Verlichting en vrijheid

Classicisme (1700- 1770)

Het landschapspark
Belangrijkste Engelse bijdrage aan de Beeldende Kunst van de 18de eeuw. Dit is een symbool van vrijheid, tegenstelling tot de tuinen van Versailles. Het park bevat een monument van Engelse vrijheid(rune of tempel). Deze werd gecreerd voor de goede, opgeleide klasse. De Britse cultuur bleef de hele 18de eeuw door het klassieke verleden doortrokken. Deze instelling veranderd in het midden van de eeuw.

De maatschappelijke geschiedenis
Groei van de wereldbevolking Politieke Revoluties over de hele wereld o Frankrijk, Amerika o Landen willen zich profileren met oorlog Veel experimenten i.v.m. mobiliteit o Stoomtrein, luchtvaart, bruggen, stalconstructies Industrile Revolutie o Arbeid in de fabrieken leidt tot massaproductie o Scheiding tussen de ontwerpers en de uitvoerders( kunstenaars en ambachtlieden) Anonimiteit, onverpersoonlijking

Het Neo-Classicisme(1770-1800)
Een Nieuw moraal
Mme de Pompadour was een gecultiveerde vrouw die salons organiseerde bij haar thuis , waar ze samenkwamen om te filosoferen over de kunst. Ze hadden kritiek op de Rococo. De werken moesten realistischer en moreler zijn. Verlichtingsdenken Rationeel, logisch. Eenvoud en rechschapenheid. Discussie aangaan met religie scheiding der machten Wetenschappelijk denken o D. Diderot terugkeer naar esthetiek en moraal o J.J. Rousseau morel bewustzijn en versobering en herleven van de didactische kunst, de historiekunst o La font de Saint-Yenne oproep aan de schilders om de sobere, heldere stijl te gebruiken.

Oudheid al voorbeeld
antwoord op de vraag naar het nieuwe moraal. Ontdekking van de oude romeinse steden Grand Tour = jonge geleerde die de oude steden van Itali gaan bezoeken en bestuderen. Dia 27 Portret gemaakt tijdens de Grand Tour als souvenir. Met de grote bekende gebouwen op de achtergrond. Dia 28 Houdingen werden overgenomen van beelden en vooral de Apollo Belvedere = appolo attitude Johann Joachim Winckelmann Hij schreef traktaten over de antieke cultuur en wou dat deze als voorbeeld gebruikt werd. Hij bewerkstelligde een volledige herwaardering van de kunst uit de klassieke oudheid. Hij schreef vanuit de visie van de estheet de man met het gevoelige hart, de verlichte dneker. Hij zag de Griekse beelden als het wezen van de Griekse geest, haar vrijheid en liefde voor het goede, schone en ware. ! ESSENTIE van de antieke cultuur nastreven, niet zomaar slaafs kopiren! De opgravingen in Pompeiji en Herculaneum spelen hierin een belangrijke rol. Hij veranderde de kritiek op het rococo in een zinvol streven naar iets beter. Anton Raphael Mergs Zeer goede vriend van Winckelmann en ook die hem introduceerde. Dia 32: Parnassus (plafondschildering in Paleis van Albani) Apollo heeft de karakteristieken van Albani, waardoor hij zichzelf profileer als beschermer van de kusnten De muzen zijn de belangrijkste vrouwen uit het leven van Albani Apollo attitude Gesculpteerde lichamen Gedempte kleuren

Rome als centrum

Schilders vanuit heel Europa kwamen naar Rome om hier naam te maken Angelika Kaufmann Ze stichtte de Royal Academy als 1 van de Twee enige vrouwen. Ze schilderde historiekunst, terwijl deze moeilijk studeerbaar was omdat vrouwen geen naakt mochten schetsen, Maar ze schilderde ook portretten. Ze schilderde 4 grote ovale doeken voor een plafond van de collegezaal van de Academy. Ze stellen de basiselementen van de schilderkunst voor: compositie,, genius, Dia 33: de tekenkunst Verwijzingen naar de antieke cultuur in de apollo Belvedere 14.24 pg 626: Kleur. Ze zijn ook allemaal zelfportretten.

Gavin Hamilton Engelse schilder gekend om zijn prenten Dia 35: Andromache beweent de dood van Hector Referenties naar de antieke cultuur en naar het werk van Poussin. Benjamin West Hij schilderde graag historische onderwerpen waarbij de figuren keurig in klassiek kostuum waren gestoken. 14.25 pg. 627: de Dood van generaal Wolfe Wolfe was de overwinnaar van ded Fransen in de slag van Quebec. De personages zijn gekleed in de eigentijdse kledij. De kledij geeft het idee van een reportage, de houdingen zijn classicistisch aan, terwijl de figuren zowel symbolen als individuen zijn. Wolfe ligt in de houding van de Christus in de kruisafname. Dia 36: Agrippa landt op Brindisi met de assen van Germanicus Referenties naar de antieke cultuur en naar het werk van Poussin Joseph-Marie Vien Won een Prix de Homme waardoor hij 5 jaar naar Rome kon. Dia 37: de cupido-verkoopster Erotische werk( de opdrachtgever was rococostijl) Oude muurschildering Neoclassicistisch omdat het archeologisch correct is, weinig expressie, sobere kleur en veel aandacht voor lijn.

Een nieuwe historieschilderkunst

1760-1780: opkomst van nieuwe kunstvorm Veel kritiek op de rococo Opkomst van de moderne archeologie vormelijk: doorleving van rococo en klassieke compositieschema en een historisering van de genreschilderkunst. Inhoudelijk: historiestukken met moraliserende inhoud Suridants= om de historieschilderkunst weer te doen opleven Dia 39: Francois Boucher; ontvoering van Europa Mythestuk; geen echte historie Rococo-stijl Dia 39: Nol Hall; Gerechtigheid van Trajanus Rococo met historie Dia 40: angelika Kaufmann; moeder van gracchi Historiestuk Moraliserend vrouwenbeeld want haar kinderen zijn haar juwelen MAAR alleen wijzend naar haar twee zonen en niet naar haar dochter.

Dia 41: Louis Lagren; Fabricus Luscinus weigert Pyrrhus giften. Antieke cultuur Dia 41: Louis Daraneau: onthouding van ridder Bayard Franse geschiedenis Dia 41: J.A. Houdon; admiraal de Tourville Historisch bewustzijn Nationaal bewustzijn op historisch authentieke manier met antieke componenten voor meer grandeur. Dia 43: Benjamin West; de dood van generaal wolfe Kledij van de tijd dus is het een reportage Personages zijn ook individuen Grandeur door verwijzen naar religieuze beeldtaal Niet historisch correct, de 11 mannen rond de generaal zijn de generaal zijn de opdrachtgevers Dia 44: John Singleton Copley; Watson en de haai Symbolen en individuen Referenties naar christelijke taferelen J.B. Geuze Historisering van de genreschilderkunst Sober en klassieke monumentaliteit Dia 45: de dorpsbruid Dia 46: Septimus Severus en Caracalla Historiekunst met antiek onderwerp Dia 47: de ondankbare zoon en de gestrafte zoon Inspiratie van het theater: expressief en met gebaren Waarde van de boeren 1780: doorbraak van neo-classisicme inhoudelijk: Verhalen of waarde van antieke cultuur maar deze moeten wel een actuele betekenis krijgen. vormelijk: sobere compositie, idealisering, lineariteit Jacques Louis David (1770-1825) Vertegenwoordiger van Franse neo-classisicme. Leerling van Vien. Dia 50: het gevecht tussen Maus en Minerva Hiermee wint hij de Prix de Homme NIET Dia 51: de dood van Seneca Dia 51: Antiochus en Stratonica Hiermee wint hij de Prix de Homme en mag hij eindelijk naar Rome Hij keerde daarna terug naar Parijs en had ontzettend veel succes. Dia 53: Belsarius Eerste neoclassicistisch werk Architectuur, moralistische betekenis, heldere structuur en sobere kleuren

Dia 54: andromeda treurt de dood van Hector Hierbij begint zijn carrire te stijgen Dia 55: de eed van de Horatii (1785) Openbare moreel te verbeteren Nieuwe passage, die niet in de literatuur terug te vinden is. Vaderlandsliefde: niet 2 legers vechten tegen elkaar maar 2 drielingen gaan de strijd aan met elkaar. Splitsing van gender: de vrouwen zijn bedroefd en het beeld komt overeen met de normale opvatting ( ze verliezen of hun man of hun broer), de mannen staan voor moed en besluitvaardigheid. Dia 58: de dood van Socrates Vormelijk: neoclassisistisch Revolutionair op politiek vlak Werd naast een portret getoond naast Marie-Antoinette met haar kinderen; deze diende als propaganda voor de monarchie. Dia 60: Lictoren brengen Brutus de lijken van zijn zonden. Duidelijke gendersplitsin Opoffering voor de staat nl; de beslissing om zijn zonen te vermoorden. Hij sloot zich aan bij de revolutionaire extremisten . tijdens deze jaren wijdde hij zijn kunst aan de nieuwe republiek en merkte dat de stijl die hij voor zijn schilderijen over klassieke deugden onwikkeld had de volmaakte techniek bleek om de martelaren van de Revolutie te gedenken in werken die bestemd waren om in de Conventie te hangen. Dia 63: de eed van de kaatsbaan Opdracht van de revolutionaire partij Vele portretten, vooral mensen die later geexecuteerd werden. Dia 66: de dood van Marat (1793) Historiestuk uit de recente verleden nl; de journalist morat die vermoord werd door marianne van de gematigd revolutionaire. ( Morat liet vele personen vermoorden) Eenvoud door de serene blik van Morat Hij wilt het anekdotische verhaal eruit halen Doos wordt gebruikt als grafsteen Hij idealiseert de man als held Eigentijds verleden wordt altijd gebruikt met religieuze beeldtaal Dia 77: de sabijnse maagdenroof Hij beland in de gevangenis en moet veiligere schilderijen maken Hij werd hofschilder voor Napoleon en werd sindsdien geassocieerd met hem. Dia 3: de doortocht van de St. Bernardpas door Napoleon. Mytische situering Wijst het leger de weg van de gevaarlijke pas. Dia 4: de kroning van Napoleon Bonaparte en Josphine tot keizer en keizerin. Zeer veel portretten om het werk waarheidsgetrouw te maken. Napoleon viel en hij vluchtte naar Brussel waar hij bleef schilderde maar nooit hetzelfde niveau haalde.

Jean-Auguste-Dominique Ingres (1800-1822) Vroege werk( eind 18de eeuw) Hij was een leerling van David en werkte ook voor Napoleon. Dia 8: Achilles ontvangt de gezanten van Agamemnon Hiermee won hij de Prix de Homme We zijn invloeden van de eed van Horati Dia 10: De baadster van Valpinon Neo-classicistische stijl Sensueel, langgerekte lichamen Dia 11: Venus Anadyomene Nieuw schoonheidsideaal De venus bedekt haarzelf niet meer Opgepoetste houding want de heupen zijn versmald en er is geen schaamhaar Kleine contraposthouding Dia 15: Napoleon als tronende Jupiter Weergeven als god als nood aan machtsbevestiging Attributen van legitieme keizers vb. Zwaar van Keizer Karel De rode mantel= symbool van macht Hij werd gediskwalificeerd in het Salon van 1819(Later werk) door te gewaagde vernieuwingen. Hij schilderde in een licht neoclassicistische stijl. 15.13 Pg. 647: Odalisk met slaaf Voluptueuze, erotische sensualiteit die met belijning en heldere felle kleuren tot uitdrukking wordt gebracht. De opbouw is zeer gecompliceerd: het ene element is een herhaling van het vorig. Kleuren worden contrasterend naast elkaar gezet. Er is een groot contrast tussen de odalisk en de slaaf. Vorm en inhoud van neoclassicisme 15.14 Pg. 647: Het Turkse bad Geschilderd alsof hij erbij was, natuurlijk ondenkbaar in de cultuur van toen. Ze zijn geschilderd naar westers voorbeeld aangepast aan observatie van verschillen. 15.15 Pg. 648: Madame Moitessier Hij maakte portretten om zich van levensonderhoud te voorzien. Gehuld in zwarte kant met roze in het haar. Tegen een papieren behangpapier in violetjeskleur Ze kijkt enigszins neer op de toeschouwer met een blik van allesverslindende seksuele superioriteit. Haar armen zijn in de positie van een antieke Venus

Beeldhouwkunst
Antonio Canova (1786-1820) Hij begon zijn loopbaan in Veneti. Hij trok naar Rome. 14.28 Pg. 630: Theseus en de dodo minotaurus Theseus en de Minotaurus met de stierenkop te maken Het beeld is nooit beschreven geweest: het moment waarop de held in alle rust zijn overwinning beziet. Dia 16: Napoleon als vrede brengende Mars Napoleon is naakt afgebeeld Apollo attitude Casanova was oorspronkelijk boetseerder en maakte beelden uit klei, zijn assistenten maakte de voorbeelden dan in marmer. Ze werden geretoucheerd door canova om ze tot de perfectie t brengen. Dia 18: Amor y psyche Complex beeld van liefde, dood en sensualiteit, ontdane erotiek en idealisme. Driedimensionale opbouw van in elkaar grijpende vormen die in contrapuntische harmonie een reeks vloeiende en ogenschijnlijk moeiteloze overgangen te zien geven. Zeer complex beeld om uit marmer te kappen Dia 19: Aartshertogin Maria Christina van oostenrijk Aangepast graf Kalmte en eenheid Slang bijt in zijn eigen staart: symbool voor eeuwigheid Dia 20: theseus en de centaur De poses van de vele oude griekse beelden zijn erin verwerkt Dia 21: Paolina Borghese als Venus Victrix Delicaat naakt want het is een bekende persoon Ze is zeer realistisch Dia 22: Hebe Ontbloot tot aan het middel Bertel Thorvaldsen Een deen die naar Rome ging om kusnt te maken. Hij had een voorkeur voor de antieke Griekse Kunst. Dia 24: Hebe De plooien van de jurk zijn ontzettend goed uitgewerkt. Dia 25: Jason Had vele Griekse invloed, vooral van Polykleitos. Jean-Antion Houdon (1770-1796) Bekendste portret-beeldhouwer Hij beantwoorde de roep om de aanstellerij van de rococo af te zweren en terug te keren naar de natuur. De ware stijl= waarheidsgetrouw en natuurlijke indruk Dia 26: Denis Diderot Zeer waarheidsgetrouw

Dia 26: Buste van Voltaire Afgeleid van een gipsafdruk van zijn eigen gezicht Dia 26: Napoleon 1, keizer der Fransen Klein beetje geidealiseerd Dia 27: de zittende Voltaire Afgeleid van Rodins filosoof Inhoudelijk staat het voor nieuwe idealen. Combinatie van modern en antiek nl. De kamerjas als een toga Dia 28: George Washington Lange discussie over het beeld want Houdon had de voorkeur voor naakt maar in de US had dit nog heel veel taboe.

Reactie op de Rococo/ Classicisme van de vroege 18de eeuw. Men schildert met een nieuw moraal dat kwam van de verlichting. Het antieke en het historische was HET belangrijkste onderwerp met archeologische correctheid of interpretatie in het hedendaagse leven. De belangrijkste schilder was Jacques Louis David.

Van Romantiek tot Realisme

Tussen 1790-1810 onderging de hele samenleving een diepgaande verandering mee invloed hadden op de kunst. Deze zijn tot op de dag van vandaag te voelen in de westerse kunst. De diepgaande verandering was een revolutionaire periode die geloofde in Individuele creativiteit van de kunstenaar Uniciteit van het werk en zijn verhoudingen tot de samenleving Artistieke oprechtheid en integriteit Belang van expressie en voorstelling De macht van de kunstenaar om verder te reiken dan de logische denkprocessen De kunst baseerde zich op het optimisme en het geloof in rede, waardoor de vooruitgang van de verlichting geremd werd. Hierop volgde een constitutionele monarchie, met een republikeinse gezinde visie. Deze was de oorzaak van terreur en de dictatuur van de vrijheid, die op zijn beurt gevolgd werd door de autocratische keizerlijk bewind van Napoleon. De wetenschappelijke vooruitgang zorgde voor een organische en dynamische visie op het universum. Dit doordat men erachter kwam dat de natuur niet gecreerd was zoals het eruitziet maar dat het komt van een proces door ontwikkeling. De verlichting was verspreid over de hele wereld en zorgde voor een periode van politieke en sociale onrust. In Frankrijk (hoofdstad van de kunst) leidde dit tot een overdracht van macht van de aristocratie naar de bourgeoisie. Buiten Frankrijk zegevierde de reactie na 1815; maar ook tijdens de omkering van Frankrijk in 1830- 1848 waren er omwentelingen geleid door mensen van de middenklasse die regeringsdeelname eiste. In landen onder vreemde heerschappij ging dit gepaard met nationalistische idealen. Er is een snelle toename van bevolking, de industrile productiestelsels verspreiden zich, nieuwe rijkdom van de onderhandelaars, verplaatsing van platteland naar stad waardoor nieuwe sociale structuren worden gevormd die niet te beheersen viel door de oude bestuursvormen= INDUSTRIlE REVOLUTIE. De prijs hiervoor was dat in de onderste lagen van de maatschappij enorm leed. Deze gebeurtenissen hebben invloed op de Kunstenaars in de vroege 19de eeuw. Deze laat zich merken in een conflict tussen traditionalisten en progressieven.

Romantiek( 1800-1840)
Was een reactie op de situatie in de vroege 19de Eeuw. De reactie was zeer divers en er was niet zoiets als een romantische benadering. De kunstenaars op basis van individuele sensibiliteit, hun eigen overtuigingen, hun eigen hoop en vrees. De grote groep van armen wou vluchten uit het dagelijkse leven. De Romantiek is geen reactie op de kunststijl van de 18de eeuw (neoclassicisme). Maar was een uitwaaierring ervan naar individuele stijlen.

Pre-Romantiek in Engeland
Engeland verschilt met Frankrijk (neo-classicisme) door het grote verschil in traditie Dominatie van historiestukken Grote religieuze werken van Frankrijk De literaire geschiedenis van Engeland Latere oprichting van academies Fascinatie voor de Middeleeuwen. Henry Fussel Hij is een autodidactische kunstenaar. ( hij heeft het zichzelf aangeleerd) Dia 35: de nachtmerrie Kledij, het naakt doet wat denken aan de antieke cultuur De duivel en het paard zijn Middeleeuws romantisch Er is een grote fascinatie voor het rele verontrustende gevoel van het schilderij Spookpaard night merry nachtmerrie Gnoom staat voor de demonische krachten. Vrouw ligt in een zeer afstotende positie en heeft bloed aan haar mond William Blake Illustreerde werken van Dante en Shakespeare. Hij was een onmiskenbaar genie Hij wilde tegen de academische vorm ingaan en maakte gebruik van aquarelverf. Dia 41: Song of Innoscence Etsen die hij daarna inkleurde en inbond als boeken Het was een zeer arbeidsintensieve kunst Sociaal kritiek op de ongelukkige staat van het volk van Engeland Dia 43: Visions of the Daughters od Albion Zeer donkere werken Dia 44: the book of Urizen Boek over het loslaten van de rede die alles bepaalt John Flaxman Vele elementen van neo-classicisme nl. Lineariteit, teksten van Homerus. Kenmerken van de romantiek nl; anti-werelds en anti-realistisch

De erfgenamen van David

Marie Guilleme Benoist 15.2 Pg. 642: portret van een zwarte vrouw. Delicaat geschilderd portret Een contrast tussen de zwarte huid en het witte gewaad en de hoofddoek. Ze brak met de traditie dat niet-Europeanen als exotisch en pittoresk geschilderd moesten worden. Verschil met de blanke geportretteerde vrouwen die wel met een pronkende boezem werden afgebeeld MAAR nooit met een ontblootte borst. De traditie zegt ook dat vrouwelijk naakt altijd een godheid, personificatie of wetenschappelijk illustratie in verband gebracht. HIER is dit niet het geval. Voor vrouwen was het nog steeds moeilijk om deel te maken van een officile opleiding omdat men nog aan modeltekenen deden waar de vrouwen niet waren toegelaten. ( Deze regel geldt de hele 19de eeuw). Antoine-Jean Gros Hij maakte propaganda voor Napoleon maar in een verschillende stijl dat David. Dia 48: de slag van Nazareth Napoleon in het midden van de slagveld herinterpretatie van het verleden want Napoleon kwam zelden op het slagveld. Dia 50: Napoleon in het pesthuis van Jaffa Vervalsing van de realiteit hij heeft eigenlijk de mensen met pest gewoon laten omkomen. In het schilderij is er verwijzing naar Christus die de zieken geneest door handoplegging. De aanwijzingen van Pest zijn duidelijk te zien in het schilderij: Een begeleider duwt een zakdoek tegen zijn mond en neus. Hij schiep een nieuw type historiestuk. Francois Rude Hij had ook een grote aanhang voor Napoleon ook na zijn dood. Dia 51: Napoleon die ontwaakt tot onsterfelijkheid In opdracht van een vriend van Napoleon. Napoleon herrijst van de dood verwijzing naar Jezus Laatste verheerlijking van Napoleon.

De Spaanse pionier
Francisco de Goya (1760-1830) Vroege werken Hij specialiseerde zich in religieuze voorstellingen en portretten. Dia 53: De schommel In het begin van zijn carrire was de kunst weinig aanwezig in Spanje en hij begint als een ontwerper voor wandtapijten in de Rococostijl. Dia 54: St Fransiscus Borgia drijft de Duivel uit Vroege romantische elementen nl; het irrationele van het leven en de dood. Dia 54: de brand van het Colosea theater Duister apocalyptisch tafereel Stervend sluiptrekkend lichaam In 72-73 werd hij doof en daardoor veranderde zijn schilderstijl. Dia 55: Los caprichos ( de grillen) Moralistische boodschappen die verduidelijkt werden in opschriften. Zijn optimistische geloof had plaats gemaakt voor ongeloof en wanhoop. Als de rede slaap komen de monsters vrijdag etsenreeks die over alle klasse oordeelt Hij wordt hofschilder, maar stelt zich toch nog vragen over de monarchie Dia 59: Karel 5 en zijn familie Hij beeld ze af als en gewone familie en geeft ze daarom een dofheid. Goya beeld zichzelf af ( Velasques-las Meninas), maar stelt zich op een afstand van het gezin. Na de grootte opstanden van de Spanjaarden tegen de Franse bezetters in 1808. Hij toonde de keerzijde van oorlog nl. Alle leed dat en oorlog met zich meebrengt. Dia 60: Los Desastros de la Guerra Kritiek op de Franse Bezetters waar de Spaanse een guerrillastrijd tegen voerde Beelden van onmenselijke wreedheid, ze ontdoen alle lichamelijke en geestelijke waarden. Ze tonen het onvermogen van de rede en de krachten van de onrede Dia 63: 2 & 3 mei (1808) 2 werken die samen horen bij de terugtrekking van de troepen van Napoleon en de terugkeer van de koning. 2 mei: de Spaanse bevolking die opkomt tegen de bezetters. 3 mei: de Franse tropen nemen wraak door honderden executies uit te voeren vooral op onschuldige burgers licht komt alleen maar van de lantaarn en wordt gezien als symbool voor de verlichting. De streken tegenover de zwakken De troepen worden gezien als machines zonder identiteit En de weerloze bezitten elk hun identiteit en hun eigen emotie. De kerk bad in het donker zonder hoop

De centrale figuur zit eigenlijk op zijn knien en is dus eigenlijk een reus.. Hij heeft op zijn handen de wonden die verwijzen naar christus als martelaar. Gezien als een antwoord op Gros( propaganda voor Napoleon). Hij schilderde het bij het herstel van de Spaanse monarchie. Dia 66: Zelfportret met dr. Arieta Hij wordt heel ziek , maar wordt beter dankzij zijn dokter waarvoor hij het werk maakt. Het Late werk (Na 1820; hier werd hij ziek) Dia 67: Las pinturas Negras Zeer donkere werken die terug gaan naar zijn oudere stijl met heksen trollen.

De Franse Romantiek
Thodore Gricault (1810-1822) Een schilder van een nieuw sociaal type: hij was afkomstig van de gezeten burgerij en beschikte over voldoende kapitaal om zonder opdrachten te werken. Dia 68: ruiterportret van MD we weten niet wie de persoon op het paar d is Hij gebruikt warme kleuren Geen vaste contouren en weinig detail. Dia 69: Paard verschrikt van de bliksem Dia 70: Uithangbord van een hoefsmid Grote fascinatie met paarden Anonieme persoon en tafereel dat een grootsheid krijgt Dia 72: Het vlot van Medusa (1819) geschilderd voor de salon in 1819 VERHAAL: Een schip van de regeringsfregat verging, de kapitein en de hogere officieren reserveerde de reddingsboten voor hunzelf en 150 passagiers werden op een zelfgebouwd vlot gezet. 15 mensen overleefde de toch van 13 dagen op zee. De mannen op het vlot waren GEEN helden. Ze gedroegen zich zoals zovele zich zouden gedragen in zon situatie, vanuit de dierlijke levensdrang. Ze waren slachtoffer van incompetentie. Het werd tot schandaal genoemd en werd een typisch sensatieonderwerp. Hij gaf hiermee kritiek op de Hirarchie van de samenleving en op de gevestigde monarchie. De driehoekscompositie van het schilderij hoort bij de traditie. De lichamen van de mannen zijn ook gedealiseerd als Griekse atleten. Dia 76: de geesteszieken (1822) 10 portretten omdat ze dachten dat de fysionomie samenhing met de ziekte en dat deze kon helpen bij de diagnose hij schilderde figuren met medeleven en keek er zeker niet op neer.

Salon van 1824 volgens Stendhal

Stendhal zei dat de Romantiek geen modern stroming is maar een weerkerend fenomeen van elke tijd nl. De soort kunst dat reflecteert over zijn eigen tijd i.p.v. eeuwige onveranderlijke factoren. Het salon van 1824 was de overwinning van de Romantici in Frankrijk. De eerste indruk van de tentoonstelling: De mensen kunnen 2 kanten op, enerzijds de Klassieke Kunst en de mensen die zweren bij David en dan de andere die vinden dat de mensen verder mogen gaan na David en dat er meer is aan schilderen dan het perfect nabootsen van gevormde spieren. De tentoonstelling zelf: waarop baseert hij zich voor zijn bevindingen, waarop oordeelt hij? Hij wilt de schilderijen zien zonder de schilder te kennen omdat hij niet wilt oordelen met vooroordelen maar op eigen bevindingen. Welke tendensen stelt hij vast? Er zijn 2 verschillende groepen: de traditionalisten en de vernieuwde werken van de romantici. Eugene Delacroix (1822-1830) Het duurt lang voordat hij officile erkenning krijgt omdat deze ligt bij de stijl van zijn tegenstander. Tegen het midden van de 19de eeuw groeide hij uit tot zelfbenoemd hoeder van de antieke kunst. ( Na INGRES) Hij was door zijn grote aandacht voor lijn een tegenstander van DELACROIX, de colorist. Zijn diepste wens was het maken van grote historiestukken in grootste stijl. Hij slaagde hierin in zijn eerste werk dat gekocht werd door het hof. Zijn stijl werd steeds persoonlijker er deze werd gekenmerkt door kleurenrijkdom en dynamische energie, een zeer losse schilderwijze Dia 82: De boot van Dante Zeer los geschilderd Typische driehoekscompositie van de antieke cultuur Dia 82: le Massacre de Chios Hij schildert met kleurvlakken en niet meer met lineariteit

Salon van 1827

Salon van de zege van de romantiek Dia 84: de dood van Sardanapalos VERHAAL: De Koning van Niveve gaf tijdens de belegering van zijn stad de opdracht om zijn hele gevolg te vermoorden alvorens zelf vermoord te worden. Een atmosfeer van geweld en seksuele uitspattingen. Hij gooit alle regels van de schilderkunst weg: het perspectief en de anatomie. hij promootte de artistieke autonomie en het geloof in de schilder als schepper. Het hoogtepunt van zijn nieuwe persoonlijke schildertrant. Het wordt volledig gekleurd Ver van de haremschilderijen die we van INGRES gewend zijn.

Salon van 1830

Dia 85: de Vrijheid leidt het volk Het herdacht de revolutie van 1830 Beeld van de strijd op de barricades een combinatie van grootste stijl en reportage, allegorie en realisme. allegorie: De Vrijheid met bajonet en Franse dierkleur; de Franse marianne de lijken op de grond geven de twee gezichten van Vrijheid. Historieschilderstuk met volk als held en niet 1 persoon Driehoek compositie volgens de klassieke traditie.

Verre Plaatsen en tijden

orientalisme Niet alleen het oosten Verlangen naar het verre en het andere Gestimuleerd door de reizen van Napoleon en meerdere andere verhalen Oosten gezien door de ogen van ons DUS met vele vooroordelen en opvattingen. Erotisme en het primitieve Dia 4: Eugene delacroix; vrouwen van Algiers Dia 4: Eugene delacroix; odalisque Vaste elementen om oosterse weer te geven vb. De waterpijp Dia 6: Horace Vernet; de Arabische verhalenverteller Meegaan op militaire acties Zeer verhalende stijl, de sfeer straalt er vanaf Dia 6: Jean-Francois Poratls; de Samoen Veel benvloed door verschillende kunstenaars Schilderde uit herinnering en schetsen Grote levendigheid Atmosfeer die men vormt is belangrijk (romantiek) Dia 9: Charles-Henri Cordier; soedanees in algerijnse kledij Beeldhouwkusnt met orientalisme Creatief want hij werkt met kleur; monochroom huidskleur en contrasterende kleur voor accesoires Hij kreeg ook opdracht van het etnografisch centrum Realistisch mogelijk maar met de expressie van het volk op het mooist. Historicisme Niet-wetenschappelijke weergave en niet-moraliserend. Het gaat om het gevoel weergave van hoe het toen was. Vooral de eigen nationale geschiedenis, meer naar de periode waar de natie nog grootheid had. Nazarisme= duitse historiekunst met religieuze themas teruggrijpen naar eigen verleden en kunst ervan. Dia 11: Friedrich Overbeck; Italia en germania De samensmelting van de germaanse kunst en de italiaanse kunst

Dia 12: Friedrich Overbeck; Portret van Franz Geschilderd als de Vlaamse Primitieven en symboliek Moeder en Babay= zuiverheid van Maagd Maria DIA 13: Friedrich Overbeeck Muurschildering naar voorbeeld van fresco-schilderingen que inhoud en techniek

Le juste milieu
= groep mensen die de woningen van de nieuwe burgerij gaat inrichten Het samenvoegen van neoclassicisme en romantiek; het voldeed wel aan de romantische opvatting van de geschiedenis maar niet aan de andere eisen. Het genre vroeg om details die illusionistisch en waarheidsgetrouw weergegeven werden. Het onderwerp was zeer belangrijk, om de aandacht te trekken. In Duistland de Biebermeier genoemd Geeft ook de sfeer van de het leven van de nieuwe brugerij weer. Dia 14: Paul Delaroche; de terechtstelling van Lady Jane Gray Zeer realistisch, bijna fotografisch Middenweg tussen romantiek en neo-classicisme Verwijzing naar de huidige Franse situatie executie van de koning en koningin. De belichting is dramatisch en gericht naar de hoofdpersoon , die in een witte japon draagt. Erkende leider van het juste milieu Dia 15: Theodore Ferdinand Hildebrand; de moord op de zonen van Eduard 4 Theatrale aanwezig

Het Landschap
Het pittoreske Geconstrueerd en gensceneerd beeld van de natuur, gecreerd om gezien te worden als landschapschilderkunst. Specifiek type landschap is geschikt voor deze schilderijen Dia 18: Achelte Benouvelle; paysage a la cascade Spiegel om beter naar het landschap te kijken, om het pittorescke zicht erop te krijgen. Grote opleving van de aquarelschilderkunst Dia 20: William Turner; Gletsjer en bron van de arveiron(vroege werk: 1802) Dreigende van het landschap Romantiek van de 18de eeuw.

