Goederenrecht;

verbintenissenrecht;
bijzondere overeenkomsten
BURGERLIJK
RECHT:VERMOGENSRECHT
Rechten die op geld waardeerbaar zijn
 Waar te vinden
• Goederenrecht: Boek 3 en 5 BW
• Verbintenissenrecht: Boek 3, 6 en 7 BW
• Bijzondere overeenkomsten: Boek 3, 6 en
7
 Vier relevante boeken
• Boek 3: Vermogensrecht in het algemeen
• Boek 5: Zakelijke rechten
• Boek 6: Alg gedeelte verbintenissenrecht
• Boek 7 Bijzondere Overeenkomsten
 Boek 3
• Vermogensrecht beschrijft rechten die op
geld waardeerbaar zijn en overdraagbaar
zijn. Zie art. 3:6 BW
• Voorbeelden: Eigendomsrecht op een
fiets; vorderingsrecht op een bank
 Boek 5
• Zaken: alle tastbare voorwerpen waarvan
een mens eigenaar kan zijn, zie art. 3:2
BW.
 Boek 6
• Geeft algemene regels voor alle
verbintenissen: bindende juridische
afspraken tussen personen
 Boek 7
• Bijzondere regels voor bijzondere
overeenkomsten: Huur; Arbeid;
Consumentenkoop.
 GOEDERENRECHT
• Verschillende vormen van zeggenschap
die personen over goederen kunnen
hebben

• Goederen 3:1 jo. 3:6 BW

• Zaken 3:2 en 3:3 BW
• Hoofdzaken en Bestanddelen 3:4 BW
• Register- en niet-registergoederen 3:10
BW
 Overzicht van absolute rechten op
goederen
• Eigendom 5:1BW
• Erfdienstbaarheden 5:70 BW
• Erfpacht 5:85 BW
• Opstal 5:101 jo. 5:20 BW
• Appartementsrecht 5:106 BW

• Vruchtgebruik 3:201 BW
• Hypotheek en pand 3:227 BW
Kenmerken en Indelingen Absolute
rechten
• Absolute en relatieve rechten
• Kenmerken absoluut recht:
derdenwerking; zaaksgevolg; prioriteit;
separatist (in faillissement); gesloten
systeem
• Indeling absolute rechten: zakelijke
rechten (boek 5) en overige (boek 3);
zekerheids- en genotsrechten; volledige
en beperkte rechten.
 Verkrijging van goederen
• Recht of zaak komt in vermogen van een
persoon
• Verkrijging (3:80 lid 1) BW algemene en
bijzondere titel
• Overdracht (3:84 BW) : geldige titel;
beschikkingsbevoegd; levering
• Leveringshandeling: roerende zaken 3:90 BW;
registergoederen 3:89 BW; vestiging en
overdracht beperkt absoluut recht, zie
schakelbepaling art 3:98 BW
 Bezit en Houden
• Bezit= houden van een goed voor jezelf,
art 3:107 lid 1 BW
• Houderschap is houden van een goed
voor een ander
• Betreft de feitelijke macht over een goed
• Levering roerende zaken zonder feitelijke
handeling, zie art. 3:115: met korte hand;
met lange hand; levering C.P.
 DERDENBESCHERMING
• Bij roerende zaken, niet registergoederen,
art 3:86 BW. Vereisten:
• Geldige titel
• Bezitsverschaffing
• Anders dan om niet
• Goeder trouw
• Wegwijsplicht van art. 3:87 BW
 EIGENDOMSRECHT
• Eigendom, art 5:1 BW
• Karakter eigendomsrecht
• Bevoegdheden van de eigenaar, 5:1 lid 2
BW: 1. gebruik; 2. vruchten; 3.
vervreemden en bezwaren; 4. revindicatie
5:2 BW
• Beperking eigendomsrecht: 1.beperking
door de wet; 2. misbruik van recht.
 EIGENDOMSRECHT
• Burenrecht, zie artt 5:37 e.v.BW

• Specifieke wijze eigendomsverkrijging:

inbezitneming art. 5:4 BW; vinderschap
5:5 BW; schatvinding 5:13 BW; natrekking
5:14 jo. 5:20 BW; zaaksvorming 5:16 BW;
vermenging 5:15 BW.
 Erfdienstbaarheid; erfpacht; app
recht;opstal; vruchtgebruik
• Erfdienstbaarheid 5:70 BW: heersend en
dienend erf. Iets niet doen of dulden: art. 5:71
BW
• Erfpacht 5:85 BW. Erfpachter heeft zelfde genot
van de zaak als eigenaar: art. 5:89 BW.
• Opstal 5:101jo. 5:20 BW
• Appartementsrecht 5:106 BW splitsen eigendom
van een gebouw in app.
• Vruchtgebruik 3:201 BW: recht om goed van een
ander te gebruiken+ genot van de vruchten
 Recht van Pand 3:227; 3:236 BW
• Kenmerken Pand+ Hypotheek: 1. zekerheidsrecht; 2.
afhankelijk recht; 3. separatist; 4. parate executie
• Vestiging van pandrecht 3:98 jo. 3:84 BW

