IV.

TEORIJA REDOVA EKANJA

112. U TR, klijenti su:
Su ljudi (predmeti) koji, tokom perioda, mogu doi u dati sistem usluivanja po
odgovarajue usluge.
113. U TR, stanice su:
Mjesta u sistemu na kojima se klijentima pruaju odgovarajue usluge odnosno obrade
114. U TR, usluge su:
Ono to klijenti oekuju da dobiju u uslunom sistemu.
115. Distribucija vremena dolazaka klijenata u TR se definie:
116. Distribucija vremena opsluivanja u TR se definie:
117. Populacija klijenata su maine koje mogu zahtijevati opravku i poznato je da preduzee
Ima 20 maina. Rije je o kakvoj populaciji klijenata:
Konana
118. Ako klijent eljenu uslugu kompletno dobije na jednom mjestu - stanici sistema rije je
Jednofazno usluivanje
119. Ako u sistemu TR duina reda ekanja iznosi 0, tada mora biti: 0nS i
120. Duina reda ekanja u modelu TR jednaka je:
Nema repa, r=0 kada je 0 n S i
121 Duina reda ekanja u modelu TR jednaka je.

Ima repa, r>0 kada je n>S0 i
Prema duini reda ekanja kao broju klijenata u redu ekanja sistem moe imati red ekanja koji je
konaan ili beskonaan:
beskonani red ekanja broj korisnika moe biti bilo koji, bez gornje granice,
konani red ekanja broj korisnika koji se mogu nai u redu je ogranien.
122. Broj istovremeno prisutnih klijenata u sistemu je jednak:
Oznaka n , n = k + r.
k- broj klijenata koji ve primaju usluge u sistemu
r - broj klijenata koji u redu ekaju na poetak primanja usluga u sistemu
123. Broj stanica iste vrste usluivanja u sistemu je jednak: Oznaka S, S = s + k
s- broj istovremeno slobodnih stanica
k- broj klijenata koji ve primaju usluge u sistemu ili k=(S-s) - broj istovremeno zauzetih
S n k 0 ) ( ) ( n S k S s S
S n k 0 ) ( ) ( n S k S s S
S k s , 0
0 ) ( ) ( > S n k n r
stanica
124. U servisu, gdje serviseri vre popravak aparata, popravak predstavlja: Uslugu
125. Viekanalni sistem je:
Viekanalno usluivanje, ako sistem ima vie ( S 2 ) istovrsnih stanica usluivanja
126. Viefazni sistem je:
Viefazno usluivanje, ako klijent eljenu uslugu kompletira na vie raznih stanica
sistema
127. Ako posmatramo slijedei sistem: carinski prelaz na kojima putnici i auti prolaze
carinski pregled, auta predstavljaju: klijente
128. Oekivani broj istovremeno prisutnih klijenata u sistemu izraunava se kao:
Vjerovatnoe pn svake mogue varijante n u bilo kojem trenutku tog budueg perioda (0,1)
129. Slobodne stanice pojavie se samo ako je u datom trenutku perioda (0,1) ispunjen
odnos:
0 n S
130. Oekivani broj slobodnih stanica sistema izraunava se kao:
131. Oekivani broj klijenata koji ekaju u redu sistema izraunava se kao:
Samo ako je u datom trenutku perioda [0,1] ispunjen odnos n>S, slijedi .
_
132. Oekivani broj klijenata koji ve primaju usluge u sistemu jednak je: k
Kako je slijedi da je:
133. Oekivani broj klijenata koji ve primaju usluge u sistemu jednak je:
Kako je Slijedi da je
134. Oekivana ili prosjena vremena u sistemu vezana su sljedeom relacijom:
0
m
n
n
n n p

0 0 1 2
: 0, 1, 2, ...,
gdje je 1
: , , ,...,
m
n
n n m
n m
p
p p p p p

' )

n
S
n
n
S
n
p n S p n S s

0
1
0
) ( ) (
n
m
S n
p S n r

+ 1
) (
1 ) ( S n r
n k r +
prema osobinama
aritmetike sredine
k n r k n r
S k s +
prema osobinama
aritmetike sredine i kako je
unaprijed zadana konstanta S
k S s k S s
Vn - prosjeno vrijeme ukupnog boravka klijenta u sistemu
Vk - prosjeno vrijeme boravka klijenta u stanici sistema u toku pruanja usluge
Vr - prosjeno vrijeme boravka klijenta u repu sistema (vrijeme ekanja
135. Prosjeno vrijeme boravka klijenta u stanici sistema u toku pruanja usluge jednako je:

