BIOREMEDIJACIJA ili BIOPOBOLJANJE

Tehnologija obrade uz upotrebu mikroorganizama kao

biolokih sistema u kojima se sloeniji spojevi prevode u
jednostavne strukture, manje opasne za okoli
Osnovni principi su:
Pracenje prirodnog procesa biorazgradnje
Provedbe izmjena uvjeta u okoliu dodatkom hranjivih tvari ili kisika
(biostimulacija)
Postupak dodavanja mikroorganizama bioaugmentacija ili
bioobogaivanje

Konacni produkti efikasne bioremediacije su ugljik dioksid

i voda
Postupak je limitiran koliinom oneienja, uslovima
obrade i raspoloivim vremenom
Bioremediacija se primjenjuje sa ciljem obnove okolia

REMEDIJACIJA SEDIMENTA
KONTAMINIRANOG METALIMA

Nain remedijacije treba odabrati sagledavanjem:

karakteristika lokaliteta - hidrodinamika,
infrastruktura,
dubina vode i
sl.;
veliina zagaene zapremine ili povrine;
vrsta zagaenja, koncentracija, fizike
karakteristike sedimenta i prisustvo otpada u
sedimentu;
zakonski okvir.

Strategija remedijacije sadri tri osnovne

komponente:
Uspjeh remedijacije zavisi od kontrole izvora
zagaenja
Definisati zone sa visokom koncentracijom zagaenja
Primjeniti tretman i uklanjanje

Eksperimenti za odabir tehnika , koje mogu da se

primjene;
Monitoring i istraivanje da se ocijeni napredak
projekta i da se sagleda mogunost primjene
pasivnog pristupa koji moe da da za due
vrijeme rezultat.

Remedijacione tehnologije:
bioloki
fiziko-hemijski
termiki tretmani

Osnovne opcije za remedijaciju sedimenta:

Opcija bez uklanjanja;
Monitornig prirodnog uklanjanja ili in-situ tretman
Izolacija zagaenog sedimenta - pokrivanje

Opcija uklanjanja
Izmuljivanje sa odlaganjem
Izmuljivanje sa tretmanom i odlaganjem

Monitoring prirodnog uklanjanja zagaenja:

Uklanjanje zagaenja u toku vremena prirodnim
procesima
Zagaenje mora biti kontrolisano da se ne rairi

Prednosti:
aktivnosti svedene na monitoring i investicionu
kontrolu ;
ne unitava se vodno tijelo;
manji trokovi.

Nedostaci:
sediment ostaje u vodenom okruenju;
proces se odvija sporo;
pod uticajem je povremenih poplava;
dugotrajni monitoring, zahtjeva institucionalnu kontrolu.

 Metali i metaloidi ne mogu biti uniteni mikrobiolokim putem

Mogu biti:
modifikovani
imobilisani
detoksifikovani
Naini remedijacije su:
biosorpcija
bioakumulacija
redukcija
solubilizacija
precipitacija
metilacija

Biosorpcija
pasivno vezivanje metala mikrobiolokim elijama,
tako da nije potrebna energija
organizmi koji ine biomasu mogu biti bakterije, gljive,
kvasci i alge
biomasa u biosorpciji je esto neiva (neive ili ubijene
elije)
brz proces koji moe da ukloni veliku koliinu metalnih iona
toksinost nije bitna jer se onda moe koristiti neiva
biomasa

metal organski kompleksi sa elijskim zidovima, kapsulama

ili izvanelijskim polimerima sintetizovanim i izluenim od
strane organizama
metalni ioni se mogu elektrostatiki vezivati za negativne
grupe u elijskim zidovima, kapsulama i polimerima
biomasa koja se moe jeftino dobiti kao to su muljevi sa
postrojenja za tretman otpadnih voda, alge i cijanobakterije
iz prirodnog ili gajenog vodenog bilja, kvasci kao to je
Saccharomyces cerevisiae iz alkoholne fermentacije i sl.
biomasa pripremljena za biosorpciju mora biti imobilisana
na inertnoj podlozi, kao to je gel, npr. od poliakrilamida
metali mogu biti izdvojeni iz biomase i ponovo upotrebljeni

Redukcija
Bakterije, gljive i enzimi iz bakterija mogu da redukuju
As, Pb, Cu, U, Se,...
Redukcija moe da promijeni toksinost, rastvorljivost i
mobilnost elementa:
Hg(II) moe da pree u Hg(O) i ispari i na tome se zasniva
bioremedijacija
Cr(IV) moe da pree u Cr(III) koji se taloi kao oksid, sulfat ili
fosfat

Solubilizacija/oksidacija

Bakterije oksiduju arsenit AsO33- do arsenata AsO43-

As(III) do As(V)) jer soli Fe(III) (kao koagulant) bolje taloe As(V)
Bakterije iz roda Thiobacillus produkuju sumpornu kiselinu iz
sulfata i dovode do rastvaranja Cd, Hg, Ni, Pb, Se, Ag, Al i
drugih elemenata moe se dodavati sumpor tako da
Thiobacillus produkuje sumpornu kiselinu

Precipitacija
Dvije vrste taloga: sulfati i fosfati
Mikroorganizmi pod odgovarajuim uslovima proizvode
- vodonik sulfid iz sulfata
- organski fosfat iz organofosfornih jedinjenja
Sulfat redukujue bakterije, Desulfovibrio, mogu da produkuju
nerastvorene sulfate Zn, Pb, Ni, Cd, Cr, Cu, Hg, Fe i dr.
Mikroorganizmi mogu da razgrade organska jedinjenja koja
vezuju metale i da ih oslobode, uslijed ega se oni
precipitiraju

Metilacija
Primjenjuje se ako se grade isparljiva jedinjenja koja
su netoksina
Koristi se za bioremedijaciju Se, ali ako nisu prisutni
drugi toksini elementi koji grade toksina jedinjenja

In-situ tretman sedimenta

Prednosti
Stalnost,
Smanjena toksinost, mobilnost i zapremina
Mogue smanjenje trokova vremena i sprovoenja

Nedostaci

Nedokazana tehnologija
Pogodno samo za niske koncentracije zagaenja
Kratkotrajni uticaj dotoka
Vrijeme da se postigne cilj remedijacije i nivo ienja

In-situ pokrivanje
sloj izolacionog materijala se postavlja da zadri i
stabilizuje zagaeni sediment
raznovrsni materijali su dostupni

 Prednosti
jednostavno se primjenjuje
nema izmuljivanja i transporta
manji trokovi

Nedostaci

sediment ostaje u vodenom ekosistemu

smanjuje se dubina vode
sediment je pod uticajem poplava i sl.
potreban je dugotrajni monitoring i odravanje

Najei scenario za malu koliinu

sedimenta:

Izmuljivanje
Prvi korak remedijacije sedimenta najee je
izmuljivanje
Mijeanje sedimenta na dnu na mehaniki nain da bi
se nastala suspenzija sedimenta i vode. Istovremeno
se usisava suspenzija cijevima u blizini povrine
sedimenta. Suspenzija moe da se transportuje do
konanog mjesta odlaganja.
Izazov je ekonomski izmuljiti veliku koliinu sedimenta

Prednosti
uklanjanje zagaene mase
provjerena tehnologija
jednostavno za primjenu

Nedostaci
mogunost disperzije finih estica sedimenta (resuspenzija)
prema sprovedenim istraivanjima ona je < 1 % uklonjene
mase
mogunost oslobaanja vezanog zagaenja u okolinu
na finim esticama se zadravaju dioksini/furani, pcb, pesticidi,
organo-iva i drugi poliu- isparljivi toksini i metali
rezidualni sediment 10-25% zapremine izmuljenog sedimenta
vie prolaza nije efikasno
uklanjanje bentikih organizama
mogue smanjenje koncentracije kisika u vodi zbog pomijeranja
anaerobnog sedimenta i nastajanje drugih toksinih supstanci
kao to je vodikov sulfid i amonijak
veliki trokovi odlaganja

Oprema za usisavanje sedimenta zavisi od:

dubine vode;
sedimenta;
karakteristika sedimenta;
koliine izmuljenog materijala i
mjesta i metoda odlaganja

Obezvodnjavanje
Jedan od zahtjeva odlaganja je bez suvine vode
GEOBAGS

Tretman sedimenta
Upotreba fizikih, hemijskih ili biolokih procesa da se
uniti ili razgradi zagaenje
ili imobilizuje u
sedimentu
Trokovi tretmana se kreu od oko 50E/m3 za procese
kao to je stabilizacija, do preko 1000 E/m3 za visoko
tmperaturne termike procese

Fizika separacija sedimenta

Fizike tehnike samo koncentriu zagaenje u manju
zapreminu da bi se lake uklonilo drugim tehnikama
Uklanjanje, manjih, vie zagaenih estica
centrifugiranje
flokulacija
hidrocikloni sediment sa <20 % vrstih estica, da se ukloni
ljunak i fina zrnca: hidrocikloni odvajaju vee estice od 10-20
m od manjih,
separacija fluid bedom koji uklanja
sitnije estice (manje og 50 m) u vertikalnoj koloni gravitacionim
taloenjem i flotacijom (primjenom specijalnih hemikalija)
prosijavanje najpogodnije za estice >1 mm. Ako ima puno
vrstih estica moe se koristiti mehaniko prosijavanje
sedimentacija

Solidifikacija i stabilizacija
mijeanje ili ubacivanje agenasa u cilju formiranja
kristalnog, staklenog ili polimernog okruenja
zagaenja u in-situ i ex-situ
solidifikacija - fiziki proces
stabilizacija - hemijski proces
Osnovna dva strategijska pravca su:
- Odlaganje sedimenta nakon solidifikacije zatrpavanjem
na za to specijalno konstruisanim deponijama ili
- Proizvodnja graevinskih blokova
Opasna jedinjenja su manje rastvorna i toksina i
zarobljena su u matriksu
Problem - poveanje zapremine zagaenog materijala

 Solidifikacija se izvodi materijama na bazi:

silikata i cementa (portland cement, lebdei pepeo, ljaka
topionikih pei, vodeno staklo)
krea
termoplastinih materijala (bitumen, polietilen, parafin, voskovi)
organskih polimera (ureaformaldehid do poliuretanske pjene;
polesterske i polivinilne smole)
Smetnja prisustvo organskih jedinjenja, ulja, masti ,
neorganskih soli kao to su nitrati, sulfati i hloridi, sitne istice,
VOC i nizak sadraj vrste faze
Najbolji rezultati se postiu sa CaCO 3 odravanje pH
neutralnim favorizuje adsorpciju ili taloenje rastvorenih metala
(smeta nizak i visok pH)

Vitrifikacija
dugotrajno zadravanje radioaktivnih elemenata
Skupa tehnika

In-situ solidifikacija/stabilizacija
Disperzija sedimenta prilikom izmuljivanja moe se
sprijeiti smanjenjem koliine vode u sedimentu i
prisustva finih estica
Npr. dodatak pozolonikih agenasa kao to je portland
cement
Snane mjealice se koriste da mijeaju suspenziju
pozolonikih aditiva u sediment in-situ, stabiliiu je
tako da se moe koristititi u graevinske svrhe
Uspjena stabilizacija smanjuje mogunost disperzije
sedimenta i olakava transport, odlaganje ili tretman

Fitoremedijacija
Upotreba biljaka da se ukloni zagaenje iz sistema
Hiperakumulacija je genetika ili fizioloka sposobnost
biljaka da akumuliraju i translociraju teke metale u
nadzemni izdanak u koncentraciji mnogo vioj nego u
zemljitu i korijenu.
Hiperakumulatorima nazivamo sve one vrste koje
su u stanju da akumuliraju preko 1 g metala/g suhe
mase biljaka za Co, Cu, Cr, Pb, Ni ili 10g/g za Mn i Zn.

METODA
Fitotransformacij
a

Fitostabilizacija

Fitoekstrakcija
Fitovolatilizacija

Prekriva
deponije

ZAGAIVAI
TIPINE BILJKE
Nitrati, amonijak, Drvee salix
fosfati
familije:
-Topola
-Vrba
Trave
Leguminoze
Pb, Cd, Zn, As,
Drvee salix
Cu, Cr, Se, U
familije
Trave sa ilastim
korijenom
Pb, Cd, Zn, Ni i
Indijska slaica
Cu
Suncokret
Hiperakumulatori
Se, As, Ag
Indijska slaica
Akvatine biljke
Drvee salix
familije
Metali, amonijak, Trave
nitrati
Topole/Vrbe

Problem odlaganja posjeenog bilja, posebno ako sadri

visok nivo metala

Spaljivanje ili kompostiranje biljaka reciklaa metala

Spaljivanje:
- pepeo mora biti odloen na deponiju opasnog otpada
- zapremina pepela je manja od 10% zapreine koja bi
nastala ako bi se spaljivao zagaeni sediment

Trina vrijednost ako bi se metali ekstrahovali iz njih i

ponovo upotrijebili (trite za ove biljke ne postoji).