LASGUSH PORADECI (1899-

1897)

QENDRIM DAKA- ARKITEKTUR

 JETA

Lasgush Poradeci (pseodonimi Llazar Gushos) sht

poeti i par modern shqiptar dhe nj nga lirikt m t
mdhenj shqiptar t shekullit XX.
Prgjat tr jets s tij ai ishte vetm poet, poezin e
par e botoi shum i ri.
Lasgushi ishte I nj mendimi me Gten , se gjeniun e
krijon puna.
BIOGRAFIA

Lasgushi lindi nPogradec (1899). Shkollimin fillor e

bri n vendlindje, ndrsa shkollimin e mesm e kreu
neshkolln rumune t Manastirit. Liceunfrancez e kreu
n Athin.Nga viti 1924-1934 studioin Grac tAustris,
ku u dokturuame temn pr poetin e madh rumun
Mihai Emineskun.
Pjesn m tmadhe t jets e kaloi nvendlindje, ku u
b figura m e madhe kulurore e ktij qyteti.
VEPRAT POETIKE
Dy librat poetike ttij jan: Vallja e Yjeve(1933) dhe Ylli I Zemrs
(1937) ku u botuan nRumani nn prkujdesjen e Mitrush
Kutelit.
Nperiudhn e paslufts poeti u menjanua, por e jetoi vetmin e
tij duke menduar dhe duke kontribuar pr letrsin. Kune kt
koh poeti shkruan edhe tri vepra tjera ku dshmojn pr
vetmine tij.Tri poemat:Mbi ta,Kamadeva e Ekskurzioni
teologjik I Sokratit. Prshkak t problemeve me qarkun letrar
kto vepra nuk mundi ti botoj deri m 1989
Ai prktheu edhe vepra t autorve t huaj si Eugeni Onjegin t
pushkinit, Lirikat e Lermontovit Majakovskit, Gtes, Hajnes,
Hygoit etj.
POETI DHE LIRIJA

Pr Lasgushinsht me rndsi q poezia t jet

bashkohore dhe t ket univerzalitet n menyr q te
komunikoj me t gjitha koht q t jet e pavdekshme.
Poeti e sheh poezin si nj sintez t madhe ku thuhet
shum, me pak fjal, prandaj e adhuron formn e shkurt
e t prsosur, si cilsi t lart poetike. Krkim I prhershm,
liri n shprehje, liri n shkrim, n drejtshkrim ishte teoria e
Lazgushit n kt drejtim. Sipas tij, gjuha sht n popull
po poett I japin asaj shklqim, forc, bukuri e mblsi. Ai
thoshte: m mir te bj nj varg se sa t kryej nj studim.
Ku kjo mund te shihet te Vallja e Yjeve dhe Ylli I zemrs.
ZOG I QIEJVE

N ball te veprs poetike t lazgush Poradecit sht

poezia Zog I qiejve e cila fillon me vargjet:
Kng e lasht e vjeshris m plqeu aq fare pak
Do tj-a marr q sot e tutje si bilbil parverak,
Q nga fund I vetvetes do kndoj nja mall t ri:
PROGRAMI POETIK
N fillim zog I qiejve, bilbili (q simbolizon poetin) shte
n tok dhe aty merr frymzimin pr kngn. Nj
frymzim me nj ndjeshmri pr tu br vet knga e
Zotit. Ky frymzim rritet duke ndjer e njohur fushat,
liqenet, detet bimt, lulet, malet, derisa lind kngn e
fshehur dashurin.
Prfundimi I poezis ka 4 vargje q si lutje himnizuse I
drejtohet poetit dhe zotit, pr nj bashkim n idealin e
tyre poetik.
Edhe poeti mitizohet, del nga bota njerzore, si nj zog
I qiejve, si nj kngtar q ndriqon e jeton n prjetsi.
PROGRAMI POETIK

S pari larteson n mnyr poetike vet procesin e

krijimit q shkon npr fazat e tij nga frymzimi e deri
te krijimi prfundimtar.
S dyti, ajo shpalos nj mnyr origjinale t ndertimit
poetik, q mbshtet n pamjet e jashtme, pr t hyr
n botn e brendshme ku krijohet knga si nj bot e re
poetike.
S treti me kt poezi autori shpalos lidhjen dhe
shkputjen me kngn e lasht pr t krijuar kngen e re
poetike.
FIGURAT ELEMENTARE

Krijimin e tij Lazgushi e mbshtet n katr figurat

elementare: qiellin, dheun, ujin e zjarrin, t cilat bhen
edhe temat e prhershme te poezis s tij.
TESTAMENTI POETIK

Lasgush Poradeci njohs I madh I gjuhs dhe kulturs

shqipe, ka shkruar shkrime kritike pr Emineskun,
Naimin, Fishtn, Risto siliqin, shoqrin e bukureshtit e
Asdrenin po ashtu edhe nj shkrim, Poezi Et coetera.
Dhe pr veprn e tij ai nuk shkruan kurr qoft edhe pr
tu mbrojtur nga kritikat, q kan qen t shpeshta t pa
kursyera dhe joprofesionale.
TESTAMENTI

Gjer m sot shum veta kan

shkruar kundr meje, por asnj-
her sjam prgjigjur, se poeti
sprgjigjet. Poeti bn veprn,
vepra le t prgjigjet. Po t mos
flas ajo, poeti ska qka t thot.