Panahon ng Pananakop

ng Amerikano
Jason Esplana
Renz Cristobal
Carla Bianca Dela Cruz

KASAYSAYAN
PANAHON NG AMERIKANO

KALIGIRANG
KASAYSAYAN
Ang mga Pilipinong mapanghimagsik ay

nagwagi laban sa mga Kastila na sumakop

sa atin nang higit sa tatlong daang taon.
Naiwagayway ang ating bandila noong ika12 ng Hunyo 1898, tanda ng pagkakaroon
natin ng kalayaan.Nahirang si Hen. Emilio
Aguinaldo noon bilang unang pangulo ng
Republika ng Pilipinas, subalit ang
kalagayang itoy naging panandalian lamang
sapagkat biglang pagdating ng Amerikano.

KALIGIRANG
KASAYSAYAN
Napunta sa kamay ng mga Amerikano ang

Pilipinas noong 1898

Sa unang pagkakataon naranasan ng mga
Pilipino ang mga sumusunod:
Marinig at matuto ng salitang Ingles
Makarinig ng balita sa radyo
Makasakay sa Tranvia
Makakain ng cotton candy
Tinawag tayong little brown brother

MGA IMPLUWENSYA SA
PANANAKOP NG MGA AMERIKANO
Pagpapatayo ng mga paaralan
Binago ang sistema ng edukasyon
Pinaunlad ang kalusugan at kalinisan
Ipinagamit ang wikang Ingles
Pagpapalahok sa mga Pilipino sa

pamamalakad ng pamahalaan
Kalayaan sa pagpapahayag na may
hangganan

MAHALAGANG
KAGANAPAN

President William
McKinley

Si President McKinley
Ika 25 Pangulo ng Amerika

(namuno noong March

1897 )
Benevolent Assimilation

Benevolent
Assimilation
Mapagkalingang Pag-angkin

Proclamation under Benevolent

Assimilation Policy
Finally, it should be the earnest wish and

paramount aim of the military administration

to win the confidence, respect, and affection
of the inhabitants of the Philippines by
assuring them in every possible way that full
measure of individual rights and liberties
which is the heritage of free peoples, and by
proving to them that the mission of the United
States is one of benevolent assimilation
substituting the mild sway of justice and right
for arbitrary rule

Peace Treaty ratified, Scranton Tribune Feb 7

1898

kasunduan ay nilagdaan

sa Disyembre 10, 1898

tinawag eto ng Treaty of
Paris.

Treaty of Paris
John Hay , US Kalihim

ng Estado, mga
kamay sa Pranses
ambasador Jules
Cambon ang $ 20
Million dahil sa
Espanya sa ilalim ng
Treaty of Paris. Photo
kinuha sa Kagawaran
ng Estado ,
Washington, DC.

John Hay, State Sec State, sign

ratification memorandum on
behalf of US April 11 1899

Jules Cambon signs memo of treaty

ratification April 11 1899 nag
representa para sa Espana

MGA PANGYAYARI SA
PANAHON NG AMERIKANO

PANITIKAN SA
PANAHON NG
AMERIKANO

MGA KATANGIAN/LAYUNIN NG
PANITIKAN
Hangaring makamit ang kalayaan
Marubdob na pagmamahal sa bayan
Pagtutol sa kolonyalismo at imperialismo

Nagpapakita ng dalawang pwersang

nagtutunggalian
Nakasulat sa wikang Katutubo, Kastila at Ingles
Tumatalakay sa pagkamakabayan o kayay mga
paksang romantisista
Nananawagan ng pagpapatuloy ng rebolusyon o
pagpapailalim sa mga Amerikano
Nagsisikhay na mapanatili ang sariling identidad o
nangongopya ng mga estilong Kanluranin

Pagbabago sa Paksa
Naging moderno- (tungkol sa mga indibidwal

sa
gitna ng malalaking gusali at mga makinang
mabilis ang takbo sa mga sementadong
kalsada.)
naging mahalagang paksa rin ang buhayprobinsiya at mga taong nagbubuklod upang
maging isang bayan.

