ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ
ΑΜΥΝΑΣ
ΑΜΥΝΑΣ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΙΑΣ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΙΑΣ

►
Η άμυνα του οργανισμού επιτυγχάνεται με
Η άμυνα του οργανισμού επιτυγχάνεται με
ένα σύνολο μηχανισμών, οι οποίοι μπορούν
ένα σύνολο μηχανισμών, οι οποίοι μπορούν
να διακριθούν:
να διακριθούν:
►
Με βάση τη
Με βάση τη
θέση
θέση
τους στο ανθρώπινο
τους στο ανθρώπινο
σώμα (ε!τερικοί " εσ!τερικοί
σώμα (ε!τερικοί " εσ!τερικοί
μηχανισμοί#
μηχανισμοί#
►
Με βάση την
Με βάση την
ιδιότητά
ιδιότητά
τους να έχουν
τους να έχουν
γενικευμένη (μη ειδικοί αμυντικοί
γενικευμένη (μη ειδικοί αμυντικοί
μηχανισμοί# $ εειδικευμένη δράση (ειδικοί
μηχανισμοί# $ εειδικευμένη δράση (ειδικοί
αμυντικοί μηχανισμοί#
αμυντικοί μηχανισμοί#

►
%λα τα κύτταρα που συμμετέχουν
%λα τα κύτταρα που συμμετέχουν
στους μηχανισμούς άμυνας του
στους μηχανισμούς άμυνας του
οργανισμού μας προκύπτουν απ& τη
οργανισμού μας προκύπτουν απ& τη
δια'οροποίηση πολυ"δύναμ!ν
δια'οροποίηση πολυ"δύναμ!ν
αιμοποιητικών κυττά!ν
αιμοποιητικών κυττά!ν
, τα οποία
, τα οποία
βρίσκονται στον ερυθρ& μυελ& τ!ν
βρίσκονται στον ερυθρ& μυελ& τ!ν
οστών, που αποτελεί το κέντρο της
οστών, που αποτελεί το κέντρο της
αιμοποίησης(
αιμοποίησης(

Μη"ανισμο# μη $ιδικ%&
Μη"ανισμο# μη $ιδικ%&
άμυνα&
άμυνα&

)εριλαμβάνουν:
)εριλαμβάνουν:
►
μηχανισμούς που παρεμποδί*ουν την
μηχανισμούς που παρεμποδί*ουν την
είσοδο μικροοργανισμών στον
είσοδο μικροοργανισμών στον
οργανισμ& μας
οργανισμ& μας
►
μηχανισμούς που αντιμετ!πί*ουν
μηχανισμούς που αντιμετ!πί*ουν
γενικά τους μικροοργανισμούς, αν
γενικά τους μικροοργανισμούς, αν
κατα'έρουν να εισέλθουν σ+ αυτ&ν(
κατα'έρουν να εισέλθουν σ+ αυτ&ν(

Μη"ανισμο# που
Μη"ανισμο# που
πα$μποδ#'ουν την
πα$μποδ#'ουν την
$#σοδο τ!ν
$#σοδο τ!ν
μικοο(ανισμών
μικοο(ανισμών
στον ο(ανισμό μα&
στον ο(ανισμό μα&

)έμα
)έμα
►
,μποδί*ει αποτελεσματικά την είσοδο
,μποδί*ει αποτελεσματικά την είσοδο
τ!ν μικροβί!ν στον οργανισμ& και
τ!ν μικροβί!ν στον οργανισμ& και
λ&γ! της δομ$ς του και λ&γ! τ!ν
λ&γ! της δομ$ς του και λ&γ! τ!ν
ουσιών που παράγονται απ& τους
ουσιών που παράγονται απ& τους
σμηγματογ&νους και τους
σμηγματογ&νους και τους
ιδρ!τοποιούς αδένες του(
ιδρ!τοποιούς αδένες του(

