

330

362

495

Gereedschap
Diameter
mm

OMWENTELINGEN PER MIN. (TOERENTAL)

inch

1,00

1592

2546 3138 4775 6366 7958 9549

12732

15916

19099

22282

25465

28648

31831

35014

47747

1,50

1061

1698 2122 3183 4244 5305 6366

8488

10610

12732

14854

16977

19099

21221

23343

31831

2,00

796

1273 1592 2387 3183 3979 4775

6366

7958

9549

11141

12732

14324

15916

17507

23873

2,50

637

1019 1273 1910 2546 3183 3820

5093

6366

7639

8913

10186

11459

12732

14006

19099

3,00

531

849

1061 1592 2122 2653 3183

4244

5305

6366

7427

8488 9549

10610

11671

15916

500

801

1001 1501 2002 2502 3003

4004

5005

6006

7007

8008 9009

10010

11011

15015

3,50

455

728

909

1364 1819 2274 2728

3638

4547

5457

6366

7176 8185 9095

10004

13642

4,00

398

637

796

1194

1592 1989 2387

3183

3979

4775

5570

6366 7162 7958 8754

11937

4,50

354

566

707

1061 1415 1768 2122

2829

3537

4244

4951

5659 6366 7074 7781

10610

334

535

669

1003 1337 1672 2006

2675

3344

4012

4681

5350 6018 6687 7356

10031

318

509

637

955

1273 1592 1910

2546

3183

3820

4456

5093 5730 6366 7003 9549

265

424

531

796

1061 1326 1592

2122

2653

3183

3714

4244 4775 5305 5836 7958

251

401

501

752

1003 1253 1504

2005

2506

3008

3509

4010

227

364

455

682

909

1137

1364

1819

2274

2728

3183

3638 4093 4547 5002 6821

3,18

4,76

1/
8

3/
16

5,00
6,00
6,35

1/
4

7,00
7,94

5/
16

4511

5013 5514 7519

200

321

401

601

802

1002 1203

1604

2004

2405

2806

3207 3608 4009 4410 6013

8,00

199

318

398

597

796

995

1194

1592

1989

2387

2785

3183 3581 3979 4377 5968

9,00

177

283

354

531

707

884

1061

1415

1768

2122

2476

2829 3183 3537 3890 5305

167

267

334

501

668

835

1002

1336

1670

2004

2338

2672 3006 3340 3674 5010

159

255

318

477

637

796

955

1273

1592

1910

2228

2546 2865 3183 3501 4775

143

229

287

430

573

716

860

1146

1433

1719

2006

2292 2579 2865 3152 4298

133

212

265

398

531

663

796

1061

1326

1592

1857

2122 2387 2653 2918 3979

125

201

251

376

501

627

752

1003

1253

1504

1754

2005 2256 2506 2757 3760

114

182

227

341

455

568

682

909

1137

1364

1592

1819 2046 2274 2501 3410

111

178

223

334

446

557

668

891

1114

1337

1559

1782 2005 2228 2450 3341

106

170

212

318

424

531

637

849

1061

1273

1485

1698 1910 2122 2334 3183

100

160

200

301

401

501

601

802

1002

1203

1403

1604 1804 2004 2205 3007

99

159

199

298

398

497

597

796

995

1194

1393

1592 1790 1989 2188 2984

91

146

182

273

365

456

547

729

912

1094

1276

1458 1641 1823 2005 2735

88

141

177

265

354

442

531

707

884

1061

1238

1415 1592 1768 1945 2653

84

134

167

251

334

418

501

668

835

1003

1170

1337 1504 1671 1838 2506

20,00

80

127

159

239

318

398

477

637

796

955

1114

1273 1432 1592 1751 2387

24,00

66

106

133

199

265

332

398

531

663

796

928

1061

1194

