Hulaan ang

tagline ng mga
sumusunod na
produkto

Wais na Misis.

Beeda ang Sarap/Saya!

Langhap Sarap.

Iba ang May Pinagsamahan.

Sarap to the Bones!

Talagang Trip kita. Sakay Na!

Buhay Coke Buksan/Tikman mo!

Its the Real Thing!
Time Out Muna!

Weve Got It All For You.

Once You Pop, You Cant Stop!

SANAYSAY
KATUTURAN, ANYO AT URI

ANO ANG
SANAYSAY?

RUBIN, et.al., 1989:91

Anyong pampanitikan na naglalahad
ng mga kontemporaryong usapin at
paksain sa nagbabagong mundo.
Ang mahalaga sa anyong ito ang
pagbabahagi
ng
manunulat
ng
kanyang
karanasan
at
di
pa
namamalayang pananaw ukol sa mga
nagbabago
niyang
paligid
kaya
maituturing ito na makabagong anyo.

Belvez(1985)
Isang komposisyong pampanitikan sa
isang natatanging paksa na higit na
maikli at pormal kaysa alinmang
akda.
Sa kasalukuyan,ang komposisyon ay
naglalaman ng maikling pag-aaral na
naglalaman ng sariling pananaw,
paniniwala at kaisipan ng sumulat.

SEMORLAN, et.al., 1999

ay
isang
akdang
naglalayong
maglahad o maglarawan ng isang
buhay sa makatotohanan at masining
na paraan.
Maaring talakayin o paksain ang
anumang tema, karaniwan o dikaraniwan,
magaan
o
seryososapagkat ukol sa buhay ang inilalahad
dito.

URI NG SANAYSAY
Batay sa hanay ng mga Salita:
1.PORMAL
2.DI - PORMAL

PORMAL NA SANAYSAY:
(MAANYO) kapag ang sanaysay ay
may lohikal na paglalahad ng mga
kaisipan o may maayos na balangkas.
Maingat din ang pagsusuri ng paksa
nito. Samakatwid, masusi ang pagaaral
ng
temang
tatalakayin.
Binibigyang-diin
ang
katotohanan,
tuwirang pagpapahayag at seryosong
pagtalakay.

SANAYSAY NA DI-PORMAL:
(DI-MAANYO) may kalayaan sa ayos
ng
paglalahad,
may
himig
ng
pakikipag-usap at pagbibiro at higit
na kawili-wiling basahin. Subalit hindi
rin dapat na kaligtaan na lakip din
nito ang katalinuhan ng pag-iisip at
masusing pagsusuri.

URI NG SANAYSAY AYON SA

LAYON:

PERSONAL
MAPANURI/KRITIKAL
MASINING/
PATALINGHAGA

PERSONAL NA SANAYSAY
Ang
nilalaman
ay
tungkol
sa
nararamdaman ng manunulat kaugnay
sa kanyang nakikita o naoobserbahan.
Hal. Kung ikaw ay nakakita ng mga
batang nagkalat sa lansangan, ano
ang iyong mararamdaman sa
pangitaing ito?

MAPANURI O KRITIKAL NA
SANAYSAY
Ang nilalaman ay batay sa naiisip o
kuru-kuro kaugnay sa namatyagan ng
manunulat.
Mula sa pagiging personal ng akda ay
papasukin na nito at bubusisihin ang
ibat ibang anggulo na maaaring
sangkot sa usapin.

PATALINHAGA

ang bukal ng nilalaman mula

sa mga kasabihan o sawikain
o di kayay pagkamit ng mga
simbolismo o matalinhagang
kaisipan bilang panimula ng
iyong pinapaksa.

SANAYSAY NA NAGLALAHAD:
ANG SANAYSAY NA NAGPAPALIWANAG
NG KAHULUGAN
SANAYSAY NA SANHI AT BUNGA
SANAYSAY NA NAGLALAHAD PROSESO
ANG SANAYSAY/LATHALAING INTERBYU

Kapag Lumaki Na
(Sulating di Pormal)

Pinalaki tayo sa kasinungalingan.