►
Κ$άτινη στι*άδα Κ$άτινη στι*άδα: αποτελεί ένα στρώμα νεκρών : αποτελεί ένα στρώμα νεκρών
κυττάρ!ν της επιδερμίδας, λειτουργεί !ς 'ραγμ&ς κυττάρ!ν της επιδερμίδας, λειτουργεί !ς 'ραγμ&ς
στην είσοδο τ!ν μικροβί!ν στην είσοδο τ!ν μικροβί!ν
►
+α,ακτικό ο-. +α,ακτικό ο-. και η και η ,υσο'.μη ,υσο'.μη (έν*υμο που διασπά (έν*υμο που διασπά
το κυτταρικ& τοίχ!μα τ!ν βακτηρί!ν#, τα οποία το κυτταρικ& τοίχ!μα τ!ν βακτηρί!ν#, τα οποία
περιέχονται στον ιδρώτα, και τα λιπαρά οέα, τα περιέχονται στον ιδρώτα, και τα λιπαρά οέα, τα
οποία περιέχονται στο σμ$γμα, δημιουργούν δυσμενές οποία περιέχονται στο σμ$γμα, δημιουργούν δυσμενές
χημικ& περιβάλλον για τα μικρ&βια( χημικ& περιβάλλον για τα μικρ&βια(
►
-την -την $πι/άν$ια του δέματό& $πι/άν$ια του δέματό& μας 'ιλοενούνται μη μας 'ιλοενούνται μη
παθογ&νοι μικροοργανισμοί που ανταγ!νί*ονται τους παθογ&νοι μικροοργανισμοί που ανταγ!νί*ονται τους
παθογ&νους και εμποδί*ουν την εγκατάστασ$ τους σ+ παθογ&νους και εμποδί*ουν την εγκατάστασ$ τους σ+
αυτ$ν( αυτ$ν(

Τομή
Τομή
δέρματος
δέρματος
►
:
:
: Τομή
δέρματος
: Τομή
δέρματος

Β,$ννο(όνοι
Β,$ννο(όνοι
►
.ι .ι *,$ννο(όνοι *,$ννο(όνοι του σώματος καλύπτουν κοιλ&τητες του του σώματος καλύπτουν κοιλ&τητες του
οργανισμού και με τη βλέννα που εκκρίνουν παγιδεύουν τους οργανισμού και με τη βλέννα που εκκρίνουν παγιδεύουν τους
μικροοργανισμούς και δεν επιτρέπουν την είσοδ& τους στον μικροοργανισμούς και δεν επιτρέπουν την είσοδ& τους στον
οργανισμ&( οργανισμ&(
►
. βλεννογ&νος της αναπνευστικ$ς οδού διαθέτει επιπλέον το . βλεννογ&νος της αναπνευστικ$ς οδού διαθέτει επιπλέον το
βλεφαριδοφόρο επιθήλιο βλεφαριδοφόρο επιθήλιο, το οποίο αποτελεί επίσης 'ραγμ& , το οποίο αποτελεί επίσης 'ραγμ&
στην είσοδο τ!ν μικροοργανισμών( .ι μικροοργανισμοί στην είσοδο τ!ν μικροοργανισμών( .ι μικροοργανισμοί
παγιδεύονται στη βλέννα και με τη βο$θεια τ!ν βλε'αρίδ!ν παγιδεύονται στη βλέννα και με τη βο$θεια τ!ν βλε'αρίδ!ν
του επιθηλίου απομακρύνονται απ& την αναπνευστικ$ οδ&( του επιθηλίου απομακρύνονται απ& την αναπνευστικ$ οδ&(
►
-το βλεννογ&νο του στομάχου εκκρίνεται το -το βλεννογ&νο του στομάχου εκκρίνεται το υδροχλωρικό υδροχλωρικό
οξύ οξύ, το οποίο καταστρέ'ει τα περισσ&τερα μικρ&βια που , το οποίο καταστρέ'ει τα περισσ&τερα μικρ&βια που
εισέρχονται με την τρο'$ στο στ&μαχο( εισέρχονται με την τρο'$ στο στ&μαχο(
►
Η Η λυσοζύμη λυσοζύμη0 0 η οποία, &π!ς ανα'έρθηκε, έχει βακτηριοκτ&νο η οποία, &π!ς ανα'έρθηκε, έχει βακτηριοκτ&νο
δράση, βρίσκεται σε μεγάλες ποσ&τητες και στα δάκρυα και δράση, βρίσκεται σε μεγάλες ποσ&τητες και στα δάκρυα και
στο σάλιο και προστατεύει το βλεννογ&νο του επιπε'υκ&τα στο σάλιο και προστατεύει το βλεννογ&νο του επιπε'υκ&τα
και της στοματικ$ς κοιλ&τητας αντίστοιχα( και της στοματικ$ς κοιλ&τητας αντίστοιχα(

