Professional Documents
Culture Documents
Gazeta "Ngjallja" Shkurt 2005
Gazeta "Ngjallja" Shkurt 2005
NGJALLJA
Nr. 2 (145) Viti IX i botimit SHKURT 2005 Çmimi 10 lekë
Stamati, Joani, Nikolla, neomartirë shkoi me dëshirë. Ditën tjetër e va- çuan përsëri në burg, ku duke u
(3 shkurt) rën, e digjnin dhe e kamxhikonin lutur dorëzoi vërtet frymën.
pa mëshirë. Pastaj i prenë gjinjtë, E varrosi populli dhe engjëlli
në kokën Nikollës, i cili i qetë dhe por në mesnatë në burg erdhi bre- vendosi pllakën e varrit, ndërsa
i palëkundur nuk pranonte të kon-
nda një ndriçim i mbinatyrshëm, kuaj të tërbuar i shkaktuan tiranit
vertohej.
apostulli Petro (29 qershor) dhe e vdekje të tmerrshme…
Sundimtari u premtoi shpër-
blim dy vartësve të tij, në qoftë se shëroi. Një vit më vonë vullkani i Et-
ata do të arrinin t’i shkëpusnin të Të nesërmen, meqenëse mar- nës, që ndodhet shumë afër Katan-
dy të burgosurit nga Krishti. Për tirja vazhdonte të mos pranonte t’u ias, shpërtheu dhe lumi i zjarrtë
një javë rresht ata u përpoqën t’i sakrifikonte perëndive, e tërhoqën mbërriti në qytet (251). Njerëzit
joshnin të dy të rinjtë me dhurata zvarrë mbi copa tullash të mprehta vrapuan, morën mbulesën e varrit
apo t’i trembnin me ndëshkime, dhe gjemba hekuri dhe më pas e të shenjtores, bënë litani dhe llava
por më kot. Pashai i bezditur, tha hodhën në zjarr. Kur po lutej, një ndaloi!
se më lehtë pritet koka e kaurit, sesa tërmet shkatërrues frikësoi bashkë- Romano-katolikët e nderojnë si
këmbëngulja kokëfortë e tij.
qytetarët e saj, të cilët mësynë në mbrojtëse të Sicilisë dhe Maltës.
Të rinjtë paranjohën me zbulim
ndërtesën qeveritare dhe këmbë-
fundin e tyre dhe ua bënë të ditur
edhe të burgosurve që ishin bashkë ngulën që të ndalojnë torturat! E Agathi, greqisht = e mirë.
U ushtruan (martirizuan) më me ta. Gjithashtu, i dërguan një rrë-
1822. Stamati dhe Joani, përkatë- fim të shkruar episkopit të Hios
sisht 18 dhe 22 vjeç ishin nga Spe- dhe kërkuan Falënderimin Hyjnor, Meleti i Antiokisë (12 shkurt)
ces, ishull në jug të Atikës (që bano- të cilin arriti t’ua dërgojë me një
het kryesisht nga arvanitas), fëmi- grua. U kunguan mbasi u lutën po- Filiz i pasur dhe zyrtar i Arme- Por rrezatimi i virtytit të omo-
jë të Theodhor Gjinit dhe Anezës. thuaj gjithë natën. nisë në Azinë e Vogël, në fillim logjetit qetësidashës kishte krijuar
Dikur, siç po lundronin së bash- Në mëngjes çdo gjë që kishin e të shekullit të 4-t, studioi thellë shumicë “meletiane”, d.m.th. luf-
ku me pesë të tjerë për punë tregtie, dhanë lëmoshë, para se t’i dënonin, filozofinë dhe theologjinë. tëtarë të përkushtuar, pasues të tij.
