MGA MAHAHALAGANG

PAHAYAG, KAISIPAN,
PANGYAYARI
SA EL FILIBUSTERISMO

Nakarating si Basilio sa San Diego at sa

isang makasaysayang pagtatagpo ay nakita
niya si Simoun na pagdalaw sa libingan ng
kanyang ina sa loob ng libingan ng mga
Ibarra. Nakilala niyang si Simoun ay si
Ibarra na nagbabalatkayo; Upang maitago
ang ganitong lihim, ay tinangka ni Simoun
na patayin si Basilio.

Habang ang Kapitan Heneral ay nagliliwaliw

saLos Baos, ang mga estudyanteng
Pilipino ay naghain ng isang kahilingan sa
Kanya upang magtatag ng isang Akademya
ng Wikang Kastila. Ang kahilingang ito ay di
napagtibay sapagka't napag-alamang ang
mamamahala sa akademyang ito ay mga
prayle. Sa gayon, sila'y di magkakaroon ng
karapatang makapangyari sa anupamang
pamalakad ng nasabing akademya.

Kinabukasan ay natagpuan na lamang sa

mga pinto ng unibersidad ang mga paskin
na ang nilalaman ay mga pagbabala,
pagtuligsa, at paghihimagsik. Ang pagdidikit
ng mga pasking ito ay ibinintang sa mga
kasapi ng kapisanan ng mga estudyante.

Ang mga estudyanteng ito ay may mga

kamag-anak na lumakad sa kanila upang
mapawalang-sala sila, si Basilio ay naiwang
nakakulong
dahil
wala
siyang
tagapagmagitan.

Ang nanlulumong si Basilio ay sisinod sana

nguni't namalas niyang dumatng si Isagani,
ang naging katipan at iniirog ni Paulita.
Pinagsabihan niya itong tumakas nguni't di
siya pinansin kaya't napilitan si Basilio na
ipagtapat kay Isagani ang lihim na pakana
subali't hindi rin napatinag ang binatang ito.

Dayalogo

Simoun: Bakit ako pinabayaan ng Diyos?

Padre: Ikaw ang nagpabaya sa sarili mo. Sa mga nagawa mo,

walang Diyos sa puso mo.

S: Maaaring umamin ako sayo, pero hindi sa kanila. mamamatay

akong sikreto ang identidad ko.Asan na ang pag-ibig??

P: Kung nararapat lang ang mga ginagawa, at hindi tulad ng mga

ginawa mo, nanduon ang tunay na pag-ibig.

S: Bakit ganito lang ba magtatapos ang lahat?

P: Dahil ang mga ginawa mo ang siyang makakapagbigo sayo sa

huli.

S: Bakit umiiral ang kasamaan sa halip ng kabutihan?

P: Dahil ginusto mo.

S: Bakit pagatapos ng lahat ng pinagdaanan ko, alipin parin

ako?

P: Mabuti ng putulin na iyan kung ang alipin ngayon ang siyang

mang-aalipin sa bukas.

S: Alam kong sa kabila ng lahat kukupkupin parin ako ng

Panginoon.

P: Nawa'y patawarin ka, dahil nawalay ka lang sa iyong landas.

"Sana ang mga alahas na ito ay pumunta na

sa ilalim ng dagat, di na kailanman
mapakinabangan pa ng masasamang tao sa
mundo. Kung maaari itong magamit para sa
ikabubuti ng tao at ng lahat, ipagkaloob na
ng Diyos ang mga ito sa nararapat. Pero
kung puro kasamaan lang ang maidudulot
nito ay lamunin na ang mga ito ng dagat"