►
Μη"ανισμο# που
Μη"ανισμο# που
αντιμ$τ!π#'ουν του&
αντιμ$τ!π#'ουν του&
μικοο(ανισμο.& μ$τά
μικοο(ανισμο.& μ$τά
την $#σοδό του& στον
την $#σοδό του& στον
ανθώπινο ο(ανισμό
ανθώπινο ο(ανισμό

Μη $ιδικο# αμυντικο#
Μη $ιδικο# αμυντικο#
μη"ανισμο#
μη"ανισμο#

►
/α(οκυττά!ση
/α(οκυττά!ση
►
/,$(μονώδη& αντ#δαση
/,$(μονώδη& αντ#δαση
►
πυ$τό&
πυ$τό&
►
η δράση ορισμέν!ν
η δράση ορισμέν!ν
αντιμικο*ιακών ουσιών
αντιμικο*ιακών ουσιών


1α(οκυττά!ση
1α(οκυττά!ση
►
/α 'αγοκύτταρα αποτελούν μια κατηγορία λευκών /α 'αγοκύτταρα αποτελούν μια κατηγορία λευκών
αιμοσ'αιρί!ν και διακρίνονται σε: αιμοσ'αιρί!ν και διακρίνονται σε:
►
ουδ$τ$ό/ι,α ουδ$τ$ό/ι,α
►
μονοκ.τταα0 μονοκ.τταα0 τα οποία, α'ού δια'οροποιηθούν σε τα οποία, α'ού δια'οροποιηθούν σε
μακο/ά(α0 μακο/ά(α0 εγκαθίστανται στους ιστούς( εγκαθίστανται στους ιστούς(
►
/α 'αγοκύτταρα ενεργοποιούνται μετά την /α 'αγοκύτταρα ενεργοποιούνται μετά την
εμ'άνιση εν&ς παθογ&νου μικροοργανισμού στο εμ'άνιση εν&ς παθογ&νου μικροοργανισμού στο
εσ!τερικ& του οργανισμού μας( εσ!τερικ& του οργανισμού μας(
►
/α /α μακο/ά(α μακο/ά(α εγκλ!βί*ουν το μικροοργανισμ&, εγκλ!βί*ουν το μικροοργανισμ&,
τον καταστρέ'ουν και εκθέτουν στην επι'άνειά τον καταστρέ'ουν και εκθέτουν στην επι'άνειά
τους κάποια τμ$ματά του( 0υτ& ευπηρετεί, τη τους κάποια τμ$ματά του( 0υτ& ευπηρετεί, τη
δράση τ!ν ειδικών μηχανισμών άμυνας( δράση τ!ν ειδικών μηχανισμών άμυνας(
►
Με 'αγοκυττάρ!ση αντιμετ!πί*ονται και ορισμένοι Με 'αγοκυττάρ!ση αντιμετ!πί*ονται και ορισμένοι
ιοί( ιοί(

Διαφοροποίηση λευκών
Διαφοροποίηση λευκών
αιμοσφαιρίων
αιμοσφαιρίων

Φαγοκυττάρωση μικροβίων
Φαγοκυττάρωση μικροβίων

1,$(μονώδη& αντ#δαση
1,$(μονώδη& αντ#δαση

,κδηλώνεται με ένα σύνολο
,κδηλώνεται με ένα σύνολο
συμπτ!μάτ!ν:
συμπτ!μάτ!ν:
►
κοκκ#νισμα
κοκκ#νισμα
στην περιοχ$ του
στην περιοχ$ του
τραύματος
τραύματος
►
ο#δημα
ο#δημα

►
πόνο&
πόνο&


►
τοπικ$
τοπικ$
α.-ηση τη& θ$μοκασ#α&
α.-ηση τη& θ$μοκασ#α&
(
(

Φλεγμονώδης αντίδραση μετά τον Φλεγμονώδης αντίδραση μετά τον
τραυματισμό του τραυματισμό του δέρματος δέρματος από αιχμηρό από αιχμηρό
αντικείμενο αντικείμενο

