URBANA EKOLOGIJA

INDUSTRIJA

izdvajanje rude, flotacije,

rafinerije,prerade tehnolokim
sagorevanjem. Iz ekonomskih
razloga, zbog smanjenja
transportnih trokova, ova
industrija smeta se
neposredno uz prirodna

ENERGETSKA
INDUSTRIJA

EKSTRAKTIVNA
INDUSTRIJA

RUDARSTVO

EMATSKI PRIKAZ OPTE

PRIVREDNOINDUSTRIJSKE
DELATNOSTI

prerada
polupripremlje
ne sirovine,
metalurgija.
Teka
industrija
mora biti
saobraajno
povezana sa
ekstraktivnom
i u blizini
energetskih
izvora.

proizvodnja
elektroenergije,
hidro i
termoelektrane,
toplane. U blizini
energetskih izvora
ili poput toplana
neposredno

TEKA INDUSTRIJA

polufabrikate
obrauje do
finalnog
proizvoda. Ona
se smeta u
regionima i
gradovima u
zavisnosti od
potreba za
odredjenim
vrstama
sirovina

LAKA
PRERAIVAKA
INDUSTRIJA

POTROAI

POLJOPRIVREDA

Ekstraktivna industrija, izdvajanje

rude, flotacije, rafinerije

Ekstrakcija rude
Ekstrakcija nafte

Flotacija

Teka industrija, prerada

polupripremljene sirovine - Metalurgija

Laka preraivaka industrija

prehrambena

Industrija celuloze, papira

tekstilna

duvanska

Laka preraivaka industrija

Farmaceutska industrija

Kozmeticka industrija

Energetska industrija
Toplane
Termoelektrane
hidroelektrane
gasogeneratorske
hale
gasne stanice
kompresorska
postrojenja

Smanjenje uticaja na ivotnu

sredinu
Industrija je jedan od najznaajnijih izvora
ugroavanja kvaliteta ivotne sredine
Uticaji industrije
Korienje prirodnih resursa (sirovina, energija, voda)
Emisija zagaujuih supstanci u delove biosfere (voda,
vazduh, zemljite)
Produkcija otpada

Koncept zatite ivotne sredine je evoluirao od

tradicionalnog, preko novijeg pristupa mera na
izlazu do preventivnog pristupa
Izrada studije o proceni uticaja na ivotnu sredinu

Podela industrije prema vrsti uticaja

na ivotnu okolinu
isti pogoni

sva postrojenja bez neistih i tetnih emanacija, bez otpadnih

voda (precizna mehanika,optika, konfekcija, tamparije)

neisti i opasni pogoni

sve one grane koje nepovoljno utiu na okolinu. Postojanje

velikog broja tetnih emanacija pretstavlja ogroman
ograniavajui faktor (hemijska industrija, fabrika celuloze,
klanice, fabrike plastinih masa, cementa, graevinska industrija,
fabrika keramike, stakla...)

mirni pogoni

koji ne emituju buku, tetne vibracije, i nema posebnih

potresa. Emanacije su skoro neznatne (industrija finih
instrumenata, knjigoveznice, kona galanterija, farmaceutska
industrija, neke prehrambene industrije...)

buni pogoni

kod ijih se proizvodnih procesa razvijaju neprijatni zvuni

uticaji, i u ijem se radijusu razastiranja remeti okolina (prerada

Uslovi ue lokacije-mikrolokacije
Prilikom odreivanja lokacije industrije
kao i analize rasprostiranja emanacija
potrebno je voditi rauna sledeem:
Konfiguracija terena
Pravci dominantnih strujanja
Dovoljna koliina vode i energenata
Odvod otpadnih voda
Pravilno odreivanje veliine terena
Nosivost terena
Nagib terena

Uticaj konfiguracije
terena na mogunosti
zatite od zasipanja iz
dimnjaka

Zasipanje iz dimnjaka
pri mirnom i
vetrovitom vremenu
Bez vetra

Sa vetrom

Vazduna
strujanja
vee
brzine se
negativn
o
odraava
ju na
bliu
okolinu

Lokacionom analizom i
primenom osnovnih principa
zoniranja industrije moe se
umanjiti delovanje tetnih
emisija dima, mirisa itd.