Het sublieme William Turner (1800-1844) Later Werk: 1840 Landschap als grote kracht die heel vernietigend kan zijn. Hij was veel bezig met visuele aspecten en wisselende lichteffecten. Dia 21: de vijfde plaag van Egypte BURKE: de kunst moet gevoelend opwekken Bovenmenselijke, afschrikwekkend vanaf een afstand bekeken Dia 23: lawine in de Alpen Dia 23: sneeuwstorm Hannabal en zijn leger door de Alpen Contrast tussen de grootheid van de natuur en de kleine mens Landschap gebruikt om historie weer te geven Dia 25: de brand van het britse parlementsgebouw Weergave van de atmosfeer vb. De mist, de sneeuw Geen aflijning, alles vloeit door elkaar. Dia 26: sneeuwstorm, lawine en stortvloed Dia 26: sneeuwstorm Schilder was vastgebonden aan de mast van het schip en had directe observatie Sociale notatie voor de nietigheid ondanks de grote uitvindingen Historisch incorrect want Haridge kon geen stroomschepen ontvangen. Dia 27: het slavenschip (1840) Verhaal over een toch die te lang duurde en ze toen de slaven die ziek waren gewoon overboord gegooid. Inhoud: gelijk aan het vlot van Medusa De pigmenten hebben zich vervoegd met de lichtbreking. De verf was in dikke klodders aangebracht en dit ging tegen de traditie in . Dia 28: Rain, Steam and Speed Fascinatie voot het nieuwe, de snelheid met dreiging Stoom wordt een met de lucht Het religieuze Caspar David Friedrich De critici hebben altijd gezegd dat zijn schilderijen gebaseerd zouden zijn op een nieuwe filosofische beweging. Maar Friedrich stamde voor uit de Duitse Protestanten. Hij was hier heel hard door benvloed. Hij had dezelfde overtuigingen als die van de romantiek. Hij had een combinatie van strakke omlijning en vage, zwevende indruk van onwerkelijkheid in een potische sfeer. Eindigheid van de mens in contrast met het oneindige van de natuur, de kosmos. Dia 30: monnik bij de zee Dia 30: kruis aan de baltische zee Dia 30: abdij in een eikenveld Armosferische krijgt veel aandacht Dia 31: de wandelaar boven de nevelen Personen van achter aangezien met landschap Wilt naar het landschap zelf gaan

Topografische John Constable Hij was de zoon van een redelijk welgestelde boer. De streek waar hij opgroeide was gevormd door de arbeid van de mens. Alle landschappen in zijn werk zijn dan ook bewerkt. Hij gaf de vegetale spiegel van de natuur waar, een natuurgetrouwe weergave, met een kleine correctie. Hij had veel aandacht voor de eenvoud van de atmosfeer. Zijn hoogtepunt waren 7 doeken met landschappen uit de streek van zijn jeugd. Het onderwerp was de harmonie van de elementen, Elk schilderij had een alledaags voorval als centraal punt. Dia 34: Dedhame Vale in de ochtend Plaats waar hij opgroeide Wilt naar het landschap zelf We zien hier enkele mannen die op een mesthoop aan het werken zijn. Dia 34: eenzicht op de pastorie van East Birgholt Schetsachtig omdat hij het landschap snel wilt weergeven zodat het niet veranderd. Dia 36: wolkenstudie Schets in olieverf om de kleur snel vast te krijgen, wat moeilijk was omdat er nog geen verf in tubes bestonden Hij maakte connotaties over war er gebeurde en wat hij zag. Hij perfectioneerde de studie wel altijd in het atelier Dia 38: Hampstead Heath Integratie van studie en landschap Constable integreert de boeren op een moment dat ze werken maar niet het vermoeiende werken. Dia 39: de hooi Dia 39: Flatford Mill Verheerlijkt het landschap zodat er geen kritiek kwam . Zijn vader hoorde namelijk bij de burgelijke kapitalisten Toont de moderne visie van landbouw Een terugkerend symbool is de kerk van Dunham dat een symbool was van God en de aanwezigheid van God.

Corot en de school van Barbizon

Jean-Baptiste Camille Corot Hij schildert met enorm realisme en hij tekende en schilderde in de openlucht om de atmosfeer en de effecten van het licht juist weer te geven. Dia 41: Brug te Narni Fotografische weergave van het water Sfeerbeeld creren Dia 42: eiken bij Bas-Breau Schets gebruikt voor later werk Dia 42: hagar in de wildernis De boom vinden we terug op een klein deel van het werk.

School van Balbizon School van Balbizon is een groep Franse kunstenaars die de bossen gaan onderzoeken en bestuderen. Ze schilderen in de natuur. Dia 47: Theodore Rousseau; groep eiken apermont Dia 47: Carles Francoes Daubegny; ochtend Dia 47: Theodore Rouseau; ven en bosbrand Sfeer door het verkleuren van het licht Dia 48: Charles Francois Daubigny Onderscheid tussen schets en schilderij

Fotografie
Het doel was om afzonderlijke fragmenten van ruimte en tijd vast te leggen als weergave van visuele verschijningsvormen en niet naar het ideaal. Fox Talbot Hij ontdekte de Fotografie. Hij inspireerde zich hiervoor op de 16de eeuwse uitvinding van de Camera obscura. Zijn proces bestond uit 2fases: op een doorzichtig papier legde zijn camera een negatief beeld af, dat vervolgens gefixeerd werd en op lichtgevoelig papier werd afgedrukt voor het positieve. Hierdoor was het mogelijk meerdere afbeeldingen te vervaardigen uit een negatief. 15.31 Pg. 661: de open deur Het tafereel is zorgvuldig gecomponeerd als een geschilderd stilleven. Zijn proced werd overgenomen door degene die hem daar een vergoeding vor wouden betalen. Daguerre Het proced van Daguerre verschilde en werd algemeen toegepast in Amerika vanaf de jaren 20. En vooral voor portretten. Het enorme succes was te danken aan de natuurgetrouwheid, maar hierin zagen we ook een maatschappij die meer materialistisch werd. 15.30 Pg. 660: Frederick Douglass (niet van Daguerre) Men kon de geestkracht van de man zien door zijn gelaatstrekken die in de portretschilderijen afgezwakt werden. De figuren zijn stijf en plechtstatig dit komt deels door de lange belichtingstijd. Ze werden ook omlijst en aan het nageslacht gegeven. Deze portretten werden gezien als een alternatief voor portretten, en andere schilderijen.

De samenleving veranderde in het begin van de 19de eeuw door de industrile evolutie. Romantiek is de reactie op de situatie en NIET op het neoclassicisme. Het historicisme en het orintalisme waren belangrijke onderwerpen, deze werden door sommige gecombineerd met een landschap. Vele Romantici hadden ook een sociale visie. Belangrijkste schilders zijn Francisco De Goya, Thodore Gricault, Jean-Auguste-Dominique Ingres en Eugene Delacroix.

Realisme (1840-1880)
De basis van het realisme is de ontkenning van het ideale Reactie op de idealisering van neo-classicisme Reactie op de vlucht van de romantiek Het realisme wordt op verschillende manieren genterpreteerd.

Sociaal realisme
Schilderde vooral over de situatie van de arbeiders en de boeren van het politiek maatschappelijke revolutie. Kunst moet de realiteit weergeven zonder verbloeming maar in het idee van de hoge kunst. De rol van de kunstenaar is onder de aandacht brengen van de minderbedeelde. Dia 53: Eugene Delacroix; vrijheid leidt het volk (1830) Dia 53: Jean-Louise Ernest Melsonier; de baricades in de Rue de la Mortelliere De gelijkenissen in onderwerpen met Delacroix; de vrijheid van het volk De hoop, de tegenstand, het allegorische is verdwenen Dia 54: Honor Daumier; Le Passet, Le Present; LAvenir Gengageerde prenten waarin hij bepaalde mensen ging bespoten Dia 55: Honore Daumier; Rue Transonain Opstand van de Wevers die een politie-agent hadden vermoord. De politie zoekt naar hen en vermoord daarbij iedereen die ze tegenkwamen. Hier afgebeeld zijn een man en enkele kinderen vermoord in de slaapkamer Zeer crue manier van afbeelden Duidelijk bekritiserend over de situatie Dia 57: Honore Daumier; derde klasse Afbeelden van de scheiding van de klasse Gustave Courbet (1843-1874) Hij reageerde ook op de frivole kunst van die tijd. Hij begon met het maken van portretten en ontworstelde zich van de romantiek. Zijn levensomstandigheden hadden hem ertoe gebracht om anders te schilderen dan de romantici. Hij kwam uit een familie van een welgestelde boer en leerde zichzelf schilderen. Hij was ook bevriend met Baudelaire en Proudhon wiens sociale ideen hij deelde. Hij werd door zijn politieke en antiklerikale ideen en door zijn betrokkenheid in de Parijse Commune verband. Dia 58: zelfportret met pijn Dia 59: Aprs-Diner Omans Grauwig binnenzicht weergegeven op zeer groot formaat waarmee hij de confrontatie aangaat met de historiekunst Medaille voor het werk en toch werd er onrust vernoemd voor het werk en wat het teweeg kan brengen

Dia 60: de steenkappers onverbloemde weergave ook op monumentale grootte Dus ook confrontatie afgebeeld als werkpaarden et kapotte kleren harde realiteit afgebeeld op een harde manier aanklacht tegen kapitalisme Dia 61: Begrafenis te Omans (1849-50) het was een schilderij op grote schaal maar er waren geen herosche gebaren in te zien de compositie had ook geen vast middelpunt. De personages in de groep kijken allemaal naar een andere richting, ze lijken elk verzonken in hun eigen trieste gedachten. Het onderwerp is zeer alledaags en in de groep staan verschillende lagen van de plattelandssamenleving. In het platteland werd het leven nog bepaald door de kerk. EN in dit kunstwerk stonden socialisme en christendom nog nooit zo dichtbij elkaar. zeer horizontaal weergegeven om aan te tonen dat iedereen gelijk staat alleen het kruis steek erboven Dia 62: Latelier du peintre hijzelf staat centraal werkend aan een landschap om het belang van schilderen naar de natuur aan te geven. Vele portretten op het rechterpand De linkerkant weerspiegeld verschillen van klasse ontstaan door de ontwikkeling. Dia 64: jonge dame aan de oever van de Seine Plattelandsvrouwen die naar de stad trokken om rijkdom te zoeken in de prostitutie en dus toch behoorde tot de demi-monde Ze bevatten grote lichamelijkheid en is afgebeeld in haar onderkleed Ze is in gezelschap van een man. Jean-Francois Millet Schilderde boeren en de lage klasse, de bezitloze maar op zeer klein formaat, omdat dit veiliger was omdat het gezien werd als een genrestuk. Hij heeft een romantisch gevoel rond de personen Geen aanklacht van de situatie realisme maar de uitwerking is zeer romantisch Hij wou de socialistische interpretatie van zijn werken niet accepteren. 15.39 PG669: de man met de hak Er is een uitgeputte man afgebeeld die het openhakken van de grond even staakt. Het belichaamt een pessimistische visie van eeuwig menselijk zwoegen en armoede. (Zo was zijn levensvisie ook, het enige wat hem stand hield was het vermogen om die visie uit te drukken) Dia 67: het angelus Boeren moeten hun lot dragen. Avondlicht om te ontroeren Grootheid van de personages

Dia 68: de arenlezers De onderklasse die de overblijfsels van het graan oprapen onder strenge controle door de burgerlijke stand Zeer groot en poetisch weergegeven. Geen idealisering maar wel romantisering Hoe je het ziet, hangt af van waar je het mee gelijkt

Realisme buiten Frankrijk

Dia 71: Carl Wilhelm Hbner; de katoenwevers Academische stijl waardoor de sociale moeilijkheid op de achtergrond komt Dia 71: Joseph Stevens; plus fidele que heureux Orgelspeler gestorven door de kou De hond geeft een gevoel van medeleven en zegt veel over de maatschappij Dia 72: Charles Degroux; de dankzegging Horizontale werking Sobere weergave van banaal tafereel. Ilja Efimovitsj Repin Een rus die samen met andere kunstenaars een vereniging opstartte om hun werk tentoon te stellen in de provinciesteden en die hiermee hun revolutionaire ideen te verbreiden. Toen in de jaren 70 de populisten op grote schaal werden gearresteerd, ging Rupin zich concentreren op Revolutionaire onderwerping. Maar deze waren te politiek van aard om te worden tentoongesteld. 15.44 Pg 674: ze verwachten hem niet Het is ongebruikelijk door de opzettelijke dubbelzinnige benadering: het toont een burgerlijk interieur met een dienstmeisje in short. De man die niet verwacht was is een van de populisten die gevangengezet of verbannen was; maar amnestie had gekregen van Alexander 3. Er is een portret te zien van een populistische schrijver en van de opgebergde tsaar Alexander 2.

Prerafafalieten (detailrealisme)
Broederschap van 1848 van Engelse schilders. De naam is misleidend want ze willen geen terugkeer naar de kunstperiode van voor Rafal. Ze wilde weg van de frivole, academische kunst die werd gemaakt, en ze werden al snel aangetrokken door religieuze onderwerpen. En Rafal werd door hun gezien als de grootvader van de academische kunst. Ze zijn de voorlopers van de symbolisten.

Ford Madox Brown (1840-1865) Moderne leven met intens realisme. Hij had ook een bepaalde sociale en politiek engagement. In zijn beginjaren, hij deed zijn opleiding in Vlaanderen en leerde de traditionele kunst. Hij werd tijdens deze opleiding opgeleerd door Albert Gregorius en Pieter van Hanselaer( leerlingen van Jacques-Louis David). en door Gustav Wapper. Hij tekende ook 16 illustraties voor scenes van King Lear van Shakespeare. Deze toonde extreme emotie en barstend van energie. Hij zag af van de traditie. Zijn 2 bekendste werken waren het voorbeeld van de prerafalieten. Dia 3: Work (1852-65) Verschillende sociale klassen die werken of juist niet werken Arbeiders zijn afgebeeld als helden Dia 4: Laatste blik op Engeland (1855) Het verbeeld de grote imigratiegolf van in het midden van de 19de eeuw. Armoede en werkloosheid dreef de mensen naar Australi en Amerika. William Holman Hunt 15.37 PG 667: Onze Engelse Kunsten Is commentaar op de weerloosheid van de Engelse kerk tegen de aanvallen van de pauselijke macht. Naturalistisch zicht op het kustlandschap van Sussex Er is groot detail in de natuurlijke vormen. De informele compositie en de gelijkmatige scherpte geven het idee van een kiekje. Dia 6: het ontwakend geweten Ze herinnert zich dat ze moet kiezen voor een deugdzaam bestaan Ze ziet het licht Veel verborgen symboliek ( Vlaamse primitieven) Horror-vacui Dia 7: Isabella and the pot of brasil Details zijn zeer duidelijk In de pot is het hoofd van haar lan begraven John Everett Millais Dia 8: christus in het huis van zijn ouders Te veel afgebeeld voor een religieus werk Studie van de schrijnwerken Dia 9: Ophealia Studie van het landschap Bekend model en een groot streven naar symbliek Klaproos= symbool van de plotselinge dood Madeliefjes= symbool voor de onschuld

Dante Gabriel Rosetti Inspireerde zich op de Italiaanse stijl van voor de Renaissance Dia 10: Ecce Ancillo domini Vele pastelkleuren Zeer symboliek Maria, de zus van de schilder als model, geeft het een raliteit en iets mysterieus Dia 11: Beato Beatrix Naar de geliefde van Dante, met verwijzing naar de dood van zijn vrouw Moment van extase juist voor het moment dat ze sterft aan zelfdoding met een overdosis.

Acadamisme (Fotografisch realisme)

Deze stijl is zeer voorkomend en word veel getoond op de salons Ze schilderen volgens de traditionele regels van het academisme en hun onderwerpen waren mythologische naakten. De pompiers Dia 12: jean-Leon-Gerome- het hanengevecht Historisch gesitueerd tafereel Naakte goden in banale taferelen, niet meer in grote historiekunst. Dia 13: Alexander Cabanel; de Geboorte van Venus Erotisch verleidelijk naakt in mythologische scene NUDE= naakt op geidealiseerde manier Dia 13: Gustave Courbet- vrouw in de golven NAAKT= niet gedealiseerd met schaamhaar en verschillende kleuren huid. Ernest Meissonier Dia 15: de Connaisseurs Hij neemt de techniek en de vorm over van het classicisme maar het onderwerp is nieuw. Dia 16: Napoleon op Campagne Poging om een groot werk te maken Hij maakt vele voorstudies, hij wilt de echte details kennen.

Fotografie wordt volwassen.

De kritiek op de realisten was dat ze leken op de daguerreotypien. Maar deze kritiek ging snel weer liggen want fotografie was een wetenschappelijk proces om zaken visueel te documenteren. Maar de vraag was wel of ze als kunst beschouwd konden worden. Een rechter bepaalde dat fotos een vrucht kunnen zijn van menselijk denken en geest, van kunstzinnige smaak of intelligentie en dat ze de stempel van persoonlijkheid kan dragen en dat ze daarmee tot kunstwerken behoorde. Toch werden de fotos uit de salons verbannen en kregen ze hun eigen tentoonstelling in Palais de lindustrie. Ook in Londen werden ze geweerd van de

tentoonstellingen van The Royal Academy.Deze uitsluiting van de foto zou duren tot de 20ste eeuw. In de jaren 50 werden de technische beperkingen minder maar werd het bekend dat juist in die beperkingen het kenmerkend karakter en unieke mogelijkheden van de foto lag. Fotos bestonden slechts in grijs en bruin tinten. 15.54 PG 682: De kliniek van Dr. Gross Het kon gezien worden als een foto van en latere periode. Er zijn fotos gekend van in operatiekamers maar door de lange belichtingstijden zijn de figuren keurig gearrangeerd en zijn ze plechtig aan het poseren. Zo krijgt het schilderij toch een overtuigendere indruk van de werkelijkheid. Dia 19: Nicphore Nipce- Uitzicht vanuit de werkkamer in domein Le gras te Saint Loupe de Varennes Dia 20: Louis Jacques Mande Daguerre-het Louvre Eerste model van fotografie Nadar het gevoel voor licht is essentieel voor een fotograaf. Hij wou Parijs van onder tot boven fotograferen. Om een intieme gelijkenis te bereiken moet je je tegelijkertijd openstellen voor de zitter en zijn gedachtewereld en hele karakter doorgronden. 15.55 Pg683: de vrouw van de fotograaf De figuur heeft een peinzende uitdrukking en een rustige blik in combinatie met de zweem van onderdrukte gespannenheid die blijkt uit de gespannen hand. Julia Margaret Cameron Een amateur fotograaf die bekend is geraakt, deels door haar portretten van bekende personen, indrukwekkende weergave van grote mannen op hoge leeftijd met doorgroefde gezichten. Ze nam ook fotos van jonge mensen die ze in vluchtige momenten nam. Ze gaf dan de schoonheid, de onhandigheid en de wereldwijsheid van de jonge kinderen weer 15.56 Pg 683: Paul and Virginia De namen zijn overgenomen van een Roman die gaat over de onschuld van de jeugd Maar het zijn 2 kinderen van in haar tijd, de ene is stoer, de ander wat verlegen. Mathew Brady Tijdens de Amerikaanse burgeroorlog waren er ook fotografen aan de frontlinies. Brady had een bloeiende fotostudio en organiseerde een ploeg van 20 fotografen om het conflict te documenteren. Het publiek dat ze hadden was overtuigd van de morele rechtvaardigheid van de eigen zaak. Dus waren ze niet geremd om de oorlogsgruwelen vast te leggen waarvan de schuld bij de ander gelegd kan worden.

Timothy H. OSullivan 15.57 Pg 684: A Harvest of Death. Battlefield of Gettysburg Hij fotografeerde gesneuvelde soldaten van wie de laarzen gestolen waren en de zakken van waren leeggemaakt. Het standpunt moet ervoor zorgen om de horizontale nadruk te geven dat aan weerszijden van het beeldvlak nog meer doden liggen. Horizontale accent wordt in evenwicht gehouden door de centrale as die de blik langst de ruiter naar de wazige verte brengt. Eadweard Muybridge Was in staat bewegingen van dieren en mensen te registreren dankzij de ontwikkeling van gevoeligere platen. Hij maakte ook een verschil in de relatie van de kunt en de fysieke werkelijkheid, omdat er zo veel details in de foto waren die normaal niet zichtbaar zijn. 15.58 PG 684: galopperend paard De vliegend galop waarin paarden worden afgebeeld sinds de Egyptenaren is het gevolg van optisch bedrog Dia 18: Theodore Gericault; paardenrennen Fouten worden ontdekt in de schilderkunst d.m.v. de fotografie vb. Het loskomen van de 4 poten van paarden was niet bestaand Jacob A. Riis Hij documenteerde het leven in de sloppen van New York. Hij wou de misre en de verdorvenheid die hij had gezien weergeven op een manier die niet door beschrijving mogelijk was. Door zijn fotos konden de mensen van de betere klasse in de slopen kijken zonder ongemak. Hij maakte de selectie van zijn fotos wel volgens de traditionele artistieke compositieregels.

Beeldhouwkunst
Constantin Maurie Hij beeldt alles af maar met een bepaalde grootsheid. Hij beeld de tragedie van de arbeid af. Dia 75: monument van de arbeid Het zwaarste van de arbeid wordt weergegeven

Het realisme is een reactie zowel op het neo-classicisme als op de romantiek. Er zijn verschillende vormen van realisme: Sociaal realisme wou de situatie van de lagere klassen aankaarten. Detail realisme wouden weg van de frivole academische kunst en gebruikte veel religieuze taferelen in hun werk. Fotografisch realisme dat vooral uitdrukking gaf aan mythische taferelen op een extreem realistische manier.

Oosterse tradities (1817-1860)

Katsoesjika Hokoesai Was een leerling van een theaterprentenmaker, maar hij beperkte zich niet in zijn onderwerpen. Hij was en zeer productieve kunstenaar waarvan de meeste boekillustraties waren. Het was een beeld van het leven van zijn tijd, vooral het straatleven in en om Edo. Dit zijn de 15 delen van zijn Manga. Zijn lijn is sterk, zijn stijl mannelijk, zijn visie op de mensheid getuigt van een objectiviteit vol humor. Hij doet geen moeite om de elegante houdingen te verdoezelen. 16.12 Pg 695: bladzijde uit de Manga De acrobaten zijn er zich niet van bewust dat ze bespied worden. Zijn belangrijkste bijdrage aan de kleurenprent werd echter gevormd door landschappen die niets gemeen hadden met de eerdere landschappen gemaakt in China en Japan. Panoramas in zeer sprekende kleuren, die onmiddellijk herkenbaar zijn en noch realistisch noch gedealiseerd aandoen. Uit zijn prenten blijkt een groot gevoel voor natuurlijke vormen en de geniale gave voor decoratieve patronen dat en kenmerk was voor de Japanse prenten. 16.13 Pg 696: de grote golf bij Kanazawa De besneeuwde top van Foedji komt steeds terug in zijn werk. Gigantische golf die overslaat waarachter we de bergtop zien. 4 jaar na zijn dood werd het isolement van Japan doorbroken en zijn prenten vonden en zeer snelle weg naar Europa. Ze waren een openbaring voor de Europese schilders die weg wouden van de Westerse kunst. Ando Hirosjige Uit zijn prenten blijkt een groot gevoel voor natuurlijke vormen en de geniale gave voor decoratieve patronen dat en kenmerk was voor de Japanse prenten. Hij gaat Japan symboliseren voor de Japanners zelf en ook voor het Westen. Zijn werken zijn realistischer en minder gestileerd als de werken van Hokoesai en getuigen van een potischere instelling. Hij gebruikte een nieuwe techniek, een vergezicht omlijsten door een voorgrond van planten. 16.14 Pg 697: esdoornbladeren bij de Tekona-tempel, Mamma De irisen zijn aan de onderkant en de esdoornbladeren vanboven.

Japonisme
Japanse prenten hebben een invloed gehad op de ontwikkeling van de westerse kunst vanaf de tweede helft van de 19de eeuw. Ze waren een katalysator waardoor schilders zich begonnen te bevrijden van de klassieke traditie. Het japonisme was wel heel verschillend van de 17de en 18de-eeuwse chinoiserie, dit was een kunst van het exotische en fantastische geweest, van elegante grilligheid

en verfijnde maskerade. Er werd geen poging gedaan om de Chinese kunst en zijn principes te begrijpen. De Verenigde Staten had het isolement van Japan doorbroken en zij waren dan ook de eerste die benvloed werden door de Japanse kunst. 17.17 Pg 713: James Abbot McNeill Whistler; Nocturne in blauw en zilver, de lichtjes van Cremorne. Gemaakt in hetzelfde jaar als de impressie-zonsopgang van Monet De frisse heldere kleuren, de ongewone compositie en de onderwerpkeuze. Zonder de prenten hadden de impressionisten nooit zo snel en zo volledig hun visie op de wereld kunnen verwezenlijken. Het hielp de impressionisten ook met een probleem: hoe het picturale, driedimensionale illusionisme op vernieuwde wijze te combineren en te verzoenen met het geschilderde platte vlak. Dit was HET probleem op het einde van de 19de eeuw. DEGAS: het leerde mij wat tekenen werkelijk wou zeggen, om vorm te zien. Japanse prenten hadden ook invloed op de fotografie. 17.16 Pg 713: Peter Henry Emerson; de besneeuwde tuin. Zowel in keuze van onderwerp als van standpunt laat het de invloed van de Japanse schermen zien. De scheiding van de planten op de voorgrond en de bomen en gebouwen in de verte doen Japans aan. Henri de Toulouse-Lautrec zorgt ook voor een omwenteling in het ontwerpen van affiches door de illusionistische ruimte op Japanse wijze af te vlakken en ook door picturale elementen en belletering tot een geheel te maken. 17.19 Pg 714: Henri de Toulouse-Lautrec; Jane Avril au Jardin De Paris Het ontbreken van modelering, zware lijnvoering en de integratie van leeg papier in het geheel van de compositie van afsnijding. Het gebruik van omlijsting komt allemaal overeen met de Japanse prenten. Het levendige, onhandige lichaam van de danseres word tot een Hokoesai-achtige zwierige kalligrafie op hetzelfde frontaal als het toneel wordt gezet. De Japanse invloed was natuurlijk ook te merken in het werk van de symbolistische schilders, vooral in de van Paul Gaugin. Hij was een verzamelaar van Japanse prenten Hij combineerde deze invloed met andere niet-Europese culturen. 17.20 Pg 714: Paul Gaugin; Het visioen na de preek Het visioen van Jakob tuhdebs zuhb geveld met de engel geleend aan de Manga van Hokoesai. De Japanse invloed manifesteert zich in het hele opzet van het werk: de vlakke vormen, de zware contouren, het ontbreken van schaduwen, de niet-gemodelleerde vlakken pure kleur Vincent Van Gogh dankte ook veel aan de Japanse kunst. Hij heeft ook meerde kopien naar Hirosjige gemaakt. En hij concentreerde zich meer op de Japanse kunst naarmate hij ouder werd.

Van Impressionisme naar postimpressionisme

Eduard Manet (1859-1874) Hij was een Realist en de vader van het impressionisme. Rebellie en conformisme kwamen naast elkaar voor in Manet, hij was een overtuigd socialist als een respectabele burger. Hij deed veel beroep op de Grote meesters uit het verleden en desondanks brak hij definitief met de traditionele wijzen van schilderen. Hij houdt vast aan de officile salons. Veel inhoudelijke en vormelijke vernieuwing. Zijn voortdurende studies van de oude meesters en van de Japanse prenten en zijn praktijk om elementen daarvan in zijn eigen werk te gebruiken. Dia 24: de absintdrinker Geweigerd voor het salon Verwijzing naar alcholisme banaal onderwerp Dia 25: Concert in de Tuileries Burgerlijke activiteiten weergeven met een nieuwe techniek Meer geschilderd in vlakken van kleur Rechtstreeks op het doen= a la prima Kunsthistorische traditie met elementen van andere werken Iedereen op hetzelfde niveau Dia 26: Le Dejeuner sur lherbre (1863) Ze waren een gemoderniseerde en een commentaar op de Ftes champtres als die van Giorgione en Titaan. Verwijzingen naar andere antieke schilderijen d.m.v. de houdingen Geweigerd op het salon ondanks dat hij wilde binnenkomen om de bezoekers te choqueren. Het werk kwam toen in het salon de refuses, waardoor er een opstand volgde van de kunstenaars. Geen verantwoording voor het naakt Te confronteren omdat het een persoon was die de mensen kenden en dan nog een prostitu. Dia 27: Olympia (1863) Hypocriet moraal Geaccepteerd op het salon maar wordt bespot Kunsthistorische traditie; houding overgenomen van Titiaan Zwarte kat= symbool voor losbandigheid Ze is onbeschaamd en ze kijkt recht naar het publiek Presenteert zich als cortisane Dia 30: Portret van Emile Zola Rechterboven: reproductie van olympia Een prent van Goya en een Japanse prent

Dia 31: executie van maximiliaan van Mexico (1868) Een monumentaal werk naar Franse traditie, of toch zijn beste poging ervan. Het werk maakte het simpeler om zich strikt vast te houden aan zijn realistische doelstellingen. Fotos leverde hem een reportage over de gebeurtenis. Aanklacht tegen de buitenlandse politiek van Napoleon de derde Soldaten hebben een frans legerkostuum als schuldverwijzing naar de Fransen Historietraditie bij Goya; toch zijn er enkele duidelijke verschillen tussen de 2 werken; Het werk van Goya wekt meer dramatische pathos op? Het werk van Manet is meer afstandelijker, er is niets waaruit zijn sympathie uitgaat noch naar de nationalisten noch naar hun slachtoffers. Voorbeeld van de herdefiniring van de oprechtheid van de romantici hij spitste zich toe op artistieke oprechtheid, schilderen zonder atelierstrucs i.p.v. de emotionele integriteit van de romantici Maximiliaan als blank e vergezeld met 2 donkere Mexicanen als verwijzing naar Jezus en de 2 moordenaars. Dia 32: de spoorweg Geaccepteerd maar bekritiseerd, vooral op techniek Het genre was zeer onduidelijk met veel verwarring. De aflijning was niet duidelijk en het was opgebouwd uit vlakken We grijpen even de aandacht van de vrouw een snapshot van het dagelijkse leven. Dia 33: Argenteuil Eenvoudige vormen, schetsmatig Aanpassing van de kleur Genspireerd door directe observatie Geen verwijzing meer naar traditie Manet stelde nooit tentoon samen met de impressionisten. Maar hij hield zich bezig met illusionistische vernieuwingen met spectrale kleuren en hij hield vast aan zij brede geschilderde vlakke trant. Het Parijse nachtleven en de anonieme vitaliteit van de straten en cafs, het was een onderwerp dat zowel de realisten als de impressionisten interesseerde. De combinatie van kunstmatig en natuurlijk leverde bij uitstek moderne beelden 17.8 Pg 707: een bar in Follies-Bergre Subtiele en suggestieve voorbeelden van het genre We zien het spiegelbeeld van een cabaret, hij laat zelf uitschijnen dat het schilderij naar voren dan naar achteren voortzet. Er was ook een eenzaamheid en desillusie in de blik van het starend meisje, het gevoel van isolement en vervreemding dat zo kenmerkend was voor het moderne levensgevoel.

