Arresten vennootschapsrecht 2009 Samenvattingen Week 1: Koghee arrest: In arrest handelen de personen buiten de onderneming om bij.

Dit wordt als concurrentie aangezien. Degene die een VoF aangaat, mag de vennootschap geen concurrentie aandoen, omdat zulks strijdig moet worden geacht met de verplichting van een vennoot om zich in te zetten voor de verwezenlijking van het doel van de vennootschap en met de goede trouw welke hij daarbij jegens de overige vennoten in acht hoort te nemen. Week 2: Formele en materiele kenmerken van de rechtpersoonsvormen; organen van intern recht Forumbank arrest: De algemene vergadering van aandeelhouders mag de directe geen opdracht geven tot inkoop van eigen aandelen, als de bevoegdheid statutair aan de directie is verleend. De AvA moet de bij wet en statuten getrokken grenzen in haar gebruik van haar bevoegdheid niet overschrijden. De inkoop van eigen aandelen komt alleen de directie toe. Week3: BV i.o., vermogen en kapitaal bij NV/BV Hoekstra arrest: Hoekstra gaat huurovereenkomst voor met het nog op te richten Kabeh. Hierna bekrachtigd hij de overeenkomst, maar gaat hij al snel failliet en wordt de overeenkomst niet betaald. Wie is aansprakelijk te stellen? Na de bekrachtiging van de nog op te richten vennootschap is zij dan ook aansprakelijk (2:203 lid 3) Maar degene die handelde en wist of behoorde te weten dat de vennootschap de verplichtingen niet na kon komen is mede aansprakelijk. Het gaat hier om de bestuurdersaansprakelijkheid. In dit geval was Hoekstra zowel oprichter als bestuurder. (Oprichtersaansprakelijkheid sowieso uit 2:203 lid 3, zij zouden moeten weten dat zij niet konden nakomen) De bestuurders zijn namelijk aan te spreken op grond van dit artikel waaruit onverminderd hun aansprakelijkheid blijkt, wanneer zij wisten of zouden moeten weten van het niet waarschijnlijk zijn van het nakomen van de verplichtingen. In dit geval is er sprake van onrechtmatige daad van de bestuurders. (6:162) Week 4: bevoegdheden van organen Forumbank arrest Wijsmuller arrest: NV met afwijkende structuur: 3 van de 5 bestuurders met prioriteiteneigenschappen roepen aandeelhouders bijeen. De AvA besluit vervolgens tot ontslagvan commisarissen. Zij vechten op hun beurt de besluiten aan, vanwege niet rechtmatige wijze van totstandkoming. Besluit is nietig zegt HR. Besluit van meerhoofdig orgaan is niet tot stand gekomen door onderling overleg. Een besluit moet tot stand komen als vrucht van onderling overleg. Non existent besluit. Week 5: bestuurderschap, aandeelhouderschap en lidmaatschap Wennex arrest: Stemrechtovereenkomst is op zichzelf niet in strijd met de wet of goede zeden en dus geoorloofd in beginsel. Contractuele gebondenheid van de aandeelhouder laat vennootschapsrechtelijk zijn stemrecht volkomen onaangetast. De stem van de aandeelhouder blijft gelden, ook al stemt hij in strijd met zijn contractuele verplichting (vaak wordt hiertoe een boetebeding opgenomen voor de

zekerheid van de stem) Ook is het niet in strijd met goede zeden, omdat in het stemrecht aan de aandeelhouder niet een recht van anderen is toevertrouwd, doch een eigen recht om zijn belang in de vennootschap te dienen. Aangezien dit is zo is, is hij in beginsel vrij zich te binden door een stemovereenkomst, mits dit niet tot onbetamelijke gevolgen leidt. In Aurora worden grenzen gegeven. Aurora-arrest: Stemovereenkomst is geldig. In beginsel staat het de aandeelhouder vrij dat recht op zodanige wijze uit te oefenen als hij daartoe dienstig oordeelt, tenzij zij maatschappelijk onbetamelijk is: verkoop van stemmen, blijvende bindende instructies, strijd met dwingende normen. NB: Recht om stem uit te brengen is eigen recht van de aandeelhouder. Hij mag ermee doen wat hij wil. Volmacht moet altijd concreet zijn: immers voor lange perioden is nietig. Stemovereenkomsten in strijd met goede zeden, wet zijn nietig. Ook wanneer aandeelhouder zich verbindt