E drejta zakonore shqiptare sht nj e drejt popullore e pashkruar, e transmetuar brez pas brezi nga tradita gojore q ka shrbyer

pr rregullimin e marrdhnieve juridike gjat shekujve n vendin ton. Ajo nuk sht krijuar nga ndonj person i vetm, as nga ndonj organ i vetm legjislativ (parlament). Ashtu sikurse kngt, vallet, eposi legjendar, mitet, kultura materiale etj., ajo sht krijuar gjat shekujve nga populli, i cili ka derdhur n t filozofin, mendsin dhe menurin e tij. E drejta zakonore shqiptare sht nj monument juridik, madhshtor dhe nj pjes shum e rndsishme e trashgimis kulturore t popullit shqiptar. E drejta zakonore iliro-shqiptare sht shum e lasht dhe prbn nj nga sistemet juridike m t vjetra t Evrops. Udhtarja dhe studiuesja e njohur angleze Miss Edit Durham, nj albanologe e shklqyer, ka thn se "Ligjet dhe kanunet q i atribuohen Leks, duket qart se jan m t hershme se sa shekulli XV, pra se koha kur thuhet se ai ka jetuar. Ndoshta atyre ligjeve u jan bindur lufttart e panjohur me arm bronzi q dalin nga varrezat parahistorike". E drejta zakonore ka vepruar n mnyr t vazhdueshme n vendin ton q nga koht e lashta deri n mesin e shek. XX. Institucione t veanta t saj praktikohen edhe n ditt tona n disa krahina t vendit. E drejta zakonore nuk sht ndonj veori e popullit shqiptar, ajo ka vepruar edhe n shum popuj tjer t Evrops e t bots. Por pr shkak t kushteve t veanta historike n Shqipri, ajo jetoi gjat, u pasurua me elemente t reja dhe iu prshtat epokave t tjera historike, edhe pse mbeti gjithmon nj e drejt e vjetr, arkaike. Shkrimtari yn i madh Ismail Kadare n studimin "Eskili, ky humbs i madh", v n dukje se kjo e drejt sht pjes e nj kodi t lasht ndrballkanik, shum e ngjashme me t drejtn e vjetr helene nga koha e Homerit e deri n lulzimin e Athins. Ngjashmria shfaqet n mjaft institucione t vjetra q pasqyrohen n veprat e shkrimtarve t lasht helen, si n tragjedit e Eskilit etj. "Helent e humbn hert kodin e tyre t lasht - thot Kadare - shqiptart e ruajtn pr nj koh t gjat, deri n Luftn e Dyt Botrore. Kjo nuk sht shenj merite dhe as shenj prapambetjeje... Edhe iliro-shqiptart ndoshta do t ecnin n at rrug, po pushtimi romak q kaloi npr trojet tona npr prrenj gjaku dhe urrejtjeje, luajti nj rol frenues. Ata paraplqyen ta ruanin kodin e tyre, vrtet t prapambetur n krahasim me "jus romana", por q s paku e kishin t tyrin... Nj mij vjet m von, kur Greqia dikur e ndritshme q zhytur n muzgun bizantin, kurse principatat dhe kontet shqiptare, m t prparuara tashm se ajo, me klim dhe ligje evropiane, n prag t Rilindjes, n ecjen e vrullshme drejt Perndimit po e flaknin me siguri t drejtn e mome, nj nat tjetr e zez, m e errta e t gjithave, pllakosi grek e shqiptar bashk, gjith gadishullin e bukur e t magjishm t arteve, nata osmane. Ishte e natyrshme q prpara ligjit t zymt turk t sheriatit, shqiptart t'i riktheheshin kanunit t tyre mijvjear ashtu si qe, shkmb i pagdhndur mir, i prgjakshm vrtet, por dinjitoz n tragjizmin e tij". E drejta zakonore shqiptare e ka origjinn e saj t lasht nga shoqria fisnore, para-shtetrore. N t vrtet forma dhe prmbajtja e saj ja

karakteristike pr nj shoqri pa shtet. Pas lindjes s shtetit ajo bashkjetoi me t drejtn shtetrore. N shoqrin skllavopronare dhe n at feudale nj pjes e s drejts zakonore u sanksionua nga shteti, pjesa tjetr vazhdoi t vepronte pavarsisht prej tij. Pas pushtimit osman t Shqipris, n shum krahina t vendit u rigjallruan format e lashta t organizimit fisnor; bashk me t u gjallrua dhe u prtri e drejta zakonore shqiptare. Kjo ishte m tepr nj nevoj e popullsis vendase pr t mbijetuar, pr t ruajtur lirin, gjuhn dhe zakonet e veta, nj form e kundrshtimit dhe e qndress ndaj shtetit dhe s drejts s huaj si dhe shprehje e autonomis dhe e vetqeverisjes. Disa krahina malore e ruajtn kt autonomi deri n fund t pushtimit osman dhe u qeverisn vazhdimisht nga kanunet e tyre tradicionale. E drejta zakonore shqiptare ka evoluar vazhdimisht q nga koht m t lashta deri n ditt tona, n prputhje me kushtet historike, ekonomike e shoqrore. N kt kuptim ajo ka ndjekur evolucionin e popullit ton dhe kalimin e tij nga ilirt tek shqiptart. Ajo ka regjistruar me besnikri do ndryshim dhe sht br shprehje e tipareve m t qensishme t popullit shqiptar. Pr kt arsye ajo ka karakter origjinal dhe kombtar, me gjith ndonj ngjashmri dhe ndikim nga t drejtat e popujve tjer. E drejta zakonore shqiptare prbnte nj sistem t plot juridik. Ajo rregullonte jetn e njeriut nga lindja deri n vdekje. brenda ktij sistemi t harmonishm gjendeshin degzimet m kryesore t s drejts, si normat me karakter statutor q rregullonin mnyrn e organizimit t shoqris, norma t s drejts familjare, civile, penale, procedurale. Pr kt arsye ajo sht quajtur si nj "kushtetut e vrtet e shqiptarve". Kjo e drejt kishte nevoj, sigurisht, pr nj forc shtrnguese q ta vinte at n zbatim. N munges t shtetit dhe t mekanizmit t tij shtrngues, e drejta zakonore shqiptare kishte prpunuar format e saj t shtrngimit q ishin n natyrn e vet. Kto forma ishin kolektive si: kuvendet, gjyqet e pleqve, forca e opinionit publik, si dhe individuale: gjakmarrja. "Gjaqet si pjell e rendit gjinor - shkruan Kadare - jan nj dukuri e njohur n mjaft popuj e n mjaft pika t globit toksor, madje shpesh t largta nga njratjetra. Por, n ndryshim nga shum popuj tjer, gjakmarrja te nj pjes e ballkanasve, kryesisht te shqiptart, ka qen pjes e atij mekanizmi kushtetues q rregullonte tr jetn e tyre juridike, morale e filozofike.

E drejta zakonore shqiptare - Prof. Dr. A. Luarasi

Parandalimi i gjakmarrjes

Gjakmarrja presupozon vrasjen q kryhet, per te marre gjakun e nje personi te vrare ose te plagosur me pare. Ajo duhet dalluar nga hakmarrja. Hakmarrja ka kuptimin e shpagimit qe ndrmerr nje person kunder nje tjeteri, pr nj krim apo veprim q ai e quan t padrejt, duke e ndeshkuar ose demtuar ne menyra te ndryshme.

EVOLUCIONI HISTORIK Gjakmarrja ka karakter historik. Fenomeni i vrasjes per hakmarrje e gjakmarrje ka lindur ne rendin e bashkesise primitive, ka evoluar ne periudhat e tjera historike, duke u shfaqur edhe n koht moderne. Ne ato shoqeri, ku njihet organizimi n baz t grupit fisnor, n forme patrimoniale ( shtpi-vllazni-fis), individi jeton si anetar i ktij grupi. Ai sht i detyruar te permbush detyrimet e grupit fisnor, ku perfshihen edhe ato t paraardhesve t tyre. N se fyhet nje pjestar i grupit, kjo konsiderohet si nje fyerje kunder gjith grupit, e cila shpaguhet me hakmarrje nga te gjallet e tjere te grupit farefisnor.

