islamda

ilmin nemi ve
alimin deeri
Emin YAVUZYT
UZMAN MAM HATP
Facebook: Muhammed Emin Yavuzyiit
Facebook Grup: VAAZ DOSYALARI
www.dinihaberler.com

BSMLLAHRRAHMANRRAHM

Yaratan Rabbinin adyla oku! O, insan
"alak"dan yaratt.
Oku! Senin Rabbin en cmert olandr.
O, kalemle yazmay retendir, insana
bilmediini retendir.

LM NEDR?
Szlkte LM;"bilmek, uurda
hasl olmak, salam ve kesin
bir biimde, bir eyin
gereini bilmek" gibi
anlamlara gelir,
Trkemiz de ilim bilme,
bilgi, bilim gibi kelimelerle
karlk bulur.

KURANIN 4/1 (drtte biri)

LMLE LGL AYETLERDR
lim kelimesi trevleriyle birlikte Kur'n'da
750 yerde gemekte olup, Allah ve O'nun
yarattklarndan uur sahibi olan insan ve
melekler iin kullanlmtr. Bununla
birlikte, okumak, dnmek, ibret almak,
akl, nazar, hikmet, fikir, ayet gibi ilim ile
ilgili kelimeler de dikkate alndnda,
Kuran'daki her drt ayetten birinin ilimle
ilgili olduu grlr. K.Kerimde bu
kavramlarn bu kadar ok gemesi slam
n ilme verdii deeri gsterir.

LM ALLAHIN SUBUT SIFATLARINDAN BRDR

lim, Allah'n subut sfatlarndan biridir.

EL-LM: Allah olmuu, olan, olaca,
gizliyi, a, ksacas her eyi bilmesi
demektir.
lim Allahn sfatlarndan birisi olmas
ilmin ne kadar deerli olduunun bir
gstergesidir. nsanolu, Allahn klli
ilminden bir para (cz-i ilim) kendine
yklemesi lazm ki; bu ykleni insann
kamillemesinin temelidir. Allah cc, cz-i
ilimden insann yklenmesini emreder.

KURANIN LME BAKII

slamn balangc, Cebelnnur danda
Hira maarasnda Hz Muhammed (SAV)e
ilk vahyin OKU emriyle gelmesi ilmin ne
kadar nemli olduunu ortaya koymaktadr.
Alak suresinin ilk be ayetine baktmzda
ilmin Allahn adyla balamas gerektiini
ve takip eden ayetlerde kalemle yazmay
rettiinin vurgulamas ve insana
bilmediklerini retti ile devam etmesi
ilmin ne muhteem bir deer olduunu
Kuran- Kerim ortaya koymaktadr.

ALLAH KALEME YEMN EDYOR

Nn. Andolsun kaleme ve satr satr
yazdklarna (Kalem suresi 1-2)
Kuran- Kerimde KALEM in mstakil bir sure
ad oluu dinimizde ilmin ne kadar nemli
olduunu ortaya koymaktadr. Allah cc kaleme
and olsun deyip yemin etmesi kalemin
deerinin en ykseklerde olduunu ve insan
hayatnn geliip gzellemesi kalem ile
olacann iaretini ve ilmin en st deer
olduunu bizlere gstermektedir. nsann
kalitesi ilminin derinliinde sakldr.

LMN DERNL O KADAR

BYKK NSANIN DRAKI ACZ
KALIYOR




De ki: "Rabbimin szlerini
yazmak iin denizler mrekkep
olsa ve bir o kadar da ilave etsek
(denizlere deniz katsak);
Rabbimin szleri tkenmeden
nce denizler tkenirdi. (Kehf
suresi 109)

EFENDMZ (SAV) LM MTH

TARF EDYOR
Eb Ms elEar radyallahu anh'den rivayet edildiine gre,
Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem yle buyurdu:
Allahn benimle gndermi olduu hidayet ve ilim, yeryzne
yaan bol yamura benzer. Yamurun yad yerin bir blm
verimli bir topraktr: Yamur suyunu emer, bol ayr ve ot bitirir.
Bir ksm da suyu emmeyip stnde tutan orak bir yerdir. Allah
burada biriken sudan insanlar faydalandrr. Hem kendileri ier,
hem de hayvanlarn sular ve ziraatlarn o su sayesinde yaparlar.
Yamurun yad bir yer daha vardr ki, dz ve hibir bitki
bitmeyen kaypak ve kaygan arazidir. Ne su tutar, ne de ot bitirir.
te bu, Allahn dininde anlayl olan ve Allahn benimle
gnderdii hidayet ve ilim kendisine fayda veren, onu hem
renen hem reten kimse ile, buna ban kaldrp kulak
vermeyen, Allahn benimle gnderdii hidayeti kabul etmeyen
kimsenin benzeridir. (Buhari ilm 20)