Impressionisme (1870-1885)
Kwam vooral voor in Frankrijk. De stroming is ontstaan uit een culminatie van de tendens naar meer realisme. In Parijs ontstond er een polarisatie toen het eerste Salon de Refuss geopend werd voor de werken die niet toegelaten waren op de officile Salons, een van de eerste werken was Dejeuner sur lherbre van Eduard Manet. En vervolgens werd deze versterkt door de onafhankelijke tentoonstellingen van de impressionisten. Dit was de eerste stap in het streven om de tirannie van de officile kunstwereld te doorbreken. Want de salon was de enige weg naar professionalisme. Het publiek zelf had ook problemen met het lezen van de impressionistische kunst met hun ruwe verfbehandeling en gebroken verspreide vlekken. Die de indruk gaven dat het om studies of ruwe schetsen ging. De impressionisten slaagde er nooit in de officile kunst voor zich te winnen, maar ze vonden wel erkenning bij de ontwikkelde intelligentia. Ze waren geen opstandelingen, dit zien we bij Manet. Hun wereld is een zonnige, vriendelijke, gezellige wereld waarin iedereen over een uitstekende gezondheid beschikt en tijdens een eeuwig durende zomer. Hun levensvreugde met een overdaad van spijs en drank, muziek, gelach en geflirt. Het impressionisme had wel geen esthetische theorie of een vast programma, het ging meer om een nieuwe techniek en een nieuwe thematiek. (het kan gezien worden als een laatste fase van het realisme) De kenmerken van het impressionisme: Ze wezen het verleden af als inspiratie (net zoals de realisten) , zijn enige zorg betrof de waarheid en actualiteit van zijn eigen ervaringen. Dit wilt zeggen dat ze zich moeten beperken tot datgene wat hij voor zijn ogen zag op de plaats en het tijdstip dat hij aan het schilderen was. Zij wilden het atelier en de academie verlaten om op straat en op het platteland te gaan schilderen om hun directe indrukken zo waarheidsgetrouw mogelijk vast te leggen. Het archetype van de impressionistische kunst is een landschap of ander openlucht-thema op klein formaat geheel of grotendeels buiten geschilderd. Er zijn heldere opgewekte kleuren die met gebroken toetsen zijn aangebracht. De kleuren worden met kleine verfstreken aangebracht om vanaf een afstand samen te komen als een geheel. Het was niet de eerste keer dat kunstenaars buiten gingen schilderen, er waren al enkele kunstenaars hun voorgegaan.

Pre-Impressionisme plein-air schilderkunst

Dia 36: Eugene Boudin; strand van Boudin lichte schilderijen veel aandacht voor lucht en water Claude Monet(1865-1907) Leerling van Boudin Monet probeerde met verf een equivalent te scheppen van zijn optische gewaarwording. Zijn schilderijen geven meestal geen diepte weer omdat Monet dacht dat de eerste blik de meest waarheidsgetrouwe was en het onvoorbereide oog kan geen diepte weergeven. Monet was overtuigd dat onze blik wordt vervalst door het feit dat we eten wat we zien. Hij ging experimenteren met vluchtigere, vergankelijke lichteffecten op verschillende tijdstippen, in verschillend licht en uiteenlopend atmosferische omstandigheden. Vroeg werk 17.3 Pg 702: De Picknick hij had aandacht voor de eigentijdsheid van het onderwerp en anderzijds ook voor de optische waarheidsgetrouw. Dia 38: Dejeuner sur lherbe plein air schilderkunst op groter formaat homage aan Manet Nooit afgeraakt Dia 38: Vrouwen in de tuin Geweigerd op de salon Moest een momentopname zijn, maar hij werkt te lang waardoor het schetsmatige wegvalt Later werk Dia 39: La Grenouillere (1869) Begin van het impressionisme Complementaire kleuren die elkaar verstreken Meer aandacht voor landschap Selectieve kijk, idealistisch beeld want de lagere klasse is niet afgebeeld met een naef behangen. Hun wereld is een zonnige, vriendelijke, gezellige wereld waarin iedereen over een uitstekende gezondheid beschikt en tijdens een eeuwig durende zomer. Hun levensvreugde met een overdaad van spijs en drank, muziek, gelach en geflirt. Het impressionisme had wel geen esthetische theorie of een vast programma, het ging meer om een nieuwe techniek en een nieuwe thematiek. (het kan gezien worden als een laatste fase van het realisme) Geen zwarte schaduwen maar donkere versies van de kleuren Maar men moet de sfeer van licht opnemen

Dia 41: impressie-zonsopgang (1872) Het schilderij gaf de beweging haar naam Het is een uitstekend voorbeeld van de wijze waarop ze verf gebruikte. Zijn techniek was om een hoog standpunt te kiezen zodat er een voorgrond zodat de horizon overbodig was. Niets is duidelijk omlijn of solide De natuur waren dingen in de verte, versluierd door atmosferisch licht De visuele effecten van mist, rook en bewegende weerspiegelingen in het vuile water van de haven. 19.4 PG 771: waterlelies (1907) Het impressionisme bereikte met dit schilderij zijn laatste indrukwekkende hoogtepunt. Monet streefde er nog steeds naar om de onmiddellijke ervaring van de natuur over te brengen, maar de waterlelies gaven hem het idee van oneindigheid. Er is weinig of niets perspectief in te herkennen.

Tentoonstellingen van de impressionisten

Ca. 1873 organiseerde de socit des artistes 8 onafhankelijke tentoonstellingen, los van de officile salon. De tentoonstelling kreeg 30 00 bezoekers met veel pres, die helaas veel negatieve kritiek gaf. Dia 41: Claude Monet; Boulevard des Capucines Vanuit zijn raam van zijn studio bekeken Dia 41: Claude Monet; Impression, soleil levant Hiervan heeft men de naam Impressionisme wat vooral spottend gezien werd. Ca. 1874 Onafhankelijke tentoonstellingen waren geen verassing meer. Deze tentoonstelling van impressionisten kreeg veel kritiek, maar ook enkele positieve reacties. De critici waren altijd negatief gekeerd tegen Pissaro, Monet, Sisley, Renoir en Morisot. Maar er was hier veel talent, deze jonge kunstenaars hadden een manier gevonden om de natuur weer te geven op een manier die niet saai en niet banaal is. En de borsteltechnieken zijn ongelofelijk. Deze techniek is ook wat hen als groep vorm geeft. Wat ze weergeven is niet het landschap maar de indruk van het landschap. We kunnen niet van een school spreken want deze hebben bepaalde doctrines waaraan ze zich houden en deze ontbreken bij de impressionisten. Maar hij is er ook van overtuigd dat de groep zich zal opsplitsen en dat Dia 45: Hilaire-Germain Edgar Deagas; de paardenrennen in de provincie verwijzing naar snapshot fotografie Onverwachte kadering Dia 45: Paul Czanne; de moderne Olympia Vreemd werk omdat het zeer schetmatig is Vezwijzing naar Manet, ze hebben dezelfde motieven

Vrij chaotisch en agressief werk

Alfred Sisley Hij was de zuiverste en eenvoudigste impressionist. Hij vleef de oorspronkelijke uitgangspunten van de beweging trouw.

Berthe Morisot Hij begon als volgelinge van Corot (Romantiek). Hij ontwikkelde een individuele verfrissende spontane stijl. 17.6 Pg 706: Gezicht op Prijs vanaf Trocadro Zeer informele compositie en een vloeiende toets Het gelijk op het zicht op de wereldtentoonstelling in Parijs van Manet. Maar het was een persoonlijker gezichtspunt dan een stadsgezicht. De goedgeklede dames en het kind waren waarschijnlijk familieleden. De dames hadden geen aandacht voor Parijs want Parijs was de stad van de mannen. Morisot exposeerde regelmatig bij de impressionisten maar ze ging zich meer richten op vastere vormen, hoewel haar thematiek dezelfde persoonlijke toets had. Pierre Auguste Renoir Renoir nam het voortouw op van de impressionisten door zijn regenboogpalet. Maar toch bleef hij behoudender geweest dan Monet in zijn aandacht voor de menselijke figuur. 17.7 Pg 707: het boottochtje In alle opzichten is het impressionistisch Het schilderij heeft een halfdoorzichtige toets. deze weergave is perfect voor trillende bladeren, het beweeglijke glanzende water, de vibrerende lucht in het hoog-zomerlicht . Renoir begon na een reis naar Itali ernstig te twijfelen aan het impressionisme vanwege zijn gebrek aan vorm, compositie en inhoud. En hij zocht vernieuwing in meer traditionele vormen en methoden.

Techniek
Ze hielden van de directe spontane weergave, de momentopname en hierbij wijzen ze de conventionele elementen af: frontaal gezichtspunt, diepte, perspectief. Optisch mengen van zuivere kleuren, dus niet op het palet. Schaduwen worden afgebeeld met complementaire kleuren i.p.v. met zwart.

Thematiek
Charles Baudelaire probeert het karakter van de moderniteit uit te leggen. De moderniteit begon met het schilderij van de prostitus nl. Dejeuner sur lherbre. Moderniteit wordt gevormd door mannen die nieuwsgierig zijn naar de wereld, die mensen zijn van het volk en die kunnen terugkeren naar hun kindertijd en hoe ze de dingen toen zagen. Dia 52: Constantin Guys; het koppel Dia 53: Gustave Callebotee; regenachtige dag in Parijs Stations, bruggen De man van de wereld Niet met de impressionistische techniek laar wel de thematiek Dia 55: Mary Cassatt; in de loge Kijken en bekeken worden in de operas Dia 55; Mary Cassatt; Woman with Pearl Necklace in a Loge 17.18 Pg 714: Mary Cassatt; het kapsel Dia 56: Edgar Degas; orkest van de opera Dia 58: Edgar Degas; de absintdrinker Lagere klasse wordt in beeld gebracht Zwaar werk met alcoholisme als gevolg. Dia 60: Monet; vrouw met parasol/ de wandeling Zijn vrouw en zijn zoontje waren vaak model.

Beeldhouwkunst
Edgar Degas (1868-1896) Hij was de schilder die zich het meest intensief bezighield met de uitbeelding van het grotestadsleven. Hij stelde zijn werken wel tentoon met de impressionisten maar de relatie was problematisch. Hij wou geen landschappen schilderen en hij schilderde ook in het atelier. Hij was voortdurend aan het tekenen en met de kunst van het verleden. Het was zijn gevoel voor actualiteit waarmee hij overeenkwam bij de impressionisten. Hij was gefascineerd door wasvrouwen en balletdanseressen. Werkelijkheid en illusie orden in deze ogenschijnlijke nochalante compositie tegenover elkaar gesteld. Dia 56: balletrepititie Hij laat de charme en glans verdwijnen achter de coulissen. Danseressen zijn er urenlang bezig met onmenselijke oefeningen aan barre, ze zijn buiten adem van inspanning, Dia 58: twee wasvrouwen Ze staan zich gapen op hun rug te krabben. Er wordt soms door zijn schilderijen gedacht dat Degas een vrouwenhater was. Maar zijn genadeloze objectiviteit wordt meer door artistieke motieven ingegeven. De mensen die hij weergeeft zijn de eerlijke volksmensen die met niks anders bezig zijn dan hun lichamelijke toestand. Dit is het beroemde sleutelgat-esthetiek om zijn werken een schrijnende realiteit te geven. Deze vinden we eigenlijk vooral terug in zijn sculptuur.

Hij stelde in zijn hele leven wel maar een beeld tentoon, hij was wel voortdurend bezig met beeldhouwkundige problemen. In zijn sculpturen verbergt hij niet alleen zijn virtuositeit maar ook zijn interpretatie van de sculpturale vorm. Voor hem was het mensenlichaam een complex en kneedbaar organisme. 17.14 Pg 711: danseres die haar rechtervoetzool bekijkt. Driedimensionale uitgewerkt en is niet vanuit een standpunt zichtbaar, men moet rond het werk lopen om het volledig te begrijpen. Dia 63: de wastub Dia 63: Vrouw in badkuip Wassende vrouwen: toeschouwer kijkt precies door het sleutelgat Dia 64: vrouw onverwacht overvallen Inspiratie gekregen van mangaprent. In de jaren 70 ging hij experimenteren met materialen. In zijn schilderijen schakelde hij over naar pastel, inkt, aquarel, 17.15 Pg 712: Vrouwen op het terras Er zijn verschillende druktechnieken in verwerkt. Hij verbergt de kunstmatigheid van de compositie door het te laten uitschijnen als toeval. Ze lijken vastgelegd op een kiekje. In feite is de compositie zeer vernuftig opgesteld, de figuren zijn afgesneden zodat het de indruk van discontinuteit geeft. In dit werk was er invloed van de Japanse prenten, ook al was die bijna onzichtbaar door de integratie van Degas. Dia 65: veertienjarige danseresje (1881) Mix van materialen. Het beeld wordt gekleed met echt kleren. Was ook het enige beeld dat hij tentoon had gesteld. Medardo Rosso Dia 66: het vlees van anderen Dia 66: De concirge Dia 66: impressie van een kind

Het impressionisme begint bij Manet. Hij schilderde realistisch met een spectrale kleuren. Hij schilderde over het nachtleven van Parijs. Impressionisten wouden alleen maar schilderen wat ze voor hun ogen zagen, dus begon met vanaf de impressionisten ook buiten op de plaats zelf te schilderen. Ze waren voor de spontane momentopname. De impressionisten hadden ook hun onafhankelijke tentoonstellingen. Maar ze bleven vooral veel kritiek krijgen. De belangrijkste kunstenaars van het impressionisme zijn: Claude Monet en Edgar Degas.

Neo-& Post-Impressionisme (1885-1905)

De crisis binnen het impressionisme groeit tot een bewuste reactie. Jonge kunstenaars trachten zich ervan te bevrijden en verder te gaan. De kunst werd bevrijd van het belang van het onderwerp tijdens het impressionisme, maar nu wouden de kunstenaars dat de kunst weer een doel, een betekenis had.

Neo-impressionisme
Er werd een aparte ruimte voorzien voor hen op de laatste impressionistische tentoonstelling. Ze hadden speciale werkmethoden waarin waarnemingstheorien werden gecombineerd Pointillisme/ divisionisme gelijkmatige korte verfstreken op gelijke afstand zonder richting bij elkaar zetten in een zuivere kleur zodat zij voor de toeschouwer tot een geheel smelten wanneer ze op een afstand staan. Het was een systematisering van de impressionistische praktijk, maar dit gaat in tegen de spontaniteit van de impressionisten. George Suerat (1878-1891) Hij was de leider van de nieuwe generatie kunstenaars omdat hij interesse had voor het wetenschappelijke gebruik van kleur. Suerats voorstellingen van het grotestadsleven verschillen ook van de impressionisten door de klasse die ze afbeelden. Impressionisten gaven de burgerlijke sfeer weer maar Suerat koos ervoor om het volkse karakter weer te geven. Hij heeft zich politiek wel nooit uitgesproken. Dia 77: George Suerat; Baders in Asnires (1883) Monumentale uitbeelding van mensen die hun vrije dag doorbrengen aan een rivieroever in de buurt van de Parijs. Het werk heeft dezelfde onderwerpen als de impressionisten nl. De levensvreugde maar de schetsmatige vergankelijkheid heeft plaats gemaakt voor een gevoel van tijdloze universaliteit. Deze tijdloze universaliteit was ook te vinden in mythologische taferelen van tijdgenoten. De compositie van Suerat geeft een hechte structuur weer in tegenstelling tot de atmosferische vaagheid van de impressionisten. Dia 78: George Suerat; un dimanche la Grand Jatte. Dia 79: les poseuses Dia 79: de Seine bij de Grand Jatte 1887-1891: 2de fase van de neo-impressionisten. Ze gingen bepaalde emoties en gemoedstoestanden uitdrukken, dit door affecten toe te kennen aan kleuren, lijnen en compositie. Dia 81: La parade Dia 81: La chahut Dia 82: Le cirque

Divisionisti
De Italiaanse beweging die onafhankelijk was van de Franse. Hierin speelde het socialisme een zeer positieve rol. 17.23 Pg 717: Angelo Morbelli; Voor tachtig cent Er wordt een sociale boodschap uitgesproken maar zonder enige pathos en zonder verlies van subtiliteit. Boerenvrouwen die rijstvelden wieden, het was een aanklacht tegen de omstandigheden waarin deze vrouwen moesten werken. Morbelli had een persoonlijke divisionistische techniek waarin de overheersende kleur(groen) niet afgezet wordt tegen hun complementaire kleur(rood) maar tegen hun contrasten van lichtstralen(paars)

Post-Impressionisme(1886-1905)
Periode tussen de laatste tentoonstelling van de impressionisten en het fauvisme. Ook hier wou men zichzelf bevrijden van de conventionele methoden. Term krijgt een zeer diverse invulling en voorondersteld dat het impressionisme een unitaire beweging was. Paul Czanne (1872-1895) Hij was een buitenbeentje onder de impressionisten en nam er dus afstand van. Hij wou veel verder gaan dan de lofzangen op de zonovergoten natuur. Zijn schilderijen waren het resultaat van een langdurige bezinning op de natuur i.p.v. het onmiddellijk vastleggen in vluchtige effecten. Hij wou de essentile structuur van de natuur weergeven. Hij wou iets hechts en duurzaam maken van het idee van de impressionisten. De vraag was slechts hoe de ontdekkingen van het impressionisme moesten worden toegesneden op dat doel. Trouw blijven aan het gevoel zonder het gevoel voor ordening te verliezen. Hoe vorm en hechtheid te vinden zonder de kleur van de impressionisten te verliezen en dan ook nog het platte vlak van het doek te verzoenen met de illusie van diepte. Hij stelde samen met de impressionisten tentoon maar verliet Parijs na enkele jaren en wijde zich in eenzame afzondering aan zijn werk. Hij werd benvloed door Pissarro. Czanne voelde zich vanaf het begin aangetrokken tot het stilleven en hij dit dat in zijn atelier waar hij helemaal kon opgaan . Hij herschikte zijn visuele reacties tot hij zijn onderwerp correct zag. Het realiseren van het kunstwerk draaide om de transformatie van de natuur tot iets wat in de gesloten kunstmatige wereld van het doek gevat kon worden. Dit kon enkel door de unificeerde harmonie zichtbaar te maken die zich stukje per stukje aan de kunstenaar openbaart. Maar er was een strijd tussen het gevoel voor het vlakke patroon en het integreren in zijn voorliefde voor de solide, geometrische vorm, dit leidde soms tot onhandigheden en vervormingen.

17.42 Pg 731: fruitschaal, glas en appels. De horizontale vlakken lijken naar voren te komen en het perspectief lijk niet helemaal juist. Alles werd gereduceerd tot zijn grondvorm buiten de schaal en het glas waardoor een opmerkelijke indruk van massa en gewicht ontstaat. Deze afgeronde vormen herhalen zich over het hele doek en creren ritmes die zo dwingend zijn dat alle afgebeelde voorwerpen dezelfde elementaire vormen aannemen. Het oppervlak is gelijkmatig bewerkt met penseelstreken die van rechts naar links overdekken zonder rekening te houden met de omtrekken van de objecten . En het hele oppervlakte van het doek tot een eenheid te versmelten. Dia 90: stilleven met mand appelen Dia 90: stilleven Dia 90: stilleven met appelen Hij had een gevoel voor kleur en zijn hartstocht voor hechte opbouw leidde tot effecten van massa en volume. Hij wou deze kleur ook gebruiken om diepte weer te geven in zijn landschapschilderijen, want de traditionele conventies (lineair perspectief en tonale modellering) zouden de zijn optische indrukken geweld aan doen en werden door hem vermeden. Koele kleuren wijken terug en warme kleuren springen naar voren. Hij gebruikte een beperkter palet van kleuren (vooral zachtgroene tinten, aardekleuren en een scala van blauwtinten). Zijn landschap naar interesse was zijn geboortestreek de Provence. Hij schilderde verscheidene gezichten op de Mont Sainte-Victoire, hij schilderd de rotsachtige uitstulping in alle seizoenen. 17.43 Pg 731: Mont Sainte-Victoire Parallelle lijnen en herhalende vormen verenigen elementen die driedimensionale vormen aanduiden tot een oppervlaktepatroon. Dia 91: 4* Mont Sainte-Victoire 17.44 Pg 732: Mont Sainte-Victoire gezien vanaf Les Lauves Het laatste majestueuze werk van deze vreemde berg. Het is een somber schilderij De berg steekt af tegen heldere hemel. In zijn landschappen en stilleven is er geen sprake van menselijke figuren, dit wilt echter niet zeggen dat hij een onpersoonlijk karakter had. Zijn portretten behoren tot het mooiste wat hij ooit heeft geschilderd. Ze hebben dezelfde monumentale ernst als zijn landschappen maar hebben ook een doorvoelde en overwogen menselijkheid. 17.45 Pg 733: kaartspelers Kaartspelers in een plaatselijk caf, de figuren zijn anoniem maar hebben een warme persoonlijke menselijkheid. Gedurfde horizontaliteit en frontaliteit, wordt in het midden gebroken door een verticale lijn. Kleurharmonien gecombineerd met ingehoudenheid, directheid en pretentieloze eenvoud.

Door zijn sterke contouren en geometrische vormen had hij veel invloed op Picasso en de abstracte kunstenaars van de 20ste Eeuw. Dia 92: de baders voor een tent We zien overeenkomsten met Mademoiselle dAvignon van Picasso. Dia 92: grote baders 2 Vincent Van Gogh(1880-1890) Zijn werk en zijn leven werden legendarisch. Hij was een nieuw type kunstenaar die expressie voor de technische vaardigheid plaatste. Kunst was zijn middel tot persoonlijke geestelijke heil. Hij zag kunstenaar zijn als een roeping. Hij leed onder periodes van krankzinnigheid en hij verbleef vrijwillig in een psychiatrische kliniek. Toch maakt hij in die periode van 10 jaar een 800 schilderijen. Hierdoor is zijn leven een van de meest volledig verslag van een kwellend zoeken naar de eigen identiteit en de meest uitvoerige uiteenzetting die een kunstenaar maakte over de betekenis en doel van de kunst die hij heeft nagelaten. Door te schilderen bevredigde hij zijn hunkering naar geestelijke vervulling in werk dat in sociaal opzicht nuttig moest en kon zijn. Ieder schilderij werd een gekwelde kreet in zijn strijd om zijn heftige, gefrustreerde emoties uit te drukken. Hij onderging een evolutie van donkere, realistische stijl tijdens zijn opleiding in Den haag tot een intense expressionistische stijl die hij ontdekte toen hij in Frankrijk woonde. Vroeg werk (1880) Dia 95: Jozef Israels; vissers dragen een verdronken man Stijl die Van Gogh aangeleerd kreeg in zijn opleiding in de Den Haagse School. Dia 96: spitter Dia 96: vrouwelijke mijnwerkers Dia 97: de wever Dia 97: boer en boerin bij aardappelenspitten. Dia 98: aardappeleters. Later werk (1885) In Frankrijk maakte hij kennis met het lichte kleurenpallet van de impressionisten en neo-impressionisten. Ook zijn stijl veranderd door het pointillisme maar hij voert het minder mathematisch en meer onder invloed van impulsen uit. Dia 99: stillevens met zinnias. Dia 100: montmartre, steengroeve en molens Maar pointillisme werd te snel, hij zocht voor directere artistieke expressie. Daarbij hield hij vast aan de theorie over kleuren. Hij begint te tekenen met verf, wat zijn eigen persoonlijke stijlkenmerk wordt. In deze periode maakt hij ook kennis met de Japanse kunst en Czanne. Hij wordt steeds expressiever in zijn kleurgebruik en streeft naar vereenvoudiging. Hij geraakt ook gefascineerd van de symbolische betekenis van de kleuren(= begin symbolisme). Hij wordt in Pont-Aven weer gefascineerd door de landschapen en begon deze weer meer te schilderen.

Kronkelende vormen als vlammen en een heftig gemotiveerde penseelvoering geven met bijna hallucinerende kracht uitdrukking aan de sluiptrekkingen van zijn getormenteerde sensibiliteit. Dia 101: Pre Tanguy Dia 102: Brug van Langlois bij Arles met dame met regenscherm. Dia 104: Zaaier bij zonsopgang Dia 105: De stoel met pijp Dia 105: De stoel van Gauguin Dia 106: Het nachtcaf Het gaf uitdrukking aan zijn niet-aflatende angst en het gevoel van onzekerheid want het caf is een plaats waar men zich kan runeren, gek worden, misdaden begaan. Disharmonie van rood, groen en geel. TOCH geeft het een schijn van Japanse vrolijkheid. Dia 107: Caf-terras Place du Forum. Na een conflict met Gaugin beland hij in een psychische kliniek. Hij begon met een dwingende stilering van de elementen. De vormen zijn kleuren. Dia 108: Zelfportret met verband. Dia 109: sterrennacht met cypressen Dia 112: korenveld met kraaien. Het neo-impressionisme verschilt van het impressionisme door de systematische verfmethode die Suerat had uitgevonden. Zo gingen ze in tegen de spontaniteit can de impressionisten. Bij Suerat was er nog een verschil omdat hij ervoor koos om alleen de lage klasse uit te beelden. Het Post-impressionsime gaat verder op het neo-impressionisme en is ook tegen de spontaniteit van de impressionisten. Ze gebruikten kleur met evenveel overuitging als de impressionsisten en de neo-impressionisten. Czanne was voor de vereenvoudiging naar geometrische solide vormen en gebruikte kleur om diepte te geven aan een werk. Van Gogh had een realistische fase, daarna een neo-impressionistische fase en kwam uiteindelijk bij het post-impressionisme terecht. Hij was zeer gentereseerd in kleur en schilderen was voor hem een manier om zijn gevoelens te uiten.

Symbolisme(1886- 1900)
Jonge kunstenaars zochten een uitweg uit de objectiviteit het realisme en vonden hun heil in de persoonlijke, innerlijke wereld van het eigen ik. Het idee dat kleur een expressieve functie had werd teruggevoerd naar de romantiek. Deze mogelijkheden werden nu aan vorm en lijn toegekend. Toch ging men niet zo ver dat emotie en subjectieve ervaring erdoor konden overgebracht worden.

De symbolische beweging
Symbolische manifest (1886) door Jean Moras. Algemene artistieke stroming, komt voor in de beeldende kunst, muziek, literatuur, Ze stelden zich ten doel van het idee te kleden in een zintuigelijke waarneembare vorm. Ze keken niet naar de wereld om hun heen maar zochten in hun innerlijke zodat gevoelens en ideen het uitgangspunt vormden voor de kunstwerken. vormelijk: zeer verscheiden, individualisme was belangrijk. inhoudelijk: geestelijke diepgang, mysticisme afwijzing van de materialistische-realistische schilderkunst Josephin Pledan Stichter en mystieke leider Dia 4: Alexander Son- Josphin Pdedan Portret van de mystieke leider

Conventionele tendens
De conventionele tendens van het symbolisme houdt vast aan klassieke of eerdere tradities in het uitwerken van hun gevoelens en ideen. Gustave Moreau Voorloper en vertegenwoordiger van de symbolisten Had zoals vele een fascinatie voor mysticisme Gefantaseerde beelden maar wel in de vormen van traditionele beeldopbouw. Complexe symboliek. Dia 8: Salome Salome als femme fatal Afgebeeld is de onthoofding van Johannes Dia 8: oedipus en de sfinx Salome als sfinx androgene Dia 8: Zwervende oedipus en de sfinx Dia 9: de verschijning (De dans van Salome) Dia 9: Salome Pierre Puvis de Chavannes Vereenvoudiging van de ideen Arcadische en harmonische landschappen in sobere stijl. Tijdloze figuren in kalme houdingen Dia 10: de arme visser Dia 11: de droom Dia 11: Het Heilge Bos, met de kunsten en de muzes Men wilt verdwijnen uit het leven.

Ferdinand Knopff De Belgische kunstenaar had een grote fascinatie voor de mystieke leider Josephin Pledan. Dia 5: I lock my door upon myself. Schilderij hing op het tweede salon dat Pdedan georganiseerd heeft. Jonge androgene vrouw= schoonheidsideaal van de symbolisten. De vrouw staart je aan samen met een bewegend pendeltje hypnose = mysticisme, typisch kenmerk van de symbolisten. Er staat aan de achterkant ook een beeldje van Hypnose Ronde grote spiegels psych genoemd; dit staat voor de ziel Dia 12: Memories De 7 vrouwen zijn eigenlijk 1 dezelfde persoon nl. De zus die vaak model stond ( ook in het eerdere werk) Dia 12: Jeanne Kfer Dia 13: de strelingen Androgene sfinx Ferdinand Hodler Zwitser van afkomst Figuren in bevreemde, beangstigende landschappen. Dia 14: de uitverkorene De handen en de gezichten zijn realistisch. Zeer beangstigend Uitdrukkingen zijn zeer belangrijk. Dia 15: De Nacht Contouren zijn gestileerd, maar de lichamen zijn realistisch Op zijn zelfportret zit een demon, de mand wordt verschrikt wakker Hij voelt zich aangevallen, hij is angstig. Sir edward Burne Jones Engeland, 2de periode van de prerafaelieten Hij houdt vast aan de uitwerking van de details. Grote interesse voor de Middeleeuwen. Dia 16: De gouden trappen Dia 17: Koning Copethua en de jonge bedelaars. Dia 17: rad van fortuin James Ensor (1888-1905) Werkte eerst in het realisme en het impressionisme Macabere visie op de mensheid Ironie, sarcasme, humor Dia 21: het zelfportret met maskers Het masker= symbool voor onpersoonlijke en het onoprechte Hij tekent zichzelf met de hoef van Rubens Dia 22: Een schilderend geraamte Dia 22: Ons Beider portret. Dia 23: Skeletten die vechten om een pekelharing Woordspelletje hareng soaur= kunst van ensor

Dia 23:masker die vechten om een gehangene Dia 24: De intrede van Christus in Brussel in 1889 Zijn pessimistische versie op de mens Politieke en sociale kritiek Kritiek op Christendom, want je moet hard zoeken naar Chirstus James Albort McNeil Whistler Amerikaan die zich in Londen vestigd Hij heeft invloeden van het impressionisme en motieven en vormen van de Japanse kunst met symbolisme. Hij gebruikt vaak muzikale titels, om het verband tussen de twee weer te geven. Onderwerp werd minder belangrijk dan de kleur begin abstraherende tendens Dia 18: Symfonie in wit nr 2 Dia 19: arrangement in Grey and Black No. 1: Portrait of the artists Mother De moeder zit in profiel, wat zeer ongewoon is voor en portret. Dia 20: Nocturne in Blue and Gold: Old Battersea Bridge Hij legt verbanden tussen de verschillende kunsten De kleur is hier het belangrijkste

Ornamentale tendens
De ornamentele tendens wijst de conventionele tradities van het perspectief en diepte en de onderwerpen volledig af. Aubrey Vincent Beardsley Veel aandacht voor contouren en lijnen. Dia 26: illustraties voor Salome van Oscar Wilde Invloed vanuit het Japonisme Er is geen perspectief, geen diepte Enkel Witte en zwarte lijnen Johan Thorne-Prikker Dia 27: De Bruid Christelijk genspireerd Gestileerde werken met veel lijnen Jan Toroop Zeer groot belang aan lijnen en mysticisme Nederlander o.i.v. het Belgische Symbolisme/ Dia 28: Delfse Slaolie Affiche met vele lijnen Dia 29: De Drie Bruiden Ornamentele sierlijke versieringen om het mysticisme weer te geven Odilon Redon Vooral houtskooltekeningen, lithos Fantasmatische weergave, bijna surrealisme. Verbeelding, fantasie en onbewuste. Dia 31: de beschermgeest van het water. Dia 31: de wenende spin

Dia 31: The Eye Like a Strange Balloon Mounts towords Infinity. Dia 32: Salome Pastelwerk, met aandacht voor Blauw Zeer gesloten, mysterieuze omgeving. Dia 32: Gesloten ogen Dia 33: De cycloop

Synthetisme: School van Pont-Aven

inhoudelijk: men moet de essentie weergeven door enkele karakteristieken Paul gauguin (1885- 1902) Dia 34: de drinkplaats Hij begint in het impressionisme en experimenteert. Trekt van Parijs naar Pont-Aven waar vele schilders verbleven ook voor de fascinatie van de natuur. Hij had toen de kern van zijn nieuwe stijl al geformuleerd maar het waren de vernieuwingen van Bernard die de laatste sporen van het impressionisme uitwiste. En hij begon met het maken van werken waarin droom en herinnering de belangrijkste plaats innam. Dia 35: de kust Dia 35: De Dansende Meisjes 17.20 Pg 714: Het visioen na de preek (1888) Het eerste grote voorbeeld van synthetisme of schilderkunstig symbolisme. Het werk is wss genspireerd door de dorpsfeesten. Het visioen is dubbel: enerzijds is het een religieus visioen van de Bretonse vrouwen anderzijds het imaginaire visioen van de kunstenaar. Kleurvlakken met contouren Sterk vereenvoudigde ruimte Weinig perspectief Gesloten ogen van de personen Impresion de mmoire Dia 41: het houten hek Er worden bepaalde motieven overgenomen, wel met verschillen Contouren zijn donkerder Realistischer Perspectief wordt hier wel gebruikt. Hij trekt ook nog naar Tahiti om zijn ideen om te zetten in praktijk en terug te keren naar de primitieve staat. Waarna de school van Pont-Aven uit elkaar valt. Onschuld, kennis, het primitieve en het beschaafde waren de centrale themas. Zijn kleur en onderwerp werden exotischer, maar de wezenlijke kenmerken van zijn schilderijen bleven onveranderd. Zijn synthetische methode om een beeld op te bouwen werd heel opzettelijk toen de stimulans van zijn nieuwe omgeving begon te slijten.