Ne stadin e shperberjes se rendit fisnor, me lindjen e prones private, klasave dhe shtetit, pr t rregulluar marrdheniet e reja shoqerore, lindi e drejta zakonore, e cila vazhdoi te ekzistonte edhe krahas normave te rendit skllavopronar. Pr shume shekuj, ajo ka ekzistuar si nj e drejte e pashkruar. Fenomeni i gjakmarjes ne vendin ton ka kaluar npr kto etapa : Perandoria romake Roma ruajti dhe shfrytezoi institutet shteterore e juridike qe ekzistonin me pare ne Iliri dhe qe nuk ishin ne kundershtim me interesat e saj. Ne zonat malore fiset ilire u lejuan te jetonin sipas zakoneve traditicionale, ku prfshihej edhe zakoni i hakmarrjes e ghakmarjes. Pra krahas te Drejtes pozitive vepronte edhe e Drejta zakonore vendase. Shteti i Arberit E drejta zakonore behet burimi i vetem dhe kryesor i te drejtes ne tokat shqiptare. Karakteristike per te drejten zakonore penale ne kete periudhe ishte partikularizimi, qe buronte nga copetimi feudal i bazuar ne pronen e feudalit mbi token. Perandoria Osmane Sheriati parashikonte veprat penale kunder personit , per te cilat zbatohej si rregull parimi i talionit ose ai i shperblimit, sipas kerkeses se pales se demtuar. Qendrimi i pushtuesve osman ndaj autonomise lokale dhe te drejtes zakonore ne krahinat e malesise ka qene i dyfishte. Ata u detyruan ta nihnin defakto autonomine lokale dhe te drejten zakonore, e cila vepronte paralelisht me sheriatin qe zbatohej ne zonat e pushtuara. Mungesa e shtetit te pavarur dhe legjislacioni penale, ndikoi ne vrasjet per hakmarrje e gjakmarrje. Kanuni i Skenderbeut (Arberit). Burime te nryshme vertetojne se ne shtetin e Skenderbeut krahas te drejtes se krijuar nga pushteti qendror e drejta feudale romako-bizantine, ka vepruar edhe e drejta zakonore penale, e cila njihte nocionet e krimit 1912-1939

Vazhdon te veproj e drejta, sidomos per vrasjen dhe gjakmarrjen. Edhe pas viteve 20-t krimi i vrasjes per gjakmarrje mbetet problem shoqeror shqetesues. N vitet 1922-1926, jan kryer rreth 960 vrasje t tilla. Qeveria demokratike e Fan Nolit, ne programin e saj parashikonte masa te rendesishme kunder kesaj gjendjeje dhe shkaktareve te saj, reforma radikale e kanuneve gjyqsore te vjeterueme. Per shkak te rivendosjes se regjimit te Zogut nuk u arrit te ndryshohej asgje. Zogu arriti deri aty sa te parashikonte si krim te vecante zbatimin e Kanunit. Por edhe nekete periudhe mungonte eutoriteti i shtetit pr ta goditur kt fenomen. 1939-1945 Kjo periudhe karakterizohet nga referimi i normat t Kodit Penal te vitit 1928, normat e kanuneve, ligje penale te posacme te nxjerra nga pushtuesit ne zonat e pushtuara, si dhe vendimet partizane ne zonat e cliruara. Pushtuesit nuk kishin asnj interes pr parandalimin e gjakmarjes, ndrsa qeverite kuislinge nuk kishin asnje autoritet n kt drejtim. Keshillat nacionalclirimtare dhe komandat partizane ne bashkpunim te ngushte midis tyre kishin si detyre kryesore pajtimin e gjaqeve, luften kunder vrasjeve dhe hakmarrjeve. Si rezultat i kesaj levizjeje mbarepopullore per pajtimin e gjaqeve, u arrit qe ne vitin 1944 te kishte vetem 7 vrasje per gjakmarrje ne te gjithe Shqiperine. 1945-1990 Kjo periudh karakterizohet nga shuarja graduale drejt zhdukjes e gjakmarrjes, ndonse ajo ndeshej ende mes shqiptareve qe banonin ne Kosove, Maqedoni dhe Mal t Zi. Shteti komunist nuk e mori ne konsiderate te drejten zakonore shqiptare dhe nga ana tjeter ushtroi presion dhe ndikim shume te madh mbi cdo aspekt te jetes shoqerore. Ndikimi i shtetit u ndie edhe ne pjeset me te largeta te vendit, pikerisht atje ku ligji kanunor kishte gezuar nje autoritet te padiskutuishem. Krijimi i nje shteti te forte centralist, forcimi i ligjit, autoritetit t shtetit dhe te njeshit, masat e forta shtrenguese ekonomiko-sociale, veprimi i nje legjislacioni te forte penal etj, bene qe vrasjet per hakmarrje e gjakmarrje te klasafikoheshin nder me te paktat ne krahasim me llojet e tjera te vrasjeve. Kodet penale te 1952 dhe 1977 e parashikonin vrasjen per hakmarrje si vrasje ne rrethana cilesuese per te cilen denimi ishte deri ne vdekje. Ne nocionin e hakmarrjes, sipas ketyre kodeve, perfshihej si hakmarrja ne kuptimin e gjere ashtu edhe ajo me kuptimin e ngushte, pra gjakmarrja. Megjithate keto te fundit pas viteve 60 shkuan drejt zhdukjes, kurse ato per hakmarrje ne kuptimin e gjere te fjales, ndesheshin ne praktike, por ne numer te kufizuar. 1990-2007 Kjo etap karakterizohet nga rizgjimi i elementeve kanunore, me tendencen drejt nj forme te plote. Autoriteti i shtetit sht i dobt dhe i pafuqishm t realizoj rolin rolin e tij disiplinues dhe kontrollues ne zbatimin e procoseve demokratike. Nje paraqitje e tille e dobet e shtetit, e institucioneve te tij, ligjeve dhe zbatimit te tyre, nuk mundi ta binde individin qe t respektoje ligjet dhe heqe dore nga vetegjyqesia. Krimi ekonomik, trafiqet, kontrabanda, korrupsioni, prostitucioni etj, u bene burim i ri konfliktesh te thella, t cilat iu shtuan atyre te vjetrave dhe sollen krimin zinxhir te hakmarrjes, dhe gjakmarrjes. Ne nenin 78 te Kodit Penal aktual, pas disa permiresimeve te bera, parashikohet

Vrasja e kryer me paramendim, sidomos per interes hakmarrje e gjakmarrje, denohet me burgim jo me pak se 20 vjet ose me burgim te perjetshem N 10-vjearin e fundit rezulton se vrasjet e kryera me motiv gjakmarrjen e hakmarrjen zn 38 % t ktij krimi, shifra kto t larta.

Nr Viti Vrasje Gj.marje 1 1998 573 45 2 1999 496 41 3 2000 275 41 4 2001 275 32 5 2002 179 13 6 2003 132 12 7 2004 119 11 8 2005 109 9 2006 99 Nuk ekziston nje statistike e plote dhe reale e kriminalitetit dhe ne kt kuadr edhe e gjakmarjes, pr shkak t djegjes se institucioneve prkatse n vitin 1977, si dhe pr faktin se te dhenat statistikore midis organeve te ndryshme: policise se shtetit,prokurorise e gjykates kane dallime te theksuare, sidomos, per sa i perket cilesimit juridik te krimit te vrasjeve, pezullimit e pushimit te ceshtjeve gjate hetimit e gjykimit, per shkak te largimit jashte shtetit ose mos zbulimit te subjekteve te krimit etj N vitet 1998 - 2007 ka ulje t ndjeshme t krimit t vrasjes, gjithashtu edhe t krimeve pr gjakmarrje e hakmarrje, t cilat respektivisht nga 19 % dhe 13 % kan zbritur n 14 % dhe 10 %. Pas vitit 1990, ndeshemi me riciklim t kanunit, i keqprdorur e i pasuruar me mjete e forma t ashpra kriminale, si banditizmi e larja e hesapeve nprmjet grupeve kriminale. Gjakmarja ndeshet n t gjitha zonat veriore dhe verilindore t vendit. N krye t lists evidencohet Shkodra e shoqruar nga Kruja megjithse sht rreth i vogl. Puka, ka shifra relativisht m t ulta se rrethet e tjera :nuk ka fmij t ngujuar dhe jan pajtuar gjaqe q kan ekzistuar prej 60 vjetsh. N Lezh, pjesa m e madhe e vrasjeve pr gjakmarrje jan kryer jasht vendit, si n Itali, Angli dhe Greqi, duke vazhduar edhe n fiset e tyre n Lezh. Kjo dukuri ndeshet edhe ne Shkoder. Nga Kurbini, kan emigruar rreth 25 familje e persona jasht shtetit, ku disa jan n krkim pr kryerje krimi. Vrasja pr gjakmarje sht importuar edhe n prefekturn e qarkut Tiran Raste t gjakmarjeve jan evidencuar edhe n rrethe jasht zonave t veriut. Disa nga dukurite e Gjakmarjes:

