Phylum: Arthropoda

Zglavkari

 Zglavkari predstavljaju
najmnogobrojniji filum u svijetu
ivotinja.
Do danas je opisano negdje oko 1
500 000 vrsta ovog ivotinjskog tipa,
to ini 80% svih do sada poznatih
recentnih (danas iveih) vrsta
ivotinja.
Zglavkari naseljavaju sva vodena i
suhozemna stanita
To su jedine ivotinje, osim jo nekih

Porijeklo zglavkara
Arthropoda i Annelida su segmentisane
i imaju mnoge zajednike ili sline
karakteristike
Annelida i Arthropoda su najverovatnije
nastali od zajednikog pretka

Forsil Onychophore iz
Kambrijuma

Regionalna diferencijacija tela

Arthropoda
heteronomno metamerni
spoljanja metamerija ne odgovara
unutranjoj
kao posledica meusobnog srastanja
segmenata kod zglavkara se javlja regionalna
diferencijacija tijela te razlikujemo:
glavu (cephalon),
grudi (thorax) i
trbuh (abdomen).

Izuzeci su rakovi i pauci

Lokomocija
Pojava lokomotornih organa, koji su
obezbijedili efikasne i brze pokrete,
npr. pri lovu, bjekstvu, odbrani i sl
1. Ekstremiteti, lankoviti, zglobno
spojeni, funkcioniu po principu
poluga, a pokreu se sistemom
poprenoprugastih miia
2. Krila , su parni organi i slue za
letenje

Tjelesni zid
Tijelo Arthropoda je zatieno hitinskom
kutikulom, pa izostaje trepljasti epitel
Hitin je proet neorganskim solima i predstavlja
monu zatitu unutranjih dijelova tijela
Slui i kao oslonac miiima i ostalim mekim
djelovima tijela, tako da se naziva
egzoskeletom.
Kutikula se povremeno odbacuje i zamjenjuje
novom u toku tzv. presvlaenja

Celom
Samo oko gonada - gonocel.
Ostali prostor u tijelu ne
predstavlja pravi celom, nego je
miksocel
Miksocel predstavlja
meuprostore u tkivima i izmeu
organa i esto je ispunjen
tjelesnom tenou

Krvni sistem
Otvorenog tipa, ali vodi
porijeklo od zatvorenog
krvnog sistema Annelida
Srce zglavkara se sastoji od
jedne ili vie komora, koje su
linearno rasporeene i
posjeduju parne bone otvore
- ostije.

Respiratorni organi
kod vodenih zglavkara su krge
(ree traheje
kod suhozemnih zglavkara
dominira razgranati cjevasti
sistem - trahejni sistem. Trahejni
sistem poinje sitnim otvorima na
kutikuli (stigme)
kod nekih formi (pauci i korpije)
postoje plua.

Nervni sistem
anelidskog tipa (ganglionervno-ljestviast).
dolazi do poveanja modane mase to je
u korelaciji sa dobro razvijenim ulnim
organima, kao to su antene i oi.
U vezi sa visokim razvojem nervnog
sistema i ula mnoge Arthropoda imaju
veoma sloeno ponaanje.
Kod zglavkara je dobro razvijen mozak koji
se sastoji iz tri dijela: naddrijelna,
poddrijelna ganglija i trbuna ljestvica
nervnih vlaka sa ganglijom

ulo vida
izuzetno dobro razvijeno i slui kao
glavno orijentaciono ulo.
Oi mogu biti pokretne, smjetene na
drkama ili nepokretne locirane na
prednjem dijelu glave.
Kod zglavkara postoje proste i
facetovane oi.

Facetovane oi su u zavisnosti od vrste

graene od razliitog broja ocela (od
nekoliko hiljada do nekoliko stotina hiljada),
a vid je sloen, mozaian. Na antenama su
smeteni hemo i taktiloreceptori.

Pojedine vrste zglavkara posjeduju

visokospecijalizovane ulne organe
(timpanalni organ itd.).

Ekskretorni organi
kod niih zglavkara predstavljeni
su antenalnim i maksilarnim
lijezdama koje su smjetene u
osnovi antena i maksila
dok kod viih oblika ekskretornu
funciju vre Malpigijevi sudovi,
koji su neto izmjenjene
metanefridije.

Razmnoavanje
po pravilu odvojeni polovi, est je polni
dimorfizam
Oploenje je unutranje.
Kod nekih predstavnika razvie je direktno
(epibolno), tj. iz jajeta izlazi jedinka koja lii
na imago, s tim to je manjih dimenzija i
polno nezrela.
Kod sloenijih predstavnika Arthropoda
razvie je sa metamorfozom i moe biti
nepotpuno (hemimetabolno) i potpuno
(holometabolno).

Klasifikacija
Phylum: Arthropoda
1. Subphylum: Trilobitomorpha
2. Subphylum: Chelicerata paukoliki
zglavkari
3. Subphylum Crustacea - rakovi
4. Subphylum Uniramia insekti i
stonoge