KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA

e w dokumencie masz prawa zagwarantowane przez Pastwo, ktre s spisan Czy wiesz, e nazwanym Konwencj o prawach dziecka?
twa, ktre j podpisay, musz Konwencja o prawach dziecka to midzynarodowa umowa opisujca Twoje prawa. Pas jest ta Konwencja, w niej praw. Kade prawo jest ujte w osobny punkt, ktry w akcie prawnym, jakim przestrzega zawartych y posegregowane tematycznie. jest artykuem. eby atwiej czytao Ci si ten dokument, poszczeglne prawa zosta nazywany

Jeeli nie wiedziae, przeczytaj uwanie ten dokument.

Artyku 1 Wszystkie prawa zawarte w tej Konwencji przysuguj Ci dopki jeste dzieckiem, czyli do ukoczenia 18 roku ycia. Artyku 2 Prawa, o ktrych jest mowa w tej Konwencji, maj wszystkie dzieci, bez wyjtku, a wic rwnie Ty; bez wzgldu na to, kim jeste, gdzie mieszkasz, czym zajmuj si Twoi rodzice, jakim mwisz jzykiem, jak wyznajesz religi, jakiej jeste pci, czy jeste w peni sprawny, czy te nie, czy jeste bogaty, czy biedny. Wszystkie dzieci s rwne wobec prawa i nikogo nie mona dyskryminowa.

KOMU PRZYSUGUJ PRAWA DZIECKA

Artyku 16 Nikt nie ma prawa do ingerencji w Twoj prywatno, chyba e robi to ze wzgldu na dobro Twoje lub Twoich bliskich.

PRAWO DO PRYWATNOCI

Artyku 31 Masz prawo do wypoczynku i czasu wolnego oraz uczestnictwa w zabawach i zajciach rekreacyjnych.

PRAWO DO ODPOCZYNKU

Artyku 3 Wszystkie instytucje i urzdy zajmujce si sprawami dzieci powinny w swoich dziaaniach kierowa si Twoim dobrem i dobrem innych dzieci. Artyku 4 Pastwo ma obowizek przestrzegania Twoich praw.

KTO ODPOWIADA ZA OCHRON TWOICH PRAW

Artyku 13 Masz prawo do swobody wypowiedzi w kadej formie ustnej, pisemnej, rysunkowej etc. oraz prawo do zdobywania i przekazywania informacji. Artyku 17 Masz prawo do uzyskiwania informacji z rnorodnych rde. Gazety, ksiki, radio, telewizja, Internet i wszelkie inne media skierowane do dzieci powinny dostarcza Ci takie informacje, ktre s zrozumiae i nie wyrzdzaj Ci krzywdy.

PRAWO DO INFORMACJI

Artyku 6 Masz prawo do ycia. Pastwo powinno zapewni Ci odpowiednie warunki do ycia i rozwoju. Artyku 7 Po Twoich narodzinach powinien zosta sporzdzony akt urodzenia. Od momentu narodzin masz prawo do imienia i obywatelstwa. Masz prawo, jeeli jest to tylko moliwe, pozna swoich rodzicw i by przez nich wychowywany. Artyku 8 Pastwo powinno respektowa Twoje prawo do tosamoci, czyli midzy innymi: imienia, nazwiska, obywatelstwa i powiza rodzinnych.

