Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 5

Regularna odmiana czasownika - schemat kocwek:

Person 1.Person 2.Person 3.Person Sg. ich frage du fragst er/ sie/ es fragt Pl. wir fragen ihr fragt sie/ Sie fragen

Przy niektrych czasownikach mog wystpi trudnoci przy odmianie w czasie teraniejszym dla 2. i 3. osoby l.poj., poniewa dochodzi do obocznoci samogoskowej - samogoska tematyczna 'e' zamienia si na 'i' np.:
Czasownik nehmen sehen geben 2.osoba l.poj. nimmst siehst gibst 3.osoba l.poj. nimmt sieht gibt

Podobnie dzieje si w przypadku czasownikw, ktre w temacie maj samogoski 'a, o, au'. W 2. i 3.osobie l.poj. w miejscu tym nastpuje przegos :
Czasownik fahren fangen tragen 2.osoba l.poj. fhrst fngst trgst 3.osoba l.poj. fhrt fngt trgt

Czasowniki typu 'arbeiten', tzn. takie, ktrych temat koczy si na trudn do wymwienia spgosk. W tym przypadku, do tematu 2. i 3. osoby l.poj. dodajemy przed kocwk osobow dodatkowe 'e', aby atwiej mona byo wymwi :
1. ich arbeite 2. du arbeitest 3.er/sie/es arbeitet 1. wir arbeiten 2. ihr arbeitet 3.sie/Sie arbeiten

Przy czasownikach nieregularnych w czasie przeszym dochodzi do zaniku kocwek osobowych 1. i 3.osobie:
1. ich trug 2. du trugst 3. er/sie/es trug 1. wir trugen 2. ihr trugt 3.sie/Sie trugen

Do obocznoci samogoskowej we wszystkich osobach l.poj. dochodzi take prze tzw. czasownikach modalnych (1. i3.osoba l.poj., l.mn. pokrywaj si ze sob) :
czasownik drfen knnen mgen mssen 1.osoba ich darf ich kann ich mag ich muss 2.osoba du darfst du kannst du magst du musst 3.osoba er darf er kann er mag er muss

wollen

ich will

du willst

er will

1. ich bin 2. du bist

1. wir sind 2. ihr seid

3.er/sie/es ist 3. sie/Sie sind

Waschen - myd, prad Ich - wasche Du - wAschst Er, Sie, Es - wAscht Wir - waschen Ihr - wascht Sie, sie - waschen Schlafen - spad Ich - schlafe Du - schlAfst Er, Sie, Es - schlAft Wir - schlafen Ihr - Schlaft Sie, sie - schlafen Fahren - jechad Ich - fahre Du - fAhrst Er, Sie, Es - fAhrt Wir - fahren Ihr - fahrt Sie, sie - fahren Gefallen - podobad si Ich - gefalle Du - gefAllst Er, Sie, Es - gefAllt Wir - gefallen Ihr - gefallt Sie, sie - gefakken Lesen - czytad Ich - lese Du - liest Er, Sie, Es - liest Wir - lesen Ihr - list Sie, sie lesen

Fernsehen - ogldad tv Ich - sehe fern Du - siehdt fern Er, Sie, Es - sieht fern Wir - sehen fern Ihr - seht fern Sie, sie - sehen gern treffen sich - spotykad si Ich - treffe mich Du - triffst dich Er, Sie, Es - trifft sich Wir - treffen uns Ihr - trefft euch Sie, sie - tfeffen sich DUA LITERA "A" SYMBOLIZUJE "A UMLAUT"

Czasowniki zoone - Die zusammengesetzten Verben


Du grup w jzyku niemieckim stanowi czasowniki, ktre s w swojej budowie rozdzielne (np. aufstehen, ausgeben), nierozdzielne (np. bekommen, entstehen) zoone lub skadaj si z dwch czasownikw (np. spazieren gehen; kennen lernen).

Czasowniki rozdzielnie zoone (trennbare Verben) Czasownik rozdzielnie zoony skada si z przedrostka oraz z czasownika gwnego. Zwrci tu naley uwag na to, e przedrostek jest akcentowany i ma samodzielne znaczenie. Czasowniki rozdzielnie zoone rozdzielaj si w zdaniach w czasie teraniejszym (Prsens) lub przeszym (Imperfekt) oraz w trybie rozkazujcym. To znaczy, e przedrostek odcza si od czasownika gwnego i wdruje na koniec zdania. Dlatego te mwimy o czasownikach rozdzielnie zoonych.