Dia 44: Tahitiaans vrouwen op het strand Dia 45: De geest van de Dood kijkt Hij maakte een studie over een jonge Tahitiaans waarvan hij geboeid werd door een vorm, een beweging. Zijn doel was om een naakt te vervaardigen, maar hij voelde zich gedwongen om dit te doordingen met inheems gevoel, traditie en karakter. Het roodgele stof moest iets onverwacht bij de toeschouwer oproepen en hij voegde er een achtergrond van verschrikking achter door paars toe te voegen. Maar zijn idee dat besloten lag in de verschrikking was nog niet gevisualiseerd en om dat te bereiken moest hij het werk nog is overdenken. Hun complexe seksualiteit wordt door hem met persoonlijk betrokkenheid uitgedrukt en beleefd in de androgyne naaktfiguur. Dia 46: waar komen we vandaan? Wat zijn we? Waar gaan we heen? Allegorie van het leven; de cyclus van het leven Statement hij schilderde het juist voor zijn zelfmoord Emil Bernard impresion de mmoires ; anti-zintuigelijk kunst. Hij wees het impressionisme en het neo-impressionisme zee bewust af. Hij vernietigde toen al zijn neoimpressionistische werken en vertrok uit Parijs naar Bretagne. Daar voornamelijk in Pont-Aven experimenteerde hij met onderwerpen en de bestaande technieken om te komen tot een vereenvoudigde stijl met forse contouren en vlakke kleur. Edouard Dujardin- cloisonnisme Emil Bernard begon te experimenteren met vereenvoudigde vormen en kleuren die geleend waren bij Epinal prenten, Japanse prenten en glasramen. Hij noemde hem en de beweging rondom hem cloisonnisme. De symbolisten wouden niet het voorwerp zelf weergeven maar het karakter van het voorwerp. Primitieve kunst doet dit automatisch. Er is dan ook nog een verschil in het gebruik van lijn en kleur. Lijn geeft het blijvende karakter weer en kleur geeft de tijdelijke gevoelens weer. Dit vinden we ook terug bij de Japanse prenten, Ze tekenen eerst de lijnen en vullen deze dan in met kleuren. De naam die werd gegeven is ook afgeleid van deze techniek. Paul Srusier Dia 40: Paul Srusier; het houten hek. Dia 41: Paul Srusier; het hek Hogere graad van vervlakking en vereenvoudigd. Dia 42: Paul Srusier Het werk gaat de hoogte in, niet de diepte Sterk vereenvoudigd Opeenstapeling van kleurvlakken.

Les Nabis
Nieuwe groep van jonge kunstenaars. Een spirituele vereniging die de vergeestelijking van de kunst wou verderzetten door het gebruik van occulte elementen. Hun uitgangspunt hoort bij het mystieke en de religieuze beleving. Ze nemen de onderwerpen van het symbolisme aan maar tot het minimum herleid. En hebben een vlak karakter onder invloed van Gauguin. Dia 48: Maurice Denis; de muzen in het prak. Dia 49: Edouard Vuillard; vrouw in het vlauw met kind Patroon op patroon Dia 49: Edouard Vuillard; interieur: moeder en zus van de kunstenaar. Contour vervaagd. Dia 50: Pierre Bonard; 4panelen voor kamerscherm Dia 50: Pierre Bonard; model in tegenlicht

Edward Munch (1891-1905)

Hij gaat met een beurs naar Parijs waar hij benvloed werd door Gaugin, Van Gogh en Suerat. Maar hij kwam al vanaf vroeg in aanraking met ellende. Zijn moeder en zijn zussen sterven. Dit heeft een grote invloed op zijn kunstPessimistische levensvisie die behoorde tot de sombere Scandinavische wereld. Zijn schilderijen zijn een uitdrukking van gemoedstoestanden. De levensfries waarmee hij jarenlang bezig was, is lijden door liefde. Hij geeft dus gemoedstanden zoals aantrekkingskracht, vereniging, ontgoocheling, jaloezie en wanhoop uit. Het subjectieve wordt zeer belangrijk. Hij heeft ook een interesse voor allegorien. Dia 51: Zelfportret met sigaar Dia 52: Madonna Obsessie met vrouwelijke seksualiteit Hij toont hier de verschillende functies van de vrouw: de heilige, de maagd, de voortplanting, de femme fatale. Dia 52: De Schreeuw Het hoogtepunt van de levensfries De wanhoop en verschrikking van de figuur is zichtbaar in de hemel en in het landschap door in gekwelde banen van willekeurige kleur. Alsof de schreeuw zich voortzet in golven neurotische, onberedeneerde angst. De angst komt van de persoon zelf door ervaring. Door de ervaring kunnen vele mensen zich herkennen in het schilderij. Dia 53: De Puberteit Schaamte voor de verandering van het lichaam Dia 53: De dans van het leven De pessimistische visie over de omgang tussen vrouwen en mannen Vrouwen in het wit en zwart Hij beeld ook zijn grote geliefde af.

Beeldhouwkunst
George Minne( 1888-1897) George Minne had heel veel in gemeen met de toneelschrijver Maurice Maeterlinck. Ze waren beide lid van de symbolistische beweging van Belgi. Ze overtuigden de tijdgenoten door hun emotionele inhoud en hun ontwapenende directe vormentaal. Ze leerde elkaar kennen in 1886. Minne verzorgde illustraties voor de lay-out van enkele boeken van Maeterlinck. Hierbij werd hij benvloed door Middeleeuwse prenten want beide heren voelde zich aangetrokken door de Middeleeuwse kunst. Ze bewonderde de spirituele inhoud en zintuigelijke rijkdom. Ook andere Belgische schilders werden door Maeterlinck benvloed door de personages van zijn theaterstukken. Minne choqueerde met zijn eerste beelden het publiek door zijn primitieve vormentaal. Hij werd natuurlijk benvloed door Rodin. Hij vestigde zich in 1895 in Belgi en uit deze periode doen de beelden denken aan dramatische figuren uit de Gentse periode. Hij evolueert hier naar een meer klassieke fase waarin hij zijn expressiviteit weergeeft in een meer beheerste vorm. Hij was ook zeer begaan met decoratieve en monumentale sculptuur. Vele studies hebben geleid tot de fontein de geknielden. Dia 54: Fontein der geknielden. Hij veranderde het originele ontwerp om beter te passen op een echte fontein: de voeten werden geplooid en de figuren kregen elk een individuele sokkel. Herhaling van dezelfde figuur Slangen figuren die het bekken zeer uitgesproken zijn. Auguste Rodin (1876- 1898) Verenigd vele stromingen, hij wou ook geen symbolist genoemd worden. Hij werkte naar de natuur zoals de impressionisten. Hij werkte ook met zon details dat hij ook realistisch genoemd kon worden. Toch geven zijn werken stemmingen en emoties weer. Hij toont vervreemding en onrust door de vorm en door de inhoud. Hij wilt afstappen van de traditionele herosche monumenten. Dia 55: het Bronzen Tijdeperk Hij kreeg hierop veel kritiek Door het grote realisme en doordat men geen betekenis erachter kon vinden Dia 56: de hellepoort Zijn pessimisme, de angst en de geestelijke ontreddering van het fin-desicle werd met directheid zichtbaar en tastbaar gemaakt. Net zoals de werken van Munch en Van Gogh. Enkele van de figuren doen ook denken aan de werken van de twee kunstenaars. Het wordt opgevat als een modern inferno voor verandering. Met zijn onbepaalde compositie en tegenstrijdige schaal is het een verontrustend symbool van geestelijke instabiliteit. De dubbele bronzen deuren zijn wel zeer traditioneel

 Hij haalde het idee van Dantes Davina Commedia Een wemeling van vele figuren (186), sommige zijn ook aparte werken. Dia 57: de Denker Dit moest Dante weergeven Staat ook wat voor Rodin als scheppende kunstenaar. Dia 57: De Schreeuw Studie voor het weergeven van de extreme emotie Dia 58: Burgers van Calais Herdenking aan de inval van de Engelsen waarbij de burgers zich hebben opgeofferd voor de stad. Toeschouwers moesten zich kunnen inleven, hij doet dit door de sokkel te verkleinen of weg te laten. Dia 58: Monument voor Honor de Balzac Ze hadden gevraagd om een klassiek beeld MAAR dat wou hij simpelweg niet doen. Hij ging zeer ver in het onderzoek voor het werk. Hij wou het beeld realisme geven. Niet gedealiseerd maar wel gemonumentaliseerd

Picturalisme
Stroming in de Fotografie Esthetische fotografie: fotografie die kunst wilt maken. De inspiratie kwam vooral van de impressionisten. Dia 59: Edward Stichen; Auguste Rodin Balzac Foto werd genomen bij maanlicht Waardoor de belichtingstijd langer moest gemaakt worden Hierdoor is de korrel groter. Dia 60: Edward Stichen: De maanopkomst Dia 60: Gertrude Ksenbier; Blessed Art Thou Among Women Dia 61: Alfred Stieflitz; de maanverschijningen Dia 61: Alfred Stieflitz; Flatirongebouw in de sneeuw Het symbolisme als beweging wordt gekenmerkt door innerlijke wereld die wordt weergegeven door vorm en lijn. Het symbolisme is vormelijk zeer verscheiden, maar ze houden vast aan de inhoudelijke eis van geestelijke diepgang. Een belangrijk element was de androgene vrouw. Die in verschillende stijlen terugkwam. Conventionele tendens: gebruikt de conventionele technieken van perspectief,.. Ornamentele tendens: wijst deze conventionele technieken af zoals vele tijdgenoten deden. School van Pont-Aven wordt gekarakteriseerd door de sterke vereenvoudiging omdat ze de essentie wouden weergeven door zo min mogelijke elementen. Les Nabis wou de vergeestelijking van de kunst verderzetten en gebruikte hiervoor vele mystieke en religieuze belevingen. Edward Munch was op zich speciaal omdat hij de enige was die zon pessimistische visie had op de wereld. Belangrijke schilders waren: Paul Gauguin, Emil Bernard, Edward Munch en Auguste Rodin

Art nouveau & Secessionisme(1890- 1900)

In de 19de eeuw waren er vele stromingen maar ze hadden allemaal een link tot het verleden. Art Nouveau was de enige stijl die helemaal geen verbindingen had met het verleden. Stijlvorm de in diverse Europese landen en andere benaming kreeg

Arts and Crafts; Engeland

Hoogtepunt in de ontwikkeling van de toegepaste kunst. Afwijzing van de Industrialisatie Dus zeer veel ambachtelijk werk. Ze willen een ware kunst creren die mooi en nuttig is. Een eenheid van kunst en arbeid ten dienste van de samenleving. Dia 66: WIliiam Morris; Vrouw met roos Dia 66: William Morris; Peacock and Dragon Dia 67: Walter Crane; Paarden Van Neptunus Hij experimenteert met lijn Hij geeft een sprookjesachtig tafereel weer.

Art Nouveau: Belgi en Frankrijk

Totaalconcept van de kunst, want de kunsten moeten zich op elkaar afstellen. Gelijkwaardering tussen de hogere en lagere kunsten Ze zijn eigenlijk tegen de Industrialisatie MAAR ze willen zoveel mensen bereiken en maken ze het betaalbaar door mechanisering. De stroming wordt gevoeld in de ornamenten. Ze gebruiken steeds dezelfde motieven: De natuur, de vrouw in haar functies. Henry van de Velde Hij is een architect die overstapt naar meubelontwerp. Dia 70: kandelaar Dia 70: de schrijftafel Dia 71: de boekband Dia 71: Trapon, LAliment Le Plus Concentr Hij legde zich zelf toe op de toegepaste kunsten. Er was een overeenkomst tussen het symbolisme en de Art nouveau. Een ervan is de formele gelijkenis. De glijdende, plantaardige golvende gevormde patronen kwamen overeen met de kronkelende, golvende lijnen in bv. De schreeuw. Maar verder ging het niet, de symbolisten gaven een expressieve kracht weer terwijl de lijnen van de Art Nouveau zuiver decoratief zijn. Het verschil zien we in 2 kleine werken 17.31 Pg 723: Dominical Het ontwerp is expressief als een symbolistisch schilderij. De sfeer wordt opgeroepen. 17.32 Pg 723: Tropon Het is even lineair als het andere, maar er ontbreekt elke suggestie van diepte of emotie.

Affichekunst
Krijgen veel aandacht op het straat Reclame maken op een zeer esthetische manier. Dia 72: Alphons Mucha; Gismonda Theater-reclame Dia 72: Alphons Mucha; Universal And International Exhibition in St Louis Gracieuze vrouwenfiguren Dia 73: Jules Chret; Bal Au Moulin Rouge. Henri de Toulouse-Lautrec (1889-1894) Hij toont de 2 kanten van de entertainement nl. Het publiek en achter de scene. Hij documenteerde de persoonlijke kant van het publieke en clandestiene aspecten. Dia 76: Divan Japonais Dia 76: May Milton Dia76: Moulin Rouge Hij begint met het combineren van tekst en beeld. Invloed van het japonisme.

Secessionisme: Duitsland en Oostenrijk.

Groep kunstenaars die onafhankelijk tentoonstellingen wilt houden met artistieke experimenten. Het idee is hetzelfde als Art Nouveau MAAR met meer nadruk op het ornament. Gustave Klimt (1900-1910) Dia 81: Beethovenfries 1902: de tentoonstelling draaide rond Beethoven de inspiratie haalde hij uit de 9de Symfonie in interpretatie door Wagner verlangen van de mens naar geluk maar ook de moeilijkheid die dat heeft. Dia 82: Judith 1 Dia 82: Portret van Emilie Floge contrast tussen her realisme van het gelaat, en handen met de abstractie van de ornamenten zoals de kledij. Dia 83: de kus de 2 outfits zijn zeer overeenkomstig qua kleur en patroon. Dia 83: Dana boezem lichter gemaakt= NAKED Dia 84: de vervulling genspireerd op de kus patroon op patroon Art Nouveau is een stroming die ontstaan is in de toegepaste kunst en die daarna zijn ideen verspreidde naar de gewone kunst. Ze hadden een groot gevoel voor decoratie. Er was veel sprake van patroon op patroon werk, met vooral plantaardige elementen.

Kunst tussen 1900 en 1919

In de eerste jaren van de 20ste eeuw was de opstand tegen alle vormen van realisme volop aan de gang. En de eerste 20 jaren van de eeuw zouden gaan behoren tot de meest avontuurlijke en revolutionaire in de geschiedenis van de westerse kunst. Er kwamen volledig nieuwe ideen en methoden tot stand. Deze vernieuwingen zijn ook de grondslag voor de latere ontwikkelingen tot vandaag de dag. Tegen het einde van de 19de eeuw zijn er 2 tegenstrijdige stromingen die zich steeds duidelijk aftekenen. Het subjectivisme van de symbolisten en het objectivisme en transcendente van de impressionisten en neo-impressionisten. Deze 2 stromingen zouden tot hun uiterste worden doorgevoerd en daarmee kwam er einde aan de artistieke tradities die teruggingen tot de 14de eeuw. Het zoeken naar nieuwe manieren om de wereld te zien in combinatie met de neiging om alle bestaande conventies en uitgangspunten af te breken was een algemeen kenmerk van de periode rond de eeuwwisseling. In 1912 werd langst de ene zijde het uiterste gehaald aan de ene zijde met het eerste abstract kunstwerk. Henri Rousseau le Douanier Het eerste decennium van de eeuw was het hoogtepunt van Henri Rousseau. Zijn talent werk ondererkend door de andere kunstenaars van die periode. Henri had zichzelf leren schilderen. Zijn technische en conceptuele naviteit verleende hel een ongerepte kijk van een wilde zonder dat hij een voet buiten Parijs had gezet. Zijn verbeeldingskracht produceerde een eindeloze stroom exotische voorstellingen van mysterieuze dreigende, tropische oerwouden. Hij voerde deze uit met grote precisie en met veel aandacht voor detail. Toch zijn deze ondergeschikt aan de compositie van horizontale en verticalen die uitdrukking geven aan angst en geweld. 19.1 Pg 769: de slangenbezweerder. Dia 87: Henri Rousseau le Douanier; Hongerige leeuw. Dia 88: M. Matisse; Portret van Madame Matisse Dia 88: Andr Derain; vrouw in onderkleding kleur heeft geen contact meer met de realiteit Schaduw wordt gemaakt door een donkere tint van de gebruikte kleur i.p.v. Zwart.

Fauvisme (1905-1910)
Eerste avant-gardistische stijl met een zeer kort bestaan. 1905: experimentele kunstenaars doe gezamenlijk tentoonstellen. Een groep jonge schilders onder aanvoering van Henri Matisse stelde werken voor met een heftig kleurengebruik , ruwe verfbehandeling en verwrongen, antinaturalistische tekeningen. Dat de groep les Fauves werden genoemd.

Hun doel was om een nieuwe methode te vinden om een beeld op te bouwen door middel van kleur, daarom gebruiken ze ook felle kleuren. Deze kleurgebruiken waren wel een uitdrukking van het emotionele(= symbolisme). Ze hadden een rebelse houding, ze waren antiklerikaal, antimilitaristisch, anticonformistisch. Ze gebruikten anarchistische jargon met betrekking tot de kunst. Tegenstanders van de impressionisten, Maar toch ziet men vele kenmerken van het impressionisme terugkomen zoals de snelle manier van schilderen. De grote vernieuwingen zijn het intense kleurgebruik, de vereenvoudigde visie van de wereld en het vernietigen van de perspectivistische ruimte. Andr Derain Dia 89: Andr Derain; The Pool of London Een samenvatting van wat de fauvisten hadden bereikt met hun willekeurig kleurengebruik. De opzettelijke disharmonien; de botsende kleuren geven zijn emotionele reacties op het voorwerp weer. Elke naturalistische illusie is verdwenen. Dia 91: Andr Derain; het Dorp Collioure Henri Matisse (1905-1930) Hij was de oudste en de enige echte grote kunstenaar. Hij schept een gedealiseerde, gestileerde, mediterrane, arcadische wereld. Dit doet hij door zorgvuldige lijnen en vereenvoudigde vormen. Dia 90: het Open Venster Dia 92: le Bonheur de vivre( de levensvreugde) Het grote fauvistische meesterwerk. De vormen zijn drastisch vereenvoudigd tot een zuiver lineair patroon en de kleuren zijn subjectief gebruikt. Het heeft een duidelijk onderwerp en eigenlijk een dat doet denken aan de klassieke pastorale traditie. Dia 93: Le Luxe 1 Dia 93: Le Luxe 2 Hij gaat steeds verder vereenvoudigen op zoek naar het gemodelleerde Dia 94: Baders met schildpad 19.10 Pg 775: de Rode kamer Hij vat de fauvistische omwenteling samen en voltooit haar in een vibrerende compositie van lijnen en kleurvlakken die een kinderlijk en creatief spel van allereenvoudigste beelden door koele en warme kleuren vormen. De kleur stroomt in de kamer en verandert in een elementair gegeven, waarin de toeschouwer verzinkt. Dia 94: Het Rode Atelier Dia 95: De Dans Dia 95: De Muziek Dia 96: De rug 1-4 We zien zijn geleidelijke overgang naar het vereenvoudigde goed in zijn sculpturen.

Expressionisme (1900-1914)
Kenmerk uit de kunst dat in vele landen en regios terugkomt. Het draait om de expressie van een gevoel en een eigen psyche. De meeste mensen waren aan het wachten op een omwenteling en ze uiten deze in hun werken in een zware bedrukkende sfeer van onrust, schuld en bange voorgevoelens.

De Duitse expressionisten
Ze waren vooral bezig met de psychologische toestand van de moderne mens en vond haar oorsprong in een opstand gericht op nieuwe spontaniteit en emotionele intensiteit van de innerlijke visie. Hun subjectiviteit ging verder als die van de Fauvisten en zij zochten naar spirituele betekenis waarbij hun vurig nationalisme en anti-Franse houding een grote geldigheid kende. Kthe Kollwitz (1899-1922) Ze werd een van de eerste expressionisten genoemd maar ze beschouwde zichzelf als een realiste doordat ze als thema vooral de gebeurtenissen uit de vroeg 16de eeuwse Boerenoorlog koos, die grote delen van Duitsland had vernietigd. De opstand werd onderdrukt door de grootgrondbezitters. Dia 5: De opstand. We zien de legendarische Zwarte Anna met opgeheven armen een woedende massa opstandige boeren bewapend met hooivorken, staven en andere voorwerpen aanvuren.

Die Brcke
De eerste georganiseerde groep van Duitse expressionisten die ontstond in Dresden. vormelijk: ze gebruikten allemaal felle kleuren en complementaire kleurcontrasten. inhoudelijk: ze waren zeer subjectief gericht(=algemeen kenmerk) maar het onderwerp van hun schilderijen was zeer gevarieerd. Karl Schmitt Rottmuff De kunstenaars van Die Brcke verwierpen alle verfijnde subtiliteit van de impressionisten. De grafische technieken die ze hadden uitgevonden, de kunstenaars gingen terug naar de eenvoudige, grove technieken. 19.15 Pg 777: lidmaatschapskaart van Die Brcke Dia 15: meisje maakt haar toilet Dia 17: Vroege lente

Paula Modersohn Becker (1905-1907) Ze schilderde over het eenvoudige leven van de vrouw en het lot van de vrouw als moeder. Sensuele, aardse en weinig damesachtig moeders en kinderen werden afgebeeld. Ze schilderde hierbij vele zelfporteten. Dia 7: zelfportret met ketting en tak. Dia 8: Zelfportret met hand aan de kin Dia 9: de oude boerin Dia 9: zelfportret op 6de trouwdag Dia 10: liggende naakte vrouw met haar baby. Ernst Ludwig Kirchner Was de belangrijkste schilder van de groep. Hij schilderde straattaferelen met dandys en prostituees. Ze waren bedoeld als beelden van de moderne stad die de menselijke ziel verslind en onbestemde angsten oproept. Dia 14: straatscne te Berlijn Dia 14: straat Dia 16: meisje onder Japanse parasol. Dia 17: Naakten in de zon Dia 17: Rode Elisabethufer Emile Nolde Emile Nolde was een eenzame mens, wiens werk diep religieuze en diep menselijke gevoelens tot uitdrukking bracht. Dia 12: het laatste avondmaal Dia 13: de kruisiging Hij werd sterk benvloed door de primitieve kunst en hij was ook diep onder de indruk van de uitdrukking van kracht en leven in de allereenvoudigste werk. Dia 15: maskerstilleven.

Der Blaue Reiter (1911-1919)

Een groep van Duitse expressionisten in Mnchen. Ze zetten een hoogst belangrijke stap: ze betraden de wereld achter de visuele uiterlijk schijn en behoorden tot de eerste volstrekt abstracte werken maakten. Op deze manier ontstond een ontwikkeling in de richting van abstractie. In de tweede helft van de 19de eeuw gingen ze al in de richting van non-figuratieve kunst maar ze schrikte er steeds voor terug. Frank Marc De andere belangrijke schilder. Alhoewel hij pas net voor de 1ste wereldoorlog het niveau van symbolische abstractie van Kandinsky wist te benaderen. Zij werk werd beheerst door een hartstochtelijke liefde voor dieren, die hij mooier vond dan de menselijke wezens. De noodzaak symbolische vormen te vinden om zijn emotie bij de onderdompeling in de ziel van de dieren in uit te drukken, dreef hem ertoe te zoeken naar een non-figuratieve kunst die een weerklank zou kunnen zijn van wat hij de absolute ritmen van de natuur noemde. Hij gebruikte geen natuurlijke kleur meer toen de groep werd opgestart in 1911.

Onder invloed van de futuristen en gun dynamische innovaties begin hij aan zijn laatste werken Het lot van de dieren en de vechtende vormen 19.20 Pg 782: vechtende vormen (1914) Het bleef onvoltooid door het uitbreken van de oorlog. Twee wervelende embryonale vormen, de ene zwellend in rood, de andere in krimpend donkerblauw, lijken op het punt elkaar in botsing te komen. Dia 20: Het blauwe paard Dia 21: De vossen Vassily Kandinsky (1911-1925) De grootste schilder van de groep. Hij verbleef tot het uitbarsten van de eerste wereldoorlog in Mnchen en verbleef daarnaast langdurig in Itali en Parijs. Hij verbande alle objectieve realiteit uit zijn werk. Hij versterkte de imaginaire, emotionele en spirituele inhoud van zijn schilderijen. Zijn eerste werken zijn niet koel, theoretisch en geometrisch, ze waren eerder warm, spontaan en organisch. Hij gebruikte vlakke patronen, brede kleurbanden en ritmische lijnen van de Duitse Art nouveau. Net als zijn vriendin Gabriele Mnter. Samen namen ze de beslissende stap naar abstractie. De kleur verloor zijn beschrijvende functie en raakte los van de vorm. Hij zag de mogelijkheid van de abstractie toen hij op een dag zijn eigen schilderij niet herkende maar een schilderij van buitengewone schoonheid zag. Deze openbaring van expressieve eigenschappen die aan kleur en vorm inherent zijn, overtuigde hem dat de uitbeelding van de natuur volstrekt overbodig was. Deze openbaring was in overeenstemming met zijn stek antimaterialistische instelling. Ook de openbaring dat de nadruk moet liggen op intutie voor ons inzicht in de waarheid. Er liggen betekenissen besloten in vormen en in kleuren waardoor zij zichzelf uitdrukken. innerlijke noodzaak van de kunstenaar om een geestelijk kunstvorm te vinden die vrij is van alle verwijzingen naar de wereld om hem heen Maar de abstracte kwaliteiten waren pas zinvol in zoverre zij uitdrukking gaven aan de diepste gevoelens en antimaterialistische waarden van de kunstenaar en daarmee een vergeestelijkte werkelijkheid creerde. Het gevaar was dat het slecht gezien kon worden als decoratie. Vroege werk(1911-1913) Hij bleef aanduidingen en suggesties van herkenbare themas in de vorm van verborgen of gemaskeerde beelden gebruiken om de kijker binnen te leiden in de vergeestelijkte wereld en apocalyptische visioenen. Zijn schilderijen namen vorm zonder dat hij daar bewust naar streefde. 19.18 Pg 780: Improvisatie nr. 30 Er was een reeks van 40 improvisaties die onbewuste spontane uitdrukkingen van het innerlijke karakter waren. Dia 23: Marnau met kerk Dia 23: improvisatie 10

Later werk(1913) Zijn latere schilderijen waren zekere bewuste ontwerpen en werden van tevoren zorgvuldig getekend en studies uitgewerkt. Uiteindelijk slaagde hij erin om het figuratieve element geheel uit te bannen. Maar van berekening is niets zichtbaar. 19.19 Pg 781: studie voor compositie 1(nr. 2) De vormen, de kleurvlakken hebben geen equivalenten in de zichtbare wereld. Er ontbreekt elk spoor van perspectief, geen ruimtelijke verhoudingen in de normale zin van het woord. De kleurvormen zweven en draaien in een voortdurend uitzettende en inkrimpende ruimte die ons bewuste Ik onbekend is, maar verwant is aan die van de droom. Dia 25: impressie 3 Dia 25: compositie 4 Dia 26: doorlopende streep Dia 26: kleine droom in rood Uber das geistige in der kunst Kleur heeft een dubbel effect op de toeschouwer 1. het fysieke effect waarbij de toeschouwer voldoening verkrijgt van het voorwerp. Deze effecten zijn zeer tijdelijk en zeer oppervlakkig 2. het psychologische effect van de kleur doordat ze vibratie van de ziel oproept. De textuur van de kleur is hierbij belangrijk. Sommige zien er heel vlak uit andere eerder gekorreld. Kleur kan de ziel direct benvloeden. De kunstenaar doet de ziel dus bewust vibreren naar wat hij hen wilt tonen. Gabriele Mnter. 19.17 Pg 779: Boottochtje Combineert de expressiviteit van de fauvistische kleur met de vereenvoudigde vormen en zware, donkere contouren ontleend aan de glas-in-loodkunst. We zien Kandinsky in de boot staan en we zien hem door haar ogen. Het expressionisme draaide rond de expressie van een gevoel. En gaf uiting aan de bedrukkende sfeer van na de eeuwwisseling. Die Brcke: gebruikte zeer felle keuren en complementaire kleurcontrasten. Der Blaue Reiter: zette de belangrijke stap naar het abstracte, maar ook deze vormen moeten uitdrukking gevel aan de diepste gevoelens De belangrijkste kunstenaars waren: Emile Nolde, Vassily Kandinsky en Frank Marc.

Het Kubisme (1908-1915)

Het woord kubisme is een verkeerde benaming en belemmert in feite meer ons inzicht in een onderwerp dat zich altijd aan een exacte definitie heeft onttrokken dan dat het dat bevordert. Kubisme werd echter het ticket van een groep kunstenaars waartoe Picasso en Braque, waarvan zij afstamden, niet behoorde. Hoewel Picasso en Braque zich distantieerde van de beweging die zij hadden opgestart, beseften zij de implicaties ervan. : het kubisme stelde de kwestie van abstractie vs figuratie als bewust en serieus probleem. Ze werden benvloed door Afrikaanse sculptuur, Czanne en het fauvisme. Abstracte kunst bestaat niet, je moet met iets beginnen.

