PLK

2012

BAB 4:
TEORI GELAGAT
PENGGUNA
Oleh
Dr. Sallahuddin Hassan

GMGF1013

Ekonomi Dalam Pengurusan Awam 1

Pengenalan
2

Teori perlakuan pengguna

menerangkan perlakuan
seorang pengguna yang
rasional dalam menggunakan
pendapatan yang ada untuk
memilih barang yang dapat
memaksimumkan
kepuasan/utiliti.
PLK

2012

GMGF1013

Konsep Utiliti
3

Utiliti ialah kepuasan yang

dinikmati oleh seorang
pengguna daripada
penggunaan sesuatu barang
dan perkhidmatan.
Dikaitkan juga dengan nilai
faedah yang diperolehi.

PLK

2012

GMGF1013

Konsep Utiliti
4

Utiliti Ordinal kepuasan

pengguna diukur berasaskan
kepada perbandingan barangan.
Utiliti kardinal kepuasan
pengguna dapat diukur secara
kuantitatif dengan nilai util.

PLK

2012

GMGF1013

PENDEKATAN
KARDINAL

PLK

2012

GMGF1013

Jumlah Utiliti
6

Jumlah utiliti (TU) adalah

jumlah kepuasan yang
diperolehi pengguna daripada
penggunaan sesuatu barang
dan perkhidmatan.
Fungsi utiliti adalah:
U f ( X , X ,..., X )

PLK

2012

GMGF1013

Utiliti Sut
7

Utiliti sut (MU) adalah

tambahan kepuasan yang
diperolehi daripada tambahan
seunit penggunaan sesuatu
barang dan perkhidmatan.
Utiliti sut boleh dikira dengan
Perubahan jumlah utiliti
rumus
berikut:
Utiliti sut

Perubahan kuantiti barang

PLK

2012

GMGF1013

Hukum Utiliti Sut

Berkurangan

Hukum ini menyatakan apabila seorang

pengguna menambahkan penggunaan
sesuatu barang secara berterusan, tambahan
utiliti/kepuasan yang diperoleh daripada
penggunaan barang tersebut akan menjadi
semakin berkurangan dan akhirnya menjadi
negatif.
Ini bermakna, semakin banyak barang yang
digunakan, semakin kurang kepuasan yang
diperolehi daripada penggunaan barang
tersebut.
PLK

2012

GMGF1013

Jumlah Utiliti dan Utiliti

Sut
Kuantiti
0
1
2
3
4
5
6

Jumlah
Utiliti (TU)
0
5
8
10
11
11
10
PLK

2012

Utiliti Sut
(MU)
5
3
2
1
0
-1
GMGF1013

10

Perkaitan antara Jumlah

Utiliti dan Utiliti Sut
TU,MU
11
TU

PLK

MU

2012

GMGF1013

Kuantiti

11

PENDEKATAN ORDINAL

PLK

2012

GMGF1013

Keluk Puas Sama

12

Keluk yang dibentuk daripada

kombinasi dua barangan yang
memberi tingkat kepuasan yang
sama kepada pengguna.
Contoh:

Kombinasi pakaian dan makanan

memberi tingkat kepuasan
sebanyak 20 util.
PLK

2012

GMGF1013

13

Jadual Kombinasi
Barangan
Kombinasi
A
B
C
D
E
F

Pakaian
12
10
8
6
4
2

PLK

Makanan
12
15
18
20
22
25

2012

GMGF1013

Keluk Puas Sama

14

Pakaian

12

A
B

12

C
D

KPS

Makanan

25
PLK

2012

GMGF1013

15

Kadar Penggantian Sut

(MRS)

MRS mengukur jumlah unit

barang X (pakaian) yang
sanggup dilepaskan oleh
pengguna untuk mendapatkan
seunit tambahan barang Y
Perubahan Pakaian
(makanan)
MRS
PM

