BM

ISI KANDUNGAN
KULIAH PENGENALAN SEBUTAN DAN INTONASI ISU EJAAN DAN TATABAHASA MUKA SURAT
2 - 77 78 - 144 145- 154
TATABAHASA
KOMUNIKASI LISAN TEKS PROSA & PUISI PENULISAN ( CIRI PENULISAN ) PENULISAN (BERFORMAT ) PENULISAN (TIDAK BERFORMAT )
DIP. IN PARAMEDIC
155 - 212
213- 259 260 - 263 264 - 305 306- 331 332 340
1
BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)
WINDFIELD INTERNATIONAL COLLEGE
DIPLOMA IN PARAMEDIC
BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK : 1 PENGENALAN

DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 2
OBJEKTIF PEMBELAJARAN
Mengetahui asal usul bahasa melayu Perkembangan bahasa melayu
DIP. IN PARAMEDIC
ASAL USUL BAHASA MELAYU

OBJEKTIF PEMBELAJARAN BAHASA MELAYU Mendedahkan tentang asal usul Bahasa Melayu, iaitu daripada Bahasa Melayu Purba, Bahasa Melayu Kuno, Bahasa Melayu Klasik dan Bahasa Melayu Moden. Menjelaskan asal usul Bahasa Melayu berdasarkan fakta-fakta sejarah dan pendapat pakar bahasa. Menerang tentang rumpun Bahasa Melayu iaitu daripada cabang Austris dan Austronesia.
SEJARAH PERKEMBANGAN BAHASA MELAYU Bahasa Melayu ditutur oleh orang Melayu, dari satu generasi kepada generasi lain sejak zaman berzaman.
Pewarisan bahasa daripada satu generasi kepada generasi lain menyebabkan perubahan berlaku pada bahasa tersebut sama ada dari segi bunyi bahasa, bentuk kata, makna dan struktur ayat. Dua perkara utama dalam lakaran sejarah perkembangan bahasa Melayu iaitu sistem tulisan dan ejaan bahasa Melayu.
DIP. IN PARAMEDIC
ASAL USUL DAN RUMPUN BAHASA MELAYU

Teori: 1) Berasal dari utara, iaitu Asia Tenggara 2) Memang sedia wujud di Kepulauan Melayu dan merupakan orang tempatan G.K Nieman dan R.M Clark - Membuat kajian berdasarkan adat resam. - Berpendapat bahawa daratan Asia merupakan tanah asal nenek moyang bangsa Melayu.
Faktor usia bahasa menjadi kriteria untuk mengkategorikan bahasa-bahasa di dunia kepada filum, rumpun dan keluarga bahasa. Filum kelompok bahasa induk yang berusia 5000 tahun ke atas. Rumpun kelompok bahasa yang berusia 2500 5000 tahun. Keluarga kelompok bahasa yang berusia kurang daripada 2500 tahun.
Filum Austris adalah salah satu kelompok bahasa induk yang utama di dunia. Filum ini menguasai hampir separuh Benua Asia dan terdiri daripada 3 rumpun iaitu: 1) Bahasa Austroasia terdiri daripada bahasa Khasi, Nicobar, Mon atau Peguan, Khmer dan Munda. 2) Bahasa China-Tibet terdiri daripada bahasa Cina, Tibet, Burma, Siam, Annam dan lain-lain. 3) Bahasa Austronesia terdiri daripada bahasa di Nusantara, Polinesia, Melanesia, dan Mikronesia.
Austronesia hasil dari bahasa Latin, austro yang bermaksud selatan dan bahasa Yunani nesos yang bermaksud pulau. Oleh itu, Austronesia membawa maksud bahasa-bahasa di pulau-pulau Selatan.
Pengkaji membahagikan rumpun Austronesia kepada : i) Rumpun Austronesia Barat bahasa Hesperanesia ii) Rumpun Austronesia Timur bahasa Ocenesia
RUMPUN AUSTRONESIA BARAT

Rumpun Austronesia Barat melahirkan keluarga bahasa Nusantara atau bahasa Indonesia. Keluarga bahasa ini dibahagikan pula kepada: a) Bahasa subkeluarga bahasa Indonesia Pusat b) Bahasa subkeluarga bahasa Filipina-Formosa.
Kelompok Indonesia Pusat bahasa Melayu, bahasa bumiputera di Sarawak, bahasa di Kalimantan dan bahasa di Kepulauan Indonesia. Kelompok Filipina-Formosa bahasa Filipina, bahasa bumiputera di Sabah, bahasa di Brunei
DIP. IN PARAMEDIC
10
RUMPUN AUSTRONESIA TIMUR Rumpun Austronesia Timur melahirkan 3 keluarga bahasa iaitu: 1) Melanesia bahasa di Kepulauan Fiji, New Caledonia, Irian, New Guinea dan Halmahera 2) Mikronesia bahasa di Kepualauan Marianna, Marshall, Carolina dan Gilbert 3) Polinesia bahasa Hawaii, Tonga, Maori dan Kepulauan Easter
AUSTRONESIA
NUSANTARA
POLINESIA
MIKRONESIA
MELANESIA
DIP. IN PARAMEDIC
12
Dalam salasilah bahasa, bahasa Melayu tergolong dalam bahasa Nusantara, iaitu mempunyai jumlah bahasa yang paling banyak anatara 200-300 bahasa. Kedudukan bahasa Melayu sebagai satu cabang keluarga bahasa Austronesia yang penting di kawasan Nusantara sebelum abad ke-7 lagi. Bahasa Melayu termasuk dalam subkeluarga Indonesia Pusat dan tergolong dengan bahasa Sumatera, Batak, Aceh, Minangkabau, Nias, Lampung dan Orang Laut.
DIP. IN PARAMEDIC
13
HIPOTESIS TEMPAT ASAL BAHASA MELAYU

Terdapat 2 hipotesis tentang tempat asal bahasa Melayu iaitu: 1) Kawasan Asia Tengah 2) Kawasan Nusantara
Orang Melayu dikatakan dari utara ke selatan, iaitu dari kawasan Selatan China. Penghijrahan mereka berlaku dalam 2 kumpulan: i) Melayu Proto ii) Melayu Deutro
DIP. IN PARAMEDIC
14
MELAYU PROTO
Melayu Proto dikatakan lebih maju dari orang Negrito yang sedia ada di Nusantara. Kumpulan ini suka berpindah-randah. Mereka berpindah ke Asia Tenggara pada Zaman Batu Baru/Zaman Neolitik (2500 S.M).
Keturunannya Orang Asli di Semenanjung Malaysia, Dayak di Sarawak dan Batak di Sumatera. Oleh itu, kumpulan Melayu Proto inilah menjadi nenek moyang kepada orang Asli seperti Semang, Jakun, Senoi dan sbg.
Mereka pandai membuat alat bercucuk tanam, barangan pecah-belah dan alat perhiasan.
MELAYU DEUTRO
Penghijrahan Melayu Deutro dikatakan berlaku kira-kira pada tahun 1500 SM, iaitu pada Zaman Logam. Mereka dipercayai datang dari daerah Yunan, di Selatan China dan memiliki tamadun yang lebih maju daripada Melayu Proto. Mereka menetap di pesisiran pantai dan hidup sebagai nelayan. Sebahagian mereka membina penempatan berhampiran dengan sungai dan lembah yang subur. Mereka menjalankan kerja pertanian dan memburu binatang. Melayu Deutro pandai bermasyarakat. Mereka belayar ke pulaupulau di seluruh Kepulauan Melayu dan akhirnya berkembang menjadi bangsa Melayu dan bangsa Indonesia sekarang.
DIP. IN PARAMEDIC
16
PERKEMBANGAN BAHASA MELAYU
Ahli bahasa membahagikan perkembangan bahasa Melayu kepada 3 tahap utama iaitu:- Bahasa Melayu Kuno - Bahasa Melayu Klasik - Bahasa Melayu Moden
DIP. IN PARAMEDIC
17
BAHASA MELAYU KUNO BAHASA MELAYU KLASIIK BAHASA MELAYU MODEN
DIP. IN PARAMEDIC
18
Hakikat ini terbukti daripada catatan pengembara Cina I- Tsing yang tiba di Sriwijaya pada tahun 627M. Sriwijaya pada masa itu adalah pusat pengajian agama Buddha yang dikunjungi oleh penganut Buddha dari negara-negara lain.
Teks pengajian yang digunakan, selain dalam bahasa Sanskrit, juga terdapat dalam bahasa tempatan.
Teks bahasa Melayu yang dimaksudkan ialah bahasa Melayu Kuno. Bahasa Melayu dikatakan telah digunakan meluas di Jawa Barat dan Jawa Tengah sekitar abad ke-9 dan ke-10 berasaskan kosa kata bahasa Melayu yang terdapat dalam teks Jawa Kuno. Tradisi tulisan bahasa Melayu Kuno dilanjutkan hingga abad ke-14 sebagaimana terdapat pada batu bersurat Minye Tujuh di Acheh tahun 1380, walaupun ketika itu bahasa Melayu sudah DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) bahasa Arab. 20 menunjukkan pengaruh Islam dan
Bermula abad ke-14, bahasa Melayu diperkenalkan dengan huruf Arab dan dikenali bahasa Jawi atau bahasa Sumatera. Terengganu, tulisan Jawi telah digunakan seawal tahun 1303. Tulisan Jawi menjadi tulisan rasmi bahasa Melayu dan digunakan bagi memperkaya pustakaan bahasa Melayu sejak abad ke-16 di pusat-pusat kerajaan dalam wilayah Nusantara hingga abad ke-19.
Tulisan Rumi diperkenalkan bermula abad ke19 berasaskan huruf Latin. Ejaan Rumi mula diperkenalkan oleh Van Ophuijen 1901 di wilayah Kompeni Hindia Belanda atau kini dikenali negara Indonesia. Wilayah Kompeni Hindia Timur pula iaitu Malaysia, Singapura dan Brunei, tulisan Rumi diperkenalkan oleh Marsden pada tahun 1812.
Bahasa Melayu dijadikan bahasa pengantar pendidikan di sekolah-sekolah Melayu melalui tulisan Jawi dan Rumi bermula abad ke-19 hingga kini bahasa Melayu yang digunakan ialah Bahasa Melayu Moden.
Orang Eropah menaruh minat mempelajari dan mengkaji bahasa Melayu dalm pelbagai aspek. Menjelang abad ke-20, golongan yang berminat mempelajari dan mengkaji bahasa Melayu bertambah seperti orang Rusia, Jepun, China dll.
BAHASA MELAYU KUNO
Kegemilangannya dari abad ke-7M hingga abad ke13M pada zaman kerajaan Srivijaya, sebagai lingua franca dan bahasa pentadbiran. Penuturnya di Semenanjung, Kepulauan Riau Sumatera. Ia menjadi lingua franca dan sebagai bahasa pentadbiran kerana:1) Bersifat sederhana dan mudah menerima pengaruh luar. 2) Tidak terikat kepada perbezaan susun lapis masyarakat. 3) Mempunyai sistem yang lebih mudah berbanding dengan bahasa Jawa. 4) Banyak dipengaruhi oleh sistem bahasa Sanskrit.
BM mudah dipengaruhi Sanskrit kerana:-Pengaruh agama Hindu -Bahasa Sanskrit terletak dalam kelas bangsawan (hierarki yang tinggi) -Sifat BM yang mudah dilentur mengikut keadaan dan keperluan BM Kuno pada batu-batu bersurat abad ke-7 yang ditulis dengan huruf Pallava:-Batu bersurat di Kedukan Bukit, Palembang (683 M) -Batu bersurat di Talang Ruwo dekat Palembang (684 M) -Batu bersurat di Kota Kapur, Pulau Bangka (686 M) -Batu bersurat di Kalang Brahi, Meringin, daerah Hulu Jambi (686 M) -Batu Kuno pada Batu bersurat di Gandasuli, Jawa tengah (832 M) ditulis dalam huruf Nagiri
CIRI-CIRI BAHASA MELAYU KUNO

Penuh dengan kata-kata pinjaman Sanskrit. Susunan ayat bersifat Melayu Bunyi b ialah w dalam Melayu Kuno (cth: wulan, wuat, untuk buat) Bunyi e pepet tidak wujud (cth: dengan dngan atau dangan, prakara untuk perkara dan lepas untuk lapas)
Awalan ber- ialah mar- dalam Melayu Kuno (cth: berlepas marlapas) Awalan di- ialah ni- dalam Melayu Kuno (cth: diperbuat - niparwuat, nimakan - dimakan) Bunyi ny dalam bahasa Melayu Moden merupakan n dalam bahasa Melayu Kuno (cth: tatkalana untuk tatkalanya, wuatna untuk buatnya dan wuahna untuk buahnya)
Ada bunyi konsonan yang diaspirasikan seperti bh, th, ph, dh, kh h (cth: sukhashitta untuk sukacita, tathapi untuk tetapi, dhuka untuk duka dan bhumi untuk bumi) Huruf h hilang dalam bahasa Moden (cth: tuha untuk tua, hajar untuk ajar, sahaya untuk saya, semuha untuk semua dan hotak untuk otak)
DIP. IN PARAMEDIC
28
PERALIHAN BAHASA MELAYU KUNO KE BAHASA MELAYU KLASIK Peralihan dikaitkan dengan pengaruh agama Islam di Asia Tenggara pada abad ke-13. Selepas itu BM mengalami banyak perubahan dari segi kosa kata, struktur ayat dan tulisan.
DIP. IN PARAMEDIC
29
Terdapat 3 batu bersurat yang penting: 1) Batu bersurat di Pagar Ruyung, Minangkabau (1356) Ditulis dalam huruf India, mengandungi prosa Melayu Kuno dan beberapa baris sajak Sanskrit. Bahasanya berbeza sedikit daripada bahasa batu bersurat abad ke-7. 2) Batu bersurat di Minye Tujuh, Acheh (1380) Masih memakai abjad India, buat pertama kalinya terdapat penggunaan kata-kata Arab seperti kalimat Nabi, Allah dan Rahmat. 3) Batu bersurat di Kuala Berang, Terengganu (13031387) Ditulis dalam tulisan Jawi, membuktikan tulisan Arab telah digunakan dalam bahasa Melayu pada abad itu. Ketiga-tiga batu bersurat ini merupakan bukti catatan terakhir perkembangan bahasa Melayu kerana selepas abad ke-14, muncul kesusateraan dalam bentuk tulisan (bercetak).
DIP. IN PARAMEDIC
30
BAHASA MELAYU KLASIK Digunakan pada abad ke-14 Masihi hingga ke-19 Masihi. Kegemilangannya boleh dibahagikan kepada 3 zaman penting: 1) Zaman kerajaan Melaka 2) Zaman kerajaan Acheh 3) Zaman kerajaan Johor-Riau Antara tokoh-tokoh penulis yang penting ialah Hamzah Fansuri, Syamsuddin al Sumaterani, Syeikh Nuruddin al Raniri dan Abdul Rauf al Singkel.
Ciri-ciri bahasa Klasik:1) Ayat panjang, berulang, berbelit 2) Banyak ayat pasif dan songsang 3) Menggunakan bahasa istana 4) Kosa kata klasik ratna mutu manikam, edan kesmaran (mabuk asmara) sahaya, masyghul (bersedih) 5) Banyak menggunakan perdu perkataan (kata pangkal ayat): sebermula, alkisah, ayahdan, hatta, bahawa, adapun, maka dan sebagainya. 6) Banyak menggunakan partikel pun dan lah.
DIP. IN PARAMEDIC
32
BAHASA MELAYU MODEN

Bermula apada abad ke-19. Hasil karangan Munsyi Abdullah di anggap sebagai permulaan zaman BM moden. Sebelum penjajahan British, BM mencapai kedudukan yang tinggi, berfungsi sebagai bahasa perantaraan, pentadbiran, kesusasteraan dan bahasa pengantar dipusat pendidikan. Selepas perang Dunia Ke2, British merubah dasar menjadikan BI sebagai bahasa pengantar dalam sistem pendidikan. Semasa Malaysia mencapai kemerdekaan, Perlembagaan Persekutuan perkara 152 menetapkan BM sebagai bahasa Kebangsaan. Akta Bahasa Kebangsaan 1963/1967 menetapkan BM sebagai bahasa rasmi negara. Laporan Razak 1956 mencadangkan BM sebagai pengantar dalam sistem pendidikan negara.
UNSUR UNSUR ASING DALAM BAHASA MELAYU

