Sensatie en

perceptie
Hoofdstuk 7
Inhoud college

• Van stimulatie tot perceptie

• De zintuigen
• Perceptie en sensatie
Ik zie, ik zie, wat jij ook
ziet?
Wat zie ik?

Wat zie jij?

en jij?
en jij?
en jij?

Is dit hetzelfde?
En is dat wat wij zien ook echt?
 Stimulatie wordt
perceptie

stimulatie
+ receptor

transductie

sensatie

perceptie
• stimulatie lichtgolf 600 nm
+ oog kegeltjes en staafjes

• transductie lichtgolf wordt

zenuwimpuls

• sensatie ik zie kleur, vorm,

beweging, helderheid …..

• perceptie ik zie….
Zintuigen
Waarnemingsdrempels
• Absolute drempel
• Juist waarneembare verschil (JWV)
verschildrempel =
Wet van Weber
• Signaaldetectietheorie
• Sensorische adaptatie
Absolute drempels

Licht
Geluid
Smaak
Geur
Aanraking
Juist waarneembare
verschil
Het JWV is groot wanneer de intensiteit
groot is
en klein, wanneer de intensiteit klein is

= Wet van Weber

Signaaldetectietheorie
Wat je waarneemt hangt van
omstandigheden:
• Ben je alert of moe?
• Heb je koffie of bier gedronken?
• Heb je een leuke les of val je in slaap?
• Is het onderwerp belangrijk voor je
VV3 of irrelevant?
• …
Sensorische
adaptatie

Alles went,

behalve …

veranderingen
Zien

We kijken met onze ogen, maar

we zien met onze hersenen

Verwerking lichtgolven in visuele

cortex
Verwerking lichtgolven in visuele
cortex gaat niet altijd zonder
problemen …
Hor en

Verwerking geluidsgolven in
auditieve cortex
Voelen
Pijn
 Pijn
• Acute en chronische pijn
• Pijndrempel
• Functie van pijn =
waarschuwen voor potentieel
gevaar
 Pijnbeleving
• Vroege ervaringen
• Aandacht
• Verwachtingen (placebo-effect)
• Betekenis
• Perceptie
Perceptie geeft
betekenis aan
sensatie
Doel perceptie
=
accurate grip op de
wereld

Overleving
Maar …

Wat je waarneemt, is niet altijd

wat er is….
Het mkaat hamelael netis uit in wlkee
vlogodre de ltteers in de wrodeon
saatn. Het is aeleln niodg dat de eretse
en de ltaatse ltteer van het wrood op de
jiutse patals saatn. De rset van de
ltteers mgoen wlelikueirg gpletaast
wdoren en je knut tcoh nog gwoeon
lzeen wat er saatt.
Hoeveel poten tel je?
Ligt de rode punt voor
of achterin de kubus?
Is er reden om bang te
zijn?
Müller-Lyer illussie
Müller-Lyer illussie
Müller-Lyer illussie
 Rol van aangeboren
waarnemingspatronen (Gestalten)
•Figuur en (achter)grond
•Subjectieve contouren en sluiting
•Gelijkenis
•Dicht(bij)heid
•Continuering
•Minimumprincipe van perceptie =
wet van Pragnanz
Figuur en (achter)grond
Figuur en (achter)grond
Figuur en (achter)grond
Subjectieve contouren en sluiting
Gelijkenis
Dicht(bij)heid
Continuering
Minimumprincipe van perceptie
= wet van Pragnanz
http://www.psychologiemagazine.nl/
web/Brein/Train-uw-brein/Poll-
optische-illusies.htm

http://www.youramazingbrain.org/su
persenses/illusions.htm