LIGJERATA TE AUTORIZUARA

Rroli i shrbimeve sekrete n

sigurin ndrkombtare, me theks
t veant shrbimin sekret t
NATO-s
B AH R I GA SH I MR .SC .PH D C A N D
P R ISH TI N E , M A J 20 16

shtje n trajtes
Kuptimi dhe Etika e Inteligjencs
Analiza e kontekstit teorik
Kndvshtrime gjeostrategjike te Inteligjences se NATO-s
Qendra Humane Ekselente e NATO-s
Koncepti Siguria kolektive Mbrojtja e menqur -SIGURIA
NDERKOMBETARE
Njohje mbi kompetencat dhe mbikeqyrja e AKI se
Shkembime mendimesh

Kuptimi dhe Etika e

Inteligjencs
Kuptimi i Inteligjencs: i referohet shkalls s vetdijes
SHOQERORE DHE QEVERITARE
Nevoja per inteligjence, eshte nevoje e secilit perj nesh
per te pase informacion ne kohe te duhur.
(Jonson 1964)
Inteligjenca kurr nuk ka qene me e rendesishme ne
politiken globale se sa tani ne shek 21
( Scott dhe Jackson, 2004)

Etika e Inteligjencs

1. Nenkupton kur
emocionalisht njerz t
D E F I N I C I O Nzgjuar jan t vetdijshm
se si ndihen ata dhe t
tjert.
2. Duke qen etike
Normat
inteligjent nuk do t thot
Parimet
vetm t dish se far
sht e drejt; ajo
Morali
gjithashtu do t thot t
kesh guximin pr t br
Sjellja
at q sht e drejt.
Zakonet etj
3. Inteligjenca etike mund
t jet forma m praktike e
inteligjencs, e cila sht
edhe m e vlefshme.

Analiza e kontekstit teorik:

Konceptet Bashkkohore
Autort
Teorit
Organizatat
Teoria midis
SEKRETIT dhe
TRANSPARENCES
Teoria PERDE E
HEKURT apo
MBYLLJE
HERMETIKE

Marina Caparini
Steven Boraz
Thomas Bruneau
Alan Colins
Hans Born
Aidan Wills

Sulmet e 11
shtatorit n ShBA,
2001 dhe lufts s
dyt n Irak.
Sulmet terroriste:
Madrid - 2004 /
11 / 03
Paris
- 2015 /
15/ 11
Brussels - 2016 /
22/ 03
Trendet e
terrorizmit n
prgjithsi dhe
ISIS-i n veanti

Kndvshtrime gjeostrategjike te Inteligjences se NATO-s

SHKEMBIMI:

GARANTIMI:

KONTRIBUTI:

ORGANIZIMI:

Shkmben produkte inteligjence, bashkpunon dhe kryen operacione t prbashkta me struktura

brenda inteligjencs s NATO dhe BE, me shrbime dhe me agjenci t inteligjencs s vendeve
antare t NATO e t BE dhe agjencit partnere n interes t mbrojtjes kolektive;
Garanton sigurin e veprimtaris s vet, t personelit, t informacionit, infrastrukturs dhe t
sistemeve t komunikimit, shkmbimit, transmetimit t informacionit t klasifikuar sekret shtetror
brenda dhe jashte NATO-s
Kontribuon me personel, inteligjenc dhe qendra inteligjence n prmbushje t detyrimeve q
rrjedhin nga antarsimi n NATO, BE, OKB dhe n do organizm tjetr ndrkombtar ku shtetet
synojne t bhet pal
Organizon dhe kryen arsimim dhe trajnim profesional pr punonjsit e strukturave t inteligjencs
ushtarake, n kuadr t sistemit arsimor t Ministris s Mbrojtjes t NATO dhe n kuadr t
bashkpunimit me shrbimet homologe dhe partnere

Qendra Humane Ekselente

e Inteligjences se NATO-s
MISIONI
Pr t prodhuar HCOE NATO HUMINT Centre
of Excellence ( Qendra e Ekselences se NATO
s) artikuj profesionale sipas studimeve q lidhen
me doktrinn HUMINT NATO-s dhe standardeve.
Menaxhon zhvillimin e doktrinave HUMINT t
NATO-s, propozon ndryshime n ato t zhvilluara
tashm n pr t kontribuar n transformimin e
NATO-s.
Ndihmon ACO Allied Command Operations
(Komanda Aleate pr Operacionet) dhe ACT
Allied Command Transformation (Komanda e
Forcave Aleate pr Transformimin) n zbatimin
e doktrinave HUMINT reja, teknikat, taktikat dhe

DICIPLINAT KRYESORE TE
INTELIGJENCES SE NATO-S
Inteligjenca e NATOs
Zbulimi
Mbikqyrje
Mbeshtetja
KONCEPTI: Lufta elektronike,
DICIPLINAT: (SIGINT ELINT IMINT RADINT MASINT GEOINT)

KUPTIMI I DICIPLINAVE TE NATOS

HUMINT Intelegjenc humane; informacion i mbedhur nga zyrtart e
intelegjencs, t vendosur zakonisht n kombe t huaja.
TECHINT Intelegjenc teknike; e referuar fillimisht pr t informuar rreth
sistemeve t armatimit, por tanim prdoret pr inteligjenc n grumbullimin
nga intercepcioni i nj game larmie sinjalesh elektronike nprmjet
prdorimit t mjeteve teknike t sofistikuara.
OSINT Inteligjenca e burimit t hapur; grumbullimi i informacionit t
inteligjencs nga nj larmi e gjer burimesh publikisht t disponueshm ( t
tilla si; mediat, informacion qeveritar, publikime akademike, etj.)