Analytisch en synthetisch kubisme

Pablo Picasso (1903-1937) Het thema van Picasso bleef in zijn verschillende stijlen gelijk, ze beelden maatschappelijke parias uit. Blauwe periode (1903-1906) Potische meesterwerken van grote verfijning en raffinement in kleur en verfbehandeling. Met een overheersende koele, sombere, blauwe toon. Dia 36: La Vie 19.21 Pg 782: Acrobatenfamilie Latere Periode (1907) Dia 38 Pg 783: Les Demioselles dAvignon (1907) Het was een volledig en welbewust keerpunt. De grofheid en onhandigheid van het doek zijn opzettelijk. De invloeden kwamen duidelijk van twee bronnen: De eerste was het latere werk van Czanne wat duidelijk een voorloper was van het kubisme door zijn advies om de elementen in geometrische vormen te vereenvoudigen. Zijn tweede invloed was de Afrikaanse kunst. Na het schilderen ontmoette hij Georges Braque. Hij was eerst geschokt door de opzettelijke lelijkheid van het schilderij. Maar ze werkte daarna nauw samen en het kubisme werd een inventie van de twee schilders. Hij schilderde daarna veel beheerster in een consistente stijl met een beperkt kleuren scala van dicht bij elkaar liggende kleuren. Tijdens deze periode was Czanne hun voornaamste invloed wat we kunnen zien in de vereenvoudigde geometrische vormen. Het hele oppervlakte wordt gevuld met hellende, over elkaar lappende vlakken die in zon ondiepe ruimte inde richting van de kijker lijken te bewegen. Het zijn bijna tastbare massas terwijl het doek vlak blijft. Zijn werk is volumetrischer en sculpturaler dan het werk van Braque. 19.23 Pg 783: Drie vrouwen = geometrisch kubisme

1910-1912 Zijn werk werd minder sculpturaal, de gefragmenteerde contouren en transparante vlakken lijken steeds meer in een onbepaalde, maar toch ondiepe en helder aandoende ruimte te hangen. Hierbij schilderde men in monochrome kleuren. En is het oppervlak droog en mat. De uitgebeelde onderwerpen blijven slecht achter als een beeldherinnering achter de geometrische structuur. De term werd gegeven door het rationele ontledingsproces dat het oproept. Picasso schilderde wel altijd volgens een levend model. = analytisch kubisme. Dia 45: Portret van Daniel-Henry Kahnweiler. Dia 46: portret van Ambroise Vallard. 19.24 Pg 784: Vrouwelijk naakt Het heeft geen massa, configuratie van zwevende, elkaar overlappende en wegdrukkende vlakken die open in de ruimte hangen. Het geheel doet denken aan een wankele toren van stukken karton die tegen of boven op elkaar leunen. Dia 47: het Caf Dia 48: stilleven met rieten stoel Dia 49: Gitaar Na 1912 Men wist hoe dicht men bij de volledige abstractie, blijkt uit het feit dat zij in hun latere analytisch kubistische werken kleine gemakkelijke herkenbare details verwerkt waren. Dit bracht hen tot de uitvinding van de collages, deze werden belangrijk voor de latere ontwikkelingen in de 20ste eeuw. De kubistische esthetiek kon nog maat een stap verder gaan en die werd ook gezet toen Picasso echte voorwerpen of delen ervan ging gebruiken. Deze voorwerpen kon in een van beide betekenissen of beide betekenissen gelezen worden (het rele of artistieke). Het belang van de collage ligt in het feit dat de afzonderlijke elementen , ontdaan van artistieke context, volslagen zinloos zijn en geen intellectuele of esthetische waarde hebben. Picasso was verrukt om hiermee zijn gedurfde paradoxen en visuele grappen te demonstreren. - de ene substantie via een soort visuele alchemie in een andere te doen overgaan - nieuwe betekenissen te destilleren uit oude vormen door ze op onverwachte manieren te combineren of in verassende context te plaatsen. Ze maakte ook alle twee kubistische sculpturen. Het vernieuwende aan deze sculpturen waren de gebruikte materialen want ze waren samengesteld uit jout, blik, karton, papier, touw,

Tegelijk met de collage ontwikkelde zich een nieuwe fase van het kubisme. Het was in zeker zin een spiegelbeeld van het analytisch kubisme. Want de kunstenaars werkte nu van abstract naar figuratief. Het object wordt voorgesteld door vormen die niet aan het object zelf zijn ontleend. Vormen worden samengesteld om een onderliggende structuur duidelijk te maken. Het beeldvlak blijft duidelijk een compositie van vlakke vormen. Tijdens deze fase werkte Picasoo alleen omdat Braque in de oorlog zat. = Synthetisch kubisme Dia 51: Harlekijn. (1915) Het onderwerp is duidelijk zichtbaar. Gedurfde eenvoud, heldere bijna verblindend decoratieve kleurgebruik en opzichtige disharmonien. Een van zijn zeer late werken werd geschilderd voor het uitbreken van de Spaanse burgeroorlog. Die het kleine Baskische dorp Guernica helemaal werd vernield door nazibommenwerpers met ondersteuning van de Spaanse fascisten. Hij stelde zich ten doel alle verfijnde en complexe technieken can de moderne kunst te dwingen zich in dienst te stellen van de ideologische strijd. 20.49 Pg 831: Guernica (1937) De vormen die hij eerder in andere werken had gebruikt werden nu symbolen die voor iedereen begrijpelijk waren. Georges Braque( 1911-1920) Hij nam in het eerste geval het voortouw maar Picasso kwam op dezelfde hoogte in 1908. Geometrisch kubisme (Zie Picasso) Dia 42: Het viaduct van lEstaque. Dia 43: : huizen en bomen 1910-1912 Analytisch kubisme( Zie Picasso) Dia 44: kandelaar en speelkaart op tafel. 19.25 Pg 786: De Portugese vrouw De traditionele verhouding tussen figuur en achtergrond heeft plaatsgemaakt voor 1 enkele picturale configuratie die het hele beeldvlak beslaat. Na 1912 Braque maakte een verfijning op de collages toen hij zich beperkte tot papieren stukjes papiers colls. De werken zijn uiteraard plat en hiermee word de illusionistische ruimte volledig uitgebannen. De stroken papier konden gearrangeerd volgens een esthetisch plan opgeplakt worden en niettemin de kleur en vorm van de objecten die eroverheen getekend werden in zich dragen. Braque gebruikt de collage logisch en sober als een instrument waaraan hij akkoorden van visuele harmonie kon ontlokken. 19.26 PG 787: Le Courrier Alle elementen vormen tezamen het onderwerp. Ze lijken in een soort immaterile aanwezigheid boven het vierkante tafelblad te zweven

Orfisch kubisme
Hoewel het kubisme uitsluitend een inventie en creatie van Picasso en Braque was geweest, bestond er in 1914 al tal van kubistische stromingen die hun streven steunden of zich daar juist tegen afzetten. Het orfisch kubisme werd in 1912 uitgevonden door Apollinaire. Het was een vorm van zuivere schilderkunst waarin het onderwerp geen enkele rol meer speelde. Robert Delaunay De Delaunays waren vooral geboeid door kleur dat door Picasso en Braque uit hun werk werd verbannen. Het zijn gelijkmatige over het doek verdeelde composities van prismatische kleuren die zowel ster contrasten als elkaar benvloeden. De zonneschijf die ook de bron van het leven ontspringt als kleur aan een prisma. Dia 55: fenteres ouvertes simultanes Dia 57: simultaan contrast, zon en maandag Dia 57: simultaan geopende ramen. Sonia Delaunay De schilderijen van Sonia waren lyrischer van aard en vermoedelijk is zij de drijvende kracht achter de beweging geweest. Haar opvatting van kleur is een heel andere dan die van Kandiscnky, voor wie de kleur als een werkelijke alternatief Dia 56: Sonia Delaunay; simultaancontrasten. Fernand Lger Zijn relatie tot het kubisme was persoonlijker en nauwer. Hij schiep een kunst die een werkelijk alternatief was. Hij ging de nadruk leggen op harde, glanzende, geometrische vormen en hij reduceerde zijn figuren geleidelijk tot buisvormige structuren in steeds mechanischer aandoende composities. Zijn schilderijen handelen over de dynamiek, het lawaai en de spanningen van het moderne leven. Na een tijd verdwenen vrijwel alle figuratieve elementen uit zijn werk. 19.31 Pg 789: vormcontrasten. Zijn vormproblemen gingen altijd gepaard met een hartstocht voor het eigentijdse leven en de moderne technologie. Het kubisme werd gecreerd door Picasso en Braque. En ze verliepen en creerde verschillende stijlen van kubisme. Geometrisch kubisme: onder invloed van Czanne waarbij alle vormen vereenvoudigd werden tot geometrische vormen Analytisch kubisme: Een stap verder in het abstracte, met monochroom kleurgebruik. Ook samengesteld uit geometrische vormen. Synthetisch kubisme: ze gingen nu van abstract naar figuratief werken. Het object werd samengesteld uit vormen die niets met het object te maken hadden. Orfisch kubism werd uitgevonden door Apollinaire. En men schilderde in dezelfde vormen als Picasso en Braque maar integreerde weer het gebruik van kleur. En in deze stijl was het onderwerp onbelangrijk.

Historische avant-garde
Deze zijn gesitueerd voor, tijdens en kort na de eerste wereldoorlog. De term is ontleend aan het militaire nl. De voorhoede. In deze context als het vernieuwende en zich heeft losgekoppeld aan het sociale. Kunst gaat nu over zichzelf, over zelfreflectie. De naam historisch avant-garde ontstaat ca. 1910 Ze waren strak georganiseerd en er werden natuurlijk ook afsplitsingen en ruzies. Heel belangrijk in deze stijlen waren de tijdschriften en de traktaten. Vele kunstenaars gaan zich nu ook bezighouden met de discipline waar ze niet thuishoren. Vaak hebben ze ook connectie met de extreme politieke partijen. Het belangrijkste is dat ze tegen die traditionele kunst is en men geeft kritiek op de matschappelijke vormen die ervoor zorgden dat het mogelijk was deze traditie te maken. kunst in de burgerlijke samenleving is nutteloos geworden uitdenken van nieuwe vormen ook nieuwe kunstconcepten Kunst ging zich bezighouden met radio,

Italiaans futurisme (1908-1916)

IS een internationaal fenomeen, maar het begon in Itali. En is de meest radicale vorm van het futurisme. Het futurisme staat even dicht bij de kubisten als de expressionisten. Aan de kubisten ontleenden ze de beeldtaal van gefragmenteerde vormen en zouden hun dynamische visioenen zonder hulp daarvan moeilijk hebben kunnen verwezenlijken. Maar van de expressionisten leende ze de nadruk op intutie en actie legde. Maar de kunst van de futuristen is nog steeds een figuratieve kunst. Ze wijzen statische composities met een vast middelpunt af. Hun werken zagen ze als kleine fragmenten van een continu geheel. De beweging die het onderwerp van het schilderij vormt, passeert als het ware en heeft dus geen middelpunt. Het belangrijkste in hun werk is de THEMATIEK. Ze waren in de ban geraakt was van het lawaai, de snelheid, en mechanische energie van de moderne grote stad, wilde het verleden uitwissen, verering voor cultuur van het Italiaanse verleden en vervangen door een nieuwe samenleving, een nieuwe pozie en een nieuwe kunst, die gebaseerd zouden zijn op de ervaringen van de nieuwe levensdynamiek. Futurisme was in eerste instantie een met woorden gevormde kunst en is toen opzoek te gaan om futuristische schilderijen te maken in samenwerking met de jonge kunstenaars. Er is ook een futuristisch kookboek. Ze willen een greep krijgen op het maatschappelijke. En ze zien het als artistieke daad. De futuristische avonden, een mengvorm tussen performance, een happening, maar ook een politieke meeting een politieke rel. Ze waren ook radicaal gekeerd en waren gekeerd tegen de democratie, overeenkomsten van het fascisme. Ze zagen Itali in een zeer moeilijk situatie en waren voorstanders van de oorlog. Ze waren dus zeer blij toen de eerste wereldoorlog uiteindelijk uitbrak en ze hebben het futuristisch bataljon opgericht. Maar de meeste futuristen zijn gestorven tijdens de oorlog, waardoor het na 1930 niet veel meer betekende.

Thomasso Marinetti. Hij was de theoreticus, de man achter de manifesten, hij was een dichter die was begonnen met experimenteren. Dia 5:Tomasso Marenetti: parole liberta 20 Februari 1909: 1ste manifest van het futurisme. En het werd gepubliceerd in de bekendste en meest gelezen krant in Frankrijk. - Futurisme maakt gebruik van de nieuwe massamedia Het manifest is zeer agressief, de tekst is agressief geschreven en de stijl die hij bespreekt is ook agressief. Een soort machotype. 1. wij willen de agressieve beweging verheerlijken, de koortsachtige slapeloosheid, de snelle passen. ER is pas sprake van schoonheid bij strijd. 2. De grootheid van de wereld is verrijkt met een nieuwe schoonheid, de schoonheid van snelheid. 3. We moeten niet langer achterom kijken naar het verleden, het heden en de toekomst zijn belangrijk? 4. Ze zijn tegen musea, academies, 5. De motieven van de futuristische kunst zijn de motieven van de Industrile Revolutie: de menigte, elektriciteit, bruggen, stoomboten, stoomtreinen, vliegtuigen, Umberto Boccione Hij was een beeldhouwer en schilder Hij was verantwoordelijk voor de latere manifesten van de futuristische schilderkunst, waarin werd gesteld dat de universele dynamiek dient te worden weergegeven als dynamische ervaring; beweging en licht de substantie van objecten vernietigen. Hij ging later ook experimenteren met andere materialen om de sculpturen echt te laten te bewegen. Zijn schilderijen waren nog in naturalistische aard en een potische kracht. Dia 12: de stad verrijst Uitdrukking te geven aan een aspect van het moderne leven: het grotestadleven. De stad die ontwaakt de stad die wakker wordt De grote van het werk is heel belangrijk De curves komen vaker terug Dia 13: la strada entre dela casa Kubisme; de vormelijkheid Het kleurgebruik komt van het Duitse expressionisme Dia 14: stal danimo Zeer kubistisch Ook de gestempelde letters en cijfers. Gaat over het station, het aankomen en vertrekken van de personen

Dia 15: unieke vormen van continuteit in de ruimte hij heeft ook gexperimenteerd met sculptuur hij slaagde erin de doelstellingen van de beweging op treffende wijze tot uitdrukking te brengen. Symboliseert niet alleen de beweging maar verwezelijkt haar door een opeenvolging van oppervlakken die voortduren lijken te verdwijnen en van vorm veranderen. Giacomo Balla Dia 17: dynamiek van een hond aan de leiband 19.32 Pg 790: abstracte snelheid-de auto is voorbij. Jospeh Stella 19.35 Pg 792: Veldslag van licht, Coney Island Werk van de Amerikaanse futuristen Luigi Russolo Hij gaf de beweging aan door de breeklijnen in de figuur. Hij was ook een futuristische componist. Een futuristisch concert van fabrieken waarmee de dirigent met vlaggen zwaait om tekens te geven. Hij werkt dan met de hele stad, als motief, als instrument. Hij experimenteerde met elektrische geluidsbronnen Antonio santelia was de futuristische architect maar hij stierf tijdens de oorlog waardoor de ontwerpen nooit tot leven zijn gekomen. Er zijn natuurlijk later wel architecten geweest die genspireerd waren door het futurisme. Voorbeeld: een treinstation met daarboven een vliegveld fascinatie met de snelheid en de mobiliteit.

Figuratieve kunst die zijn onderwerpen haalde in het grotestadsleven: het lawaai, de snelheid, mechanische energie. Ze hadden invloed van de expressionisten en van de kubisten. -ze hadden een beeldtaal met gefragmenteerde vormen (kubisme) -nadruk op intutie en actie. De belangrijkste schilders waren: Thomasso Marinetti, Umberto Boccione.

Het Suprematisme (1912 -1920)

In het tsarische Rusland voor de oorlog maakte men uitvoerig kennis met de avant-gardekunst door verschillende tentoonstellingen. En zo ontstond de eerste Russische abstracte beweging geleid door Michail Larionov en Nataljz Gontsjarova. 19.38 Pg 793: katten Voorbeeld van de stroming Ze noemde het soms ook rayonisme omdat de abstracte schilderijen deden denken aan lichtstralen. Kazimir Malevich( 1912-1919) De hoofdfiguur van het suprematisme Experimenteert met Fauvisme en kubisme, maar met meer buisvormen. In 1912 schilderde hij in een stijl die hij kubofuturistisch noemde. De naam wijst duidelijk op de invloeden. Maar hij evolueerde in een absoluut zuivere vorm van totale abstractie die hij het suprematisme noemde. Het gevoel kon het best uitgedrukt worden in de meest eenvoudige, elementaire visuele vormen die de suprematie van de idee boven de materie, boven de chaos van de natuur voorstelden. Het idee van de tabula rasa= vernieuwing van de kunst, door het terugkeren naar de meest elementaire vormen. De vormen mochten dus niet afkomstig zijn van de natuurlijke wereld, het is een creatie van de geest. Dia 32: Malevich We zien de buisvorm en het metaalachtige afwerking. Dia 33: het zwarte vierkant (1913) In de tentoonstelling van 0.10 tussen het begin van de wereldoorlog en de Oktoberrevolutie. Is het voorbeeld van moderniteit, vernieuwing(maar het ziet er oud uit) Het is geen perfect vierkant Spirituele associatie: opgehangen in de hoek waar in de Russische traditie normaal iconen plaatste. Het is een trapezium daardoor lijkt het alsof het zweeft in de ruimte, losgekoppeld van de zwaartekracht. Fascinatie met zweven en vliegen. Na het vierkant ging hij ook over tot het gebruik van andere elementaire vormen zoals de cirkel, de driehoek, deze worden dan in evenwicht gehouden door de kleurverschillen. Dia 36+ 37: suprematistische composities Diagonale weergave Het wentelt precies om een as. Het heeft ook wel weg van satellieten. Dia 37: suprematistische composities, zwart trapezium en rood vierkant. Dia 38: Wit op wit Het vervallen van de vorm. Alleen de vorm te zien door uitlijning. Monochromie Het einde van de schilderkunst, volledige dematerialisatie.

Hier stopt hij met schilderen (1919) Hij stapt over naar de toegapaste kunsten. Zoals Porselein, waarin de kleur het materiaal is. Dia 40: Planits Zwevende satellietsteden in de ruimte Meer concrete invulling van de suprematistische gedachte. Axonometrische projectie met architecturale vormen. Geen indicatie van schaal. Dia 41+ 42: Architektons Gemaakt in gips of porcelein. Komt in de buurt van wolkenkrabber, fascinatie voor U.S. Dia 43: Stofontwerpen Dia 44: Porcelein Geen goede toepassing op het suprematisme. Malevich zegt dat zijn schilderijen de voorhoede is van de Oktoberrevolutie. Omwenteling van de maatschappij is ondenkbaar zonder de revolutie van de vorm, niet door de revolutie af te beelden maar door nieuwe vormentaal. Zijn nieuwe stijl benvloedde andere Russische kunstenaars, die een nieuwe beweging ging vormen.

Oktoberrevolutie
Confrontatie met de revolutionaire situatie en er wordt een alliantie gevormd van de kunst en politiek. Artistieke experimenten werden aanvankelijk gedoogt en ondersteund. Het nieuwe regime heeft er een enthousiasme voor, want ze hebben dezelfde vijand nl. De Burgerlijke cultuur. Dia 47: El Lissitzsky; slaat de witten met de rode wig Dia 48: Agit-Prop Hierin werden tentoonstellingen gehouden, vernieuwde films laten zien. Een cultureel centrum. Avant-garde combineren met het culturele leven. 1930: Stalin komt aan de macht en Rusland wordt een dictatuur. De avant-garde experimenten worden verboden. Het was bij wet dat het sociaal realisme de kunst werd van de communistische partij. Dia 50: het werk na de Oktoberrevolutie

Russische abstracte beweging. Ze vonden dat het gevoel het best uitgedrukt kon worden in de zuivere vorm van het totale abstracte. Ze waren wel gericht op de werkelijkheid en wilde daar uitdrukking aan geven. Tabula rasa= vernieuwing van de kunst door terugkeer naar de meest elementaire vorm. Belangrijkste schilder: Kazimir Malevich

Tussen de wereldoorlogen: 1920-1940

De eerste wereldoorlog sloef een diepe wond in de Westerse cultuur. Het maakte een einde aan een lange, ononderbroken periode van materile vooruitgang en welvaart in Europa en kapte de enorme uitbarsting van creatief talent omstreeks de eeuwwisseling abrupt af. De westerse cultuur zou nooit volledig van deze breuk herstellen. De schilderijen van de jaren 20 en 30 waren wel nog mooi maar waren minder gedurfd en vernieuwend. Dit grote contrast kunnen we aantonen met de verschillen in de schilderijen van een van de meest vernieuwende schilders van tijdens de eeuwwisseling nl. Picasso. De meeste schilders zaten nu in meerdere stijlen tegelijk 20.1 Pg 799: Picasso; de panfluit 20.2 Pg 799: Picasso; de vogelkooi 20.3 Pg 799: Picasso; Zittende harlekijn.

Dadasme (DADA) (1916-1922)

Is ontstaan in Zurich jaar 1916. Ze kwamen naar Zurich om te ontsnappen aan de oorlog waar ze niet wouden aan meedoen. Cabaret Voltaire waar ze samenkwamen om aan kunst te doen. Bij het dadasme was er meteen een connectie tussen dichters en de kunstenaars van de beeldende kunsten. Ze zagen het meer als een geestesinstelling dan een literaire of artistieke beweging. Dadasme is meer een soort houding tegenover kunst en het leven. Dadasten dreven de spot met alle gevestigde waarden, die zij beschouwden als de culturele symbolen van een samenleving die berustte op hebzucht en materialisme en nu in de laatste fase van haar doodstrijd verkeerde. Ze zijn gevormd door de eerste wereldoorlog, maar zijn er radicaal tegen gekeerd. Z wilde zo een weg banen voor een nieuwe maatschappelijke, intellectuele en artistieke orde. Ze zijn dus een soort anti-kunst. Het stelt de traditionele kunst maar ook zichzelf in vraag. Dadasme gaat net zoals futurisme voor de confrontatie en voor schandaal. Heel veel van de belangrijke werken van het dadasme zijn vaak verloren gegaan. En ze deden vooral aan theater en preformance, dingen die heel vluchtig zijn. Na de eerste wereldoorlog maakt het een internationale verspreiding door, want alle kunstenaars trekken weg uit Zurich. Enkele van de belangrijkste kunsten: Keulen, Hannover, Parijs, New York,

DADA in Zrich
De dadasten van Zrich waren voornamelijk schrijvers, zij hielden zich bezig met het maken van klankgedichten. Simultaangedichten: 3 sprekers van een andere taal die een tekst simultaan voorlezen waardoor het onbegrijpbaar wordt Voor de Beeldende Kunsten binnen de DADA van Zrich experimenteerde ze met automatisme en de wetten van het toeval. Dit door het maken van collages en montages. Hans Arp Dia 32: plastron et fourchette Vormen zijn abstract maar ze verwijzen nog naar planten, dieren, Ze wouden weer een connectie brengen met de natuur Dia 33: collage van vierkanten gerangschikt door toeval Dadasme is tegen het individuele ik , want het behoort bij de traditionele kunst Het toeval staat hier tegenover Kurt Schwitters Een van de schilders die slachtoffer is geworden van de nazis. Dia 34: merz Collages en montages Ze geven de fragmentatie, de verbrokkeling van het moderne leven weer. Ook voor de futuristen is dit interessant al is de perceptie verschillend Dia 35: Merzbau

De dada beurs ( 1920)

Het is geen tentoonstelling, er is een commercieel aspect. Er waren grote fotomontages: collages te zien, krantenknipsels, En er waren ook slogans op de muren te zien. Dia 38: Hanna Hoch;Schnitt mit dem Kchenmesser Dada durch die letzte Weimarer Bierbauchkulturepoche Deutschlands Fragmantatie en verbrokkeling Dia 39: John Hartfield De meest politiek gengageerde dadast Hij was gefascineerd door de Russen en door Amerika Hij probeerde de lagere klasse

DADA PARIJS
Francis Picaba Hij had een eigen galerie in New York waar avant-gardistisch werk werd getoond. Hij tekende veel moderne machines. Hij had ook een fascinatie voor het moderne maar op een andere manier dan de futuristen. Het is zonder de extase en de verheerlijking. Marcel Duchamp( 1911-1923) Hij experimenteerde met zeer veel. Onder andere het kubisme en futurisme Hij heeft zich wel altijd afstandelijk opgesteld tegenover de politiek, ook al had de DADA-beweging voor de hand liggende politieke implicaties. Dia 43: Nu descendant un escalier. maar hij doet het met een ironie hij heeft een fascinatie voor het lichamelijke maar ook voor het mechanische dus hij maakt hier een samensmelting van. Dia 44: Passage from the Virgin to the Bride mechanisering van de seksuele daden. Marcel Duchamp veegt de schilderkunst volledig van het plan rond 1914-1915 Dia 45: La marie mise nu par ses clibataires, meme Ready-mades Alledaagse fabrieksproducten die tot kunstwerken worden, eenvoudig omdat de schilder ze tot kunstwerken heft gekozen. Op vele manieren was dit het grootste iconoclastische gebaar dat een kunstenaar ooit gemaakt heeft nl. Een totale afwijzing tegen de geldende artistieke regels. Het reduceren van de artistieke daad als het kiezen van. Hij had ook een hekel aan retinale kunst, kunst waar men alleen moet kijken. Want een kunstenaar maakt ook concepten, ideen. De betekenis schuilt niet in de esthetische kwaliteiten maar in het feit dat zij ons dwingen esthetische kwesties diepgaand te overdenken. Dia 46: Ready-made een fietswiel dat gemonteerd word op een fietswiel, dus men heeft nog een compositie en er is nog een spel van fragmenten. Dia 48: Fountain (1917) het illustreert hoe een nieuw kunstconcept verkeerd begrepen kan zijn ook al wordt het positief beoordeeld Hij koos ze uit en bracht ze aan onder een nieuwe titel en veranderde de gezichtshoek. Hij creerde een nieuwe gedacht voor het onderwerp. 20.6 Pg 801: de vrijgezellenmachine. Het is een onoplosbaar raadsel en het was ook zo bedoeld. Het is een illusie van een illusie De veranderde wereld aan het andere kant van het glas was een deel van het kunstwerk. Bovenaan zien we de bruid die zich uitkleed terwijl ze haar aanbidders afwisselend aantrekt en afstoot. De aanbidders zitten in de onderhelft.

Het was meer een geestesinstelling dan een beweging. Het was een aaneenschakeling van individuen, zonder een vast programma. Ze dreven spot met alle gevestigde waarden want deze hadden de oorlog veroorzaakt. Anti-kunst: het bevraagd niet alleen de traditionele kunst maar bevraagt ook zichzelf. Belangrijkste schilder: Marcel Duchamp

Surrealisme (1920-1930)
Het eerste manifest kwam er in 1924. Het surrealisme is ook hoofdzakelijk een literair concept. Het surrealisme wordt vaak gezien als een voortduring van het dadasme en er zijn vele kunstenaars die na het dadasme voor het surrealisme hebben gekozen. Het negatieve dat het dadasme had werd omgebouwd naar iets meer positieve. Het surrealisme was een beweging, terwijl dadasme meer een aaneenschakeling was van individuen. Ze waren ook nauw betrokken bij politieke omwentelingen en waren aangesloten tot de communistische partij voor een tijdje. Er waren gemeenschappelijke kenmerken en gemeenschappelijke activiteiten. De surrealisten waren gefascineerd door het rare, het bizarre, het exotische, het vieze, het vreselijke. En een fascinatie voor alles wat niet logisch is. De belangstelling voor het bewustzijn komt door de psycho-analysche van Freud. Andr Breton Hij was een dichter en hij was de leider en theoreticus van de hele groep. In zijn eerste manifest riep hij schrijvers en beeldende kunstenaars op om zich van alle beperkende banden te bevrijden. Breton was medisch getraind en hielp de gewonden tijdens de eerste wereldoorlog en geraakt hier gefascineerd door de problemen. Een belangstelling voor droom en de onlogische verbinding van dromen. ! Men reduceert het surrealisme vaak naar het weergeven van de dromen, maar dat is niet zo! Ze proberen een methode te ontwikkeling die automatisch is, die niet gestuurd moet worden door een artistieke code die vastligt, die ongehinderd zijn door de rede, door het moreel. = Escriture automatique vrij associatie van beelden, gedachten,. Er is geen belang in grammatica of in structuur.

Surrealisme en beeldende kunst

Ze gaan ook naar waarvoor ze de verf hebben aangepast opdat ze deze niet zouden kunnen controleren. Belangstelling voor kunstwerken van kinderen, psychisch gestoorde personen. Een surrealistisch beeld wordt gevormd door een tegenstelling, een samenstelling, toevallige juxtapositie van verschillende realiteiten. mooi als de toevallige ontmoeting van een naaimachine, een paraplu op een operatietafel. Lautrecmont. Breton heeft het vooral over het vormen van beelden d.m.v. een verhaal.

De schilders hadden meer vrijheid dan de schrijvers omdat Breton de tekst meer controleerde. Daardoor is er in de schilderkunst minder conformiteit . Men kan twee hoofdstromingen van het surrealisme ontdekken. Abstract Figuratieve Giogrio de Chirico (1911- 1925) Vroege werk (1911-1919) hij maakte schilderijen die tot de meest verontrustende in de moderne kunst behoren. 20.15 Pg 810: mysterie en melancholie van een straat Verlaten Italiaanse piazzas waar een dreigende catastrofe in de stilstaande tijd gefixeerd is. Na 1919 Hij verliet zijn wereld van dromen en nachtmerries om zich te wijden tot een merkwaardige opeenvolging van steeds academischere stijlen die de surrealisten verbijsterde. Deze werken werden stevig bekritiseerd en gij ontkende dat de vroegere werken van zijn hand waren en maakte inferieure kopies van deze werken om hen in de verwarring te brengen. Max Ernst (1921-1966) Hij was de eerste die erin slaagde artistiek freudianisme te beoefenen. Dit bestaat uit het idee dat in dromen of droomachtige psychische toestand boodschappen uit het onderbewuste bovenkomen. En dat daardoor de mogelijkheid bestaat om in de kunst het onbewuste in volle vrijheid te ontplooien. Dit leidde ertoe dat ze automatisch gingen schilderen. = peinture automatique Hij noemde deze werken frottages Dia 60: frottages. Hij wrijft met grafiet over een papier op een oppervlak. Maar hij heeft de tekening aangepast, gearrangeerd. Een andere manier was om het vastleggen van dromen en dit was de methode van Ernst voor zijn collage-romans. Hij volgde hierbij het principe van nevenschikking die on realiteitsgevoel zou moeten schokken en ontwrichten. Door zulke verassende combinaties en confrontaties bestaat er een nieuw gevoel van realiteit surrealiteit. 20.16 Pg 810: illustratie uit Les Femmes Ze werden ontleend aan negentiende-eeuwse boekgravures, uitgeknipt en vrij opnieuw gearrangeerd.

Salvador Dali( 1917-1989) Zocht pas benadering tot het surrealisme in 1929, toen de beweging als ten onder aan het gaan was door interne problemen. Hij werd ook uit de beweging gezet door Breton omdat hij een cynische reclame voor zichzelf leidde. Hij is ook zeer belangrijk voor de Amerikaanse Kunst. Na de 2de wereldoorlog was er een fascinatie met psychische problemen zoals Dali die weergeeft. Hij was een van de weinige die trachtte de hallucinatore helderheid van dromen wast te leggen in zogenaamde handgeschilderde droomfotos. Dia 67: De halsstarrigheid van de herinnering.( 1931) De tijd staat stil in de geest van de dromer. De dore benauwde landschappen, de metalen horloges slap hangen en voor altijd stilstaan. Ze smelten zelfs en gaan tot ontbinding over, ze nemen organische vormen aan en lokken lichtgevend insecten. Vb. Het horloge dat als een rottende vrucht over de kale tak van de dode boom hangt. Dia 68: The Temptation of St. Anthony Rene Magritte(1920-1968) Hij gebruikte de techniek om contrasten met elkaar samen te zetten. Zijn werk was diep schokkend. Meer omdat hij ze bewust uitvoerde in de banale techniek die hij ontleende aan zijn werk van affiches en advertenties. Vooral voor het commercile, er is een samenstelling tussen een voorwerp en tekst. Hij was gefascineerd door de spanning tussen woorden en beelden. Er ontbreekt op deze manier ook elke zin of betekenis. Er is ook geen relatie tussen beeld en titel en soms wekt het een grote dubbelzinnigheid op. Op hetzelfde moment dat er kunstenaars zijn die de figuratie volledig afzweren zijn er kunstenaars zoals magritte die de figuratie gebruiken om de onmogelijkheid van de figuratie te tonen. Dia 69: La Trahison des images Uiteraard is het geen pijp het is maar een afbeelding. Dia 72 Het is een soort beeldraadsel: de kunst is een raam waardoor we kijken wordt letterlijk genomen door Magritte. We kijken dus naar ramen in ramen of naar een schilderij in een schilderij 20.19 Pg 811: Le Viol Het hoofd met als gezicht een vrouwelijke tors met een mond van schaamhaar boven een gezwollen en suggestieve fallische nek. Door toevoeging van een woord le viol roept ze een zekere betekenis op die er eigenlijk niet in te zien is. Frida Kahlo Een van de ontdekkingen van de surrealisten. Geen andere artistieke beweging heeft vrouwen zo een belangrijke, problematische rol toegekend of het beeld van de vrouw tot zo een belangrijk element in het scheppende leven van de mannelijke kunstenaar verheven. Ze werd welkom geheten in de surrealistische beweging maar bleef haarzelf ervan distantiren omdat ze zei dat ze haar werkelijkheid schilderde.