Bahasa Melayu telah dipengaruhi oleh bahasa asing akibat daripada pertembungan dengan masyarakat luar. Selain faktor-faktor berikut, turut meyumbang kepada berlakunya pengaruh unsur asing dalam bahasa Melayu iaitu:1. Perkembangan dunia dan ilmu pengetahuan yang semakin pesat. 2. Ledakan teknologi maklumat. 3. BM tidak mempunyai perkataan yang sesuai dan spesifik untuk merujuk dan memberi nama atau konsep kepada unsur-unsur baru. 4. Keperluan untuk berhubung dengan lebih cepat. 5. Ilmu pengetahuan yang membanjiri alam Melayu pada abad ke-20 datangnya dari barat.
BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 34
DIP. IN PARAMEDIC
Peminjaman unsur asing oleh bahasa Melayu dapat dilihat dari segi peminjaman: a. Huruf atau sistem tulisan b. Bunyi-bunyi c. Imbuhan d. Kosa kata seperti perkataan istilah, peribahasa asing dan e. Stuktur ayat. a. b. c. d. e. Jenis-jenis peminjaman:Peminjaman tulen (matematik, bonus) Peminjaman kacukan (kasut but) Peminjaman pemerian (kapal selam, kapal terbang) Peminjaman kuno (purnama) Peminjaman berpindah (vokal, vowel)
DIP. IN PARAMEDIC
Susur galur peminjaman kata-kata adalah seperti berikut:Sanskrit Arab Indonesia Inggeris Bunyi-bunyi asing Daripada bunyi-bunyi yang ada dalam BM, memang tedapat pinjaman daripada bahasa Arab, Inggeris, dan Sanskrit.
Daripada bahasa Sanskrit didapati bunyi seperti /sy/ dan /swl/ seperti dalam perkataan syurga, swadaya, swasta, swalayan dan swasenyawa. Bunyi /sy/yang dipinjam daripada bahasa Sanskrit diperteguh dengan meminjamnya daripada bahasa Arab dan Parsi, seperti: /sy/: syarikat, syamsiah syarak, isyarat, isyak /kh/: khabar, khadam, khas, bakhil, tarikh /gh/: ghairah, ghalib, ghazal, maghrib /f/: fakir, fitrah, tafsir, tafahus, mualaf /dh/: darab, darurat, kadi, fardu, haidh (bunyi ini dilambangkan dengan huruf d) /z/: zalim, zaman, wazir /th/: sabit, selasa, isnin, misal, hadis (disebut sebagai s) /q/: qari, qadim, furqan
DIP. IN PARAMEDIC
37
Perkataan-perkataan yang dipinjam daripada bahasa Indonesia ialah bahasa Jawa dan Sunda, Sumatera, Bugis dan Borneo. Masuk ke dalam BM melalui pengaruh kerajaan Jawa dan cerita-cerita panji. Kosa kata pinjaman daripada bahasa Jawa dan Sunda : waras, warung, enteng, gerobok, saring, tulen, cerdas, bagus, saban, menginap, intip dan jelik. Pinjaman daripada bahasa Sumatera : gadis, cegah, ragu, rapi, teliti, teromba dan teuku (tengku).
DIP. IN PARAMEDIC
38
Pengaruh Eropah pula, dipinjam daripada penjajah di Kepulauan Melayu iaitu Portugis, Belanda dan Inggeris. Aspek yang dipengaruhi oleh bahasa Inggeris termasuklah kosa kata, imbuhan,nahu,peribahasa dan bunyi. Kosa kata pinjaman bahasa Inggeris: audit, akauntan, buku, basikal, kolej,lesen, stesen, bas, tayar, wisel, wayar, notis, majistret, motokar, kopi, enjin, komputer, siber, teknologi, polis, reformasi, dll. Pinjaman peribahasa: Work load beban kerja Honey moon bulan madu Book worm ulat buku Black and white hitam dan putih Yellow culture budaya kuning Film star bintang filem Pocket money wang poket Where theres a will theres a way di mana ada kemahuan di situ ada jalan
ASAL USUL PERKATAAN MELAYU Masih belum dapat disahkan oleh sejarawan. Terdapat beberapa bukti yang dikatakan asal usul perkataan Melayu. 1) Catatan orang Cina menyatakan bahawa terdapat sebuah kerajaan Mo-lo-yeu yang mempersembahkan hasil bumi kepada raja China sekitar tahun 644-654 Masihi. Ia dipercayai terletak di daerah Jambi, Sumatera.
2) Maklumat yang sama, catatan rahib Buddha I Tsing yang menggunakan kata ma-lo-yu kepada dua buah kerajaan yang dilawatinya sekitar 675 Masihi, yang berpengkalan di Sungai Batang dan Sriwijaya dekat Palembang.
3)
Ada yang mempercayai kerajaan Mo-lo-yeu berpusat di daerah Jambi Sumatera (Sungai Melayu).
4) Cheng Chung Shin (penulis buku Negeri-negeri di Asia Tenggara) menyatakan perkataan Melayu didapati daripada perkataan Mo Lo Yu, ada Cina menyebut Ma Li Er dan Ma La Yu. 5) Sejarah Melayu: Perkataan Melayu dihubungkan dengan nama sebatang sungai iaitu Sungai Melayu di hulu Sungai Batanghari, Sumatera. -Perkataan Melayu ada tertulis di bahagian belakang sebuah patung yang ditemui di Padang Recore di Sungai Batanghari, Sumatera Selatan (ke-13/1286 Masihi)
-Abad ke-7 Masihi, Kerajaan Srivijaya telah mengalahkan kerajaan Melayu yang mendiami Sungai Melayu. Bahasa Melayu terus digunakan bersama bahasa Sanskrit iaitu sebagai bahasa rasmi Sivijaya. Diperkukuh dengan penemuan Batu bersurat Kartanegara di Sungai Langsat (perkataan Malayapura yang bermaksud Kerajaan Melayu). 6) Dalam bahasa Jawa Kuno, perkataan Mlayu bermaksud berlari atau mengembara. Hal ini boleh dipadankan dengan Indo-Melayu (Austranesia) yang bergerak dari Yunan.
ASAL USUL TULISAN MELAYU

Penemuan Batu Bersurat di Gandasuli di jawa Tengah (832 Masihi) yang menggunakan perkataan Melayu yang menggunakan huruf Davanagari (tulisan purba India Utara bagi penyebaran agama Buddha). Batu Bersurat Kedukan Bukit (683 Maishi) menggunakan tulisan Pallava (tulisan purba India Selatan) Sebelum orang India datang ke alam Melayu: 1) Tulisan Lontar di Sulawesi Selatan 2) Tulisan Batak di Sumetara Utara 3) Tulisan Rencong di Sumetera Selatan, tulisan asli Bahasa Melayu iaitu huruf Melayu yang lebih tua daripada Jawa Kuno yang dikenali tulisan Jawi.
BAHASA MELAYU SEBAGAI LINGUA FRANCA Lingua Franca dari bahasa Itali iaitu Bahasa Frank. Merupakan Bahasa Perantaraan yang digunakan secara sistematik untuk tujuan perhubungan antara orang-orang yang tidak sama bahasa ibundanya. Khususnya bahasa ketiga yang berbeza dari bahasa ibunda dua belah pihak. Lingua Franca ditakrifkan berdasarkan fungsi, tanpa mengambil kira sejarah atau struktur bahasa itu. Walaupun ada bahasa campuran (pijin dan kreol) yang berperanan sebagai lingua franca, namun kebanyakan lingua franca bukan bahasa campuran.
Istilah lingua franca juga memaksudkan bahasa yang dikhususkan dalam bidang tertentu seperti bahasa Inggeris untuk kajian sains. Lingua franca bersinonim dengan Bahasa Penghubung (vehicular language).
Padahal, bahasa vernakular merupakan bahasa asli lingkungan sebuah komuniti penuturnya. Manakala bahasa vehicular pula mengjangkaui batas komuniti asalnya, lalu dijadikan bahasa kedua untuk kegunaan perhubungan antara komuniti. Contoh: bahasa Inggeris adalah bahasa vernakular di England, tetapi di Filipina pula dijadikan sebagai bahasa penghubung (iaitu lingua franca).
DIP. IN PARAMEDIC
45
Bahasa Melayu salah satu daripada 200 bahasa dalam keluarga Indonesia. Terdapat bukti BM menjadi bahasa perantaraan di kepulauan Melayu lebih awal daripada abad ke-13. I Tsing - Singgah di Sriwijaya dalam tahun 672M dari China ke India. Bahasa Melayu digunakan meluasnya di Palembang. Godinho de Erachia - Pengembara Portugis - BM digunakan sebagai bahasa lingua franca di Kepulauan Melayu
Francois Valentijn -Kerajaan Melaka menggunakan BM sebagai bahasa perhubungan antara orang yang tinggal di kepulauan Melayu dengan golongan pedagang dari Eropah dan Asia Barat serta pengembara India dan China.
BM berfungsi sebagai lingua franca di Kepulauan Melayu kerana:a) Mudah dipelajari b) Bersifat sederhana c) Tidak mementingkan status dan kelas dalam masyarakat d) Mempunyai sistem yang mudah berbanding bahasa Jawa.
Lahirnya bahasa pasar (pidgin)
DASAR DAN KEDUDUKAN BAHASA MELAYU

ASAS PEMILIHAN BAHASA MELAYU Pemilihan Bahasa Melayu sebagai Bahasa Kebangsaan dan Bahasa Rasmi terbit daripada keperluan untuk:i. Berpegang pada satu lambang perpaduan. ii. Memelihara kepentingan kebangsaan (membebaskan negara daripada belenggu penjajah) iii. Menunjukkan identiti bangsa serta memaparkan keunggulan kesatuan.
BAHASA JIWA BANGSA

APA MAKSUD COGAN KATA INI?
Menjelaskan kepentingan bahasa dalam proses memupuk perpaduan antara kaum. Kerajaan telah menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa Kebangsaan. Pemilihan bahasa Kebangsaan ini timbul sebab perlunya diadakan satu lambang perpaduan dengan harapan bahasa itu dapat menjadi dasar bagi satu indentifikasi kebangsaan.
PERKARA 152 PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN Perkara 152 Perlembagaan Persekutuan mencatatkan Bahasa Melayu yang kemudiannya disebut Bahasa Kebangsaan dan Bahasa Rasmi ialah seperti berikut:Bahasa Kebangsaan ialah Bahasa Melayu dan hendaklah ditulis dalam apa-apa tulisan sebagaimana yang diperuntukkan dengan undang-undang oleh parlimen.
Dengan syarat bahawa:
(a) Tiada sesiapa pun boleh dilarang atau ditahan daripada menggunakan (bagi apa-apa maksud, lain daripada maksud rasmi), atau daripada mengajar atau belajar, apa-apa bahasa lain, dan
(a) Tiada apa-apa jua dalam Fasal ini boleh meyentuh hak kerajaan Persekutuan atau hak mana-mana kerajaan Negeri bagi memelihara dan meneruskan penggunaan danpengajian bahasa mana-mana kaum lain dalam Persekutuan.
Maksud rasmi ertinya apa-apa maksud Kerajaan, sama ada Kerajaan Persekutuan atau Kerajaan Negeri dan termasuklah apa-apa maksud sesuatu pihak berkuasa awam.
DIP. IN PARAMEDIC
53
AKTA BAHASA KEBANGSAAN
Akta Bahasa Kebangsaan 1963/67 (disemak 1971) mula berkuatkuasa pada April 1963. Akta ini mengandungi tiga seksyen iaitu:i. Meliputi aspek-aspek tulisan ii. Bentuk angka iii. Bahasa dalam borang rasmi kerajaan.
Selepas 10 tahun merdeka, Akta Bahasa Kebangsaan 1967 diluluskan di Semenanjung Malaysia. Akta ini dengan jelas memperuntukkan bahawa selepas 1 September 1967, Bahasa Kebangsaan hendaklah digunakan bagi maksud-maksud rasmi, kecuali dalam beberapa kes tertentu seperti undang-undang, perhubungan dengan dunia luar dan sebagainya.
Dengan kuasa Yang Dipertuan Agong, Bahasa Inggeris dibenarkan penggunaannya dalam perkara-perkara berikut:a) Perundangan b) Hubungan dengan negara asing c) Urusan Jabatan Hasil Dalam Negeri dalam perkara-perkara tertentu.
DIP. IN PARAMEDIC
56
AKTA PENDIDIKAN
Sebelum ini dikenali Akta Pelajaran 1961.

Ditukar kepada Akta Pendidikan. Akta Pendidikan menegaskan peranan bahasa Melayu sebagai bahasa penghantar utama di institusi pendidikan.
Sebagaimana tercatat dalam mukadimah Akta Pendidikan. ..dan untuk merancang perkembangan satu sistem pelajaran iaitu bahasa kebangsaan adalah bahasa pengantar yang utama
DIP. IN PARAMEDIC
58
Sebelum Akta Pendidikan wujud, Laporan Razak dan Laporan Rahman Talib telah menegaskan penggunaan bahasa Melayu sebagai bahasa penghantar utama dalam sistem pendidikan negara, sama ada peringkat rendah mahupun menengah, termasuk sekolah-sekolah jenis kebangsaan ataupun peringkat universiti. Kerangka bahasa Melayu amat kukuh.
Berdasarkan penyataan Perkara 152 Perlembagaan Persekutuan, Akta Bahasa Kebangsaan dan Akta Pendidikan, bahasa Melayu mampu menjadi bahasa antarabangsa. Oleh yang demikian, usaha untuk memperluaskan penggunaannya perlulah dilipatgandakan. Untuk mempertahankan martabat bahasa Melayu sebagai bahasa Kebangsaan dan bahasa rasmi negara, kesepaduan rakyat mestilah sentiasa digemblengkan.
STATUS DAN FUNGSI BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN Definisi Bahasa Kebangsaan: Bahasa yang diterima dan digunakan oleh ramai penduduk dalam sesebuah negara yang mempunyai beberapa bahasa atau loghat yang lain.
Bahasa Kebangsaan merupakan sebuah bahasa yang melambangkan identiti kebangsaan sesuatu bangsa atau negara secara unik.
Bahasa Kebangsan biasanya digunakan untuk wacana politik dan undang-undang dan ditetapkan sebagai kerajaan negara tersebut.
Sesetengah negara mempunyai lebih dari satu bahasa Kebangsaan seperti Kanada, yang menggunakan bahasa Perancis dan Inggeris.
Fungsi utama bahasa kebangsaan adalah untuk menerbitkan lambang inspirasi dan semangat kebangsaan dan kemerdekaan.
Bahasa Kebangsaan sebagai alat perhubungan untuk menyatukan rakyat yang berbilang bangsa dan keturunan.
Menjadi lambang identiti atau citra negara Malaysia yang dibuktikan dengan penggunaan nama-nama khas dan penggunaan bahasa kebangsaan di tempat awam dan melalui media massa serta penggunaannya yang berstatus negara. Menjadi wahana penyatu warganegara dan penduduk Malaysia dengan konsep Satu Bahasa Kebangsaan bagi seluruh Negara Bangsa Malaysia.
BAHASA RASMI Bahasa Rasmi adalah bahasa yang digunakan dalam situasi rasmi, iaitu dalam urusan pemerintahan dan pentadbiran, sistem pendidikan negara, urusan perdagangan dan perusahaan, upacara rasmi, kehakiman dan sebagainya.
Bahasa Rasmi digunakan untuk urusan rasmi di peringkat Kerajaan Persekutuan, Kerajaan Negeri dan badan Berkanun.
Di Malaysia, walaupun BM merupakan bahasa Kebangsaan sejak tahun 1957 hingga 1969, tetapi dalam urusan rasmi dalam pemerintahan dan sebagainya, bahasa Inggeris masih digunakan disamping BM, malahan mengatasi penggunaan BM. Walau bagaimanapun, mulai tahun1969 bahasa Inggeris hilang kedudukannya sebagai bahasa rasmi dan tempatnya telah diisi oleh BM sepenuhnya.
BAHASA PERPADUAN
BM mempunyai syarat-syarat untuk memenuhi keperluan menjadi bahasa Kebangsaan serta melambangkan kedaulatan dan perpaduan negara, iaitu menjadi asas kebudayaan kebangsaan dan menyatupadukan rakyat. Adanya satu kebudayaan kebangsaan dan bahasa Kebangsaan sebagai lambang ekspresinya, maka perpaduan rakyat berbilang kaum boleh dicapai.
DIP. IN PARAMEDIC
67
DIP. IN PARAMEDIC
BM sebagai bahasa kebangsaan memainkan peranan yang penting untuk menyatupadukan semua kaum di negara ini. Selaras dengan pendapat Garwin dan Mathiot (1968) yang menyatakan bahawa fungsi simbolik sesuatu bahasa standard ialah fungsi penyatuan. Dalam hal ini, bahasa boleh bertindak sebagai alat yang menghubungkan penutur-penutur yang menuturkan berbagai-bagai dialek bahasa yang sama dan menyatukan mereka ke dalam satu masyarakat bahasa.
Hasil daripada penyatupaduan ini, akan wujudlah satu bangsa yang dikenali bangsa Malaysia. Penyatupaduan rakyat sesebuah negara jarang berlaku dengan hanya persefahaman dalam politik dan agama sahaja. Akan tetapi, bahasa merupakan alat pengisi fikiran dan alat untuk melahirkan pendapat dan fikiran itu merupakan alat perduan sebaikbaiknya. Oleh itu BM mendukung tanggungjawab dalam perpaduan rakyat Malaysia.
BAHASA ILMU
Konsep BM sebagai bahasa ilmu mula diperkenalkan dalam tahun 90an, di mana sebelum ini iaitu dalam tahun 80an lebih dikenali sebagai bahasa ilmiah (Nik Safiah, 1986 & Abdullah Hassan, 1987). Bahasa ilmu ialah bahasa yang mampu menjadi perantaraan bagi penyampaian ilmu pengetahuan sehingga ke peringkat tinggi (Kamus Dewan, 1994:88).
Bahasa ilmiah pula ialah bahasa yang bersifat ilmu (secara) pengetahuan, keilmuan, akademik (Kamus Dewan, 1994:483). Kedua-dua konsep ini membawa maksud yang sama iaitu BM sebagai pengantar ilmu pengetahuan atau sebagai wadah untuk menyampaikan pelbagai bidang ilmu termasuk sains dan teknologi. Ciri-ciri bahasa ilmu ialah keintelektualan dan kesempurnaan bahasa (Havranek, Garvin,1984).
Kurikulum Bersepadu Sekolah Rendah (KBSR) yang dilaksanakan di sekolah-sekolah sepenuhnya mulai 1983 telah menitikberatkan penguasaan kemahiran asas membaca, menulis dan mengira menggunakan pengantara BM. Ia bertujuan untuk pembinaan sahsiah diri dan pemupukan kemahiran berfikir disamping melahirkan pelajar yang aktif berketrampilan, berbahasa, bersedia menimba ilmu dan mempunyai akhlak yang tinggi.
Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM) yang mula dilaksanakan pada tahun 1988 melalui pembelajaran pelbagai disiplin ilmu dengan pengantar BM. Matlamat dan objektif Sukatan Pelajaran Bahasa Melayu KBSM ini lebih memberatkan penguasaan BM yang bermutu bersandarkan ketepatan tatabahasa, kecekapan berbahasa dan kepekaan terhadap variasi BM dalam pelbagai situasi, sistem bahasa dan gaya bahasa yang indah serta mengandungi unsur dan nilai budaya yang tinggi.
DIP. IN PARAMEDIC
73
BAHASA DAN BUDAYA