Njohje mbi kompetencat dhe

Mbikqyrja parlamentare e
AKI - s
Mbikqyrja parlamentare ( Kreu i VII, Neni 35 rregullon kt shtje n mnyr
precize dhe strukturore.
Mbikqyrja e ligjshmris
Kompetencat e Komisionit parlamentar
s operacioneve dhe
politikave;
Prbrja e grupeve politike
Mbikqyrja e
efektshmris s
operacioneve;
Mbikqyrja e praktikave
administrative;
Mbikqyrja e menaxhimit
financiar.
Kushtetuta e Republiks s Kosovs rregullon kontrollin civil dhe at demokratik mbi
institucionet e siguris Neni 125.4

Praktika te rregullimit sipas niveleve t kontrollit demokratik n baz t Ligjit pr AKI- n

Koncepti shtat shkallsh i kontrollit dhe

mbikqyrjes

Kryeministri / Presidenti
Komisioni parlamentar
Avokati i popullit
Auditimet e Veqanta
OJQ / Media

1. Drejtuesit e brendshm
t Agjensis
2. Ekzekutivi
3. Mbikyrja Parlamentare
4. Gjygjsori
5. Institucioni i
Ombduspersonit
6. Institucionet Supreme
t Auditimit
7. Shoqria Civile dhe
Mediat

Drejtori
Zv. Drejtori
Inspektori i prgjithshm

KOMPETENCAT E KOMISIONIT PARLAMENTAR

T mbikqyr
ligjshmrin e puns
s AKI-s

T kryej hetime n
lidhje me punn e AKIs

T ushtroj kontroll demokratik

mbi sektorin e siguris

T ofroj nj mendim
pr propozimin e
detajizuar t buxhetit
pr AKI-n

T shqyrtoj raportet e
drejtorit t AKI-s n
lidhje me;
OPERACIONET
SHPENZIMET

T Shqyrtoj raportet
e inspektorit t
prgjithshm

T shqyrtoj raportet e
kryeministrit n lidhje
me; INSPEKTIM
AUDITIM
HETIM

Kompetencat ekskluzive
Mund t marr n pyetje punonjsit e AKI-s dhe t ket qasje
n dokumentet relevante t AKI-s

Mund t ftoj kryeministrin t ndrmarr masat e

nevojshme dhe t inicioj shqyrtimin e prgjegjsis
Mund t krkoj informacion nga kryeministri, drejtori i
AKI-s, ose cilido Punonjs i AKI-s
Mund t urdhroj drejtorin e AKI-s t paraqitet para tij n
mnyr q drejtori i AKI-s t jap raport gojor n lidhje me
aktivitetet e AKI-s

NATO - Koncepti Siguria Kolektive Mbrojtja

e Zgjuar SIGURIA NDERKOMBETARE

SIGURIA
Rreziqe konvencionale.
Kto rreziqe tradicionale, q konfliktojn shtetet apo grupKOLEKTIVE sht nj lloj
shtetet kundr njeri tjetrit, kan dhe pritet t psojn nj

i strategjis
s ndrtimit
t koalicionit
rnie t ndjeshme n perspektivn
e afrt
dhe t mesme.
n t cilin nj grup i vendevebien
dakord
q t mos sulmojn njriRreziqe jo-konvencionale
dhe asimetrike.
dhe pr tbazohen
mbrojturn
njri-tjetrin
Kto rreziqe q nuk njohin tjetrin
kufij shtetror,
kundr
nj
sulmi
nga t tjert .
konfrontimin midis shteteve
kombe
dhe
aktorve
DEFINICIONI:
joshtetror. Ato pritet t jen
nj dukuri n rritje n 10
sulm kundr nj
vjearin e ardhshm dhe mund t vijn nga Nj
terrorizmi,
lvizjet ekstremiste, shtetet e dshtuara, aktivitetet e
vendi, sht nj sulm kundr t
paligjshme, krizat e ndryshme, etj.
gjithve."
Rreziqe nga faktort natyror, industrial
dhe
njerzor. Rreziqe t tilla jan t natyrs s emergjencave
civile, dhe q ka gjasa t vijn n rritje. Kto jan rreziqe t
paqllimshme, q krijohen nga shkaqe natyrore apo
pakujdesi industriale e njerzore.

MBROJTJA E
ZGJUAR

sht nj koncept q i nxit

aleatt t bashkpunojn n
zhvillimin, marrjen dhe
ruajtjen e aftsive ushtarake
pr t prmbushur problemet
aktuale t siguris n
prputhje me konceptin e ri
strategjik t NATO-s.

INTELIGJENCA E NATOS S
SFERAT E INTERESAVE GLOBALE

Ju faleminderit pr vmendjen!

bashkebisedim
?