erëra të fuqishme e degdisën anijen meqenëse shpallën se pranonin të Më 358 heretikët, “të Ngja- Por, pala e orthodhoksëve të rrep-
e tyre në Çemë (Krinë), në bregun copëtohen ende për hir të besimit shmit”, e zgjodhën pasardhës të të nuk e njohu për shkak të propo-
perëndimor të Turqisë. të tyre. Joani për një çast u frikësua hierarkut të Sevastisë, Efstathit, zimit të tij si kryepiskop nga aria-
Të frikësuar, sepse agarinët nga shpatat e zhveshura enkas, por
të cilin e kishin shfronësuar. Por nët. Këto përfshihen në skizmën
ishin të egërsuar nga revolucioni e mbështeti Stamati (greqisht =
grek i vitit 1821, takuan një të kri- ndalues), saqë së bashku deklaro- për shkak të reagimeve u tërhoq antiokiane, të quajtur jo saktë
shterë dhe i dhanë para që t’u sillte nin se po vdisnin për Jisuin. Kësh- në Veria të Sirisë dhe nuk ushtroi “meletiane”. Jo saktë, sepse fazat
çfarë u nevojitej për riparimin e ani- tu, i therrën në afërsi të therrtores shërbimin e tij. e shumëllojshme të saj zgjatën një
jes së tyre. Por, ai solli turqit! Ata së Hios. Kështu, më 360, arianitët, të shekull e gjysmë (330-483), dhe
vranë dy nga detarët e sprovuar në- Pas tri ditësh trupat e pavarro- cilët e konsideronin të të njëjtit kishte ndërthurrje dhe të grupeve
për stuhi, që tentuan të iknin, kapën sur i hodhën në det, por deti i nxori besim me ta, e propozuan në fro- të tjera të nuancave të ndryshme
vëllezërit dhe kapitenin plak, Niko- diku në breg, përveç kokës së Joa- nin e Antiokisë. Ranë dakord edhe heretike të qytetit të madh të
llën. Të tjerët u arratisën me not. nit. Ato i mblodhi një i krishterë, i orthodhoksët - marrëveshje e pa- vuajtur.
Më 26 janar robërit i shpunë tek cili enkas mbikqyrte atë pjesë të
parë - dhe gjithashtu e pranuan Shenjti u kthye më 362, u
pashai i ishullit Hios, që ndodhet bregut, ku punonte si regjës lëku-
përballë. Pashai urdhëroi dhe i pre- rësh. idhujtarët dhe hebrenjtë! internua sërish më 365, rierdhi më
Por u tregua orthodhoks në 367 me sa duket, për t’u dëbuar
fjalimin e tij gjatë fronëzimit, ku përsëri më 371 dhe të kthehet më
Agathia, martire (5 shkurt) ai përdori tre gishtërinjtë e dorës 379. Një sinod i madh që ai
për të shprehur dogmën e Trinisë mblodhi më 379, shpalli dogmën
Për arsye të sojit të saj prej e ta merrte për grua dhe kështu të së Shenjtë. Në zgjedhjen e tij, orthodhokse.
arkondi, pasurisë, bukurisë dhe shijonte gjithë të mirat e saj. shumë aktiv ishte treguar shën U sëmur dhe ndërroi jetë (maj
karakterit shkëlqente në atdheun e Përpjekjet e tij për ta bërë për Efsevi i Samosatës (22 qershor). 381), ndërsa kryesonte, për hir të
saj, në Katania të Sicilisë. vete, duke i bërë shumë lajka e Heretikët pra, pasi nuk e bi- respektit të përgjithshëm për
Pas vdekjes, siç duket, të pri- premtime dështuan. Vajza e ku- ndën, u vunë në veprim dhe pera- personalitetin e tij udhëheqës,
ndërve të saj idhujtarë, kur ishte ndërshtoi, prandaj e dorëzoi tek një
ndori Konstand (337-361) e inter- Sinodin e II Ekumenik në
15 vjeç, u arrestua në kohë të De- grua të përdalë. Për një muaj rresht
noi, tridhjetë ditë pas zgjedhjes Konstandinopojë. U varros me
cios (249-251), nga sundimtari i e torturonte ose e joshte, por nuk
së tij, në atdheun e tij, pra në Me- nderime të veçanta.
shthurrur, që vinte nga një fis jo arriti ta thyente rezistencën e saj.
shumë i njohur në Sicili. Ai kishte Atëherë sundimtari urdhëroi litini të Armenisë (361). Në vend Meleti, greqisht = studiuesi.
si qëllim ta shkëpuste nga Krishti dhe e mbyllën në burg, ku e reja të tij u dorëzua një arianit. At Justini
SHKURT 2005 NGJALLJA 11