PENGERTIAN BAHASA Bahasa diertikan sebagai satu sistem bunyi yang terdiri daripada lambang-lambang yang diujarkan oleh manusia dengan menggunakan alat-alat artikulasi yang ada pada mereka. Bloch dan Trager (1942) mendefinisikan bahasa sebagai sistem lambang-lambang vokal yang digunakan oleh manusia untuk berkomunikasi. Proses komunikasi bahasa berlaku apabila adanya penutur dan pendengar. Menurut Chomsky (1957), setiap penutur dan pendengar mempunyai dua perkara penting iaitu kecekapan bahasa dan pengucapan bahasa. DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 74
PENGERTIAN BUDAYA
Budaya atau kebudayaan (daripada perkataan Sanskrit buddayah, yang merupakan kata jamak bagi perkataan buddhi, yang bermaksud budi pekerti atau akal) secara amnya membincangkan hal-hal berkaitan budi dan akal manusia. Di dalam pengertian yang luas pula bermaksud segala sesuatu yang dibawa atau dikerjakan oleh manusia, berlawanan dengan "perkara semula jadi"' yang bukan diciptakan atau boleh diubah oleh manusia. Di dalam bahasa Inggeris, kebudayaan disebut sebagai culture, yang berasal daripada perkataan Latin colore yang bermaksud menanam atau mengerjakan.
DIP. IN PARAMEDIC
75
Kebudayaan mempunyai hubungan erat dengan masyarakat. Menurut Melville J. Herskovits dan Bronislaw Malinowski, segala sesuatu yang terdapat di dalam sesebuah masyarakat mempunyai hubungkait atau boleh ditentukan oleh kebudayaan yang dimiliki masyarakat itu sendiri. Fahaman ini dikenal di kalangan ahli antropologi (kajian manusia) sebagai fahaman determinisme (atau penentuan) budaya. Herskovits seterusnya memandang budaya sebagai sesuatu yang diperturunkan daripada satu generasi ke generasi seterusnya dan konsep ini disebut sebagai organik lampau (atau ringkasnya superorganik).
DIP. IN PARAMEDIC
76
Sementara itu, menurut Andreas Eppink pula, kebudayaan ialah keseluruhan pengertian, nilai, norma, ilmu pengetahuan serta struktur-struktur kemasyarakatan, keagamaan selain penghasilan seni dan intelektual yang membentuk ciri-ciri khas sesebuah masyarakat. Pengertian sebegini dipersetujui oleh Edward B. Taylor. Beliau memandang budaya sebagai satu konsep menyeluruh yang rumit yang mengandungi ilmu pengetahuan, kepercayaan, kesenian, tatasusila, undang-undang, adat resam dan lain-lain kebolehan serta kebiasaan yang diperolehi oleh manusia sebagai anggota masyarakat
DIP. IN PARAMEDIC
77
Bahasa & Budaya berkaitan antara keduanya melalui proses perkembangan bahasa Melayu baku di mana imejnya tersendiri terbentuk. Bahasa mencerminkan tahap tamadun sesuatu bangsa. Maka dengan itu, perubahan-perubahan perlu wujud suapaya bahasa Melayu boleh diterima pakai dalam mana-mana bidang. Untuk mewujudkan sistem bahasa Melayu yang standard adalah dengan menggunakan dialek Supra. Dialek Supra ialah bahasa yang difahami oleh penutur peringkat antara negara.
RUJUKAN
Abdullah Hassan, 1999. Lingustik Am Untuk Guru Bahasa Malaysia, Petaling Jaya; Fajar Bakti Arbak Othman, 2000 Tatabahasa Bahasa Malaysia, Kuala Lumpur; Penerbitan Sarjana (M) Sdn.Bhd
DIP. IN PARAMEDIC
79
BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK : 2 SEBUTAN DAN INTONASI

Dapat mengetahui takrif fonetik dan fonologi Perbezaan antara fonetik dan fonologi Organ tutur manusia Bunyi bahasa fonem bahasa melayu
DIP. IN PARAMEDIC
81
SEBUTAN BAKU BAHASA MELAYU
Apakah itu sebutan?

Sebutan bermaksud cara melafazkan atau menyebut perkataan. Sebutan baku didasarkan sebutan berdasarkan ejaan.
DIP. IN PARAMEDIC
82
SISTEM EJAAN BAHASA MELAYU
Sistem ejaan baru Bahasa Melayu telah diistiharkan penggunaannya secara rasmi pada 16 Ogos 1972. Ia adalah hasil persetujuan Majlis Bahasa Indonesia Malaysia.
DIP. IN PARAMEDIC
83
BUNYI
Apa itu bunyi? Bunyi adalah gelombang-gelombang udara yang keluar daripada kedua belah paru-paru, kemudian melalui pita suara seterusnya ke rongga tekak dan akhirnya keluar terus melalui rongga mulut atau rongga hidung.
DIP. IN PARAMEDIC
84
Apa dia bunyi bahasa dan bukan bunyi bahasa? Bunyi bahasa adalah bunyi-bunyi yang terdapat di dalam apa jua bahasa di dunia ini yang berfungsi di dalam pertuturan. Bunyi bukan bunyi bahasa adalah bunyi-bunyi yang dihasilkan oleh alat pertuturan manusia tetapi tidak dianggap sebagai bunyi bahasa. Contohnya: bunyi batuk, sendawa, bunyi orang menggigil dan sebagainya.
BUNYI DAN HURUF

Terdapat 26 huruf dalam abjad tulisan Rumi Bahasa Melayu iaitu:Huruf 1. 2. 3. 4. 5. 6. Ae Bb Cc Dd Ee Ff Sebutan e bi si di i ef
DIP. IN PARAMEDIC
86
Huruf 7. 8. 9. 10. 11. Gg Hh II Jj Kk
Sebutan ji ec ai je ke
12.
13. 14.
Ll
Mm Nn
el
em en
15.
16.
Oo
Pp
o
pi
DIP. IN PARAMEDIC
87
Huruf 17. 18. 19. 20. 21. Qq Rr Ss Tt Uu
Sebutan kiu ar es ti yu
22.
23. 24. 25. 26.
Vv
Ww Xx Yy Zz
vi
dabliu eks wai zet
DIP. IN PARAMEDIC
88
Pengelasan Bunyi-bunyi dalam Bahasa Melayu

Bunyi-bunyi dalam Bahasa Melayu dapat dikelaskan kepada 3 golongan iaitu:- Vokal - Diftong - Konsonan
Huruf Vokal
Dalam Bahasa Melayu ada enam fonem atau bunyi vokal standard iaitu:Huruf a e e i o u Fonem /a/ // /e/ /i/ /o/ /u/ Contoh sapi mak enak itu orang umpan
DIP. IN PARAMEDIC
90
Huruf e digunakan untuk melambangkan dua bunyi iaitu e pepet dan e taling. Huruf e pepet dikenali sebagai e bertanda di atas. Tanda ini hanya dipakai dalam ejaan lama. Ia tidak lagi dipakai untuk ejaan rumi baru.
DIP. IN PARAMEDIC
91
Ejaan lama
Ejaan Baru
mak
ddah lpas cpat tmpat
emak
dedah lepas cepat tempat
DIP. IN PARAMEDIC
92
Huruf Diftong
Huruf diftong ialah bunyi yang terhasil melalui gabungan dua fonem vokal. Bunyi-bunyi diftong ini boleh hadir sama ada di awal suku kata, tengah suku kata, atau pun di akhir suku kata.
Dalam Bahasa Melayu ada tiga fonem diftong yang dilambangkan oleh tiga pasang huruf vokal iaitu:
Fonem /ai/
Huruf ai
Di depan aising
Di tengah zaitun
Di akhir pantai
/au/
au
audit
maujud
harimau
/oi/
oi
oidium
boikot
amboi
DIP. IN PARAMEDIC
94
Huruf Konsonan
Dalam Bahasa Melayu ada 26 bunyi konsonan yang dilambangkan oleh 21 huruf konsonan. Fonem /b/ /c/ /d/ /f/ /g/ // Huruf b c d f g gh Contoh balai cara damai falsafah ganda ghaib
95
1. 2. 3. 4. 5. 6.
DIP. IN PARAMEDIC
7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

DIP. IN PARAMEDIC
Fonem /h/ /j/ /k/ /kh/ /l/ /m/ /n/ // // /p/
Huruf h j k kh l m n ng ny p
Contoh hasil jambu kampung khas lampu makan nama nganga nyanyi pisang
96
17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.
DIP. IN PARAMEDIC
Fonem /q/ /r/ /s/ // /t/ /v/ /w/ /y/ /z/ /x/
Huruf q r s sy t v w y z x
Contoh qari rumah sampah syarat tutup vokal wakil yakin zaman xenon
97
Daripada 26 huruf konsonan terdapat lima huruf gabungan iaitu gh, kh, ng, ny, sy. Huruf q, v dan x telah ditetapkan penggunaannya iaitu:1. Huruf q digunakan sebagai padanan kepada huruf jawi qaf untuk mengeja kata istilah agama atau kata yang mengenai agama berasal daripada bahasa Arab. Cth: qadak, Quran, qadar 2. Huruf v digunakan untuk mengeja kata pinjamandaripada bahasa Inggeris dan bahasa-bahasa asing lain. Cth: variasi, vitamin, universiti.. 3. Huruf ve pada akhir kata bertukar menjadi f. 4. Huruf x hanya digunakan pada pangkal kata istilah khusus yang tidak ditukarkan menjadi z. Cth: xilosa, xenon, xenofobia
DIP. IN PARAMEDIC
98
Perubahan Ejaan Lama kepada Ejaan Baru

Ada 5 perubahan huruf konsonan daripada ejaan lama kepada ejaan baru, iaitu:Huruf ch Ejaan Lama chara Huruf c Ejaan Baru cara
dh
dz sh th
DIP. IN PARAMEDIC
kadhi
bedza meshuarat mithal
d
z sy s
kadi
beza mesyuarat misal
99
Selain perubahan huruf, tanda koma () digugurkan dan diganti dengan huruf konsonan lain seperti:1. Tanda koma di pembuka suku kata dihapuskan. Cth: aib, maaaf.. 2. Jika kedudukannya sebagai penutup suku kata tanda koma digantikan dengan huruf k. Cth: mana makna tama tamak
PERSUKUAN
Setiap suku kata Bahasa Melayu ditandai oleh sebuah huruf vokal.
Huruf vokal ini dapat didahului atau dituruti oleh huruf konsonan. Bahasa Melayu mempunyai sebelas pola suku kata iaitu:DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 101
Bil. 1.
Pola V a-yam
Contoh ka-e-dah gu-a
2.
3. 4. 5. 6.
VK
KV KVK KKV KKVK
un-ta
me-ja pin-tu kri-tik prak-tis
om-bak
ben-de-ra pe-ker-ja
ma-in
ga-jah be-lum
elek-trik
7.
8. 9. 10. 11.
VKK
KVKK KKVKK KKKV KKKVK
eks-port
bank-rap kom-pleks skru skrip stra-te-gi struk-tur
102
am-bu-lans
DIP. IN PARAMEDIC
POLA KESELARASAN VOKAL

Dalam Bahasa Melayu, terdapat pola keselarasan vokal yang menjadi pedoman keserasian vokal apabila mengeja sesuatu perkataan.
Pola keselarasan vokal beerti keselarasan atau kesesuaian dua huruf vokal yang membentuk dua suku kata pada dasar, iaitu pasangan huruf vokal pada suku kata praakhir dengan huruf vokal pada suku kata akhir tertutup.
Syarat prinsip keselarasan vokal ialah:1. Melibatkan keselarasan antara dua huruf vokal tanpa kata dasar. 2. Kata dasar mestilah diakhiri dengan suku kata tertutup. 3. Bagi suku kata yang terdiri lebih daripada dua suku kata yang terlibat dalam sistem keselarasan huruf vokal hanyalah dua suku kata terakhir.
Terdapat 18 pola keselarasan vokal:Bil. Suku Kata Praakhir Suku Kata Akhir Tertutup Contoh Perkataan
1. 2. 3. 4.
a a a e pepet
-a -i -u -a
asah, balak, halaman alih, balik, sumbangsih asuh, datuk emas, kelam
5.
7. 8. 9. 10.
e pepet
e pepet e taling e taling e taling
-i
-u -a -e taling -o
lebih, betik, sembelih

telur, tempuh elak, dewan leceh, gelek, selekeh esok, telor, selekoh
105
DIP. IN PARAMEDIC
Bil.
11. 12. 13. 14. 15. 16.
Suku Kata Praakhir

i i i o o o
Suku Kata Akhir Tertutup

-a -i -u -a - e taling -o
Contoh Perkataan
ingat, kilang, selinap intip, sisih riuh, tidur otak, borang oleh, boleh, celoteh obor, borong
17.
18.
u
u
-a
-i
ubat, tumpang
usik, kuih
19.
-u
untuk, tunduk
DIP. IN PARAMEDIC
106
Kekecualian Sistem Keselarasan Vokal

Selain 18 pola keselarasan vokal, terdapat kekecualian pola yang melibatkan kata pinjaman yang terdiri daripada bahasa Jawa dan Inggeris iaitu:Bil 1. 2. Pola Vokal a - e taling a-o Bahasa Jawa aneh, awet calon, lakon Bahasa Inggeris panel, kabel atom, faktor
3.
4. 5.
e pepet e taling e pepet - o

i-e taling
gembleng
jempol imlek gabenor parlimen
6.
DIP. IN PARAMEDIC
i-o
ijon
diftong, transistor
107
Bil 7. 8. 9.
Pola Vokal u - e taling u-o a - e pepet
Bahasa Jawa tulen, ulet buron pakem
Bahasa Inggeris subjek, dokumen kupon, konduktor teater
10.
11. 12. 13.
e taling - i
e taling - u e pepet e pepet i e pepet
pepet iseng
hipotesis
spetrum filem
14.
15. 16.
o-i
o-u u e pepet
lumer
polis
bonus skuter
108
DIP. IN PARAMEDIC
Ejaan Kata Pinjaman

Pinjaman kata daripada Bahasa Inggeris atau bahasabahasa Eropah telah disesuaikan ejaannya mengikut peraturan penyesuaian huruf seperti berikut:Bahasa Inggeris a ae ae ai au b, bb
DIP. IN PARAMEDIC
Bahasa Melayu a ae e ai au b
Contoh Perkataan abstract - abstrak aerial - aerial aesthetics - estetika trailer - trailer automatic - automatik lobby -lobi
109
Bahasa Inggeris c c, cc ch ch, cch d, dd e ea ea ee ei

DIP. IN PARAMEDIC
Bahasa Melayu s k s k d e ea i i ei
Contoh Perkataan cent - sen classic - klasik machine - mesin technique -teknik dividend - dividen effective - efektif idea - idea grease - gris beer - bir protein - protein
110
Bahasa Inggeris eo eu f, ff g, gg
Bahasa Melayu eo eu f
Contoh Perkataan
h i ia ie ie DIP. IN PARAMEDIC
stereo - stereo petroleum - petroleum factor faktor traffic - trafik g geology geologi aggressive - agresif h hotel - hotel i identity - identiti ia dialect - dialek i calorie -kalori ai pie -pai BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 111
Bahasa Inggeris ie io iu j, jj k, kk kh l, ll m, mm n, nn
DIP. IN PARAMEDIC
Bahasa Melayu ie io iu j k kh l
Contoh Perkataan
diesel -diesel iodine -iodin stadium -stadium jury -juri kilo - kilo khaki - khaki liberal liberal pill - pil m mammal - mamalia n neon neon tennis - tenis BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)
112
Bahasa Inggeris ng o oa oe oi oo oo ou ou
DIP. IN PARAMEDIC
Bahasa Melayu ng o o e oi oo u au u
Contoh Perkataan linguistics - linguistik operator -operator coat - kot foetus - fetus alkaloid -alkaloid zoo - zoo cartoon - kartun pound -paun coupon - kupon
113
Bahas Inggeris p, pp ph q r, rr rh s, ss sc sc sch