136. Koeficijent iskoritenosti sistema jednak je:

137. Vjerovatnoa da je sistem prazan jednaka je:

138. Vjerovatnoa da sistem nije prazan jednaka je:
139. Vjerovatnoa da u sistemu ima slobodnih stanica jednaka je:
140. Vjerovatnoa izraena relacijom je:
Vjerovatnoa da u sistemu ima slobodnih stanica
141. Vjerovatnoa izraena relacijom je
Vjerovatnoa da sistem nije prazan
142. Vjerovatnoa izraena relacijom je
Vjerovatnoa da je sistem prazan
143. Vjerovatnoa izraena relacijom p(n S) 1 p(n < S) je:
Zauzeto svih S stanica
144. Vjerovatnoa izraena relacijom je:
Vjerovatnoa postojanja repa
145. Vjerovatnoa izraena relacijom je:
n r k
V V V +
1
k
V

1
k
V

100%
S s
S

0
( 1) 1 ( 1) p pn pn <
0
( 0) ( 1) 1 ( 1) 1 p n p n p n p > <
( ) ( )
1
0
( ) 1 1 1
S
n
n
pn S p n S p p n S

<> 1 1
] ]

( )
!
n
t
n
t
p e
n

( ) g e

Vjerovatnoa nepostojanja repa
146. Vjerovatnoa nepostojanja reda (ili repa) izraava se relacijom:
147. Vjerovatnoa postojanja reda (ili repa) izraava se relacijom:
148. Vjerovatnoa da je zauzeto svih S stanica izraava se relacijom:
149. Uslov da moemo odrediti koeficijent ili procenat stalno (ne) ispravnih maina jeste da
je:
Ako ima tano m maina (m<+) u odnosu na period (0,1) moemo odrediti koeficijent
ili procenat stalno (ne)ispravnih maina:
150. Koeficijent stalno ispravnih maina jednak je:
151. Koeficijent stalno neispravnih maina jednak je:
152. Vjerovatnoa da e u sistem usluivanja doi n klijenata u toku vremenskog intervala duine t u
toku cijelog posmatranog perioda (0,1) ponaa se prema modelu:
153. Vremenski interval izmeu dva uzastopna ulaska klijenata u sistem je sluajna varijabla u koja
se ponasa prema modelu:
eksponencijalne
distribucije vjerovatnoa
154. U modelu TR-a ( t) je:
Vjerovatnoa da e u vremenskom razmaku t na nekoj od stanica sistema biti opsluen
jedan klijent
155. U modelu TR-a (1 t) je:
Vjerovatnoa da u vremenskom razmaku t na nekoj od stanica sistema nee biti
opsluen niti jedan klijent
156. Uslov za stabilan sistem glasi:
Uslov - u sistemu se nalazi dovoljan broj klijenata n
0
( ) 1 ( )
S
n
n
pn S p pn S

>

0
( ) 1 ( ) 1
S
n
n
pn S pn S p

>

( ) ( )
1
0
( ) 1 1 1 1 1 ( )
S
n
n
p n S p n S p n S p p n S

> < < 1 1

] ]

100%
m n
m

100%
n
m

157. U modelima TR-a, parametar predstavlja: oekivani broj klijenta koji se mogu pojaviti
tokom perioda (0,1) da trae usluge
158. U modelima TR-a, parametar predstavlja: broj usluga koje moe da realizuje jeedna
stanica Sistema u toku perioda (0,1)
159. Koja od navedenih pretpostavki nije karakteristina za model TR-a sa S 1 i m + ?
160. Koja je od navedenih pretpostavki karakteristina za model TR-a sa S 1 i m + ?
161. U modelu TR-a sa S 1 i m + ,po(t) je jednako:
Po (t) = 1-
162. U modelu TR-a sa S 1 i m + , pn (t) je jednako:
Pn (t) = (1-)
163. Koja od navedenih pretpostavki nije karakteristina za model TR-a sa S 1 i m < +?
164. Koja od navedenih pretpostavki je karakteristina za model TR-a sa S 1 i m < +?
165. U modelu TR-a sa S 1 i m < +, Po (t) je jednako:
166. U modelu TR-a sa S 1 i m < +, pn( t) je jednako:
167. Koja od navedenih pretpostavki nije karakteristina za model TR-a sa S >1 i m + ?
168. Koja je od navedenih pretpostavki karakteristina za model TR-a sa S >1 i m + ?
169. Koja je od navedenih pretpostavki karakteristina za model TR-a sa S >1 i m + ?
1 1
1
S
S
S S S