Grupa przedrostkw tworzcych czasowniki rozdzielnie zoone: ab- abfahren (odjeda) Der Zug fhrt gleich ab. (Pocig zaraz odjeda.) an- anrufen (zadzwoni) Ich rufe dich morgen an. (Zadzwoni do Ciebie jutro.) auf- aufrumen (posprzta) Die Kinder rumen das Zimmer auf. (Dzieci sprztaj pokj.) aus- aussteigen (wysiada) Du steigst am Marktplatz aus. (Ty wysiadasz na rynku.)

ein- einladen (zaprasza) Ich lade dich herzlich ein. (Zapraszam Ci serdecznie.) einsteigen (wsiada) Bitte steigen Sie ein! (Prosz wsiada!) fort- fortsetzen (kontynuowa) Er setzt seine Reise fort. (On kontynuuje swoj podr.) mit- mitnehmen (zabiera ze sob) Was nehmen wir zu der Party mit? (Co wemiemy ze sob na imprez?) nach- nachdenken (zastanawia si) Ich denke darber nach. (Ja zastanowi si nad tym.) statt- stattfinden (odbywa si) Die Vorlesung findet heute an der Uni statt. (Wykad odbdzie si dzi na uniwerku.) teil- teilnehmen (bra udzia) Sie nimmt am Unterricht teil. (Ona bierze udzia w lekcji.) vor- vorstellen (przestawia) Ich stelle meine Freundin vor. (Przedstawiam moj przyjacik.) weg- wegfahren (wyjedza) Fhrst du morgen weg? (Wyjedasz jutro?) zu- zumachen (zamyka) Macht ihr das Fenster zu? (Zamkniecie okno?) zurck- zurckkommen (wraca) Er kommt um 8 Uhr nach Hause zurck. (On wraca o 8 do domu.)

Czasowniki nierozdzielnie zoone (untrennbare Verben) Czasownik nierozdzielnie zoony skada si take z przedrostka i czasownika. Przedrostek ten jednak, nie jest ani akcentowany, ani nie posiada samodzielnego znaczenia. Czasownik nierozdzielnie zoony odmienia si w zdaniach jak czasownik pojedynczy.

Grupa przedrostkw tworzcych czasowniki nierozdzielnie zoone: be- beginnen (zaczyna si) Der Unterricht beginnt. (Lekcja zaczyna si.) bekommen (otrzymywa) Was bekommst du zum Geburtstag? (Co dostajesz na urodziny?) besuchen (odwiedza) Im Sommer besuche ich dich. (Odwiedz Ci w lecie.) ge- gefallen (podoba si)

Das gefllt mir nicht. (Nie podoba mi si to.) gehren (nalee) Sie gehrt zu unserer Familie. (Ona naley do naszej rodziny.) emp- empfehlen (poleca) Er empfiehlt uns Apfelstrudel mit Eis und Schlagsahne. (On poleca nam strudel jabkowy z lodami i bit mietan.) ent- entwickeln (rozwija si) Wir entwickeln die Theorie. (Rozwijamy teori.) er- erzhlen (opowiada) Erzhlst du uns diese Geschichte? (Opowiesz nam t histori?) erklren (wyjania) Ich erklre den unbekannten Wortschatz. (Wyjaniam nieznane sownictwo.) ver- verstehen (rozumie) Ich verstehe dich nicht. (Ja Ci nie rozumiem.) vergessen (zapominac) Ich vergesse oft die Vokabeln. (Zapominam czsto swka.) wieder- wiederholen (powtarza) Wiederholen Sie das bitte! (Prosz powtrzy!) zer- zerstren (niszczy) Er zerstrt ihre Hoffnungen. (On niszczy jej nadziej.) Czasowniki zoone z dwch czasownikw Niektre czasowniki niemieckie skadaj si z dwch odrbnych czasownikw. Pierwszy czasownik w szeregu bdzie zachowywa si tak jak przedrostek (przy czasownikach rozdzielnie zoonych), drugi czasownik bdzie natomiast odmieniany. Do tej grupy zaliczamy: kennen lernen (pozna) Ich lerne gern deine Freunde kennen. (Chtnie poznam twoich przyjaci.) stehen bleiben (zatrzyma si) Das Auto bleibt vor der Ampel stehen. (Samochd zatrzymuje si na wiatach.) spazieren gehen (spacerowa, i na spacer) Gehen wir spazieren? (Idziemy na spacer?)

You might also like