Perubahan Makanan

PLK

2012

GMGF1013

16

Kadar Penggantian Sut

(MRS)
Kombina
si
A
B
C
D
E
F

12
10
8
6
4
2

12
15
18
20
22
25
PLK

MRS

MRS =-2/3=0.67
MRS = -2/3=0.67
MRS=-2/-2 =1.00

2012

GMGF1013

17

Ciri-Ciri Keluk Puas

Sama

Kecerunan negatif iaitu mencerun ke

bawah dari kiri ke kanan

Barang Y

KPS
Barang X
PLK

2012

GMGF1013

18

Ciri-Ciri Keluk Puas

Sama

Tidak bersilang
Barang Y

KPS2
KPS1
Barang X
PLK

2012

GMGF1013

19

Ciri-Ciri Keluk Puas

Sama

Cembung ke pusat kodinat

Barang Y

KPS
Barang X
PLK

2012

GMGF1013

Ciri-Ciri Keluk Puas

Sama

20

Semakin jauh KPS dari pusat kodinat,

semakin tinggi kepuasan yang diterima
oleh pengguna
Barang Y

KPS2
KPS1
Barang X
PLK

2012

GMGF1013

Garis Belanjawan
21

Garis yang menunjukkan kombinasi

barangan yang boleh dibeli oleh
pengguna sekiranya kesemua
pendapatan dibelanjakan.
Jika harga barang X dan barang Y
masing-masing adalah PX dan PY ,
maka persamaan garis belanjawan
M X PX Y PY
adalah:

PLK

2012

GMGF1013

Garis Belanjawan
22

M X PX Y PY
Y PY M X PX

M PX
Y
X
PY PY

PLK

2012

GMGF1013

Garis Belanjawan
23

Barang Y
M/Py

GB
M/Px
PLK

2012

Barang X

GMGF1013

24

Pergerakan Garis
Belanjawan

Perubahan tingkat harga

Barang Y

GB2

GB1
Barang X

PLK

2012
2011

Ekonomi
Dalam Pengurusan
GMGF1013
Awam 1

25

Pergerakan Garis
Belanjawan

Perubahan tingkat pendapatan

Barang Y

GB2

GB1
Barang X

PLK

2012
2011

Ekonomi
Dalam Pengurusan
GMGF1013
Awam 1

26

Keseimbangan
Pengguna
Setiap pengguna yang rasional
diandaikan cuba untuk
memaksimumkan kepuasan/utiliti
daripada penggunaan sesuatu barang
yang diperolehi dengan menggunakan
sejumlah pendapatan tertentu.
Pada tahap keseimbangan , pengguna
akan mencapai kepuasan maksimum.

PLK

2012

GMGF1013

27

Keseimbangan
Pengguna

Syarat keseimbangan pengguna untuk

kes memilih satu barangan:

MUx Px

Syarat keseimbangan pengguna untuk

kes memilih banyak barangan dengan
MUx yang
MUy berbeza:
MUn
harga

...
Px

Py

Pn

PLK

2012

GMGF1013

28

Keseimbangan
Pengguna

Contoh:
Katakan seorang pengguna mempunyai
pendapatan sebanyak RM40 sehari.
Pengguna ini menggunakan dua jenis
barang, X dan Y. Jika harga barang X dan
barang Y masing-masing adalah RM8 dan
RM4, berapakah kombinasi barang X dan
barang Y yang memaksimumkan
kepuasan pengguna?
PLK

2012

GMGF1013

29

Keseimbangan
Pengguna
Kuanti Jumlah Utiliti
ti
Utitili Sut,
baran (MUX)
gX

MUx/P Jumlah Utiliti

x
Utiliti Sut
baran (MUY)
gY

MUy/P
y

24

20

44

20

2.5

36

16

4.0

60

16

2.0

48

12

3.0

68

1.0

56

2.0

70

0.3

60

1.0

70

0.0

60

0.0

69

-1

-0.1

58

-2

-0.5

PLK

2012

GMGF1013

Keseimbangan Pengguna
30

Pakaian

KPS
GB
Makanan
30

PLK

2012

GMGF1013