<
<<

170. Uslov za stabilnost karakteristian za model TR-a sa S >1 i m + glasi:

171. Koja od navedenih pretpostavki nije karakteristina za model TR-a sa S >1 i m < +?
172. Koja je od navedenih pretpostavki karakteristina za model TR-a sa S >1 i m < +?
173. Koja je od navedenih pretpostavki karakteristina za model TR-a sa S >1 i m < +?
174. U modelu TR-a sa S >1 i m < +, po (t) je jednako:
V. MODELI ZAMJENE OPREME
175. Fiziko starenje opreme odnosi se na to:
176. Moralno starenje opreme odnosi se na to:
177. Ekonomsko starenje opreme odnosi se na to:
178. Koji od navedenih kriterija nije direktno relevantan za donoenje odluke o zamjeni opreme:
- Oprema se moe zamijeniti iz 2 razloga:
1. stara je i vie ne moe efikasno funkcionusati
2. primjena odg kvantitativnih modela ukazala da postoji ekonom opravdanost da
oprema bude zamjenjena
179. Ako kod rjeavanja problema zamjene opreme koristimo samo nominalne vrijednosti, rije je o:
Modelu zamjene opreme bez diskontovanja- gdje je kamatna stopa r=0 i disk faktor d=1
180. Ako je period predstavljen kao neprekidni niz trenutaka, govorimo o: kontinuiranom modelu
zamjene opreme
181. Ako je prodajna vrijednost opreme u trenutku zamjene opreme jednaka 0, rije je o:
-modelu zamjene opreme sa djelimino otpisanom opremom ili
- modelu zamjene opreme sa potpuno optisanom opremom---
182. Ako je prodajna vrijednost opreme u trenutku zamjene opreme razliita od 0, rije je o:
183. Ako je P
N
> 0 , rije je o: kontinuiranom modelu djeliminog otpisa zamjene opreme
184. Ako je P
N
0, rije je o:
185. Trokovi eksploatacije instalirane opreme u t 1, N jednaki su:
186. Ako se ne ukljui diskontovanje, prosjeni trokovi eksploatacije opreme po jedininom
vremenskom intervalu u periodu [1,N] jednaki su:
187. Ako se ne ukljui diskontovanje, mjerilo ekonominosti eksploatacije opreme u periodu
[1,N] su:
188. Ako se ukljui diskontovanje, mjerilo ekonominosti eksploatacije opreme u periodu [1,N] su:
189. Ako se ne ukljui diskontovanje i ne prati struktura trokova, najekonominiji period [1,X] mora
zadovoljiti da:
190. Ako se ne ukljui diskontovanje, funkcija ukupnih trokova eksploatacije opreme u periodu
[1,N] prema njihovoj strukturi glasi:
191. Ako se ne ukljui diskontovanje, najekonominiji period [1,X] je onaj period [1,N] u kojem su
minimalni ukupni trokovi eksploatacije opreme.
NE (mislim)
192. Ako se ne ukljui diskontovanje, najekonominiji period [1,X] je onaj period [1,N] u kojem su
minimalni prosjeni trokovi eksploatacije opreme po jedininom vremenskom intervalu.
DA PC(X) = min PC(N)
193. Ako se ne ukljui diskontovanje i prati se struktura trokova, najekonominiji period [1,X] mora
zadovoljiti da:
194. Ako se ukljui diskontovanje, prosjeni diskontovani trokovi eksploatacije opreme po
jedininom vremenskom intervalu u periodu [1,N] jednaki su:
195. Ako se ukljui diskontovanje i ne prati struktura trokova, najekonominiji period [1,X] mora
zadovoljiti da:


