Oleh : Zaimaslina Junaidi

Membincangkan reaksi dalam dan luar negara terhadap pembentukan Malaysia Membincangkan isi2 Perjanjian Malaysia 1963

TANAH MELAYU 1. Mendapat sambutan baik 2. Semua parti politik termasuk PAS, Parti Rakyat & Parti Buruh semua bersetuju, Cuma berbeza pdpt dgn cara melaksananya SINGAPURA 1. PAP menyambut baik cadangan pbntkn Mas 3. Barisan Sosialis & Parti Rakyat Singapura menentang kerana menyifatkan cadangan itu sbg 1 usaha British terus kekal menguasai SingapuraBantahan Barisan Sosialis & Parti rakyat Singapura memaksa kerajaan PAP 4. 1 pungutan suara pd 1 Sept 1962 5. Lebih 70 % rakyat Singapura memberi mandat kpd kerajaan PAP

SABAH DAN SARAWAK

Jadual 10.5 : Pendirian parti2 politik di sabah & Sarawak terhadap gagasan Malaysia
Parti yg Menyokong Sebab2 Menyokong

USNO (sabah) PANAS (Srwk) Bsrjasa (Srwk)

Parti yg Menentang UNKO (sabah) Pasok Momogun (Sabah) PESAKA (srwk) SNAP (Srwk) SUPP (Srwk)

Menjamin pkmbgn & perubahan taraf hidup, pndidikan, eko & politik pddk bumiputera
Sebab2 Menentang Bimbang penguasaan org Melayu thdp pddk di Sabah & Srwk Bimbang kpntgn ekonomi akn terjejas Sabah & Srwk diberi kemerdekaan terlebih dahulu

1. 2.

3.

4. 5.

Pemimpin lain di Borneo menganggap gagasan Mas sbg helah menggantikan penjajah British Barisan bersatu dianggotai Ong Kee Hui (Parti Rakyat Bersatu Sarawak), Donald Stephens (Pertbhn Kebgsaan Kadazan Bersatu) & A.M Azahari (Parti Politik Brunei). Bantahan timbul kerana tdk diberi maklumat lengkap Jun 1961, Tunku Abdul Rahman dgn kerjasama British mengadakan Persidangan Persatuan Parlimen Komanwel di Singapura Persidangan berjaya mewujudkan persefahaman. Keputusan dicapai utk menubuhkan Jawatankuasa Perundingan Perpaduan Mas

BRUNEI 1. Mulanya sultan Brunei melahirkan sokongannya namun bukanlah muktamad kerana ingin mengkaji terlebih dahulu 2. Kerajaan Brunei meninjau pendirian rakyat dan sebahagian besar rakyat tdk bersetuju 3. Pengaruh dpd Parti Rakyat Brunei, pimpinan A.M Azahari menentang kemasukan Brunei kerana lbh berminat menubuhkan NKKU 4. NNKU dianggotai Brunei, Sabah, Sarawak dgn sultan Brunei sbg Ketua Negara

5. 6.

7. 8.

TNKU dibentuk oleh Parti Rakyat Brunei utk mencapai cita2 itu 8 Dis 1962, TNKU melancarkan pemberontakan bersenjata di Brunei tetapi ditumpaskan oleh kerajaan dgn bantuan British Akibat pergolakan politik, sultan Brunei memutuskan tdk menyertai Mas Brunei kekal menjd sebuah tanah jajahan British sehingga pd 1 Jan 1984

TUNTUTAN FILIPINA KE ATAS SABAH 1. Jun 1962, Filipina menuntut Sabah bg pihak waris Kesultanan Sulu. Filipina mendakwa Sabah dipajak & bukan dijual oleh sultan Sulu kpd Baron Von Overbeck & Alfred Dent (1874) & pajakan dibatalkan pd tahun 1958 2. Kerajaan Persekutuan TM tdk berhajat membiarkan isu tuntutan menjd halangn pembntkn Mas 3. Feb 1963, kedua-dua pihak bersetuju berunding di London tetapi gagal krn British enggan mengiktiraf kedaulatan Filipina ats Sabah 4. Filipina trus menuntut namun tidak dilayan & Filipina memutuskan hubungan diplomatik

