Cikli jetës së

produktit

Studentet: Violeta Krelani

Selim Maxhuni
 1. Fazat e ciklit të jetës së
produkteve
Cikli i jetës paraqet faza të ndryshme në historinë
e tregtimit të një produkti. Çdo fazë e përcjellin
mundësi dhe probleme të ndryshme.
Nëpërmjet identifikimit të fazës në të cilën
gjendemi mund të reflektohet përmirësimi në
marketing.
Të pranosh që produkti ka cikël jete do të thotë të
supozosh që:
4. Produkt kanë një jetë të kufizuar.
5. Shitjet e tij ndryshojnë përmes stadeve të
ndryshme të evoluimit.
6. Niveli i fitimit ndryshon në funksion të çdo stadi
të jetës.
7. Strategjia e marketingut nuk është e njëjtë për
 Cikli i jetës
SHITJET

FITIMET

HYRJA RRITJA PJEKURIA RËNIA Koha

Shumica e studimeve për ciklin e jetës së

produktit në treg,
historinë e produktit në treg e paraqesin në formë
të lakores S.
Në këtë lakore mund të dallojmë katër faza:
4. Hyrja ( lancimi ),
5. Rritja,
6. Pjekuria, dhe
 2. Cikli i jetës së një kategorie
produkti, të një tipi produkti
dhe të një marke
Koncepti i ciklit të jetës na krijon mundësi për të
analizuar kategorinë e produktit, tipin e
produktit dhe markën.
Konsumi

Salca
(KATEGORI PRODUKTI)

Salcë në tubeta
(TIP PRODUKTI)

Salcë domate X
(MARKA)

Koha
 Kategoriae produktit ka një jetëgjatësi më
të madhe se tipi i produktit, ndërsa tipi i
produktit më të madhe sesa shumica e
markave.

 Tipat e produktit paraqesin një cikël jete më

afër lakores «standard», p.sh. televizorët
bardhë e zi kanë kaluar të katër fazat njëra pas
tjetrës

 Markat kanë një lakore shitjeje përgjithësisht

të parregullt, në varësi të asaj që ndryshimet
strategjike ose taktike mund të jenë në
origjinën e ngritjeve dhe zbritjeve të ndjeshme
 Cikle të produkteve të veçanta:

Shitjet Shitjet Shitjet

Cikli I Cikli II

Koha Koha Koha

SEKUENCË ME CIKLI RRITJE - RËNIE CIKLI «ME

CIKËL TË DYFISHTË - STABILIZIM KAPËRCIME»
 3. Lakore të tjera të ciklit të
jetës
Jo të gjitha produktet ndjekin një lakore në
formën S.
Disa rriten shumë shpejt që në fillim, dhe me
kalimin e kohës bien shumë.

Dallojmë tre tipa produktesh: produkte stili,

produkte mode dhe produkte dështakë
(xhingla).
Shitjet Shitjet Shitjet

STILI MODA XHINGLA

Koha Koha Koha

 Produkti i stilit është një shprehje dalluese e
lindur në një fushë të veçantë: ekzistojnë
kështu stile të mobiljeve, të muzikës (klasike,
xhaz, rok etj). Pas paraqitjes, stili mund të
zgjatë për disa gjenerata me periudha ngritje
dhe uljeje.

 Produkti i modës korrespondon me stilin

mbizotërues në një epokë të dhënë. Sot trendi I
flokeve ndryshon shumë nga ajo e viteve ’50 të
shekullit të kaluar, ndërsa mobilet e asaj epoke
janë në modë.

