Jak napisa ksik - metoda Patka niegu

Napisanie powieci jest proste. Napisanie dobrej powieci jest bardzo trudne. Gdyby to byo atwe wszyscy pisaliby bestsellery i zdobywali nagrody literackie. Dobra fabua nie zjawia si tak po prostu, jest zaprojektowana. Projektowanie to cika praca, dlatego wane jest znalezienie dobrego wzoru. Poniej przedstawiamy 10 Krokw projektowania fabuy, metod, ktra zostaa opracowana przez amerykaskiego pisarza i nauczyciela creative writing Randyego Ingermansona, nazwana przez niego Patek niegu. Dlaczego Spjrzcie na rysunek poniej: patek niegu?

Pierwszy rysunek przedstawia zwyky trjkt, nastpny te nie przypomina patka niegu, ale po kadym przeksztaceniu jest do niego coraz bardziej podobny. Obserwujc przeksztacenia moemy zobaczy jak krok po kroku z trjkta powstaje patek niegu. W taki sam sposb moesz zaprojektowa powie. Zaczynasz od oglnego obrazu, po czym stopniowo dodajesz coraz wicej szczegw, a osigniesz kompletny plan powieci. Cz tej pracy to twoja kreatywno i tego nie mog ci nauczy. W kadym razie nie tutaj. Ale cz tej pracy to czysta organizacja, budowanie szkieletu powieci. I Patek niegu Ci w tym pomoe. Kady pisarz, zanim w ogle zacznie pisa, spdza mnstwo czasu na obmylaniu powieci. Zbiera informacje. Wpada na genialne pomysy. Zaczyna sysze gosy rnych bohaterw. Zastanawia si o czym bdzie pisa. Jest to proces nieformalny i u kadego pisarza wyglda troch inaczej. Przypuszczam, e masz ju w gowie swoj histori i jeste gotowy usi i zacz pisa.

10 krokw projektu

Zanim zaczniesz pisa, musisz si zorganizowa. Musisz przeoy wszystkie swoje wspaniae pomysy na papier. Dlaczego? Poniewa pami jest zawodna. Twj pomys ma jeszcze wiele luk, niecisoci, ktre bdziesz musia zapeni Potrzebujesz projektu, ktry pozwoli ci ogarn cao powieci a jednoczenie pomoe usystematyzowa szczegy.

Pierwszy krok

Napisz zdanie, ktre bdzie streszczeniem twojej powieci. Na przykad: Rouge, fizyk przenis si w czasie, eby zabi Pawa Apostoa. (Tak brzmiao streszczenie pierwszej powieci R. Ingermansona ) To jest oglny obraz, analogiczny do duego trjkta , ktry jest pocztkiem patka niegu. Kilka sugestii, jak napisa dobre zdanie: Im krtsze tym lepsze. Sprbuj zmieci si w 15 s owach. Nie nadawaj imion bohaterom. Lepiej napisa akrobata, ni Maurycy Kowalski. Naszkicuj oglny plan fabuy. Poka kim jest bohater i co chce osign. Poszukiwanie zmieni naszego bohatera (zazwyczaj na lepsze); jednake niespenienie, nie dotarcie do celu poszukiwa moe si skoczy dla bohatera tragedi. Postaraj si zrobi to w cigu jednej godziny.

Drugi krok

W cigu nastpnej godziny rozszerz to zdanie do caego akapitu, opisz pocztek, najwiksze katastrofy, oraz zakoczenie. To jest analogia do drugiego stadium patka niegu. Najczciej s to trzy katastrofy plus zakoczenie. Jeli uznajecie struktur trzech aktw, wtedy pierwsza katastrofa odpowiada kocwce aktu pierwszego, druga katastrofa jest punktem kulminacyjnym aktu drugiego, trzecia jest przejciem z aktu drugiego, do trzeciego, gdzie wszystkie wtki si wyjaniaj. Pierwsza katastrofa wynika najczciej z okolicznoci zewntrznych, natomiast drug i trzeci powoduje bohater, ktry usiuje rozwiza nawarstwiajce si problemy. Tylko, e rzeczy id gorzej i gorzej. Idealny akapit powinien skada si z piciu zda. Pierwsze zdanie mwice o czym jest ta powie. Jedno zdanie o kadej z trzech katastrof. Ostatnie zdanie opowiadajce zakoczenie.

Trzeci krok

Zajmijmy si teraz bohaterami. Bohaterowie s najwaniejsz czci kadej powieci, czas ktry zainwestujesz w opisanie ich na pocztku zwrci si wielokrotnie kiedy zaczniesz pisa. Dla kadego z gwnych bohaterw przeznacz godzin podczas ktrej przygotujesz kwestionariusz osobowy, zawierajcy midzy innymi: imi bohatera jedno zdanie o jego pochodzeniu i przeszoci motywacj (na czym mu zaley) cel ( do czego dy) konflikt (co mu przeszkadza w osigniciu celu) przemian bohatera ( czego si nauczy, jak si zmieni) jeden akapit podsumowujcy Uwaga: Po pewnym czasie moesz stwierdzi, e to co napisae w kroku pierwszym lub drugim ju ci nie odpowiada. Nie bj si wrci i zweryfikowa pomysy. To dobrze, to oznacza, e uczysz si patrze na swoj powie oczami bohaterw. Na kadym etapie procesu twrczego, wracanie do poprzednich etapw i weryfikowanie ich jest bardzo wskazane. Tak naprawd jest to nie tylko podane, ale wrcz nieuniknione. I tak ma by. Wszystkie poprawki, ktre zrobisz teraz to s te poprawki, ktrych nie bdziesz musia robi pniej po napisaniu na przykad 400 stron. Pamitaj: Nie musisz osign perfekcji w danym kroku. Zawsze moesz wrci pniej i poprawi, kiedy lepiej zrozumiesz swoj powie.