DIP. IN PARAMEDIC
Bahasa Melayu p f k r r s s k k
Contoh Perkataan
apple - epal graph - graf quality - kualiti lorry -lori rhetoric -retorik express - ekspres science -sains scooter - skuter scheme - skim
114
Bahasa Inggeris t, tt th u ua ue ue ue ui uo
DIP. IN PARAMEDIC
Bahasa Melayu t t u ua u ue gugur ui uo
Contoh perkataan battery -bateri anthropology antropologi republic - republik aquarium -akuarim tissue -tisu duet -duet cheque - cek anuity - anuiti quota - kuota
115
Bahasa Inggeris uu v w wh
Bahasa Melayu u v w w
Contoh perkataan vacuum - vakum novel - novel kiwi - kiwi whisky - wiski
DIP. IN PARAMEDIC
116
Jawatankuasa tetap Bahasa Melayu telah menetapkan beberapa dasar untuk mengeja kata pinjaman, iaitu:- Mementingkan bentuk ejaan atau bentuk visual sesuatu kata pinjaman. Oleh itu, perubahan fonem asing ke dalam Bahasa Melayu hanya dilakukan bila perlu. Cth:
Bahasa Inggeris Carbon Cartoon Conductor Bahasa Melayu Karbon Kartun Konduktor Salah Karban Katun Kondakter
Dialog Institute Structure

DIP. IN PARAMEDIC
Dialog Institut Stuktur

Dailog Institiut Strakcer

117
- Bagi kata pinjaman Bahasa Inggeris dan bahasabahasa Eropah, tidak perlu diselaraskan dengan pola keselarasan vokal. Bahasa Inggeris Bahasa Melayu Atom Atom Bonus Bonus Fossil Fosil Pistol Pistol Salah Atum Bonos Fosel Pistul
DIP. IN PARAMEDIC
118
Walaubagaimanapun, terdapat kekecualian beberapa perkataan tertentu yang telah diterima menurut ejaan lama yang memakai huruf e pepet. Kata-kata tersebut ialah:-
Bahasa Inggeris Block Clinic Drama Script Class Club Glass Plan Stamp
DIP. IN PARAMEDIC
Bahasa Melayu Blok Klinik Drama Skrip Kelas Kelab Gelas Pelan Setem
Salah Belok Kelinik Derama Sekerip Klas Klab Glass Plan Stem
119
Ejaan gugusan konsonan yang terdapat dalam Bahasa Inggeris dikekalkan bentuknya dalam Bahasa Melayu dengan beberapa penyesuaian. Cth:- Unsur asing (selain daripada gugusan konsonan) yang sudah diserapkan ke dalam Bahasa Melayu dikekalkan ejaannya.
Bahasa Inggeris
Bahasa Melayu
Salah
Bureau Custom Driver Modern Pension Station

DIP. IN PARAMEDIC
Biro Kastam Drebar Moden Pencen Stesen

Bureau Kustom Driver Modern Pension Station

120
Semua huruf g yang diucapkan /j/ dalam kata istilah Inggeris tetap dikekalkan dengan huruf g dalam Bahasa Melayu.
Bahasa Inggeris Agenda Gymnasium Technology Tragedy Bahasa Melayu Agenda Gimnasium Teknologi Tragedi Salah Ajenda Jimnasium Teknoloji Trajedi
DIP. IN PARAMEDIC
121
Walau bagaimanapun, terdapat kekecualian iaitu huruf g yang diucapkan /j/ menurut sebutan bahasa Inggeris tetap dikekalkan sebagai j dalam ejaan Bahasa Melayu.
Bahasa Inggeris Agent College Bahasa Melayu Ajen Kolej
Contingent
Engine Garage General Image Logic Regime
DIP. IN PARAMEDIC
Kontinjen
Enjin Garaj Jeneral Imej Logik Rejim
122
Sabotage BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) Sabotaj
INTONASI
Apa itu Intonasi? Intonasi ialah merupakan keadaan turun naik bunyi atau tinggi rendah suara semasa bercakap dan kadangkala disebut sebagai nada suara.
DIP. IN PARAMEDIC
123
Dalam percakapan, nada suara jarang mendatar. Ada kalanya meninggi dan merendah.
Ciri utama pertuturan manusia ialah sifat nada suara yang sentiasa berubah-ubah yang mencerminkan maksud isi percakapan dan emosi ketika bercakap.
Lafaz
sayang sayang sayang sayang sayang sayang sayang sayang sayang sayang
Pada dasarnya ia kelihatan seperti kumpulan perkataan yang tidak membawa makna. Tetapi jika dilafazkan menggunakan intonasi yang sesuai, perkataan-perkataan tersebut akan membawa makna.
Cuba lafazkan mengikut nada suara yang biasa digunakan:

1. Nama saya Zara Sofea. 2. Sila masuk ke kelas itu. 3. Jangan lawan aku, lakukan sahaja apa yang aku suruh! 4. Puan hendak ke mana? 5. Aduhai, malangnya nasibku hari ini. 6. Diam! 7. Adik, jangan main pisau, nanti terluka. 8. Keluar juga, dia.
Intonasi penting dalam tatabahasa Bahasa Melayu, oleh sebab peranannya dalam membezakan bahagian-bahagian subjek dan predikat dalam ayat.
Dalam Bahasa Inggeris, pemisahan antara subjek dengan predikat ditandai dengan kata kerja pada predikat. Hal ini tidak semestinya berlaku dalam Bahasa Melayu. Sebaliknya intonasi menjadi tanda pemisah antara subjek dengan predikat dalam ayat Bahasa Melayu.
1. Pegawai itu pengurus. 2. Abang menendang bola itu. Bagaimana intonasinya???
DIP. IN PARAMEDIC
127
Subjek ialah perkara, manakala predikat ialah ceritanya. 1. Pegawai itu (subjek) 2. Abang (subjek) pengurus. (predikat) menendang bola itu. (predikat)
DIP. IN PARAMEDIC
128
Tingkat ayat dalam intonasi ditandai dengan angka 1, 2, 3, 4. 1- nada yang paling rendah 2- nada permulaan ujaran sesuatu ayat 3- nada tekanan 4- nada paling tinggi
DIP. IN PARAMEDIC
129
Pegawai itu pengurus
A b a n g m e n e n d a n g b o l a i t u.
DIP. IN PARAMEDIC
130
Intonasi Ayat Bahasa Melayu.

Pola Intonasi ayat dalam:1. 2. 3. 4. 5. Ayat penyata biasa Ayat tanya Ayat perintah Ayat terbalik atau songsang Ayat pasif
DIP. IN PARAMEDIC
131
Ayat Penyata Biasa

Pola intonasi ayat penyata ialah 2 4 2 3, seperti di bawah: Pegawai itu pengurus
DIP. IN PARAMEDIC
132
Frasa subjek pegawai itu ditandai dengan tingfkat nada 2 4
Frasa predikat pengurus ditandai dengan tingkat 2 3

Pemisahan subjek daripada predikat menjadi nyata kerana nada suara turun daripada tingkat 4 pada suku kata akhir frasa subjek ke tingkat 2 iaitu nada permulaan pada frasa perdikat. Tingkat nada 3 pada suku kata akhir menandakan selesainya pengucapan frasa predikat.
Ayat Tanya
Pola intonasi ayat tanya dalam Bahasa Melayu ialah 2 4 3 4, dengan nada 3 yang terletak pada suku kata akhir naik kembali ke nada 4 sebagai penutup ayat.
Pegawai itu pengurus?
DIP. IN PARAMEDIC
134
Intonasi ini digunakan dalam bentuk pertanyaan kepada seseorang pendengar untuk dijawab oleh orang yang ditanyakan. Ayat tanya juga dapat dibentuk dengan partikel kah. Kehadiran partikel kah ini diletakkan pada predikat, kemudiannya mengalami proses pendepanan. Predikat dipindahkan ke hadapan ayat kerana predikat yang disertai partikel kah itu dipentingkan. Maka intonasi ayat berubah menjadi 2 3 1 4 seperti berikut: Penguruskah pegawai itu?
DIP. IN PARAMEDIC
135
Ayat Perintah
Dalam ayat perintah, predikat lebih dipentingkan daripada subjek. Masuk!

terbit daripada ayat Kamu masuk!
DIP. IN PARAMEDIC
136
Perkataan kamu iaitu kata ganti nama diri kedua, telah digugurkan dan meninggalkan predikat masuk. Frasa predikat masuk diucapkan dengan nada 2 3 seperti: Masuk!
DIP. IN PARAMEDIC
137
Ayat perintah di atas dianggap agak keras. Untuk melembutkan perintah itu, maka partikel lah boleh disertakan.
Intonasi ayat tersebut ditandai dengan tingkat nada 2 3 -1. Masuklah
DIP. IN PARAMEDIC
138
Ayat Terbalik atau Songsang

Susunan ayat penyata Bahasa Melayu ialah subjek + predikat. Kadangkala dalam percakapan kita seharian terjadi susunan ayat yang berlawanan dengan pola biasa ini iaitu predikat mendahului subjek.
Ayat yang mempunyai susunan predikat + subjek disebut ayat songsang.
Susunan biasa: Kucing itu comel. Ayat songsang: Comel kucing itu.
Susunan biasa: Pegawai itu pengurus. Ayat songsang: Pengurus pegawai itu.
Intonasi ayat biasa 2 4 2 -3 Intonasi ayat songsang 2 3- 1
C o m e l k u c i n g i t u.
P e n g u r u s p e g a w a i i t u.
Walaupun kedudukan predikat berubah dalam ayat songsang, iaitu ke hadapan ayat, tingkat nadanya tetap sama. Partikel kah dan lah juga berfungsi sebagai tanda bahawa predikat dipentingkan.
P e n g u ru s k a h p e g a w a i i t u ? Nada kah dan lah menurun kepada tingkat 1.
Ayat Pasif
Intonasi ayat pasif biasa sama seperti ayat aktif biasa iaitu 2 4 2 3. Perhatikan kedua-dua ayat ini. Ayat (a) ialah ayat aktif manakala ayat (b) ialah ayat pasif (a) A l i b e l u m m e m b a c a b u k u i t u. (b) B u k u i t u b e l u m d i b a c a o l e h A l i.
Kedua-dua ayat tersebut, bahagian pertama merupakan subjek (nada 2 4) dan bahagian kedua merupakan predikat (nada 2 3). Sama juga seperti intonasi ayat tanya aktif biasa dengan ayat tanya pasif biasa iaitu tingkat nada 2 4 untuk subjek dan 2- 3 untuk predikat. (a) D i a m e m o h o n j a w a t a n i t u. (b) J a w a t a n i t u d i po ho n n y a ?
Intonasi akan berbeza jika ayat pasif itu merupakan ayat pasif songsang bagi orang pertama dan kedua. (a) Saya memohon jawatan itu. - ayat aktif biasa (b) Saya pohon jawatan itu. ayat pasif songsang
Intonasi (a) ialah 2 4 2 -3 S a y a m e m o h o n j a w a t a n i t u. Intonasi ayat (b) ialah 2- 3- 1 S a y a p o h o n j a w a t a n i t u.
Intonasi Dalam Ayat Yang Panjang
Walau bagaimana panjang sekalipun ayat, nada intonasi tetap mempunyai pola yang sama. Turun naiknya suara disesuaikan dengan unit-unit frasa. Dalam hal ini pola intonasi berfungsi sebagai pemenggal atau pemisah frasa-frasa dalam ayat.
Mahasiswa universiti itu membaca buku di perpustakaan.

Ada 3 frasa intonasi utama iaitu:Frasa subjek: mahasiswa universiti itu Frasa predikat: membaca buku Keterangan: di perpustakaan Pola intonasi ayat penyata biasa ini ialah 2 4 2 -3 Mahasiswa universiti itu membaca buku
DIP. IN PARAMEDIC
146
Frasa di perpustakaan merupakan keterangan tambahan dan tidak begitu penting. Tanpa kehadirannya ayat tetap gramatis. Oleh itu nada frasa keterangan ialah 1. Maka intonasi keseluruhan ayat iala 2 4 2 3 - 1
DIP. IN PARAMEDIC
147
RUJUKAN
Asmah Haji Omar, 1993. Susur Galur Bahasa Melayu, Kuala Lumpur; Dewan Bahasa dan Pustaka. Nik Safiah Karim, 1990. Beberapa Persoalan Sosiolingustik Bahasa Melayu, Kuala Lumpur; Dewan Bahasa dan Pustaka
DIP. IN PARAMEDIC
148
DIPLOMA IN
BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK : 3 ISU EJAAN DAN TATABAHASA

dapat mengetahui ejaan bahasa melayu dengan betul Pengekodan bahasa melibatkan tatabahasa, sebutan, ejaan, perkamusan dan peristilahan
DIP. IN PARAMEDIC
150
Sistem Ejaan Bahasa Melayu

Sistem ejaan baharu bahasa Melayu diistiharkan pemakaiannya secara rasmi pada 16 Ogos 1972. Sistem ejaan Rumi baharu bahasa Melayu diusahakan bertujuan untuk standardisasi ejaan bagi penggunaan bahasa Melayu unggul. Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP) ditubuhkan pada 22 Jun 1956 bertujuan untuk memajukan bahasa Kebangsaan, bakat kesusasteraan, menerbitkan bahan-bahan bacaan dan membina serta membakukan korpus bahasa dalam pelbagai bidang seperti tatabahasa, ejaan, tulisan, peristilahan dan perkamusan.
Pengekodan bahasa membabitkan aspek tatabahasa, sebutan, ejaan, perkamusan dan peristilahan.
DIP. IN PARAMEDIC
151
Sebutan baku yang diucapkan menurut ejaan baku bahasa Kebangsaan atau menurut nilai bunyi huruf dalam bahasa kita, dan bukan menurut sebutan loghat atau nilai bunyi huruf asing seperti bahasa Inggeris.
Mempunyai 26 huruf dalam abjad tulisan rumi Bahasa Melayu.
Mempunyai 26 konsonan dan 6 bunyi vokal.

Konsonan: gh, ng, kh, ny, dan sy.
Vokal/diftong: ai, au, oi.

Bunyi bahasa: fonem iaitu unit bahasa yang paling kecil.
PENULISAN: KATA SENDI

Kata sendi kata depan Kata depan di dan ke ditulis terpisah daripada kata yang mengikutinya: i. Menunjukkan arah atau tempat (atas, bawah) ii. Kata nama umum (pejabat, sekolah) iii. Kata bilangan (beberapa) iv.Kata nama tempat/kata nama khas (Kuala Lumpur, Dewan Bahasa dan Pustaka) Kata depan yang ditulis rapat dengan kata yang mengikutinya: i. Kata kerja (tulis, lukis)
PENULISAN: KATA GANTI SINGKAT

Kau, ku, mu, dan nya. Sebagai awalan, ditulis serangkai dengan kata dasar yang mengikutinya. Cth: kupandang, kulihat, kuterima
Sebagai akhiran, ditulis serangkai dengan kata dasar yang mendahuluinya. Cth: cintaku, kepadamu, menerimanya
Kata ganti singkat mu dan nya bagi nama Tuhan menggunakan huruf besar sebagai huruf pertama dan ditulis dengan menggunakan tanda sempang (-). Cth: hamba-Mu, rahmat-Nya.
PENULISAN: PARTIKEL
Lah, kah, tah dan pun. Ditulis serangkai dengan kata dasar yang mendahuluinya, tanpa tanda sempang. Cth: ialah, janganlah, siapakah, apatah Terdapat 2 cara menulis partikel pun. i. Partikel yang beerti juga ditulis terpisah daripada kata yang ada disampingnya. Cth: - Apapun yang dilakukan tetap mendapat perhatian. - Jangankan tersenyum, bercakap pun dia tak mahu. ii. Terdapat 13 perkataan yang telah ditetapkan ejaannya supaya ditulis serangkai dengan partikel pun, iaitu: adapun ataupun sekalipun biarpun kalaupun kendatipun mahupun meskipun bagaimanapun walaupun andaipun lagipun DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 155 sungguhpun
PENULISAN: KATA GANDA/KATA ULANG Ditulis sepenuhnya dengan menggunakan tanda sempang (-). i. Kata ganda penuh - anai-anai - anak-anak - undang-undang - kuda-kuda ii. Kata terbitan yang kata dasarnya diulang - zaman-berzaman - anak-anakan iii. Kata ulang yang mengalami perubahan fonem - gunung-ganang - lauk pauk iv. Kata ganda yang mendapat awalan dan akhiran - dikucar-kacirkan - keramah-tamahan DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)
156
PENULISAN: KATA MAJMUK DAN RANGKAI KATA

Gabungan kata yang ditulis sebagai rangkai kata hendaklah ditulis secara terpisah: i. Kata-kata bebas yang membentuk rangkai kata umum/khusus. Cth: air hujan, balai raya, gempa bumi
ii. Gabungan kata dihasilkan daripada hubungan parataksis/setara. Cth: ibu bapa, makan minum, miskin kaya iii. Gabungan kata yang merupakan simpulan bahasa. Cth: kaki bangku, rabun ayam, makan angin
PENULISAN: TANDA SEMPANG

Digunakan untuk menulis kata ganda. Cth: kanak-kanak Digunakan untuk menyambung suku kata yang dipisahkan oleh penggantian baris. Digunakan untuk memperjelaskan ungkapan. Cth: ber-evolusi dengan ber-revolusi Digunakan untuk menghubungkan unsur tertentu dengan kata nama. Cth: anti-Rusia, rahmat-Mu, pan-Asia Digunakan untuk merangkaikan awalan ke- dengan angka atau bilangan. Cth: ke-15 Digunakan untuk merangkaikan angka yang menunjukkan tahun dengan akhiran an. Cth: tahun 70-an
DIP. IN PARAMEDIC
158
PENULISAN: KATA TERBITAN/IMBUHAN