1. Hakmarrja e gjakmarrja nuk jane vetem fenomen shqipetar. sic . Faktet flasin per egzistencen e ketij fenomeni ne popuj te ndryshem te botes si tek kinezet, japonezet, afrikanet, greket e vjeter, gjermanet, hebrenjet, arabet, sllavet, etj. Aktualishte ndeshet ne Kret, Korsik e Sicili. E

vecanta e gjakmarrjes dhe hakmarrjes ne vendin tone qendron ne faktin e egzistences se saje deri ne ditet e sotme. 2. Institucionalizimi i gjakmarrjes ne vendin tone u pasqyrua ne kanunet shqipetare te cilat linden dhe i qendruan kohes si nje domosdoshmeri e rregullimit te brendeshem te shoqerise shqipetare te kohes e cila nuk pranoi ti nenshtrohej ligjeve te administrates otomane. Keto kanune per kohen kane patur nje nikim pozitiv por aplikimi i tyre ne shoqerite moderne eshte nje paradoks. 3. Ndikim mjaf negativ ne vazhdimin e vrasjeve per gjakmarrje kane patur edhe pushtiet e huaja dhe veshtersite e konsolidimit te shtetit shqipetare ne fillim te shekullit te 20-te. 4. Konsolidimi i shtetit shqipetare ne periullen e qeverisjes se mbretit Zog, megjithse u miratuan dhe u vune ne zbatim nje sere ligjesh te karakterit penal dhe procedurial penal qe luftonin vrasjet per gjakmarrje e hakmarrje nuk u arrit ndonje kufizim i ndjeshem ne kete drejtim. 5. Ne kohen e pushtimit fashist te Shqiperise gjakmarja pati renje te ndjeshme dhe kufizime te plota ne shume zona te vendit. Kjo spjegohet me faktin e angazhimit te shoqerise shqipetare te kohes ne lufte per clirimin e vendit nga pushtimi i huaj. 6. Ne vitet e para te shtetit komunist nuk pati ndonje renje te ndjeshme te krimeve per gjakmarrje e hakmarrje e kjo ne menyre te vecante ne zonat malore te vendit. Por me kalimin e viteve si rezultat i masave te gjithanshme ligjore, represive e organizative pati nje ulje te ndjeshme deri n shurjae te ketyre krimeve. 7. Nga viti 1971 e deri ne vitin 1987 ne Shqiperi nuk eshte evidencuar asnje vrasje per gjakmarrje. Duhet theksuar se gjate kesaje periulle sanksionet ligjore per keto vepra penale kane qene mjaft te ashpra dhe nga policia behej nje pune mjaft e madhe per zgjidhjen e pajtimin e kontradiktave e hasmerive qe evidencoheshin. Krahas punes se policise ne kete drejtim angazhoheshin edhe organizatat e partise dhe organizatat e tjera shoqerore te kohes. Ne rastet kur nuk arrihej pajtimi ne mes paleve ne konflikt, ndaj ketyre familjeve merreshin masa te tjera te karakterit administrativ deri ne internimin e tyre ne zona mjaft larg njera tjeres dhe me nje kontoll te plote te levizjes. 8. Me fillimin e proceseve demokratike ne vendin tone ne fillim te viteve 90 pati nje shtim te menjehrshem te vrasjeve per gjakmarrje e hakmarrje. Ne vitet e pare te viteve 90 u evidencuan vrasje per te marre gjakun per nje vrasje te kryer para 50-60 vitesh. Kryerja e ketyre vrasjeve nxiti nje riaktivizim dhe nje institucionalizim te kanuneve e ne menyre te vecante te kanunit te Lek Dukagjinit, si nje kanun qe i ka qendruar me gjate kohes. 9. Ne keto vite si rezultat i ndryshimeve qe pesoi gjithe jeta e vendit e sidomos ne fushen ekonomike solli per pasoje lindjen e mjaft konflikteve per arsye te ndarjes se tokave, pronave, etj. Gjadherimi i interesave te prones private si dhe koflikte qe egzistonin dhe linden ne kete periudhe rriten ne menyre te ndjeshme vrasjet per interesa pasurore, per hakmarrje e gjakmarrje. 10. Ne keto vite krahas vrasjeve per gjakmarrje qe pesuan nje rritje pati nje aktivizim te ndjeshem te komisioneve te pajtimit te gjaqeve e mosmarrveshjeve te cilat ne mjaft raste kane

luajtur nje rol mjaft pozitiv ne zgjidhjen me pajtim te mosmarveshjeve te ndryshme dhe faljen e mjaft gjaqeve. 11. Ne krizen e gjithanshme qe kaloi vendi ne vitin 1997 dhe sidomos rrembimi dhe shperndarja e armeve nga depot e ushtrise u shoqerua me nje rritje te jashtezakonshme te vrasjeve ne pergjithsi dhe ne kete kuader edhe i vrasjeve per gjakmarrje e hakmarrje. Gjithashtu ne kete vit pati nje rritje te konflikteve ne rradhet e popullates qe qe u shoqerua me rritjen e vrasjeve per hakmarrje e per gjakmarrje. Gjate ketij vit vrasjet dhe veprat e tjara penale paten nje rritje te ndjeshme edhe si rezultat i mos funksionimit te struktuarave shterore ne pjesen me te madhe te teritorit te vendit.

Disa opsione pr parandalimin e gjakmarrjes: Hartimi i nj Strategjie Kombtare pr parandalimin e gjakmarrjes, pas studimit t hollsishm t fenomenit. Rritja e vazhdueshme e autoritetit t shtetit t s drejts pr sigurimin e rendit e t qetsis dhe mbrojtjen e jets s njeriut. Prmirsimi ekonomik, kulturor dhe qytetar i jets s vendit Parandalimi i kriminalitetit ne trsi dhe vrasjeve n veanti sipas parimeve t parandalimit. Pajtimi i familjeve n hasmri, parandalimi i konflikteve, zgjidhja e konflikteve e krkesave t shtetasve, etj Ndryshime t tjera ligjore, duke parashikuar ashprsimin e mass s dnimit pr autort e veprave penale, si dhe sanksione plotesuese; Rritja e shkalls s bashkpunimit ndrmjet institucioneve shtetrore dhe organeve t ngarkuara me parandalimin dhe luftn kundr krimit; Krijimi i strukturave te posacme te luftes kunder gjakmarrjes e vecanarisht ne zonat ku ky fenomen eshte me i perhapur sin e qarkun e Shkodres, Lezhes, Kukesit, Dibres, etj. Arrestimi sa m shpejte t jet e mundur i autoreve te vrasjeve ne teresi dhe te atyre per gjakmarrje ne veanti. Hetim e gjykim i shpejt, por jo i prshpejtuar i ketyre veprave penale. Forcimi dhe institucionalizimi i bashkepunimit me pushtetin vendor dhe organizatat jo qeveritare per zgjidhjen e konflikteve. Ndihma dhe bashkepunimi me komisionet e pajtimit te gjagjeve, gjithmone ne perputhje me ligjin, me qellim ndermjetsimin e zgjidhjes me pajtim te rasteve te gjakmarrjes. Edukimi i brezit t ri me ndjenjat e vllazrimit, mirkuptimit, tolerancs, kundr krimit, vetgjyqsis, hakmarrjes e gjakmarrjes. Zgjidhja e problemeve sociale t familjeve t ngujuara si dhe evitimi e zbutja e pasojave t gjakmarrjes. Inkurajimi i fondacioneve, misioneve e shoqatave, q punojn pr zgjidhjen e konflikteve dhe pr pajtimin e mosmarrveshjeve, sidomos t atyre me karakter penal, q sjellin si pasoj vrasje. Sensibilizim i opinionit publik. Evidencimi i familjeve n gjak dhe t ngujuara. Etj