om te stemmen overeenkomstig de instructies van RvC en RvB is nietig: scheiding der machten! Sjardin arrest: Broer heeft naast zijn zus aandelen in de BV, maar wordt als bestuurder ontslagen bij besluit van de AvA. Hij beroept zich op strijd met goede trouw/redelijkheid en billijkheid (2:8) Ontslagbesluit van vennootschap (degene die ook bevoegd was tot benoeming) kan getoetst worden aan redelijkheid en billijheid (2:8) over de interne totstandkoming. De externe uitvoering ervan wordt weer aan geheel andere regels onderworpen. De HR maakt onderscheid tussen de vennootschappelijke redelijheid en billijkheid n de arbeidsrechtelijke redengeving voor ontslag. Beklamel arrest: Stimulans heeft Beklamel een voederpartij geleverd. Beklamel kon niet betalen dus doorverkoop van het voeder werd overeengekomen. Ook hieruit geen geld: faillietverklaring Beklamel. Aansprakelijkheid van Klaas (bestuurder Beklamel) nu hij volgens Stimulans wist/zou moeten hebben geweten dat hij de overeenkomstverplichtingen niet kon nakomen? Op grond van 6:162 kan de bestuurder extern aansprakelijk worden gesteld. Bestuurder/commissaris die wist of behoorde te weten dat de rechtspersoon niet binnen redelijke termijn kon voldoen aan de overeenkomst of wist dat er geen mogelijkheid tot verhaal was/zou zijn, is extern aansprakelijk op grond van 6:162 onrechtmatige daad. (uitwerking op aansprakelijkheid Hoekstra bij in oprichting) NB: Interne aansprakelijkheid op grond van 2:9. Andere externe aansprakelijkheid op grond van 2:138 en 2:248 n aansprakelijkheid voor premie en belastingschulden. Levison arrest: Levisonis directeur, maar ontslagen nadat hij arbeidsongeschikt is geraakt (van 100% naar 50%) Dienstverband met hem wordt opgezegd. (vennootschaprechtelijk) Wanneer een natuurlijk persoon als bestuurder van NV/BV is benoemd en zijn werkzaamheden krachtens arbeidsovereenkomst verricht, een bij geldig besluit van het bevoegde orgaan van de vennootschap aan hem als bestuurder verleend ontslag wel ingevolge 2:134 en 244 meebrengt dat hij de hoedanigheid van bestuurder verliest en dus geen van de aan deze hoedanigheid verbonden bevoegdheden meer kan uitoefenen, maar niet tot gevolg heeft dat ook de dienstbetrekking eindigt. NB: Ciris arrest!

Ontslagverboden van het arbeidsrecht gelden voor het bestuur van de onderneming, maar zij staat een vennootschaprechtelijk ontslag niet in de weg. Ook tijdens ziekte kan je de vennootschapsband doorbreken. Staleman/Van der Ven arrest: Decharge strekt zich ook uit tot dat wat de bestuurder aan de AvA heeft medegedeeld. Dit mag ook uit de jaarrekening blijken. Op wat hij afzonderlijke aandeelhouders heeft verteld, maar niet op de AvA is besproken, kan hij nog steeds worden aangesproken. Decharge tussen AVA en bestuurder (dat hij niet meer op grond van 2:9 kan worden aangesproken) geldt niet ten opzichte van de schuldeiser (is extern) De curator kan hem alsnog aanspreken (2:138 jo 248 lid 6) Wil er sprake zijn van een onbehoorlijke taakvervulling van de bestuurder dan moet er een ernstig verwijt gemaakt kunnen worden. Hiervoor moet gekeken worden naar omstandigheden van het geval: aard en activiteiten rechtspersoon (1), taakverdeling van bestuur (2), juiste informatiestromen gehad (3), risicos voortvloeiend uit aard en activiteiten van de rechtspersoon (4) De bestuurder is niet aansprakelijk indien het voorgevallen niet tot zijn werkkring behoort n/of als hem geen verwijt te maken valt. (immers vereist voor onbehoorlijke taakvervulling een ernstig verwijt) Ciris -arrest Bestuurder wordt ontslagen, mede door hemzelf aanvaard, maar hij geeft aan dat hij aanvaard met instandhouding van zijn arbeidsverhouding. Het ontslagbesluit zou dus alleen effect hebben voor de vennootschaprechtelijke verhouding. Zoals in Levison arrest blijkt is het einde van de vennootschaprechtelijke dienstverband niet direct het einde van de arbeidsrechtelijke diensbetrekking. Echter