HADS- ERFTEN IKARACAIMIZ

SONULAR
1) Hidayet ve ilim, Cenab- Hakkn Peygamberler
vastas ile insanlara ulatrd en byk iki
nimettir.
2) nsanlarda topraklar gibi eit eittir. Her
insann kabiliyeti ve kapasitesi farkldr.
Kapasitesine gre ilimde yol almaldr.
3) l topra dirilten ve ona adeta yeniden can
veren yamur gibi, hidayet ve ilimde insanlarn
akln , gnln ve ruhunu canlandrr, aydnlatr.
4) lim renmeye niyet etmek, renmek,
rendiini yaamak ve bakalarna da retmek
dinimizin nemle tevik ettii hayrlardandr.

MAMI GAZAL;
LMN DEER YLE ANLATIR

lim kaytsz artsz bir

fazilettir(deerdir). lim, Allahn
kemal vasfdr ve Meleklerin,
Peygamberlerin erefi de
ilimledir. lim kaytsz artsz
stnlktr ve deerdir. lim
insan ahiret yurduna ve
mutluluuna gtren bir
vastadr. lim Allaha yaklatran
bir vastadr. Ancak Allaha ilimle

LMN DNYADA SALADII

FAYDALAR
lmin dnyada salad deerler, izzet, vakar,
hkmdarlar zerinde etkili olmak ve bakalarnn
sayglarn celbetmektir. Baz kavimlerin zeka
yoksunu olmalar ve baz kavimleri kaba-sapa
olmalar bile yaamdan kaynaklanan birikimleri ile
kendilerinden daha fazla bilgi sahibi olduklarn
dnerek yallara igdsel olarak sayg
gsterirler. Ayn zaman da hayvanlarda igdsel
olarak insann stnln fark ederek ona
yaltaklanp boyun eerler.
aret edilen noktalar ilmin mutlak stnln
ortaya koymaktadr.

LMN GENEL FAYDALARI

lmin en belirgin faydas ahiret mutluluudur.

Herkes ilmin mntesiplerinin erefini bilir.
lim renmek ibadettir.
lim sahipleri Allahn yer yznde halifesidir.
Allah Teala en zel sfat olan ilmi alimin
kalbine amtr.
lim sahibi insanlar Allaha yaklatrmak ve
cennet yolunu bulmak iin gayret gsterir.
lim sahibi kullar, Allaha yaklatrmak iin
arac olur ve bu ilmin en stn deeri deil
midir?

SLAM DNN DE LM RENMEK

HER MSLMANA FARZDIR

lim renmek her

mslmana farzdr. (bn
Mace, Mukaddime, 17)

HER AN LMLE MEGUL OLMALIYIZ

RESLULLAH SAV
EFENDMZ
BUYURUYOR:
Beikten mezara
kadar ilim tahsil
ediniz.

MMN, LM NEREDE BULURSA

ONA SAHP OLMALIDIR

Ebu Hreyre (ra) Reslullah
(sav)in yle buyurduunu rivayet
ediyor:
Hikmet (Bilgi), m'minin yitiidir.
Mmin hikmeti nerde bulursa onu
sahiplenir. (Tirmiz, lim 19)

LM NEREDE OLURSA ALINMALIDIR

HZ MUHAMMED SAV
EFENDMZ
BUYURUYOR K;
lim in de dahi
olsa onu aln.

LM RENEN ALLAH YOLUNDADIR

Enes (ra)dan Hz.
Peygamberin yle
buyurduu rivayet
ediliyor: lim talebi iin
yola kan kimse
dnnceye kadar Allah

LM RENMEK GNAHLARA KEFFARETTR

Sahbere (ra)'dan merfu olarak

rivayet edildiine gre Hz.
Peygamber yle buyurmutur:
Kim ilim renmei talep
ederse, bu onun gemiteki
gnahlarna kefaret olur.
(Tirmiz, lim 2)

LM SAHB, EN STN DERECEYE SAHPTR

Ebu mme (ra) anlatyor:
Reslullah (sav)'a biri bid
dieri lim iki kiiden
bahsedilmiti. Bunun zerine Hz.
Peygamber:
limin bide stnl, benim
sizden en basitinize olan

EN STN BADET
LMDR
Peygamberimiz Her Vesile le lmin stnlne Dikkat
ekmitir. Bir defasnda Eb Zer (r.a.)'a hitaben yle
buyurmutur:

.