Mafia shqiptare - nj libr urrejtje dhe racizmi antishqiptar

Mafia shqiptare - nj libr urrejtje dhe racizmi antishqiptar Nga LEK SOKOLI Instituti i Studimeve Politike e Sociale (ISPS), revista Politika & Shoqria Rreth librit Mafia shqiptare nj rrezik pr Europn t studiuesve francez XAVIER RAUFER dhe STEFANE QUERE Pak koh m par u vu n qarkullim libri Mafia shqiptare - nj rrezik pr Europn, me nntitullin Si lindi kjo superfuqi e Ballkanit?, i autorve francez Xavier Raufer dhe Stefane Quere. sht ky libr? Nj libr m shum n bibliotekn (jo aq t varfr) t racizmit Nj libr i ri sht i mirpritur n rrethet intelektuale dhe shkencore, sikurse edhe nga lexuesi i gjer. N Shqipri sht br zakon q botimi i nj libri t vrtet t konsiderohet ngjarje. Madje sikur sht br e mods q librat m t mirpritur t jen librat e autove huaj. Kjo mbart n vetvete edhe mikpritjen ton tradicionale (sikurse edhe servilizmin jotradicional), pr t huajt e veprat e tyre . Libri n fjal sht pikrisht nj z nga Franca, si ka theksuar n pasthnien e tij redaktori, dr. Bujar Ramaj. Ai duhej t ishte mirpritur prej vet shqiptarve, si nj libr kundr mafias, e cila, kudo ku jetojn shqiptart, konsiderohet si nj mallkim, nj fatkeqsi q u shtohet fatkeqsive t tjera, historike apo t jets s prditshme, nj barrier reale pr integrimin e Shqipris n strukturat europiane, nj penges pr prcaktimin e statusit final t Kosovs etj. N kt kuptim shqiptart urrejn do lloj mafie e do lloj organizimi sipas modelit mafioz. Nj libr i vrtet kundr mafias do ti bashkngjitej revolts s shqiptarve kundr trafikantve t drogs, t grave, t klandestinve, t makinave etj., sikurse kundr korrupsionit, kondrabands, inkriminimit, dhunimit t t drejtave civile etj. Libri paraqitet si Nj tablo kriminale, e bazuar n t dhna e fakte kryesisht zyrtare e nga masmedia shqiptare, t prpunuara nga kndvshtrimi i nj kriminologu investigues, me logjikn analitike t nj studiuesi me nivel, me konkluzione, prognoza, rekomandime shkencore dhe praktika bindse (Pasthnia, fq. 165). Ai sht shkruar nga dy studiues profesionist, ndonse n t jepen t dhna vetm pr njerin prej tyre (!), Ksavie Rofe (Xavier Raufer): drejtor i studimeve t nj qendre universitare t Parisit dhe pedagog n Institutin e Kriminologjis s Parisit, autor i dhjet librave etj. Libri paraqitet si nj botim sipas origjinalit, me nj shtojc t ripunuar nga autort nn kujdestarin e Qendrs Shqiptare pr Studimin e Krimit t Organizuar dhe Mafias. Pritej, pra, nj libr sipas standardeve t shkencave shoqrore bashkkohore. Por libri n fjal nuk ka t bj aspak me kto shkenca. Atij i mungon, para s gjithash, rigoroziteti shkencor. Mafia shqiptare i ngjan nj broshure propagandistike, amatoreske e spekulative, n t ciln jan bashkuar rrmujshm fakte e t dhna, citime pa lidhje logjike e jasht

kontekstit, karakteristike pr spekulantt. Po marrim vetm nj element, referencat, pa t cilat nj libr nuk mund t quhet shkencor. N do libr, t fardo fushe t shkencave shoqrore, informacioni duhet t jet i verifikueshm nga oponentt, recensentt apo t interesuar t tjer. N kt libr zotrojn pohime t tipit sipas Interpolit, nga konfirmimi i policve t besueshm, sipas AFP-s, shrbimet speciale bjnt ditur se, kemi t dhna se, sipas zdhnsit tetj. Mafia shqiptare ka nj inflacion aq t madh t dhnash e citimesh (kto prbjn lndn kryesore t librit), saq e bjn at t lodhshm, thuajse t palexueshm. Duket sikur gjithka sht stisur me qllim q lexuesi, sidomos ai q bn politikn e madhe (n Europ e m tej), t mjaftohet vetm me titujt mbreslns , q t arrij shpejt e shpejt n prfundimin: Shqipria (m sakt trekndshi shqipfols i Ballkanit), po shndrrohet (n mos sht shndrruar), n Kolumbi t Europs (fq. 97). Shqiptart e kan n gen klanin dhe mafian, madje q nga koha parahomerike (fq. 93). Hapsira shqipfolse (trekndshi i art-jepen edhe hartat), sht vendlindja dhe vendbanimi i vrtet i mafias. Shqiptart (mafiozt) po shprngulen drejt Europs, bashk me kanunin e tyre (kodin e mafias), sikurse pes shekuj m par drejt Italis s Jugut, pr t krijuar mafian italiane (fq. 117). Eksodi shqiptar sht nj kolonizim mafioz (fq. 73) dhe mafia shqiptare prfaqson rrezikun m t madh t Europs (fq. 72-89). Ky realitet i mafias shqiptare sht jo vetm i padurueshm, por edhe i pandreqshm (fq. 105). Ai provon se qndrimi i fuqive t mdha perndimore ndaj Kosovs gabimisht ndrroi udh, n fillim t 1999-s (fq. 104). Vet SHBA-t u nxituan (fq. 97), ndrsa OKB-ja po gabon (fq. 98-99). sht e kot t prpiqesh t zgjidhsh mllefet e shqiptarve t Kosovs me an t forcs ndrkombtare (fq. 98). Kosova, tani pr tani, sht vetm nj ndrr e keqe (fq. 109), ajo po shndrrohet n mnyr t pashmangshme n nj Bosnje t dyt (fq. 108), q jeton vetm me ndihma t huaja dhe me industrin e krimit (fq. 109). Madje Kosova (sikurse gjith trekndshi shqipfols) nuk sht Europ, por nj vend ku zotron kultura kriminale islamike (fq. 108). Pra mos u gaboni t dnoni masakrat ndaj shqiptarve, derisa kriminelt dhe mafiozt jan ata vet. Pa mshir! Lrini serbt t mbarojn pun me ta. T paktn mos nxitoni pr statusin final t Kosovs ose, m ekzaktsisht, mos guxoni t nxitoni Ky sht mesazhi i librit Mafia shqiptare. Ai nuk sht nj libr kundr mafias, por nj libr urrejtje dhe racizmi antishqiptar. Ktej burojn diletantizmi, mungesa e rigorozitetit dhe e cilsis akademike t tij. Autort bjn nj loj sofistike me t dhna q smund t quhen t tilla, me thnie e strthnie pa adres, pra as m shum e as m pak, por nj loj amatoreske, loj diletantsh t shkencs. Madje autort e ndiejn se do t akuzohen pr manipulim t qllimshm t t dhnave, pr prkthime t rreme etj., ndaj si hileqar t vrtet, kan nxituar ti dalin t keqes prpara, duke theksuar: Ja n version origjinal, pr t shmangur akuzn pr prkthim t rrem (fq. 104, 107). Autort, gjithashtu, nxitojn ti dalin t keqes prpara edhe pr racizmin antishqiptar q vlon n do faqe t librit. Raufer, n parathnien e librit thot: Dgjoj q ktu vetdijet morale: t flassh pr mafian shqiptare? Do t thot t bsh lojn e Millosheviit dhe t biesh n racizm antishqiptar. Por, si kriminolog shkruaj pa qllim t keq (fq. 17). Edhe botuesi, sikurse vet autort, duke e ndier racizmin antishqiptar t ktij botimi, rend t bj nj deklarat dashurie pr Shqiprin: Prsa m prket mua, e dua

