Professional Documents
Culture Documents
Prezentacja Polityki Ochrony Srodowiska
Prezentacja Polityki Ochrony Srodowiska
rodowiska
Dorota Niewczas
Oksana rawska
Katarzyna Wodarczyk
Spis treci:
1. Wprowadzenie w problematyk ochrony rodowiska:
- stan rodowiska naturalnego na wiecie (powietrze,
woda, gleba).
- gospodarka odpadami (recykling),
- zanieczyszczenia,
- zmiany klimatu.
2. Polityka ochrony rodowiska:
- ewolucja, geneza powstania;
- cele, zasady;
- dziaania: strategie , instytucje, instrumenty;
rodowisko naturalne
Ty tez masz wpyw na zmiany
klimatu!!!
Chromy wiat, w ktrym yjemy i
zmieniajmy go na lepsze
rodowisko naturalne
c.d.
Priorytetem Unii Europejskiej w dziedzinie
ochrony rodowiska jest m.in.
1. Przeciwdziaanie zmianom klimatu,
2. Ochrona rnorodnoci biologicznej,
3. Ograniczenia wpywu zanieczyszczenia
na zdrowie,
4. Lepsze wykorzystanie zasobw
naturalnych
Zmiany klimatu
Efekt cieplarniany przyczynia si do zmian
klimatu, powodujc globalne ocieplenie,
podwyszenie poziomu wd morskich i wiele
innych klsk ywioowych:
podwyszenia poziomu wd morskich,
wzrostu temperatury Ziemi,
wzrostu skrajnych zjawisk pogodowych, takich
jak burze czy powodzie,
niszczy rolinno, dzik przyrod jezior i rzek
Skutki globalnego
ocieplenia
Globalne ocieplenie jest zjawiskiem niepokojcym:
1. Temperatura na Ziemi wzrosa rne regiony
mog przeksztaci si w cieplejsze i gortsze obszary
2.Niektre gatunki rolin i zwierzt mog cakowicie
wygin i znikn na Ziemi
3. Poziom wd morskich podniesie si, poniewa
lodowce polarne stopi si.
4. Czciej bd wystpowaly grone zjawiska
atmosferyczne czyli wicej powodzi, burz, huraganw
Skutki globalnego
ocieplenia c.d.
wiatowej ludnoci: w Stanach Zjednoczonych, w
Europie i Japonii produkuje emitowanych gazw
cieplarnianych. Obowizek ograniczenia emisji tych
gazw spoczywa gwnie na krajach rozwinitych.
Stay rozwj gospodarczy w krajach takich, jak Chiny
czy Indie spowoduje wzrost emisji gazw, co nie
oznacza spowolnienia rozwoju. Kady kraj powinien w
rwnym stopniu podejmowa dziaania na rzecz
ograniczenia globalnego ocieplenia w zalenoci od
stopnia nasilenia tego zjawiska w poszczeglnych
krajach.
Powietrze przyczyny
z ej jako ci
Codziennie drobne czstki i substancje chemiczne
pochodzce gwnie z dziaalnoci przemysowej,
rolniczej i transportu przedostaj si do powietrza.
Codziennie, uwalniane s do powietrza drobne czstki i
gazy (substancje zanieczyszczajce), pochodzce z
dziaalnoci przemysowej (elektrownie,fabryki),
rolniczej (naduywanie nawozw i obornika), oraz
transportu (powietrzny i drogowy), ogrzewania w
domach i przetwarzania mieci.
Powietrze
zlej jakosci
przyczyny
c.d.
Powietrze
z ej jako ci
przyczyny
c.d.
Warstwa ozonowa:
1.Grna warstwa ozonowa, otaczajca atmosfer
ziemsk, jest niezbdna do ycia. Natomiast ozon
w dolnej warstwie atmosfery jest niebezpieczny dla
naszego zdrowia.
2.Niszcz ja: aerozole, styropian, lodwki, systemy
klimatyzacyjne, pestycydy, rozpuszczalniki i
detergenty
3. Powoduje to zmniejszenie warstwy ozonowej, a
w niektrych przypadkach powstanie dziur w
warstwie ozonowej.
Wodabezcenny skarb
c.d.
Woda stanowi 75% powierzchni Ziemi
Wikszo wd wystpujcych na Ziemi to wody sone.
Zaledwie 3% z nich to wody sodkie, ktrych cz
wystpuje w lodowcach i grach lodowcowych. Woda
jest niezbdna do ycia dla wielu istot ywych. Fakt, e
jest jej stosunkowo mao, sprawia, e jest ona tak
cenna. I dlatego musimy bardziej dba o ten jake
cenny dla nas skarb. Ochrona naturalnych zasobw
wodnych zawsze stanowia najwaniejszy aspekt
ochrony rodowiska.