Ebu Zerr (r.a) anlatyor: "Rasulullah (a.s), bana dediler ki:
Ey Ebu Zerr! Senin evden kp Allah'n kitabndan bir
ayet renmen, senin iin yz rek'at namaz klmandan
daha hayrldr. Keza gidip ilimden bir bab (mevzu)
renmen -ki bu ile amel edilsin veya edilmesin- senin
iin bin rek'at namaz klmandan daha hayrldr. (bn
Mce, Mukaddime, 16)

SLAMDA CAHLLK YERLMTR

Sakn cahillerden olma!
(Enam suresi 35)

Cahillerden yz evir.
(Araf suresi 199)

DENLD K..!

lmin evveli skt,

sonras dinlemek, daha
sonras hfzetmek ve daha
sonras ise onunla amel
etmektir. En sonu da onu
insanlara retmektir.

SLAMDA
ALMN
DEER VE
SAYGINLII

KURAN-I KERMDE ALMN DEER

De ki: "Hi bilenlerle
bilmeyenler bir olur mu?"
Ancak akl sahipleri t
alrlar. (Zmer suresi 9)

ALM, ALLAHIN DLED ADAMDIR

Allah, hikmeti dilediine
verir. Kime hikmet verilmise,
phesiz ona oka hayr
verilmi demektir. Bunu ancak
akl sahipleri anlar. (Bakara
suresi 269)

ALLAH (CC)A EN DERN SAYGIYI ALMLER

GSTERR

Allah'a kar ancak; kullar

iinden lim olanlar derin
sayg duyarlar. phesiz
Allah mutlak g sahibidir,
ok balayandr. (Fatr
suresi 28)

ALMLER DORUNUN AHDDRLER

nkr edenler, "Sen peygamber
deilsin" diyorlar. De ki:
"Benimle sizin aranzda ahit
olarak Allah ve bir de yannda
kitap (Kur'an) bilgisi bulunanlar
yeter. (Rad suresi 13)

ALLAHIN VERD MSALLER

ALMLER ANLARLAR

te bu temsilleri biz
insanlar iin
getiriyoruz. Onlar

ALLAH CCU BLMEDKLERMZ

ALMLERE SORMAMIZI EMR EDER

Eer bilmiyorsanz zikir
erbabna(alimlere,
bilenlere) sorunuz.
(Nahl suresi 43)

LM SAHPLERNN MKAFATI OK
BYKTR

Fakat Onlardan ilimde derinlemi

olanlara, sana indirilen kitaba ve senden
nce indirilen kitaba inanan mminlere,
nazma klanlara, zekat verenlere, Allaha
ve ahire gnne inananlara, elbette
)byk ecir vardr. (Nisa suresi 162

HZ MUHAMMED SAV EFENDMZN ALME

BAKII

Ebu'd-Derda (ra)dan Reslullah (sav)'n yle buyurduu

rivayet edilir: Kim ilim renmek iin bir yol tutarsa, Allah da
onu cennete giden yollardan birine dahil eder. Melekler, ilim
renmesinden honut olarak o kimseyi korurlar. lim renen
iin gklerde ve yerde olanlar, hatta denizdeki canllar bile
istifar ederler. limin ibadet edene stnl, dolunayl gecede
ayn dier yldzlara olan stnl gibidir. limler
peygamberlerin vrisleridir. Peygamberler, ne dinar ne de dirhem
miras brakrlar, ama ilim miras brakrlar. Kim ilme sahip karsa,
byk bir nasip elde etmi olur. (Eb Davd, lim 1(3641);
Tirmiz, lim, 19)

EFENDMZ SAVN DLNDEN

ALMN DEER

Allah hakknda hayr diledii kimseyi dinde fakih
klar.
(Buhari, Farzu'l Humus 7; lim, 13; 'tisam 10)

Ebu mme (ra) anlatyor: Reslullah (sav)'a biri
bid dieri lim iki kiiden bahsedilmiti. Bunun
zerine Hz. Peygamber sav:
limin bide stnl, benim sizden en basitinize
olan stnlm gibidir. (Tirmiz, lim 19)

ALM, LMN AKTARMASINDA

SEVABI EKSLMEYEN KDR
:

Yine Ebu Hureyre (Allah Ondan raz

olsun)'den rivayet edildiine gre
Raslullah (SAV) yle buyurdu: "Hidayete
Allah'n dosdoru yoluna aran kimseye
kendisine uyanlarn sevab kadar sevap
verilir. Buna ramen onlarn sevabndan
da hibir ey eksilmez. (Mslim, lim, 16)