Pagbabago sa Anyo
Iba rin ang nausong porma ng panitikan

pagdating ng mga Amerikano

dulang komedya at senakulo ay pinalitan ng

sarsuwela at dulang pantanghalan

patulang larong katulad ng duplo ay naging

balagtasan
ang mga tulang nagtataglay pa rin ng

katutubong tugma at sukat ay sinabayan ng

mga tulang nasa malayang taludturan

Mga Katangian ng Panitikan sa Panahon ng

Kolonyalismong Amerikano
Ang mga Amerikano ang nagpakilala ng

mgafairy talesa mga Pilipino na ginamit ng

mga gurongTomasitessa pagtuturo.
Ipinakilala rin ng mga ito ang iba pang uri
(genre) ng panitikan gaya ng oda at
nagpakilala sa pinilakang-tabing angpelikula

Ibat Ibang Manunulat sa Panahon ng

Amerikano
Manunulat sa Kastila
Manunulat sa tagalog
Manunulat sa Ingles
Mga Nagsulat sa Tagalog at iba pang Wikang

Katutubo

Bakit sumulat pa rin sa Kastila ang

mga Pilipino
Protesta sa pananakop ng mga Amerikano na

nagsasalita ng Ingles
Mas matulain at mas akma sa panitikan ang
Kastila kaysa Ingles, ayon sa kanila
Bibihira pa ang sanay mag-Ingles sa mga unang
taon ng pananakop ng Amerikano
Espanyol pa rin ang wika ng mga intelektwal noon

Mga Manunulat sa Kastila

Cecilio Apostol sumulat ng mga tulang handog sa

mga bayani at tumutuligsa sa mga Amerikano

Fernando Ma. Guerrero naglabas ng
antolohiya/koleksyon ng mga tula na pinamagatang
Crisalidas (Mga Higad)
Jesus Balmori may sagisag na Batikuling (isang uri ng
puno); poeta laureado (poet laureate)
Manuel Bernabe makatang liriko
Claro M. Recto naglabas ng antolohiyang Bajo Los
Cocoteros (Sa Lilim/Shade ng Niyugan)
Apolinario Mabini utak ng Himagsikan; ipinatapon
ng mga Amerikano sa Guam dahil popular sa
taumbayan ang kanyang mga sinusulat

Cecilio Apostol
SiCecilio Apostolay

isinilang noong 22 Nobyembre

sa Santa Cruz, Maynila.
Makikilala siyang editor,
makata, mananaysay, at
peryodista ng kaniyang
panahon
Nalathala ang kaniyang mga
akda saLa Patria,La
Fraternidad,La
Democracia,El Renacimiento,
atLa Union. Naging editor din
siya ngLa Independenciana
itinatag niJuan Luna

Al Heroe Nacional

Weep not in the mystery

of the tomb,
over the Spaniards
momentary triumph,
for if a bullet your cranium
destroyed
your idea, in turn, an
empire destroyed

To the Yankee

Fernando Ma Guerrero

Pilipinong makata,

tagapamahayag,
politiko, abogado,
poliglota at guro

Crisalidas (higad)

Akda ni Fernando
Guerrero
Invocacin a Rizal
(En el 40 aniversario de su nacimiento)
Fernando Ma. Guerrero
(1870-1932)

Te invoco Por qu no?Yo necesito

en el fiero dolor que me atenaza,
hablar contigo que dejaste escrito
el evangelio libre de tu raza.
Nuestra tierra, la tuya, an ay! padece.
La lcera social que combatiste
ha retoado, y se exacerba, y crece
como en aquel ayer obscuro y triste.

Kay Rizal
Bayaning walang kamatayan, kadakilaang
maalamat
Sumungaw ka mula sa bangin ng libingan
na kinahihimbingan mo sa maluwalhating
pangarap!
Halika! Ang pag-ibig naming pinapagliyab
ng iyong alaala,
mula sa madilim na walang wakas ay
tumatawag sa iyo
upang putungan ng mga bulaklak ang iyong
gunita.