Odpady narastaj cy
problem
Strategi jest zapobieganie powstawaniu
odpadw;
Odzyskiwanie odpadw poprzez recykling,
powtrne wykorzystanie i odzysk energii,
Efektywniejsza utylizacja odpadw,
Regulacje prawne dotyczce transportu,
Zastosowanie czystej technologii przez
producentw
Odpady - c.d.
Wprowadzenie znaczka ekologicznego
na produktach przyjaznych rodowisku
Konsument wybiera produkty i ma wpyw
na ksztalt rynku
Obowizkowy znaczek
energooszczdnoci
Odpady - r ecykling
Wikszoc produkowanych przez nas odpadw nadaj
si do recyklingu;
Niektre kraje europejskie przetwarzaj 50% odpadw
opakowaniowych;
Kwestia zomowania samochodw, urzdze
elektrycznych i elektronicznych oraz baterii bdzie
poddana recyklingowi;
Wyrniamy recykling puszek
aluminiowych, gazet, tektury,
tworzyw sztucznych, szka
Odpady - k ompostowanie
To sposb, w jaki przyroda sama przetwarza
wasne odpady;
Jest to atwe, oszczdne, naturalne i przydatne
Kompost jest cennym produktem dla kadego
ogrodnika i rolnika;
Poprawia struktur gleby, zmniejsza jej erozj i
ogranicza stosowanie sztucznych nawozw;
Cenny dodatek do trawnikw, kwietnikw,
czy w ogrodzie.
Przyroda c.d.
Ekolodzy wyszczeglnili kilka ekosystemw, ktre
podlegaj ochronie:
200 typw siedlisk naturalnych
Ponad 200 gatunkw zwierzt
500 gatunkw rolin
Specjalne obszary ochrony s wczone do sieci
ekologicznej Natura 2000
Zagroone gatunki zwierzt i rolin
Przyroda c.d.
Dziaalno i styl ycia czowieka radykalnie
zmieni krajobraz i przyrod
Czowiek w swej dziaalnoci powinien
uszanowa rodowisko naturalne
Potrzeba wiezej wody, czystego powietrza i
obfitego poywienia jest dla nas konieczna
Naley pogodzi ochron dzikiej flory I fauny z
interesami spoeczno-gospodarczymi, bez
szkody dla rodowiska.
Geneza powstania
Wsplnotowej Polityki
Ochrony rodowiska:
Ewolucja Wsplnotowej
Polityki Ochrony
Na szczycie w Paryu, w czerwcu 1972 r.,
rodowiska:
szefowie pastw i rzdw WE zlecili Komisji
Europejskiej przygotowanie programu dziaa
na rzecz ochrony rodowiska, powoujc si
na art. 2 Traktatu Rzymskiego, ktry do zada
Wsplnoty zalicza "harmonijny rozwj"
Programy dziaania na
rzecz ochrony
rodowiska:
c.d.
Realizujc czwarty program
na rzecz ochrony
rodowiska Wsplnota wyranie zmienia
rozoenie akcentw w swej polityce: nastpio
przejcie od dziaa skierowanych na
likwidacj skutkw zanieczyszcze do dziaa
zapobiegawczych
Programy dziaania na
rzecz ochrony
rodowiska:
c.d.
Pity program "W stron
zrwnowaonego
rozwoju" (1993-1997, przeduony do 2000 r.) uzalenienie trwaego rozwoju gospodarczego
od troski i dbaoci o rodowisko
naturalne(Traktat z Maastricht).
Szsty Program (2001-2010): "rodowisko
2010: Nasza przyszo zaley od naszego
wyboru" (Environment 2010: Our Future, Our
Choice)
W kwestii klimatycznej
redukcja emisji gazw, wywoujcych efekt
ciepliarniany - dugookresowe zadanie,
wymagajce zmian w sektorze zwaszcza
energetycznym i transportowym:
postanowienie protokou z Kioto, dotyczce
wymiernego ograniczenia emisji gazw
ciepliarnianych do atmosfery;
wprowadzenie systemu handlu pozwoleniami
na emisje gazw ciepliarnianych
Zachowanie rnorodnoci
biologicznej
w przyrodzie stao si obszarem interwencji
Wsplnoty ze wzgldu na dramatyczne
zagroenie wyginiciem wielu gatunkw rolin i
zwierzt oraz ich naturalnych siedzib - Natura
2000 - ekologiczna sie obejmujca obszary
chronione (ok. 12% powierzchni) Wsplnoty
Natura 2000
Obszary specjalnej ochrony ptakw (SPA)
Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (SAC)
( - dotyczy najcenniejszych pod wzgldem
przyrodniczym, odpowiadajcych gatunkowo i
siedliskowo wymogom zawartym w Dyrektywach
Ptasiej i Habitatowej). KE zatwierdza go pod nazw
Obszar Majcy Znaczenie Dla Wsplnoty i od tej
chwili obowizuj wszystkie przepisy ochronne.