2υ$τό&
2υ$τό&

►
εμποδί*ει την ανάπτυη και τον
εμποδί*ει την ανάπτυη και τον
πολλαπλασιασμ& τ!ν βακτηρί!ν
πολλαπλασιασμ& τ!ν βακτηρί!ν
►
παρεμποδί*εται και η λειτουργία τ!ν
παρεμποδί*εται και η λειτουργία τ!ν
εν*ύμ!ν τ!ν κυττάρ!ν, η οποία σε
εν*ύμ!ν τ!ν κυττάρ!ν, η οποία σε
περιπτώσεις ιώσε!ν, έχει !ς
περιπτώσεις ιώσε!ν, έχει !ς
αποτέλεσμα την αναστολ$ του
αποτέλεσμα την αναστολ$ του
πολλαπλασιασμού τ!ν ιών(
πολλαπλασιασμού τ!ν ιών(
►
ενισχύει τη δράση τ!ν 'αγοκυττάρ!ν(
ενισχύει τη δράση τ!ν 'αγοκυττάρ!ν(

Ουσ#$& μ$ αντιμικο*ιακ%
Ουσ#$& μ$ αντιμικο*ιακ%
δάση
δάση
Ιντ$/$όν$& Ιντ$/$όν$&
►
,ίναι ειδικές πρ!τε1νες που παράγονται &ταν ,ίναι ειδικές πρ!τε1νες που παράγονται &ταν
κάποιος ι&ς μολύνει ένα κύτταρο( κάποιος ι&ς μολύνει ένα κύτταρο(
►
0ρχικά ανιχνεύονται στο κυτταρ&πλασμα του 0ρχικά ανιχνεύονται στο κυτταρ&πλασμα του
μολυσμένου κυττάρου( μολυσμένου κυττάρου(
►
-ε επ&μενο στάδιο απελευθερώνονται στο -ε επ&μενο στάδιο απελευθερώνονται στο
μεσοκυττάριο υγρ& και απ& εκεί απορρο'ούνται μεσοκυττάριο υγρ& και απ& εκεί απορρο'ούνται
απ& τα γειτονικά υγι$ κύτταρα οπ&τε απ& τα γειτονικά υγι$ κύτταρα οπ&τε
ενεργοποιείται η παραγ!γ$ άλλ!ν πρ!τε2νών, οι ενεργοποιείται η παραγ!γ$ άλλ!ν πρ!τε2νών, οι
οποίες έχουν την ικαν&τητα να παρεμποδί*ουν τον οποίες έχουν την ικαν&τητα να παρεμποδί*ουν τον
πολλαπλασιασμ& τ!ν ιών( πολλαπλασιασμ& τ!ν ιών(
►
/α υγι$ κύτταρα προστατεύονται, γιατί ο ι&ς, /α υγι$ κύτταρα προστατεύονται, γιατί ο ι&ς,
ακ&μη και αν κατορθώσει να διεισδύσει σ+ αυτά, ακ&μη και αν κατορθώσει να διεισδύσει σ+ αυτά,
είναι ανίκανος να πολλαπλασιαστεί( είναι ανίκανος να πολλαπλασιαστεί(

Συμπ,%!μα
Συμπ,%!μα
►
)ρ&κειται για ομάδα είκοσι πρ!τε2νών
)ρ&κειται για ομάδα είκοσι πρ!τε2νών
στον ορ& του αίματος με
στον ορ& του αίματος με
αντιμικροβιακ$ δράση(
αντιμικροβιακ$ δράση(

2οπ$δ#νη
2οπ$δ#νη
►
,ίναι μια ομάδα τριών πρ!τε2νών
,ίναι μια ομάδα τριών πρ!τε2νών
στον ορ& του αίματος που δρα σε
στον ορ& του αίματος που δρα σε
συνδυασμ& με τις πρ!τε1νες του
συνδυασμ& με τις πρ!τε1νες του
συμπληρώματος για την καταστρο'$
συμπληρώματος για την καταστρο'$
τ!ν μικροβί!ν(
τ!ν μικροβί!ν(