Orkestra Cina

Moden
Huayue Tuan
Pengenalan

Ensembel ini mula berkembang di negara China pada awal kurun ke-20.
Pelajar di China mendapati negara mereka ketinggalan zaman dan pergi ke
negara Barat untuk mempelajari muzik Barat.
Nilai dan budaya muzik Barat dibawa pulang ke tanah air untuk
mewujudkan satu orkestra yang tidak pernah ada di China.
Pada dekad ke 60, masyarakat Cina di Malaysia diperkenalkan dengan
corak ensembel ini apabila beberapa pelajar cina tempatan telah
melanjutkan pelajaran ke Hong Kong.
Alat-alat muzik tradisional Cina telah dibawa masuk ke Malaysia pada
hujung abad ke 19 dan awal abad ke 20 apabila orang-orang Cina berhijrah
ke Malaysia.
Tetapi pada dekad 60an, alat-alat baru telah diubahsuai dan diimpot dari
negeri Cina untuk kegunaan Huayue Tuan.
 Pada dekad 60an, alat-alat baru telah diubahsuai dan diimpot dari negeri
Cina untuk kegunaan Huayue Tuan.
Kini huayue tuan wujud di seluruh Malaysia terutamanya di bandar-
bandar besar dimana terdapat bilangan kaum cina seperti di Pulau
Pinang, Kuala Lumpur, Ipoh, Alor Star, Melaka, Johor Bahru, Kuantan dan
Kuching.
Huayue tuan dianjurkan oleh institusi pertubuhan Cina, persatuan
Buddist atau sekolah2 Cina.
Bersaiz dari 12 50 orang ahli atau lebih
Pemain huayue tuan adalah belia kaum Cina berumur antara 14-35
tahun
 Alat
Bertali
yg
Digese
k

Alat
Alat
Gendera
Alat Bertali
yg
ng Muzik Dipetik

Alat
Tiupa
n
Alat Bertali yang Digesek

Keluarga kordofon
Bahagian paling besar dlm OCM kerana mengeluarkan bunyi yg
lemah
Huqin violin dari org yg tidak bertamadun atau barbarian
kerana berasal dari Asia Tengah dan telah dibawa ke negara
China oleh org asing
Huqin tidak mempunyai fret pada lehernya
Digesek dengan menggunakan penggesek yang diperbuat dari
rotan dan bulu ekor kuda.
Dimainkan secara menegak dan diletakkan pada riba pemain.
 Alat bertali yang digesek boleh dibahagikan kepada 3 seksyen
iaitu,
1. Seksyen trebel yang terdiri dari erhu, panhu dan gaohu
2. Seksyen tenor yang terdiri dari zhonghu
3. Seksyen bes yang terdiri dari gehu dan beida gehu
 Seksyen trebel
a) Erhu: seumpama violin yang mempunyai fungsi yang sama
seperti violin dalam orkestra barat. Ton erhu sangat ekspresif
dan terkenal (Matusky dan Tan, 1997).
Erhu membawa maksud dua (er) dan tidak bertamadun (hu)
menggunakan 2 utas tali yang dilaraskan pada pic D dan A.
Walaubagaimanpun ianya boleh diubah mengikut kesesuaian
lagu dalam persembahan. Apabila digunakan sebagai alat solo.
Alat ini mempunyai jarak suara 3 oktaf. Dalam huayue tuan,
erhu dibahagikan kepada erhu 1 dan erhu 2.

 Panhu: diperbuat daripada kayu sempena namanya pan (kayu)

hu (orang yang tidak bertamadun) dan saiznya adalah lebih
kecil daripada erhu. Alat muzik ini mengeluarkan suara yang
lebih nyaring.
Bermuka bulat ianya dilaraskan satu oktaf lebih tinggi dari erhu.
Lazimnya hanya satu panhu digunakan dalam orkestra.
 Gaohu : gao bermaksud tinggi dan rupanya hampir serupa
dengan erhu.
Bunyi gaohu adalah lebih tinggi dari erhu tetapi lembut dari
panhu.
Alat ini sesuai untuk memainkan not-not yang panjang dan
melodi yang cantik.
Pada amnya gaohu mempunyai larasan jarak ke empat lebih
tinggi dari larasan erhu (Matusky dan Tan, 1997).
 Seksyen tenor
Zhonghu: Alat muzik ini dicipta pada 1937 dan jarak suaranya
adalah jarak suara antara bahagian bes dan trebel alat muzik
bertali yang digesek.
Zhong bermaksud tengah. Rupanya seperti erhu
walaubagaimanapun ianya lebih besar dan mengeluarkan suara
yang lebih rendah.
Zhonghu diciptakan dalam tiga saiz. Larasannya ialah GD, AE
atau DA mengikut saiz.
 Seksyen bes
A) Gehu: ge membawa maksud berubah dan alat ini dipanggil
demikian seumpama cello yang mempunyai 4 tali dan
dimainkan secara digesek atau dipetik.
Tali dilaraskan pada C, G, D, A.