Kata terbitan: i. Kata dasar yang memakai imbuhan (awalan, sisipan, akhiran) ii. Kata yang memakai bentuk terikat seperti mahadan tataiii. Kata dasar ditulis berangkai dengan bentuk kata yang lain. Imbuhan awalan: ber, di, ke, men, pen, se, ter Imbuhan akhiran: an, i, kan Imbuhan awalan akhiran: di kan, ke an, men i, men kan, pen an DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 159
RUJUKAN
Siti Hajar Hj. Abdul Aziz, 1996 Tatabahasa
Bahasa Melayu (Perkataan), Kuala Lumpur; Kumpulan Budiman Sdn. Bhd. Siti Hajar Hj. Abdul Aziz, 1999. Aktiviti Lisan, Kuala Lumpur; Kumpulan Budiman Sdn Bhd.
DIP. IN PARAMEDIC
160
DIPLOMA IN HEALTHCARE MANAGEMENT
BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK : 4 TATABAHASA

Dapat mengetahui frasa dan binaan bahasa Mengetahui tugas frasa, klausa, ayat, binaan ayat, jenis ayat dan ragam ayat.
DIP. IN PARAMEDIC
162
TATABAHASA
Tata peraturan, kaedah, susunan atau sistem.
Bahasa sistem lambang bunyi suara yang dipakai sebagai alat perhubung dalam lingkungan satu kelompok manusia (antara seorang individu dengan individu yang lain).
DIP. IN PARAMEDIC
163
Kamus Dewan (2005) Tatabahasa ialah pengetahuan tentang pembentukan perkataan dan proses pembinaan ayat, nahu dan lainlain. Dua kajian utama bidang tatabahasa iaitu:1) Morfologi 2) Sintaksis
DIP. IN PARAMEDIC
164
MORFOLOGI
Definisi:
Bidang ilmu bahasa yang mengkaji struktur, bentuk dan penggolongan kata.
DIP. IN PARAMEDIC
165
Struktur susunan bentuk bunyi ujaran atau lambang tulisan yang menjadi unit bahasa yang bermakna. Bentuk rupa unit tatabahasa, sama ada berbentuk tunggal atau hasil daripada proses pengimbuhan, pemajmukan dan penggandaan.
Golongan kata jenis perkataan berdasarkan bentuk dan fungsi dalam golongan yang sama.
Morfem Unit tatabahasa terkecil yang berperanan untuk membentuk perkataan (berfungsi gramatis dan menjalankan tugas nahu) Perkataan adalah morfem Perkataan dibentuk oleh 1 morfem atau lebih. Cth: *bawa 1 morfem *membawa {mem+bawa} 2 morfem *kepanasan {ke+panas+an} 3 morfem *memperalatkan {mem+per+alat+kan} 4 morfem
Jenis Morfem 1) Morfem Bebas yang dapat wujud bersendirian iaitu dapat berdiri sebagai perkataan dalam ayat. Cth: jalan, baca 2) Morfem Terikat yang hanya wujud dalam pembentukan kata setelah proses pengimbuhan. Cth: berjalan, membaca
DIP. IN PARAMEDIC
168
BENTUK KATA
Bentuk yang terdiri daripada morfem atau susunan beberapa morfem. Proses pembentukan kata menghasilkan bentukbentuk berikut: 1) Bentuk kata tunggal 2) Bentuk kata terbitan 3) Bentuk kata majmuk 4) Bentuk kata ganda
DIP. IN PARAMEDIC
169
KATA TUNGGAL
Kata tunggal ialah bentuk kata yang terdiri daripada hanya satu bentuk dasar iaitu tidak menerima apa-apa bentuk imbuhan atau kata dasar lain. Ada 3 jenis: 1) Kata tunggal yang merupakan unit bebas dan dapat berdiri sendiri sebagai satu ayat. Cth: makan, rumah, lari, cantik.
DIP. IN PARAMEDIC
170
2) Kata tugas iaitu unit yang tidak dapat berdiri

sendiri tetapi memerlukan sekurang-kurangnya satu unit yang bebas untuk melaksanakan tugas nahunya. Cth: di dewan, ke dalam 3) Kata akronim,perkataan yang diterbitkan melalui proses penggabungan singkatan beberapa perkataan dan membentuk satu perkataan yang utuh. Cth: UM, MARA, PBB
DIP. IN PARAMEDIC
171
PROSES PEMBENTUKAN KATA TUNGGAL

Kata tunggal terbentuk apabila sesuatu kata dasar itu tidak diberikan imbuhan, tidak dirangkaikan atau tidak diganda. Terdapat juga kata tunggal yang tidak menerima apaapa imbuhan seperti: ini, itu, sini, sana Dari segi suku kata, kata tunggal boleh terbentuk dari: i. Kata tunggal satu suku kata ii. Kata tunggal dua suku kata iii. Kata tunggal tiga suku kata iv. Kata tunggal empat suku kata atau lebih
KATA TERBITAN
Kata terbitan ialah bentuk kata yang mengandungi kata dasar yang mendapat atau menerima imbuhan, sama ada awalan, sisipan, akhiran atau apitan.
Bentuk kata terbitan terhasil daripada proses menggandingkan imbuhan dengan kata dasar yang kemudiannya melahirkan perkataan kata terbitan.
DIP. IN PARAMEDIC
173
PROSES PEMBENTUKAN KATA TERBITAN

Awalan {men+dukung} {di+pukul} {pe+sakit} Akhiran {pakai+an} {serah+kan} {ikut+i} Apitan {ke+sihat+an} {meng+hapus+kan} Sisipan {telapak} {serabut} {sinambung}
DIP. IN PARAMEDIC
174
Kata Nama Awalan PePemPenPengPengePelPerKeJuruMahaTataPraSubSupraEkaDwi-
Kata Kerja MeMemMenMengMengeMemperBerBeBelTerDiDiper-
Kata Adjektif TerTeSe
DIP. IN PARAMEDIC
175
Kata Nama Akhiran -an -wan -man -wati -isme -in -at -ah Kata Nama Sisipan -el-er-
Kata Kerja -kan -i
Kata Adjektif
Kata Kerja
Kata Adjektif -el-er-em-in176
DIP. IN PARAMEDIC
Kata Nama Apitan Pe......an Peman Penan Pengan Pengean Peran Pelan Kean
Kata Kerja Mekan Menkan Memkan Mengkan Mengekan Berkan Beran Dikan Mei Meni Memi Mengi Dii Diperkan Diperi Memperkan Memperi Kean
Kata Adjektif Kean
DIP. IN PARAMEDIC
177
KATA MAJMUK
Kata majmuk ialah bentuk kata yang wujud apabila dua kata dasar atau lebih dirangkaikan menjadi satu kesatuan sintaksis yang membawa makna tertentu.
Kata majmuk tidak boleh disisipkan sebarang unsur antara unit-unitnya. Cth: surat khabar, air hujan, tandatangan
DIP. IN PARAMEDIC
178
PROSES PEMBENTUKAN KATA MAJMUK

Kata majmuk dieja terpisah dan bertindak sebagai satu unit iaitu tidak boleh menerima sebarang penyisipan. Terdapat kekecualian bentuk pada sebilangan kata majmuk yang dianggap mantap sebagai satu perkataan: -antarabangsa -beritahu -tanggungjawab -kerjasama -setiausaha -kakitangan -olahraga -bumiputera -warganegara -pesuruhjaya -sukarela -matahari -jawatankuasa -tandatangan -suruhanjaya DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 179
Ada tiga kelompok:i. Kata majmuk rangkai kata bebas Cth: alat tulis, jam tangan, Timbalan Pengarah ii. Kata majmuk istilah khusus Cth: tabung uji, segi tiga, kertas kerja iii. Kata majmuk simpulan bahasa atau kiasan Cth: anak emas, berat tangan, pilih kasih
KATA GANDA
Kata ganda ialah bentuk yang bdihasilkan melalui proses mengulangi kata dasar. Ada 3 jenis: 1) Penggandaan penuh melibatkan seluruh kata dasar. Cth: jalan-jalan, guru-guru 2) Penggandaan separa melibatkan sebahagian kata dasar sahaja. Cth: lelangit, jejari 3) Penggandaan berentak melibatkan rentak bunyi tertentu dalam kata dasar. Cth: lauk-pauk
Bentuk Tunggal Rumah Besar Lari
Bentuk Terbitan Perumahan Pembesaran Pelarian
Bentuk Majmuk Rumah Api Besar Hati Orang Pelarian
Bentuk Ganda Rumahrumah Besarbesaran Berlari-lari
DIP. IN PARAMEDIC
182
PENGGOLONGAN KATA
Golongan kata terbahagi kepada 4 bahagian: i. ii. iii. iv. Kata Nama Kata Kerja Kata Adjektif Kata Tugas
DIP. IN PARAMEDIC
183
Kata Nama
Kata nama ialah perkataan yang boleh menjadi unsur inti dalam binaan frasa nama.
Kata ini menamakan orang, tempat atau benda. Kata nama terbahagi kepada 3: i. Kata nama khas ii. Kata nama am iii. Kata ganti nama
Kata Nama Khas merujuk kepada kata nama yang khusus bermula dengan huruf besar. Terbahagi kepada 2 iaitu: i. Kata nama khas hidup. Cth: Aminah, Raja Nazrin, Pak Belang ii. Kata nama khas tidak hidup. Cth: Negeri Sembilan, Kuala Lumpur
DIP. IN PARAMEDIC
185
Kata nama am merujuk kepada benda atau perkara yang umum sifatnya. Terbahagi kepada 2: i. Kata nama am abstrak Cth: roh, idaman, mimpi
ii. Kata nama am konkrit Cth: tangan, kereta, sungai
DIP. IN PARAMEDIC
186
Kata ganti nama mengambil tempat ganti nama sebagai pengganti. Menggantikan kata nama am atau kata nama khas. Pembahagian seperti rajah berikut:
Kata ganti nama
Kata ganti nama tunjuk

Kata ganti nama diri tanya
Kata ganti nama diri

Kata ganti nama diri orang pertama kedua ketiga
DIP. IN PARAMEDIC
187
Kata ganti nama tunjuk berfungsi menunjuk kepada sesuatu perkara atau benda. Cth: itu dan ini.
Kata ganti nama diri menjadi pengganti sesuatu benda, perkara atau manusia. Ada 2 jenis iaitu: i. Kata ganti nama diri tanya. Cth: siapa- merujuk kepada orang apa merujuk kepada benda mana merujuk kepada benda atau orang.
Siapa nama pensyarah anda? Apa dalam kotak itu? Mana kasut hitam saya?
Kata ganti nama diri orang ialah jenis ganti nama merujukkepada manusia dan terdiri daripada 3: i. Orang pertama Cth: saya, beta, aku, patik,kami, kita
ii. Orang kedua Cth: awak, tuan hamba, engkau, anda, saudara,
iii. Orang ketiga Cth: ia, dia, beliau, mereka, baginda
KATA ADJEKTIF
Kata adjektif menerangkan sifat atau keadaan sesuatu benda atau kata nama. Terbahagi kepada 9: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Sifat/keadaan Warna Ukuran Bentuk Pancaindera Waktu 7. 8. 9. Cara Perasaan Jarak
DIP. IN PARAMEDIC
190
KATA TUGAS
Kata tugas ialah perkataan yang hadir dalam binaan frasa atau klausa untuk mendokong sesuatu tugas. Ia terbahagi kepada 3 iaitu: i. Kata penyambung ayat ii. Kata praklausa iii. Kata prafrasa
DIP. IN PARAMEDIC
191
1) Kata penyambung ayat - perkataan yang bertugas untuk menghubung dua atau lebih daripada dua binaan ayat. Ia terbahagi kepada 2: i. Kata hubung gabungan Cth: Kami pulang ke kampung pada hari ini atau esok. ii. Kata hubung pancangan Cth: Saya berdoa semoga para pelajar saya berjaya di dalam peperiksaan akhir semester.
2) Kata praklausa perkataan yang berada dibahagian hadapan klausa dan bertugas menilbulkan seruan, pertanyaan atau penerang pangkal kalusa. Cth: Syabas, saya ucapkan pada awak kerana berjaya meraih pingat emas dalam pertandingan hari ini.
3) Kata prafrasa perkataan yang terletak dibahagian hadapan frasa seperti frasa nama, frasa kerja dan frasa adjektif. Dibahagi beberapa jenis seperti kata bantu, kata penegas dll.
Cth: Saya tidak bersalah dalam hal ini.
KATA KERJA
Kata kerja ialah perkataan yang menjadi unsur inti dalam binaan frasa kerja, mana kala unsur lain yang hadir dalam binaan frasa kerja boleh terdiri daripada objek, pelengkap, kata bantu dan keterangan. Terbahagi kepada 2: 1) 2)
DIP. IN PARAMEDIC
Kata kerja tak transitif Kata kerja transitif

Kata kerja tak transitif tidak menggunakan sebarang objek atau penyambut selepas kata kerja tersebut. Terbahagi kepada 2: i. Kata kerja tak transitif tanpa pelengkap ii. Kata kerja tak transitif berpelangkap Cth: Pengetua sekolah itu akan bersara (pada bulan hadapan). Kesihatan ayahnya beransur baik
Kata kerja transitif ialah kata kerja yang berhubung langsung dengan unsur objek atau penyambut (frasa yang bergaris) dalam predikat frasa kerja . Cth: Aktif - Pelajar-pelajar membersihkan kawasan kolej mereka. Pasif - Kawasan kolej mereka dibersihkan oleh pelajar-pelajar itu.
DIP. IN PARAMEDIC
196
SINTAKSIS
Definisi Sintaksis ditakrifkan sebagai bidang ilmu bahasa yang mengkaji bentuk, struktur dan binaan atau konstruksi ayat. Kajian tentang hukum atau rumus tatabahasa yang mendasari kaedah penggabungan dan penyusunan perkataan dan kelompok perkataan untuk membentuk ayat dalam sesuatu bahasa.
KLAUSA
Klausa ialah satu unit rangkaian perkataan yang mengandungi subjek dan predikat yang menjadi konstituen ayat. Kalusa tidak mempunyai tanda baca yang lengkap dan intonasi yang sempurna.
Klausa terbahagi kepada 2 jenis: (1) Klausa bebas (2) Kalusa tidak bebas
Klausa bebas - klausa yang boleh berdiri sendiri sebagai ayat yang lengkap. Klausa tak bebas - Klausa tidak dapat berdiri sendiri kerana maknanya bergantung pada klausa bebas.
Klausa bebas Dia sedang tidur Kanak-kanak sedang berlari Klausa tak bebas ketika saya datang dengan riangnya
Monyet sedang melompat

DIP. IN PARAMEDIC
dari satu dahan ke satu dahan

199
FRASA
Unit yang boleh berdiri daripada satu susunan yang mengandungi sekurang-kurangnya dua patah perkataan ataupun satu patah perkataan yang berpotensi untuk diperluas menjadi dua patah perkataan atau lebih.
Cth: Bunga
Sekuntum bunga Bunga mawar Sekuntum bunga mawar Sekuntum bunga mawar merah Sekuntum bunga mawar merah itu.
DIP. IN PARAMEDIC
Tugas frasa penting dalam menentukan sama ada sesuatu ayat itu gramatis ataupun tidak. Ayat yang gramatis perlu mempunyai binaan yang terdiri daripada subjek dan predikat. Ayat yang tidak mempunyai salah satu unsur ini dikatakan sebagai ayat tergantung, tidak sempurna dan mengelirukan.
SUBJEK
Subjek ialah frasa yang letaknya di hadapan predikat dalam susunan ayat biasa. Subjek boleh terdiri daripada unsur-unsur berikut: Kata nama Kata ganti nama Kata kerja yang berfungsi sebagai kata nama Kata adjektif yang berfungsi sebagai kata nama. Cth: Pakaian Aminah berwarna biru lembut. Pertandingan itu baru bermula sebentar tadi.
PREDIKAT
Predikat ialah frasa yang letaknya selepas subjek dalam susunan ayat biasa. Dalam susunan biasa, bahagian predikat boleh diisi oleh frasa-frasa berikut:
Predikat frasa nama Predikat frasa kerja Predikat frasa adjektif Predikat frasa sendi nama
Cth:
Mereka keluar ikut pintu depan. Ceitanya lucu belaka.
Binaan frasa dalam BM boleh terdiri daripada : (1) Frasa Nama (2) Faras Kerja (3) Frasa Adjektif (4) Frasa Sendi Nama
DIP. IN PARAMEDIC
204
Terdapat 4 jenis pola binaan ayat dasar BM:

Pola 1. 2. 3. 4. Subjek Frasa Nama Frasa Nama Frasa Nama Frasa Nama Predikat Frasa Nama Frasa Kerja Frasa Adjektif Frasa Sendi Nama
DIP. IN PARAMEDIC
205
FRASA NAMA
Frasa yang terdiri daripada kata nama sebagai unsur intinya. Unsur inti boleh wujud secara bersendirian sebagai satu patah perkataan ataupun diikuti oleh penerang sesudah unsur intinya. Cth:
Abang menuntut di unversiti. Abang sulung keluarga itu menuntut di universiti.
Kanak-kanak itu murid darjah satu. Kanak-kanak jiran sebelah rumah itu murid darjah satu.
DIP. IN PARAMEDIC
206
Subjek Frasa Nama
Predikat Frasa Nama
Bapa Bapa budak itu Bapa budak itu Klang Bandar Klang
guru. guru. guru sekolah agama. bandar diraja. bandar diraja.
DIP. IN PARAMEDIC
207
FRASA KERJA
Frasa yang terdiri daripada kata kerja sebagai unsur intinya. Frasa kerja bertugas sebagai predikat dalam susunan ayat biasa. Cth:
Budak itu menjerit sekuat-kuat hatinya. Wangnya tersimpan dalam amanah saham. Pemuda itu berbaju batik. Anak kucingnya terjatuh ke dalam perigi buta.
Predikat Frasa Kerja Subjek Orang itu Mereka semua Kanak-kanak itu Cahaya matahari Para siswazah Penonton
Kata Kerja memanggil melambaikan menaiki menyinari memohon bertepuk
Objek saya. tangan. bas sekolah. alam semesta jawatan itu. tangan.
DIP. IN PARAMEDIC
209
FRASA ADJEKTIF
Frasa yang terdiri daripada kata adjektif atau kata sifat sebagai unsir intinya. Frasa adjektif bertugas sebagai predikat dalam susunan ayat biasa Cth:
Murid itu bijak sungguh Meja kayu itu sangat kukuh. Pisau itu tidak tajam. Mutiara itu amat cantik
Subjek Frasa Adjektif
Predikat Frasa Adjektif
Bapanya Rumah itu Kesihatannya beransur Pisau itu Jet itu Buah betik itu Mutiara itu
selalu sibuk. besar. baik. belum tajam. laju betul. sudah ranum sangat. sangat cantik.
DIP. IN PARAMEDIC
211
FRASA SENDI NAMA