 Produkti
dështak (xhingla) është një artikull që
tërheq shumë shpejt vëmendjen, shpërndahet
menjëherë dhe zhduket po aq shpejt.
 4. Fazat e ciklit të jetës së
produktit
Siç i përmendëm edhe më herët fazat e ciklit
jetësor të produktit në treg janë 4:
2. Hyrja ( lancimi ),
3. Rritja,
4. Pjekuria, dhe
5. Rënia.
Tani do t’i shpjegojmë këto faza me radhë.
 4.1. Faza e hyrjes ( lansimi )
Lansimi i produktit në treg paraqet fazë shumë komplekse.
Rritjen e ngadaltë të fillimit për produktet ushqimore e
shpjegojnë:
- Afatet e vënies në kapacitet të plotë të aparatit të prodhimit.
- Vonesa në zgjerimin e kapacitetit prodhues.
- Problemet teknike.
-Koha e vënies në dispozicion të klientit të produktit
ushqimor, dhe veçanërisht shpërndarja e pamjaftueshme
me pakicë.
- Një rezistencë e konsumatorit për të ndryshuar qëndrimin
në blerje.
Në rastin e produkteve të luksit mund të shtohen edhe dy
elemente të tjera që ndikojnë në ngadalësimin e
zhvillimit.
- Numri i vogël i blerësve i gatshëm për risinë.
- Kostoja e lartë e produkteve.
Në këtë fazë ndërmarrja punon me humbje, për
shkak të nivelit të ulët të shitjeve dhe
shpenzimeve të shumta për promocion.

Çmimet kanë prirje për të qenë të larta sepse:

 Shpenzimet janë të larta po të kemi
parasysh nivelin e ulët të prodhimit.
 Problemet teknike të shtuara për prodhimin
nuk zotërohen plotësisht.
 Kërkohen marzhe të larta të nevojshme
për të mbuluar shpenzimet e promocionit që
duhen angazhuar për shtimin e shitjeve.
Duke marrë vetëm çmimin dhe
promocionin, mund të synohen katër
strategji të hedhjes së produktit në treg,
ato janë: z
PROMOCIONI
I LARTË I ULËT
I ULËT I I LARTË

STRATEGJI STRATEGJI
AJKE AJKE
E SHPEJTË PROGRESIVE
M

M
Ç

STRATEGJI STRATEGJI
DEPËRTIMI DEPËRTIMI
MASIVE PROGRESIVE
 a. Strategjia e ajkës së
shpejtë
Ka të bëjë me hedhjen e një produkti me çmim
të lartë dhe me promocion të lartë.

Kjo strategji justifikohet në kushtet e

mëposhtme:
 Shumica e tregut nuk e njeh ende
ekzistencën e produktit.
 Ata që e njohin kanë shumë dëshirë për ta
blerë, edhe pse paguajnë një çmim të lartë.
 Ndërmarrja përballet me një konkurrencë
potenciale dhe duhet të zhvillojë shpejt
preferencën për markën e saj.
b. Strategjia e ajkës
progresive
Ka të bëjë me hedhjen e një produkti me çmim
të lartë dhe promocion të ulët.
Kjo strategji justifikohet në kushtet e
mëposhtme:

 Madhësia e tregut është relativisht e

kufizuar.
 Njihet ekzistenca e produktit.
 Ata që dëshirojnë ta blejnë janë gati për të
paguar një prim më të lartë.
 Nuk ka rrezikshmëri konkurrence.
c. Strategjia e depërtimit
masiv
Ka të bëjë me hedhjen e një produkti me çmim të
ulët dhe promocion të lartë.
Ajo justifikohet kur:
 Tregu është i gjerë.
 Produkti nuk është i njohur. Pra duhen
shpenzime për promocion.
 Blerësit janë të ndjeshëm ndaj çmimit.
 Ekziston një konkurrencë potenciale e lartë.
 Kostoja për njësi prodhimi ulet shumë në
kushtet e ekonomisë së shkallës, kur vëllimi
shtohet dhe eksperienca e prodhimit në
ndërmarrje pasurohet
d. Strategjia e depërtimit
progresiv
Zbatimi i çmimit të ulët dhe promocionit të ulët,
nxit një pranim të shpejtë në treg për
produktin: në të njëjtën kohë, ndërmarrja
kufizon shpenzimet promovuese, gjë që i
krijon mundësi për të pasur fitim.

Kjo strategji është logjike kur:

 Tregu është i gjerë.
 Produkti është i njohur. Pra bëhet pak
promocion.
 Blerësit janë të ndjeshëm ndaj çmimit.
 Ekziston një konkurrencë potenciale.
 4.2. Faza e rritjes
Në fazën e rritjes, shitjet e produktit të ri marrin
hov. Blerësit e parë vazhdojnë të ri-blejnë,
ndërkaq konsumatorë të rinj paraqiten nën
ndikimin e thashethemeve të favorshme.