B) Beida gehu: Beida bermaksud banyak kali dan besar. Alat ini
mengikut prinsip double bes dan talinya dilaraskan pada E, A,
D, G.
Alat ini dimainkan satu oktaf lebih rendah dari geihu. (Matusky
dan Tan, 1997).
 Alat Bertali Yang Dipetik

Pipa Liuyueq Ruan

in

Sanxia Guzhen
n g
a) Pipa: pi bermaksud gerakan tangan ke depan menolak tali
dan pa bermaksud gerakkan tali dipetik ke belakang.
Pipa ialah sejenis lut berleher pendek dan berbentuk buah pir
yang cetek. Dikatakan berasal dari Dinasti Tang, badannya
diperbuat daripada kayu.
Alat ini mempunyai 4 tali melambangkan 4 musim di negeri
China dan dilaraskan pada not A, D, E, A. Pipa mempunyai jarak
suara 4 oktaf dan ton kromatik boleh dimainkan.
b) Liuyueqin: liu bermaksud pokok willow, yue bermaksud bulan
atau daun dan qin membawa maksud alat bertali.
Badannya diperbuat dari pada kayu dan berleher pendek.
Alat ini mempunyai 9 atau 10 fret kayu dan 4 utas tali logam.
Sepasang tali dilaraskan pada A dan sepasang pada D
digunakan supaya mendapat bunyi yang lebih kuat
c) Ruan: ialah nama pencipta alat muzik ini.
Badannya juga seperti yueqin iaitu bulat dan diperbuat
daripada kayu. Lehernya lebih panjang dari leher yueqin.
Badannya dipasang dengan dua lubang bunyi yang dihasilkan
oleh plastik yang diukir.
Terdapat 2 jenis ruan yang berbeza saiz digunakan.
Ada 4 tali yang dilaraskan pada G, D, A, E, dan satu lagi pada
C,G,D,A.
Alat ini digunakan sebagai alat bes yang dipetik
d) Sanxian: membawa maksud 3 tali.
) Dipetik dengan menggunakan plektrum alat ini dikatakan
diimpot dari Asia Barat.
) Badannya diperbuat daripada kayu, berbentuk segi empat
bujur.
) Kedua-dua muka ditutupi dengan kulit ular.
) Leher yang panjang tetapi alat ini tidak mempunyai fret.
e) Guzheng:gu membawa maksud lama dan zheng bermaksud
ziter.
Guzheng ialah sejenis ziter yang mempunyai 12,13,15 atau 16
tali. Tali ini dinaikkan menggunakan kekuda kayu boleh gerak.
Pada suatu ketika tali sutera digunakan tetapi kini tali logam
digunakan.
Pemain alat ini akan memetik tali di sebelah kanannya dan
menekan tali di sebelah kiri untuk menghasilkan bunyi.
Alat ini adakalanya digunakan dalam persembahan solo dan
adakalanya langsung tidak digunakan dalam orkestra cina
moden
 Alat Bertali Yang Dipukul
Yangqin: Yang membawa maksud asing dan qin bermaksud alat
bertali.
Alat ini dipanggil alat muzik asing kerana ianya berasal dari
turki atau Eropah yang dibawa masuk ke Cina pada abad ke 16.
Yangqin ialah dulcimer yang berbentuk seperti sebuah peti
trapezoid iaitu, 4 inci tinggi, 2 kaki panjang dan 1 kaki lebar.
Alat ini diletakkan di atas meja. Semua tali logam diregangkan
melalui kekuda kayu yang diikat pada pemulas melaras pada
kiri dan kanan.
Tali ini dipukul dengan sepasang batang buluh
 Di
zi

