METEOROLOGIJA I

OCEANOGRAFIJA
PREDAVANJE 1

TA JE METEOROLOGIJA
Meteorologija je nauka koja
prouava sastav i strukturu
atmosfere, njeno fiziko stanje,
kao i postanak , karakter i razvoj
fizikih i meteorolokih pojava
koje se javljaju u atmosferi i na
zemljinoj povrini.

TA SU TO METEOROLOKI ELEMENTI
I TA SE UBRAJA U METEOROLOKE ELEMENTE

Meteoroloki elementi su pojave koje

odreuju stanje atmosfere na datom mjestu
u dato vrijeme.
U meteoroloke elemente se ubrajaju:

zraenje

temperatura

pritisak

smjer i brzina vjetra

oblanost i trajanje sijanja sunca

padavine i

snijeni pokriva.

VRIJEDNOST METEOROLOKIH
ELEMENATA I NJIHOVO MJERENJE
Vrijednost meteoroloskih elemenata odreuju se
mjerenjem i osmatranjem na meteorolokim stanicama, i
oni se neprestalno mijenjaju pod uticajem meteorolokih
faktora.
U meteorolokie faktore se ubrajaju:
geografska irina
atmosfera
nadmorska visina
raspodjela kopna i mora
morske struje
udaljenost od kopna
udaljenost od mora
udaljenost od jezera
reljef zemlje
vrsta zemljita i biljni pokriva
ovjekova aktivnost

TA METEOROLOGIJA JO PROUAVA

Meteorologija prouava jo vrijeme i klimu.

1.Vrijeme je trenutno stanje atmosfere na
odreenom mjestu. Obino se kae: lijepo je
vrijeme, vjetar je, pada kia.
2. Klima je ukupno stanje atmosfere na
datom mjestu u odreenom razdoblju.

OSNOVNA PODJELA
METEOROLOGIJE
1. Teoriska meteorologija i
2. Primijenjena meteorologija
Teoriska meteorologija se dijeli na:
statistiku meteorologiju i
dinamiku meteorologiju
Primijenjene meteorologije se dijeli na:
pomorska meteorologija
vazduhoplovna meteorologija
agrometeorologija
sudska meteorologija
mikrometeorologija
vojna meteorologija
medicinska meteorologija i
biometeorologija

STA JE TO POMORSKA
METEOROLOGIJA
Pomorska meteorologija je grana
meteorologije koja se bavi prouavanjem
fizikih pojava u atmosferi koje utiu na
pripremu i bezbjednost plovidbe.

KOJI SU ZADACI METEOROLOGIJE

Zadaci meteorologije su:
Prikupljanje meteorolokih informacija radi
korienje povoljnih uslova i svoenje na
minimum uticaja opasnih meteorolokih
pojava.
Izrada meteorolokih prognoza i njihovo
pravovremeno slanje korisnicima radi
zatite od opasnih meteorolokih pojava.

MORSKE MIJENE ( PLIMA I OSEKA )

TA JE PLIMA A TA OSEKA
Morske mijene ( plima i oseka ) su
periodino dizanje i sputanje nivoa mora
koje nastaje pod uticajem sile gravitacije
nebeskih tijela, a najvie Mjeseca i Sunca.
U toku dana se javljaju dvije visoke i dvije
niske vode ( dvije plime i dvije oseke ).
Plima je dizanje nivoa mora kao posledica
morskih mijena, a oseka sputanje nivoa
mora.
Plima se javlja u vremenskom periodu
izmeu niske i uzastopne visoke vode, a
oseka izmeu visoke i uzastopne niske
vode.

MORSKE MIJENE ( PLIMA I OSEKA )

Visoka voda je najvei nivo mora koja
nastaje u momentu prelaza plime i oseke.
Niska voda je najnii nivo mora koji nastaje
u momentu prelaza oseke i plime.
Period je vremensko trajanje jedne
oscilacije od momenta niske vode do
sledee niske vode, a jednak je zbiru
trajanja plime i oseke.
Amltuda je razlika izmeu visoke i niske
vode. ( moe biti i do 20 metara ).

 Brzina struja morskih mijena na okeanima je

0,5 vorova , a u uskim kanalima dostie 4-6
v ili vie.

KORIENJE PLIME I OSEKA KAO

IZVORA ENERGIJE
Prirodna pojava morskih mijene koristi se
kao izvor elektrine energije. Na mjestima
velikih amplituda grade se plimne elektrine
cenrale. Jedna ovakva elektrina centrala je
na ue rijeke Rajne u Francuskoj ).

VAZDUNE MASE
Pojam, formiranje i klasifikacija
vazdunih masa
Ako se vazduh due vremena nalazi nad
jednorodnom podlogom kopna ili mora ,
postepeno dobija fizike osobine tipine za
dotinu sredinu. Relativno jednorodan
vazduh koji ima horizontalne dimenzije od
500 do 5000 km, a vertikalne od 1 di 20 km
nad kopnenom ili vodenom povrinom
naziva se VAZDUNA MASA.

VAZDUNE MASE, NJIHOVA

PODJELA
Od nekih fizikih osobina vazdune mase
zavisit e temperatura, vlanost vazduha,
magla, vidljivost, vjetar, oblanost,
padavine i td. Vazdune mase ne miruju,
ve se krecu iz jednog podruja u drugo,
pri emu doivljavaju bitne promjene.
PODJELA VAZDUNIH MASA
prema termikoj karakteristici i
prema geografskom poloaju formiranja
vazdune mase.

VAZDUNE MASE, NJIHOVA

PODJELA
Termiki karakter vazdune mase se
odreuje prema temperaturi vazdune mase
i podloge nad njom. Zato imamo topla
vazduna masa ( ija je temperatura via od
temperature podloge ) i hladna vazduna
masa ( ija je temperatura nia od
temperature podloge ).
Vazdune mase mogu biti stabilne i
nestabilne, zavisno da li temperatura u toj
vazdunoj masi opada ili raste sa porastom
visine.

VAZDUSNE MASE, NJIHOVA

PODJELA
Zavisnosti od karaktera podloge nad kojom
se vazduna masa due nalazi, vazdune
mase se dijele na KONTINENTALNE I
MORSKE.
Po geografskom poloaju formiranja
vazdune mase se dijele na:
a).artike vazdune mase ( morski artiki
vazduh i kontinentalni artiki vazduh ),
b).umjerenoirinske vazdune mase
( morski umjerenoirinski vazduh i
kontinentalni umjerenoirinski vazduh ),
c).tropske vazdune mase ( morski tropski
vazduh i kontinentalni tropski vazduh ) i
d).ekvatorijalne vazdune mase.

VAZDUNE MASE , NJIHOVA

PODJELA
Artike vazdune mase ( morski artiki vazduh )
Obuhvataju oblast u predjelu Grenlanda. U tom
predjelu vazdune mase imaju nisku temperaturu i
malu vlanost. To je stabilan vazduh u kojem je dobra
vidljivost. Ovaj vazduh u Evropu dolazu preko
Norvekog mora i Skandinavije, ali se pri tome
njegovi nii slojevi zagrijavaju i ovlae, te postane
nestabilan.
Artike vazdune mase ( Kontinentalni artiki
vazduh )
Obuhvata oblast iznad Grenlanda , Artika i Antartika. I
ako se ovaj vazduh formira iznad mora, on ima
kontinentalne osobine, jer su ta mora pod ledom i
snijegom. Ove vazdune mase su hladne, suve i
stabilne sa malom relativnom vlanou.

VAZDUNE MASE, NJIHOVA

PODJELA
Umjerenoirinske vazdune mase ( Morski
umjerenoirinski vazduh).