Kierunki strategicznego
dziaania w programie
rodowisko
2010:
1. Poprawa wdraania istniejcej legislacji wsplnotowej
2.
3.
4.
5.
ZASADY polityki
ekologicznej:
zasada zapobiegania,
zasada naprawiania szkd u rda,
zasada zanieczyszczajcy paci,
zasada subsydiarnoci,
rozwj zrwnowaony
Zasada zapobiegania
(prewencji) - powstawaniu skae rodowiska
Zasada przezornoci ma zagwarantowa wysoki
poziom ochrony rodowiska i zdrowia w
sytuacjach, w ktrych dostpne wyniki bada
naukowych nie pozwalaj na pena ocen
potencjalnego ryzyka
Zasada zanieczyszczajcy
paci
(polluter pays principle - PPP)
Zakada wymuszenie finansowej
odpowiedzialnoci za rodowisko, ma
powstrzyma przed naruszaniem norm
ekologicznych, a tym samym przyczynia si
do realizacji polityki WE w tej dziedzinie.
(Koszty przywrcenia rodowiska naturalnego do
stanu sprzed powstania szkody)
Zasada subsydiarnoci
Wsplnota podejmuje dziaania tylko w takim
zakresie, w jakim cele proponowanych dziaa
nie mog by w wystarczajcy sposb
osignity przez pastwa czonkowskie,
natomiast, ze wzgldu na swoj skal lub
skutki, zostan lepiej zrealizowane przez
Wsplnot
Rozwj zrwnowaony
To rozwj, ktry spenia potrzeby czasw
obecnych, nie naruszajc zdolnoci
przyszych pokole do speniania ich
wasnych potrzeb.
UE zaangaowaa si w zasad rozwoju
zrwnowaonego, podpisujc Agend 21
Instytucje UE do spraw
Ochrony rodowiska:
Komisja Ochrony rodowiska (1970)
Wsppracuje z Dyrekcj Federaln rodowiska.
Jej celem jest osignicie wysokiego poziomu
ochrony rodowiska, poprawa jakoci ycia,
wzrost wydajnoci rodowiska
Instytucje polityki
ekologicznej Wsplnoty:
Europejska Agencja Ochrony rodowiska
(European Environment Agency) powstaa w
1990 roku
Jej gwnym zadaniem jest gromadzenie,
przetwarzanie i publikowanie porwnywalnych
informacji na temat stanu rodowiska, ktre
uatwiaj pastwom czonkowskim
prowadzenie polityki ekologicznej na szczeblu
narodowym i wsplnotowym
Instrumenty realizacji
polityki ekologicznej:
Poczwszy od roku 2000 Wsplnota nasilia
przedakcesyjn pomoc na rzecz rodowiska
w krajach Europy rodkowej i Wschodniej.
Wyspecjalizowanym narzdziem tej pomocy w
latach 2000-2006 jest przedakcesyjny
instrument polityki strukturalnej ISPA
(instrument for structural policies for
preaccession), dofinansowujcy programy na
rzecz rodowiska naturalnego i transportu
Instrumenty realizacji
polityki ekologicznej: c.d.
prawo wtrne (rozporzdzenia, dyrektywy,
decyzje i zalecenia);
zachty, bodce ekonomiczne i fiskalne, opaty
za gospodarcze korzystanie ze rodowiska,
kary ekologiczne, opaty produktowe i
depozytowe, odpowiedzialno cywilna itp.;
mechanizmy wspomagania finansowego
sucego poprawie stanu rodowiska
naturalnego;
Instrumenty realizacji
polityki ekologicznej: c.d.
wspomagajce narzdzia horyzontalne
(udoskonalone systemy monitorowania jakoci
rodowiska oraz zbierania i gromadzenia
danych statystycznych o rodowisku, badania
naukowe, postp techniczny itp.)