Haar werk bestaat uitsluitend uit zelfportretten waarin ze de realiteit van haar eigen lichaam verkende en haar besef van de dualiteit van een seksuele en culturele identiteit. 20.20 Pg 812: de twee Fridas Een van de fridas is degene die Rivera beminde en de andere die hem niet langer beminde, deze dualiteit verbindt ze door anderzijds met haar traditionele Mexicaanse identiteit en anderzijds met die van de moderne vrouw. De ader die hen verbindt is doorgesneden. De versmade Frida probeerde de stroom bloed met een tang te stelpen en ze blijven naast elkaar zitten. Joan Mir (1919-1979) Hij had al enkle bekeringen achter de rug: Fauvisme, kubisme, dadasme en was overgestapt naar Surrealisme. De beweging bood hem nieuwe artistieke mogelijkheden, waardoor hij zijn andere invloeden kon loslaten. Hij ontwikkelde zuiver psychisch automatisme en liet het onderbewuste vrij spel bij het schilderen van half abstracte vormen. Er spreekt een kinderlijke, onschuldige fantasie en plezier in die vrije inventie. Dia 62+ 63 Abstractie, maar nog in de organische vormen. Ze spelen met het ongecontroleerde tekenen en het netjes binnen de lijnen ingekleurde. Maar zijn visie werd somberder bij het uitbreken van de Tweede wereldoorlog. 20.21 Pg 813: Vrouwenkop De vormen zweven in een immaterile wereld als specimina op sterk water Het geeft uitdrukking aan het naderend onheil. Na het uitbreken van de oorlog verhuisde vele surrealisten naar Amerika. Zij werkte daar verder en zo werd het surrealisme over de wereld verspreid. En werden het begin van de Amerikaanse na-oorlogse artistieke stromingen.

Surrealisme en sculptuur
Surrealistische object i.p.v. sculptuur. Fascinatie voor primitieve kunstobjecten en het fetische karakter van het object. Het symboliseert het verlang of de emotie. Interesse voor kapotte voorwerpen, oude voorwerpen. Dia 74: Man Ray; Le Cadeau Dubbelheid van zacht-hard, uitstekend-glad, Dia 75: Man Ray; The Man and The Woman Dia 76: Meret Oppenheim; object vacht en porselein gecombineerd in het onderbewuste. Dia 77: Joseph Cornell Hij maakt kleine kabinetjes, kleine musea

Surrealisme en fotografie
Het heeft een belangrijke productie in film en fotografie. Er zijn vele die zeggen dat de beste surrealistische kunst de fotografie en de film is. Het belang dat ze hadden voor de fotografie is ook te zien in hun manifesten en verhalen waar ze alles illustreerde met fotografie. Maar fotografie wordt vaak gezien als iets wat de wereld realistisch afbeeld. Het staat daarom haaks op het originele idee van de surrealisten. Maar men kan fotos op vele manieren manipuleren. Enerzijds verbreken ze de band tussen realiteit en fotografie door het manipuleren van de foto anderzijds bevraagt men de realiteit zelf. Alfred Stieglitz Hij heeft zich heel hard ingespannen om de Europese artistieke ideen in Amerika te introduceren en de fotografie als uitdrukkingsmiddel daarvan ingang te doen vinden. Zijn eigen fotos lijken op het eerste gezicht geen duidelijke breuk met het verleden. Alleen de van de Equivalenten toonde een affiniteit met de eigentijdse schilderijen die hij zo bewonderde. 20.25 PG 816: Equivalenten. Man Ray Hij behoorde eerst tot de dadasten en stapte daarna over tot het realisme. Hij fotografeerde het stof van dat zich op Duchamps vrijgezellenmachine verzamelde. In een plotselinge ingeving zette hij enkele voorwerpen op een stuk lichtgevoelig papier, deed het licht even aan en ontwikkelde de afdruk. Dia 81: fotogrammen Hij nam willekeurige, doorzichtige en ondoorzichtige voorwerpen en plaatste die op het papier. Hij creerde beelden met een dubbelzinnigheid want ze waren concrete en abstract. Andere voorbeelden Dia 82: Rauol Ubac; brlages Dia 83: Andr Kertesz Hij gebruikt spiegels om vervormingen aan te brengen. Dia 84: Brassai; Sculptures involontaires Fotografie met massale vergroting Dia 85: Brassai: Paris De Nuit

Voortzetting van het dadasme maar het was wel een beweging met een vast programma. De surrealisten waren gefascineerd met het rara, het onderbewustzijn, de droom. Ze wouden zich tijdens het schilderen ook overgeven aan het automatisme van dat onderbewustzijn of van die droom. Ze probeerde een nieuwe werkelijkheid te vormen nl. De surrealiteit. Belangrijke schilders: Max Ernst, Salvador Dali, Rene Magritte
De revolutie in de beeldkunst
De ontdekkingen van surrealisme en dadasme dat door het combineren can waardeloze stikken schroot en andere rommel zelfstandige kunstwerken konden ontstaan. Natuurlijk kwam er meer bij kijken dan het gebruik van afvalmateriaal. De industrile materialen deden hun intrede in de kunst. Deze baande de weg naar de laatste fase van de opmerkelijke evolutie van de sculptuur die door Picasso werd ingezet in 1912. Hij zette de stap naar open of geconstrueerde vormen. De beelden zij vrij geconstrueerd rond een lege ruimtelijke kern. Hiervoor waren gelaste metalen staven en platen nodig en daarvoor vroeg hij medewerking van Julio Gonzalez. Samen waagde zij de sprong naar sculptuur met een open vorm. Eerst met de draadfiguren van Picasso en daarna van metalen werken die een samenwerking van de twee. 20.22 Pg 813: Vrouwenkop. De vergieten, springveren en andere objecten waren duidelijk herkenbaar. Picasso was minder radicaal en gedurfd dan Julio Gonzalez. 20.23 Pg 814: haarkammende vrouw De individuele voorwerpen zijn zo bewerkt dat de originele functie niet meer zichtbaar is. Het beeld is niet ontworpen als een solide vorm maar als een compositie van een verzameling elementen in en rond een ruimte. Het concept van de metalen sculptuur met een open vorm werd nog verder doorgevoerd door Alexander Calder, een Amerikaan. Hij ontwikkelde een idioom van vlakke, biomorfische vormen, gebaseerd op de schilderijen van Miro, die hij in de ruimte hing. Sokkels verdwenen en weldra volgde kinetische sculptuur met bewegende delen. Hij noemde deze mobiles. De meeste ervan waren abstract, maar sommige tonen een affiniteit met de bezielde wereld, zoals ook wordt gesuggereerd door zijn titels. 20.24 Pg 814: Kreefteval en vissenstaart. Dit werkt draait langzaam in de luchtstroming en roept duidelijk het idee op van de gracieuze beweging van een zwemmende vis. Het spreekt ook met een lichtvoetige fantasie.

Constructivisme (1920-1922)
Is de voortzetting van het suprematisme, maar op de realistische wereld. Zeer internationaal gesitueerd, maar het hoofpodium is Rusland en voor de rest vooral Noord-Europa. Vele Russische kunstenaars begroetten de Revolutie met instemming en tijdens de woelige jaren die erop volgde genoten sommige van hun van een korte periode van officile erkenning. De avant-garde leek als beweging serieus genomen te worden. Maar de utopie duurde niet lang want na deinvoering van Lenins Nieuwe Economische Politiek rezen er twijfels aan het nut van de beweging en een aantal groepsleden vluchten uit Rusland. Door hen bereikte de beweging het Westen. De invloed van het Suprematisme was zeer groot en zij waren gericht op de werkelijkheid, Industrie en technologie. Zeer materialistisch, maken ook meer gebruik van beeldhouwkunst om een object te creren. vormelijk: dynamische vormtaal, diagonalen, lineaire structuren, lichte en open structuren, industrile materialen. inhoudelijk: maatschappelijk; utilitaristisch( op nut) en materialistisch Het was de opdracht van de kunstenaar uitdrukking te geven aan het streven van het revolutionaire proletariaat en de fysieke en intellectuele situatie in de maatschappij als geheel te verbeteren.

hervorming van het kunstonderwijs.

Hogere werkplaatsen voor kunst en techniek (later instituut) ontstaan in Moskou dus afgesloten in 1930. Er worden bepaalde cursussen gegeven. Dia 55: tentoonstelling van constructivistische kunst Door de vereniging van jongeren Lineariteit. Dia 56: de broeders Stenberg; affiche voor man met de camera Experiment in Film Dia 57: de kunstenaars zelf Niet meer de traditionele look voor kunstenaar. Kunstenaars gaan nu in maatpak of in eigen creatie. Kunstenaar als ingenieur El Lissintzky (1919-1941) Zeer divers, hij is schilder, beeldhouwer, fotograaf,.. Hij is een leerling van Malevich in het hervormde kunstonderwijs. Jaren 20: Hij trekt naar West-Europa. Proun staat voor de nieuwe kunst, en hij zag het ook als een station om over te stappen van architectuur op schilderkunst. Ze hangen tussen isometrische projecties en abstracte composities.

Dia 59: Proun In zijn koele precisie kenmerkend voor de machine-esthetiek va het constructivisme Een kubus hangt in de ruimte boven een raster van perspectieflijnen en voor en iets uit het midden geplaatste strook kleur die aan de boven-en onderzijde verankerd is door halve cirkels. Dia 59: Proun 2C Vogelperspectief van een architecturale constructie. Ruimte weergeven door de invloed van de relativiteitstheorie. Explosie van de traditionele perspectivistische ruimte met impressionisme en kubisme. Dia 61: Proun-ruimte Afhankelijk van de mobiele blik van de kijker. De ruimte zelf is het kunstwerk, niet aparte werken in de ruimte. Dia 62: de Lenin-tribune. Vladimir Tatlin Zeer grote invloed van het kubisme maar met meer curves. Een soort organische kunst. Hij kende een zeer grote invloed van Picasso die hij gezien had in Parijs. Hij is de vader van het constructivisme, hij begin al vanaf vroeg met 3dimensionele constructies. Het metaalgebruik is niet traditioneel, hij gebruikt de materialen van de industrile moderniteit zoals Picasso. En zou ook werken in volledige abstractie. Dia 64: selectie van materialen. Dia 64: Contra-relif: selectie van materialen Dia 65: Hoek-Contra-Relif Fascinatie met het zweven. In de hoek ontstaat de ruimte door het samenkomen van 2 vlakken. Dia 66: ontwerp voor het monument voor de Derde internationale. (1920) Moest groter worden dan de Eifeltoren Gelijkaardige vorm als de Eifeltoren. Zeer dynamisch werk. 3 volumes: het kubisme, de piramide, de spiraal verschillende functies lijkt op de Toren van Babel verdeeldheid van de volken die ongedaan wordt gemaakt door de revolutie het was dus een symbool van het revolutionaire modernisme en de constructivistische geest van utilitaristische eenvoud en eerbied voor logica van het materiaal. Dia 69: Letatlin fascinatie voor zweven, vliegen, zich ontdoen van de zwaartekracht. Hij gelooft in de toekomst van de technologie.

Alexander Rodschenko Dia 70: ruitelijke constructie Kende zijn succes vooral in de fotografie Dia 71+72: foto Met diagonaal en vogel-kikkerperspectief. Dia 73: Portret van Lilya Brik Laszlo Moholy-Nagy Hij is geboren in Hongarije, maar verhuist naar Berlijn waar hij lesgever is in de Bauhaus. Als de Tweede wereldoorlog uitbreekt vlucht hij naar Londen en gaat daarna verder naar Amerika en gaat hier verder als lesgever van het Bauhaus. Dia 78: telefoonschilderij Schilderij gemaakt met telefoon De instructies worden via de telefoon naar de fabriek doorgebeld. Dia 80: Composition Z8 Dia 81: Fotogrammen Fotografie zonder toestel Voorwerpen op fotopapier leggen. Dia 82: Eifersucht Dia 83: Licht-Ruimte-modulator Hier heeft hij ook een film van gemaakt.

Voortzetting van het Suprematisme van Rusland. Ze waren zeer materialistisch ingesteld en gebruikte veel van de Industrile Revolutie. Ze waren maatschappelijk ingesteld en wouden dingen maken die ook nog nuttig waren. PROUN: nieuwe kunst die de brug vormde tussen architectuur en schilderkunst. Belangrijke schilders: El Lissintzky, Vladimir Tatlin.

De Bauhaus (1919-1933)
Ook in het naoorlogse Duitsland geloofden velen dat de kunstenaar kon bijdragen aan nieuwe maatschappelijke verhoudingen door het scheppen van een nieuwe visuele omgeving. Het Bauhaus in Weimar werd het middelpunt van dit streven. Door werd de Kunstnijverheidsschool en de Academie voor Beeldende Kunst tot een samenvoegde en daarvoor de naam Bauhaus bedacht. Hier zag men dat een gebouw een ontmoetingsplaats behoort te zijn van alle onderwijs in de beeldende kunst. Ze streefde naar de eenwording van vrije en gebonden kunst. Ze weden benvloed door de arts& crafts beweging en expressionisme. Deze vroegere werken waren ambachtelijke producten geweest die zodanig werden aangepast dat ze industrieel geproduceerd leken. Maar ze veranderde door contacten met De Stijl. De beweging werd soberder en functioneler naar een kubistische eenvoud en functionalisme. Hij bekeerde zich hier naar de machinale esthetiek en erkende dat machinaal werk heel eigen kwaliteiten kon opleveren. Hij legde hierin vooral de nadruk op samenwerking. Het Bauhaus wou prototypes te leveren voor de massaproducties van alledaagse gebruiksvoorwerpen, een streven dat best verwerkt kon worden in meubels. De school verhuisde in 1925 naar een nieuwe locatie, en werd in 1933 door de nazis gesloten. De Bauhaus ideen werden over de hele wereld verspreid door de docenten van de vroegere school. De grote schilders die zich bij de Bauhaus aansloten waren: Kandinsky, Paul Knee. Paul Knee Hij werkte op klein formaat. Hij zocht naar de essentie van de vorm en naar elementaire symbolen. Hij trachtte deze via de iirationele weg van de vrije associatie. De kunst van de kinderen en wat primitief genoemd werd speelde een belangrijke rol in zijn streven zich te bevrijden van de traditionele beeldende bronnen. 20.34 Pg 822: Zonsondergang Zijn verbeelding en zijn fantasie vonden een uitlaatklep in lineaire abstracties waarin zowel elementaire als natuurlijke vormen verwerkt waren als pictografische tekens.

De Stijl (1917-1931)
De Stijl is pas gevormd tijdens de 1ste wereldoorlog. jaren 30 is de uitsterving van de avant-gardistische kunsten. Het begint in Nederland maar verschuift naar heel Europa. De dadasten, en futuristen schreven ook artikels voor dit tijdschrift. Theo van Doesberg Belangrijkste lid van de groep. Organisatie van alles, leiding van de nationale contacten, Hoofdredacteur van het tijdschrift. Hij was een DaDa dichter en had hier dus ook heel veel contact mee, ook met de constructivistische stroming. Eerst voornamelijk in Nederlands, veel contact met Duitsland en hij verbleef daar voor 2jaar en hier werd toen het Bauhaus gevormd en heeft hier dus ook invloed op. Na de jaren 20 woonde hij in Parijs. Dia 21: abstrahering van een koe We zien de afleiding van de visuele vorm Dia 22: compositie Geen symmetrie maar evenwicht door tegengestelde Dia 23: ritme van Russische dans Overeenkomst met architecturale werken van De Stijl Piet Mondriaan (1908- 1940) Hij is geboren in 1872 Tijdens de 1ste wereldoorlog verbleef hij in Nederland en hij kon niet terugkeren naar Parijs. Dus ging hij hier in isolement, waar hij in contact komt met Theo Van Dousberg. Hij zette de stap naar de abstractie, deze loopt zeer geleidelijk. Hij had daarvoor gewerkt in Impressionistische en symbolistische stijl. Maar wonend in Parijs kende hij de kubisten zeer goed. Zijn abstracte werken doen denken aan de kubisten, maar zijn schilderijen waren al zo abstract dat zijn themas moeilijk te ontdekken waren. Na de Wereldoorlog keert hij terug naar Parijs. Hij verliet De stijl in 1924 vanwege principile kwestie. Hij dreef de bedreven calvinistische zuiverheid van de beweging zo ver door dat zelfs Van Doesburg hem niet meer kon volgen.

We zien de geleidelijk overgang doordat Mondriaan met precieze motieven werkte nl. Bomen, architectuur, de zee en de duinen,.. 1908-1912 Dia 8: Rode boom Post-impresionisme Zeer weinig kleur, maar het geeft wel een kleureffect door het contrast De snelle toets om aan te geven dat de natuur levend is. Registratie van de beweging van de hand van de kunstenaar Dia 8: de Grijze boom Verandering/ afwijzing in kleur( analytisch kubisme zien we dit ook) Ritmische toetsen en grotere vlakken. 2-dimensioneel vlak (is ook een kenmerk van het kubisme) Dia 8: de bloeiende appelboom. Beeld is weinig herkenbaar; het idee van de boom wordt opgeroepen -geleidelijk abstraheren, ze vertrekken van het visuele beeld van een boom Vervaging van de kleuren, om het 2-deimensionele aan te geven. Skeletstructuur wordt belangrijker, het vult het hele schilderij. - we zien de structuur groter worden bij elk schilderij. overgang in vormgebruik overgang in interesse 1913-1916 Dia 9: ovale compositie(bomen) Het idee van een boom Schorsstructuur wel nog te zien Ze schuiven de vlakken over elkaar en de hoeken blijven vaak leeg ( Zie ook bloeiende boom) Staat ook symbool voor het spirituele. Dia 9: Tableau No. 2 Composition 7 Dia 10: compositie in ovaal (KUB) met tekening Grote figuren Het geabstraheerde werk komt nog steeds van een visuele waarneming nl. Een zicht in de stad. KUB, staat voor het product van zeep waarvan in die tijd veel reclame van was. MAAR staat ook voor kubisme Dia 11: Compositie 6, composition 9, blauwe facade Dia 12: Kerk Te Domberg Dia 12: kerkgevel. Rudimentaire eenheid, tekening van horizontale en verticale strepen. Dia 13: Pier en Oceaan Ovale vorm, hoeken niet gebruikt Rudimentaire eenheid Dia 14: Compositie in lijn Dia 15: compositie 1916 Combinatie van 2 fases De fase van de rudimentaire eenheid en de gekleurde vlakken

1920-1940 Dia 16: neoplastische compositie Eindfase Rechte lijnen en rechte hoeken( de grootte variren) Primaire kleuren (blauw, rood, geel, wit, grijs en zwart) Uitgebalanceerde compositie( evenwicht door tegengestelde dat subjectief is), niet-symmetrisch. Variatie van structuur Dia 18: Ruitvormige compositie De drager wordt ruitvormig De lijst is verschillend dan de conventionele lijsten. 20.37 PG 824: Fox trot A Hij gebruikt niet meer dan 3 zwarte rechte lijnen op een witte ondergrond. Maar de eenvoud is misleidend. Hij langer we naar deze doodeenvoudige ruitvormige compositie kijken, hoe complexer hij wordt. Alhoewel hij modellering en perspectief ontzegde is diepte het eerste wat ons opvalt. Dit wordt gesuggereerd doordat de lijnen elkaar op het vlakke doek overlappen. De ruit lijkt de lijnen als het waren af te snijden alsof ze onder het schilderij wijken en doorlopen. Het ene snijpunt impliceert ook een ander mogelijk snijpunt dat net niet op het schilderij te zien is. We zien maar een deel van het grotere geheel. De lijnen zijn niet even breed wat weer een andere dubbelzinnigheid oproept. Het hele doek maakt een subtiele spanning voelbaar, zoals ook gebeurt in kubistische werken.

Nieuwe beelding in De Stijl

Vrije, autonome, zuivere kunst geeft gestalte geven aan het evenwicht. Geheel tijdsbewustzijn evolueert naar abstractie, ook te zien in andere delen van de wereld. In de wetenschappen vb. De relativiteitstheorie Door de impact van de ontwikkeling van de technologie Kunst is autonoom, moet niet de zintuigelijke waarneembaarheid weergeven. Ze geeft uitdrukking aan iets (het evenwicht) wat universeel is maar in de toekomst van de maatschappij. Een utopisch project, de kunst gaat de samenleving voorop en dus wordt het revolutionair. Men wil de wereld omvormen via de kunst. Ze gaat het uitbreiden op sculptuur, op meubelontwerp en daarna op architectuur. Dia 26: Georges Vantongerloo Abstracte sculptuur Geen 2-dimensionele weergave meer. Kleur wordt gebruikt om de structuur te neutraliseren.

Dia 27: Theo Van Doesberg en Cornelis van Eesteren; contra-constructies Tussen de schilderkunst en de architectuur Dynamische ruimte Axonometrische projecties; projectietechniek van de 18de eeuw, maar hij werd amper gebruikt. Dia 28: Theo Van Doesberg: contra-compositie 16

Sculptuur van De Stijl

Constantin Brancusi De 2de leider van De Stijl nadat Mondriaan de beweging verliet. Zijn uitgangspunten waren subjectief. Hij voerde zelf al zijn werken uit, hij geloofde nog in ouderwetse ambachtelijkheid. Maar de oppervlakken die hij met de hand vervaardigd had werden meestal verhuld in een ander materiaal zodat men zijn hand niet zag en het machinaal vervaardigd kon zijn. De meeste beelden van hem waren in vele versies gemaakt. 20.45 Pg 829: Vogel in de ruimte Er bestaan zon 15 versies van. Et lijkt niet op een vliegende vogel. Er wordt langst een lange analoge weg een indruk gegeven van een beweging en van de pozie van het vliegen opgewekt. Henry Moore Hij was buitengewoon gevoelig voor de kwaliteiten die inherent waren aan de materialen die hij gebruikten. Het materiaal geeft niet alleen de vorm maar vaak ook het onderwerp van het beeld. Zelf in zijn abstracte werken is dit te merken. Hij werd in zijn sculpturen heel hard benvloed door de solide, open sculpturen van Picasso en Julio Gonzalez. Toch probeerde hij los te komen van al de tradities die ervoor al gezien waren. 20.46 Pg 830: Twee vormen De ene zou kunnen uitgebreid worden om de andere te omvatten en in te sluiten. De twee vormen kunnen onzichtbaar in elkaar opgaan.

De Stijl was gevormd rondom een tijdschrift dat teksten en werken van de avant-garde toonde. Het had een grote invloed van de kubisten, maar ging nog net iets verder in zijn abstractie, totdat de themas niet meer herkenbaar waren. Men wou de wereld omvormen d.m.v. kunst. Belangrijke kunstenaars: Piet Mondriaan, Constantin Brancusi.

Amerikaans Modernisme (1940-1970)

De stromingen van tijdens de 1ste wereldoorlog en erna hebben een grote invloed op het verdere verloop van de Beeldende Kunsten. Wat gebeurt er kort na de 1ste wereldoorlog in Europa in de jaren 40 en 50. Dit was een bloeiperiode voor lyrische abstractie deze is verschillende aan de geometrische abstracte kunst. Deze zal terugkomen tijdens de jaren 60 maar in een licht andere vorm. Jaren 30 was een terugval naar het verleden, retour { lordre, met monumentale sculpturen en schilderijen. Men dacht dat deze typisch is voor dictaturen. Men vindt de geometrische abstractie te strak. Men gaat terug naar een spontane penseelvorming. En er is een groot belang voor een kalligrafisch element. Men wou terug naar een meer intutieve vorm van expressie. Enkele gegeven namen: Tachisme, Art Informel. En enkele belangrijke Europese kunstenaars: Jean Dubuffet, Jean Fautrier, Hans Hartung, De meeste van deze kunstenaars zijn begonnen tijdens de 2de wereldoorlog maar hadden toen niet de kans op een normale carrire en braken door direct na het einde van de wereldoorlog. In deze tijd bleef Parijs het centrum van de kunst in Europa. Dia 3: Jean Dubuffet Dia 4: Nicolas de Stal Dia 4: Maria Helena Viera da Silva Probeert een combinatie te maken van de geometrische en lyrische abstractie. Dia 5: Georges Mathieu Dia 6: Hans Hartung Doet denken aan de experimenten die in Amerika tot ontwikkeling komen. Dia 7: COBRA ( 1948-52) Afkorting van Kopenhagen, Brussel en Amsterdam met schilders als Karel Appel, Corneille, In hun werken was spontaniteit en vrijheid heel belangrijk. Men had belang voor primitieve kunst en kinderkunst maar ook voor surrealistische en dadastische kunstenaars. Ze willen uitdrukking geven aan het nieuwe gevoel van na de oorlog Dia 8: Asger Jorn (COBRA) Experimenten met dierenfiguren Kocht ook oude schilderijen om daarover een nieuwe figuur te schilderen Dia 9: Christian Dotremont Een Belg, een poest en schilder, die een combinatie maakte van de twee kunstvormen. Dia 9: Pierre Maar na de 2de wereldoorlog gaat kunst niet meer dezelfde meningen uitdrukken als ervoor.

Abstract Expressionisme(1940-1955)
De stroming begint zich te vormen tijdens de 2de wereldoorlog, maar zijn hoogtepunt ligt erna. De stroming waait over naar andere landen en loopt zo zelfs door tot jaren 60. De topwerken werden gemaakt tussen 48-49. Het is de eerste belangrijke naoorlogse kunstvormen en het is de eerste Amerikaanse bijdrage aan de moderne kunst. Door de wereldoorlog kan men geen moderne kunst meer importeren vanuit Europa, want ze hadden enkele vooroplopende museums voor Moderne Kunst vb. MOMA in New York. Dit gaf de kans aan de Amerikaanse kunstenaars om zelf te beginnen en de nieuwe middenklasse krijgt een betere opleiding. En tijdens de wereldoorlog en ervoor waren er ook veel Europese kunstenaars gevlucht naar Amerika en dan voornamelijk naar New York. Het werd een product van het Vrije Westen, iets typisch Amerikaans tijdens de Koude Oorlog. Ook al werd het in Amerika zelf als controversieel gezien. Ze hadden geen programma en geen manifesten. Personen met een uitgesproken eigen stijl maar enkele overkoepelende kenmerken vormelijk: Er zijn twee tendensen: action/gesture painting en colorfield painting De twee tendensen vertrekken wel vanuit hetzelfde punt. Want de vroege werken van beide tendensen komen zeer sterk overeen. inhoudelijk: ze legden allemaal een koortsachtige energie en extreme stellingname aan de dag die even zijn aan hun Amerikaanse voorliefde voor het kolosale. De stroming is benvloed door vooroorlogse stromingen. Door Expressionisme van Kandinsky omdat deze meet een lyrisch vorm had. Hij werd gezien als de eerste kunstenaar van abstractie, deze was gebaseerd op figuratie maar hij moet gezien worden als een compositie van kleuren en lijnen. Dia 15: Kandinsky vs. Gorky Dezelfde figuratie en lijnen Gorky is jong gestorven en werd gezien als de eerste abstract expressionisme. Ook kubisme maar meer bepaald het Kubisme van Picasso. Want hij geeft 3dimensionele objecten weer als een plat vlak, waarbij de vlakheid van het doek niet verloochend word maar benadrukt. De interesse gaat uit naar de meer expressieve Picasso waarbij hij lichamelijke vervormingen gebruikt en primitieve en tribale motieven gebruikt. Picasso was een groot voorbeeld in Amerika voor Moderne Kunst.

Het surrealisme en dan het meer abstract of organisch surrealisme. Deze hadden een grote fascinatie voor het onbewuste, deze fascinatie komt terug na de 2de wereldoorlog. De supersterren gaan ook elke week naar psychoanalyse wat dan terugkomt in de media. En de automatische schilderkunst werd ook overgenomen. Mexicaans Muralisme, kunstenaars van Mexico die muurschilderingen maakten tijdens de jaren 30. Die een grote invloeden hadden van het kubisme. Deze krijgen vele opdrachten in de VS en dan vooral grote muurschilderingen. Tijdens de jaren 30 werden vele publieke opdrachten gevoerd zoals de grote muurschilderingen. Het grote formaat was heel belangrijk voor de abstract expressionisten. En ze nemen ook de belangstelling van mythische en totemachtige figuren over. Meeste van de abstracte expressionisten hebben als hulpje meegewerkt aan de muurschilderingen in de jaren 30. Al deze ideen gaan versmelten en wordt gekoppeld aan een belangstelling van mythes en het onderbewuste. Primitieve kunst brengt toegang tot dit onderbewustzijn en de mythes zijn een bewaarplaats van collectief geheugen van het onderbewustzijn. Deze kenmerken vinden we terug in beide tendensen. De moderne mens wordt geconfronteerd met dezelfde angsten als de primitieve mens, een grote onzekerheid over wat er gaat gebeuren. Men gebruikt ook de grote gewelddadigheid van de mythes. Kenmerken overgenomen en samengevoegd introspectie, men wilt uitdrukking geven aan belangrijke gevoelens, en abstractie, spontaniteit.( expressionisme) Grote formaat met een groot gevoel voor de vlakheid van het doek: vooren achtergrond versmelten( muralisten) Het gehele schilderij wordt in beslag genomen door een doorlopend structuur. Er is geen sprake van een compositie van verschillende elementen ( all-over structure) Dia 22: Arschile Gorky (1904-48) Verwijzingen naar dieren, lichaamsdelen Zeer kleurrijk en los geschilderd Organisch surrealisme en Kandinsky

Action Painting
Het had een andere drijfveer om het object af te schaffen daarin verschilde het van de andere fase van de moderne kunst. Voor hen telde alleen de daad van het opbrengen van de verf op het doek en dat bracht hen tot abstractie.

Jackson Pollock (1938-1956) Gestorven als het hoogtepunt van het abstract expressionisme gedaan is. Hij werd fel bekritiseert door de media. Hij is de meest invloedrijkste van de stroming, want hij heeft een impact gehad op verdere stromingen die andere elementen van het abstract expressionisme zullen verwerpen. Hij is ook echt van De VS afkomstig. Zijn invloed werd vooral gevonden in Picasso en dan vooral zijn kunstwerk Guernica en het surrealisme. Hij was geen begaafd schilder en hij worstelde met zijn onvermogen om zich de traditionele technieken eigen te maken. Hij bedenkt zich dat hij zijn verlangen zou kunnen bevredigen door deze strijd uit te beelden. , door de handeling van het schilderen zelf als onderwerp te nemen. Het vormde een grafiek van zijn emoties bij het worstelen met de stroperige verf. Hij vervoerde tijdens het schilderen in een geestesvoering. Hij gebruikte enorme doeken waardoor dat de toeschouwer het gevoel heeft erdoor omgeven en opgeslokt te worden. De toeschouwer zijn blik wisselt voortdurend tussen dichtbij en veraf. Vroeg werk(38-41) Dia 24: Naked Man With Knife Invloed van Picasso, 2 en 3-dimensionaliteit in elkaar verworven. En wegwerking van compositie Totemachtige figuren Dia 25: The Moon-Woman Cuts the Circle Zeer mythische titel Zeer spontane, een zwierende manier van schilderen. Dia 26: Stenographic Figure Kalligrafische tendens (die we ook in Europa hebben gezien). Dia 27: Pasiphae Verwijzing naar een mythe; gevoel voor rauwe seksualiteit All-over structure Zijn schilderijen worden steeds compacter Dia 28: Eyes in the Heat Dia 28: Shimmering Substance Verwijzingen naar lichaamsdeel van de surrealisten Zeer compact, all-over structure. In een periode dat hij vertrekt uit New York en in de natuur zit. Intens licht dat alles lijkt te vernietigen; waarin de eerste proef van atoombomen wordt uitgevoerd.