196. Ako se ukljui diskontovanje i prati se struktura trokova, najekonominiji period [1,X] mora
zadovoljiti da:
197. Problem intervalnog modela djeliminog otpisa zamjenjene opreme bez diskontovanja glasi:
198. Problem intervalnog modela djeliminog otpisa zamjenjene opreme sadiskontovanjem glasi:
199. Problem intervalnog modela potpunog otpisa zamjenjene opreme bez diskontovanja glasi:
200. Problem intervalnog modela potpunog otpisa zamjenjene opreme sa diskontovanjem glasi:
201. U problemu kontinuiranog modela djeliminog otpisa zamjenjene opreme uslov za optimalno
rjeenje je da vai:
202. U problemu kontinuiranog modela potpunog otpisa zamjenjene opreme uslov za optimalno
rjeenje je da vai:
- Tokom perioda eksploatacije maina se mora u potpunosti amort.
- Mora se znati SN*
SIMULACIJE
203. Sistem je:
skup elemenata koji su u meusobnoj relaciji i zajedniki simultano djeluju ka ostvarenju
odreenog cilja.
204. Model je:
- uoptenije forma stvarnog sistema
- prikaz analiziranog sistema koji odraavanae poznavanje tog sistema.
-pojednostavljena slika stvarnosti
205. Modeli prema funkciji?
-Deskriptivni- opis stanja (npr. organizaciona ema neke institucije)
-Prediktivni- mogunost projekcija (ukazuje na dog koji e slijediti nekom ostvarenom
dogaaju kao uzrona veza izmeu dogaaja)
-Normativni- optimalno rjeenje i preporuke (npt. Modeli progrmiranja proizvodnje)
206. Koji od navedenih tipova modela nije u vezi sa klasifikacijom modela prema funkciji?
Zavisi od pitanjaaa
207. Modeli prema strukturi?
-Ikoniki- zadrava fizike karakteristike predmeta koje prikazuje (lutka za vjezbanje)
-Analogni- saastoji se od komponenti koje su analogne realnim elementima (robot)
-Simboliki- koriste se simboli za prikaz realnog sistema ( model metabolizma ljud. Org)
208. Koji od navedenih tipova modela nije u vezi sa klasifikacijom modela prema strukturi?
209. modeli prema faktoru vrijeme?
-Statiki- prikaz slike neke situacije
-Dinamiki- prati kretanje u sistemu kroz dati vremenski period
210. Koji je od navedenih tipova modela u vezi sa klasifikacijom modela prema faktoru vrijeme?
211. Koja od navednih karakteristika opisuje deskriptivni model? Obanjeno gore
212. Koja od navednih karakteristika opisuje prediktivni model?
213. Koja od navednih karakteristika opisuje normativni model?
214. Koja od navednih karakteristika opisuje ikoniki model?
215. Koja od navednih karakteristika opisuje analogni model?
216. Koja od navednih karakteristika opisuje simboliki model?
217. Koja od navedenih definicija ne opisuje simulaciju? Ovo su sve def simulacije
-Simulacija analogija operativnog karaktera (analogija je slinost karakteristika i odnosa, ali
ne i identinost istih)
-Simulacija - proces izvodjenja eksperimenta na modulu sistema umjesto na samom sitemu
-Simulacija - je predstavljanje jednog sistema drugim sistemom uz pretpostavku sa se slino
ponaaju
-Simulacija- omoguava ocjenu rezultata ako se akcije preduzimaju ili odluke donose u razl
pravcima i sa razl intenzitetima.
218. Element sluajnosti je dio simulacionog modela. NE
219. Koja od navedenih faza nije faza u pripremi simulacionog modela?
-etiri osnovne faze pripreme modela su:
1. analiza stvarnog sistema
2. sinteza elemenata sistema u model
3. provjeravanje modela
4. analiza putem modela
300. Stepen raspoloivosti podataka odreen je nizom faktora, ali je najvaniji faktor:
-starost sistema
301. U vezi sa kriterijem poznavanje stanja sistema, na kojoj statistikoj proceduri se bazira
donoenje odluka bez eksplicitnog poznavanja podataka?
- sve raspoloive odluke se urede ili sortiraju prema nekom kriteriju ili poeljnosti.
-2 pristupa:
1. minimax pristup- svakoj akciji ili odluci se prepisuje odreeni gubitak za svako
od moguih stanja sistema
2. Bayesov pristup- ocijeniti vjerovatnou realizacije svakog stanja sistema na bazi
postojeih saznanja i inform.
302. U procesu odluivanja esto se vri aproksimacija emprijskih distribucija frekvencija
sa teorijskim distribucijama frekvencija. U tom sluaju greka aproksimacije je
jednaka: