Usitnjavanje

Branko Tripalo

usitnjavanje
Sjeckanje
Drobljenje
Mljevenje

Drobljenje

Grubo drobljenje: eljusne i

Konusne drobilice0,1m
0,3-0,5 do 0,15-0,1m

0,3-0,5 do 0,15-0,1m
Srednje i fino drobljenjedrobilice na valjke, zvonaste drobilice,
rvnjevi i ekiari 0,1 0,15-0,1do
0,03-0,4m

trenje

tlak
smik

udar
3

mljevenje
Jednostavno
Sloeno
Mlinski kamenovi,mlinovi sa valjcima, mlinovi sa
kuglama, centrifugalni mlinovi, ekiari sa
unutarnjim klasiranjem, mlinovi na strujnu energiju
fluida
Koloidni mlinovi smicajni, vibraciono-tarni i
kavitacioni

Rittingerovo pravilo
Rad koji se troi na usitnjavanje je
proporcionalan poveanju povrine estica
krute tvari
radnja potrebna za usitnjavanje estica
poveava se s poveanjem stupnja
usitnjenosti

Stupanj usitnjavanja estica krute

tvari:

d
eta
iz/dul
diz- karakteristina linearna dimenzija estica prije, dul
nakon suitnjavanja
estica oblika kocke iji se brid smanji na pola, 3 na
jednu trinu itd.
Poveanje povrina estica:
Ar=Kd
=K ul2(-1)

Za kocku K=6, ovisi o obliku estice

Rad koji se troi na usitnjavanje:

W = wAr = wKd
wK ul2(-1)

Kickovo pravilo
Rad koji se troi na usitnjavanje krute
estice raste po aritmetikoj progresiji a
stupanj usitnjavanja po geometrijskoj
progresiji iz ega slijedi da je rad
proporcionalan logaritmu stupnja
usitnjavanja
W=K log

Strojevi za mljevenje
Grubo
Srednje
Fino
Mlinski valjci, mlinski kamenovi, ekiari,
dezintegratori, dismembratori, kuglini
mlinovi, vibracioni mlinovi, strujni mlinovi
Koloidni mlinovi: smini, smino-tarni i
kavitacioni

mlinski valjci

Jedan ili dva para eljeznih valjaka

Kuite iz ljevanog eljeza
Valjci-sitno zrnato ljevano eljezo koje je s
vanjske strane duboko kaljeno
d=0,25 m; L 0,6,0,8,1,1,25,1,5
Valjci se okreu jedan u odnosu na drugog u
suprotnom smjeru
Dopremni valjci pogon dobivaju od gornje
osovine glavnog valjka
9

Aspiracija 0,057 0, 0095 m3/s

Isti broj okretaja valjci stlae mlivo
Krupljenje i mljevenje okrajaka n gornji=6 1/s

Prijenosni omjer 2,5

Usitnjavanje ngornji=3,6 1/s i prijenosni
omjer 1,5

10

11

rvanj

mlinski kamena
Dvije krune ploe (kamen)
U zazoru izmeu ploa rotira tvar koja se melje
Prema poloaju radne povrine je podjela na:
rvnjeve kod kojih je radna povrina poloena
horizontalno
rvnjeve kod kojih je radna povrina poloena
vertikalno
12

13

rvnjeve kod kojih je radna povrina poloena

horizontalno- gornji kamen rotira a donji miruje (kamen
gornjak) ili gornj miruje a donji se okree
Kamen gornjak se primjenjuje pri izmeljavanju, a kamen
donjak pri ljutenju
Jedan od kamenova je objeen na tri vijka na kuite
pomou vijaka se regulira razmak izmeu kamenova
Mlinski kamenovi prirodni ili umjetni kamenovi
Prirodni: bazalt, tralit, porfir, granit, kremenasto
kamenje, slatkovodni kvarc
Umjetni- iz brusnih kamenia ili u mjeavini s
lomljenim kvarcom

14

Na dodirnoj povrini mlinskih kamenova urezuju

se brazde
O obliku brazda ovisi nain rada i kvaliteta mliva
Brazde oblik srpa, pravca, brazde s stalnim kutem
rezanja i logaritamske
Broj brazda vaan za ispravno mljevenje
Kut rezanja brazde vaan pri mljevenju
Krupljenje brazde ravne linije (a)
Izmeljavanje oluena lea(b)
Krupnije mlivo-oblik trokuta(c9
Otrica jednog kamena nailazi na otricu drugog
Brazde imaju otricu i lea
15

Uinak kamena ovisi o dubini brazde, broju

brazde, i broju okretaja mlinskog kamena
Broj okretaja 3,3 4,2 1/s
Snaga pri mljevenju itarica 2,2-9 kW

16

ekiar

Kuite unutar koga je horizontalno vratilo u

kome se okreu radni elementi
Radni elementi-ekii su slobodno pomino
privreni svornjacima na krune ploe ili bubanj
Na donjem dijelu kuita je perforirana ploa
n=42-75 1/s
Obodna brzina 8-60 m/s

17

18

dezintegratori

Princip udara
Kuite u kome rotiraju u suprotnom smjeru dvije
krune ploe
Na ploama su uvreni u koncentrinim
krugovima palci
Palci jedne ploe prolaze izmeu palaca druge
Obodna brzina 20-40 m/s
Konana dimenzija estica ovisi o razmaku izmeu
palaca posljednjeg ploe reda i broju okretaja
Usitnjava maksimalno do 40 puta
19

20

Dismembrator

Isti kao dezintegrator samo to je jedna

ploa nepokretna

21

Kuglini mlin
Bubanj rotira i unutar njega su kugle
Tvar se uvodi kroz osni dio bubnja
Kugle melju udarom i trenjem
Bok bubnja u obliku sita
Kontinuirano
Usitnjava dovrlo malih dimenzija

22

23

Koloidni mlinovi

Krute estice iz suspenzije do 10-7m

Velika sila rezanja koja nastaje pri velikom broju
okretaja radnog elementa
Homogenizacija suspenzija- vonih i povrtnih
sokova, dobivanje mlijeka iz mlijenog praha,
emulzija itd
Konusni rotor i stator
Broj okretaja rotora 16,7-333 1/s
Obodna brzina 36-125 m/s
Promjer 0,125-0,38 m
24

Razmak izmeu rotora i statora je 0,025 mm

Rotaciom rotora u prikljuku nastaje potlak uslijed
ega se kapljevina usisava
Kapljevina i estice prolaze izmeu statora i rotora
i usitnjavaju se
Brzina strujanja kapljevine je najvea u osi
Uz rotor brzina estica jednaka brzini rotora
Uz stator brzina je gotovo nula
U sloju izmeu rotora i statora nastaje gradijent i
tangencijalno naprezanje-usinjavanje estica
25

Strujni mlinovi

Energija potrebna na usitnjavanje krutih

estica se predaje struji zraka, pregrijane
pare ili inertnog plina koji se uvodi iz
sapnice brzinom zvuka ili brzinom veom
od brzine zvuka

26