KONFRONTASI INDONESIA 1. Indonesia tdk menentang namun sikap Indonesia berubah disebabkan hasutan PKI pimpinan D.N. Aidit 2. PKI berjaya mempengaruhi Presiden Sukarno utk mengisytiharkan dasar konfrontasi dgn kempen Ganyang Malaysia 3. Tentera Indonesia melancarkan serangan gerila & menyusup masok di TM, Singapura, Sabah & Srwk 4. Persidangan Kemuncak diadakan di Manila mulai 30 Jul-5 ogos 1963 yg dihadiri Tunku Abd. Rahman, Presiden Sukarno & Presiden Macapagal 5. Bersetuju merapatkan hbgn kerjasama menerusi MAPHILINDO

6.

7.

8. 9.

10.

Pemimpin Indonesia & Filipina bersetuju dgn syarat Suruhanjaya Khas ditubuhkan di bwh PBB utk meninjuai pdgn pnddk Sabah & Sarawak PBB mhntr 1 suruhanjaya diketuai Lawrence Michaelmore di wilayah Borneo utk meninjau pndgn pddk serta meneliti kerja2 yg ditugaskan oleh Suruhanjaya Cobbold Tugas itu dijalankan mulai 16 ogos-5 sept 1963 Laporan Suruhanjaya Khas PBB mendpti sbhgian bsr pnddk bersetuju serta memperakukan laporan Suruhanjaya Cobbold Indonesia dan Filipina enggan menerima kptsn tersebut dan terus meneruskan dasar konfransi

1.

2.

3.

4. 5.

Pemulihan Hubungan Diplomatik MasIndonesia Kegagalan rampasan kuasa PKI pd 30 Sept 1965 menyebabkan komunis merosot Perkmbgn ini mengendurkan dasar konfrontasi selepas berlaku perubahan kuasa Presiden Sukarno kpd Jeneral Suharto Perubahan itu membolehkan rundingan damai diadakan utk menamatkan konfrontasi & memulihkan hubungan. Rundingan menghasilkan 1 perjanjian damai ditandatangi di Jarkata pd 11 Ogos 1966 Ditandatangi Tunku Abdul Razak bin Dato Hussien dn Adam Malik scr rasmi.

JAWATANKUASA PERUNDINGAN PERPADUAN MALAYSIA 1. 23 Jul 1961, Jwtnkuasa Perundingan Perpaduan Mas ditubuhkan di Singapura dipengerusikan Donald Stephen 2. Utk menerangkan konsep Mas kpd pddk Sabah, Sarawak & Brunei 3. Rundingan diadakan 4 kali 4. Jwtnkuasa Perundingan Ppaduan Mas bsetuju Perlembagaan TM, 1957 mjd asas Plmbagaan Psekutuan Mas

5.

Antara pkara lain dipersetujui : Kewujudan sebuah krjaan pusat yg kuat & terdpt pembahagian kuasa Sabah & srwk diperuntukan bbrp keistimewaan BM bahasa rasmi dan Islam agama rasmi

PENUBUHAN SURUHANJAYA COBBOLD 1. Ditubuhkan pd Jan 1962 utk mdptkn pndgn pddk Sabah & Srwk ttg gagasan Mas 2. Dipengerusikan Lord Cobbold & dianggotai Sir Anthony Abell & Sir David Watherston (Britain) serta 2 org wkl TM iaitu Mohd Ghazali Shafie & Wong Pow Nee 3. Memulakan tugas pd 19 Feb-18 apr 1962 4. Laporan Suruhanjaya Cobbold diserahkan kpd TM & Britain pd bln Julai 1962 yg mengesahkan 80% pddk Sabah & Sarawak bsetuju

5.

