UENJE

1
 Uenje mijenjanje individue koje je posledica iskustva, a ne
sazrijevanja ili razvoja individue.
Uenje relativno trajna promjena ponaanja koja je rezultat
prethodnog iskustva i aktivnosti organizma.
Opaaji, kao i socijalizacija su proizvod uenja.
Sticanje novih osobina djece moe biti posledica uenja ili
sazrijevanja.
MekGro Aktivnosti koje su neophodne za normalan razvoj
individue preteno zavise od sazrijevanja(hodanje, hvatanje..),
dok one koje nisu neophodne za normalan razvoj individue
preteno su uslovljene uenjem (skakanje, plivanje, klizanje...)
Uzduno socijalno uenje
Popreno socijalno uenje

2
 Oblici uenja:
Prelazni oblici uenja:
utiskivanje
rano uenje (emocionalno i socijalno vezivanje ljudskih beba
za one koji ih podiu)
habituacija
senzitizacija
Klasino uslovljavanje
Instrumentalno uslovljavanje
Uenje putem uvianja
Prema sadraju: motorno i verbalno uenje
Donald Heb - Rano uenje i uenje odraslih
Mentalna kondicija navike i disciplina intelektualnog rada

3
 Sadrina sposonosti za uenje: inteligencija, opta
motivisanost i zainteresovanost za uenje; pozitivan stav
prema uenju i radu uopte, efikasne tehnike intelektualnog
rada (njegovanje tendencije da se gradivo dobro analizira i
dobro shvati a ne samo memorie, smisao za nalaenje i
izvlaenja glavnih ideja teksta i izvoenje samostalnih
zakljuaka, uoavanje i postavljanje problema i pitanja,
vjebanje i kritiko itanje sadraja i kritiki odnos prema
injenicama, vjebanje u efikasnim tehnikama koncentracije
panje, kao i u efikasnim tehnikama pamenja, miljenja i
rjeavanja problema, njegovanje navika za praktinu
primjenu steenog znanja itd.).
U razvoju ovjekovih psihikih funkcija zakon upotrebe i
neupotrebe igra znaajnu ulogu.

4
 Rano iskustvo i porodina vaspitna praksa
Dimenzije porodine atmosfere i porodine vaspitne prakse
a) Porodina atmosfera u kojoj preovlauju topli emocionalni odnosi i
odnosi prihvatanja i razumijevanja nasuprot porodinoj atmosferi
gdje dominiraju hladni emocionalni odnosi i atmosfera neprihvatanja
i nerazumijevanja;
b) Restriktivna porodina atmosfera nasuprot permisivnosti .
Uspjeh uspijeva na uspjesima.
-) Osjeaj djeteta da je odbaeno nesigurnost i samopotcjenjivanje,
negativizam;
-) Pretjerano otra disciplina potreba za pokoravanjem, rigidno
miljenje;
-) Materinska prezatienost- egocentrizam, sebinost ili pokornost,
samopotcjenjivanje;
-) Pretjerano strogi moralni standardi rigidna linost, osjeanje krivice.

5
 Uenje uslovljavanjem
Ivan Pavlov nauno je dokazao vezu
psihikog i somatskog
Vladimir Behterov formiranje tzv.
odbrambenih refleksa
Votson - Emocionalno uslovljavanje
Ajzenk - Lijeenje uslovnim refleksom
(simpatikus- sistem koji oivljava
organizam i tjera ga na akciju;
parasimpatikus sistem koji eli da
organizam zadri u stanju mirovanja i 6
 Uenje putem pokuaja i pogreaka E. L. Torndajk
(Instrumentalno ili operativno ponaanje)
- Usmjereno je ka cilju (svrsishodno i namjerno)-motivisano
- Aktivnost organizma radi zadovoljenja neke potrebe
- Uenje na bazi zakona efekta ili zakona posljedica osnovni princip
instrumentalnog uenja.
- Skinerova tehnika operantnog uenja teorijska osnova
programirane nastave
- Znaajno ne samo za motorne vjetine, ve i za sloenije osobine
linosti, pa i za formiranje intelektualnih svojstava linosti
(konitivnih procesa i uspjenih tehnika uenja i rjeavanja
problema).
- Uenje govora i jezika, bihejvioralna terapija, programirani
udbenici...
- Primarna i sekundarna motivacija