Jesus Balmori
sinilang sa Ermita,

Manila noong 10 Enero

1887
Kilala siya sa sagisag na
Batikuling. Naging
kalaban niya si Manuel
Bernabe sa balagtasan
sa kastila sa paksang El
Recuerdo el Ovido.
Nahirang siyang poeta
laureado sa wikang
Kastila

Narito ang isang saknong na binigkas

niya sa na sabing balagtasan:
Mi tema el Recuerdo, mi moto la hidalguia
Mi divisa un laurel, mi corazon un penasco!
En mi frente una blanca, pluma de poesia
Ondula sobre el aquila de oro de mi casco


Ang aking paksay Gunita, kamaharlikaan ang
bansag
Sagisag koy laurel, bulati koy malaking bato
Sa harapan koy isang putting bagwis ng tinlain
na wumawagayway sa ibabaw ng gintong agila
ng aking bangka.

MANUEL BERNABE
Isang makatang liriko at ang sigla ng

kaniyang damdaming makabayan ay hindi

nagbabago sa alin mang paksang kaniyang
sinulat.
Sa pakikipagbalagtasan niya kay Balmori,
higit siyang naging kaakit-akit sa madla dahil
sa melodiya ng kaniyang pananalita.
Ipinagtanggol niya ang Olvido na
nangangahulugang Limot.

Narito ang ilang taludtod na pinili sa kaniyang

binigkas.

Recorder! Ay del alma que recuerdo!

la quiebra que ha sufrido la ilusion
la memoria es la fiera que nos muerde
el pobre corazon


Gumunita! Kaawa-awang kaluluwang may
guminita!
Ang pagkadurog na dinanas ng tagimpan
Ang gunita ay halimaw na sumila sa
kaawa-awang puso

Claro M. Recto
Lope K. Santos

Mga Iba Pang Manunulat Sa Wikang

Kastila

Claro M. Recto

Sa katayugan at kadakilaan ng pananalita at

pamamakas, hindi nagpahuli si Claro M. Recto sa
iba pang manunulat sa Kastila. Tinipon niya ang
kaniyang mga tula sa aklat na pinamagatan
niyang Bajo Los Cocoteros (Sa Lilim ng
Niyugan). Narito naman ang ilang bahagi ng
kaniyang sinulat para kay Rizal na pinamagatan
niyang !Ante El Martir (Sa Harapan ng
Martir).

Mga Nagsulat sa Tagalog

Julian Cruz Balmaceda sumulat ng Bunganga

ng Pating
Lope K. Santos nobelista at mambabalarila
(grammarian); Ama ng Balarilang Tagalog
Jose Corazon de Jesus Huseng Batute; Makata
ng Puso/Pag-ibig
Pascual Poblete sumulat ng pasyon na antiprayle

Julian Cruz Balmaseda

itinuturing na isa sa mga haligi ng
panitikangPilipino
patnugot siya ng Surian ng Wikang
Pambansa
Isinilang si Balmaceda sa Orion,
Bataan noong Enero 28, 1895
Sa gulang na labing-apat ay
nagwagi nasa isang timpalak ang
kanyang dulang Ang Piso ni Anita,
isang dulang musikalna ang paksa
ay tungkol sa pagtitipid

Dula

nobela

Sa Bunganga ng Pating
Sangkwaltang Abaka
Dahil sa Anak
Budhi ng Manggagawa
Musikang Tagpitagpi
Ang Bagong Kusinero

Himagsikan ng mga Puso

Tahanang Walang Ilaw

Tula
Marilag na Guro
Sa Bayan ni Plaridel
Magsasaka
Nasaan Ka
Bakit,
Ulila
Anak ni Eba
Punungkahoy

Kung mamili ang Dalaga

Lope K. Santos

Lope K. Santos- Ama ng

Balarilang Tagalog; Obra

Maestra- Banaag at Sikat

Lope K Santos
nobelista, makata,

abogado, kritiko, lider

obrero, at itinuturing
na Ama ng
Pambansang Wika at
Balarila.
isinilang sa Pasig,
dating sakop ng Rizal,
noong 25 Setyembre
1879.

Madalas Mabanggit ni
Santos
Mithi kong ang tibay ng minsanang sumpay
Mabaon ko hanggang tabunan ng lupa;
Mithi kong tunay akoy mabalik sa wala,
Ay sa walang yaoy huwag kang mawala.