ALM GIPTA EDLECEK ADAMDIR

:

Yalnz u iki kimseye gbta edilir:

Allah'n kendisine ihsn ettii mal
hak yolunda harcayp tketen kimse;
Allah'n kendisine verdii ilimle yerli
yerince hkmeden ve onu bakalarna
da reten kimse. (Buhari ilim 15)

ALMLER CENNETN MEYVALI

AALARIDIR
Siz cennetin aalarndan bir baa
rastlasanz hemen o aacn glgesinin
altna oturunuz. Ve o aacn
meyvesinden yiyiniz, deyince Sahabe-i
Kiram:Ya Rasulellah bu dnyada bu
mmkn m? Bu nasl olur? dediler.
Peygamberimiz te o cennetin meyveli
aacna benzeyen ulemadr. Onlara
gidiniz ve onlarn ilminden istifade
ediniz. buyurmulardr.

ALMLER YOL GSTERC

REHBERLERDR
Alim ilmi ile amel ettiinde insanlara k olur.
Gece karanlnda insan yolunu ksz nasl
kaybederse alimsiz insanlk da kendisini
dnya karanlnda kaybeder. nsanlk gemisi
rotasndan amadan yol almak istiyorsa
alimlere tabi olmaldr ve alim yetitirmelidir.
Dnemimize k olan MER NASUH BLMEN
hocamzn yazm olduu ilmihal ve dier
kitaplarla yolumuzu buluyor ve dinimizin
temellerini Odan reniyoruz. Gnmze k
tutan bir ok alimden k bulduumuz gibi.
Alimler yolumuzu aydnlatan mealelerdir.

LM TALEB N YOLA IKAN

ALLAH YOLUNDADIR

Enes (ra)dan Hz. Peygamberin
yle buyurduu rivayet ediliyor:
lim talebi iin yola kan kimse
dnnceye kadar Allah
yolundadr. (Tirmiz, lim 2)

LM TALEP ETMEK GNAHLARA KEFFARETTR

Sahbere (ra)'dan rivayet

edildiine gre Hz. Peygamber
yle buyurmutur:
Kim ilim renmeyi talep
ederse, bu onun gemiteki
gnahlarna kefaret olur.
(Tirmiz, lim 2)

LM HAYIRLI OLMANIN TEMELDR

nsanolu dnyada ve ahirette

hayrl olmak istiyorsa ilim ehli
olmaldr. nk Efendimiz sav

yle buyuruyor:

sizin en hayrlnz

Kuran- renen ve onu da
bakalarna retendir. ilkesidir.
Hayrl olmak iin iarmz bu
Hadis-i erif olmaldr.

ALM SORULANA CEVAP VERENDR

:

.















Ebu Hureyre (Allah Ondan raz olsun)'dan
rivayet edildiine gre Raslullah
(sallallahu aleyhi vesellem) yle
buyurdu:
Bir kimseye bildii dini bir konu
sorulduunda cevap vermeyip gizlerse,
kyamet gn azna ateten bir gem
vurulur." (Tirmizi, lim, 3)

ALMLER NN ALAR..!
At b. Ebi Rebah yle anlatr:
Said b. Mseyyeb'in evine
gittiimde onu alar bir halde
buldum. Kendisine niin
aladn sorduumda, bana
yle cevap verdi: Alaymn
sebebi u: Hi kimse gelip
benden ilm bir mesele
sormuyor.

ALMLER OLMASAYDI..!
Hasan Basr der ki: ayet limler olmasayd,
insanlar hayvanlarn seviyesine inerlerdi!
(nsanlar hayvanlk seviyesinden limler
ekip karrlar, onlar lyk olduklar insanlk
mevkiine ancak onlar ykseltirler).
Yahya b. Muaz limler mmete, onlarn
analarndan ve babalarndan daha
merhametlidir dediinde, kendisine bunun
nasl olabilecei sorulur; o da yle der:
nk babalar ve anneler ocuklarn ancak
dnya ateinden korurlar. Oysa limler
mmeti ahiretin iddetli ateinden korurlar.

HELAK OLMAMAK N..!

Sahabe-i Kiramn alim ve byklerinden
bn-i Mesud (RA), RESULLLAH (SAV)
Efendimizin yle buyurduunu rivayet
etmektedir:
Ya lim, ya ilim renen, ya da ilim
dinleyen ol. Drdncs olma, helak
olursun! (Drim, Snen, lim, 254)

NSANLAR 4 KISIMDIR
Efendimiz (s.a.v.): insanlar drt ksmdr.
1-Okur, amel eder. Turunca benzer. Tad da,
kokusu da gzeldir.
2-Okumaz, amel eder. Hurmaya benzer.
Kokusu yok, tad var.
3-Okur, amel etmez. Reyhana benzer,
kokusu var, tad yok.
4-Okumaz, amel etmez. Ebu Cehil
karpuzuna benzer. Kokusu da yok, tad da
acdr.
EY MSLMAN SEN HANG KISIMDANSIN?