Frasa yang terdiri daripada satu kata sendi nama yang diikuti oleh satu frasa nama sebagai pelengkap kepada kata sendi nama itu. Kata sendi nama ialah perkataan yang letaknya di hadapan frasa nama. Cth: dari, daripada, ke, kepada, pada, untuk, oleh dll
Kerusi itu daripada kayu jati. Filem itu tentang peperangan. Ayah sakit sejak semalam. Emak berjalan kaki ke kedai.
Predikat Frasa Sendi Nama
Subjek
Mereka Hadiah itu
Tabung simpanan itu Kereta itu Keluarnya Pena itu ada
Sendi Nama di daripada untuk ke dari pada
Frasa Nama Kuala Lumpur. Ahmad. masjid. Kota Bharu. pintu besar. saya
DIP. IN PARAMEDIC
213
AYAT
Ayat merupakan unsur penting dalam kajian bahasa. Nik Safiah Karim (2006) Ayat ialah unit pengucapan yang paling tinggi letaknya dalam susunan tatabahasa dan mengandungi makna yang lengkap. Ayat boleh terbentuk daripada satu perkataan atau susunan beberapa perkataan yang pengucapannya dimulakan dan diakhiri dengan kesenyapan serta intonasi yang sempurna. Ayat tersusun mengandungi subjek dan predikat. Ayat juga terdiri daripada ayat dasar dan ayat terbitan.
BINAAN AYAT
Binaan subjek -Subjek ayat tunggal terdiri daripada frasa nama yang terbentuk daripada salah satu unsur iaitu kata nama, kata ganti nama, kata kerja dan kata adjektif.
Cth: Bayi itu lapar. Kami pelajar Kolej Nirwana.
Binaan predikat - Predikat ayat tunggal dibina daripada unsur-unsur frasa nama , frasa kerja, frasa adjektif dan frasa sendi nama. Cth: Perempuan itu guru saya. Makanan itu enak.
POLA AYAT DASAR

Pola 1 Subjek Frasa Nama (Ali Frasa Nama (Adikku Frasa Nama (Pegawai itu Frasa Nama (Rumahnya + Predikat Frasa Nama guru) Frasa Kerja sedang tidur) Frasa Adjektif amat rajin) Frasa Sendi Nama di bandar)
216
Pola
Pola
Pola
DIP. IN PARAMEDIC
JENIS-JENIS AYAT
AYAT PENYATA
Ayat yang diucapkan untuk tujuan melakukan sesuatu penyataan atau mengemukakan keterangan tentang sesuatu perkara. Cth: Bapa saya wartawan di Utusan Malaysia. Mereka meninggalkan Kota Raya itu semalam
AYAT TANYA
Ayat untuk tujuan mengemukakan sesuatu pertanyaan. Cth: Semua pelajar ada di dalam kelas? Awak datang dari mana?
AYAT PERINTAH
Ayat yang diucap untuk tujuan memberikan arahan atau untuk tujuan menimbulkan suatu tindakan. Cth: Siapkan kerja itu denganj segera. (suruhan) Jangan berludah di sini. (larangan) Sila buat laporan di balai polis. (silaan) Tolong tutuppintu itu. (permintaan)
AYAT SERUAN
Ayat yang diucapkan secara bernada seru untuk menyatakan sesuatu keadaan perasaan seperti marah, takut, seram dan sebagainya. Cth: Amboi, garangnya! Cis, berani awak mengganggu dia! Aduh, sakitnya perutku!
RAGAM AYAT
AYAT AKTIF
Ayat yang mengandungi kata kerja yang mengutamakan subjek asal sebagai judul atau unsur yang diterangkan. Cth: Saya menyaksikan kemalangan itu berlaku. Taufan memusnahkan harta benda.
AYAT PASIF
Ayat yang asalnya terbentuk daripada ayat aktif transitif iaitu ayat yang menutamakan objek asal sebagai judul atau unsur yang diterangkan. Cth: Kemalangan itu berlaku disaksikan oleh saya. Harta benda itu dimusnahkan oleh taufan.
RUJUKAN
DIP. IN PARAMEDIC
220
BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK : 5 & 6 KOMUNIKASI LISAN

Dapat mengetahui maklumat berhubung bahasa dalam komunikasi bertulis seperti teks ucapan, teks pengacara majlis, surat rasmi, teks berita, minit mesyuarat, laporan dan memo.
DIP. IN PARAMEDIC
222
KOMUNIKASI LISAN
Bentuk-bentuk pengucapan: Ucapan Syarahan Temuramah Pengacaraan majlis Pidato Forum Perbahasan Pengendalian mesyuarat Ulasan dan Komentar
APA ITU KOMUNIKASI LISAN?

Merupakan satu bentuk hubungan antara pengujar dan pendengar. Memerlukan kemahiran bertutur dan mendengar. Aspek penting ialah intonasi suara kelancaran ucapan sebutan yang betul dan tepat
DIP. IN PARAMEDIC
224
Ada 2 bentuk iaitu: Komunikasi sehala Komunikasi 2 hala Komunikasi sehala - Ucapan - Syarahan - Taklimat
- Pidato - Pengacaraan majlis
Komunikasi 2 hala - Temuramah - Bahas - Pengendalian mesyuarat

Model yang menunjukkan cara seseorang komunikator dan khalayak dihubung melalui tindakbalas.
Pengucap
Ucapan
Penerima
Maklum balas
UCAPAN
Ucapan ialah kata-kata yang mengandungi isi bagi melahirkan pelbagai harapan dan perasaan. Antaranya melafazkan kata-kata kesejahteraan, terima kasih, tahniah, takziah, simpati, sedih, gembira dan sebagainya kepada khalayak ramai. Jenis ucapan ada dua iaitu ucapan rasmi dan tidak rasmi. Lazimnya digunakan dalam majlis seperti perasmian, ucapan menyambut tetamu, perpisahan, ucapan takziah, ucapan tahnian dan sebagainya.
Gaya Bahasa Ucapan

Gaya bahasa ucapan memerlukan seseorang bertutur dengan betul dan tepat terutama dari segi sebutan, tekanan, intonasi, nada dan sebagainya. Perkara yang ditekankan ialah: i) Cara penyampaian ii) Penggunaan bahasa iii) Ketepatan penggunaan kata
Gaya ucapan mestilah bernada formal dan objektif. Bahasa yang digunakan mestilah baku dan rasmi. Cara ucapan bergantung kepada jenis ucapan.
Kewibawaan amat penting dalam mewujudkan keberkesanan sesuatu ucapan. Antara cara mengukuhkan kewibawaan seseorang komunikator ialah: i) Memperkenalkan diri dan kepakaran diri ii) Menyatakan tujuan anda berucap iii) Mengekalkan gaya yang tenang dan bersahaja.
Format Ucapan Ucapan merupakan sejenis teks berformat. Format yang dimaksudkan merujuk kepada struktur teks itu sahaja yang terdiri daripada tiga bahagian iaitu:
i) Permulaan ucapan - Ucapan dimulakan dengan rasa syukur, diikuti dengan kata hormat dan mengikut protokol iaitu peringkat kedudukan tetamu atau hadirin yang hadir.
ii) Isi ucapan - Isi kandungan ucapan bergantung pada sesuatu majlis itu. Ia juga hendaklah sesuai dengan majlis seperti tajuk atau tema dan hal-hal yang berkaitan dengan majlis. iii) Penutup - Bahagian ini merumuskan keseluruhan tujuan ucapan tersebut. Sesuatu kenyataan yang hendak diingati biasanya diucap pada akhir majlis. Penutup ucapan juga hendaklah menyatakan terima kasih kepada semua ahli jawatankuasa yang terlibat sehingga majlis berjaya dilangsungkan.
Kelebihan Ucapan
Dapat melatih bertutur dengan betul dari segi sebutan, tekanan, intonasi, nada dan sebagainya. Dapat bertutur dengan fasih, lancar dan boleh berkomunikasi dengan baik. Dapat membina minda, mengikis perasaan rendah diri, memupuk keyakinan diri dan mempertingkatkan pembinaan personaliti.
SYARAHAN DAN PIDATO

Syarahan / Pidato tidak banyak perbezaan antara keduanya kecuali konteks yang dilihat oleh masyarakat. Syarahan / Pidato ialah kata-kata yang memberi keterangan, huraian, penjelasan dan ulasan. Syarahan berperanan untuk menerangkan, memberi interpretasi, menghuraikan idea dan konsep tertentu.
Jenis syarahan biasanya bergantung kepada tajuk atau perkara yang dibawa dan apa yang hendak disyarahkan.
Syarahan biasanya jika disebut syarahan agama ia akan menyentuh hal-hal agama, syarahan politik menyentuh hal yang berhubung dengan politik dan sama juga dengan syarahan ekonomi, budaya, sastera, kemasyarakatan dan sebagainya. Bahasa yang digunakan ialah penggunaan bahasa baku. Pemilihan kata mestilah tepat, jelas dan mudah. Hal ini kerana tujuan syarahan / pidato ialah memberi penerangan kerana syarahan bersifat sehala dan tidak memberi maklum balas pendengar.
DIP. IN PARAMEDIC
234
Tujuan Syarahan / Pidato i) Memberi penerangan tentang sesuatu tajuk dan menjelaskan aspek-aspek penting tentang tajuk tersebut. ii) Memberitahu audien tentang sesuatu perkara baru seperti peristiwa atau hal ehwal semasa yang menarik. iii) Memberi keyakinan kepada audien tentang pendirian terhadap sesuatu perkara. iv) Mempengaruhi audien supaya memberi perhatian yang serius terhadap sesuatu isu penting.
Format Syarahan / Pidato i) Pendahuluan ii) Perlu ada kata-kata aluan iii) Tajuk-tajuk utama iv) Mengutamakan fakta v) Isi syarahan/pidato vi) Perlu mengikut kronologi, logik, dan kesesuaian bidang. vii)Penutup membuat rumusan ilustrasi atau simulasi
Kemahiran Memulakan Syarahan/Pidato 1) Mengetahui tujuan bersyarah / berpidato.
1) Menganalisis audien dan majlis dari aspek tertentu: - Apakah jenis dan tujuan majlis? - Siapakah bakal audien / pendengar majlis? - Berapa ramaikah audien? - Apakah minat mereka?
- Apakah tahap ilmu pengetahuan, kelulusan dan kelayakan mereka? - Bagaimanakah sikap audien terhadap syarahan/pidato nanti? - Jantina audien - Lingkungan umur audien 3) Mengumpul maklumat yang sesuai. 4) Menyusun maklumat berdasarkan fakta yang betul dan tepat. 5) Menganggarkan jarak masa yang diperlukan.
Kemahiran Melahirkan Pendapat

Pemilihan kata Pemilihan ayat Penyusunan fakta Kesepaduan Koheren
Pertautan
DIP. IN PARAMEDIC
Ringkas dan tepatBAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)
239
Penyampaian Yang Menarik Kelancaran Nada dan intonasi
Kecekapan berbahasa
Gaya penyampaian
Kelebihan Syarahan / Pidato Melatih pelajar mencari dan memikirkan isi syarahan/pidato berpandukan tajuk.
Melatih supaya boleh menyampaikan isi syarahan/pidato melalui penggunaan bahasa kiasan yang tinggi dan bermutu.
Dapat mengikis perasaan malu atau rendah diri. Melatih supaya bertutur dengan gaya yang betul, mengeluarkan idea, memberi pendapat dan pandangan yang bernas, logik dan matang.
PENGACARAAN MAJLIS
Pengacaraan Majlis ialah pengendalian perjalanan sesuatu majlis sama ada rasmi atau tidak rasmi mengikut susunan atur cara yang telah ditetapkan. Tujuannya - mengurus perjalanan majlis tanpa sebarang gangguan dan kecacatan.
DIP. IN PARAMEDIC
242
Pengacara majlis berperanan untuk memudahkan kelangsungan majlis mengikut aturcara yang ditetapkan oleh penganjur. Pengacara juga merupakan juruacara yang merujuk kepada orang yang memimpin sesuatu majlis. Pengacara majlis akan mempunyai skrip yang telah disediakan terlebih dahulu setelah diedit dan disemak sebaik mungkin. Pengacara majlis tugasnya mencabar dan memerlukan orang yang berpengalaman. DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113) 243
Prosedur: Meneliti dan memeriksa program Mengetahui tujuan majlis diadakan Meneliti senarai kehadiran Mengetahui akan peruntukan masa akan diadakan Format: Memulakan majlis dengan salam Kata-kata aluan mengucapkan selamat datang dan Menyatakan tujuan majlis diadakan Mengendalikan atur cara yang ditetapkan Menentukan kesinambungan atur cara
Jenis-jenis Majlis Secara umumnya majlis ada 3 jenis:

i) Majlis Rasmi ii) Majlis Separuh Rasmi iii) Majlis Tidak Rasmi
Majlis secara khususnya dikategori kepada 5 jenis:

1) Majlis Penuh Istiadat - Majlis yang diadakan diistanaseperti istiadat pertabalan, istiadat penganugerahan darjah kebesaran, pembukaan rasmi sidang penggal parlimen. Pakaian bagi menghadiri majlis ini ialah pakaian istiadat atau pakaian rasmi kerajaan.
2)
Majlis Rasmi dan Formal - Majlis yang dihadiri oleh Perdana Menteri bagi meraikan ketua-ketua kerajaan asing, konvensyen atau seminar. Majlis Rasmi tetapi Tidak Formal - Majlis yang diadakan kerajaan dan tidak mematuhi protokol sepenuhnya seperti majlis jamuan oleh Perdana Menteri. Majlis Tidak Rasmi tetapi Formal - Majlis anjuran swasta yang mematuhi protokol dan melibatkan menteri seperti perasmian bangunan, pecah tanah dan pertunjukkan. Majlis Tidak Rasmi dan Tidak Formal - Majlis yang diadakan oleh sesuatu organisasi seperti jamuan akhir tahun.
3)
4)
5)
DIP. IN PARAMEDIC
246
FORUM
Merupakan aktiviti lisan yang melibatkan seorang pengerusi dan beberapa orang ahli panel.
Pengerusi bertindak sebagai orang yang mengemukakan soalan. Ahli panel akan memberi jawapan, pendapat dan pandangan mereka.
Ahli-ahli panel biasanya terdiri daripada mereka yang mahir dalam satu-satu bidang yang tertentu, misalnya bidang ekonomi, bahasa, budaya, pendidikan dan lain-lain.
Selepas ahli panel memberikan hujah dan pendapat mereka, pengerusi akan memberi peluang kepada hadirin untuk mengemukakan beberapa soalan berkaitan apa yang diperbincangkan.
Bentuk-bentuk Forum
Forum panel
Forum perbahasan
Forum temuramah Forum kuliah Forum simposium
Gaya Bahasa Forum Bersifat formal dan ilmiah Pemilihan dan penggunaan kata bergantung pada jenis forum sama ada dari segi topik agama, kesusasteraan, politik, pendidikan dan lain-lain.
Istilah-istilah tertentu digunakan dalam laras yang sesuai.