Son Alat Xia

a Tiup o

Shen
g
A) Dizi: membawa maksud seruling melintang merupakan alat
seruling ditiup dari sisi.
Mempunyai 8 lubang iaitu 6 lubang jari dan 1 lubang mulut dan
satu lubang selaput.
Dizi mempunyai bunyi yang amat cemerlang kerana getaran
udara pada selaput menjadikan bunyi yang lebih nyaring.
Terdapat berbagai-bagai jenis dizi bergantung kepada bahan
yang dibuat iaitu buluh, kayu atau logam.
Dalam orkestra huayue, dizi amat penting kerana mempunyai
warna ton yang amat cemerlang.
b) Xiao: membawa maksud seruling tegak.
Alat seruling ini ditiup menegak seperti meniup rekoder.
Seruling ini mempunyai 6 lubang jari (5 di depan dan 1 di
belakang)
Bunyinya adalah lembut dan jaraknya ialah 2 oktaf.
c) Sheng: membawa maksud organ mulut.
Ia terdiri dari satu ruang angin yang diperbuat dari logam. Rupanya
seperti dengan pemipit yang pendek dan 17 batang tiub buluh yang
dimasukkan kedalam ruang angin dalam satu bulatan.
Setiap tiub ini ditambah dengan tiub tembaga untuk mengeluarkan
gema. Tiub ini juga dipasangkan pelidah atau reed bebas.
Alat muzik ini mirip kepada alat muzik sompoton (alat muzik negeri
Sabah).
Alat ini dipercayai dicipta oleh dewi maharaja mitos iaitu Nu Wo. Alat
ini melambangkan burung mitos cenderawasih (phoenix).
Bunyi dikeluarkan apabila pemain menyedut udara dan meniup
melalui ruang angin dan jari digunakan untuk menutup lubang jari.
Alat ini boleh memainkan melodi panjang.
d) Sona: daripada perkataan surnai
dibawa masuk ke Cina dan berasal dari Rusia-Arab.
Sona merupai serunai yang diperbuat daripada kayu dan
bahagian bawahnya berbentuk loceng yang diperbuat dari
perenggu.
Mempunyai 7 lubang jari di depan dan satu di belakang. Alat ini
mempunyai 2 pelidah pada pemipitnya.
Dimainkan secara meniup pada penyandar bibir.
Sona mirip oboe dalam orkestra Barat.
Sona boleh didapati dalam 3 ukuran mengikut panjang alat
muzik tersebut
 Alat Genderang

Gu Bo
Luo
(gendan (sambal
(gong)
g) )
Shimian Ling
Maling
Luo (loceng)

Shuang
Bangzi Muyu
yin Mu
 Gu: gendang dua muka yang diperbuat dari kayu dan kulit
diregangkan dan dipaku disisi rangkanya.
Terdapat 2 saiz gu iaitu, xiao (kecil) dan da (besar).
Gendang ini dipalu dengan pemalu kayu pada sebelah muka.
Pemukul gendang besar pula dibaluti
 Bo: bo ialah simbal tangan yang diperbuat dari perunggu dan
berbonggol di bahagian luar simbal tersebut.
Bo dicipta dalam berbagai-bagai ukuran untuk menghasilkan pic
yang berbeza
 Luo: ialah sejenis gong gantung yang tidak berbonggol
diperbuat dari perunggu dan dipalu dengan pemalu kayu yang
berbalut.
Paluan dilakukan pada bahagian tengah luo yang mempunyai
bingkai cetek serta dinding yang nipis.
 Shimian luo: shi membawa maksud sepuluh, mian bermaksud
muka dan luo ialah gong.
Shimian luo ialah 10 jenis gong kecil yang tidak berbonggol dan
setiap gong diikat pada bingkai logam dengan 3 tali.
Shimian luo dipalu dengan pemalu kayu
 Ling: membawa maksud loceng yang terdiri dari cangkir kecil
tembaga atau gangsa.
Ling dipasang pada setangkai kayu dan di pegang di sebelah
tangan dan dipalu dengan pemalu logam

Maling: ma bermaksud kuda dan ling ialah loceng.

5 loceng diikat dengan tali logam.
Gaya digunakan menggambarkan gerakan kuda dalam muzik
Cina menyebabkan alat muzik dinamakan sedemikian.
 Shuangyin Mu: shuang membawa maksud sepasang, yin
bermaksud bunyi dan mu membawa maksud kayu.
Alat ini alah sejenis blok kayu yang berbentuk T.
Sebatang kayu digunakan untuk memukul kedua-dua
hujungnya. Rupanya seperti alat perkusi tik-tok
 Bangzi: merupakan sebuah blok kayu juga yang berbentuk
trapizoid dipukul oleh dua batang kayu.
Alat ini dipanggil bangzi kerana alat ini dimainkan dalam opera
bangzi.
 Muyu: mu bermaksud papan dan yu bermaksud ikan.
Muyu ialah sejenis blok kayu dan berbentuk ikan.
 Repertoir
Kebanyakan muzik yang dimainkan dalam orkestra cina moden di
Malaysia diimport dari Hong Kong, Taiwan dan Cina
Di Malaysia, biasanya ada 3 jenis lagu yang dipersembahkan.

A) Repertoir muzik B) Lagu yang C) Concerto

wilayah yang menggunakan seperti Lagu
dimainkan secara harmoni triad Baru Penjaga
heterafoni seperti
Tarian Gila Ular
seperti Tarian Kuda (A New
Emas (Crazy Orang Yao Song of the
Dance Of The (Dance of the Herdsmen)
Golden Snake) dan Yao People) yang untuk dizi dan
Cahaya Bulan di merupakan lagu orkestra. Di
Atas Sungai Musim rakyat atau lagu dalam concerto,
Bunga (Moonlight kategori (A) dizi solo boleh
Over the Spring yang telah menonjolkan
River). Dalam lagu-
lagu ini, alat-alat digubah semula. kemahiran
muzik akan pemainnya
memainkan
pelbagai warna ton
untuk
menggambarkan