• Pandrecht op een roerende zaak: vuistpand art. 3:236

lid 1; bezitloos pandrecht art. 3:237 lid 1
• Pandrecht op een vordering op naam: openbaar
pandrecht 3: 236 lid 2 jo 3:94 akte +mededeling; stil
pandrecht authentieke akte of gereg onderhandse akte
3:239 lid 1

• Einde pandrecht
 Recht van Hypotheek
• Vestiging
• Bedingen
• Afsluiten Hypotheek

• Executie
• Einde recht van Hypotheek
 VERBINTENISSENRECHT
• In het verbintenissenrecht gaat het om
rechten en plichten tussen personen
• Ontstaan uit overeenkomsten (jur
bindende afspraak tussen 2 of meer
personen over het leveren van een
prestatie) en uit de wet
• Sluitstuk: redelijkheid en billijkheid
• Kenmerken verbintenis: in rechte
afdwingbaar; relatieve werking
 Verb Recht
• Verschil absolute en relatieve rechten:
• Zeggenschap over een goed/jur relatie
tussen personen
• Abs rechten jegens eenieder/rel rechten
tussen partijen
• Abs rechten zaaksgevolg/rel rechten niet
• separatist
 Rechtshandeling
• Rechtshandeling: handeling gericht op
rechtsgevolg; eenzijdig/meerzijdig
• Persoon die de rechtshandeling verricht
dient handelingsbekwaam te zijn, art 3:32
BW.
• Wil & Verklaring 3: 33 BW.
 Overeenkomst
• Meerzijdige rechtshandeling 6:213 BW
• Totstandkoming overeenkomst: aanbod &
aanvaarding 6:217 BW;
• Duur van het aanbod, art. 6:221 BW;
Mondeling vervalt indien het niet direct
wordt aanvaard; Schriftelijk vervalt indien
het niet binnen redelijke termijn wordt
aanvaard
• Terugkomen op aanbod, art. 6:219 BW
 De nietige en vernietigbare
rechtshandeling
• Wat kan er mis gaan bij een
rechtshandeling
• Geestelijk stoornis 3:34 BW en
vertrouwensbeginsel 3:35 BW
• Wilsgebreken (door omstandigheden van
buiten) 3:44 BW: Bedreiging; Bedrog;
Misbruik van omstandigheden;
 DWALING art. 6:228
• Afwezigheid van een juiste voorstelling van
zaken
• 6:228 lid 1 onder A: te wijten aan inl wp
• 6:228 lid 1 onder B: wp had behoren in te lichten
• 6:228 lid 1 onder C: wederzijdse dwaling
• Beperkingen Dwaling: 6:228 lid 2: uitsluitend
toekomstige omst; gezien omst van het geval
voor rekening van dwalende behoort te blijven
 Vernietiging van rechtshandeling
• Brief of rechterlijke uitspraak 3:45 BW
• Terugwerkende kracht 3:53 BW dus:
• Goederenrechtelijke gevolgen: levering
dient te worden teruggedraaid.
 Nietigheid van de rechtshandeling
• Discrepantie wil & verklaring;
vertrouwensbeginsel 3: 35 BW.
• Inhoud van de rechtshandeling in strijd
met openbare orde, de goede zeden of de
wet, art. 3:40 BW
 Inhoud en uitleg van de
overeenkomst
• Contractsvrijheid staat voorop
• Daarnaast 6:248 lid 1BW. Wet; gewoonte;
redelijkheid en billijkheid
• Wet: dwingend/regelend recht
• Redelijkheid en billijkheid: beperkende
werking 6:248 lid 2 BW
 Inhoud en uitleg van de
overeenkomst
• Uitleg van de overeenkomst: Haviltex-
criterium: verwachtingen die partijen over
en weer redelijkerwijze van elkaar
mochten hebben, gezien:
• Maatschappelijke kring waartoe partijen
behoren
• Rechtskennis
• Nadelige gevolgen
 Algemene voorwaarden
• Definitie: art. 6:231 BW. Bedingen die vaker
worden gebruikt en niet de kern van de
overeenkomst raken

• Vernietigbaarheid algemene voorwaarden art. 6:

233 BW:
• Mogelijkheid tot kennisnemen, art. 6:234 BW
• Onredelijk bezwarend, art. 6:236 en 237 BW
 De onrechtmatige daad
• Definitie onrechtmatige daad, art. 6:162 lid 2 BW:
Inbreuk op een recht; strijd met een wettelijke plicht;
strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het
mtsch verkeer betamelijk is. Behoudens een
rechtvaardingingsgrond

• Voorwaarden voor schadevergoeding:

• Toerekenen 6:162 lid 3
• Schuld
• Causaal verband
• Schade

• Relativiteitseis art. 6: 163

 Onrechtmatige daad
• Vorderingen uit o.d.: Schadevergoeding; Verbod
van de handeling;rectificatie.