Jos Corazn de Jess

Jos Corazn de Jess(

Nobyembre 22,1896-Mayo 26,

1932), kilala rin bilangHuseng
Batute, ay isang makatang
Pilipino na sumulat ng mga tula
saTagalogupang ipahayag ang
pagnanasa ng mga Pilipino na
maging malaya noong panahon
ng pananakop ngEstados
UnidossaPilipinas(1898-1946
). Tinawag ring "Pepito" noong
kanyang kapanahunan.

BAYAN KO
Jose Corazon de Jesus (1929)
Ang bayan kong

Ibon mang may layang

lumipad, Kulungin mo
Pilipinas, Lupain ng
at umiiyak! Bayan pa
ginto't bulaklk. Pagkayng sakdl15 dilg,
ibig ang sa kaniyang
Ang 'd magnasang
palad Nag-alay ng
makaalps?
ganda't dilg
Pilipinas kong
At sa kaniyang yumi
minumutya Pugad ng
at ganda, Dayuhan ay
luh ko't dalita Aking
nahalina.Bayan ko,
adhika:Makita kang
binihag ka, Nasadlak
sakdl laya!
sa dusa

Bulaklak ng Lahing Kalinis-linisan

Jose Corazon de Jesus at Florentino
Collantes(1924)
LAKANDIWA: Yamang akoy siyang Haring inihalal

Binubuksan ko na itong Balagtasan, Lahat ng makatay

inaanyayahang Sa gawang pagtula ay makipaglaban
BUBUYOG: Hindi mangyayari at ang puso niyayKarugtong
ng aking pusong nagdurusa,Puso ni Bulaklak pag iyong
kinuha Ang lalagutin moy dalawang hininga.
PARUPARO: Ikaw ay bubuyog, akoy paruparo,Iyong mga
bulong ay naririnig ko;Kung dinig ng lahat ang panambitan
mo Hiya ni Kampupot, ayaw na sa iyo.\
KAMPUPOT: Ang kasintahan koy ang luha ng langit,Ang
Araw, ang Buwan sa gabing tahimik, At si Bubuyog pot
Paruparong bukid, Ay kapwa hindi ko sila iniibig

Pascual Poblete
isinilang sa Naic,

Cavite noong Mayo

17, 1858.
Nabilango dahil sa
pagtatanghal ng amor
Patria
Patnugot ng El
Resumen

Zoilo Galang
SiZoilo Galang isinilang ay isang

Bacolor,Pampanganoonghunyo 27,
1895.Isa SiYa ay isang lahat mga
Unang Pilipinong manunulat ay isang
Ingles at patuloy Na naging aktibo ay
isang pagsusulat Hanggang ay isang
lahat mga huling taon Ng1950.Mula
ay isang kanyang panulatAng ng isang
Child ng kalungkutanNa nalathala
noong1921.Ito na Ang Unang
nobelang sinulat ng Isang Pilipino ay
isang wikang Ingles.Noong1925There
lumabas Ang Katipunan ng kanyang
lahat mga maikling kuwento ay isang
Ingles Na Ang pamagat ThereAng
Kahon ng abo at Iba Pang Kuwento

Mga Nagsulat sa Tagalog

Florentino Collantes batikang duplero; Kuntil-

Butil
Amado V. Hernandez Makata ng mga
Manggagawa
Valeriano Hernandez-Pea Tandang Anong;
nobelista
Iigo Ed Regalado Odalager; kwentista,
nobelista at peryodista

Mga Nagsulat sa Ingles

Jose Garcia Villa makatang Pormalista (art for arts

sake); Doveglion
Zoilo Galang nagsulat ng unang nobela sa Ingles
Zulueta de Costa makata
N.V.M. (Nestor Vicente Madali) Gonzales kwentista
Paz Marquez Benitez kwentista
Maximo Kalaw nobelista
Juan Laya nobelista
Leon Arguilla kwentista
Nick Joaquin kwentista

Mga Nagsulat sa Tagalog at iba pang

Wikang Katutubo
Severino Reyes Ama ng Dulang Tagalog
Aurelio Tolentino Ama ng Dulang

Kapampangan
Juan Crisostomo Sotto Ama ng Panitikang
Kapampangan
Hermogenes Ilagan mandudula (playwright)
Patricio Mariano kwentista