Struktur ayat yang digunakan sesuai dengan tahap pemikiran pendengar agar dapat difahami dan dihayati.
Kelebihan Forum i) Dapat melatih seseorang individu mengendalikan sesuatu aktiviti yang melibatkan pencernaan idea, pendapat dan pandangan. ii) Dapat bertukar-tukar idea, pendapat dan pandangan berdasarkan pengetahuan dan pengalaman sedia ada. iii) Dapat membina keyakinan diri dan berani berdepan dikhalayak ramai.
PERBAHASAN
Bahas ialah aktiviti perdebatan antara dua pihak yang bertentangan pendapat tentang sesuatu isu. Perbahasan merupakan satu pengucapan berbentuk kumpulan iaitu setiap kumpulan terdiri daripada sekurangkurangnya tiga orang pembahas yang bekerjasama untuk menjelaskan pendirian dengan menyampaikan hujah dan bukti sama ada menyokong atau membangkang sesuatu tajuk yang dikemukakan. Pembahas-pembahas juga memainkan peranan untuk meyakinkan para penonton dan pihak hakim dengan menolak dan membidas hujah-hujah pihak lawan.
Kemahiran Menyusun Idea Pendahuluan Penyataan keseluruhan tema dan isi-isi penting
Huraian dan penjelasan setiap isi atau hujah

Kesimpulan dan rumusan isi
PENGENDALIAN MESYUARAT
Mesyuarat ialah satu aktiviti yang berdasarkan komunikasi dua hala antara individu dalam situasi formal.
Bertujuan untuk bertukar-tukar fikiran dan pendapat, menyelesaikan masalah-masalah yang berbangkit, membuat sesuatu keputusan dan memberi atau mendapatkan maklumat daripada pelbagai pihak.
Jenis Mesyuarat Mesyuarat Jawatankuasa Mesyuarat Agung Mesyuarat Agung Luar Biasa Mesyuarat Khas Mesyuarat Tergempar
Ciri Minit Mesyuarat

Ciri-ciri yang perlu ada dalam minit mesyuarat:
Tulen kandungan minit mesyuarat bukan rekaan setiausaha atau idea atau pendapat peribadi pencatat. Rekod hasil perbincangan dan keputusan ahli mesyuarat. Lengkap semua maklumat yang penting dan berkaitan disertakan mengikut agenda dan sebagainya supaya dapat memahamkan seseorang yang tidak hadir dalam mesyuarat tersebut. Tepat butir-butir yang dicatat adalah tepat sama seperti yang dibincangkan. Sahih bebas dari keraguan dari segi kandungan dan maklumat-maklumat yang berkaitan.
Minit Mesyuarat Tugas utama setiausaha ialah mencatat segala perkara yang dibincangkan dalam sesuatu mesyuarat atau ringkasnya minit mesyuarat. Untukmenghasilkan minit mesyuarat yang sempurna dan lengkap, setiausaha perlulah..:
i) Menghadiri mesyuarat sepanjang masa ii) Mengemaskinikan senarai kedatangan dan buku catatn minit. iii) Mencatatkan selengkapnya semua hal yang dibincangkan dalam mesyuarat serta keputusan yang diambil. iv) Menyemak terlebih dahulu isi catatan mesyuarat bersama pengerusi.
Format Minit Mesyuarat
Butiran mesyuarat
Nama mesyuarat Bilangan kali ke berapa diadakan dan tahun Tarikh Masa Tempat
DIP. IN PARAMEDIC
258
Senarai kehadiran Kandungan minit mesyuarat

Kehadiran Kata-kata aluan daripada pengerusi majlis Pembentangan dan pengesahan minit mesyuarat yang lalu. Perkara-perkara berbangkit. Agenda-agenda yang ditetapkan. Hal-hal lain. Ucapan penutup oleh pengerusi dan penangguhan
ULASAN DAN KOMENTAR

Kamus Dewan (1994), Ulasan ialah huraian berkenaan sesuatu, komentar, kupasan dan tafsiran.
Kamus Besar Bahasa Indonesia (1998), Ulasan ialah kupasan, tafsiran, komentar, sambungan atau lanjutan terhadap sesuatu peristiwa atau keadaan untuk diketahui umum.
Ulasan ialah suatu kupasan atau kritikan oleh pihak-pihak yang tertentu terhadap sebarang benda atau peristiwa dengan tujuan untuk mendedahkan kepada audien gambaran yang sebenar tentang isinya atau apa yang sepatutnya diperjelaskan.
DIP. IN PARAMEDIC
261
Kemahiran Memberi Ulasan

Mempunyai pengetahuan atau kepakaran dalam perkara yang hendak diulas.
Mendapat gambaran yang jelas tentang perkara yang hendak diulas apabila membuat ulasan. Menentukan perkara yang hendak diulaskan
Kecekapan berbahasa Menggunakan laras bahasa yang sesuai mengikut tujuan dan konteks sesuatu ulasan.
DIP. IN PARAMEDIC
262
Jenis-jenis Ulasan Ulasan Selari Ulasan Buku
Ulasan Hakim
Ulasan Ucapan
Ulasan Selari Ulasan Selari ialah huraian atau komentar yang dibuat ketika berlaku sesuatu kejadian seperti upacara, pertandingan, permainan, dan peristiwa-peristiwa lain yang sedang berlangsung. Dilakukan oleh juruhebah atau pengulas yang ditugaskan di tempat sesuatu peristiwa itu berlangsung.
Tujuannya untuk menyampaikan maklumat semasa secara terperinci dan lebih jelas kepada pendengar / penonton setempat atau di tempat lain. Contoh ulasan selari yang tedapat di media elektronik seperti ulasan selari sukan, ulasan selari istiadat atau pertabalan, ulasan selari tragedi, ulasan selari peristiwa dan sebagainya.
Ulasan Buku
Ulasan Buku ialah kupasan terhadap sesuatu buku oleh pengkritik buku.
Ulasan ini dilakukan oleh seorang pengulas atau pengkritik terhadap keseluruhan buku baru yang diterbitkan melalui media cetak, media elektronik, simposium, pameran dan sebagainya.
Tujuan untuk pemberitahuan, pengetahuan, pembelajaran, komersil dan penyebaran maklumat terkini.
Ulasan dilakukan oleh pakar bidang tertentu seperti ekonomi, sejarah, sosial, agama dan sebagainya.
Ulasan Hakim Ulasan Hakim ialah komentar, kupasan dan tafsiran terhadap pencapaian peserta-peserta dalam sesuatu pertandingan. Tujuannya untuk mengulas tentang kelemahan, kekuatan dan tahap pencapaian para peserta mengikut penilaian jemaah hakim dari pelbagai sudut. Contohnya ulasan jenis ini digunakan dalm majlismajlis pertandingan seperti berbalas pantun, perbahasan, berpidato, nyanyian, tilawah Al-Quran, sukan dan lain-lain.
Ulasan Ucapan Ulasan Ucapan merupakan suatu komentar, kupasan dan tafsiran terhadap ucapan yang telah disampaikan sebelumnya. Dilakukan oleh pengerusi atau pengacara majlis setelah selesai pengucapan oleh seseorang atau pihak tertentu.
DIP. IN PARAMEDIC
268
RUJUKAN
DIP. IN PARAMEDIC
269
BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK : 7 TEKS PROSA & PUISI

OBJEKTIF
Mengenali pelbagai genre teks prosa dan puisi Melayu. Menambahkan kosa kata bahasa Melayu dengan menggunakan laras sastera yang indah dan halus seperti kiasan, metafora, simile, personafikasi, hiperbola, pengulangan, perlambangan, peribahasa dan lain-lain. Memahami makna implisit dan eksplisit dalam teks prosa dan puisi. Memahami nilai-nilai yang terdapat dalam teks puisi dan prosa. Dapat mengalih bahasa dan merumuskan teks prosa dan puisi dengan menggunakan gaya dan laras bahasa yang sesuai.
DIP. IN PARAMEDIC
271
Jenis-jenis teks
TEKS PROSA
Prosa Tradisional
TEKS PUISI
Puisi Tradisional
Prosa Moden
DIP. IN PARAMEDIC
Puisi Moden
JENIS-JENIS TEKS
TEKS PROSA
Cerita rakyat Cerpen, Novel Drama
TEKS PUISI
Sajak
Pantun Gurindam, Syair
DIP. IN PARAMEDIC
273
BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK : 8 PENULISAN ( CIRI PENULISAN )

PENULISAN
Penulisan ialah kegiatan yang merakamkan idea, pandangan atau pendapat dalam bentuk lambanglambang bertulis untuk disimpan atau digunakan pada masa hadapan.
Dilakukan secara spontan atau terancang.

Penulisan yang baik dan sempurna, melibatkan beberapa faktor seperti:
Isi atau fakta Gaya dan laras Struktur Bentuk wacana DIP. IN PARAMEDIC
275
FAKTA
Isi yang hemdak dipamerkan bagi tatapan pembaca. Karya berbentuk ilmiah, fakta yang diketengahkan perlulah berdasarkan sesuatu yang dapat dipegang kebenarannya. Digarap melalui pembacaan, hasil penyelidikan atau pun dari pengalaman penulis. Faktor-faktor tersebut diadun, disusun dan dirancang persembahannya sebelum ia dapat diketengahkan.
Fakta yang sempurna boleh memberi kebolehpercayaannya yang tinggi. Pandangan dan pendapat yang berasaskan prinsip, falsafah, ideologi dan teori-teori merupakan bahanbahan yang digunakan sebagai fakta. Fakta-fakta yang dipamerkan hendaklah jelas, bermutu, terbukti kesahannya, meyakinkan dan dapat disampaikan secara mudah dan logik.
DIP. IN PARAMEDIC
277
GAYA
Stail atau cara sesebuah penulisan itu diolah dan disampaikan. Melibatkan penggunaan bahasa yang tertentu yang diadun dan diolah dengan menarik dan berkesan. Gaya yang baik dan menarik merangsang pembaca dan memberi impak yang mendalam.
DIP. IN PARAMEDIC
278
LARAS
Penggunaan bahasa mengikut bidang-bidang tertentu dan berdasarkan konteks dan situasi. Laras bahasa boleh ditakrifkan sebagai ciri-ciri khusus penggunaan bahasa mengikut bidang sesuatu wacana digunakan. Laras juga dipengaruhi oleh tatabahasa, kosa kata dan gaya.
Contoh: Ayat aktif dan ayat pasif, ayat bias dan ayat songsang dan juga panjang pendek ayat akan menghasilkan laras yangberbeza.
Pentingnya mengenali laras bahasa supaya kita dapat membezakan laras formal dan tidak formal bagi mengelakkan daripada menggunakan laras yang tidak sesuai dengan situasi tertentu. Laras bahasa dapat digolongkan kepada dua iaitu laras biasa dan laras akademik (khusus).
Laras biasa ialah laras khusus yang digunakan untuk masyarakat umum seperti bidang hiburan (laporan sukan, berita sukan), pengetahuan dan penerangan (syarahan, rencana), maklumat dan pemujukan (rencana, iklan). Laras akademik pula merujuk kepada kegunaan untuk pelbagai bidang ilmiah seperti sains dan teknologi, rencana, laporan, persuratan, matematik dan lain-lain.
STRUKTUR
Melibatkan bahasa dan penggunaannya secara berkesan serta melibatkan format dan bentuk. Pengolahan struktur ayat yang baik dan sempurna mempunyai kesepaduan, kesinambungan, ketertiban dan pertalian.
Memberi gambaran yang jelas dan menggerakkan rangsangan serta daya berfikir pembaca dengan sempurna.
Ciri-ciri penulisan terbahagi kepada 2 ciri: a) Ciri Luaran b) Ciri Dalaman
Ciri Luaran terdiri daripada struktur : i. Pendahuluan ii. Isi iii. Penutup
DIP. IN PARAMEDIC
282
CIRI LUARAN
Pendahuluan Perkenalkan isu atau persoalan yang jadi judul penulisan. Melalui gaya yang menarik, bertenaga dan memberangsangkan minat pembaca. Kandungannya mempunyai pertalian erat dengan judul supaya pembaca cekap mmenangkap isi. Panjang harus relatif kepada panjang keseluruhan penulisan tersebut.
Isi
Perkembang dan bicara judul yang jadi fokus penulisan secara terperinci. Mengutarakan fakta, pandangan, ulasan, pendapat, contoh dan hujah berhubung dengan judul. Hujah hendaklah mantap, logik, dan berkesan.
DIP. IN PARAMEDIC
284
Penutup
Merumuskan isi yang telah dipersembahkan. Rumusan hendaklah erat dengan judul penulisan. Ada hubungan dengan jenis penulisan, contoh: i. Deskriptif Gambaran total (Penghuraian). ii. Penceritaan Gambarkan peristiwa bermakna. iii. Hujah Berdasarkan hujah.
CIRI DALAMAN
1. Kesatuan (Unity) Ketepatan seluruh isi dan berfokuskan isu/tajuk. Terdapat 3 kaedah perkukuh kesatuan: i. Definisi jelas. ii. Isi berkait dengan judul dan disertakan bukti, contoh disusun kemas. iii. Isi bukan utama didominasikan ke dalam isi utama.
2. Pertautan
Pertalian di antara satu unsur dengan unsur yang lain. Mestilah berkesinambungan. Contoh: Ayat, perenggan dan bahagian.
Bahagian pula terbahagi kepada 3: i. Pendahuluan ii. Isi iii. Penutup
Cara mempertaut ayat dengan ayat, perenggan dengan perenggan. Gunakan penanda wacana. 4 jenis pertautan: i. Logik ii. Ruang iii. Waktu iv. Emosi
DIP. IN PARAMEDIC
288
Pertautan Logik Hubungan yang munasabah dari segi logik. Guna penanda wacana berikut: - oleh yang demikian, - walau bagaimanapun, - namun begitu, - sehubungan itu,
Pertautan Ruang Hubungan kedudukan benda dalam ruang alam ini. Guna kata arah. Kata arah ialah sejumlah perkataan yang hadir sebelum frasa nama dan lazimnya sesudah kata sendi nama untuk menunjukkan hala atau jurusan. Contoh: atas, antara, bawah, tepi, belakang, tengah, dalam, luar, sisi, penjuru, sudut, segi, selatan, samping, timur, barat, hadapan, utara , dan sebagainya.
Ayah menaiki kereta api untuk ke utara Semenanjung Malaysia. Anak kecil itu menangis keseorangan di penjuru rumah.
DIP. IN PARAMEDIC
Pertautan Waktu
Peristiwa dengan peristiwa. Guna kata hubung:

- Sebelum ini - Kini - Lantas - Pada satu hari - Selepas ini - Kemudian
Pertautan Emosi Hubungan perasaan terhadap peristiwa yang dialami. Digunakan dalam penceritaan.
DIP. IN PARAMEDIC
292
3. Penekanan Susunan semua unsur dengan cara yang sesuai. Caracaranya: Isi - jelas, tegas, terus terang - letak pada awal karangan - ruang luas - hujah menarik - gaya yang mempersonakan Ayat judul Huraian Contoh/bukti
DIP. IN PARAMEDIC
ISI
293
4. Gaya Penulisan
Ketepatan diksi (Pemilihan perkataan dalam sesuatu penulisan) -tepat, khusus, konkrit, bertenaga - tahu sasaran (audien)
Frasa (Gabungan kata) - tepat, sesuai - pelbagai bentuk/ragam - ayat dasar/terbitan dll. Ayat (Gabungan Frasa)
Perenggan (Gabungan Ayat) - idea utama dan idea sokongan

Kesatuan (Gabungan Perenggan) Wacana
Penanda Wacana Fungsi mempertaut sesuatu ayat dengan ayat yang berikutnya atau perenggan dengan perenggan, khususnya daripada aspek semantik. Semantik - ilmu yang mengkaji dengan makna sesuatu perkataan Korpus - bahan Korpus: - Fornologi (bunyi) - Morfologi (Pembentukan perkataan) - Sintaksis (Pembentukan ayat) - Semantik
Unit-unit di bawah merupakan perisian bagi wacana sebagai unit bahasa yang terbesar.
Tatatingkat Unit Bahasa Wacana Ayat Klausa Frasa
Kata
Morfem
DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)
Fonem (huruf)
296
BENTUK WACANA
Wacana ialah unit bahasa yang melebihi batas ayat.
Unit bahasa ini juga mengandung satu penyatuan bahasa yang lengkap kerana sesuatu wacana mungkin terdiri daripada dua atau beberapa gabungan ayat, satu perenggan, satu bab, sebuah buku atau satu siri buku. Wacana turut menunjukkan perkembangan berurutan dalam fikiran secara tersusun dengan sempurna, selain menghasilkan satu pemikiran yang utuh. Dalam tatabahasa, wacana terletak dalam hierarki tertinggi yang hadir selepas tingkat ayat. Ia terbahagi kepada 2 iaitu wacana tulisan dan wacana lisan.
297
Wacana Lisan
Wacana lisan dihasilkan secara lisan yang melibatkan komunikasi langsung antara penutur dengan pendengar.
Dalam wacana lisan, ekspresi wajah, nada suara, gerak badan dan sebagainya berfungsi untuk menyampaikan sesuatu perkara kepada pendengar. Contohnya ialah perbualan harian, temu ramah, ceramah, ucapan, khutbah, siaran televisyen dan radio.
Wacana Tulisan
Wacana tulisan pula ialah wacana yang disampaikan secara bertulis yang melibatkan hubungan antara penulis dengan pembaca.
Komunikasi yang berlaku ialah komunikasi satu arah atau tidak langsung. Penulis tidak mendapat reaksi pembaca pada masa itu kerana penulis tidak berdepan dengan pembaca. Contoh wacana tulisan ialah rencana, akhbar, majalah, DIP. IN PARAMEDIC 299 buku dan novel. BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)
CIRI-CIRI WACANA
TUJUAN GAYA SUSUNAN WACANA
KHALAYAK ISI
KOSA KATA
TATABAHASA
DIP. IN PARAMEDIC
300
TUJUAN Setiap wacana mempunyai tujuan. Menentukan selenggaraan sama ada untuk memperolehi maklumat atau sebagainya.
DIP. IN PARAMEDIC
301
KHALAYAK Mempunyai sasaran sama ada pembaca atau pendengar. Sebelum wacana ditulis, hendaklah menyedari dan menimbang sasaran yang dituju.
DIP. IN PARAMEDIC
302
ISI Isi hendaklah berseusaian dengan tajuk sesuatu wacana. Perlu disusun dengan kemas dan mudah difahami. Terdiri daripada fakta atau maklumat dan juga bahan bukti yang menjadi sokongan.
TATABAHASA Merangkumi pengungkapan klausa, frasa dan penggunaan imbuhan. Ayat-ayat yang digunakan hendaklah pelbagai dan sesuai dengan isi. Penggunaan imbuhan juga hendaklah tepat agar dapat memeperjelaskan maksud yang disampaikan.
DIP. IN PARAMEDIC
304
KOSA KATA Menggunakan kata-kata kiasan dan rangkai kata yang sesuai dengan tajuk. GAYA
Melibatkan pemilihan bentuk wacana sama ada berbentuk naratif, diskriptif dan eksposisi.
Mempunyai gaya yang tersendiri.
DIP. IN PARAMEDIC
305
SUSUNAN Mempunyai susun atur tertentu. Unsur-unsur wacan boleh disusun mengikut keutamaan: tempat, masa, akibat dan sebagainya.
DIP. IN PARAMEDIC
306
PRINSIP-PRINSIP WACANA
Tujuan
Setiap wacana yang hendak dihasilkan mesti mempunyai tujuan kerana tujuanlah yang menentukan jenis wacana yang digunakan. Tujuan adalah penting untuk memilih teknik penyampaian wacana, sama ada secara naratif, deskriptif atau eksposisi atau penghujahan. Tujuan juga menentukan bentuk wacana, sama ada ucapan, ceramah, surat rasmi atau tidak rasmi dan sebagainya. Jika tujuan wacana adalah untuk mendapatkan maklumat, ayat yang digunakan ialah ayat tanya. Jika maklumat pula yang hendak disampaikan, ayat penyata digunakan.
Tautan
Tautan atau kohesi bermaksud keserasian hubungan antara unsur linguistik dengan unsur linguistik yang lain dalam sesebuah wacana. Keserasian ditinjau daripada hubungan antara sesuatu perkataan, frasa atau ayat dengan sesuatu perkataan dalam wacana tersebut. Tautan dapat mewujudkan kesinambungan antara sebahagian teks dengan sebahagian teks yang lain sehingga membentuk satu kesatuan.
DIP. IN PARAMEDIC
308
Runtutan
Runtutan atau koheran merupakan kesinambungan idea yang terdapat dalam sesebuah wacana sehingga menjadi satu teks yang bermakna. Runtutan merupakan asas dalam pembinaan wacana kerana tanpa makna, teks tidak dianggap sebagai wacana.
DIP. IN PARAMEDIC
309
Penerimaan Sesuatu wacana perlu mempunyai pendengar atau pembaca yang merupakan penerima sesuatu wacana. Tahap penerimaan seseorang itu tinggi jika pendengar atau pembaca memahami sepenuhnya wacana yang disampaikan. Sebaliknya tahap penerimaan adalah rendah jika wacana tersebut tidak difahami oleh pendengar atau pembaca.
DIP. IN PARAMEDIC
310
Maklumat Setiap wacana perlu mempunyai maklumat, iaitu maklumat baharu dan maklumat lama. Maklumat lama ialah maklumat yang telah dinyatakan pada peringkat awal dan diulang dalam konteks berikutnya, manakala maklumat baharu ialah maklumat yang baharu sahaja dinyatakan dalam wacana tersebut.
DIP. IN PARAMEDIC
311
Keadaan Sesuatu wacana perlulah sesuai dengan keadaan. Kesesuaian itu menjadikan sesuatu wacana relevan dengan situasi ujaran. Pemilihan kata, frasa dan susunan ayat yang tepat amat penting untuk menjadikan sesuatu wacana itu sesuai dengan keadaan.
DIP. IN PARAMEDIC
312
Interteks
Interteks bermaksud sesuatu wacana bergantung kepada wacana yang lain. Melalui interteks, sesuatu wacana lebih mudah difahami oleh pembaca atau pendengar. Kefahaman seseorang terhadap sesuatu wacana yang dibaca atau didengar akan membantu menghasilkan wacana.
DIP. IN PARAMEDIC
313
Makna dalam Wacana

