KOMPONEN AKTIF

DISEDIAKAN OLEH :
JAMALUDIN BIN NORDIN
PANATIA ELEKTRIK
SMV DATUK SERI MOHD ZIN
ALOR GAJAH
MELAKA

DIOD (DIODE)
MEMBENARKAN

ARUS MENGALIR
PADA SATU ARAH KETIKA PINCANG
HADAPAN (FORWARD BIAS)
* Punca positif bekalan disambung
kepada
anod
* Punca negatif bekalan disambung
kepada punca katod

GAMBARAJAH PINCANG
HADAPAN DIOD
A

GAMBARAJAH PINCANG
HADAPAN DIOD
A

K
Suis ON
L

LAMPU
MENYALA

DIOD (DIODE)
MENGHALANG

ARUS MENGALIR PADA

SATU ARAH KETIKA PINCANG
BALIKAN (REVERSE BIAS)
* Punca negatif bekalan disambung
kepada punca anod
* Punca positif bekalan disambung
kepada punca katod

GAMBARAJAH PINCANG BALIKAN

DIOD
K

GAMBARAJAH PINCANG BALIKAN

DIOD
K

A
Suis OFF
L

LAMPU
PADAM

DIAK (DIAC)
MEMBENARKAN

ARUS MENGALIR
PADA KEDUA-DUA ARAH
DIGUNAKAN DALAM LITAR PEMICUAN
TERDIRI DARIPADA 2 TAMATAN
i) MT1
ii) MT2

SIMBOL DIAK (DIAC)

MT1

MT2

TRIAK (TRIAC)

TRIAK BERFUNGSI MEMBENARKAN ARUS

MENGALIR PADA KE DUA-DUA ARAH
DENGAN DIKAWAL OLEH GET (GATE)
TERDIRI DARIPADA 3 TAMATAN
I)
MT1
II)
MT2
III)
GET
KESEMUA TAMATAN DI SAMBUNG
KEPADA BAHAN P DAN N

SIMBOL TRIAK
MT1

G
MT2

TRIAK DI DALAM LITAR KAWALAN

ELEKTRONIK
L
R1

RB

C1

DIAK

TRIAK

KENDALIAN LITAR
1.
2.

3.
4.

Triak berfungsi sebagai suis kawalan

bagi mengalirkan arus pada beban.
Diak sebagai peranti pemicuan bagi
membolehkan arus get mengalir ke
triak dan mengendalikan triak.
R1 menghadkan arus yang mengalir
ke litar pemicuan.
Pemuat C1 dan RB menentukan
masa bagi litar pemicuan berlaku.

.sambungan
Pemicuan boleh dicepatkan dengan
melaraskan perintang RB pada nilai
minimum.
6. Ini menyebabkan C1 membuang
cas lebih awal
5.

PENERUS TERKAWAL SILIKON

( SILICON CONTROL RECTIFIER)
SCR terdiri daripada 3 elektrod
i) Anod (Anode)
ii) Katod (Cathode)
iii) Get (Gate)
SCR terdiri daripada empat lapisan
separa pengalir

BINAAN SCR
TERDIRI DARIPADA GABUNGAN
TRANSISTOR PNP DAN TRANSISTOR
A
NPN A

N
P
N

N
G
K

SIMBOL SCR
ANOD

GATE
KATOD

CONTOH LITAR SCR

A

+
R

G
M
MOTOR

SYARAT-SYARAT MENGHIDUPKAN
SCR
Pincang

hadapan di antara anod dan

katod
Pincang hadapan di antara get dan
katod
Menaikkan voltan di antara anod
dengan katod
Memanaskan simpang-simpang SCR
Mengenakan cahaya pada simpang
secara langsung atau terus

SYARAT-SYARAT MEMATIKAN SCR

Putuskan

bekalan kuasa
Pincang songsang anod dengan
katod
Memintaskan anod dengan katod

CONTOH LITAR KAWALAN

ELEKTRONIK
SUIS
R1

R3

BEKALAN
AT

BEBAN
(MOTOR
) SCR
R2

C
R4

KENDALIAN LITAR
1. Apabila suis di tutup arus akan
mengalir ke litar.
2. R1 berfungsi menghadkan arus yang
mengalir ke pemancar (emmitter) UJT.
3. Apabila arus pemicuan di berikan
melalui pemancar UJT. UJT akan
berkendali.
4. UJT akan mengeluarkan gelombang
pemicuan melalui R2 ke get SCR.

sambungan
5. SCR akan berfungsi sebagai suis
kawalan.
6. Motor akan beroperasi.

BEKALAN KUASA ARUS TERUS

1.
2.
3.
4.