Çmimet tentojnë të qëndrojnë në nivelin e tyre

ose të ulen lehtë, gjë që shpjegon rritjen e
shpejtë të kërkesës.

Ndërmarrjet ruajnë nivelin e shpenzimeve

promovuese ose edhe i shtojnë ato me qëllim
që të bindet konsumatori për superioritetin e
markës së tyre
Gjatë kësaj faze, ndërmarrja përpiqet të
mbështetë rritjen sa më gjatë që të jetë e
mundur.
Ajo mund ta realizojë përmes shumë mënyrave:

 Përmirësimit të cilësisë së produktit ose shtimit

të modeleve të tjera karakteristike.
 Goditjes së segmenteve të reja.
 Bindjes përmes publicitetit dhe jo vetëm
realizimit të njohjes.
 Publicitetit për krijim parapëlqimesh.
 Uljes progresive të çmimeve, me qëllim që të
tërhiqen në treg shtresa më të varfra
konsumatorësh, pra ata që janë më të
ndjeshëm ndaj çmimit.
 4.3. Faza e pjekurisë
Çdo produkt njeh një moment ku ritmi i rritjes së
shitjeve ngadalësohet. Kjo fazë, si rregull, zgjat
shumë kohë më tepër në krahasim me të
mëparshmet dhe problemet që duhet t’i
përballojë një drejtues marketingu janë më të
vështira.
Në fakt, shumica e problemeve janë në fazën e
pjekurisë dhe thelbësore për drejtimin e
marketingut është drejtimi i produkteve «të
pjekura».

Faza e pjekurisë përmban tri periudha:

-pjekuri rritëse,
-pjekuri të qëndrueshme, dhe
 Drejtuesi i marketingut, produkti i të cilit
është në fazën e pjekurisë nuk mund të
kënaqet duke zënë pozicionet e tij.
Ai duhet të mbajë parasysh se për
produktin e tij goditja është mbrojtja
më e mirë. Mund të ofrohen tre lloj
strategjish:
1. Modifikimi i
tregut .
2. Modifikimi i
produktit
3. Strategjia e modifikimit të
marketingut miks
Modifikimi i tregut. Drejtuesi i marketingut
studion fillimisht mundësitë e zgjerimit të
tregut duke u bazuar në dy përbërës të
ekuacionit tregtar
Modifikimi i produktit. Drejtuesi i marketingut
përpiqet gjithashtu të shtojë shitjet përmes
modifikimeve të produkteve me qëllim që të
tërhiqen përdorues të rinj ose të ketë një
përdorim më të madh nga klientët aktualë
Strategjia e modifikimit të marketingut miks.
Ka të bëjë me modifikimin e një apo disa
elementëve të marketingut-miks. Kjo do të
thotë të gjejnë përgjigje disa pyetje për çdo
variabël të marketingut
 4.4. Faza e rënies
Shumica e produkteve dhe e markave
përfundojnë në fazën e rënies. Kjo mund të jetë
e ngadaltë, si në rastin e miellit ose më e shpejt
si për artikujt e modës.

Shitjet e një produkti bien për shumë arsye:

 Progresi teknologjik çon në lindjen e produkteve
të reja që zëvendësojnë ekzistuesit.
 Modifikimet në shije dhe në modë provokojnë
largimin e klientelës.
 Importimi i produkteve nga jashtë çon në
mohimin e atyre të tregut të brendshëm.
Vazhdimi i shitjes së një produkti rënës
shpesh kushton shumë shtrenjtë për
ndërmarrjen.
Shpenzimet nuk kufizohen vetëm në
shpenzimet ekstra dhe në humbjet por dhe:

 Një produkt dështak i zë një kohë të

konsiderueshme menaxhimit.
 Nevojitet përshtatja e herëpashershme e
çmimit dhe e stokut.
 Implikon përgjithësisht seri produktesh të
kufizuara.
 Bën një përshtatje publikuese dhe tregtare,
gjë që mund të përdoret më mirë për
produktet më fitimprurëse.
 Mund të diskreditojë ndërmarrjen në sytë e
konsumatorëve.
Identifikimi i produkteve dështake.
Është detyra e parë në fazën e rënies. Vënia në jetë e
këtij sistemi kalon në gjashtë etapa:

 Krijimi i një grupi të përbërë nga specialistë të marketingut,

të prodhimit, të financës dhe të kontrollit.
 Përcaktimi i objektivave dhe i parametrave nga ky grup në
lidhje me produktet e dështuara.
 Për çdo produkt, grupi jep të dhëna për shitjet e sektorit,
shitjet e ndërmarrjes, koston për njësi, çmimin si dhe të
dhëna të tjera për rezultatet e viteve të fundit.
 Informacionet përpunohen me një program informatik që
dallon produktet më me probleme mbi bazën e disa kritereve
si: evoluimi i shitjeve, evoluimi i pjesës së tregut, marzhi dhe
efektiviteti i investimeve.
 Produktet e dyshimta bëhen objekt i një anketimi pranë
përgjegjësve të ngarkuar me to. Çdo shef produkti krijon një
bazë vlerësimi që tregon parashikimet e shitjeve dhe fitimet
për çdo hipotezë apo rekomandim që pretendohet të
pranohet.
 Grupi studion të dhënat e çdo produkti dhe bën një
rekomandim statu-kuo, për modifikimin e strategjisë ose për
braktisjen e produktit.
 Zgjedhja e
strategjisë
Përballë një situate në rënie, disa ndërmarrje vendosin
të tërhiqen nga tregu, ndërsa disa të tjera
qëndrojnë në të. Çdo gjë varet nga «bileta e
daljes».

Ndërmarrja në një treg në rënie ballafaqohet me pesë

opsione strategjike:
 Të vazhdojë të investojë me qëllim që të sigurojë
pozicionin konkurrues.
 Të mbajë nivelin aktual të investimeve sa kohë që
situata e tregut e pranon atë.
 Të heqë investimet në mënyrë të përzgjedhur duke
braktisur segmentet jofitimprurëse,
 Të «mbledhë» me qëllim që të rikuperojë shpejt
paratë (cash-in).
 Të pakësojë apo shesë aktivet sapo paraqitet një
shans, d.m.th. të largosh një produkt gradualisht
nga tregu pa cënuar shitjet.
 5. Kufizimet e nocionit të ciklit
të jetës
Një përmbledhje e karakteristikave, e
objektivave marketing dhe e strategjive
përkatëse për produktin gjatë ciklit të jetës së
tij është paraqitur në figurën në vijim:
I. SHITJET

KOHA
HYRJA RRITJ PJEKURIA RËNIA
A
II. KARAKTERISTIKAT HYRJA RRITJA PJEKURIA RËNIA

1. Shitjet Të dobëta Rritje e shpejtë Maksimale Në rënie

2. Kostoja për njësi E lartë Mesatare E ulët E ulët

3. Fitimi Pa fitim (negativ) Në rritje I lartë Në ulje

4. Klientela Pioniere Adoptuese e Treg masiv Tradicionale

parakohshme

5. Konkurrenca E kufizuar Në rritje E qëndrueshme Në rënie

III. OBJEKTIVAT E MARKETINGUT :

Njohja dhe favorizimi i Shtimi i peshës Shtimi i fitimit duke Ulja e shpenzimeve dhe
provës së specifike në treg mbajtur peshën shitja e asaj që ka
produktit specifike në treg mbetur

IV. STRATEGJITË:
1. Produkti Produkt bazë Zgjerim game dhe Llojshmëri e madhe Krasit produktet e
shërbimi markash dhe dobëta
modelesh

2. Çmimi Kosto plus marzhin Çmim penetrimi Çmim konkurrues Ulje çmimi

3. Shpërndarja Përzgjedhëse E zgjeruar Më e zgjeruar Përzgjedhëse (heq dorë

nga kanale që nuk
sjellin fitim)

4. Publiciteti Njohja e produktit të Njohje e përgjithshme Diferencim Bie aq sa duhet për të

përzgjedhur ruajtur klientelë
besnike

5. Promocioni i shitjeve Provë Kufizohet Besnikëria Ulje në minimum

Ju faleminderit për vëmendjen!
Shihemi pas një jave…