Czwarty krok

Na tym etapie powiniene ju mie dobry pomys na oglny szkielet swojej powieci, a powicie na to tylko dzie lub dwa. Nawet jeli zajo ci to tydzie, to nie ma znaczenia. Jeli powie si nie ukada, wiesz to ju teraz, kiedy nie zainwestowae kolejnych 500 godzin w prac nad pierwszym szkicem. Teraz rozwijaj ju tylko swoj histori. Rozwi kade z piciu zda streszczenia zrobionego w drugim kroku na w peni rozwinity akapit. Kady z akapitw oprcz ostatniego powinien koczy si katastrof. Ostatni akapit bdzie opisywa zakoczenie powieci. Cay ten etap jest bardzo przyjemny. Koczc ten krok jeste autorem cakiem przyzwoitego jednostronicowego streszczenia swojej powieci. Moe si zdarzy, e nie zmiecisz si na jednej stronie, nie ma to znaczenia. Wane, e rozwijasz pomysy, ktre wykorzystasz pniej.

Pity krok

Przeznacz dzie lub dwa na opisanie fabuy, opracowanej w czwartym kroku z punktu widzenia kadego bohatera. To ma by zestawienie jednostronicowych streszcze. Pozwl kademu bohaterowi opowiedzie histori ze swojego punktu widzenia. Nie bj si wraca do poprzednich etapw, zmieniaj je tak dugo, a twoi bohaterowie stan si penokrwici.

Szsty krok

Masz ju trzon powieci i kilka powieciowych wtkw, jeden dla kadego z bohaterw. Przeznacz tydzie i rozwi kady akapit ze streszczenia napisanego w kroku czwartym na ca stron. Ten etap daje wiele satysfakcji, poniewa przechodzisz na wyszy stopie rozumienia powieci. Zaczynasz podejmowa strategiczne decyzje. Teraz, stanowczo powiniene wraca do poprzednich etapw i korygowa fabu, uwzgldniajc nowe pomysy i wtki.

Sidmy krok

Nastpny tydzie przeznacz na opisanie kadego bohatera wykorzystujc kwestionariusze postaci, opracowane w kroku trzecim. Podstaw s takie informacje jak: data urodzenia, rysopis, historia, motywacja, cel itp. Jednak waniejsze jest to, jak twj bohater si zmienia, jaki jest na kocu powieci. Teraz moesz si dowiedzie duo wicej o swoich bohaterach. Prawdopodobnie wrcisz i zrewidujesz kroki 1-6, w miar jak twoi bohaterowie bd coraz bardziej realni, zaczn kaprysi i wymaga coraz wicej od powieci. To dobrze dobr fabu tworz peni energii, zmieniajcy si bohaterowie. Powi na to tyle czasu ile potrzebujesz.

smy krok

W oparciu o streszczenie z kroku szstego, zrb list wszystkich scen, ktrych potrzebujesz aby twoja historia staa si powieci. Najatwiejszym sposobem jest zrobienie takiej listy przy pomocy arkusza kalkulacyjnego. Zrb tabelk, kad scen wpisz w oddzielnym rzdzie. W pierwszej kolumnie wpisz bohaterw, oczami ktrych, ogldamy dan scen. Drug, szerok kolumn przeznacz na opis wydarze. Moesz zrobi dodatkowe kolumny, np. eby zobaczy ile stron moe mie scena, przypisa podzia na rozdziay. Arkusz kalkulacyjny jest idealny, moesz od razu, jednym spojrzeniem , zobaczy ca lini wydarze i potem atwiej zmienia kolejno scen, eby nada im nowy porzdek. Zrobienie dobrego arkusza moe zaj tydzie...lub duej. Da ci to wiele satysfakcji, twoja powie zacznie nabiera realnych ksztatw.

Dziewity krok

Rozwi kad scen z arkusza kalkulacyjnego z kroku smego do jednostronicowego opisu z punktu widzenia bohatera sceny (POV z ang. Point Of View character) Moesz umieci kilka zda dialogu. W kadej scenie naszkicuj zasadniczy konflikt. Upewnij si, czy rzeczywicie istnieje, jeli nie, to go dopisz lub zrezygnuj ze sceny. Wydrukuj cao, tak aby kada scena zaczynaa si na nowej stronie. W do segregatora, w ten sposb atwo bdzie ci dokonywa zmian, dodawa szczegy bez burzenia porzdku caoci. Ten krok jest nieobowizkowy. Jeli stawiasz pierwsze kroki w pisaniu, duo si nauczysz, jeli jeste dowiadczonym pisarzem moesz go omin.

Dziesity krok

Ten etap moe by bardzo zabawny i twrczy. Moesz opracowywa i tworzy logiczne rozwizania pojedynczych sytuacji. W jaki sposb bohater zszed z drzewa otoczonego aligatorami i uratowa Heroin, ktra znajdowaa si w poncej odzi pozbawionej wiose? Nadszed czas na wyobraenie sobie tego. Przed tob konkretna ilo problemw do rozwizania i moesz zrobi to stosunkowo szybko. Przy pomocy Patka niegu pierwszy, solidny szkielet moe powsta nawet w 150 godzin. To ju Ta metoda naprawd dziaa. Skorzystao Moe bdzie dobra rwnie dla ciebie. wszystko. pisarzy.

niej

korzysta

wielu

Opracowaa B. na podstawie artykuu Rendyego Ingermansona The Snowflake Method www.advancedfictionwriting.com