LM ALLAH RIZASI N TALEP EDLMELDR

:







:

:
.
Yine Ebu Hureyre (Allah Ondan raz
olsun)'dan bildirildiine gre Raslullah
(sallallahu aleyhi vesellem) yle buyurdu:
Allah'n rzas aranan bir ilmi sadece
dnyalk eylere sahip olmak iin renirse
o kimse kyamet gn cennetin kokusunu
bile duymaz. (Ebu Davud, lim, 12)

MKEMMEL HAL NASIL OLUR?

DENLD K..!
lmini,

bilmeyenlere
ret; bilmediin ilimleri
de bilenlerden ren. Sen
byle hareket ettiin
takdirde, bilmediklerini
renir, bildiklerini de
mkemmel bir hle getirir

ALLAHTAN UTANAN ALM..!

Hammad b. Ebi Sleyman Ebu Hanife'nin
(mrnn son gnlerinde) btn geceyi ibadetle
geirdiini rivayet etmitir.
mam A'zam, hayatnn ilk devrelerinde
gecelerinin yarsn ibadetle ihya ederdi. Bir gn
yoldan geerken bir adam kendisini yanndakilere
gstererek yle syledi: te bu zat btn geceyi
ibadetle ihya eden bir kimsedir'. Bu sz duyan
mam A'zam o gnden itibaren kendisi hakknda
bu bilgiyi tayan adam yalanc karmamak iin
btn gecelerini ibadetle ihya etmeye balad ve
'Ben halkn beni bende olmayan vasflarla
vmesinden dolay Allah Tel'dan utanrm' dedi.

EY LM VE ALM SEVER KARDE

1) Dnyada ve ahirette vezir

olmak istiyorsak ilme
sarlmalyz. lim karanlklar
aydnla eviren mealedir.
2) Efendimizin uyars ile ya
alim olmalyz, ya ilim renen
olmalyz, ya da ilmi dinleyen
olmalyz bundan baka yol
insan uuruma gtr. nk 4.
olma helak olursun diye

 3) lmin deerini anlamak istiyorsak Allah

ccnun subuti sfatlarndan EL-LMe
bakmalyz. Allah, insandan kendi sfat olan
ilimden
yklenmesini (renmesini)
istemektedir. Allahn ilminden bizde bir
para cz-i olmas deerimizi artracaktr.
nk biz Allahn yeryzndeki
halifesisiyiz.
4) MER NASUH BLMEN gibi alimlerden ve
amil alimlerden faydalanmalyz ki Allah
katnda deer bulalm.
5) Her mslman dininin temeli olan
ilmihalini ve yetecek kadar Kuran- bilmesi
farz- ayndr. Mslman tembeklikten
kurtulmadka ve devaml ilimle megul

 6) Dnya mslmanlarnn
gafletten kurtuluu ve madde ve
mana aleminde ykselii
okumaya ve ilim tahsili ile
olacaktr. nk dinimizin temeli
OKU emriyle balamtr.
7) lmin yok oluu alimlerin yok
oluu iledir.
8) Alimle geirilen zaman
ibadettendir.
9) Alime ikram Allah ve Resulne

YUNUS EMRE
lim ilim bilmektir
lim kendin bilmektir
Sen kendini bilmezsin
Ya nice okumaktr
Okumaktan murat ne
Kii Hak'k bilmektir
n okudun bilmezsin
Ha bir kuru emektir
Drt kitabn ma'nisi
Bellidir bir elifte
Sen elifi bilmezsin
Bu nice okumaktr

DUAMIZ
ALLAHIM! LM SAHB, BASRET SAHB VE
FERASET SAHB OLMAYI BZLERE HSAN EYLE
ALLAHIM! FAYDASIZ VE BO LMDEN SANA
SIINIYORUZ BZLER KORU VE MUHAFAZA
EYLE
ALLAHIM! SEN HAKKIYLA TANIYACAK LM
STYORUZ VE SANA HAKKIYLA BADET
EDECEK UUR STYORUZ BZLERE HSAN
EYLE
AMN
(no: Bu vaaz Diyanet KM, Diyanet DKS, mam- Gazali ve Riyazussalihin
kitaplarndan faydalnarak hazrlanmtr.)