Program Operacyjny
Infrastruktura i rodowisko
KomisjaEuropejska
2007
2013 zatwierdzia Decyzj z dnia 7 grudnia
2007 r. To zwieczenie wielomiesicznych prac nad
przygotowaniem najwikszego w historii Unii
Europejskiej programu. Wielko rodkw unijnych
zaangaowanych w realizacj programu wynosi prawie
28 mld euro, co stanowi ok. 42% caoci rodkw
polityki spjnoci.
Cel programu
poprawa atrakcyjnoci inwestycyjnej Polski i jej
regionw poprzez rozwj infrastruktury
technicznej przy rwnoczesnej ochronie i
poprawie stanu rodowiska, zdrowia,
zachowaniu tosamoci kulturowej i rozwijaniu
spjnoci terytorialnej
Protok z Kioto
Na konferencji ONZ w Kioto w 1997 r. zosta
podpisany protok w sprawie redukcji emisji
gazw ciepliarnianych w latach 2008-2012.
Kraje wysoko rozwinite zobowizay si do
okrelonej procentowej redukcji w stosunku do
poziomu z 1990 r. UE zadeklarowaa redukcje
o 8%
metan (CH4),
Mechanizmy
elastycznoci:
Midzynarodowy handel zezwoleniami,
Z zasady wsplnego dziaania,
Mechanizm Czystego Rozwoju (CDM)
Energia
celem do roku 2020 udzia energii ze rde odnawialnych
w cakowitym zuyciu energii ma wynosi 20%;
bezpieczestwo dostaw energii oraz jej racjonalne
wykorzystanie jest zadaniem priorytetowym w trosce o
ochron rodowiska;
wyrniamy kilka typw energii odnawialnej:
1. Wodna
2. Biomasa
3. Wiatrowa
4. Geotermalna
5. Soneczna
http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39biece/216-opinia-ieo-w-sprawie-projekturozporzdzenia-ministra-gospodarki.html
http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39biece/209-25112009.html
http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39biece/215-raport-wizja-rozwoju-energetykisonecznej-termicznej-w-polsce-wraz-z-planemdziaa-do-2020r-przygotowany-przez-instytutenergetyki-odnawialnej-we-wspopracy-zpanelem-sonecznym-20x2020.html
http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39biece/194-rynek.html
Energetyka wodna
pozyskiwanie bez szkodliwych gazw i
pynw;
energia jest tania;
moliwo budowy maych elektrowni;
mog spenia rol ochronn przed
powodzi i stanowi zaopatrzenie ludnoci w
wod pitn;
uatrakcyjniaj krajobraz;
energetyka wodna stanowi 30% potencjau
wytwarzania energii elektrycznej;
Energia soneczna:
jest powszechnie dostpnym, cakowicie
czystym i najbardziej naturalnym z dostpnych
rde energii,
du zalet jej uytkowania jest atwa
adaptacja;
jest niewyczerpalnym rdem energii, ilo
energii docierajca w cigu roku do powierzchni
Ziemi jest wielokrotnie wiksza ni wszystkie
zasoby energii odnawialnej i nieodnawialnej
zgromadzone na Ziemi razem wzite;
Energia wiatrowa :
jednym z najstarszych odnawialnych rde
energii;
turbiny wiatrowe przeksztacaj prdko
przepywu powietrza na energi elektryczn
za porednictwem wiatrakw z dugimi
najczciej trzema opatami;
s silnie zwizane z lokalnymi warunkami
klimatycznymi i terenowymi;
dobre warunki do powstania elektrowni
wiatrowych w Polsce: M. Batyckie, pnocno
wschodnia Polska;
Energia geotermalna:
zakumulowana w gbi Ziemi w postaci gorcych ska
i wd;
energia zgromadzona w gruntach, skaach i pynach
wypeniajcych pory i szczeliny skalne;
w Polsce wybudowano zaledwie cztery systemy
ciepownicze w oparciu o wykorzystanie wd
geotermalnych - w Pyrzycach, Zakopanem,
Mszczonowie i w Uniejowie;
rda energii geotermalnej: grunty i ska, wody
gruntowe, wody gorce, para wodna, pokady solne,
gorce skay;
jest stosunkowo tania i cakowicie czysta
ekologicznie, najbardziej stabilna i daje najwiksze
efekty
Biomasa:
substancja organiczna powstaa w wyniku
fotosyntezy;
nale do niej zarwno odpadki z
gospodarstwa domowego, jak i pozostaoci
po przycinaniu zieleni miejskiej;
stanowi trzecie, co do wielkoci na wiecie,
naturalne rdo energii;
wystpuje w rnych stanach skupienia;
do celw energetycznych najczciej
stosowane s: soma, gazie, alkohole z
ziemniakw, olej rzepakowy, biogaz, odpady z
przemysu drzewnego;
Biomasa c.d.