Juan K. Abad
Ipinanganak sa Sampaloc manila noong

Pebrero 8, 1875
Akda
Sa edad na labinganim (16) ay naisulat niya

angSenos de Mala Fortuna,isang komedia

na may anim na yugto.
Laon-Laan- (1899) isang pahayagan na naging
dahilan ng kanyang pagkakadakip
Dimas-Alang pahayagan ng
manggagawa(1900) tumagal lamang ito ng 3
buwan at pinatigil agad ng Amerikano

Akda ni Juan K Abad

Manila Olongapo (paglalarawan ng kanyang

pagkapiit sa olonggapo
Bulaklak ng sampalok (dito siya ay
nakatanggap ng gantimpalang plumang ginto)
DULANG MAKABAYAN NI JUAN ABAD
Mabuhay Ang Filipinas
Mapanglaw na Pagka-alaala
Tanikalang Ginto

Juan K. Abad
SiJuan K. Abaday isang

matalinong manlilimbag mula

sa Sampaloc,Maynila. Taong
1875nang siya ay isilang
NoongHulyo 7,1902ay
itinanghal sa Dulaang
Libertad angTanikalang
Ginto, isang dulang
nagtutulak sa mga Pilipino na
maghimagsik laban sa mga
Amerikano. Dinakip siyang
muli at ibinilanggo.

Tanikalang Ginto Buod

Ito ay kumakatawan sa protesta laban sa mga

Amerikano
Kwentong pag iibigan na may trahedyang
katapusan
Mga Pangunahing tauhan
DALITA-Simbolo ng Pilipinas
Maimbot- Kumakatawan sa US
Liwanag- Sagisag ng kalayaan
Klayaw-Pilipino na nagmimithi ng Kalayaan
Nagtapon- Mga Pilipinong ayaw kumawala sa anino

ng Amerikano

Ang bayaning
nasusugatan, nag-iibayo
angtapang."

Aurelio Valenzuela
Tolentino
Aurelio Valenzuela Tolentino ( 13

Oktubre 1867 - 5 Hulyo 1915 ) ay

isang Pilipinong manunulat ng
dulang itinatanghal at manunulat
ng dula na ang gumagana sa turn
ng ika-20 siglo na ilarawan ang
kanyang pagnanais na makita
ang Philippine pagsasarili mula sa
mananakop nito
On May 14, 1903 sa kanyang sikat
na ngayon taludtod drama,
Kahapon , Ngayon at Bukas
premiered at Manila's Teatro
Libertad.

Aurelio Tolentino
Nagtatag ng Junta De Amigos
Samahan ng mga dating katipunero na nais
patalsikin ang mga amerikano
Nagtatag ng Filipinas at El Parnaso Filipino
Kooperatiba ng mga manggagawa

Akda ni aurelio Tolentino

Kahapon Ngayon at
Bukas
Mga Tauhan
INANGBAYAN (PILIPINAS)
DILAT NA BULAG (ESPANYA)
BAGONGSIBOL (AMERIKA)
MASUNURIN (BABAING PILIPINA)
TAGAILOG(ANG KATAGALUGAN)
MATANGLAWIN (GOBYERNO NG KASTILA)
MALAYNATIN (GOBYERNONG AMERIKANO)
ASALHAYOP (MAPAGLILONG TAGALOG)
DAHUMPALAY(MAPAGLILONG TAGALOG)
HARINGBATA (HARING INTSIK)
HALIMAW (PRAYLE)
WALANG TUTOL (LALAKING PILIPINO)

Bahagi ng Kahapon Ngayon at

Bukas
Koro : Mag-inuman.
(Anyong iinumin ang laman ng mga kopa.)
Inangbayan : Huwag!
Huwag ninyong lagukin, huwag ninyong mainom ang
hinahawakang alak na may lason.
(Magtatawanan ang koro.)
Ang inyong kaluluwa ay malilinggatong, kayoy isusumpa ng mga pahanon.
(Magtatawanan ang koro.)
Mainit pang tunay sa mga buruhan ang bangkay ng inyong nuno at magulang.
(Magtatawanan ang koro.)
Hayo at mag-isip ng tinutunguhan, hayo at bakahin ang mga kaaway.
(Mahabang tawanan nila Asal at ng Koro.)
Koro : Magsayawan.
Inangbayan : Mga walang kaluluwa! Ang inyong mga kasayahan ngayon ay pagdustang

tunay sa libingan ng ating marangal na lipi. Ano? Hindi baga ninyo nararamdaman sa
ibutod ng inyong mga puso ang lamig ng kamatayan ng bayan? Hindi baga kayo
nangahihiya sa sarili, ngayong kayo nangagsasayahan sa ilalim ng talampakan ni
Haringbata ang magiging anak ni Hingiskang