Krakow
3. Grad u Evropi po zagaenju vaduha

Osnovne karakteristike industrijske

zone
Industrijska zona je jednom lokacijom objedinjena
grupa industrijskih objekata
Industrijska zona je i skup vie pojedinanih parcela
odnosno industrijskih preduzea.
Kod velikih gradova predlae se formiranje vie zona
kako bi se izbegla velika koncentracija industrije na
jednom mestu, ali tako da se ne blokira razvoj nijedne
aglomeracije
Najmanja povrina industrijske zone je 12 ha, a najvea
ne bi trebalo da iznosi vise od 60ha da ne bi dolo do
saobraajnih zaguenja.

Teoretske postavke industrijske zone

Teoretske postavke industrijske zone

Pozicioniranje industrijske zone

KRAGUJEVAC

Industrijski kompleksi se prostorno mogu

organizovati kao:
Razudjeni paviljonski sistem,
kod koga su sve zgrade
izdvojene u posebne celine
Blok sistem, u kome su svi
sadraji u jednom
zajednikom prostoru.
Blokovski sistem izgradnje
zahteva ravan teren.
Meoviti sistem, koji
predstavlja kombinaciju
prethodna dva sistema

Proizvodni centar MCLaren (2009-2011), arh. Foster and

partners

IDEJNI
PROJEKAT
FABRIKE
BMW-A U
BRAZILU
2014.

GLAESERNE MANUFAKTUR-DRESDEN

Asahi Breweries Ltd. Kanagawa

Factory, Japan 2002.

Factory on the Earth / Ryuichi

Ashizawa Architect & Associates

Odabir lokacije
SLOBODNI
NERAZVIJENI
NEIZGRAENI

ZAPUTENI
PRETHODNO RAZVIJENI
DELOM IZGRAENI

 Greenfield prostori predstavljaju zaputene,

neizgraene prostore urbanog podruja i
njegovog okruenja. Vana karakteristika ovih
prostora, po kojoj se izdvajaju u odnosu na braunfild
prostore, je da prvobitno nisu ni bili namjenjeni
graenju, zbog ega se u strunoj terminologiji
nazivaju slobodni prostori.
To su prostori rubnih zona grada ili ruralnih
podruja, infrastrukturno neopremljeni.
Karakterie ih kvantitativno i kvalitativno neadekvatna
pejzana, odnosno zelena struktura(obradivo zemljite,
panjaci, neureeni zeleni prostori i sl.).

 Zaputeni prostori brownfield, predstavljaju prostore

izmjenjene prethodnim korienjem lokacije i
okruujeeg zemljita; koji su naputeni ili slabo
korieni; koji mogu da imaju realni ili pretpostavljeni
problem zagaenosti; koji se nalaze uglavnom u
razvijenim urbanim podrujima; i kojima je potrebna
intervencija da bi se mogli ponovo koristiti.
U strunim krugovima urbanista u RS oni se prepoznaju
kao prethodno razvijeni, izgraeni prostori, kod kojih je
evidentno stanje neefikasnog iskorienja prostora, a
koji posjeduju potencijal za urbanu obnovu i razvoj.

as Works Park inSeattle, Washingto

scape Park Duisburg Nord inDuisburg, Germany

Sanitarno zatitne zone i

pojasevi
zelenila smjetaju se
izmeu
industrijskih zona i
stambenih
naselja
irina im se odreuje u
zavisnosti od stepena
tetnosti emitovanih
materija cjelokupne
industrijske
Zone
I klasa
Industrija azotnih jedinjenja,
kiselina, fosfora, hlora,
prerade obojenih metala,
nafte, proizvodnja cementa,
drvenog uglja itd.

Klasifikacija
industrije
prema stepenu
tetnosti
emitovanih
materija

irina
sanitarno
zatitne zone

I klasa

1000 m

II klasa

500 m

III klasa

300 m

IV klasa

100 m

V klasa

50 m

Nivo buke

irina
sanitarno
zatitne zone_
distanca stamb
naselja od
izovra buke

120 dB

3000 m

100 dB

500 m

80 dB

150 m