Shqiprin (fq. 5). Por nga prmbajtja mund t konstatohet, madje pa shum vshtirsi, se libri sht shkruar me nj qllim politik t prcaktuar qart. Autort jan prpjekur t prpunojn nj mendim politik (kriminal), me shpresn se ai, t paktn, do t justifikoj aksionet kriminale kundr bots mafioze shqipfolse, apo edhe do t jet pararends i nj veprimi t ri kriminal kundr saj. Mafia shqiptare sht, pra, nj libr m shum n bibliotekn (jo aq t varfr) t racizmit. Le t argumentojm. Mafia dhe Mafia shqiptare N libr vrehen shtrembrime n prcaktimin e historis e mafias, sikurse ato q lidhen me jetn tradicionale t shqiptarve, kulturn, t drejtn e tyre zakonore etj. Kto shtrembrime nisin q me prkufizimin e mafias si nj bashkim (koalicion) sekret familjesh, t lidhura nga gjaku ose martesa, q vendos ligjin e pamshirshm t heshtjes (omerit), q rekruton njerz vetm n baz t seksit ose t racs (fq. 29). N t vrtet autort kan abuzuar, jo pa qllim, me argumentin se qeliza e par e mafias sht familja. Nse lidhjet e gjakut do t ishin i vetmi kriter rekrutimi, ather Tano Karidi, Terasini, Spinoza, kontesha Olga etj. (nga filmi Oktapodi, pr t mos shkuar m tej), t gjith duhej t kishin lidhje gjaku me njri-tjetrin (!). N t vrtet mafia prfaqson nj rrjet i cili, pr t qen mafie, duhet t plotsoje tre kushte: t qenit rrjet sekret bashkpunimi (organizimi), t veproj pr interesa ekonomike private (qllimi), permes vendosjes s nj rendi primitiv ose drejtsie primitive (mjeti). Lidhjet e gjakut, fisi, fqinjsia etj., etj., ndryshe nga pretendojn autort e librit (fq. 28), n mafian moderne nuk kan ndonj pesh me rndsi. Prkundrazi, mafiozt po tentojn gjithnj e m shum q ti mbajn familjart larg implikimit n veprimtarit mafioze n t cilat ata jan prfshir. Kt e tregojn edhe gjyqet e zhvilluara ndaj rrjeteve t tipit mafioz, si sht pr shembull gjyqi kokaina n Tiran, pr t cilin flitet n shtojcn e botimit shqip t librit (fq. 138-140). Kto shtrembrime n interpretimin e prcaktimit t mafias bhen pr ta afruar at teorikisht me fenomenet shekullore t jets shqiptare, si besa, Kanuni etj., q thuajse paraqiten nga autort si shtylla ku mbshtetet mafia shqiptare (!). Amatorizmi, mungesa e rigorozitetit shkencor etj., lidhen pikrisht me trbimin antishqiptar t autorve, me prpjekjen pr t identifikuar popullin shqiptar me mafian. Autort shkojn deri atje sa dukuri zakonore me zanafill njmijvjeare, si besa (fjala e dhn) etj., jepen si pararendse t mafias. Kmbngulja e autorve pr t nnvizuar si ky t suksesit t mafias shqiptare cilsi t prgjithshme morale si fjala e dhn, besa, familjen biologjike (pr ta, mafioze, fq. 116), apo lidhjet e gjakut sht, n fakt, kmbngulje pr t bindur botn se shpirti mafioz prkon trsisht me shpirtin e racs shqiptare. Madja autort uditen pse Kanuni i Lek Dukagjinit i cili, sipas logjiks s tyre, na qenka Bibla e mafias, q zbatohej pa t meta n malet e veriut t vendit, veanrisht nga familjet mafioze (fq. 117), shitet lirshm n kioskat dhe librarit e qyteteve shqiptare (fq. 34, 117). Pra, uditrisht, nj z nga Perndimi na kujton kohn e librave t ndaluar. Do tu kujtoja ktyre autorve t uditur (apo t oroditur), se ky Kanun shitet lirshm edhe n librarit e vendeve t

Perndimit, madje n botime shum serioze dygjuhshe, si sht, pr shembull, varianti anglisht-shqip q shitet n librarit (jo kioska) t Nju-Jorkut. E drejta zakonore shqiptare dhe ligjet e mafias Nuk e kisha menduar ndonjher se do t vinte nj dit q t polemizoja me dy (pseudo)shkenctar t huaj (aq m tepr francez), rreth shtjeve q prbjn abc-n e shkencave shoqrore, sipas t cilave e drejta dokesore e nj populli, sikurse mitet, prrallat, kngt epike, madje edhe kultura materiale n prgjithsi, nuk mund t identifikohen me nj njeri t vetm. Ato krijohen e pasurohen prgjat shekujve nga populli, duke u br kshtu nj krenari e mendsis dhe menuris s tij. Autort kan vn n shnjestr Kanunin (sikurse vet Lek Dukagjinin), pikrisht pr shkak t t qenit palc etnike e kombit shqiptar dhe e kulturs s tij, si thoshte Fishta, pra pr t hedhur balt mbi kulturn ton kombtare (sipas autorve, kultur e krimit), e mbi vet shqipfolsit mafioz. Duke u nisur nga parimi se nj bashksi njerzore nuk e prcakton fati i prbashkt historik, as tradita e saj fetare, por mbi t gjitha e drejta dokesore, shum shkenctar europian (J.G. von Hahn, H. Hecquard, C. Becker, M. E. Durham, G. Siebertz, E. Cozzi, E. Jackh, F. Nopa, L. Lamouche, E. Kahn, J. Bourcart, Godart, R. M. Lane, J. H.A. Bernatzik, M. Hasluck, L. Fox etj.) , shum koh para autorve t Mafia shqiptare, jan marr me kanunet shqiptare, sidomos me Kanunin e Lek Dukagjinit. Ata e kan quajtur kt t drejt zakonore si shprehje t mirfillt t karakterit shqiptar: nj karakter i mbrujtur me nj moral t veant dhe q funksionon me standarde etike t vetat, si te do popull i qytetruar i bots. Por asnjeri prej tyre nuk ka arritur t zbuloj piktakime midis ligjeve t s drejts zakonore shqiptare dhe ligjeve t mafias, si bjn n kt libr Xavier Raufer dhe Stefane Quere. Kanuni, pra kjo vepr unikale me frymn humaniste t periudhs s Rilindjes Evropiane, me kontribut n thesarin e kulturs botrore (si ka theksuar Schwerin), i quajtur si Kushtetuta e vrtet e shqiptarve (nga E. Durham etj.), nuk mund t jet kurrsesi kushtetua e mafias, si len t kuptohet apo si pohojn autort e librit. Por libri Mafia shqiptare prmban nj mal t pavrtetash pr Kanunin shqiptar, hartuesit dhe zbatuesit e tij. Le t citojm (fq. 117-118): N shekullin XV, pak para pushtimit turk, Lek Dukagjini (Aleksandri, duk lani), ose Zhani (Jan) - shihet ndikimi bizantin - fisniku geg nga Dagmo dhe Zadrima, hartoi me shkrim kt bashksi rregullash (n fuqi pr shumicn q nga parahistoria, n Iliri dhe n Epir), dhe i dha emrin e tij. Dukagjini luftoi kundr pushtuesve turq deri n vitin 1472, pastaj, i mundur, kaprceu me anije kanalin e Otrantos, me klane t tjera shqiptare. Ai u vendos n Pulja, t tjer n Kalabri, duke sjell me vete Kanunin e tyre. Studiues t familjeve mafioze mendojn se Kanuni ka ndikuar shum n mnyrn e sjelljes s mafiave italiane dhe n sjelljen e burrave t fjals Ai parashikon edhe rastin e aksidenteve vdekjeprurse me vetur. Ktu, sikurse n t gjith librin, shtrembrimet mund t dallohen pa shum mundim: 1. Princi (jo fisniku) shqiptar Lek Dukagjini (1410-1481), pr shembull,