Suruhanjaya Cobbold meyokong cadangan ini dan mengesyorkan bbrp pkara Perlembagaan Prsekutuan TM 1957 asas kpd Perlembagaan Persekutuan Mas Kuasa autonomi & jaminan khas dlm sesetengah pkara diberikan kpd Sabah & Srwk. Persekutuan yg bakal ditubuhkan dinamakan Malaysia dgn Sabah & Sarawak mpunyai ketua tersendiri Kuasa imigresen & agama dibwh kwln Dewan Undangan Sabah & Srwk Peraturan2 kewangan akn diadakn bg pembangunan eko Sabah & Srwk

JAWATANKUASA ANTARA KERAJAAN 1. JAK ditubuhkan bln ogos 1962 utk merangka Perlembagaan Persekutuan 2. Wakil dr Sabah mhntr 1 memorandum yg mengandungi 20 perkara utk melindungi hak & kepentingan penduduk Sabah 3. Srwk bersetuju ttg perkara2 yg terkandung dlm tuntutan 20 Perkara tersebut 4. JAK mengeluarkan laporannya bln Feb 1963 5. Dibincang dlm Majlis Negeri Sarawak pd 8 mac 1963 & diikuti Sabah pd 13 Mac 1963 sblm dibntgkan dlm Parlimen Persekutuan TM & diluluskan sbg Akta Mas 1963

20 Perkara Sabah Agama Islam diterima sbg agama rasmi Persekutuan ttp tdk ada agama rasmi di Sabah BI trs mjd bahasa rasmi Sabah & BM sbg bhs kebangsaan

Laporan Jawatankuasa Antara Kerajaan Agama Isalam sbg rasmi persekutuan, ttp Sabah & Srwk dikecualikan BM bhs rasmi Persekutuan, ttp BI bhs rasmi Sabah & Sarawak sehingga MU & MN meminda pkara itu 10 thn selepas Hari Malaysia Kuasa imigresen mjd hak k. Pusat, ttp kerajaan ngeri Sabah & Srwk diberi hak bersuara Pdidikan di bwh kuasa K.Pusat ttp di Sabah & Srwk dikekalkan Sabah diperuntukkan 16 kerusi. Sarawak 24 kerusi & Singapura 15 kerusi dlm Parlimen

Kuasa Imigresen tletak di bwh k. Negeri Sistem pdidikan di sabah dikekalkan Perwakilan dlm parlimen mengambil kira keluasan ngri, di samping blgn pddk

PERJANJIAN MALAYSIA 1963 1. Rundingan akhir diadakan di London pd bulan Jun 1963 2. Ditandatangani pd 9 Julai 1963 3. Ratu Elizabeth II memperkenankan Akta Malaysia 4. Pd 26 Ogos 1963, Yang Di-Pertuan Agong memperkenankan Akta Malaysia 5. Akta Malaysia memperuntukan bbrp perkara kmudian diterima & dimasukkan dlm Perlembagaan Persekutuan. Antaranya :

Semua urusan berkaitan hal ehwal luar tletak di bwh bidang kuasa & tanggungjwb kerajaan Persekutuan Agama Islam agama bg Persekutuan, kecuali Sabah & Sarawak ttp agama2 lain boleh diamalkan dgn bebas BM bahasa kebangsaan, ttp BI & bahasa2 lain boleh digunakan. Bg Sabah& Sarawak, BI bhs rasmi & bhs itu masih boleh digunkan sehingga 10 thn selepas Hari Malaysia Sabah & Srwk diberi kuasa mengawal hal ehwal imigresen & perkhidmatan awam Srwk memperoleh 24 kerusi, Sabah 16 kerusi & Singapura 15 kerusi dlm parlimen Rakyat bumiputera Sabah & Srwk mendapat taraf yg sama iaitu kedudukan istimewa dlm perlembagaan Persekutuan.

PERISYTIHARAN MALAYSIA 1. Tarikh pbntkkn Mas dicadangkan pd 31 Ogos 1963 ttp disebabkan Suruhanjaya Khas PBB dpt menyiapkan laporan tinjauan pd 14 sept 1963, tarikh asal ditunda kpd 16 Sept 1963 2. Perisytiharan Malaysia dibuat pd 16 Sept 1963 scr serentak di seluruh negara. 3. KL- dilakukan di Stadium Merdeka oleh Yang Di-Pertuan Agong & raja2 Melayu 4. Sabah- dibuat k. menteri, Donal Stephens hdpn Yang Dipertua Negeri, Datu Mustapha bin Datu Harun dan Tun Abdul Razak bin Dato Hussien 5. Kuching- wakil kerajaan Persekutuan, Mohd Khir Johari & dihadiri oleh Yang Dipertua Negeri, Abg Hj Openg bin Abg Sapiee & Ketua menteri, Stephen Kalong Ningkan