1326 1459 1989

25,00

64

102

127

191

255

318

382

509

637

764

891

1019

1146

1273 1401 1910

27,00

59

94

118

177

236

295

354

472

589

707

825

943

1061

1179

30,00

53

85

106

159

212

265

318

424

531

637

743

849

955

1061

1167

32,00

50

80

99

149

199

249

298

398

497

597

696

796

895

995

1094 1492

36,00

44

71

88

133

177

221

265

354

442

531

619

707

796

884

973

1326

40,00

40

64

80

119

159

199

239

318

398

477

557

637

716

796

875

1194

50,00

32

51

64

95

127

159

191

255

318

382

446

509

573

637

700

955

9,53

3/
8

10,00
11,11

7/
16

12,00
12,70

1/
2

14,00
14,29

9/
16

15,00
15,88

5/
8

16,00
17,46

11/
16

18,00
19,05

3/
4

1297 1768
1592

VOOR NIET VERMELDE SNIJSNELHEDEN KAN HET TOERENTAL EENVOUDIG DOOR OPTELLEN OF
AFTREKKEN WORDEN VERKREGEN bijv. voor 120 m/min. telt u de waarden voor 110+10 bij elkaar op.
32

Algemene informatie
SCHACHTINFORMATIE EN AFMETINGEN
CILINDRISCHE SCHACHT DIN 6535 HA
d1
h6
mm

l1
+2
mm

b1
+0,05
mm

e1
-1
mm

l2
+1
mm

h1
h11
mm

28

28

28

28

36

4,2

18

5,1

36

5,5

18

6,9

10

40

20

8,5

12

45

22,5

10,4

14

45

22,5

12,7

16

48

10

24

14,2

18

48

10

24

16,2

20

50

11

25

18,2

25

56

12

32

17

23,0

32

60

14

36

19

30,0

CILINDRISCHE SCHACHT DIN 6535 HB

voor d1 = 6 to 20 mm

voor d1 = 25 to 32

CILINDRISCHE SCHACHT DIN 6535 HE

voor d1 = 6 to 20 mm

d1
h6
mm

l1
+2
mm

l4
-1
mm

l5

r2

mm

6
8
10
12
14
16
18
20
25
32

36
36
40
45
45
48
48
50
56
60

25
25
28
33
33
36
36
38
44
48

18
18
20
22,5
22,5
24
24
25
32
35

voor d1 = 25 to 32 mm

mm

-30

(b2)

mm

1,2
1,2
1,2
1,2
1,2
1,6
1,6
1,6
1,6
1,6

2
2
2
2
2
2
2
2
2
2

4,3
5,5
7,1
8,2
8,1
10,1
10,8
11,4
13,6
15,5

(b3)
mm

h2
h11
mm

(h3)
mm

9,3
9,9

5,1
6,9
8,5
10,4
12,7
14,2
16,2
18,2
23,0
30,0

24,1
31,2

33

Algemene informatie
MEENEEMLIP VLGS. DIN 1809

Diameter Range
d
mm

b
h12
mm

l
IT16
mm

3,0

tot

3,5

1,6

2,2

Vanaf

3,5

tot

4,0

2,2

Vanaf

4,0

tot

4,5

2,2

2,5

Vanaf

4,5

tot

5,5

2,5

2,5

Vanaf

5,5

tot

6,5

Vanaf

6,5

tot

8,0

3,5

3,5

Vanaf

8,0

tot

9,5

4,5

4,5

Vanaf

9,5

tot

11,0

Vanaf 11,0

tot

13,0

Vanaf 13,0

tot

15,0

Vanaf 15,0

tot

18,0

Vanaf 18,0

tot

21,0

10

10

r
mm

0,2

0,4

MORSECONUS SCHACHT DIN 228 A

Morse
Conus No.

34

d1

d9

l1
max.
mm

mm

mm

Coniciteit per
mm op dia.

9,045

50

53

0,05205

12,065

M6

53,5

57

0,04988

17,780

M10

64

69

0,04995

23,825

M12

81

86

0,05020

31,267

M16

102,5

109

0,05194

44,399

M20

129,5

136

0,05263

63,348

M24

182

190

0,05214

Algemene informatie
MORSECONUS SCHACHT DIN 228 B

Morseconus No.
0
1
2
3
4
5
6

d1

l6
-1
mm
56,5
62
75
94
117,5
149,5
210

mm
9,045
12,065
17,780
23,825
31,267
44,399
63,348

b
h13
mm
3,9
5,2
6,3
7,9
11,9
15,9
19

r2
mm
4
5
6
7
8
10
13

l7
max.
mm
10,5
13,5
16
20
24
29
40

l
mm
59,5
65,5
80
99
124
156
218

Coniciteit per mm
op dia.
0,05205
0,04988
0,04995
0,05020
0,05194
0,05263
0,05214