Operasi litar bekalan kuasa bermula

daripada
Pengubah (Transformer)
Penerus (Reactifier)
Penapis (Filter)
Pengatur Voltan (Voltage Regulator)
Bermula daripada bekalan masukan Arus
Ulangalik (Alternating Current)
sehinggalah terhasilnya Arus Terus (Direct
Current) yang tetap

RAJAH BLOK BEKALAN KUASA

ARUS TERUS

BEKALAN
MASUKAN PENGUBAH
A.U

PENERUS

PENAPIS

PENGATUR
VOLTAN

BEBAN

BEKALAN
KELUARAN
A.T

FUNGSI KOMPNEN-KOMPONEN
BEKALAN KUASA ARUS TERUS
Pengubah

Langkah Turun (Step Down

Transformer) - Menurunkan nilai voltan
daripada voltan tinggi (240V) kepada nilai
voltan rendah (12V).
Penerus (Reactifier) Menukarkan bentuk
gelombang arus ulangalik kepada bentuk
gelombang arus terus.
Penapis (Filter) Menghasilkan
gelombang arus terus yang beriak (ripple)
kepada gelombang arus terus yang rata.

.sambungan
Pengatur

Voltan (Voltage Regulator)

Mengekalkan voltan keluaran arus
terus yang telah ditetapkan oleh diod
zener, litar bersepadu (IC78XX ATAU
79XX).

PENERUS (REACTIFIER)

2 JENIS PENERUS
i) Penerus Separuh Gelombang
(Half Wave Reactifier)
ii)
Penerus Gelombang Penuh
(Full Wave Reactifier)
* Penerus Tetimbang
(Bridge Reactifier) 4 diod
* Penerus Pengubah Sadap Tengah
(Centre Tap Transformer reactifier )
2 Diod

PENERUS SEPARUH
GELOMBANG
D
+
VOLTAN
MASUKAN
A.U

VOLTAN
KELUARAN
A.T

PENERUS GELOMBANG PENUH

PENERUS TETIMBANG
AC

D1

D4

VOLTAN
MASUKAN
A.U
AC

D3

D2

VOLTAN
KELUARAN
A.T
_

PENERUS GELOMBANG PENUH

PENERUS PENGUBAH SADAP TENGAH
AC

TRANSFORMER

D1

AC

D2

BEBAN

PENAPIS
JENIS-JENIS PENAPIS
1. Penapis Kapasitor (Simple Filter)
2. Penapis Pearuh Siri (Series Inductor
Filter
3. Penapis LC (LC Filter)
4. Penapis RC (RC Filter)
5. Penapis ( Filter)

RAJAH PENAPIS KAPASITOR

(SIMPLE FILTER)
+

DARIPADA
LITAR
PENERUS
_

BEBAN
(RL)

RAJAH PENAPIS PEARUH SIRI

(SERIES INDUCTOR FILTER)
PEARUH TERAS FERROMAGNET

+
DARIPADA
LITAR
PENERUS
_

BEBAN
RL

RAJAH PENAPIS LC
(LC FILTER)
PEARUH TERAS FERROMAGNET
+
DARIPAD
A
LITAR
_ PENERUS

BEBAN
RL

RAJAH PENAPIS
( FILTER)
PEARUH TERAS FERROMAGNET
+
DARIPADA
LITAR
PENERUS

C1

C2

BEBAN
RL

RAJAH PENAPIS RC
(RESISTIVE FILTER)
RF
+
DARIPADA
LITAR
PENERUS

C1

C2

BEBAN
RL

PENGATUR VOLTAN
(VOLTAGE REGULATOR)
Pengatur Voltan menggunakan
1. Transistor
2. Diod Zener
3. Litar Bersepadu (IC)

RAJAH PENGATUR VOLTAN

MENGGUNAKAN DIOD ZENER
+
RL
DARIPADA LITAR
PENAPIS
DIOD
ZENER
_

VOLTAN
KELUARAN

RAJAH PENGATUR VOLTAN

MENGGUNAKAN DIOD ZENER
TRANSISTOR
Q1

MASUKAN VOLTAN
YANG TIDAK
TERATUR

R
RL

KELUARAN
VOLTAN
YANG
TERATUR

DIOD
ZENER
_

KENDALIAN LITAR
Transistor

Q1 merupakan elemen
kawalan siri
Diod Zener (DZ) adalah voltan
rujukkan (penetap voltan)
Sekiranya voltan keluaran
dikurangkan di antara tapak (B) dan
arus pengeluar (E) ditingkatkan.

SOALAN
1.

2.

Lukiskan gambarajah Bekalan Kuasa

A.T yang menggunakan penerus
gelombang penuh yang menggunakan
Pengubah Sadap Tengah (Centre
Tap Transformer)
Lukiskan gambarajah Bekalan Kuasa
A.T yang menggunakan Penerus
Gelombang Penuh Tetimbang

Haaah Apa lagi jawab

le!!!!!!!!!
Kalau

tak faham rujuk le nota ada

faham

BEKALAN KUASA A.T MENGGUNAKAN

PENERUS GELOMBANG PENUH
DENGAND1
PENGUBAH SADAP TENGAH
L

RL

TX

PENGUBAH

D
2 C1

C2

PENERUS

PENAPIS

DZ

PENGATUR
VOLTAN

VOLTAN
A.T

BEBAN

BEKALAN KUASA A.T MENGGUNAKAN

PENERUS GELOMBANG PENUH
TETIMBANG

D4

D3

D1
RF
D2
C
1

TRANSFORMER

PENERUS

RS

C2

PENAPIS

DZ

PENGATUR
VOLTAN

BEBAN

Eeeh dah habis le