bariery: brak lokalnych rynkw biomasy
energetycznej, saba konstrukcja systemu
dopat do upraw energetycznych, brak
prostego systemu wsparcia dla
powszechnego stosowania
indywidualnych biomasowych instalacji
energetycznych
Biopaliwo:
paliwo powstae z przetwrstwa produktw
organizmw ywych np. rolinnych,
zwierzcych czy mikroorganizmw;
wyrnia si biopaliwa:
-stae - soma w postaci bel lub kostek siano
i inne przetworzone odpady rolinne;
-cieke - otrzymywane w drodze fermentacji
alkoholowej wglowodanw do etanolu,
fermentacji butylowej biomasy do
butynalu lub z estryfikowanych w biodisel
olejw rolinnych (np. olej rzepakowy);
Biopaliwo:
-gazowe:
biogaz;
gaz drzewny;
uywanie biopaliw pozwala na
zmniejszenie importu i zuycia ropy
Energia jdrowa za i
przeciw
energia powstaje z rozczepienia jder
atomowych np. uranu, plutonu, toru;
powstaje bez wyczerpania naturalnych
paliw kopalnianych;
Obecnie jest w Korei Poudniowej,
Japonii, USA, Francji (75%), Niemcy, Rosji,
Kanadzie, Ukrainie, Wlk. Brytanii, Szwecji
Energia jdrowa za i
przeciw
za
paliwo jdrowe jest tasze ni paliwo kopalne;
atwiej jest robi i skadowa zapasy paliwa
jdrowego ni paliwa kopalnego;
surowce do produkcji paliwa jdrowego jest
atwiej pozyska i transportowa ni paliwa
kopalnego;
nisze s koszty transportu surowcw dla
energetyki jdrowej;
koszty kopalni wgla kamiennego s sto razy
wysze ni elektrowni atomowej
Energia jdrowa za i
przeciw
przeciw:
olbrzymie koszty jakie poniosy by pastwa decydujce si na
budow elektrowni jdrowych przyczyniyby si do ogromnego
zaduenia tych pastw;
nie s one w stanie sprosta zapotrzebowaniu na energi(7%);
awarie tragiczne w skutkach;
problemem s odpady promieniotwrcze i ich skadowanie;
wykorzystuje energii jdrowej w sposb niekontrolowany, np.
przy pomocy broni jdrowej;
zwizane z elektrowniami jdrowymi wybuchy, np. wybuch
elektrowni w Czarnobylu, ktry spowodowa wielkie straty oraz
by przyczyn mutacji genetycznych rodzcych si w tym
okresie dzieci;
wytwarzanie uranu zwizane jest rwnie z procesami
uszkadzajcymi naturaln powok rodowiska.
GAZOCIG P L NOCNY
(Nordstream)
Mapa planowanego gazocigu
GAZOCI A G P L NOCNY
(Nordstream)
Przebiega z Rosji do Niemiec po dnie wd Batyku;
Jakie sa konsekwencje dla Polski:
1. Brak wpyww z opat tranzytowych
2. Brak dystrybucji gazu do Polski
3. Brak moliwoci zarobkowych dla polskich
przedsibiorstw
4. Utrudnienie inwestycji budowy Gazoportu w
winoujciu
5. Zagroenie ekologiczne dla wd Batyku
Pytania do prezentacji:
1. Jakie podstawowe elementy z dziaalnoci czowieka s zagroeniem dla rodowiska naturalnego?
A. Wzrost temperatury, podwyszenie poziomu wd, ochrona flory i fauny. B.Zjawiska pogodowe,
niszczenie rolinnoci, dzikiej przyrody jezior i rzek.
C. Emisja dwutlenku wgla, poziom zanieczyszczenia zbiornikw wodnych, powstawanie
odpadw.
2. Instytucjami polityki ekologicznej s:
A. Komisja Ochrony rodowiska, ISPA, Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko 2007
2013.
B. Europejska Agencja Ochrony rodowiska, Komisja Ochrony rodowiska.
C. Komisja Europejska, Agenda 21, Europejska Agencja Ochrony rodowiska.
3. Kraje, w ktrych energia wytwarzana jest w elektrowniach jdrowych to:
A. Francja, USA, Rosja.
B. Japonia, Polska, Francja.
C. Francja, Rosja, Polska.
Dzikujemy za uwag