nuk sht njohur me emrat Aleksandr, apo Zhani (Jan), pra nuk kemi t bjm me ndonj ndikim bizantin, si pohojn autort e Mafia shqiptare. Me sa duket edhe kjo ndrhyrje sht br me qllim prkeqsues, pr ta lidhur t drejtn tone zakonore me konceptet, sjelljen, qndrimet, veprimet, dredhit, dinakrin apo harbutrin bizantine, si sht br zakon t kuptohet prdorimi i ksaj fjale. 2. Lek Dukagjinit i njihet autorsia e njerit prej kanuneve tona, por vetm si krijimtari gojore, jo e shkruar. Ai u trashgua si praktik gjykimi, si sentenca juridike, veproi n shekuj si Common low anglez, duke qen i pashkruar, deri sa u mblodh dhe u kodifikua nga Shtjefn Gjeovi, n kaprcyell t shekujve XIX-XX. Pra deklarimi duke sjell me vete Kanunin e tyre, sht abuziv, derisa ky Kanun sht shkruar shekuj pas eksodit t shqiptarve drejt Italis. 3. sht absurde t prpiqesh t argumentosh se t jetuarit n nj shoqri ku zbatohet Kanuni shqiptar sht njlloj me rekrutimin n nj shoqri apo organizat mafioze, nga e cila mund t shmangesh vetm me rrezik jete (fq. 29). Kanuni, prkundrazi, njeh lirin brenda organizimit fisnor, t ciln e institucionalizoi me organizimin e pleqsis mbi baz fshati e krahine etj. Kanuni i vjetr shqiptar kishte shum m tepr hapsira lirie, jo vetm se mafia, por, si vren Kadareja edhe nga e ashtuquajtura drejtsi e frymzuar nga lufta e klasave, para s cils ai ngjante uditrisht demokratik dhe kujtohej me mall prej shqiptarve. Nuk sht e rastit q Kanuni, gjat regjimit komunist, ishte ndaluar t botohej. Autort e librit rekomandojn t (ri)ndalohet edhe tani, n epokn e liris. 4. Autort thuajse e kan njjtsuar Kanunin me gjakmarrjen, e cila nuk sht vese nj pjes e neneve t tij ndshkuese. Do t ishte njlloj sikur nj shtet (Franca, pr shembull), t gjykohej vetm nga kodi i vet penal. 5. Edhe sikur ti referohemi vetm gjakmarrjes (pjesa m e verbr e Kanunit), nuk mund t bhet paralelizm midis ligjeve t Kanunit dhe atyre t mafias, qoft edhe pr faktin se n Kanun parimi baz sht barazia e gjakut, pra e njerzve. Mafia, prkundrazi, nuk njeh kurrfar barazie. 6. Rregullat tragjiko-groteske t gjakmarrjes prjashtonin dy gjera: masakrn dhe nderimin, ndryshe nga ndodh me vrasjet mafioze. 7. Autort e quajn si tipar t s drejts zakonore shqiptare t ashtuquajturin omerit, pra ligjin e pamshirshm t heshtjes n krim, vrasje etj. (shih, pr shembull, fq. 29, 51, 53, 77, 158). N t vrtet vrasja kanunore nuk pasohet nga heshtja. Prkundrazi ajo ishte si nj pjes teatri, si nj pjes e luajtur n syt e t gjithve. Si e till ajo artificializohej, shkputej nga pasionet, zbrazej nga verbria. Vrassi ishte i detyrar t njoftonte familjen e viktims pr gjakun e marr dhe autorsin e vrasjes. Pr m tepr ai ishte i detyruar t merrte pjes n drekn e mortit t viktims, sikurse nna dhe motrat e tij ishin t detyruara ti shrbenin atij, si gjith t tjerve. Kjo sht, pra, krejt e kundrta e ligjit mafioz t heshtjes, t cilin autort e prmendin dhe e analizojn thuajse n do paragraf t librit, n prpjekjen pr t argumentuar tezat e tyre antishqiptare mbi gjenezn e mafias. 8. Me psikologjin sociale t shqiptarve, mnyrn e jetess e t organizimit shoqror, me t drejtn e tyre dokesore, autort kan synuar t shpjegojn edhe origjinn e mafias italiane. Por studimet mbi mafian italiane, t bra nga vet studiuesit italian, provojn t kundrtn. N librin Mafia dhe politika, autori i tij, Mikele Pantaleone, shpjegon historin dhe organizimin e mafias, sikurse prcakton me shum saktsi

vendosjen gjeografike t saj. Ai n asnj faqe t librit nuk ka dhn ndonj shenj t ndikimit shqiptar n historin e mafias italiane. Madje edhe rrethanat historike t lindjes s saj, nuk prkojn me historin e shqipfolsve ballkanas, si pretendojn autort e Mafia shqiptare. Citojm: N kohn e pushtimit fenikas, grek, romak e arab, Sicilia Qendrore ishte objekt ndarjesh n latifonde, domethn n toka t mdha, n t cilat pronart me pushtet absolut, prgjithsisht nuk banonin. Administrimi i ifligjeve, drejtimi i skllevrve q banonin n to, zakonisht u besohej njerzve t shthurur, shumica kriminel t vjetr, q organizoheshin n grupe, kompani t armatosura, pr t shfrytzuar popullsin skllave, q ndodhej n mshirn e tyre e pr t vendosur njfar rendi primitiv e brutal. Nj situat e till nuk ndryshoi as gjat epoks s mesjets dhe mbretrimit t Burbonve... Nj sfond i till historik dhe ekonomiko-social, me t cilin lidhet realisht origjina e mafias, nuk ka ekzistuar n Shqipri. Edhe nj tjetr autor italian, Xhemeli, q m 1848, n librin Historia e revolucionit sicilian, pohon pr t njjtn dukuri: Origjina e ktij organizimi t famshm na on n epokn feudale, kur forcat publike u zevndsuan nga pushteti personal; kur baroni dhe pronari, pr t mbrojtur pasurit e tyre, kshtjelln dhe ifligun, qen t detyruar t pajtonin me rrog banda njerzish t shthurur. Pra krkimi nga italiant i rrnjve t mafias s tyre nuk i on ata n Shqipri, por n epokn feudale (madje edhe parafeudale), italiane (pikrisht siciliane), madje edhe n epokn para Lek Dukagjinit. 9. Autort e Mafia shqiptare kan synuar t deprtojn n Kanunin shqiptar dhe institucionet e tij, duke e par at jo n prdorimet korrekte, por vetm n shtrembrimet e tij. Me kto shtrembrime dhe me vshtirsit gjithfarshe t tranzicionit paskomunist, lidhen edhe rastet e gjakmarrjes n Shqipri apo Kosov, pr t cilat autort sjellin nj lum t dhnash (fq. 23 etj.). 10. Sipas autorve t librit, shoqrit klanore pjellin mafie. Por si i bhet q shoqri klanore, madje gjakmarrje etj., ka patur edhe n Franc, n Korsik, pr shembull? Ja zgjidhja: N Korsik, nj shoqri klanore dhe nj aren shum aktive krimi, prodhuan n munges t nj modeli t prshtatshm organizimi apo vullneti pr ta zbatuar at vese nj mjedis kriminal, por jo mafia (fq. 34). Pyetja se prfaqson ky model (fq. 69-70), merr vese ndonj prgjigje t rrmujshme: Rrethanat shoqrore dhe historike, n mnyr darviniane, shkaktojn nj ndryshim t vrazhd n fillim, ndjekur nga nj dyndje e dukurive prparuese kriminale. Nj shemblltyr botanike jep mundsin t sqarohet kjo prpjekje e befasishme: ajo e farave t qeskzuara, t groposura n shkrettir nganjher pr disa dekada, dhe q mjafton nj rrebesh pr ti lulzuar natn (fq. 39-40). Kuptoje n je i zoti! 11. T udit dallimi q bjn autort midis Ballkanit shqipfols dhe atij joshqipfols. Edhe kur ai lidhet me virtytet, edhe me cenet, prsri interpretimet e autorve jan gjithnj n kurriz t shqiptarve, t cilt, t vetm n Ballkan, na qenkan mafioz.