Late werk(50) Dia 30: Autumn Rythm Hij werkt horizontaal op de grond en werkt met verschillende soorten verf. (olieverf, metaalverf) Giet ook verf vanuit de pot op het doek. Dripping, action painting. Nieuwe betrekking van de kunstenaar. Zeer automatische, improvisatorische schilderkunst; de actie van het schilderen zelf is belangrijk. GEEN CHAOS, hij gaat het toeval uitdagen en deze een plaats geven. Dia 32: Number 2 Pollock is de grootste vertegenwoordiger van het abstract expressionisme en werd veel gebruikt in de media. Willem De Kooning Kunstenaar die het grootste gedeelte gefascineerd is geweest door het vrouwelijke naakt, en veel invloed heeft gezien van Picasso en dan vooral van het deconstrueren van de vrouwelijke vorm. Ook genteresseerd in vlees. Hij was de enige die iets of wat figuratief bleef werken. Zijn schilderijen zijn hard en agressief, meestal nog al rauw van kleur met sappige rozevleestinten, schrille gelen, wrange groenen. Dia 36: Pink Angels Dia 37: opgraving Naakt figuren volledig gedeconstrueerd Dit zijn de meest abstracte werken van hem Dia 38: Woman 1 Het schilderij is herwerkt en overschilderd geweest Dia 39: Women Series Zijn vrouwelijke naakten slaan terug op verschillende manieren van het weergeven van vrouwelijke naakten doorheen de eeuwen. (zie 40) Franz Kline Hij begin aan het einde van de jaren 30 met het schilderen van stadsgezichten van New York. Daarna stapte hij over naar geheel abstracte olieverfschilderijen in zwart en wot die werden ingegeven door de dynamiek en het geweld van de Amerikaanse stad. Hij schilderde ervaringen. Action painter maar de meest kalligrafische vorm Dia 41: mahoning Dia 41: untitled

Colorfield painting
De colorfield Painting hebben een groot belang gehad aan de romantische schilderkunst waar ze een grote aandacht hadden voor het sublieme( het overweldigende van de natuur, niet door details maar door ze zo leeg mogelijk te maken). Deze leegte vinden we terug in het colorfield Painting. Een moderne vorm van het sublieme. Want er is nood aan een nieuwe uitdrukkingswijze voor de leegte van het Moderne Leven. Clifford Still Hij was in sommige opzichten te vergelijken met Pollock en was de schakel tussen de 2 tendensen. Hij werkte mee aan de brief waarin de standpunten van de beweging werden beschreven die gestuurd werd naar de krant. Hij was ook een pionier op het gebruiken van gigantische doeken. Hij probeerde ook een afstand te creren met de Westerse tradities die de anderen eerder leken te gebruiken in hun werken. Zijn schilderijen waren grote asymmetrische geplaatste, gerafelde vlakken of vlakformaties. De verf is zo dik aangebracht dat het oppervlak werkt als een soort relif. Dia 42: 1954 Ze geven een gevoel van dichtheid. De vormen doen denken aan gelooide dierenhuiden, gescheurde en verregende aanplakborden. Mark Rothko(1925-1960) Hij was in Rusland geboren maar immigreerde naar V.S. Hij was net zon mensen hater als Pollock en Still. Zijn schilderijen waren steeds somber en hij maakte uiteindelijk ook een einde aan zijn leven. Hij was zich meer bewust van de geestelijke dimensies die in de abstracte kunst konden worden gerealiseerd en zijn rijpe werk is diep religieus van aard. Deze werken vragen om contemplatie en stilte en eisen dat de kijker volledig in hen opgaat. Zijn werk is van een minder groot formaat als van de anderen maar is toch nog groot. Vroege werk (1944) Dia 43: Slow Swirl at the Edge of the Sea Later werk (1949) Zijn zachte zwevende wolkachtige vormen met rafelige contouren vullen bijna het hele vlak van zijn schilderij. De textuur van het doek blijft zichtbaar omdat hij een andere soort verf gebruikt. Hij liet de verf in het doek trekken en gebruikte de andere kleuren als dekkleuren van de andere, deze waren zeer dun geschilderd. De kleur is zeer rijk en subtiel. Dia 44: No3/NO 13 Dia 44: Orange and Yellow Zeer picturaal, de ene verflaag komt onder de andere uit. Men kan de hand van de kunstenaar zien. 21.7 Pg 838: Groen en blauw.

Barnette Newman Hij zocht naar een nieuwe vorm van kunst die een algemeen menselijke betekenis zou kunnen hebben. Zijn schilderijen zijn op het eerste gezicht een indruk van zuivere vorm-en kleurarrangementen maar ze zijn met veel belangstelling ontworpen. Dia 47: onement 1 Dia 48: Concord Achtergrond en voorgrond niet gescheiden van elkaar. Dia 49: Vir Heroicus Sublimis Horizontaal werk, men moest er dichtbij staan om lichamelijk opgenomen werd in het werk Een enorm doek, overdekt met een gelijkmatig rood veld dat in stukken wordt verdeeld door vier smalle, scherpe strepen. Over de hele hoogte van het doek, die in kleur en breedte met elkaar verschillen. David Smith Abstracte configuraties die iets van betekenis en verwijzingen naar menselijke verwachtingen en angsten lijken te impliceren. Hij heeft zich nooit openlijk bij de beweging aangesloten. Zijn beelden zijn frontaal gedacht en opgebouwd op een schilderkunstige manier Vroege beelden (voor WO2) Doen denken aan de solide, open structuren van Picasso en Julio Gonzalez. Latere werken( na WO2) Deze zijn gebaseerd op zijn ervaringen als lassen aan de lopende band bij een autofabriek en locomotieffabriek tijdens de oorlog. Ze waren open en lineair en straalden soms vanuit een middelpunt als metalen kalligrafie. Maar hij creerde ook driedimensionale picturale taferelen die als een soort tekening in de lucht omsloten werd. Hier ziet men invloed van de surrealisten in de lineairheid die aan psychisch automatisme doet denken. Na jaren 50 Golvende ritmes en totaalcomposities die doen denken aan de schilderijen van Pollock. Hierin zag men ook een affiniteit met het industrile tijdperk. Waarvan hij zeker niet vervreemd van geraakte. 21.10 Pg 839: Hudson River Landscape 21.11 Pg 840: Cubi-sculpturen. Ze zijn zeer groot maar nooit zwaar. Dynamische kwaliteit en een steng gevoel van evenwicht die met hun dichtheid in strijd lijkt.

De critici
Er zijn twee belangrijke critici: Harold Rosenberg & Clement Greenberg. Ze stonden zeer nauw in contact met de kunstenaars. Harold Rosenberg zal zich vooral concentreren op the action painters. Hij zegt dat ze niet alleen nieuwe vormen weergeven, maar ze geven een gebeurtenis weer. what was to go on canvas was not a picture but an event the canvas is no wan arena in which to act Clement Greenberg begint in de late jaren 30. En blijft zijn ideen herwerken en herhalen. En ze worden allemaal samengevat in Modernist Painting. Hij is een critici die een zeer duidelijk beeld had van de Moderne schilderkunst die veel kritiek ging krijgen in de jaren 70-80. Het probleem van eerdere eeuwen was dat zij een dominante kusnt uitkozen die dan de dominante kunst werd, een prototype voor de rest van de kunsten. Deze probeert de functies van de andere kunsten over te nemen en zo ontstaat er verwarring binnen de kunsten. Omdat de ondergewaardeerde kunsten moeten afzien van hun natuur zodat de dominante kunst kan bloeien. Ze verbergen, vernietigen hun medium ten behoeve van de illusie. De nadruk werd weggehaald van het medium en gelegd op het onderwerp. De Beeldende kunsten kozen er dus voor om de effecten van de literatuur na te streven in de 17de Eeuw omdat deze de dominante kunst was. In de 17de eeuw kunnen we niet echt spreken over een achteruitgang in de Beeldende Kunsten maar er waren alleen nog maar goede individuele schilders, die meestal als uitzonderingen werden benoemd. Romantiek was de kunst die volgde op de burgerlijke samenleving, die verantwoordelijke schilders kon inspireren en stimuleren. Een kunstvorm komend uit een samenleving kan die samenleving alleen maar ontkennen. Het was geen zich op een nieuwe samenleving maar een vlucht van het kapitalisme. Het was de taak van de avant-gardes om tegen de samenleving in te gaan en een nieuwe culturele vorm van expressie te vinden voor die nieuwe samenleving, zonder onder te gaan aan de ideologische verscheidenheid en zijn weigering dat kunst zijn eigen verantwoording wordt. De avant-garde moest ontsnappen aan de ideen die waren ingegeven door de ideologische strijd van de samenleving( het onderwerp als belangrijkste punt). Men moest zich meer gaan concentreren op vormen, hierbij hoorde een verklaring van de kunst als autonoom. Er was een tweede variatie op de Avant-garde. Ze hadden hetzelfde idee om de expressiviteit van het medium te vergroten. Maar in hun poging om te ontsnappen aan de literatuur deden ze de verwarring alleen maar verhogen door effecten te van de zusterkunst vast te leggen of om deze als onderwerp te kiezen.

 impressionisten gaven een beeld aan de romantische muziek met hun zonnige landschappen. Maar door die interesse met de muziek werd muziek nu gezien als een methode van kunst i.p.v. alleen maar een effect. Het voordeel van de muziek lag erin dat het een abstracte kunst is, het is puur van vorm. Het kon niet anders doen dan het gevoel weergeven op een zintuigelijke manier. De verwarring was nu dat de mensen muziek zagen als de enigste mogelijke zintuigelijke kunst terwijl de andere kunsten evenzeer zintuigelijk kunnen zijn als ze zich keren naar de muziek niet om zijn effecten over te nemen, maar om zijn principes als pure kunst over te nemen. De avant-garde hebben bewust of onbewust een niveau van puurheid en van begrenzing van hun werkterrein bereikt dat nog ongezien was. De kunsten zijn nu veilig en begrensd. Puurheid ligt in de acceptatie van de grenzen. Het medium is namelijk wat de kunst uniek maakt. De puurheid in de Beeldende Kunst werd niet geaccepteerd. Maar de kunstenaars benadrukte zelf dat de plastische waarde van de kunst uit het medium zouden vloeien. Avant-garde was een progressieve overgave aan de weerstand van het medium. Die weerstand kunnen we terug vinden in het platte vlak van het doek. Eeuwen lang hadden ze deze omgevormd in een realistische ruimte met perspectief. Maar de avant-garde duwden deze plat totdat ze samenkwamen op het oppervlakte van het doek. Hierdoor ontstond er een spanning tussen de vlakheid en de diepte die het menselijke oog altijd in een doek ziet. De vierkante vorm van het doek stimuleerde ook om over te gaan naar vereenvoudigde geometrische vormen. Deze elementen kwamen volledig bereikt in het kubisme. Die ook de kleur uit het schilderij elimineerde. Het kubisme maakte een parodie op de academische methodes om volume en diepte te creren. Greenberg accepteerde de standaard van de smaak waaruit de abstracte kunst is ontstaan. Maar hij zegt ook dat dit niet de enige standaard is door de geschiedenis is. Het is de standaard die op het moment het meest geschikt is. En deze standaard zal in de toekomst vervangen worden. De essentie van Modernisme zit in het gebruik van de eigen methodes van de discipline om de discipline te bekritiseren. Belangrijk kenmerken van modernistische kunst: vlakheid vereenvoudiging zintuigelijk

De eerste Amerikaanse bijdrage aan de Moderne kunst. Het werd dan ook gezien als een product van het vrije westen. Ze hadden geen vast programma maar er waren 2 vormelijke tendensen: -action painting -colorfield painting De stromingen waren benvloed door verschillende stromingen. men wou uitdrukking geven aan het gevoel (expressionisme) groot vlak met benadrukking van de vlakheid (muralisten, kubisme) het gehele oppervlak werd gevuld (kubisme) Belangrijke kunstenaars: Jackson Pollock, Mark Rothko

Post-Painterly Abstraction (1950-1960)

De naoorlogse soberheid en zelfbeheersing maakte plaats voor de overdaad en welvaart van de consumptiemaatschappij en een korte periode van optimisme. Het was nu tijd voor een meer gedisciplineerde, formele kunst, een kunst die het wezenlijke ontkende en zich daarop richtte(Voortbouwend op het abstract expressionisme) De ideen van Greenberg worden dominant en worden zelfs gezien als de norm voor de schilderkunst met 2 basisconventies: het platte vlak en de bergrenzing van dat vlak. Morris Louis Dia 67:unflured reeks (rechts) Niet-opgespannen doek over een staaf en liet de verf naar beneden druipen via de plooien die in het doek ontstonden. Als ze daarna worden opgespannen laten ze enkele parallelle verflijnen zien die aan elke zijkant van het doek naar de onderkant lopen. Het middendeel wordt volledig leeg gelaten. De kleuren mochten niet in elkaar overvloeien. Het idee van ruimte ontstaan door het optische verschijnsel van voorachtergrond. Deze is in contrast met het eigenlijke platte vlak en het rechthoekige formaat van het doek. Kenneth Noland Dia 68: Ellsworth Kelly Dia 69: Red, Green, and Blue Greenberg zijn invloed blijft toenemen en Greenberg wordt dan als prototype gezien van het Amerikaans Modernisme. Maar er komen nieuwe ontwikkelingen die bepaalde kenmerken van het modernisme gaan afwijzen en andere juist gaan gebruiken.

Pop Art( 1950-1970)

We gaan terug naar figuratie. En deze figuratie komt van de populaire massacultuur en van het consumptiekapitalisme. Soms wordt het ook gezien als een neo-dada vb. Bij Rauschenberg. onpersoonlijkheid tot stijl verheffen door gebruik te maken van de beeldtaal van de reclame en andere massamedia. Voor de Amerikanen was deze massamedia zeer banaal en ze bezaten daarom ambivalentie en complexiteit die de Europese tegenhangers miste. De kunstenaars gaan gebruik maken van (half)mechanische (re)productietechnieken. De hand van de kunstenaars is niet meer zo belangrijk. Inhoudelijk: de dagelijkse realiteit vormelijk bleven de kenmerken grotendeels hetzelfde. grote werken met flatness en all-over structure. Hoogtepunt in de eerste helft van de jaren 60. Richard Hamilton Dia 73: Just what is it that makes today Het verwijst naar mannelijke en vrouwelijke pin-ups Doktersromannetjes-romantiek Duurzame consumptiegoederen Verpakkingen Films De magie van de auto Het wordt soms als aanval op de consumptiemaatschappij gezien. Robert Rauschenberg Bed Hij beschilderde als de action-painters zijn witte lakens, het kussensloop en het gezellige patchworkdeken van zijn eigen bed en het werd tentoongesteld in een galerij. Daarna begon hij aan zijn combinatie schilderijen , schilderijen waarin echte objecten gecombineerd en vastgemaakt zijn met een geschilderd oppervlak. Hij wou komaf maken met de illusionistische ruimte van de abstracte kunst en gebruikte daarom driedimensionale voorwerpen. Dia 74: retroactive Collage-techniek Hij pakte beelden uit het alledaagse leven met zeer uiteenlopende onderwerpen en themas en plakte ze samen. Bestreek ze met inkt en drukte ze op een boek. 21.18 Pg 845: Monogram Hij legde het schilderij op de vloer en zette er in het midden een rariteit in. Het schilderij ligt nu werkelijk plat.

Jasper Johns Dia 75:; Three Flags Zijn onderwerpen die op zichzelf plat zijn, waardoor dat de platheid benadrukt worden De verfstroken zijn zeer dik aangelegd All-over structure Beeld en achtergrond waren een. Andy Warhol (1950-1970) Hij was een succesvolle reclameontwerpen die voor vele tijdschriften werkte. Hij draaide alle theorien over communicatie om. Hij hield van machinale herhaling. Hij liet zijn schilderijen uitvoeren door assistenten. En zelf zijn onderwerpen stonden van tevoren vast, want dat was alles wat populair was. Dia 80: water Heater In zijn vroege werk speelt hij nog met verf Dia 81: Green Coca-Cola Bottles De flesjes staan als het ware te zweven De flesjes zijn iconen en geen reel object Dia 82: 32 Campbell soup cans Dia 83: Brillo Doos die gemaakt is door het atelier waarop Brillo geschilderd is Vergelijking examen met Urinoir van Duchamp!!!!! Dia 85: Marylin Het wordt afgebeeld als icoon niet als portret. Niet-compositie: alles wordt door herhaling en trivaliteit bepaald. Tom Wesselmann Dia 86: Great American Nude Dia 86: Bath Tub Dia 87: James Rosenquist; F-111 Een kleurrijk veelluik Fotografsiche elementen spelen ook een grote rol. Roy Lichtenstein De penseelstreken werden door hem zeer onpersoonlijk , ironisch behandeld als commentaar op de overdreven subjectiviteitscultus van het manipuleren van verf als middel tot spontane zelfexpressie (abstract expressionisme). Dia 89: Girl with Ball Haalt inspiratie uit affiches, strips Hij reproduceerde technieken want de werken zijn geschilderd. Dia 90: Brushstroke Series

Pop-Art buiten Amerika

In West-Duitsland waar enkele kunstenaars ook gebruik maakte van de beelden van de media werd het benoemd tot Nieuw Realisme of kapitalistisch Realisme In Parijs werd Pop-Art gebruikt om de positie van de stad te herstellen in de eigentijdse kunstwereld. Arman hield zicht directer bezig met de stoffelijke wereld die het vertegenwoordigde. Met afval want het is ongemakkelijke en onvermijdelijk. 21.25 Pg 848: Witte orchidee Hij leende de auto van de verzamelaar ontstak dynamiet onder de auto en gaf de auto toen terug. Hiermee reageerde hij op de verhoudingen tussen kunstenaar, handelaar en museums en blies deze letterlijk op.

Terugkeer naar de figuratie en dan naar de figuratie van de massacultuur en de wereld van de reclame die door de Pop-Art kunstenaars gebruikt werden. Ze wouden uitdrukking geven aan het dagelijkse leven. Ze bleven de vormelijke kenmerken van de modernistische stijlen wel behouden (all-over-structure, vlakheid). Ze maakte ook veel gebruik van herhaling om het karakter van de consumptiemaatschappij uit te beelden. Belangrijke kunstenaars: Andy Warhol, Roy Lichtenstein.

Minimal Art (1955-1970)

Hoogtepunt in de tweede helft van de jaren 60. Het is een reactie op de traditie van Greenberg, deze die vol zat met contradicties. Vlakheid waar veel wordt naar gestreefd, maar is nooit volledig plat omdat er soms optische diepte in gecreerd wordt. DUS het minimalisme zegt dat vlakheid onmogelijk is en dus gaan ze driedimensionale concrete objecten maken. Het streefde naar volledige zuiverheid en integriteit van de kunst, haar wilde reduceren tot het intrinsieke van haar medium en alles wilde uitbannen wat daar niet toe behoorde. Men hoopte door het tot minimum beperken van de middelen een unitaristische activiteit te bewerkstelligen, een activiteit die 1 geheel vormt. De interne ruimte van het schilderij verdwijnt waardoor de relatie tussen het kunstwerk en de ruimte waarin het staat wordt veel belangrijker. Het is anti-expressief en bestaat uit geometrische repetitieve of modulaire structuren. Industrile materialen en productiemethodes. Formalisme: what you see is what you see. Er moet niet gezocht worden naar een verborgen betekenis. Het is zelfverwijzend en autonoom. Er werd heel veel gebruik gemaakt van herhaling van op zich karakterloze, fabrieksmatige vervaardigde elementen als baksteen of metalen platen. Frank Stella Dia 95: Black Series Samenhorend bij de traditie van Greenberg: All-over structure, flatness Er is een optische spel tussen achter-en voorgrond. Want het is eigenlijk een wit doek met zwarte strepen en geen zwart doek met witte strepen. Het schilderij geeft een schaduw af, waardoor de vlakheid ondermijnt wordt. Het elimineert elk individueel gebaar en elke zelfexpressie, 2 belangrijkste kwaliteiten van de abstract expressionisten. Maar ook elke vorm van illusie of toespeling naar symbolen of metaforen was verdwenen. Dia 98: Frank Stella; Shaped canvas Donald Judd Hij begon als schilder, daarna ging hij op zoek naar uitvoerders die zijn plannen voor de minimal sculpturen kon uitvoeren. Hij ging weer terug naar de driedimensionale kwaliteit waardoor de kunstwerken gelijk stonden met de andere objecten. Dat betekende ook korte metten met de meest kenmerkende overblijfselen van de Europese kunst. Alles kon kunst zijn. Hij ontwikkelde een vormenlexicon waaruit hij steeds op zou teruggrijpen, deze bestond uit rechthoekige, op de grond staande kisten, verticale stapels identieke eenheden die gelijkmatig over de muur zijn verdeeld, horizontale patronen van op de wand bevestigde elementen die identiek zijn of variren volgens een wiskundige reeks.

Hij wisselde ook van materiaal, hij gebruikte metaal, hout, plexiglas. Dit verschil in materiaal en kleur, manier van vastmaken maakte het werk tot een uniek voorwerp. Deze zijn voorbeelden van de autonomie en letterlijkheid waar zij naar streefde. Dia 102: Untitled Dia 103: Untitled Eenvoudige geometrie; het voorwerp moet direct zichtbaar zijn. Dia 105: Maakt gebruik van glas of spiegels Herhaling. Dia 106: Carl Andre Het werk van hem lijkt zeer eenvoudig maar het is complexer dan men denkt. Het belichaamt meer dan 1 intellectuele theorie. En is een voorbode voor de volgende ontwikkeling. Hij beschreef zijn werk in termen van de transformatie van vorm en structuur tot plaats. Ze waren voor een bepaalde locatie en ruimte gemaakt. Het kan vanuit elk standpunt bekeken worden en er kan ook over gelopen worden. Hij had een opvatting van kunst als ervaring die zich ontvouwt in de raltie van de kijken en het werk in de werkelijke ruimte en in de loop van de tijd. 21.32 Pg 852: Equivalentes Acht verschillende arrangementen van 120 bakstenen in 2 lagen van 60 die werden neergelegd volgens verschillende deelbare combinaties. Vele kunstenaars van de laat 20ste eeuw en de 21ste eeuw bleven in dit model. Om het medium in vraag te stellen en de essentie ervan te zoeken. Maar dit model krijgt ook enkele kritieken van critici en kunstenaars. En er komt een reactie op dit model.

Was vooral een reactie op de theorie van Greenberg(zie abstractexpressionisme) Ze gaan weer werken met Driedimensionale werken (tegen de vlakheid). Ze gaan ook alles uitsluiten wat niet met het medium te maken heeft, en gaan voor een zuiver medium. De relatie tussen het kunstwerk en de ruimte wordt ook veel belangrijker. what you see is what you get Belangrijke kunstenaar: Donald Judd

Laatmodernisme (1965-1980)
Ze zijn niet los te denken van het modernistische model maar ze gaan er ook sterk tegen reageren. Hele reeks van artistieke bewegingen die voortkomen uit dit model, maar het is er ook deels een reactie op en men gaat het bevragen. Anti-form, want het modernisme was zeer formalistisch= de vorm was het belangrijkste. Anti-object, dematerialiseren van het kunstwerk, zeer procesmatige concepten komen aan bod. Er is ook een grote belang aan de relatie tussen het kunstwerk en de toeschouwer, het kunstwerk en de tentoonstellingsruimte, het kunstwerk en het sociale de relatie tussen het kunstwerk en de omgeving. Anti-museale reflex: ze maken het normaal functioneren van het musea onmogelijk. Sommige kunstwerken worden alleen bedacht en worden niet eens meer gemaakt. Het kunstwerk is niet iets wat afgewerkt is, maar het gaat meer om het proces van het kunstwerk. Er zijn enkele belangrijke tentoonstellingen die een grote rol hebben gespeeld/ Men gaat geen kunstwerken meer selecteren maar men gaat kunstenaars uitnodigen om op de ruimte in te spelen. Er is een grote sprake van impact van Minimal Art. Ze gaan zich erop afspiegelen zowel negatief of negatief. En vooral op de tegenstelling die het heeft. Modernistische idee van de essentie om het te herleiden tot een vorm. Toen werd de relatie tussen het kunstwerk en de ruimte juist interessant.

Fluxus( 1961-1978)
Een internationale beweging die te vinden is in VS, Europa en Japan. Het is meer een attitude dan een beweging of stijl. Fluxus events namen plaats in New York George Maciunias was de centrale figuur achter de attitude en de belangrijke organisator. Er zijn zowel kunstenaars en componisten. Fascinatie met het DADA, dus neo-dada. Het is positiever ingesteld. Het probeert de nieuwe inzichten van de naoorlogse samenleving zich eigen te maken. Ze wouden de commercialisering toe-eigenen. Dit door vele van hun kunstwerken te koop te stellen en ze waren niet genteresseerd in de verkoop van een duur werk, maar in massaverkoop. Ze zijn methodisch destructief en dit creert een soort humor. Het wilt de kunst weer koppelen aan het dagelijkse leven, het zijn ook zeer simpele, kleine werkjes. Belang van toevalligheden. Het zijn minimale constructies die de mogelijkheid op toeval te openen. Er worden verschillende media gebruikt, muziek, festivals, performances Fluxus Box: verzameling van gedrukte kaarten,.. Fluxus scores: Dia: Piano Activities. De piano wordt met een methode helemaal uit elkaar gehaald tot het kleinste element. Nam June Pike Dia 57 : one for violin Solo Dia: TV-cello Video en muziek worden met elkaar gemengd. George Brecht Dia 59: Three Lamp events

Concept Art (1965-1980)

Er ligt een nadruk op het concept, een idee. Het tegenovergestelde van Minimal Art. Er is vaak geen object, het is een bepaalde intentie. Het is geen visuele stijl, het past natuurlijk in de anti-museale tendens. Het idee wordt gesuggereerd met behulp van vele media. De kijker wordt meer een denker dan een kijker, net zoals de kunstenaars. Van alles kon kunst gemaakt worden en die hoefde niet in de gebruikelijk ruimtes tentoongesteld te worden. Tentoonstellingen in boeken of catalogi. Belangstelling voor taal, ze zijn onderwerp en werkmateriaal. Belang van analytische filosofie en lingustiek. Nieuwe verhouding tussen kunst en kunsttheorie. Conceptuele kunst zijn meestal ideen over kunst.( Modernisme: zelfverwijzend) Belang van Minimal Art, zuivere klassieke look, geometrische vormen, intellectuele benadering. stijl die onderwerp volledig uit de kunst bande, stimuleerde kunst die uitsluitend onderwerp was. Concept art= Minimal Art+ Duchamp In de late jaren 60 wordt de kunst van Duchamp herontdekt. En de conceptuele kunstenaars zien er hun voorlopers in.

Sol Lewitt Overgang van Minimal Art naar Concept Art. De mathematische structuur van de werken zijn vaak belangrijker dan het werk zelf. Vooral duidelijk in reeksverbanden. Dia 31 : Four Basic Kinds of Straight Lines and all teir combinations in 15 figures Dia 32+ 33: Variations of incomplete open cubes. Zijn ook in sculpturen gemaajt Dia 34 : Wal Drawings Contrast tussen groot en kleinschaligheid. Lawrence Weiner Hij reduceert zijn kunstwerken tot een opschrift. De grens tussen beeldende kunst en pozie wordt hierdoor weggehaald. Werkt tegen het idee van het kunstwerk als een uniek object dat verkocht moet worden. Dia 36: statements

Douglas Huebler Het werk is meestal onzichtbaar maar worden gevoceerd door middel van kaarten, documenten, fotos. Dia 39: Variable Piece # Hij beschrijft de mensen die hij fotografeerd en hoe Daarna een reeks van de fotos. Dia 41: Mentale tekening tussen verschillende punten op de aarde. Joseph Kosuth art of philosophy Hij vindt formalisme niet interessant, het gaat niet om het wezen van de kunst. Hij wilt de kunst in vraag stellen. Wat is de functie van de kunst? Kunst is dus commentaar op de kunst. Dia 45 : een en drie stoelen Een stoel, een foto van de stoel en de definitie van de stoel. Het laat het problematische verband tussen idee en materile vorm zien. De stoel kan opgevat worden als een kopie van de omschrijving, de foto kan gezien worden als de kopie van het object. Hij gaat verder op de provocaties van Duchamp; kunst als voorstelling.

De nadruk ligt op het idee, het concept. Een kunststroming die volledig gericht is op het onderwerp. En het idee dat kunst visueel moet zijn wordt doorbroken. Van alles kan kunst gemaakt worden. De kunst wordt heel hard in vraag gesteld Concept Art= Minimal Art + Duchamp

Arte povera (jaren 60)

Stroming in Itali Belang van natuurlijke en vergankelijke elementen. Ze zijn ook tijdelijk. Het was anti-technologisch, zonder ready-made, simpele elementen. Ze proberen ook te ontsnappen aan het idee van het museum. Er wordt ook vaak gewerkt met tegenstellingen. De armoede van de beweging was een uitdaging aan de gevestigde ideen over en de normen van de kunst. Ze zijn parallel ontstaan met de minimalistische en post-minimalistische stromingen. Pazolini is een zeer belangrijke persoon in deze stroming. Hij maakte films over de oude mythes, en de archasche periode. mario Mertz Dia 88 : igloo Nero De iglos waren bedekt met scherp getande glasplaten Ze getuigen ook van de mensen als in wezen een nomadisch wezen. Michelangelo Pistoletto Zijn Minus-objecten werden door hem een middel genoemd om het beeld van zijn verticale positie op het doek in de werkelijke ruimte te brengen. Zijn accumulaties van materiaal dreef de spot met het idee dat streven naar grandieuze, verheven vormen van kunst in de wereld van nu passend zou zijn. Dia 92: Venere degli stracci 21.40 Pg 857: Orchestra of Rags Andere kunstenaars Dia 89: Giovanni Anselmo; Torsione Dia 90: Luciano Fabro; Piedi Dia 91 : Luciano Fabro; sisyphus Dia 93: Jane Kounellis Griekse kunstenaar die vaak verwijzingen geven aan zijn achtergrond.

Land Art (1960-1970)

Stroming die vooral in de Angelsaksische wereld bekend is geworden en uitbreid naar Europa in de jaren 70. Landschappen worden niet alleen meer afgebeeld, maar men gaat ook ingrepen ondernemen. Meestal op zeer grote schaal, landschappelijke dimensie. Grote schaal grootschalig Vaak gigantische afmetingen maar door kleine ingrepen in het landschap(kleinschalig). Grootschalig gebeurt minder maar gebeurt wel, er wordt dan ingegrepen met de hulp van bulldozers. Artistieke reflectie over de relatie van de moderniteit met de natuur. De meeste zijn een hunkering naar de verloren natuur. Er zijn ook nieuwe ontwikkelingen in de ruimtevaart dus is er een nieuw idee over de omgeving, de afstanden. We kunnen het ook tot het post-minimalisme benoemen door de belangrijke relatie met de ruimte die we daar ook in terugvinden en sommige vormen. De romantische notie van het sublieme is hier ook belangrijk. Ze hebben een complexere natuurvisie, ongerepte landschappen maar ook verwoeste landschappen. Robert Smithson Begint als Minimal, maar begint het te onderscheiden. Dia 18: Nonsite, Franklin, New Jersey Hij stelt brokstukken voor uit de grond. Het object verwijst ook niet meer naar zichzelf( zoals in de Minimal Art). De vorm ervan zijn sculpturen. Hij speelt in op de verschillende niveaus waarop je het werk kan bekijken. New Jersey was het saaie, Amerikaanse landschap van verlaten bedrijven en fabrieken. Dia 19: The spiral Jetty Constructie aangelegd door bulldozers. De spiraalvorm is gekozen, het was interessant omdat het de geslotenheid van het landschap toont en het aangetast van landschap tonen. Het was bezet met verroeste fabrieken. Er waren ook mythes dat erin het centrum een draaikolk was die toegang gaf aan de oceaan. Het sublieme komt voor in het idee van de grote schaal. Michael Heizer Dia 20: Dubbel negative Er zijn 2 tunnels uitgegraven met bulldozers, ze zijn elkaars tegenbeeld. Het is vrij onzichtbaar

Walter DI Maria Dia 22: mile long drawing 2 parallelle lijnen die over de uitgedroogde, vastgebakken en opengescheurde grond van de woestijn zijn getrokken. Dia 23: lightning field Het is op grote schaal want er staan 400 palen in een rechthoekige vorm( Minimal Art) die in contrast staan met de landschap Er is een grote atmosferische energie De lichteffecten van de palen zijn belangrijker als de bliksem. Het grote verschil tussen de Engelsen en de Amerikanen is dat de Engelsen het Landschap niet willen vernielen en daarom werken zij dus kleinschalig. Robert Long Dia 24: walking a Line in Peru Een lijn met de voet getrokken Dia 25: A line in Scotland Hij gebruikt de materialen die aanwezig zijn zodat het niet opvalt. Het bestaan van het werk is dus niet vaak lang Simpele geometrie (Minimal Art) Dia 26: A circle in the Andes Dia 27: Drifwood Line Dia 27: Wood circle In het museumgebeuren Ook in de geometrische vorm ( Minimal Art) Christo Javacheff Vergankelijke werken die hij maakte bestaan vooral in het hoofd van de kunstenaar. Zijn werken die uitgevoerd zijn geweest zijn later altijd ontmanteld. Ze leven dan verder als concepten tezamen met gedetailleerde uitgewerkte plannen. Zijn eerste werken bestond uit projecten waarin dingen op elkaar werden gestapeld of het inpakken van objecten en gebouwen in stof die dan met touwen werd dichtgebonden. 21.44 Pg 859: Wrapped Coast.