Makna dalam wacana dapat ditinjau daripada kepaduan
makna yang wujud dalam sesuatu hubungan makna. Antara bahagian yang ada hubungan dalam sesebuah wacana ditunjukkan seperti berikut:
Hubungan sebab dan akibat, iaitu sebagai contoh, Ahmad tidak bersungguh-sungguh berlatih. Dia gagal dalam setiap pertandingan yang disertainya. Hubungan sebab dan tujuan, iaitu sebagai contoh, Siti sangat rajin menelaah buku. Dia ingin berjaya dalam pelajaran.
Hubungan sebab dan hasil, iaitu sebagai contoh, Salmah begitu rajin belajar. Dia lulus dengan cemerlang dalam peperiksaan akhir. Hubungan latar dan kesimpulan, iaitu sebagai contoh, Rosmah menangis. Rupa-rupanya dia terlalu gembira kerana lulus peperiksaan dengan cemerlang. Hubungan syarat dan hasil, iaitu sebagai contoh, Pelajar-pelajar mestilah belajar bersungguh-sungguh. Kesungguhan akan menghasilkan kejayaan. Hubungan perbandingan, iaitu sebagai contoh, Rumah Romzi besar. Rumah Rosli lebih besar. Hubungan penjelasan, iaitu sebagai contoh, Tsunami yang berlaku baru-baru ini sungguh dahsyat. Bencana tersebut bukan sahaja telah mengorbankan nyawa, tetapi banyak harta benda telah musnah.
DIP. IN PARAMEDIC
BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK : 9 PENULISAN ( BERFORMAT )

PENULISAN
Penulisan teks perlulah kemas, dapat dibaca dan difahami. Teks hendaklah mempunyai isi yang cukup dan bersusun baik.
Terdapat 2 jenis teks iaitu:

Teks berformat Teks tidak berformat
TEKS BERFORMAT
Teks karangan berformat khusus karangan yang terikat dengan format-format tertentu. Teks berformat adalah seperti:
Surat Rasmi Laporan Wawancara Kertas kerja
SURAT RASMI
Surat rasmi bersifat formal dan digunakan untuk tujuan yang penting seperti urusan pejabat. Contoh surat kiriman rasmi:
Surat aduan Surat rayuan Surat undangan rasmi Surat permohonan Surat edaran (pekeliling) Surat pesanan barang dll
Gaya bahasa dan laras bahasa yang digunakan haruslah baku dan dapat menggunakan ejaan dan tanda baca yang betul. Penggunaan kiasan dan sebagainya tidak digalakkan dalam penulisan surat rasmi. Bahasanya hendaklah mudah tetapi tepat dan padat.
Perkara-perkara yang perlu diambil perhatian:

Gaya penulisan dan bahasa haruslah sesuai dengan penerima dan tujuan surat. Pemilihan ungkapan dan perkataan yang digunakan haruslah sesuai. Surat haruslah sesuai dan bersih, tanpa kesilapan ejaan, tatabahasa tanda baca dan fakta. Strukturnya mestilah mengikut turutan.
DIP. IN PARAMEDIC
321
Format surat rasmi

Alamat pengirim ditulis sudut atas sebelah kiri Satu garisan Nama dan alamat penerima Tarikh surat ditulis sebelah kanan surat, sebaris dengan baris akhir alamat penerima. Nama bulan berhuruf besar sepenuhnya dan bertanda noktah (.) Panggilan hormat penerima tanda koma (,) selepas panggilan hormat penerima Tajuk surat / perkara huruf besar pada setiap kata. Tiada tanda noktah di akhir kata.
DIP. IN PARAMEDIC
322
Format surat rasmi

Pemerenganan / isi-isi /nombor perenggan pertama dan akhir tidak diberi nombor.Kedua-dua peranggan dimulakan dari tepi. Sekian, terima kasih Tandatangan sebelah kiri bahagian akhir surat Nama penuh pengirim
LAPORAN
Ellin dan Hopkis (1985) Laporan sebagai dokumen untuk menyampaikan maklumat kepada pembaca yang khusus.
Laporan ditulis untuk melaporkan sesuatu hal atau peristiwa yang telah berlaku. Penulisan laporan adalah tentang kegiatan persatuan, lawatan, hari penyampaian hadiah dll.
324
Penulis mestilah benar-benar mengetahui segala butir atau hal yang hendak dilaporkan Butir-butir yang mesti diketahui seperti peristiwa tentang apa, siapa, bila, di mana dan mengapa haruslah dapat diolah dengan baik dalam laporan.
DIP. IN PARAMEDIC
325
Laporan boleh dikategorikan berdasarkan tujuan penulisan seperti:

Makluman Pemujukan Penerangan Sejarah
Terdapat 5 perkara perlu diambil perhatian:

Persediaan Pengumpalan bahan Penyusunan bahan Penulisan Penyemakan semula
DIP. IN PARAMEDIC
326
Format laporan
Tajuk laporan menggunakan huruf besar pada setiap awal kata Isi laporan bermula dengan pendahuluan dan diakhiri dengan penutup Tandatangan pelapor nama huruf besar, jawatan Tarikh laporan
DIP. IN PARAMEDIC
327
WAWANCARA
Penulis hanya menulis apa yang diperbualkan sahaja. Pembukaan mengupas atau memberi tafsiran terhadap tajuk.
Pertanyaan bercorak ilmiah
DIP. IN PARAMEDIC
328
Gaya bahasa wawancara

Pembukaan dimulakan dengan salam. Gunakan panggilan tuan/puan, cik/encik, pakcik/ makcik. Yang berstatus panggilan Yang Berhormat, Yang Mulia, Professor, Doktor. Pertanyaan haruslah berasas dan wujudkan suasana perbualan selesa. Soalan pendek dan tersusun. Bahasa yang digunakan sejajar dengan orang yang diwawancarakan. Akhiri wawancara dengan lafaz terima kasih.
DIP. IN PARAMEDIC
329
Format wawancara
Pendahuluan
Tafsiran terhadap tajuk
Isi
Berkaitan tajuk
Penutup
Ucapan terima kasih.
DIP. IN PARAMEDIC
330
KERTAS KERJA
Bahan untuk menulis atau mencatatkan sesuatu perkara tujuan menghasilkan atau menyediakan sesuatu. Dibentangkan kepada orang ramai, kumpulan dalam seminar atau bengkel. Digunakan dalam urusan lain termasuk dalam perancangan sesuatu projek, kajian dan sebagainya oleh sesuatu jabatan atau syarikat dan lain-lain.
Ciri-ciri umum kertas kerja ceramah

Tajuk Nama penceramah Nama institusi Abstrak (sinopsis / ringkasan) Pengenalan Perkaedahan Keputusan Perbincangan Rujukan Lampiran
Ciri-ciri umum kertas kerja projek / kajian

Tajuk Rasional Objektif / matlamat Jangkamasa yang diperlukan Kumpulan sasaran Andaian halangan yang mungkin timbul semasa menjalankan kajian / projek Kewangan perbelanjaan yang diperlukan Penubuhan jawatankuasa Menentukan jadual tugas Pelaksanaannya
Cara menulis kertas kerja: Tajuk

Bergantung kepada tujuan kertas kerja tersebut. Merangkumi semua idea utama yang hendak disampaikan. Ringkas dan tidak melebihi 15 patah perkataan.
Nama penulis dan institusi

Hendaklah ditulis penuh. Nama penulis hendaklah ditulis tanpa gelaran.
DIP. IN PARAMEDIC
334
Abstrak
Kandungan dan tujuan penulisan dibuat. Tidak perlu ditulis terlalu panjang, memadai 100150 patah perkataan.
Pengenalan
Memaparkan aspek yang berkaitan dengan tajuk secara menyeluruh tetapi ringkas.
DIP. IN PARAMEDIC
335
Objektif
Matlamat atau tujuan menulis kertas kerja. Idea yang menarik dan bagus,menentukan penilaian kertas kerja ini.
Petikan
Disemak mengikut sumber asal dan nytakan sumbernya. Kandungan petikan hendaklah sebagaimana yang asal.
Senarai rujukan / bibliografi / nota rujukan

Senarai rujukan bahan khusus yang menyokong sesbuah kertas kerja hendaklah dicatat dalam senarai rujukan. Bibliografi nama buku yang menjadi panduan bahan kerja, latar belakang atau bacaan lanjutan kepada pembaca yang berminat, ditulis di bahagian akhir sesuatu kertas kerja. Nota rujukan bahan atau kerja yang sukar diperolehi serta laporan yang terhad.
RENCANA
Rencana ditulis untuk dimuatkan dalam majalah atau surat khabar. Tujuan memberitahu sesuatu kepada pembaca.
Kandungan ajaran, buah fikiran, propaganda atau iklan.

Rencana ada 2 jenis:

Rencana umum Rencana berita
Rencana umum penulisannya bercorak ilmiah. Penulis berpengetahuan luas tentang tajuk yang ditulis. Rencana berita ditulis berdasarkan pemerhatian, penyelidikan dan wawancara dengan orang yang terbabit.
DIP. IN PARAMEDIC
339
Gaya bahasa rencana

Bahasa mudah dan lancar. Boleh dimuatkan dialog. Setiap teks haruslah mempunyai isi penting yang diolah secara berkesan. Isi yang utama didahulukan Format teks rencana format umum. Tajuk ditulis dibahagian tengah atas teks rencana.
DIP. IN PARAMEDIC
340
Bentuk penulisan
Perenggan pendahuluan Perenggan isi pertama Perenggan isi kedua Perenggan isi ketiga Perenggan isi seterusnya Perenggan penutup.
DIP. IN PARAMEDIC
341

BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK :10 PENULISAN ( TIDAK BERFORMAT )

TEKS TIDAK BERFORMAT

Teks karangan tidak berformat khusus karangan yang tidak terikat dengan formatformat tertentu.
Teks tidak berformat adalah seperti:

Ucapan Perbincangan Perbahasan Cerpen DIP. IN PARAMEDIC BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)
343
UCAPAN
Ucapan adalah ceramah
Seorang berdiri depan penonton atau menerusi radio atau televisyen
Komunikasi sehala penceramah berucap dan penonton mendengar.

Kandungan penerangan, penjelasan dan fakta tentang sesuatu. Situasi - majlis perasmian, perpisahan, perhimpunan atau keraian
DIP. IN PARAMEDIC
344
Gaya bahasa ucapan

Bahasa mudah, jelas dan lancar Isi haruslah tepat, munasabah dan meyakinkan. Format ucapan:
Pengenalan kata-kata aluan kepada hadirin mengikut protokol. Isi dimulakan dengan ucapan terima kasih serta menyatakan tujuan ucapan, seterusnya isi ucapan. Kata-kata penghadapan hadirin sekalian, saudara-saudari Penutup dimulakan dengan kata-kata yang dapat membayangkan atau menandakan ucapan itu tamat.
DIP. IN PARAMEDIC
345
PERBAHASAN
Karangan Jenis Perbahasan
1.
Karangan jenis ini ialah karangan yang ditulis untuk menyampaikan pendapat tentang sesuatu tajuk yang diberikan. 2. Perbahasan terbahagi kepada dua pihak yang mempunyai pendapat yang bertentangan iaitu : - pihak pencadang - pihak pembangkang 3. Kedua-dua pihak ini mempunyai pendapat-pendapat yang tersendiri yang hendak dihujahkan. 4. Setelah menulis pendahuluan kemukakan hujah-hujah 5. Pastikan kamu telah mengenal pasti terlebih dahulu hujah berkenaan yang pada mulanya dicatatkan secara ringkas. - mesti di tulis mengikut format ( terpesong format , tolak 3 markah ) - kata - kata aluan ( jika tidak ada , tolak 1 markah )
Menonton televisyen lebih banyak mendatangkan kesan yang buruk. Berikan pendapat kamu sama ada bersetuju atau tidak bersetuju dengan pernyataan ini. Pengenalan - kata-kata aluan - tajuk yang hendak dibahaskan Perenggan ke-2 - tidak bersetuju dengan tajuk - alat media massa yang terkenal - menyiarkan banyak rancangan Perenggan ke-3 - rancangan berita dan peristiwa dunia banyak berfaedah - dapat mengetahui perkembangan dunia Perenggan ke-4 - banyak rancangan lain dapat menambahkan ilmu pengetahuan - mengetahui sesuatu perkara dengan lebih terperinci Penutup - tegaskan pendapat anda tentang tajuk perbahasan - ucapan terima kasih
DIP. IN PARAMEDIC
347
CERPEN
Adalah cereka atau cerita yang relatif pendek. Dilakukan dengan penuh hemat dan ekonomi supaya wujudnya satu kesan kepada pembaca. Merupakan satu kesatuan bentuk yang utuh dan lengkap.
DIP. IN PARAMEDIC
348
Terdapat beberapa unsur yang penting dalam cerpen:

Tema Plot Watak Latar Gaya Suasana cerita
Setiap orang ada gaya tersendiri untuk mengungkapkan sesuatu.
Gaya adalah peribadi pengarang itu sendiri.

Gaya bahasa terdiri daripada 4 unsur yang saling berkait:
Diksi pemilihan kata-kata Sintaksis penyusunan ayat Langgam penceritaan unsur mengandungi dialog, pemikiran, aksi, deskripsi dan eksposis. Tempo berhubung erat dengan ketiga-tiga unsur.
DIP. IN PARAMEDIC
350

BM

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

BM

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

BM

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ISI KANDUNGAN

2 - 77 78 - 144 145- 154

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

WINDFIELD INTERNATIONAL COLLEGE

BAHASA KEBANGSAAN A (MPW 1113) TAJUK : 1 PENGENALAN

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL DAN RUMPUN BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

RUMPUN AUSTRONESIA BARAT

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

HIPOTESIS TEMPAT ASAL BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

PERKEMBANGAN BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

BAHASA MELAYU KUNO BAHASA MELAYU KLASIIK BAHASA MELAYU MODEN

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA MELAYU KUNO

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

CIRI-CIRI BAHASA MELAYU KUNO

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA MELAYU MODEN

ASAL USUL BAHASA MELAYU

UNSUR UNSUR ASING DALAM BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

BAHASA KEBANGSAAN (MPW 1113)

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU

ASAL USUL BAHASA MELAYU