12. T udit gjithashtu fakti q autort e ktij libri t zi e krkojn origjinn e mafias shqiptare jo n cenet dhe marrzit e shqiptarve q, sikurse te ballkanasit e tjer, i kan madje me tepri, por n virtytet e tyre (nderi, besa, fjala e dhn, mikpritja etj.), virtyte t cilat po gjenden prher e m rrall n shum pjes t bots, duke prfshir edhe atdheun e autorve t librit. 13. Tranzicionalistt i kan shpjeguar dukurit e reja sociale t tranzicionit paskomunist (mafia e kriminaliteti, prdorimi i drogs dhe prostitucioni etj.), si dukuri t lidhura jo me traditn, por me t tashmen, s shumti edhe me t shkuarn e afrt, jo me komunitetet e vogla e jetn tradicionale por, prkundrazi, me shembjen e ktyre komuniteteve, jo me marrdhniet shoqrore t virtytshme, por me komercializimin e marrdhnieve shoqrore. E gjith (a)logjika e librit sht e kundrt me kto shpjegime. Mafia shqiptare, proceset integruese t Shqipris dhe statusi prfundimtar i Kosovs Shqipria sapo ka nisur proceset integruese, ndrsa Kosova sht n krkim t statusit prfundimtar t saj. Libri, pra, sht nj botim n kohn e duhur, pr ti thn Europs dhe bots se Shqipria sht e paintegrueshme, ndrsa lidhur me Kosovn, ne evropiant duhet ti jemi mirnjohs Serbis, nse ajo e bn zap(!). Pr t argumentuar tezat mbi origjinn shqiptare t mafias, si dhe prfundimet raciste q burojn prej tyre, autort kan thirrur n ndihm kdo e gjithka: libra e gazeta (shqiptare, kosovare apo t huaja), politikan e ushtarak, prvojn europiane, amerikane, deri prvojn e Revolucionit Kulturor Kinez, inxhinierin sociale, Darvinin, Frojdin, Jungun, Karl Marksin, Enverin, deri Kongresin e Drejtshkrimit t Shqipes (!), Gten etj. Ata, gjithashtu nuk kan kursyer asknd: nga Lek Dukagjini te Sokol Koiu, nga UK-ja te CIA, nga shqiptari m i zakonshm tek Toni Bleri apo Bill Klintoni. Si n tekstet baz t racizmit, autort nj dukuri t dhn sociale, si sht mafia, e prgjithsojn. Inkriminimin e nj pjese t kufizuar t shoqris shqiptare e kosovare e shfrytzojn pr t argumentuar inkriminimin e gjith shoqris. Sipas tyre, e keqja ka prmasa shum m t mdha nga sa mund t konstatohet. Ligji i heshtjes (omerit), bn q ne (europiant), thon ata, t shohim vetm majn e ajsbergut. Por kjo e keqe sht ngjtse e fiton terren. Qendra e gravitetit t mafias ndrkombtare sht zhvendosur n zonat shqipfolse t Ballkanit. Tirana sht kthyer n njfar OKB-je mafiozsh (fq. 53). N zonn shqipfolse gjithka dominohet nga mafia. Shqiptart krenohen me mafian e tyre. A nuk krenohen ata me UK-n, nj organizat kriminale q sekuestron, vjedh, plakit, rrmben, ushtron shantazh, u bn presion dshmitarve , me fjal t tjera vepron si mafie (fq. 91). Autort japin alarmin: kjo mafie po pushton Europn. Ajo ka deprtuar n Britani e Gjermani (fq. 82), n Austri e n Vendet Nordike (fq. 83), n Danimark, Belgjik e Spanj (fq. 83-86), n Poloni, eki, Sllovaki, Hungari (fq. 86-88), pa folur pr Greqin, mushkri e jashtme e saj (fq. 88-89), apo dy fortifikatat e mafias shqiptare, Italin e Zvicrn (fq. 72-79). Mnyra pr dominimin mafioz t Europs sht, sipas autorve, emigracioni. N vitet 90-92, - thon ata, - qindra mijra shqiptar hyn befas n Greqi; n shumicn m t madhe ata ishin djem t rinj, pa profesion dhe shpesh

analfabet (fq. 88). Duhej theksuar domosdo analfabet (megjithse n Shqiprin e asaj kohe t paktn analfabet nuk kishte), pr t kuptuar se ishin kontingjente lehtsisht t rekrutueshme nga mafia. Ata e cilsojn eksodin shqiptar, madje edhe at kosovar t vitit 1999 , si nj kolonizim mafioz (fq. 72, 73) dhe pohojn, pa mdyshje: sht e qart se kjo dyndje refugjatsh nuk sht nj eksod njerzish t varfr, por nj operacion i planifikuar dhe i organizuar bukur nga mafia shqiptare, n bashkpunim me elementt m t korruptuar q kan mbetur n shtetin shqiptar (fq. 74). Po ku qndron forca e mafias shqiptare? Kjo mafie, sipas autorve, sht shum m e fuqishme nga sa mendohet dhe askush nuk e njeh me t vrtet rndsin e fenomenit (fq. 64). Po ku qndron forca e mafias shqiptare? 1. Sipas autorve t librit forca e saj qndron n radh t par te kapitali q rrjedh nga krimi (fq. 22). Kto para riciklohen pr tu shtuar (teoria e akumulimit t kapitalit, e Karl Marksit), dhe prdoren pr t bler ndrmarrje, skafe etj, por edhe pr t financuar operacione m t vshtira e m t sofistikuara (fq. 22). 2. Forca e mafias qndron n lidhjen gjenetike me familjen. Celula baz e shoqris, sipas moralistve Raufer dhe Quere, sht njhersh edhe celula baz e mafias. Familja mafioze nuk shuhet kurr, mafiozt vdesin, por familja mafioze vazhdon (fq. 29). 3. Forca e saj qndron, gjithashtu, n lidhjet e mafias shqiptare me at ndrkombtare, n marrveshjet Joint-Venture me kartelet kolumbiane (fq. 114), mafian italiane (siciliane, puljeze, kalabreze), turke etj., etj. 4. Forca e mafias shqiptare qndron, sipas autorve, n lidhjen me ekstremistt islamik. Shihni UK-n (kt organizat kriminalo-mafioze, thon autort), mbshtetja m e siguruar e s cils erdhi q n fillim nga boshnjakt. T dy popujt u afruan me njri-tjetrin nga feja dhe nj armiqsi e prbashkt kundrejt Jugosllavis s S. Millosheviit (fq. 22). Autort madje kan arritur t sajojn lidhje t mafias shqiptare me terroristt islamik dhe Osama Bin Ladenin (fq. 123). 5. Forca e mafias shqiptare qndron, m tej, n lidhjet e saj me politikn, jo vetm n Shqipri e Kosov, ku mafia sht ngritur n sistem, por edhe ndr shqiptart e Maqedonis. Autort shkruajn, madje pa iu dridhur kalemi: Partit shqiptare t Maqedonis jan thjesht shprehje e mafias vendase (fq. 95). Madje ato etiketohen si bashkim kompakt kriminelsh etj (po aty). 6. Por, sipas autorve, mafia shqiptare nuk ka vetm mbshtetjen politike t vet shqiptarve. Ajo ka edhe mbshtetje t huaj politike. UK-ja (organizat mafioze), pr shembull, sikurse grupet kriminale t shqiptarve t Maqedonis, jan sponsorizuar edhe nga CIA (fq. 103), pra nga vet SHBA-t. Raufer dhe Quere kan emruar edhe kumbarin (padrinon) amerikan t mafias shqiptare: kongresmenin nga Ohajo, sherifin James Traficant, prkrahsi m i trbuar i UK-s n Kongresin amerikan (fq. 102), i vetmi q u drgua n Kosov n gjashtmujorin e par t 99-s, pr t armatosur UK-n (fq. 102). Pr t bindur lexuesin e shastisur se i gjith aktiviteti i ktij politikani t llojit Pitbull (fq. 103), sht shprehje e detyrimeve, besnikris dhe e bindjeve ndaj krimit (fq. 101), autort nuk hezitojn t grmojn n biografin e tij dhe t nxjerrin prej andej origjinn italiane, lidhjet e tij me familjen (celula baz e mafias - si

