PANGHIHIRAM

NG SALITA
PANGHIHIRAM NG SALITA
modernisasyon ng Filipino
paraan ng pagsasalin
pagpapahalaga sa pagbabaybay
suporta sa kodipikasyon at
elaborasyon
PANGHIHIRAM NG SALITA
Pagkilala sa alpabetong Filipino

Binubuo ng 28 ponema :
A,B, C, D, E, F, G, H, I , J , K , L, M,
N, NG, ,O, P,Q, R, S, T, U, V, W ,
X, Y, Z
Mga Paraan ng Panghihiram
1. Gamitin ang kasalukuyang leksikon ng Filipino
bilang panumbas sa mga salitang banyaga.

Halimbawa:
Hiram na Salita Filipino
attitude saloobin
rule tuntunin
ability kakayahan
wholesale pakyawan
west kanluran


Mga Tunog na Katutubo
sa Pilipinas
F
uffun (tulong), inafi (bigas)
J
bajaw (sira ), madjan (kasambahay)
V
vukat (bukas), vulawan (ginto), bavi (baboy),
mavid (maganda)
Z
ziraya (timog), gazzit (gulat), zizig (bangin)

Mga Paraan ng Panghihiram
2. Kumuha ng mga salita mula sa ibat ibang
katutubong wika ng bansa.

Halimbawa:
Hiram na Salita Filipino
hegemony gahum (Cebuano)
imagery haraya (Tagalog)
husband bana (Hiligaynon)
Muslim priest imam (Tausug)

Mga Paraan ng Panghihiram
3. Bigkasin sa orihinal na anyo ang hiram na salita
mula sa Espanyol, Ingles at iba pang wikang
banyaga at saka baybayin sa Filipino.

Halimbawa:
Ingles Filipino
centripetal sentripetal
commercial komersyal
advertising advertayzing
radical radikal
Mga Paraan ng Panghihiram
3. Bigkasin sa orihinal na anyo ang hiram na salita
mula sa Espanyol, Ingles at iba pang wikang
banyaga at saka baybayin sa Filipino.

Halimbawa:
Iba pang wika Filipino
coup d etat (Pranses) kudeta
chinelas (Espanyol) tsinelas
kimono (Hapon) kimono
glasnost (Russian) glasnost
blitzkrieg (German) blitzkrieg
Mga Paraan ng Panghihiram
4. Gamitin ang mga letrang c,, q, x, f, j, v, z
kapag ang salita ay hiniram nang buo ayon
sa mga sumusunod na kondisyon.

a. pantanging ngalan
Quirino, Julia, Canada, Valenzuela,
Ceeza bldg., State Condominium,
Qantas Airlines, Doa Monserrat, El Nio
Mga Paraan ng Panghihiram
4. Gamitin ang mga letrang c,, q, x, f, j, v, z
kapag ang salita ay hiniram nang buo
ayon sa mga sumusunod na kondisyon.

b. salitang teknikal o siyentipiko
cortex, enzyme, quartz, filament,
Marxism
x-ray, zoom, joules, vertigo, infrared
Mga Paraan ng Panghihiram
4. Gamitin ang mga letrang c,, q, x, f, j, v, z
kapag ang salita ay hiniram nang buo
ayon sa mga sumusunod na kondisyon.

c. salitang may natatanging kahulugang
kultural
caao, seora, hadji, masjid, vakul
vugi,uffun
Mga Paraan ng Panghihiram
4. Gamitin ang mga letrang c,, q, x, f, j, v, z kapag
ang salita ay hiniram nang buo ayon sa mga
sumusunod na kondisyon.

d. salitang may iregular na ispeling o gumagamit
ng dalawang letra o higit pa na hindi
binibigkas o ang mga letra ay hindi katumbas
ng tunog.
bouquet, rendezvous, laissez faire,
champagne, plateau, monsieur
Mga Paraan ng Panghihiram
4. Gamitin ang mga letrang c,, q, x, f, j,
v, z kapag ang salita ay hiniram nang
buo ayon sa mga sumusunod na
kondisyon.

e. salitang may internasyunal na
anyong kinikilala at ginagamit
taxi, exit, fax, file, text, zodiac, zoo

Mga Paraan ng Panghihiram
5. Gamitin ang mga letrang f, j, v, z para
katawanin ang mga tunog, /f/,/j/,/v/,/z/
kapag binaybay sa Filipino ang mga
salitang hiram.

fixer fikser
subject --- sabjek
vertical --- vertical


Mga Paraan ng Panghihiram
6. Gamitin ang mga letrang c,,q,x
para sa mga salitang hiniram nang
buo.
cornice, reflex, xenophobia
cell, requiem, Catalua