blijkt uit de wetsgeschiedenis van 2:134 en 244 dat deze bepalingen ertoe strekken een ontslagbesluit te laten leiden tot een einde van beide betrekkingen.In beginsel heeft dus een ontslagbesluit ook het einde van de arbeidsrechtelijke dienstbetrekking tot gevolg, tenzij anders is overeengekomen, of een wettelijke ontslagbesluit daaraan in de weg staat (Levison geval) Niet kan worden aanvaard dat de bestuurder, die zijn functie neerlegt, die ontslagneming eenzijdig kan beperken tot het verlies van de hoedanigheid van bestuurder van de vennootschap met instandhouding van de dienstbetrekking. Week6: besluiten en vernietiging van besluiten Wijsmuller arrest Dekker/Lucas vereniging arrest: Besluiten van AvA worden aangevochten door Dekker die terug wil naar de oude situatie van de Lucas vereniging. Hierbij zou hij belang hebben op grond van zijn lidmaatschap. Er wordt geoordeeld dat er geen redelijk belang bij vordering tot vernietiging is. Voor dergelijke vordering is een redelijk belang vereist met argumenten en redenen omkleed. Jansen Pers arrest Race naar eindstreep door bestuurder en eigenaar Jansen Pers. Wie heeft de zeggenschap?

2:117 en 2:227 lid 4 zijn van dwingend recht: zij gelden ook buiten vergaderingen. Hierin is bepaald dat bestuurders en commissarissen een raadgevende stem hebben in aandeelhoudersvergaderingen. Niet doet daar aan af dat het advies van een bestuurder niet kan leiden tot een ander besluit dan de aandeelhouders. In onderhavige casus fout in de procedure. Week 7: vertegenwoordiging en onrechtmatige daad van rechtspersonen Het Noorden/Noord-Hollandse arrest: Een NV is in beginsel niet aansprakelijk voor de onrechtmatige daden van vertegenwoordigers (niet organen). Zij kan echter wel aansprakelijk zijn als zij in strijd met de vereiste zorgvuldigheid nalaat een dreigende onrechtmatige daad van een ondergeschikte te voorkomen. Kleuterschool Babbel: Dak van kleuterschool stort in. Veel uitlatingen over verantwoordelijkheid e.d. Wie is aansprakelijk en welke gedragingen kunnen worden toegerekend? Gedragingen van een handelend persoon kunnen worden toegerekend aan de rechtspersoon, indien deze handelingen in het maatschappelijk verkeer als handelingen van de rechtspersoon hebben te gelden. (toerekening naar verkeersopvatting: onrechtmatige daad) Playland arrest: Doeloverschrijding Bij beantwoording of het doel van de vennootschap is overschreden is niet alleen beslissend waarop het doel in de statuten van de vennootschap is omschreven: alle omstandigheden moeten in aanmerking worden genomen, met name of de betrokken rechtshandeling het belang van de vennootschap heeft gediend. Mediasafe arrest I Indirect eigenbelang wil juist voorkomen worden door de regelingen van 2:146 en 256. Wettelijke regeling wil juist voorkomen dat de weging van het tegenstrijdige belang door een bestuurder gedaan wordt met een eigenbelang bij de te sluiten overeenkomst. Mediasafe arrest II 2:256 heeft in beginsel externe werking. De onbevoegdheid van haar bestuurder kan aan de derde worden tegengeworpen indien de tegenstrijdigheid aan de derde bekend was, dan wel bekend had moeten zijn. Bruil arrest 2:256 reikwijdte beperkt tot die gevallen waarin de bestuurder niet integer en objectief de belangen van de door hem vertegenwoordigde vennootschap behartigd. Een beroep op een tegenstrijdig belang zoals beschreven in dit artikel kan slechts slagen als: 1. De bestuurder een persoonlijk belang had in strijd met het belang van de vennootschap 2. En de daaraan verbonden onderneming op grond van de daartoe naar voren gebrachte omstandigheden van zodanige invloed zijn geweest op de besluitvorming van de betrokken bestuurder, dat hij zich o.g.v. deze bepaling niet in staat had mogen achten het belang van de vennootschap en de vereiste integriteit voor de daaraan verbonden onderneming en zich zo van de desbetreffende rechtshandeling had moeten onthouden.