Bata pa lang tayo, sinanay na tayo sa
mga nilalang na hindi naman natin
nakikita. Kapre, tikbalang, manananggal,
tiyanak, multo at mangkukulam.
Mga lamang-lupa daw ang tawag
dito. Nagtataka ako kung bakit hindi
isinama ang kamote, sibuyas at luya.
Mga lamang-lupa din naman iyon.

Kapag nagkakasakit tayo, ipinipilit ng

Nanay na masarap ang lasa ng gamot
para sa sakit mo. Kahit kalasa iyon ng
tinta ng pentel pen o panis na mantika.
Para mapainom ka, kailangang
pasinungalingang pagkasarap-sarap ng
gamot kahit pati sila kapag umiinom nito
ay nagkakandangiwi na rin sa simangot.
At may batok ka galing kay Tatay
kapag nailuwa mo at naisuka. Sayang
ang ipinambili ng gamot.

Ipapanood sa iyo sa TV ang mas lalong

pinakamalalaking kasinungalingan. Sesame Street
na hindi mga totoong tao ang gumaganap.
Palakang nagsasalita, mag-partner na puppet na
parehong lalaki (sino kaya ang bading?), halimaw
na mahilig sa biscuit, bampirang hanggang 10 lang
ang kayang bilangin (minsan up to 12), ibon na
kasing laki ng elephant at elepanteng balbon (saan
ka nakakita ng elepanteng pagkahahaba ng
balahibo sa katawan?) at isang nilalang na mahilig
mag-ipon ng basura at nakatira sa basurahan.
May tagalog version ito dito sa Pilipinas, ang
Batibot. Ang problema, ang pinakabida sa program
na ito, isang tuso at isang tanga.

Ililipat naman sa ibang channel na

ang tampok ay mga magkakaibigang
superheroes. Marami sila sa istorya at
lahat ay may angking super powers.
Ipinakikita lamang dito ang kanilang
kahinaan, na hindi pala kaya ng isang
superhero lang ang problema ng mundo.
Kailangan din ang tulong ng iba para
masagip ang daigdig. Kawawang
Superman, walang sinabi. Hindi kayang
tumayo sa sariling mga paa.

Tapos ka nang manood ng

kasinungalingan este palabas pala sa TV. Gusto
mong maglaro sa labas kasama ng ibang mga
bata sa kapitbahay. Pero narinig mo ang sinabi
ni Nanay.
May bumbay na nangunguha ng bata sa
kalsada. Tarantadong bumbay ito. Akalain
mong pati mga batang nananahimik ay gustong
kidnapin.
Pero ang totoo niyan, hindi ka pwedeng
lumabas dahil bagong paligo ka. At
magkakalkal ka na naman ng dumi sa kalye
kapag nakipaglaro ka. Tinatamad na si Mommy
na maglinis sa iyo.

Ayaw mong matulog sa tanghali? Lagot

ka, andiyan ang lizard. Pikit ka na, bababa na
yung lizard.
Kaya, kasama sa paglaki ng bata na kahit
ang pinakamaliit na problemang kasing-liit ng
butiki ay hindi kayang masolusyunan dahil
lagot ka, kayang-kaya ka ng lizard.
Sa hapunan, hindi pwedeng hindi mo
uubusin ang pagkain. Mabubulag ka. Kahit
magkandasuka ka sa pagsubo, ubusin mo.
Hindi dahil sayang ang inihanda sa mesa. Kung
hindi bahala ka, mabubulag ka.

Isasama pa ba natin dito ang mga

kasinungalingan tungkol kay Santa Claus, ang
tatlong hari, ang mga pamahiin ni Lolo at Lola,
ang pagiging disente (daw) ni Rizal,
nakakabungang-araw ang pagkain ng sobra ng
mangga at ang tungkol sa mga alamat ng pinya
at Olongapo?
Huwag na. Ayoko nang dagdagan ang
mga kasinungalingan dito.
Lumalaki ang bata sa kasinungalingan. At
sa kaniyang pagtanda, pag-aasawa at
pagkakaroon ng sariling mga anak, uulitin
niyang muli ang istoryang ito ng mga
kasinungalingan.