PRAWO DO YCIA I TOSAMOCI

Artyku 5 Twoi rodzice lub opiekunowie powinni jak najlepiej wspiera Twj rozwj i uczy Ci, jak korzysta z przysugujcych Ci praw. Pastwo ma obowizek uszanowa prawo Twoich rodzicw i opiekunw do kierowania Twoim rozwojem. Artyku 9 Masz prawo mieszka ze swoimi rodzicami, chyba e nie jest to dla Ciebie dobre (np. jeste krzywdzony). Jeli Twoi rodzice mieszkaj osobno, masz prawo utrzymywa kontakt z kadym z nich, chyba e to byoby dla Ciebie szkodliwe. Artyku 10 Jeli Ty i Twoi rodzice zostalicie rozdzieleni i mieszkacie w rnych krajach, macie prawo utrzymywa ze sob kontakt i odwiedza si, a take zamieszka w jednym kraju i by razem. Artyku 11 Pastwo ma obowizek chroni Ci przed nielegalnym uprowadzeniem za granic bez zgody rodzicw. Artyku 18 Oboje rodzice s odpowiedzialni za Twoje wychowanie i waciwy rozwj. Zawsze powinni kierowa si Twoim dobrem. Pastwo powinno ich w tym wspiera oraz pomaga im np. zapewniajc powstanie odpowiedniej liczby przedszkoli, szk, przychodni. etc. Artyku 20 Jeli rodzice nie mog si Tob opiekowa, Pastwo musi Ci zapewni specjaln ochron, pomoc i opiek zastpcz. Ci, ktrzy si Tob zaopiekuj, powinni szanowa Twoj kultur i religi.

PRAWO DO WYCHOWANIA W RODZINIE

Artyku 21 W przypadku adopcji najwaniejsze jest Twoje dobro. Te same prawa i zasady odnoszce si do traktowania Ciebie powinny obowizywa zarwno w kraju, w ktrym si urodzie, jak i w innym kraju, w ktrym miaby zamieszka po adopcji. Artyku 22 Jeli znalazby si w jakim kraju jako uchodca (bye zmuszony wyjecha ze swojej ojczyzny, bo tam grozio Ci niebezpieczestwo), nale Ci si takie same prawa, jak dzieciom, ktre urodziy si w kraju, do ktrego przybye. Artyku 23 Jeli jeste dzieckiem z jakkolwiek niepenosprawnoci, powiniene mie zapewniony dostp do specjalistycznej opieki medycznej, do edukacji, przygotowania zawodowego i rekreacji. Powiniene mie zapewnione ycie w warunkach gwarantujcych godno i umoliwiajcych Ci osignicie niezalenoci. Artyku 25 Jeli nie znajdujesz si pod opiek rodzicw, tylko mieszkasz na stae lub czasowo poza swoim rodzinnym domem, np. w placwce opiekuczej, masz prawo do tego, aby sprawdzano, jakie masz tam warunki, jak jeste leczony a take, czy sytuacja, z powodu ktrej tam si znalaze, nie ulega zmianie.

DOBRO DZIECKA JAKO CEL NAJWYSZY

Artyku 19 Masz prawo do ochrony przed przemoc fizyczn, psychiczn i zaniedbaniem. Nikt nie ma prawa Ci bi, przeladowa i wykorzystywa w celach seksualnych. Artyku 32 Masz prawo do ochrony przed wykonywaniem pracy, ktra jest niebezpieczna, szkodliwa dla Twojego zdrowia lub przeszkadza Ci w nauce. Jeli pracujesz, masz prawo do odpowiednich warunkw pracy (bezpieczestwa i higieny) oraz sprawiedliwej zapaty. Artyku 33 Nikt nie ma prawa angaowa Ci w produkcj narkotykw i handel nimi ani zmusza czy namawia do ich zaywania. Policja, nauczyciele i inne suby miejskie maj za zadanie chroni Ci przed dostpem do nich. Artyku 34 Masz prawo do ochrony przed wszystkimi formami wykorzystywania seksualnego. Nikt nie ma prawa dotyka Ci w sposb, ktrego sobie nie yczysz i nakania lub zmusza Ci do kontaktw seksualnych. Artyku 35 Obowizkiem pastwa, w ktrym mieszkasz, jest ochrona Ciebie i innych dzieci przed porwaniem i sprzeda. Policja i inne suby pastwowe powinny przeciwdziaa wszelkim prbom uprowadzenia Ci czy sprzedania. Artyku 36 Masz prawo do ochrony przed wszystkimi innymi formami wyzysku, ktre naruszaj Twoje dobro. Artyku 39 Jeeli jeste ofiar wojny, torturowania, wyzysku czy zaniedbania masz prawo do szczeglnej pomocy i opieki. Pastwo powinno zadba, aby mg odzyska zdrowie fizyczne i psychiczne w warunkach poszanowania Twoich praw i Twojej godnoci.