7
 Uenje uvianjem
V. Keler Osnovu ovog uenja ini uvianje
odnosa u datoj situaciji, njihovo shvatanje i
razumijevanje.
Naglost u rjeavanju problema, vie se ne
ponavljaju greke, rjeenje se koristi u svim
slinim situacijama, kod ljudi korienje
apstraktnog miljenja, govora i jezika.
Gipki duh, otvorena svijest, fleksibilnost u
miljenju.
8
 Verbalno i motorno uenje

Verbalno uenje svako uenje pomou verbalnih

simbola, odnosno pomou govora.
Motorno uenje sticanje motornih vjetina i
navika -
Faze uenja: poetno napredovanje, usporeno
napredovanje i ponovno napredovanje
Plato u uenju usled prelaska sa nieg na vii
nivo uvjebanosti, ali i usled smanjenog
interesovanja, dosade, umora, slabljenja motivacije
itd.
Mogu da utiu i loi fiziki uslovi, neraspoloenje i
opte organsko stanje onoga ko ui.

9
 Stvaralako miljenje
Getalt teorije uenja - Kofka, Keler, Verthajmer
oblast stvaralakog miljenja metodom problemskih zadataka
Verthajmer Produktivno miljenje
Razumijevanje nekog problema je u stvari sagledavanje problemske
situacije kao dijela neke ire situacije, u sklopu neke vee, jasnije
cjeline.
Faze stvaralakog miljenja:
1) Faza percepcije ili upoznavanja sa problemom;
2) Faza inkubacije ili prividnog mirovanja
3) Faza iluminacije
4) Faza verifikacije
Funkcionalna fiksiranost i fiksacija na metod su prepreke stvaralakom
rjeavanju problema.
Mehanizacija u toku rjeavanja problema utie na pojavu negativnog
transfera

10
 Kvaev Razvijanje opte metode rjeavanja problema odreene
klase oslobaa ispitanike od fiksiranosti na jedan metod rjeavanja
zadataka.
Kognitivni stil linosti nain opaanja, pamenja, miljenja, uenja i
rjeavanja problema od strane neke osobe.

Aktivni i istraivaki naini uenja i sticanja znanja kao to su:

traganje i otkrivanje, uenje principa i formiranje pojmova, kao i drugi
heuristiki postupci mogu da prerastu u stil uenja i rjeavanja
problema.

Dolazi do generalizovanih efekata transfera ako se nastavni proces

organizuje kao serija manjih istraivanja iju sadrinu ine psiholoki
procesi: deduktivno rezonovanje, induktivno zakljuivanje,
postavljanje i dokazivanje hipoteza, uporeivanje, apstrahovanje itd.

11
 Majer Sugestije i instrukcije optijeg tipa korisne su u
stvaralakom rjeavanju problema i izvoenju generalizacija koje
su iroko primjenljive.
Sposobnosti za uenje su u najuoj vezi sa cjelokupnim sklopom
osobina i linosti, tj. na te procese utiu, ne samo trenutna
instrukcija i sloenost problema, ve i drugi faktori kao to su:
prethodno iskustvo, motivacija, osobine linosti u uem smislu te
rijei i radne navike.
Uenje otkria i drugi heuristiki postupci, kao najvii oblici
stvaralakog uenja u nastavi, predstavljaju pogodan metod
uenja za razvoj intuitivnog miljenja i intuitivnog saznajnog stila.
Da bi se otklonio strah od neuspjeha uenike treba osposobljavati
za : strategiju rjeavanja problema, strategiju uenja putem
otkria, strategiju otkrivanja pojmova i uenja principa itd.

12
 Mogue je uticati na efikasnost kognitivnog stila ako se proces
uenja organizuje kao stvaralaki akt iju sadrinu ine:
- transformacija znanja (otkrivanje novih znaenja sadraja,
satavljanje i rjeavanje zadataka na originalan nain);
- nova interpretacija datih injenica i proizvoenje novih
informacija (selekcija i organizacija bitnih injenica i ideja i
njihovo odvajanje od nebitnih);
- proizvoenje novih ideja na osnovu kritikog itanja teksta i
kritike analize prezentovanih injenica;
- Pronalaenje udaljenih i originalnih rjeenja zadataka na osnovu
kreativne generalizacije.
Razvijen istraivaki saznajni stil prati visok nivo razvijenosti motiva
radoznalosti, kao i motiva postignua, motiva nivoa aspiracije
itd., to dovodi do istinske samoaktualizacije linosti uenika.

13