Mollusca (weekdieren)

Algemene morfologie
Rasptong of radula => nieuwvorming! Ventrale voet Ingewandenzak Dorsale mantel vormt bescherming Cuticula of Rij platen of Schelp

Klassificatie
7 grote groepen:
Classis Aplacophora (Wormmollusken) Classis Placophora (Keverslakken) Classis Monoplacophora Classis Scaphopoda (Tandschelpen) Classis Gastropoda (Slakken) Classis Cephalopoda (Koppotigen)

Classis Bivalvia (2-kleppigen)

Cl. Bivalvia = 2-kleppigen

- Schelp met 2 kleppen + ligament - Sluitspieren (adductoren) - Lichaam lateraal afgeplat en omgeven door mantel - In- en exhalerende sifons achteraan - Sterk gereduceerde kop - Grote kieuwen => filterfeeders - Geen radula

periostracum

umbo

Cl. Bivalvia = 2-kleppigen

voorkomen:
uitsluitend aquatisch (marien en zoetwater) Ingegraven in zachte bodems of in harde substraten (boren!!)
Reductie kop Sifons achteraan Filterfeeders (soms in combinatie met depositfeeders)

Vastgehecht op harde substraten met byssus

Voortbeweging:
Voet byssusdraden

Taak 1: Bestudeer de uitwendige morfologie van de mossel Taak 2: Teken het ventraal zicht van de opengeplooide mantelholte

Cl. Bivalvia - Mytilus edulis

mond mondlappen cerebro-pleurale ganglia mantellob pedale ganglia kieuw nier urogenitale papil viscerale ganglia hepatopancreas voetprotractoren voet byssusklier gonaden

Achterste sluitspier
Taak 3: Teken het ventraal zicht van de opengeplooide mantelholte van de gekookte mossel

Cl. Bivalvia - Mytilus edulis

Voet protractoren

Voet

Kieuw

Voet retractoren
Achterste sluitspier

Cl. Bivalvia - Mytilus edulis

Detail filamenten

voedselgroeve Frontale cilin

(partikels nr voedselgroeve)

Latero-frontale cilin
(vangen partikels)

Laterale cilin
(H2O ts filamenten)

Taak 3: Maak kieuwpreparaat en laat controleren door een assistent

Cl. Bivalvia - Determinatie

Belangrijkste determinatie kenmerken dorsaal

caudaal

rostraal ventraal

Cl. Bivalvia - Determinatie

Belangrijkste slottypes:
heterodont: gering # tanden, verschillend van vorm taxodont: talrijke, gelijkvormige tanden desmodont: 2 cardinale tanden versmolten tot lepelvormige chondrofoor

Buitenkant schelp:
concentrische en/of radirende lijnen/richels equilateraal inequilateraal equivalve inequivalve
Voor de schelpen van dit practicum: - ligament is steeds extern - geen tanden op caudale zijde

Cl. Bivalvia - Determinatie

Taak 4: Determineer 2 schelpen tot op soortsniveau (per 2 studenten): - schrijf de gevolgde stappen in de sleutel op => nieuw blad! - laatStarten controleren doorde assistent met determinatie van 2 schelpen

Determinatie wordt mondeling overlopen met assistent in de loop van de namiddag Ten laatste om 15.30h starten met de opdrachten van de mossel !!!