Severino Reyes
SiSeverino Reyesay

isinilang sa Santa Cruz,

Maynilanoong 11 Pebrero
1861.
Ang kanyang sarsuelang
pinamagatangWalang
Sugatna nasulat sa unang
bahagi ng panahon ng mga
Amerikanoang itinuturing na
kanyang obra maestro. Ito ay
pumapaksa sa kapangyarihan
ng pag-ibig sa mga taong
tunay na nagmamahalan.

Severino Reyes
Mas kilala Bilang Lola Basyan
Ama ng sarswela
Pinanganak noong Pebrero 11 1861 sa Sta.

Cruz Manila
Nagin Punong tagapatnugot ng Liwayway
kung saan niya sinimulan si Lola Basyang
Ang pangalang lola basyang ay hango sa

pangalan ng kapitbahay ng kanyang kaibigan,

si Gervacia Guzman de Zamora o mas kilala sa
pangalang Tandang Basyang

Akda niSeverino Reyes

Sarsuwela (26)

Drama (22)

Minda Mora (Minda The Moor), 1904

Filipinas para los Filipinos

Sigalot ng mga Filipino at

(Philippines For The Filipinos), 1905

Ang Pagbibili ng Pilipinas sa Hapon,
1906
Ang Bagong Fausto, 1907
Ang Opera Italiana, 1907
Ang Tatlong Babae, 1914
Ave Maria, 1919
Ang Tatlong Bituin, 1921
Ang Bayani ng Puri, 1922
Ang Bihag ni Kupido, 1923
Ang Puso ng Isang Pilipina, 1923

Americano1898, 1910
Ang Sigaw ng Balintawak,
1911
Los ramitos de flores
(Flowered Boughs), 1908
Cablegrama fatal
(Cablegram of Death),
1916

Akda niSeverino Reyes

Nobela

Iba pa

Walang Puno at Walang

Ang Plautin ni Periking

Maryang Makiling
Ang Tatlong Prinsipe
Ang Sirena sa Uli-Uli ng

Dulo, 1910
Parusa ng Diyos, 1911
Mga Bayani ng Pag-ibig,
1923
Ang Puso ng Isang Ina,
1923
Lihim na Kaaway
Luha, Ngiti, Halakhak

Pasig
Ang Pag-ibig ni Mariang
Sinukuan
Ang Orakulo ni Lola
Basiang

Obra
ni
Severino
Reyes
Walang Sugat
Severino Reyes 1898
Ikatlong yugto
Sa simbahan, ikakasal na

si Julia kay Miguel nang

dumating si Teong
na sugatan, nasa punto ng
kamatayan . Ipinatawag
ng Heneral ng mga
Katipunero ang pari para
makapangumpisal si
Teong.

Pinakinggan ng kura ang

kumpisal ni Teong. May

huling kahilingan ang binata
na sila ni Julia ay makasal
bago siya mamatay. Galit
man si Juana ay pumayag
ito. Pumayag din si Tadeo
dahil sandali na lamang at
puwede na uling ikasal si
Julia at ang kaniyang anak.
Gayundin si Miguel

Walang Sugat
Severino Reyes 1898
Ikinasal sina Julia at Teong. Babangon si

Teong mula sa pagkakahiga at ... Walang

sugat! sigaw ni Miguel. At gayundin ang
isisigaw ng lahat. Gawa-gawa lamang ng
Heneral at ni Teong ang buong eksena.