OCHRONA PRZED PRZEMOC

Artyku 38 Jeli nie masz 15 lat, Pastwo nie moe rekrutowa Ci do wojska i musi chroni Ci przed bezporednim udziaem w dziaaniach zbrojnych.

OCHRONA PRZED KONFLIKTEM ZBROJNYM

Artyku 24 Pastwo powinno zapewni Ci dostp do jak najlepszej opieki zdrowotnej i udogodnie w zakresie leczenia chorb i rehabilitacji zdrowotnej. Artyku 26 Masz prawo do otrzymywania pomocy i wsparcia od Pastwa, jeli Ty i Twoja rodzina jestecie ubodzy lub znajdujecie si w trudnej sytuacji yciowej. Artyku 27 Masz prawo do ycia w warunkach zapewniajcych Ci waciwy rozwj fizyczny i psychiczny. Gwn odpowiedzialno za to ponosz Twoi rodzice. Pastwo powinno wspiera rodziny, ktrych nie sta na zapewnienie dzieciom odpowiedniego poziomu ycia.

PRAWO DO GODZIWYCH WARUNKW SOCJALNYCH

Artyku 37 Jeeli zamae prawo, nie powiniene przebywa w wizieniu z dorosymi i masz prawo utrzymywa kontakt ze swoj rodzin oraz prawo do pomocy prawnej lub innej, np. psychologa. Masz prawo zgasza sytuacje, w ktrych jeste le traktowany. Artyku 40 Jeeli zamae prawo (Sd moe Ci skaza tylko za bardzo powane przestpstwa), powiniene uzyska pomoc prawn i by waciwie traktowany przez system sprawiedliwoci.

OCHRONA W PROCESIE KARNYM

Artyku 12 Masz prawo wypowiada swoje zdanie w sprawach, ktre Ciebie dotycz, a doroli powinni go wysucha i wzi je pod uwag. Nawet w postpowaniu przed sdem. Artyku 14 Masz prawo do swobody myli, sumienia i wyznania, ale nie moe to ogranicza praw innych osb. Twoi rodzice powinni pomc Ci wybra najlepsz drog rozwoju, ktra jest zgodna z przysugujcymi Ci prawami. Artyku 15 Masz prawo zapisania si do rnych stowarzysze, o ile nie ogranicza to praw innych osb.

PRAWO DO WYRAANIA WASNYCH POGLDW

Artyku 28 Masz prawo do nauki. Nauczanie podstawowe powinno by obowizkowe i bezpatne dla wszystkich dzieci. Artyku 29 Edukacja powinna sprzyja rozwojowi Twojej osobowo, Twoich zdolnoci i umiejtnoci. Powinna take rozwija szacunek dla praw czowieka, rodzicw oraz kultury i kraju, z ktrego pochodzisz. Poprzez odpowiedni edukacj powiniene uczy si take tolerancji, ycia w pokoju oraz ochrony rodowiska naturalnego. Artyku 30 Masz prawo do poznawania i korzystania z kultury, nauki i jzyka Twojej rodziny oraz wyznawania i praktykowania wasnej religii. Nie jest istotne, czy w kraju, w ktrym mieszkasz jest duo czy mao osb, ktre myl podobnie jak Ty.

PRAWO DO EDUKACJI

Artyku 41 Jeli prawo Twojego kraju zapewnia lepsz ochron i realizacj Twoich praw ni artykuy tej Konwencji, to prawo Twojego kraju powinno obowizywa w pierwszej kolejnoci. Artyku 42 Masz prawo zna swoje prawa! Pastwo powinno zadba, aby prawa zawarte w tej Konwencji byy znane zarwno wrd dzieci, jak i dorosych.

PRAWO DO ZNAJOMOCI SWOICH PRAW I POWOYWANIA SI NA INNE

* Prawa przedstawione w tej publikacji nie s dosownym powtrzeniem artykuw Konwencji o Prawach Dziecka tylko ich omwieniem. Konwencja o Prawach Dziecka zawiera cznie 54 artykuy. Artykuy 43 54 dotycz tego, jak doroli i Pastwo powinni wsppracowa, aby prawa Twoje i innych dzieci byy przestrzegane i chronione.