Happening, performance (1960-1970)

Jackson Pollock, hij had het schilderij als arena Georges Matthieu, performance-schilderkunst: hij ging zijn kunst maken terwijl mensen naar hem keken. Alan Kaprow, Happenings: zeer gecontroleerd, de toeschouwers werden meegenomen doorheen de ruimte. Er waren verschillende dingen uitgebeeld, er was muziek, er werd een schilderij gemaakt, maar ook banale alledaagse handelingen. Yves klein Hij werkte op verschillende manieren met zijn lichaam. Is het kunst of is dit de documentatie van de kunst. Dia 67: Le Saut dans le vide Dia 68: Antropometries Hij gebruikt het lichaam als penseel Joseph Beuys (1951-1982) Hij was deel van de fluxus. Hij was degene die alle gangbare ideen over kunst het meest provocerend ter discussie heeft gesteld. Zijn beelden waren zeer persoonlijk doch relevant en vergankelijk. Zijn worden en zijn charismatische persoonlijkheid en zijn werken hebben een generatie kunstenaars over de hele wereld gefascineerd. Zijn sculpturen werden gemaakt van schroot en onconventionele materialen zoals dierlijkvet, vilt en bijenwas. Die een speciale betekenis hadden voor hem doordat hij ooit gered is geweest door nomaden. Ze moeten aanzetten tot denken over wat sculptuur zou kunnen zijn en hoe het concept sculptuur zou kunnen worden uitgebreid tot de onzichtbare materialen die door iedereen worden gebruikt. Zijn performes of happening nomede hij acties waarin hij zijn lichaam als artistiek element gebruikt, maar ook andere materialen. Materialen en vormen die een belangrijke rol spelen in de fictieve biografie van Beuys. 22.1 Pg 872: hoe je een dode haas schilderijen uitlegt Het was een onderzoek in complexe tableauvorm van de problemen van het denken en de communicatie, met verwijzingen naar rituelen, magie en mythe. In de lege galerieruimte zat hij met een dode haas in zijn amren, zijn hoofd bedekt met een mengsel van goudblad en honing dat hij als sacraal beschouwde. Zijn schoenen, een met een loden zool en de andere met een vilten zool Zo zat hij 3 uur lang tegen een haas te mormelen. Hij droeg de haas naar schilderijen aan de wanden.

2.22 Pg 873: Plight Hij slaagde erin zijn visie op onze complexe situatie te vatten. Twee ruimtes waren volledig gesoleerd door dubbele rijen rollen vilt en in die stille, gevangenis-baarmoederachtige ruimte stond alleen een vleugel met daarop een ongebruikt schoolbord en een koortsthermometer. Rijke metafoor over de situatie van de kunstenaar, en die van de mens opgesloten in de huidige politieke, culturele en sociale systemen. Weense aktionisme Zeer lichamelijke processen en erover werken. Met veel uitwerpselen, urine, Hun performance doet denken aan primitieve rituelen. Ze willen aandacht geven aan misvormingen en taboes. Dia 75 : Orgien Mysterien Theater Dennis Oppenheim Hij maakt tekeningen door hem te laten verbranden. Dia 77: Reading Position for Second Degree Burn Chris burden De grenzen van het lichaam als object onderzoeken Dia 78: Shoot Carolee Schneemann Feministische kunst en performance kunst, want hierbij kan men het lichaam inzetten. Ze willen reflecteren over de maatschappelijke positie. De kleine domestieke ruimtes zijn hier heel belangrijk voor. Dia 79: Interior Scroll Eleanor Antin Dia 80: carving, a Traditional Sculpture Ze bewerkt haar lichaam om tot het model van een traditionele sculptuur te komen. Abramovic Ze werkte samen met ulay. Dia 82: Imponderable Ze stonden als sculpturen tussen ingangen en om door te gaan moest men zich wringen tussen 2 naakte lichamen. Dia 83: Rest Energy Grenzen van lichamelijke uithouding

Postminimalisme (1967-1990)
tweede generatie zijn voortbouwend op en worden de post-minimalisme genoemd. De vormen van het Minimal Art komt terug maar ze worden gecontamineerd met andere media of andere materialen. Men gaat werken met garen en met staal om een proces van arbeid te tonen. Kan ook gezien worden als een overkoepelende term, waaronder ook werken van de Land Art in kunnen passen. Robert Morris Het lijken parodien op de minimal art te zijn. Het is een zuiver minimal object waaruit een geluid komt. Hij toont ook duidelijk dat de Minimal werken een relatie aangaan met de ruimte. Hij heeft met vele vormen gexperimenteerd. Hij heeft ook werken gemaakt met rook en stoom. De basislogica van de Minimal Art worden ondermijnd, terwijl er andere worden overgenomen. Hij heeft verschillende media met verschillende vormtalen gewerkt. Dia 7: linksonder komt overeen met een land Art werk. Dia 9: Is een van de belangrijke kunstenaars bij de ontwikkeling van de Performance Art. Hij treedt samen op men Carolee Scheerman. De Minimal Art wou alleen geometrisch zijn en dit druist er dan helemaal tegenin. Eva Hesse Ze bouwde minimalistische werken maar gebruikte andere materialen dan die geprefereerd waren door de kunstenaars van de Minimal Art en gebruikte ook niet de mechanische arbeid. Richard Serra Hij gebruikte gevulkaniseerd rubber en neonbuizen voor abstracte formaties. Hij werkte zoals Jackson Pollock maar werkte met gesmolten staal. Dia 11: Throwing lead Ze stralen de geur en de textuur uit van de fabriek en van de arbeid. Na 1980 Daarna gaf hij de voorkeur aan zuiver geometrische vormen, vooral staalplaten die tegen elkaar steunden of boven elkaar waren gestapeld, balanceerde op het randje van de wetten. Hij heeft ook publieke werken gemaakt Dia 12: the tilted arc Gigantische structuur waar veel arbeid en mechanische energie bij te kijken komt. Hij had belooft dat de ruimte als het werk ontstaan is begrepen zal worden als een functie van de sculptuur. Het werk werd uiteindelijk verwijdert door veel protest. Site specific (zie postmodernisme) Bruce Nauman

Hij maakte gebruik van zijn werken om uitdrukking te geven aan verscheidene kwesties, politieke, sociale, seksuele, ethische kwesties. Hij is niet bezig met het definiren van kunst als wel met die van het zelf en in latere werken verwerkte hij afgietsels van zijn eigen lichaam. Hij heeft veel gebruik gemaakt van woorden die in neon tegenstrijdige bevelen doen oplichten of commentaren geven in tal van combinaties en herschikkingen. 22.3 PG 874: Punch & Judy (Kick in the groin/slap in the face. 21.42 Pg 858: Self Portrait as a Fountain Verwijst op een zeer spelse wijze naar Duchamp. Dia 15: corrida Een smalle gang met op de einde een videofragmenten. Dia 16: Hij stelt de fysieke contact met het werk centraal De vormen en structuren van het Minimalisme komen terug.

Naar de eenentwintigste eeuw

Postmodernisme(1970-2000)
De jaren 80 waren overschaduwd door de politieke gebeurtenissen die aan het einde van het decennium plaatsvonden. Er was de herdenking van de Franse Revolutie en de val van het communisme en daarmee de Koude Oorlog die teneinde was. Maar er brak geen periode van vrede aan. Er waren weinig stabiele regimes en er was veel sprake van burgeroorlogen en lokale conflicten. Een gevoel van dreiging en onzekerheid, samen met het toenemende besef van de catastrofale gevolgen van overbevolking, ecologische vernietiging, de uitputting van de hulpbronnen en vervuiling zorgden voor een wijdverspreide angst en onrust. Er kwamen nieuwe vormen van emancipatie. -de derde feministische golf: Ze geven ook aandacht aan de verschillen tussen vrouwen en mannen. Ze strijden niet alleen voor gelijkheid omdat ze inzien dat ze dat niet zien. Samen met dit werd de wereld geconfronteerd met het overweldigende schouwspel van de massacommunicatiemiddelen van een massacultuur. Pogingen om hier weerstand aan te bieden bereikten zelden hun doel. Toch gingen deze verder en was aanleiding tot een tegengestelde beweging in de kunst. Een enorme uitbreiding van het denkbeeldige museum van kunst en architectuur dat door fotos en reproducties, in combinatie met de grote reismogelijkheden na het midden van de eeuw leidden in het algemeen tot een ruimere blik. Schilderijen en sculpturen uit verschillende culturen en verschillende motieven ontstaan. Er werden reizende tentoonstellingen getoond. Ontwikkelingen en vernieuwingen in de eigentijdse kunst konden en werden onmiddellijk over de hele wereld bekend gemaakt. De onderscheidden die vroeger werden gemaakt tussen schone kunsten, primitieve kunst, populaire kunst, volkskunst werden vervaagd en vervolgens afgeschaft. Het idee van vooruitgang in de kunst en aanverwant opvattingen over een algemeen gangbare kunst, en avant-gardistische kunst werden alle ter discussie gesteld. Het prestigieuze van het unieke kunstobject en van de individuele creativiteit van de kunstenaar is aangevochten. Kunst in het postmodernistische tijdperk Postmodernisme is gezien als een conditie van het maatschappelijke. Men geeft uitdrukking of commentaar op de maatschappelijke evoluties. Vele van de werken uit de jaren 80 is in feite gericht geweest tegen aanvaarde esthetische en andere waarden zoals die tot nu toe door musea van moderne kunst en kunsthandel worden uitgedragen, zonder anti-modern te zijn.

Het postmodernisme wordt geformuleerd als tegenstelling tot het modernisme en hadden als doel zuiverheid en decorum als uitwerking, historicisme als oorspronkelijk en het kunstwerk als uniek. Het belang van de media van het modernisme werd aangevochten. Het postmodernisme zoekt ruimte ertussen, erdoor, of erbuiten, in nieuwe veronachtzaamde media als video of fotografie, en in grote hoeveelheid van uiteenlopende vormen. Daarmee werd de rol van de kunstenaar en de waarden die de authenticiteit van de kunst waarborgen in twijfel getrokken, maar is in feit het hele culturele veld opengebroken en getransformeerd. APPROPRATIE: direct kopiren met het doel het idee van originaliteit als kwaliteit te bestrijden; De wereld is doordrongen van beelden en zo kunnen we de werkelijkheid niet echt meer ervaren. En we benaderen en bereiken de wereld via beelden en eerder gemaakte beelden geven een visie over de wereld. SITE SPECIFITY: het werk is gemaakt voor een bepaalde locatie, is een tegenstelling tegen het permanent karakter van de traditionele kunst. Het is bedoeld om slechts specifieke tijd te bestaan op een bepaalde locatie IMPERMZANENTIE: installaties binnenhuis, ze creren environments die vaak rommel, gevonden natuurlijke objecten en zelf levende wezens, de kunstenaar inclusief omvatten. Maar ze kunnen ook bestaan uit vele computergestuurde videoschermen. Jeff Koons (1980-NU) Zijn werk was zeel baanbrekend en uitdagend. Hij heeft zichzelf beschreven als iemand die probeert de kunst de 21ste eeuw binnen te voeren. Geen andere kunstenaar heeft dan ook brutaler en charmanter, maar ook zo humoristisch en met een onverstoorbaar onschuldig gezicht het kunstbegrip van het Westen gangbaar in discussie gesteld. Zijn werken hebben het onmogelijk gemaakt om te ontkomen aan speculaties omtrent de relatie tussen kunst, kunstnijverheid en mechanische productie. Zijn eerste kunstwerken bestonden uit plastic bloemen en speelgoed dat op sokkels opgesteld stond. 1980 22.8 Pg 876: New Hoover convertibles Spiksplinternieuwe stofzuigers stonden verzegeld en onder fluorescerend licht opgesteld in een plexiglazen doos. Het leek heel hard op de ready-mades van Duchamp maar de bedoeling was anders. De apparaten hebben een specifieke betekenis, ze zijn gemaakt om schoon te maken en ze zullen , hoewel ze nooit gebruikt zullen worden en ongebruikt zijn, tot eeuwig schoon blijven. Dia 7: Three balls 50/50 tank komt overeen met het idee van design en etalisering kan men ook zien als reactie op de ready-made

Latere werken( 1988) Het tart nog erger met de conventionele goede smaak maar ook met de modernistische reactie daarop. Dia 7: Ushering Banality beeldtaal van de kitsch gebruiken om kunst te maken Na 1991 Sinds hij getrouwd was met soft-porn actrice cicciolina heeft hij zich geconcentreerd op het zonder enige terughouding vastleggen van hun extatische wijze om de liefde te bedrijven. In sculpturen en fotos waaraan hij een religieuze betekenis toekende. In zijn laatste serie werken bleef hij bezig met het ontwrichten van de scheidinglijn tussen hoge kunst en populaire kunst. 22.9 Pg 877: Ballon Dog Damien Hirst Dia 8:; the kingdom

Postmodern Multiculturalisme (1950)

Er begon steeds een groter aantal zwarte Amerikaanse, indiaans-Amerikaanse, Latijn-Amerikaanse en Aziatisch-Amerikaanse kunstenaars niet allen tegen culturele integratie te verzetten, maar vond ook nieuwe manieren om zich uit te drukken zonder enerzijds de banden met hun eigen tradities door te snijden of anderzijds de mondiale ontwikkelingen in het modernisme en postmodernisme links laten liggen. David Hammons Hij begon met het maken van assemblages waarin de Amerikaanse vlag werd afgezet tegen emblemen van raciale en culturele stereotypen. Daarna maakte ze installaties waarin ze afval van de stedelijke als van de Zwarte Amerikanen verwerkten. Hij richt zich in zijn werk tot zijn Zwarte Amerikaane landgenoten en verwijst vaak naar basketbal. Hij nam deel aan een tentoonstelling van tijdelijke installaties in Charlestown die de titel Plaatsen met een verleden droeg. 22.26 Pg 888: Huis van de toekomst Een vervallen huis in de trant van de hutten van de zwarten in de Zuidelijke staten. Tijdens de opbouw ontwikkelde het zich functioneel tot een permanent onderwijscentrum waar jonge mensen uit de buurt konden leren trots te zijn op hun eigen cultuur. Aan de andere kant van het huis plaatste hij een vlaggenmast met daaraan zijn versie van de Stars and Stripes in de kleuren rood, zwart en groen, de kleuren van de Black Nationalists.

Kara Walker Haar werk heeft voor veel discussie gezorgd vanwege de manier waarop het de geschiedenis van de slavernij behandelt. Ze is bekend door haar panoramische taferelen die zijn samengesteld uit van zwart papier geknipte silhouetten, die bijzonder expressief en kunstig zijn. De figuren die in deze complexe verhalen verschijnen zijn bewuste stereotypen van het plantageleven. De figuren zijn direct op de witte miren van de tentoonstellingsruimte bevestigd en beslaan geen samenhangende perspectivistische ruimte, maar variren in schaal en onderlinge relaties. Ze genereren een verontrustend idee over hoe onze fantasien van de wreedheden van de slavernij-economie ook nu nog doorwerken in alle eigentijdse sociale relaties. De figuren werden altijd bewust overdreven door alle stereotiepe silhoutten iets van een karikatuur te geven, zo onthuld ze haar ambivalente positie in betrekking tot de geschiedenis. 22.28 Pg 890: Slavery! Slavery! . Er staan vele figuren op die zich opdirken, overgeven, straffen, dansen en werken. Er staat ook een parodie van een stadsfontein waar het water niet uit een witmarmeren beeld spuit, maar uit een jonge zwarte vrouw. Deze vrouw is jong en mooi, ze is altijd levend. Ze is ook een tegenstelling tot de fontein die er eigenlijk staat die te zien is in de achtergrond. Yasumasa Morimura Hij heeft met zijn afbeeldingen gereageerd op de cultus en commercialisering van westerse kunst in Japan. Hij tart zowel de westerse als de Japanse ideen over goede smaak, evenals die van kunst zelf. Zijn kennis over Europese schilderkunst was beperkt tot enkele 19de eeuwse reproducties, aangevuld met een aantal originelen. Hij selecteerde ontzagwekkende iconen van vroegere moderne kunst van Manet en anderen, maakte de achtergrond na in gips en fotografeerde zichzelf aangekleed of onaangekleed in de houdingen van de figuren. 22.29 Pg 891: Portrait (twin) Hij nam zowel de plaats in van de Olympia als van het zwarte dienstmeisje. Het is in de eerste plaats een grappige variant van een schilderij dat bekend staat om zijn schilderkunstige kwaliteiten maar overbekend is geworden door vlakke reproducties waarin elk spoor van de expressieve toets is verdwenen. Prostitutie het echte onderwerp van het oorspronkelijke werk, wordt door Morimura in verband gebracht met de commercialisering van de kunst. Hij overschrijdt daarmee ook geslachtelijke en etnische grenzen. Het verschijnsel van travestie is namelijk genstitutionaliseerd in het toneel.

Men geeft uitdrukking en commentaar op de maatschappelijke evoluties. Ze gaan tegen de aanvaarde esthetische waarden van de moderne kunst in, zonder anti-modern te zijn. vooral het belang dat gehecht wordt aan de media werd aangevochten, dit doen ze door verschillende vormen van media te gebruiken. Ze proberen ook het onderscheidt tussen hoge en lage kunst, primitieve en populaire kunst te verwijderen. Belangrijke kunstenaars: Jeff Koons

Neo-expressionisme (1980- 2000)

De abstracte kunst kreeg hevige reacties net als elke andere academisch goedgekeurde stijl. . En zoals het patroon kwam eer een versnelling in de achterwaartse richting. Ze waren zeer op het verleden gericht. Illusionisme en expressiviteit werden weer gebruikt om een nieuwe figuratieve beeldtaal te creren, in combinatie met een schilderkunstiger behandeling in de verf. Deze waren vooral aanwezig in Duitsland en de V.S. maar er was een soortgelijke ontwikkeling in Itali.

Transavant-garde
Francesco Clemente Hij was sterk benvloed door de woorden van Beuys. Hij maakte gebruik van figuratie maar ook van symboliek, fantasie en erotiek. Hij sluit zich aan met andere figuratieve Italiaanse schilders en vormde zo de groep. Hij werkte op groot formaat in alle traditionele media. Zijn inspiratie is ontleend vanuit verschillende bronnen: de klassieke mythologie, christendom, boeddhisme,. 22.11 Pg 878: Middernachtzon 2 de ogen verspreid over het oppervlakte hebbe zeilen waardoor ze lijken op de schepen op de oude Griekse vazen. De twee hoofdfiguren omhelzen elkaar vurig in een pose die aan beeldhouwwerk op hindoetempels is ontleend. Achter hen duikt het gezicht van de schilder op, hij komt terug in meerdere werken.

In De Verenigde Staten.
Julian Schnabel Aanvankelijk concentreerde hij zich op formaat en oppervlakte en construeerde hij enorme schilderijen uit gips, gebroken serviesgoed en stedelijk afval, alsof hij het minimalistische zuiverheid en integriteit van het oppervlak zo gewelddadig mogelijk wilde doorbreken en het gewicht voelbaar maken van de vaak enorme figuren; Ze geven indruk van brutaliteit en botheid. Dia 11: The exile 22.12 Pg 879: Pre History: Glory, Honor , Privilege and Poverty Olieverf op ponyhuid Hier en daar zien we een hertengewei Kenmerkend voor de rauwe energie en de overweldigende ambitie als het volstrekte ontbreken van enige remming.

de Nieuwe wilden
Brutaal expressionisme die op groot formaat werken dat snel door de kunstmarkt werkt opgepikt. Georg Baselitz (1956-NU) De hele postminimalistische figuratieve beweging terug naar de schilderkunst culmineert in zijn assertieve en doelbewuste kunst. Zijn werk is in wezen abstract of gericht op esthetische picturale problemen en houden geen verband met dat van de expressionisten. Zijn beeldtaal heeft wel dezelfde uiterst emotionele en psychologische uitwerking als bij de expressionisten. Van wie zijn schilderijen ook duidelijk citaten zijn. 1970 Hij draaide de wereld ondersteboven om de betekenis en de subjectieve uitwerking ervan te neutraliseren. De omkering van zijn werken word geloochstraft door hun uitgesproken ernst en evocatieve kracht. Dia 12: orangenesser Dia 12: Edvard 22.13 Pg 880: Die Verspottung Hij verwijst naar Christus Het beeld is diep verankerd in het visuele bewustzijn van de kijker, lijkt de omkering ervan op mysterieuze wijze de verwarrende kracht alleen maar te vergroten. Anselm Kiefer Voor hem is de intellectuele inhoud overheersend als is de betekenis van zijn gever soms bewust mysterieus gehouden. Zijn sombere, peinzende schilderijen hebben dikke bewerkte verflagen en doen taboebeelden herleven. Hij wordt vaak historieschilder genoemd. Zijn schilderijen beginnen vaak naar fotos overschilderd met verfstroken of beschreven met woorden. Zijn banden met de Duitse Romantiek en het expressionisme zijn duidelijk. 22.14 Pg 880: Margarethe De strohalmen die op het werkt geplakt zijn verwijzen zowel naar de brandende stoppenvelden van het Noord-Duitse land als naar het verhaal van repelsteeltje die van stro goud kon spinnen. Dia 14: innenraum groot formaat schildert veel over de geschiedenis van Duitsland, de Rune van de Reichstag, het machtscentrum van het nazisme. Zwaar symbolische landschappen waar veldslagen zijn gevochten, waar mensen een collectief geheugen over hebben.

Gerard Richter (1960-NU) Afkomstig uit Oost-Duistland. Socialistisch realisme was de stijl van de DDR. De opleiding die hij heeft gehad was zeer klassiek. Kapitalistischer Realismus, noemt hij zijn schilderijen. Dat een soort Duitse equivalent van de Pop-Art was. Hij deed dit met Sigmar Polke. Ze eigenen zich dingen toe. Zijn hele loopbaan lang heeft hij tegelijkertijd in 2 stijlen gewerkt en deze vaak naast elkaar tentoongesteld. Ze zijn zeer uitlopend en tegenstrijdig, tch is het niet makkelijk om een onderscheid te maken tussen de 2 verschillende manieren om werken te maken. Zijn schilderijen op basis van zwart-wit fotos uit kranten en boeken, soms ook met bijschriften die verwijst naar de massacultuur, een bepaalde geschiedenis. De leesbaarheid van de foto wordt bemoeilijkt bij het kopiren. Enerzijds wordt het fotografisch element versterkt omdat men het onscherpe ziet, anderzijds wordt het picturale effect versterkt, je ziet de strepen van de penseel die de vervaging hebben aangebracht. Men wekt een soort spanning op. Vaak beelden die verwijzen naar de Duitse geschiedenis en hij haalde dit verleden weer boven. Hij zag zijn schilderijen als historieschilderkunst, men moest durven debatten te openen, reacties uit te lokken. Dia 15: onkel Rudi Dia 16: matrosen Dia 17: wolkenfotos Studie van de grijstinten of studie van het landschap Je moet er over kunnen reflecteren. Dia 18: Grosse Pyramide Dia 19: Atlas Hij had heel veel fotos verzameld en is toen aan zijn atlas begonnen. Dia 20: 18 oktober 1977 Panelen over de terroristische jaren van Duistland waarvan de belangrijkste leden zijn opgepakt en zelfmoord hadden gepleegd in de cel. De beelden van de betogingen De beelden van de slachtoffers Complexiteit van de geschiedenis Reflectie op het belang van de geschiedenis, over het collectieve geheugen. Zoals de historiestukken van de klassieke kunst die uiting gaven aan veldslagen. Onderkoelde benadering van een emotioneel thema dat we zien in de techniek die hij gebruikte en de distantie in fotos. Dia 21: 18 oktober 1977 Dia 22: Kerze Dia 23: Betty

Dia 24: Graues Bild Hij zag geen verschil met zijn andere werken: zijn andere werken moesten ook gezien worden als verschillende grijstinten die elkaar in evenwicht houden. Zo is ook dit werk in elkaar gestoken. Zo wil hij het modernisme niet helemaal loslaten. Hij begon met studies waarin verf dik opgebracht was. Deze werden vervolgens gefotografeerd en door projectie enorm uitvergroot; zodat hij een vergroot detail van de oorspronkelijke studie kon reproduceren in vlakke stijl met droge penseelfinish die zo kenmerkend is voor zijn figuratieve schilderijen. Dia 25: Abstract Painting Hij vertrekt ook van een foto maar plaats er dan verf over geplaatst 22.16 Pg 881: Abstract Painting. Dia 26: 1025 Farben Sigmar Polke Polke kende de Amerikaanse Pop Art en begon aanvankelijk met soortgelijke aan reclame ontleende beeldtaal te gebruiken, maar in een heel andere geest, want hij stelde producten voor als de wensobjecten die ze nog waren in Duitsland dat zich nog maar net aan het herstellen was van de ontberingen tijdens de periode onmiddellijk na de oorlog. Vervolgens begin hij met charmante ironie modernistische stijlen te parodiren. Hij bleef experimenteren en gebruikte naast linnen ook bedrukte meubelstof of kledingstof en zelfs dekens als ondergrond. Sommige kleuren veranderen volkomen al naar gelang de lichtval, e, hij gebruikte er ook een paar waarvan de chemische eigenschappen ervoor zorgen dat ze al naar gelang temperatuur en vochtigheidsgraad veranderen. Zijn onderwerpen zijn belangrijker. 22.12 Pg 882: Wachturm 3 Geschilderd op linnen met zilver, zolvernitraat, jodium Is een van de hallucinerende visioenen van hetzelfde onderwerp. Het huisje op steigers heeft vele betekenissen: uitkijkpost voor jagers, of voor soldaten. Hij maakte ook een reeks werken voor de herdenking van het uitbreken van de Franse Revolutie die met gemengde gevoelens werd gevierd. Hij gebruikte daarin conventionelere midellen dan gewoonlijk, concentreerde zich op het onderwerp en ontleende zijn beeldtaal aan prenten ui de vroege jaren 90 van de 18de eeuw.

Luc Tuymans(1992-NU) Hij eigent zich beelden toe. Hij gebruikt ook beelden die een idee geven van de complexe geschiedenis waaronder de kolonisatie van Congo en de moord op Lumumba. Maar hij geeft ook plaats aan alledaagse voorwerpen. Zijn eerste werken zijn beperkt in kleur en hij schilderde met nat op nat zodat zijn schilderijen het idee krijgen van vervaagde fotos. Dia 27: diagnostische Blik Fotos uit de medische sector Dia 28: de wandeling De wandeing van Hitler en Speer Ze geven het idee van een filmbeeld. Dia 29: vlaams Dorp

Expressie en illusie werden opnieuw gebruikt voor het creren van een nieuwe figuratieve kunst. Ze waren gericht op het verleden, in hun vorm en in hun onderwerpen. Ze werkten ook met de nieuwe media. Belangrijke kunstenaars: Gerard Richter, Anselm Kiefer

Picture Generation (1978-1990)

Een groep van kunstenaars rond de galerij metro Pictures, die het belang van de foto willen tonen. Maar ze gebruiken ook verschillende media : films en performance. Ze zijn genteresseerd in de beeldvorming van en in de massamedia, de constructie van identiteit en personages door de massamedia. (modernisme is vernieuwend, origineel) Sherie Levine Dia 34 + 35: Untitled (after Edward Weston) Een foto getrokken van een foto met de lijst Ze verdubbelt de media van de moderniteit. Dia 36: Fountain (After Marcel Duchamp) Louise Lawler Ze maakt fotos van voorwerpen en kunst om ze ondergeschikt te maken aan de setting. Dia 37 :Pollock and Tureen, Arranged by Mr. and Mrs. Burton Tremaine, Richard Prince Dia 38: Untitled (Cowboy) Dia 38: Four Women looking in the Same Direction Hij catalogiseerde fotos, en nam er weer fotos van Hij bracht ook fotos samen die iets gemeenschappelijk hadden met elkaar Barbara Kruger Ze gebruikt woorden als wapens die direct tegen de kijker zijn gericht. Haar affiches, fotos en installaties omvatten gewoonlijk ook citaten, bestaande beelden die ze zicht heeft toegegend. Ze geraakte steeds meer geboeid door de politieke en sociale themas waar haar kunst is op gericht. Ze brengt haar persoonlijke visie tot uiting. Ze Benvloedingspraktijken van de wereld van de reclame weet ze vakkundig tegen die wereld zelf te keren in haar politieke en commercile manipulatie. Ze gebruikte altijd geslachtsloze voornaamwoorden en neemt zo het geslacht aan van de schrijver en lezer. 22.22 Pg 885: (I shop therefore I am) Een variant op Descartes zijn uitspraak Deze op een fotografisch silkscreen print om consumptie te definiren . Dia 41: (We dont need a hero) Waarop een meisje naar de spierballen van een jongetje wijst dar in een andere context reclame zou kunnen maken voor een geneesmiddelen dat de mannelijkheid verhoogt.

Cindy Sherman Is verbonden aan de Picture Generation. Dia 42: Untitled Filmstills Canoniek werk waar vele andere kunstenaars commentaar hebben op geleverd en hebben nagemaakt. Een reeks van 70 fotos Dia 43: untitled Filmstills Geen professionele fotografie Sherman zelf kruipt in de huid van verschillende personages Ze hebben een gelijkaardige sfeer, want het is een beeld van een vrouwelijke personages die worden weergegeven op een moment van psychologische onzekerheid. Ze voelt zich bekeken. De exterieurs worden meestal in New York gemaakt maar niet bij de belangrijke monumenten De interieurs behielden wel de meerderheid. Er zijn bepaalde referenties naar filmstijlen, genres, regisseurs of actrices. Deze komen allemaal uit het recente verleden. De filmstills komen wel uit fictieve films, de films bestaan niet. Filmstill= is niet letterlijk uit een film geplukt maar is gemaakt door een aparte professionele fotograaf met een technische camera. Het is een belangrijk werk geworden omdat het paste in verschillende discours. Het sluit bv. Ook aan tot de performance kunst, want er wordt gedaan aan rollenspel en de kunstenaar zelf gebruikt haar lichaam. Het past ook in de feministische kunst. Ze maakt gebruik van vrouwelijke clichs, hoe worden deze personages gecreerd door de film en de massaproductie. Het voyeuristische element is ook belangrijk, ze worden bekeken, ze worden tentoongesteld. Dit sluit aan bij de feministische filmtheorie. De film weerspiegeld de macht van de man en het is de mannelijke blik die stuurt. De kijkers identificeren zich met de mannelijke personages. We gebruiken vooral het gezichtsveld van de man en de vrouw wordt getoond.

Toegenomen belang van fotografie in hedendaagse kunst

Photograpic Turn 70 De fotografie was ook belangrijk voor bepaalde modernistische stromingen. De fotografie kwam nu in museum en tentoonstellingsruimtes. Er werd eerst gebruikt gemaakt van amateurfotografie daarna van meet professionele. Vele fotografen die schilderkunstige kwaliteiten gaan geven aan hun fotografie.

Jeff Wall Hij maakt scenes uit de hedendaagse wereld op zeer groot formaat. Ze worden gepresenteerd op oplichtende lichtboxen. Dia 54: Eviction Struggle Hij maakte opnames van mensen in poses in het atelier en werd daarna geplaats op de scene-opname. Dit kon al digitaal sinds de vroege jaren 80. De poses gelijken een beetje op de gekunstelde poses van de klassieke kunst. Hij wou opnieuw een verhaal vertellen. Dia 57: Picture of the woman Referentie naar Manet Dia 58: The storyteller. Dia 59: Mimic De camera is een grote box Geensceneerd Sociale context: marginaliteit Dia 60: The arrest Karavacio, goya Men combineert de filmidentiteit met de klassieke kunst Dia 61: dead Troops talk

WAT NOG TE DOEN!!!!!! 3. TENTOONSTELLINGEN SAMENVATTEN

Kunstenaars situeren in de kunstgeschiedenis En het werk in geheel kunnen typeren TRACK: de belangrijkste kunstenaars & de stadsvoorstelling