Jose Nepomuceno
AngDalagang Bukid, ay ang kauna-unahang

Pelikulang PilipinosaPilipinasna ipinalabas sa

diresiyon niJose Nepomucenosa pamamagitan
prduksiyon ngMalayan Moviesnoong 1919, isa
sa mga pinakapopular nasarsuelana sinulat ni
Hermogenes E. Ilagan, ang tinaguriangAma ng
Zarzuelang Tagalog. AngDalagang Bukiday
orihinal na sarsuela at ito'y unang ipinalabas sa
Teatro Zorillanoong 1917, mahigit isang taon
bago ito isalin sa pelikula. Ang mga nagsiganap
nito sa salin sa pelikula ay angReyna ng
Kundimanna siAtang de la Ramaat si
Marcellano Ilagan. Angsinopsisng "Dalagang
Bukid" ay halintulad sa pangunguna ng pag-ibig
laban sa lahat, na kung saan ay binigyang diin
ng may-akda ang kahalagahan ng pagsusuyong
tapat at wagas. Ipinakita sa tema ni Ilagan na
hindi lahat ng kaligayahan ng tao sa mundo ay
nakukuha sa silaw ng salapi.

Tatlong Panahon
Panahon ng paghahangad ng kalayaan
Panahon ng romantisismo
Panahon ng malasariling pamahalaan

Panahon ng Paghahangad ng
Kalayaan
Ang mga panitikan sa panahong ito

Pagmamahal sa bayan,
Sariling kalinangan,
Panitikan at wika.

Ang Romantisismo
sa Panitikan

Katangian ng Panitikang
Romantisismo
Kalimitang tema ay pag ibig
pagpaksa sa katutubong buhat sa mga

lalawigan, lalo na sa malalayong nayon

ang panitikang romantiko ay yaong
nagbibigay ng aral batay sa mga
ipinangangaral ng relihiyong Kristiyanismo.

Panahon ng
Romantisismo
Aklatang- Bayan (19001921)

Balagtasan isang patulang pagtatalo o debate

Blagtasan- Balitaw
isang anyo ng dulang Cebuano na pinagsanib
ang duplo at balitaw
Batutian isang mimetiko at satirikong pagtatalong
patula na may kayarian ng isang dula na
pinangalanan sa makatang si Jose Corazon
de Jesus
Bukanegan isang mimetikong pagtatalong patulang
nagbuhat sa pangalang Pedro Bukaneg na
itinuturing na Ama ng Panulaang Ilocano.
Crissotan
isang mimetikong pagtatalong patulang

buhat sa pangalang Crisostomo Sotto, ang

Ama ng Panulaang Pampango

Ilaw at Panitik (19221934).

Maikling katha
Tula
Nobela
Dula

2 samahan ng manunulat na itinatag

sa panahong ito
Aklatang- Bayan (19001921)

Ilaw at Panitik (19221934).

Severino Reyes
Patricio Mariano
Jose Corazon de Jesus
Lope K. Santos
Pedro Gatmaitan
Iigo Ed Regalado
Florentino Collantes
Julian Cruz Balmaceda

Amado V. Hernandez
Julian Cruz Balmaceda
Ildefonso Santos

Panahon ng Ilaw at
Panitik
Ang Panahon ng Ilaw at Panitik ay nagsimula

sa paglitaw ng magsaing Liwayway noong

1922. Itoy nakilala muna sa tawag na Photo
News noong mga unang taon nito.
Ang Panahon ng Ilaw at Panitik aynagwakas
sa taong 1932, sa pagkakaatag ng Panitikan,
isang kapisanang itinuturing na siyang
sakdalista at aristokrata ng panulatang
Pilipino.

Panahon ng
Malasariling
Pamahalaan
panahong nalalapit nang magwakas ang
pananakop ng mga Amerikano hanggang sa
panahon ng Hapon

Ang panahong ito ay sumasakop sa panahong

nalalapit nang magwakas ang pananakop ng

mga Amerikano hanggang sa panahon ng
Hapon
Sa panahong ito, nabigyan ng Malasariling
Pamahalaan ang mga Pilipino sa pangungulo
ni Manuel Luis Quezon,
na siyang tinaguriang Ama ng Wikang

Pambansa

Ako ang Daigdig

Alejandro G. Abadilla (1940)
ako
ang damdaming
Malaya
Ako
ang larawang
Buhay ako
ang buhay na walang
hanggan

ako
ang damdamin
ang larawan
ang buhay

damdamin
larawan
buhay
tula
ako