• Kwalitatieve aansprakelijkheid:
• Aansprakelijkheid van de ouders 6:169 BW
• Aansprakelijkheid werkgever 6:170 BW jo. 7:661
BW
• Aansprakelijkheid gebrekkige zaken/opstallen
6:173/6:174 BW
• Productaansprakelijkheid 6:185 BW
 Drie verbintenissen uit de wet
• Zaakwaarneming art. 6:198 BW: het zich w&w
op redelijke grond inlaten met het behartigen
van eens anders belang, zonder bvgdh daartoe
uit rh of anders rechtsverhouding te ontlenen.
• Onverschuldigde betaling 6:203 BW: het zonder
rechtsgrond verrichten van een prestatie
• Ongerechtvaardigde verrijking 6:212 BW: Hij die
ongerechtv verrijkt is ten koste van een ander, is
verplicht diens schade te vergoeden.
 Niet-nakomen van verbintenissen
• Resultaatsverbintenis↔Inspanningsverb.
• Acties bij niet-nakoming: nakoming 3:296 BW;
opschorting 6:262 lid 2 BW; ontbinding 6:265
BW en
• Schadevergoeding 6:74 BW
• Voorwaarden: toerekenbare tekortkoming,
zijnde: schuld; risico schuldenaar; toerekening
ogv de wet; toerekening ogv overeenkomst;
toerekening ogv verkeersopvattingen
 Niet-nakomen van verbintenissen
• Overige voorwaarden schadevergoeding:
schade; causaal verband; prestatie blijvend
onmogelijk/schuldenaar in verzuim, zie art. 6:74
lid 2 jo 6:82 lid 1 en 83 onder a.

• Ontbinding van de overeenkomst 6:265 BW

• Keuze uit verschillende acties bij niet-nakoming.
 Benoemde overeenkomsten
• Koopovereenkomst art. 7:1 BW
• Nakomingsvordering koper art. 7:21 BW
• Consumentenkoop: dwingend recht art.
7:6 BW

• Colportagewet
 Huur en Verhuur
• In BW: art. 7:201 BW algemeen; art. 7:232
BW woonruimte; art. 7:290 BW
bedrijfsruimte

• Huur in het algemeen: plichten

verhuurder: tbs 7:203 BW, gebreken
verhelpen 7:204 BW. Plichten huurder:
huurpenningen voldoen 7:212 BW, kleine
dagelijkse rep 7:217 jo 7:240
 HUUR
• Onderhoud: gebrek= aantasting
woongenot 7:204 lid 2
• Niet nakoming door verhuurder: rep zelf
uitvoeren art. 7:206 lid 2; huurverlaging
7:207; vergoeding schade
 Huur en verhuur
• Huur woonruimte 7:232 BW
• Huurprijzen 7:246 BW
• Huurbescherming 7:272 BW
• Opzeggingsgronden 7:274 BW: niet gedragen als goed
huurder; tussenhuur; verhuurde dringend nodig; niet
instemmen aangaan nieuwe huurovk; verwezenlijking
bestemmingsplan.
• Hospitawoningen
• Campuscontracten
• Medehuurder: 7:266+ 267 BW
 De verzekeringsovereenkomst art
7:925 e.v.
• Verzekering: de financiele gevolgen voor een
onzekere gebeurtenis in de toekomst zijn gedekt
• Kenmerken en begrippen:
schadeverzekerering/sommenverzekering
• Mededelingsplicht verzekeringsnemer 7:928 lid
1
• Gevolgen niet-nakomen mededelingsplicht
7:929: overeenkomst opzeggen; uitkering
weigeren
• Over- en onderverzekering
De Arbeidsovereenkomst art. 7:610
BW
• Kenmerken: arbeid, loon, gezag
• Plichten werkgever: tijdig bet loon 7:616 jo
625; veilige werkplek 7:658 BW;
aanpassen arbeidsduur
• Plichten werknemer: arbeid zelf verrichten;
aanwijzingen opvolgen
• Inhoud arbeidsovereenkomst
• Ontslagbescherming
• De opzegverboden 7:670 BW
 Tijdelijke arbeidsovereenkomsten
en andere arbeidsrelaties
• AO voor bepaalde tijd; voor bepaald
werk/bepaalde situatie 7:667 BW
• Ontslagbescherming tijdelijke contracten 7:668a
• Oproepkrachten en andere flexibele werknemers
7:610b
• Uitzendovereenkomst 7:690; gezag

• Overeenkomst tot opdracht: niet tastbare dienst

art 7:400 BW
• Aanneming van werk: aannemer maakt een
tastbaar object 7:750 BW
 vertegenwoordiging
• Iemand vervult namens een ander een
rechtshandeling
• Op grond van de wet/ogv volmacht
• Lastgeving 7:414 kern van de ovk en
gehoudenheid
• Bemiddeling 7:425
• Agentuur 7:428