kudo n libr), prejardhjen prej nj familje t varfr, por t ndershme (si jan familjet mafioze shqiptare, - shnimi im, LS), deri fakte t tilla si urdhroi vrasjen e .... etj., etj. Por si sht e mundur q SHBA-t t mbshtesin e t financojn nj forc terroristo-mafioze si UK-ja? Pr shkak t nj politike t dyshimt e t koklavitur (fq. 103), pr shkak t nxitimit t tyre (dhe shtojn se do nxitim vjen nga djalli, fq. 97), pr t vendosur nprmjet NATO-s nj Kolumbi n zemr t Europs (fq. 97), prgjigjen autort , pr shkak t dshtimit t SHBA-ve (ktij t ashtuquajturi shtet), n luftn kundr mafias dhe n pruljen ndaj saj , p shkak t naivitetit t tyre (si n Bosnje Dejtoni) etj., etj. 7. Forca e mafias shqiptare, sipas autorve, qndron n qndrimet e uditshme t komunitetit ndrkombtar, duke filluar me organizmin kryesor t tij, OKB-n, sidomos lidhur me Kosovn, Kolumbin e Europs, t ciln ata shpesh e veojn nga Shqipria. N libr ka mjaft deklarime t tipit: historia e vonshme e Kombeve t Bashkuara jep shum shembuj qndrimesh t uditshme... (fq. 97), n makthet e tyre m t kqia, drejtuesit e KFOR-it dhe t UNMIK-ut, shohin q Kosova t shndrrohet n mnyr t pashmangshme n nj Bosnje t dyt etj. Autort e cilsojn pranin ndrkombtare n Kosov si nj siprmarrje pa precedent, q nuk ndihmon n restaurimin e nj vendi, q ai t mund t jetoj n shoqrin e kombeve (fq. 98). Ktu autort e hadhin maskn dhe deklarohen hapur kundr pavarsis s Kosovs. duhet br? Kush mund ta mposht mafian shqiptare? Sipas autorve prgjigjja sht e thjesht: askush nuk mund ta mposht mafian shqipare si t till, ndaj, n pamundsi pr ta mposhtur at, ne kemi n dor t mposhtim atdheun e mafias, Shqiprin dhe sidomos Kosovn. Le t analizojm m tej: 1. Mafia shqiptare nuk shuhet kurr, thon autort. Koza Nostra nuk u zhduk n njzet vjet fashizm. Triadat kineze, gjithashtu, u bn ball pesdhjet viteve komunizm, nga t cilat tridhjet vite Revolucion kulturor q shkaktoi tridhjet milion viktima (fq. 29-30). Edhe SHBA-t jan prpjekur t shkatrroj mafian, por m kot (fq. 97). Pra, sht e kot. 2. Mafian mund ta mposht, pr shembull, drejtsia e vendosur nga gjykatat e pavarura. Pallavra! Le t pranojm, pr shembull, se ndodh nj mrekulli dhe nj kumbar shqiptar sht arrestuar n Kosov, thon autort. Gjyqtart do ta lirojn menjher sepse ata ose jan simpatizant t UK-s, pra t mafias, ose jan t krcnuar, sikurse familjet e tyre n fshat (fq. 63). 3. Po KFOR-i, UNMIK-u etj., a mund ta bjn zap mafian shqiptare, sidomos at kosovare? Prsri pallavra! Prania e tyre n Kosov, prkundrazi, fuqizon mafian, pr shembull, ka ndikuar n ngritjen e shkalls s prostitucionit, pra (1) t nivelit t t ardhurave t mafiozve shqiptar. M tej, (2) ushtart e KFOR-it jan jan rekrutuar nga mafia. Le ta krahasojm, thon ata, me gjendjen e ushtris izraelite n jug t Libanit. Edhe atje ushtart jan gjithnj e m shum t njollosur n tafik droge etj., megjithse ushtarakt izaelit jan n nj gjendje morale nj mij her m t mir se ajo e trupave t KFOR-it n Kosov, sepse ata luftojn pr nj objektiv t qart, i prkasin dhe i binden urdhrit t nj kombi etj. N Kosov ka, prkundrazi, przierje kombsish, nj mandat i paqart dhe kontradiktor, burime t ndryshme autoriteti (shpesh konfliktual - fq. 108). M tej akoma (3), ushtarakt e KFOR-it u thon prostitutave, pra

mafiozve, t fshehta t rezikshme. Ku? Pikrisht n shtrat. 4. Mafia shqiptare nuk mund t bhet zap se ajo sht e pamshirshme. A nuk ishte mafia shqiptare q e shndrroi Kosovn m 1999 n nj thertore (si jepte alarmin Toni Bler, fq. 59) . sht e kot t prpiqesh t zgjidhsh mllefet e vendit me an t forcs ndrkombtare (fq. 98). Por a mund t zgjidhet problemi me programe zhvillimi ekonomik? Edhe kjo sht e pamundur, thon autort. Kt e provon antimodeli Bosnje. Q nga Dejtoni Bosnje-Hercegovina mori nga nj milliard dollar pr do vit. Rezultati? Asgj ose shum pak... (fq. 111). Po me programe t zhvillimi t shoqris civile shqipfolse? Ja prgjigja (fq. 100): Shum naivitet i padurueshm: kush mund ta besoj se vetm pr nj sekond apo gjat fundjavve me trajnime psikologjike, njlloj sikur t nisemi dy dit me stazh tenisi ose msime poerie? Si t mos e dim se n shekuj, nganjher mijravjear urrejtjeje, terrori, detyrime besnikrie dhe bindje ndaj klaneve kan hyr n thellsi t psikiks njerzore? Autort prpiqen t argmentojn se n rastin e zonave shqipfolse t Ballkanit, nuk kemi t bjm m nj sjellje (devijante, kriminale), t msuar, t lidhur me vetdijen njerzore. Jo, ato nuk jan pasuri individuale. Kto instinkte, kto arketipe nuk jan fituar n mnyr individuale. Ato prbjn t pandrgjegjshmen kolektive (referenc nga Jungu). Dhe pas ktyre referencave nga Jungu e Frojdi, autort shpallin triumfin: A mund ta fshijm vrtet kt t pandrgjegjshme duke marr pjes n nj konferenc, duke lexuar nj libr? (fq. 100). Ndaj kjo sjellje (kriminalo-mafioze), biologjike, instinktive, gjenetike, e lindur bashk me shqiptarin dhe si reagime ndaj realitetit shiptar, nuk mund t trajnohet me t msuarit, ajo nuk mund t maturohet, nuk mund t ndryshoj. Ato para se t prfaqsojn realitete sociale, prfaqsojn realitete t pandrgjegjshme, sikurse ndrrat (Frojdi). Kosova sht vetm nj ndrr e keqe (fq. 109). Derisa e keqja sht biologjike, ajo duhet rrnjosur biologjikisht. Pra krimi, prpara se t kryhet, prgatitet nga propaganda antishqiptare, pikrisht prej intelektualve kriminel. Ky sht libri Mafia shqiptare dhe autort e tij, Raufer dhe Quere! I vetmi q mund t bnte zap mafian shqiptare ishte Milloshevii, i cili organizoi sulme kundr saj (mars 1998, sulmi i par i madh, dhe tetor 1998, sulmi i dyt i madh, fq. 123), por SHBA ngarkuan NATO-n pr t instaluar nj Kolumbi n zemr t Europs. Epilog: moda antishqiptare e (jo)shqiptarve Ky libr racistsh antishqiptar nuk sht i vetmi i botuar koht e fundit n Shqipri . Ve ksaj, nuk jan vetm librat. Pra, a kemi t bjm me nj mod antishqiptare? Nse po, t kujt? Vet t Xavier Raufer e kompani? Si sht e mundur q nj libr i mbushur fund e krye me egrsi dhe urrejtje raciste antishqiptare, nj libr autorsh pa skrupuj, q tallen me verfrin dhe fatkeqsit e shqiptarve t sotm, n vend q t denoncoet, prkthehet n shqip dhe botohet n Shqipri, madje duke na u shitur si nj z nga Franca? T bn prshtypje, gjithashtu, fakti se ky botim u shprnda bashk me gazetn Tema, sipas nj formule jo t zakont: ai q blen librin, merr falas edhe gazetn (!). Botimi i nj libri sht, gjithashtu, ekskluzivitet i nj shtpie botuese. N botimin n fjal sht shnuar Kumti, q n shqip do t thot lajm. Por libri, si nj botim klandestin, nuk ka ISBN, nuk sht katalogizuar n Bibliotekn Kombtare, sikurse nuk ka mim etj. Ai

gjithashtu sht prkthyer, gjoja redaktuar e faqosur shum keq. N kt ast t vshtir, kur antishqiptarizmi po krkon t fitoj terren, t paktn ne shqiptart duhet t mendojm e t veprojm edhe shqiptarisht, n kuptimin m t mir t fjals, t bhemi avokat t vrtet t vetvetes, duke filluar nga intelektualt, institucionet shtetrore e civile, Avokati i Popullit etj., deri te donjri nga ne. sht koha q ta fitojm vendin n Europ, por edhe duke kthyer mbrapsht do mesazh e thirrje urrejtjeje e izolimi q vjen qoft edhe prej saj, si jan ato t autorve francez t Mafia shqiptare i cili sht, n fakt, nj nj libr n favor t mafias dhe kundr shqiptarve.