CILINDRISCHE SCHACHT DIN 10

Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf
Vanaf

Diameter Range
d h9
mm
1,32 tot
1,50 tot
1,70 tot
1,90 tot
2,12 tot
2,36 tot
2,65 tot
3,00 tot
3,35 tot
3,75 tot
4,25 tot
4,75 tot
5,30 tot
6,00 tot
6,70 tot
7,50 tot

1,50
1,70
1,90
2,12
2,36
2,65
3,00
3,35
3,75
4,25
4,75
5,30
6,00
6,70
7,50
8,50

a
h11
mm
1,12
1,25
1,40
1,60
1,80
2,00
2,24
2,50
2,80
3,15
3,55
4,00
4,50
5,00
5,60
6,30

l
mm
4
4
4
4
4
4
5
5
5
6
6
7
7
8
8
9

Diameter Range
d h9
mm
8,50 tot
Vanaf
9,50 tot
Vanaf
10,6 tot
Vanaf
11,8 tot
Vanaf
13,2 tot
Vanaf
15,0 tot
Vanaf
17,0 tot
Vanaf
19,0 tot
Vanaf
21,2 tot
Vanaf
23,6 tot
Vanaf
26,5 tot
Vanaf
30,0 tot
Vanaf
33,5 tot
Vanaf
37,5 tot
Vanaf
42,5 tot
Vanaf
47,5 tot
Vanaf

9,50
10,6
11,8
13,2
15,0
17,0
19,0
21,2
23,6
26,5
30,0
33,5
37,5
42,5
47,5
53,0

a
h11
mm
7,10
8,00
9,00
10,0
11,2
12,5
14,0
16,0
18,0
20,0
22,4
25,0
28,0
31,5
35,5
40,0

l
mm
10
11
12
13
14
16
18
20
22
24
26
28
31
34
38
42
35

Algemene informatie
CILINDRISCHE SCHACHT DIN 1835 A

CILINDRISCHE SCHACHT DIN 1835 B

VOOR D1 = 25 TO 63 MM

VOOR D1 = 6 TO 20 MM

d1
A=h8, B=h6
mm
3
4
5
6
8
10
12
16
20
25
32
40
50
63

l1
+2
mm
28
28
28
36
36
40
45
48
50
56
60
70
80
90

b1
+0,05
mm
4,2
5,5
7
8
10
11
12
14
14
18
18

e1
-1
mm
18
18
20
22,5
24
25
32
36
40
45
50

l2
+1
mm
17
19
19
23
23

h1
h13
mm
4,8
6,6
8,4
10,4
14,2
18,2
23
30
38
47,8
60,8

CILINDRISCHE SCHACHT DIN 1835 D

d1
h6
mm
6
10
12
16
20
25
32
36

l1
+2
mm
36
40
45
48
50
56
60

l3
+2
mm
10
10
10
10
15
15
15

d
nominale afmeting

W 5,90-20
W 9,90-20
W 11,90-20
W 15,90-20
W 19,90-20
W 24,90-20
W 31,90-20

uitwendig

mm
5,9
9,9
11,9
15,9
19,9
24,9
31,9

d
hart

mm
4,27
8,27
10,27
14,27
18,27
23,27
30,27

Algemene informatie
CILINDRISCHE SCHACHT DIN 1835 E

d1
h6

l1
+2

l4
-1

l5

r2
min.

-30

(b2)

(b1)

h2
h13

(h1)

36

25

18

1,2

4,8

3,5

4,8

5,4

36

25

18

1,2

6,1

4,7

6,6

7,2

10

40

28

20

1,2

7,3

5,7

8,4

9,1

12

45

33

22,5

1,2

8,2

6,0

10,4

11,2

16

48

36

24

1,6

10,1

7,6

14,2

15,0

20

50

38

25

1,6

11,5

8,4

18,2

19,1

25

56

44

32

1,6

13,6

9,3

23,0

24,1

32

60

48

35

1,6

15,5

9,9

30,0

31,2

37